EDİTÖR KÖŞESİ Elektronik Tebligat Dönemi A New Era of E-Notification Bu sayımızda 01.01.2016 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olan elektronik tebligat sisteminden bahsedeceğiz. Vergi Usul Kanunu na göre, vergilendirme ile ilgili hüküm ifade eden evraklar, adresleri bilinenlere posta vasıtasıyla, bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edilir. Yıllardır uygulanan yöntem budur. Bu yöntemde oldukça fazla sorunlar ortaya çıkardığı için gelişen teknolojik altyapıyla birlikte elektronik tebligat sistemi devreye girecektir. Vergi dairelerince, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yapılacak tebliğler 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren muhatapların elektronik adreslerine yapılacak. Elektronik adres kullanma zorunluluğu getirilen ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılabilecek olanlar: Kurumlar vergisi mükellefleri, ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar, isteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenler. Elektronik tebligat adresine sahip olabilmek için 01.01.2016 tarihine kadar, henüz taslak aşamasında olan bildirimlerin doldurulması gerekiyor. Bu bildirimler kurumlar vergisi mükelleflerince elden vergi dairesine verilecek. Gelir vergisi mükellefleri ise bu bildirimi internet vergi dairesinde elektronik ortamda dolduracaklar. Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliği gereken evrak, elektronik imza ile imzalanacak ve vergi dairesi adına Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından tebliğ yapılacak muhatabın elektronik tebligat adresine iletilecek. İnternet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresine sahip olan gerçek ve tüzel kişiler şifreleriyle elektronik tebligat adreslerine ulaşacaklar. İnternet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi olmayan gerçek kişiler ise sisteme her girişte yapılan kimlik doğrulaması ile elektronik tebligat adreslerine erişecekler. Vergi Usul Kanunu nun 107/A maddesi gereğince, elektronik imzalı tebliğ evrakı, muhatabın elektronik ortamdaki adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş sayılacak. In this issue, we are going to address the e-notification system which will take effect as of Jan 1, 2016. According to the Tax Procedure Law, documents related to a decision as part of taxing shall be delivered via mail to the one s with known address while they are announced for the one s without a known address. This method has been used for decades. As this method is prone to difficulties and as a result of improved technological infrastructure, e-notification system is now being adopted by government authorities. The notifications of tax authorities will be delivered to e-mail addresses of tax-payers who are liable of income and corporate tax as of January 1, 2016. Taxpayers who are obliged to sustain an e-mail address in order to receive notifications online are as follows: corporate taxpayers; income taxpayers for trade, agricultural and occupational income; and one s who request for e-notifications as the notification method. In order to have an e-notification e-mail address, taxpayers need to fill the forms which are so far in draft phase by Jan 1, 2016. These forms will be submitted to the tax authority s office by the taxpayers. Income taxpayers on the other hand will fill in this form on the website of the tax authority. Documents which are subject to notification according to the Tax Procedure Law will be signed using e-signature and will be sent to the e-mail address of the taxpayer by the Revenue Administration. Natural and Legal persons who have a username and password for the online tax authority will be able to login to their e-notification inbox. Natural persons who do not have a username and password for the online tax authority will be able to access their e-notification inbox with an identification check. As per the article 107/A of the Tax Procedure Law, any document sent to a taxpayer s e-notification e-mail address will be considered received upon 5 days of delivery of the e-mail in question. nursah sunay. 2
INDEX 28 104 80 2.Elektronik Tebligat Dönemi / Nurşah SUNAY 6.Sanayi Üretim Verilerinin Verdiği Mesaj / Hikmet BAYDAR 8-10. İlaç İşletmelerinde Hijyen Detaylar-2 / Namık YENER 12. GSS Borç Sildirme / Savaş KONCA 14-16. IEC 61643-12 Standartı Kapsamında.. / Serdar AKSOY 18. Legrand Salbei Serisi nden 3 Kat Artı Puan 20-22. Parafudurlarda Teknik Değer Karmaşası 24. Ardıç Elektrik Hedeflerine ve En İyiye Doğru Emin Adımlarla.. 26.Tp Electric Faz Dönüştürücü Fişler İle Tek Hamlede.. 28. Makel İran Fuarı nda 30. Bticino Air İle Dekorasyonda Fark Yaratın 32. Nexans, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği.. 34.Tunçmatik, Enerji Koruma Prizi.. 36-38. Viko dan Çalışanlarına İzin Dönüşü Hoşgeldiniz.. 40. Abb Alçak Gerilim Ürünleri.. 42-44. Makel den Yeni Nesil Grup Priz 46-48. Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğru Avrupa Elex te.. 50. Silika Kablo Perpa daki Yeni Yerinde 52. Ae Arma-Elektropanç, Yeni Projesiyle.. 54-55. MKS Transformatör, Sumitomo İş Birliği.. 56. Türkiye, Endüstriyel Elektriğe %16,1 Oranında.. 60. ABD Pazarına İhracat İçin UL Sertifikasyonu.. 64. 5.2 Milyarlık Elektrik Vergisi Geliyor 66. Esispower dan 3x250 Kva Redundant Ups.. 68. WIN Eurasia Fuarları, Tek Elde Birleşti 72-74. Schneider Electric Apc Taşınabilir Şarj.. 76. Famel Kablo Olarak Politikamız.. 78-79. Schneider Electric Smart Ups Serisi.. 80. Elektrik Tüketicilerine Standart Avantajı 84. Legrand ın Yeni Parafudr Serisi.. 86-90. Elektrik Faturasındaki Vergiler ve.. 92-94. Teksan Jeneratör ile Kesintisiz Aydınlık 96. Aydınlatmada ve Pazarlamada İnsan Faktörü, Duygusal ve.. / Uçkan APAK 98. LED Işıklarla Fotoğraflanan Hareketler 100. IKEA dan Tamamen LED e Geçiş 102. Manisa nın Alparslan Türkeş.. 104-107. Lamp83 Grup Satış Müdürü Serhan Acar İle Söyleşi 108. OLED Aydınlatma Uygulamaları 110. Sanatçı Bruce Munro dan, Işığın Duygusal Yanı 112. Disk Formunda LED Sarkıt Armatürü, DOT 114-118. LED Fuarı na Katılım Hızla Devam Ediyor 120. Çocuk Odaları Legrand İle Aydınlanacak 122. İnteraktif Mimari Enstalasyon 124-126. Panasonic-Space Player da.. 128. Brezilya nın En Uzun Otoyolu Aydınlandı 130. Dubai Jebel Ali Limanı LED İle Tasarruf Yapıyor 132. Kentin Sesi ve Havasıyla Entegre Aydınlatma 134. LED Uygulamalı Fantastik Denizaltı 136. Filament Ampul Nedir? 138. Philips ten Ofislere Özel LEDtube.. 140. Ariana Sustainable Kapadokya.. 142. Lamp 83, İmzası Medine Havalimanında.. 144. İspanyol Restaurantı Akıllı Aydınlatma.. 146-148.1 Milyon Dolar Ödüllü Işığın Rengini.. 150. Yüksek Verimli LED ler İçin Devrimsel Gelişme 152. James Turrell in Yarım Yüzyıllık Retrospektifi 154-158.Philips in Bağlantılı Aydınlatma Sistemi.. 160.Abu Dhabi Belediyesi Sürdürülebilir Kamu Aydınlatma.. 162-163.The Grand Tarabya Oteli İstanbul 164.Geceleri Elektrik Üretebilen Cam Küreler 166-167. Yapılarla Bütünleşik Fotovoltaik Sistemler 168. Soğutmak Isıtmaktan Pahalı..
EYLÜL 2015 178 169.Yingli Solar Panelleri Kayseri Saray Çiftliği nde 170-172. Milyonlarca Uç Noktayı Savunan Güvenlik Sektörü.. 174. Prysmian Yapı Malzemeleri Yönetmeliği.. 178-180. Sensormatic Kendi Servis Yönetim Sistemi.. 182. Bosch a Üç Red Dot Ödülü 184-188. Isaf a Katılım Hızla Büyüyor 190. Remote Services Teknolojisi.. 192. Isaf Fuarı nda Teknomaks Eğitimleri 194. Berker By Hager de Tasarruf ve Konfor.. 196-198. Otel Çözümlerinde Yepyeni Bir Deneyim 200-202. Somfy den Akıllı Panjur Sistemleri.. 204. Dünya ca Ünlü Profesörler Otomasyon Sektörünü Değerlendirdi 206. Kone den Ultrarope Teknolojisi.. 208. Ottomare ye Berker By Hager Eli Değdi 211-217. Abonelerimiz 218-219. Sarı Sayfalar 220-221. İhale Sayfaları 222. Abone Formu 223. Reklam İndeksi Sektörel Yayıncılık Adına İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Nurşah SUNAY Görsel Sanat Yönetmeni ve Editör Serdar SUNAY Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Süleyman ÇİLİNGİR Grafik & Tasarım Mustafa SOYCAN Yardımcı Grafiker Habibe EROĞLU Kurumsal İletişim Müdürü Kadir ALTAY Haber - Araştırma Ayşe SEDEF Web Master Hidayet SUNAY Hukuk Danışmanı Av. Erdal DEMİR Mali Müşavir Bülent SUNAY Almanya Bölge Sorumlusu Harun VATAN Yayın Kurulu Gazanfer SANLITOP / Makine Yüksek Müh. Namık YENER / Elektrik Mühendisi Mehmet ERKAL / Elektrik Mühendisi Serdar AKSOY / Elektrik Mühendisi (MBA) Savaş KONCA / S.M. Mali Müşavir Alper COPLUGİL / Ar- Ge Proje Danışmanı Hikmet BAYDAR / Ekonomist CEO, 3.Göz Danışmanlık Emre SOLAK / Elektrik Teknikeri Selahattin NAYMAN / Satış Paz. Koordinatörü Uçkan APAK / CEOSAM Danışmanlık Yayına Hazırlayan Kuruluş Sektörel Yayıncılık info @ sektorelyayincilik.com Perpa Tic. Mrk. B Blok Kat.9 No.1359 Okmeydanı / Şişli-İSTANBUL T: 0212 320 96 66 (pbx) F: 0212 320 96 56 Baskı : Anka Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. 2. Matbaacılar Sitesi Litros Yolu D Blok No. D3 Zeytinburnu / İSTANBUL
Ekonomist CEO, 3.Göz Danışmanlık Hikmet BAYDAR hikmetbaydar@3-goz.com Sanayi Üretim Verilerinin Verdiği Mesajlar Türkiye İstatistik Kurumu 07 Ağustos günü sanayi üretim verilerini açıkladı. Bu veriler hem sektör bazında hem de ülke bazında sanayi üretiminin nereye gittiğini göstermektedir. Bizler de firma verileriyle karşılaştırarak, Türkiye ve sektöre göre firmamız nereye gidiyor rahatlıkla görebiliyoruz. Yani firmamızı bu verilerle karşılaştırdığımızda nerede iyiyiz veya nerede sıkıntı yaşıyoruz daha net gözlemliyoruz. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2015 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %1,3 ve imalat sanayi sektörü endeksi %3,3 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %3,4 azaldı. Yani bir önceki aya göre imalat sektöründe %3.3 gibi önemli oranda üretim artışı gerçekleşmiş görünüyor. Seçim nedeniyle beklemeye geçen firmalar mümkün olduğunca risk almamaya özen göstermiş ve seçim sonrasında da hareketlenme başlamıştır. Son iki aydır kendi gözlemlerimizde de firmaların üretiminde önemli artışlar olduğunu görebiliyoruz. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2015 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %6,6 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %6,9 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %1,4 arttı. Yıllık bazda baktığımızda üretimdeki artışın imalat sektöründe % 6.9 oranında olduğunu görüyoruz. Grafikte de görüldüğü gibi Ocak 2015 ayı hariç 2015 yılının tüm aylarında üretim geçen senenin aynı ayına göre daha yüksek olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en yüksek artış diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2015 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %32,9 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %19,8 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı, %12,0 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı takip etti. Kısacası bu sektörlerde üretim artışı Türkiye ortalamasının bir hayli üzerinde. Dolayısıyla aynı sektörde olup da bu şekilde bir üretim artışını yakalayamamış firmaların şapkalarını önüne koyup biz nerede hata yapıyoruz diye düşünmeleri gerekiyor. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en yüksek düşüş deri ve ilgili ürünlerin imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2015 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %8,5 ile deri ve ilgili ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu düşüşü, %4,6 ile içeceklerin imalatı, %2,2 ile giyim eşyalarının imalatı takip etti. Bu sektörlerde yer alan firmaların sektörün sorununu aynen hissetmeleri durumunda bu olumsuzluktan kurtulmak için neler yapmaları gerektiğinin bir eylem planını çıkarıp bütçelemeleri çok önemli duruma gelmiştir. Bununla birlikte nakit akışlarını gözden geçirerek mevcut duruma göre ödeme tahsilat dengesinin bozulmaması için tedbir almaları gerekiyor. 2015 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi %1,6, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,9 arttı. Bu veriler ciddi sıkıntılar yaşayan bir AB bölgesinin yanında olmamız, Ortadoğu daki karışıklık ve faizleri bir türlü düşüremememize rağmen gerçekleşmiştir. Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle... 8 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
Elektrik Mühendisi, Proje Danışmanı Namık YENER n.yener@yenerveyener.com.tr İlaç İşletmelerinde Hijyen Detaylar-2 Bioteknolojik üretimlerin yapıldığı ve BSL değeri yüksek laboratuvarlarda, hijyen yer giderleri kapağı kapalı olarak kullanılırken diğer taraftan, kapak üzerinde bulunan 0,3µ filtre ile nefeslenmesi de sağlanır. Kapak üzerine çeşitli aksesuarlar yerleştirilerek makine WIP veya CIP çıkışı olarak da kullanılırlar. Hijyen yer giderinin inşaatın yapımı esnasında zemin içinde rezervasyonlarının bırakılması gerekir. Bunun için 500mm çapında sac veya plastik boruların dik olarak gider gelecek noktalara yerleştirilmesi tavsiye edilir. Kare kutu şeklinde bırakılan rezervasyonlar, zeminde çatlamaların yürümesine sebep olmaktadırlar. Buna karşılık yuvarlak rezervasyon çatlağın yürümesine direnmektedir. Ancak bu bırakılan boşlukların inşaat süresince güvenlik açısından üst kapaklarının kapatılması tavsiye edilir. Evyeler, Çalışma Bankoları, Çeker Ocaklar Evyeler, üretim ortamlarında kontrollü yıkama alanı olarak kullanılır. İhtiyaca göre farklı şekilde üretilirler. Genellikle bütünü ile AISI 304 paslanmaz çelikten üretilmişlerdir. Evyelerin çalışma düzlemi ve evye derinliği yıkanması öngörülen malzemeye göre saptanır. Küçük laboratuvar malzemeleri için derin olmayan evye tercih edilirken, büyük makine parçalarının yıkandığı evyeler mümkün olduğunca derin olarak yaptırılır. Evyelerin alt kısımlarının mümkün olduğunca rahat temizlenebilir tarzda yapılması tavsiye edilir, çekmeceli olması istenmez. Ancak entegre edilmiş dolap ve benzeri donanım içinde temizlik malzemeleri muhafaza edilir. Evye üzeride yapılacak temizliğe göre farklı özellikde su hatları bulunur. Kaba yıkamalar için soğuk ve sıcak şehir şebeke veya yumuşatılmış su bulunabileceği gibi son yıkamalar için DI veya WFI suyu da bulunabilir. WFI suyu kullanılan evyeler üzerinde çalışan operatörü 80 derecelik sıcak sudan korumak için, borulu soğutma eşanjörü kullanılır. Çalışma bankoları, genellikle üretim ortamlarında seramik veya trespa satıhlı veya muadili malzemeler olarak tercih edilir. Çoğu zamanda paslanmaz malzeme tercih edilir. Genellikle işletme içerisinde IPC lerde kullanılır. Tezgah üzerinde analetik cihazlar, iç çekmecelerinde ise sarf, format parçaları ve cam eşyalar muhafaza edilir. Çeker ocaklar, işletme içinde ve özellikle laboratuvarlarda, tehlikeli gazlar ile çalışılan yerler için kullanılır. Çeker ocaklar içerisine aynı bankolarda olduğu gibi çalışılacak muhtelif gaz ve su hatları ihtiyaca göre bağlanır. Burada oluşan toksik ve patlayıcı gazlar filtre edilerek, atex uyumlu fan ile mahal dışına yollanır. Kabin sürekli vakum altında tutulur ve ortama ters yönde gaz kaçışı önlenir. Hava hızı otomatik olarak ayarlanır olmalıdır. Kabinin aktif olmadığı sürelerde ortamın şartlanmış havasının kabin içerisinden geçerek kaybedilmemesi için kapağı kapatılır. Kabin çalışma düzlemi de çoğu zaman asitli maddelere karşı dayanıklı olması için masif seramik olarak seçilir. Ortamdan çıkan solventler için ise kabin altına yerleştirilen solvent toplama rezervuarı kullanılır. Bunun bulunduğu bölümde korezyona karşı ayrıca havalandırılır. Atık solventler zaman zaman toplanır ve ortamdan uzaklaştırılır. Atlama Bankoları ve Soyunma Dolapları, Air- Lock lar Atlama bankoları, işletmeye girişte ayakkabılarımızın değiştirildiği veya üzerine poşet geçirdiğimiz yerlerdir. İşletme yönüne geçerken 10 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
Namık YENER / Elektrik Mühendisi, Proje Danışmanı plastik poşet geçirdiğimiz, ters yönde de işletmeyi terk ederken poşeti çıkardığımız üzerinden oturarak bu işi rahatça yaptığımız yerdir. İşletmeye doğru banko üzerinden geçtikten sonra artık kontrollü alan içerisine ulaşmış sayılırız. Bu esnada saçlarımız ve sakallarımız için de bone takılması gerekir. Çünkü dış ortamdan ilaç üretim ortamı içerisine kıyafetlerimizden ötürü bir şeyi taşıyarak getirmek istemeyiz. Bunun tersi ilaç bulaşmış kıyafetlerimizin de bizim ile dış ortamlara taşınması istenmez. Atlama bankolarında bir tarafında işletme kıyafeti diğer tarafında ise genel kıyafetimiz bulunmaktadır. Bankonun işletme tarafında bulunuyorsak üzerimizdeki kıyafetin işletmeye uygun kıyafet olması gerekir. Bu kıyafetlerin ziyaretçiler için dispozible, çalışanlar için ise çok kullanımlı ve çalışılan işe bağlı olarak haftada en az iki kez değiştirilmesi öngörülmelidir. Atlama bankosunun her iki tarafına bu kıyafetlerin saklanacağı soyunma dolapları vardır. İşletmeye girilen bu tür odalarda bazı durumlarda dolap yerine bazen sadece askılık da kullanılır. Çünkü dolap gibi bazı tefrişatın temizliği de sıkıntı yaratabilmektedir. Ayrıca atlama bankosundan işletmeye geçişte son kapı çıkışı yanında el dezenfektanı ve kişinin kıyafetlerini yaralayacağı boy aynası konması tavsiye edilir. Bu tür işletmeye girdiğimiz kontrollü alanlarda giriş ve çıkış kapısının aynı zamanda açılmasını önlemek için kapılar üzerinde kilit mekanizması bulunur. Buna Air-Lock sistemi denir. Bir kapı bir diğeri kapandığında açılabilir. Kapıların açılması ve kapanmasını gösterir ışıklı ikaz sistemleri, çalışan üzerinde kapalı bir yerde kilitli kalma korkusunu önler. Air-Lock sistemleri üzerinde ki kilit mekanizmaları acil durumda By-Pass edilecek şekilde tasarım yapılmalıdır. Bunun için kapı üzerine bir acil durum açma butonu yerleştirilmelidir. Yangın anında tüm kapıların kilit sistemleri boşalabileceği gibi lokal olarak kişilerin insiyatifinde açma butonu ile de kilitli kapı açılabilir. Güvenlik ile hijyen yani GMP beklentilerinin bazen bu gibi noktalarda kesiştiği görülebilir. Bunun için önceliklendirme önce insan sağlığı daha sonra insan sağlığı şeklinde tasarlanmalıdır. Veya akıllı, kurnaz tasarımlar da uygulanabilir. Dublin de gezdiğim bir Bioteknoloji Tesisi ne girerken kullandığım atlama bankosunun ortasında yangın halinde rahat geçiş için 60cm lik bölge açık bırakılmıştı. Yönetmeliklerin ve talimatların kesiştiği durumlarda işletme yetkililerin harmonizasyon çalışması gerekir. Hiçbir husus ilaç üretiminde muallakda bırakılmamalıdır. Bu tür Air-Lock lar şeklinde ayrılmış odaların içerisinde bankonun bir tarafının yer temizliği farklı diğer tarafının yer temizliği ise farklı makine ve kişiler tarafından yapılması gerekmeyebilir. Ancak temizlik SOP si etkinliği kanıtlamış olmalıdır. Kişilere ait kıyafetlerin isimlerine ayrılmış ayakkabılık ve veya dolaplarda bulunması istenir. İşletmeye girilen bu odalarda dolap ve çekmecelerde kilitleme mekanizması bulunmaz. Değerli kıyafet ve eşyalarını fabrikaya girdikleri ilk soyunma bölümlerinde bırakmış olmaları beklenir. Hijyen ortamda kullanılan evyeler Hijyen alanlarda kullanılan tabure Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle... Hijyen ortamlarda kullanılan çöp toplama aksesuarları 12 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Savaş KONCA savas@savaskonca.com / www.savaskonca.com GSS Borç Sildirme Değerli okuyucular, Uzun zamandır bildirim ve uygulama kargaşası oluşturan hatta gereğince anlaşılmayan GSS priminin ne şekilde hesaplanacağı, nasıl düzeltileceği ve nasıl silineceği hakkında yeterli açıklamada bulunan ve Sosyal Güvenlik Kurumu nun kendi sayfasında yayınladığı yeterince anlaşılır duyuru metnini olduğu gibi bilginize sunmaktayım. Genel Sağlık Sigortası Borç Sildirme İşlemleri SGK kanunu değiştiği için 25 yaşından küçük olan erkek / kız öğrenciler SGK tarafından borçlu çıkartılıyor. Bunun sebebi öğrenci olduklarını SGK ya bildirmemeleri. Bu bildirim her sene 1 adet öğrenci GSS prim borcuna itiraz hakkı bulunmaktadır. Bu hakkı kullanmak için Sosyal Güvenlik Kurumu na durumu açıklayan bir dilekçe ve eki durumu ispatlayan belgeler ile başvuru yapılmalıdır. Herhangi bir sonuç alınamaması durumunda ise GSS prim borcuna itiraz hakkı için geriye dönük olarak işletilen faizlerin silinmesi için İş Mahkemeleri ne başvuru yapılabilir. belgesi ile yapılıyor. Bildirim yaptığınız sırada borçlu gözüküyorsanız geçmişe dönük borcunuz da siliniyor. Tabi ki borçlu dönemlerde öğrenci olmanız şartıyla. Genel Sağlık Sigortası kimi zaman çok şikayet alıyor ve istenmeyen borçların oluşmasına sebep oluyor. Bunun nedenleri arasında gerekli işlemlerin yapılmaması ile birlikte vatandaşların işlemlerinde gecikmelerin ve habersiz olmasından kaynaklanıyor. Fakat GSS prim borcuna itiraz hakkı bulunmaktadır. Eğer geçerli bir nedeniniz var ise SGK tarafından borç kaydedilen GSS prim borcuna itiraz hakkı bulunmaktadır. Ayrıca GSS prim borcunuzun daha da artmasını önlemek amacı ile çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Geliri 313 liradan aşağı olan kişilerin gelir testine girmeleri gerekmektedir. Kaymakamlıklar aracılığı ile yapılan bu gelir testine başvurulmaması durumunda ise yine GSS prim borcu oluşmaktadır. Kimler GSS Prim Borçlarını Sildirebilirler? Öğrenci olmalarına rağmen adlarına GSS primi tahakkuk etmiş kız öğrenciler öğrenci belgeleriyle SGK Müdürlüğü ne müraacat ederek bu borçları sildirebilirler. Öğrenci olmalarının yanı sıra 25 yaşını geçmemiş ve adlarına GSS primi tahakkuk etmiş erkek öğrenciler öğrenci belgeleriyle SGK Müdürlüklerine müraacat ederek bu borçları sildirebilirler. Yurt dışında bulundukları halde ikametgahları hala yurtiçinde görünenler ikametlerini bulundukları ülkeye aldırarak oradaki sürede dikkate alınarak Gss prim borç tutarlarını sildirebilirler. Kaynak: http://www.sgk.gen.tr/genel/gss-borc-sildirme.html Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle... 14 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
Yıldırımdan Korunma Merkezi-Koordinatör, Elektrik Mühendisi/MBA Serdar AKSOY serdar.aksoy@yilkomer.com IEC 61643-12 Standartı Kapsamında Düşük Gerilimde Çalışan Sistemler İçin D Sınıfı Ag Parafudr Seçimi Ani aşırı gerilim ve yıldırım darbelerinden 5V-12V-24V-48V-75V gibi düşük gerilimlerde çalışan sistem ve ekipmanlar daha hızlı olarak etkilenmektedir. Enerji, data ve koaksiyel hatlarda düşük gerimde çalışan sistemlerde nominal gerilimin 20 katına kadar çıkabilen darbeler karşısında hemen devre dışı kalmaktadırlar. Otomasyon ve haberleşme sistemlerinde sıklıkla karşılaştığımız bu sorunlar sonucunda PLC sistemleri, kartlar, makinaların işletim sistemleri, bilgisayarlar, kameralar, güvenliksistemleri, redresörler, haberleşme modüller, profibuslar, telekom santralleri, modemler, yangın ihbar sistemleri gibi bir tesiste yoğun olarak bulunan sistemler devre dışı kalmaktadır. Ana pano ve tali panolarda kullanılan B sınıfı ve C sınıfı Ag parafudrlar maalesef son noktada korunma gereksinimi duyan bu sistemler için yeterli olmamaktadır. Çünkü enerji hattını korumaya aldığımız bir sistem data hattından da çok kolay darbe alabilmektedir. Bahsettiğimiz darbe türleri genellikle yıldırım darbesi dışında gerçekleşen şebeke darbesi ve switching darbeleridir. Bu nedenle hassas koruma parafudrları (Tip 3-D sınıfı parafudrlar) sistem önlerinde B sınıfı ve C sınıfı ürünlerle entegre çalışacak şekilde kullanılmalıdırlar. Özellikle endüstriyel tesislerde akaryakıt istasyonlarında D sınıfı koruma büyük önem arz etmektedir. Ancak bir solar projesinde de enerji üretim bilgisini aktaran data hattında cat6 tipi parafudru kullanılmaktadır. D sınıfı parafudrlar genellikle cat5,cat6, RJ45,RS232,RS485, RJ11, POE, koaksiyel, krone, N tipi konnektor, F tipi konnektor, priz koruyucu gibi türlere ayrılmaktadır. Bu noktada ürün seçerken risk analizi ve sistemin kablolama ve giriş özelliklerine dikkat edilmelidir. D sınıfı ag parafudrlar sistemlere seri olarak bağlanmaktadırlar. Bu nedenle son noktada kablo hattı boyunca çift yönlü olarak kullanılmalıdırlar. Her sistemin sürekli çalışma gerilimi baz alınarak Uc değeri belirlenmeli ve ürün seçilmelidir. Örneğin 24v sürekli gerilimde çalışan bir sistem için Uc değeri mutlaka 24V un %10 opsiyonlu üzerinde olmalıdır. Uc değerinin ardından dikkat etmemiz en önemli nokta Up değeridir. 16 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
Serdar AKSOY / Yıldırımdan Korunma Merkezi-Koordinatör, Elektrik Mühendisi/MBA Ürünlerin Up değeri dayanım sistemlerin dayanabilecekleri maksimum gerilim seviyesine göre seçilirler.diyelim ki 3KV luk bir darbe sistemimize yöneldi bilgisayarımızın dayanma gerelimi 0,9kv ise Up si 0,9 ve altı olan ag parafudr seçilmelidir. Bu nedenle keşif çalışması ve doğru ürün seçimi son derece önemlidir. Aksi durumda seçilen ürünlerin işlevi yetersiz kalmaktadır. Ülkemizde birçok en doğru şekilde korunmasını sağlar. Bu nedenle klemens tipi parafudrlar mutlaka kurulum aşamasında kullanılmalıdır. Sürdürülebilir üretim ve yangın riskinin önüne geçmek, makine ve kart arızalarını engellemek için D sınıfı parafudrların kullanımı önemlidir. Akım, gerilim, uygulama noktası, risk analizi değerleri etkin koruma için iyi analiz edilmelidir. D sınıfı parafudrlar genellikle yurtdışı kaynaklı firma keşif gerçekleştirmeden yanlış ürünler önermektedir bu da sistemleri risk altına sokmaktadır. Bir diğer önemli değer ise sistemin nominal akımıdır, 0,3ma değerinde çalışan bir sistemde 20ma de efektif bir ürün kullanımı sistemi çalıştırmaz, yada tam dersi ise sistemi koruyamaz. Bu nedenle Inominal değer oldukça önemlidir. Ayrıca ürünlerin Imax koruma seviyeleri 8/20 ve 10/350ms eğrilerinde dikkat edilmesi gereken değerlerdir. Bu seçim ana ve tali panoda kullanılan ürün karakteristikleriyle kademeli koruma prensibine göre belirlenebilir. Bu değerlerin yanında yukarıda bahsettiğimiz gibi sistem aktarım şeklide oldukça önemlidir. Örneğin RS232 koruma sistemi 9 yada 25 pinli olabildiği gibi kablolu da olabilir. Bu durumda soket yada 1,5mm 2 kesitli kablo ile montajı sağlanan kablo tipli koruyucular seçilmelidir. PLC otomasyon sistemlerinde ise ilk kurulum aşamasında 24V klemens tipi koruyuculardan kablo aktarımı sistemin zener diyot teknolojisine sahip oldukları gibi spark gap ve argon gazı içeren gaz deşarj tüpü teknolojilerine de sahiptirler.tiplerine göre toprak hattı bağlantısı D sınıfı Ag parafudrlarda önem taşımaktadır. Yıldırımdan Korunma Merkezi tarafından müşterilerine sağlanan ücretsiz keşif çalışmalarında tamamen sistem özelliklerine göre doğru ürün seçimine odaklanılmıştır. Yaklaşık 2500 farklı alternatif ürün arasından doğru olanı seçip uygulamak ve kesin koruma yapabilmek için IEC 61643-12 standartı tarafımızca rehber olarak alınmaktadır. Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle... 18 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
elektrik electric haber Legrand Salbei Serisi nden 3 Kat Artı Puan 3x Plus Points with Legrand s Salbei Series Bina elektrik ve dijital altyapı ürünleri ve sistemleri konusunda dünya lideri Legrand, 18 Ağustos-30 Eylül tarihleri arasında tüm Salbei ürünleri ile legrandyaninizda.com.tr de 3 kat artı puan kazandırıyor. Legrand, world leader in electricity and digital infrastructure products and systems, offers 3x Plus Points for any purchase made for Salbei products via legrandyaninizda.com.tr between August 18 and September 30. Kalitesi ve renkleriyle adından söz ettiren Legrand anahtar priz serisi Salbei, perakendeci ve ara toptancıların özel avantaj ve servislere ulaşabildiği legrandyaninizda.com.tr de, 18 Ağustos-30 Eylül tarihleri arasında 3 kat artı puan kazanma fırsatı sunuyor. Legrand ın profesyoneller için çok özel, hediyeler ve tekliflerle dolu olarak hazırladığı legrandyaninizda.com.tr de Salbei ürünleri ile 3 kat artı puan kazanacaksınız. Bu tarihlerde legrandyaninizda.com.tr de biriktireceğiniz Salbei ürünlerine ait 3 kat artı puanlar ya da artı puan + para seçenekleriyle alışveriş yapmanız mümkün. Burada ünlü markaların seçkin ürün ve hizmetlerini birarada bulacaksınız. Sipariş bilgilerinizi girdikten sonra, seçtiğiniz hediye gönderimi için kargo bedeli ödemenize gerek yok. Kargo bedeli, sizin için Legrand tarafından ödeniyor olacak. Legrand la kazanmak işte bu kadar kolay. Drawing attention with its quality and colors, Legrand s switch and socket series Salbei is now being offered with a campaign which involves 3x Plus Points for any order made for this series between August 18 and September 30 via legrandyaninizda.com.tr where retailers and wholesalers can access special advantages and services from. Developed to offer professionals with special promotions and special offers, legrandyaninizda.com.tr is now awarding its visitors with the opportunity to win 3x Plus Points for any purchase made in Salbei products. Between these dates, visitors of legrandyaninizda.com.tr will be able to purchase Salbei products using 3x Plus Point or Plus Point + Money options. You will find select products and services of select brands here. Once you enter your purchase info, you will see that you will not need to pay for an extra fee for the gift delivery. Legrand will be covering the delivery for you. It is that easy to win with Legrand. 20 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015
elektrik electric teknik Parafudurlarda Teknik Değer Karmaşası Technical Value Chaos in Surge Protectors İç yıldırımlık sistemleri konusundaki bilinçlenmenin artmasıyla birlikte sektördeki pazar payının arttığı düşüncesi farklı arayışları da gündeme taşımıştır. Dolayısıyla bu konudaki alternatiflerin giderek arttığı bir süreçle karşı karşıya olunması kaçınılmaz. Bir ürün grubunda benzer segmentlerde ürünlerin artmasının ya da segmentasyon tanımlarının doğru yapılması koşuluyla farklı alternatiflerin sayısal olarak artmasının bir sakıncası olduğunu söylemek olanak dışı. Ancak kavram karmaşasına yol açan durumların bu artışla paralellik içermesi konuyu can sıkıcı hale getirebiliyor. Özellikle B sınıfı (10/350) ürünler konusunda piyasada ve pekçok teknik şartnamede belirtilen kavramların teknik karşılığının bulunmayışı zaman zaman sıkıntılar yaratmaya başlamıştır. Etiket değerlerinde belirtilen teknik verilerle genel söyleyişe eklenen teknik With the increasing awareness around surge protector systems, the idea that it will increase its market share has led to different pursuits. Therefore, it is inevitable to go through a process in which many alternatives will be on the shelves. It would not be wrong to say that an increasing number of alternatives in similar segments of a product range is not unfavorable as long as segmentation is defined properly... However, it would be troublesome when the number of situations which lead into contradiction increases in parallel. The fact that many of the terms included in many technical specifications have no technical explanation, especially the case for class B (10/350) products, is causing nuisance. It is an important disadvantage for the consumers that the technical data available on the label does not comply with the technical data obtained from common veriler arasında bir paralellik bulunmayışı müşteri açısından önemli bir handikap. Şimdi bunun ne gibi sakıncaları olabileceğine kısaca göz atalım: 1- Normal koşullar altına parafudurlarda ka değeri her bir hat için ayrı ayrı verilmektedir. Örneğin bir üründe 100kA gibi bir tanımlama ve talep ortaya çıktığında bunun karşılığını bulmak oldukça zordur. Çünkü bir üründe In (nominal darbe akım değeri), Imax (maksimum darbe akım değeri) It (toplam akım değeri) gibi farklı birimler bulunmaktadır. Tüm teknik şartnamelerin nominal akım değerini baz alarak yazıldığı kabul edilmelidir. Çünkü B sınıfı ürünlerde Imax gibi knowledge. Now, let s look into the disadvantages this situation might bring: 1- Under regular circumstances, surge protectors are assigned with ka values for each line. For example, when there is a definition for 100 ka and there is also demand, it would be hard to meet this demand. That is because this product involves different units such as In (Nominal Discharge Current), Imax (Max Surge. Rating), and It (Total Surge Current). It was recognized that all technical specifications are based on the nominal discharge current value. The reason behind it is that Class B products do not include an Imax value. Therefore, it might be helpful to look into the In level per phase in order to clear the ambiguities. 22 www.sektorumdergisi.com Eylül September 2015