ÇOCUK YARDIMI MEVZUATI (01.01.2005 tarihinde yapılan değişikliğe göre) HATIRLATMA : Gelir vergisi açısından; 01.01.2005 tarihinden önce çocuk yaşı ne olursa olsun tek bir tutar üzerinden vergi istisnası yapılıyordu. Aşağıdaki değişiklikle birlikte 0-6 yaş arasına ve 7 yaş üstü çocuklara uygulanacak istisna tutarları farklılaştırılmıştır. Bilindiği gibi, GVK nun 25/4 üncü maddesi hükmü uyarınca, hizmet erbabına ödenecek çocuk zamları, Devletçe verilen miktarları aşmamak kaydı ile gelir vergisinden istisnadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun, 375 sayılı KHK nun 10 uncu maddesi ile değişik 202 inci maddesinde, çocuklar için yapılacak yardımın çocuklardan herbiri için 50 gösterge rakamının aylık katsayı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödeneceği, ancak ikiden fazla çocuk için yardım ödeneği verilmeyeceği, eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için verilen yardım ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca yardım ödenmeyeceği, daha düşük ise yalnız aradaki farkın verileceği hükme bağlanmıştır. Bilindiği gibi, 15.01.2003 tarihinden itibaren 2003/5139 sayılı BKK uyarınca 100 olarak uygulanmakta olan bu gösterge rakamı, 2003/5884 sayılı BKK (R.G. 15.7.2003 25169) ile 1.7.2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 250 ye çıkarılmıştı. Çocuk zammı tutarının belirlenmesinde etkili bir diğer unsur olan memur maaş katsayısı ise 5227 sayılı 2005 Yılı Bütçe Kanunu nun (RG. 31.12.2004 25687 / 1. Mükerrer) 24/a maddesi ile, 1.1.2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir : Memur Maaş Katsayısı 01.01.2000 30.06.2009 : 0,053505 Yapılan bu değişiklikten sonra vergiden müstesna olarak ödenebilecek aylık çocuk zammı tutarı; 01.01.2009-30.06.2009 tarihleri arasında tek çocuk için (7 yaş üzeri) (250 x 0,053505 = 13,38 TL, iki veya daha fazla çocuk için (13,38 x 2 =) 26,76 TL, 01.01.2009-30.06.2009 tarihleri arasında tek çocuk için (0-6 yaş arası) (500 x 0,053505 = 26,76 TL, iki veya daha fazla çocuk için (26,76 x 2 =) 53,53 TL, HATIRLATMA : SSK kesintileri açısından; 01.01.2004 tarihinden sonra çocuk yardımı tutarları asgari ücretin belirli tutarlarından ssk kesintisinden muaf tutulmuştur. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 4958 sayılı Kanunla değişik 77 nci maddesinin ikinci fıkrasında, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, aynî yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamlarının sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmayacağı, bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin prime tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 1/6
Böylelikle eskiden tüm nakit sosyal yardımlar SSK prim matrahına girmekte iken, yemek parası, çocuk zammı, aile zammı adı altında yapılan nakit sosyal yardımların belli hadler içindeki kısımları SSK prim matrahına girmeyecektir. - Çocuk zammı adı altında ödenen tutarın çocuk başına aylık...asgari ücret tutarı x % 2) (En fazla 2 çocuk için dikkate alınabilir.) 01.01.2005 tarihli asgari ücret tutarına göre 666 TL x %2 = 13,32 TL Örnek: Yukarıdaki yasal bilgiler ışığında personeli 7 yaş üzerinde 1 çocuğu, 0-6 yaş arasında 1 çocuğu olduğu düşünelim. Çocuk başına 15 YTL yardım verildiği durumda hesaplamalar şu şekilde olacaktır. (Personelin maaşı brüt 600 YTL dir.) Toplam çocuk yardımı : 30,00 TL SSK Primi istisnası : Asgari ücret * %2 * çocuk sayısı = 13,32 * 2 : 26,64 TL SSK Matrahı : 666,00 26,64 = 639,36 Gelir Vergisi istisnası 0-6 yaş için : 15,00 TL (15 Ytl lik çocuk yardımı 0-6 yaş istisnasından 26,76 TL den küçük olduğu için) Gelir Vergisi istisnası 7 Yaş ve üzeri için : 13,38 TL (15 Ytl lik diğer çocuk yardımı tutarı yasal sınırlarda 7 yaş ve üzeri istisna tutarını aştığından sadece 13,38 TL lik kısmı istisna edilecektir) Toplam gelir vergisi istisnası : 28,38 TL Gelir Vergisi matrahı : 666,00 95,91-28,38 : Gelir vergisi matrahı (Kazançlar toplamı ssk işçi primi vergi istisnaları) 541,71YTL ĐK, T2B ve GoBordro ÜRÜNLERĐNDE ÇOCUK YARDIMI UYGULAMASI (Dökümanda ĐK,T2B ve GoBordro ürünleri kısaca ĐK ürünleri olarak adlandırılır) Đk ürünlerinde çocuk yardımı uygulaması yapabilmek için kullanılacak olan çalışma parametresinin Çocuk yardımı tipinde açılması gerekmektedir. Çocuk yardımı çalışma parametrelerinde bir Sosyal yardım olarak işlem görür. Bu nedenle öncelikle çalışma parametreleri/ sosyal yardım seçeneklerinden iki tane çocuk yardımı parametresi tanımlanmalıdır. Bunlardan biri 0-6 yaş arası çocukların yardımı tutarlarının hesaplanmasında, diğeri 7 yaş üzeri çocukların çocuk yardımı tutarlarının hesaplanmasında kullanılacaktır. Đşlem türünün Çocuk yardımı olarak seçilmesi ile birlikte Đşlem tipi seçeneği aktif olacak ve 0-6 yaş / 6 Yaş üzeri iki seçenek listelenecektir. Bu seçenekler Đk ürünlerinde 3.5.1 sürümleri birlikte eklenmiştir. Öncesi sürümlerde, uygulama gereği bulunmamaktadır. Önceki sürümlerde açılmış parametrelerin 3.5.1 sürümü ile birlikte işlem tipi öndeğer olarak 0-6 yaş olarak listelenir. Yeni uygulamaya göre kullanıcı tarafından değiştirilmesi ya da düzenlenmesi gerekmektedir. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 2/6
Sosyal yardımlarda yapılan bu belirlemeden sonra çalışma parametreleri, kurum çalışma parametrelerine aktarılır. Kurum çalışma parametrelerinde yardımın net yada brüt verilmesi durumuna göre Hesaplama şekli kullanıcı tarafından belirtilmelidir. Parametrenin tabi olduğu oranlar değiştirilmemelidir. Yukarıda bahsedilen belirlemelerin tamamlanması ile beraber çocuk yardımlarından yararlanacak personele ilgili parametre/parametreler kullanıcı tararfından seçilir. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 3/6
Parametrelerin sicil kartına seçilmesinden sonra sicil kartı / aile bilgileri seçeneğinde çocuk sayısı girişleri yapılabilir. Parametrelerinin seçilmemesi ya da tiplerinin çocuk yardımı olmaması durumunda sicil kartı/ aile bilgileri bölümünden çoçuk sayısı alanı aktif olarak kullanılmaz. Kanun parametreleri bölümünde çocuk yardımı ile ilgili alanlar ve kullanımları ; Gelir vergisi istisnaları için kullanılan parametreler, kanun parametreleri gelir vergisi tabında yer alır. Bu alanlara girilen değerler bir çocuk üzerinden değerlendirilir. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 4/6
SSK istisnaları için kullanılan parametreler, kanun parametreleri ssk matrah ve oranları tabında yer alır. Bu alanlara girilen değerler bir çocuk üzerinden değerlendirilir. Asgari ücret tutarı Diğer tabında yer alır. Vergi ve ssk açısından muaf tutulacak toplam çocuk sayısı kanun parametreleri diğer tabında girilir. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 5/6
Yukarıdaki belirlemelerin tamamlanması ile birlikte puantaj öndeğerlerinde ilgili parametrelerin karşılıklarını + hale getirip tutar yazarak ya da formül kurularak çocuk yardımı hesaplanması sağlanır. Doküman No : IK-0031 / T2B-0018/GoBordro-0017 6/6