ARÇELİK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAYIMLADI Dünyaya saygılı dünyada saygın vizyonu doğrultusunda, kaynakların verimliliği ve sürdürülebilirliği konusundaki sorumluluğunun bilincinde olarak faaliyetlerini sürdüren Arçelik, kurumsal şeffaflığının en somut göstergelerinden biri olan, 2011 yılı Sürdürülebilirlik Raporu nu yayımlandı. Sistem, İnsan, Tedarik, Ürün ve Toplumsal Gelişim ana boyutlarında ele alınan 2011 Sürdürülebilirlik Raporu, Arçelik in sürdürülebilirlik önceliklerine ilişkin performansını, uluslararası raporlama standardı - Küresel Raporlama Girişimi (GRI) ilkelerine uyumlu olarak paydaşlarına sunmayı hedefliyor. Raporla ilgili değerlendirmede bulunan Arçelik Genel Müdürü Levent Çakıroğlu, İklim değişikliğine karşı mücadelede duyarlılığımızı ve projelere desteğimizi sürdürüyoruz dedi. Koç ta verimlilik artışı yüzde 5 Arçelik Genel Müdürü Levent Çakıroğlu, Koç Holding olarak kendilerine çok yüksek hedefler koyduklarını belirterek, Her yıl ortalama yüzde 5 in üzerinde verimlilik artışı gerçekleştiriyoruz. Bu bize tüm süreçlerde rekabetçi avantaj sağlıyor dedi. TABLET VE TV EKRANI BİRLEŞİYOR Akıllı ekranları Smart Center teknolojisiyle birleştiren Vestel, kullanıcılara taşınabilir seyir keyfi sunuyor. Tabletler yeni bir rol üstlenmeye hazırlanıyorlar; internet bağlantısına sahip Akıllı TV lerin içeriği tabletler üzerinden takip edilebiliyor, içerik iki cihaz arasında paylaşılabiliyor ve tabletten TV yi yönetmek mümkün oluyor. Vestel in Smart Center adlı teknolojisi Vestel 3D Smart TV ler ve Vestel Smart Tabletler arasında görüntü paylaşımını mümkün hale getiriyor. Vestel Follow Me uygulaması ile televizyondaki dijital yayınlar tablete taşınıyor ve TV karşısında oturmaya gerek kalmıyor. İki ürün arasında görüntüyü aynalayalarak taşınabilir seyir keyfi sunan teknoloji Vestel Mediashare özelliği, tablette kayıtlı fotoğrafları da TV de görüntüleyebiliyor. Kullanıcılar, bir yayını evlerinin her yerinde rahatça izleyebiliyor. Smart Center, kullanıcılarına sevdikleriyle görüntülü görüşme yapma şansı da sunuyor. Televizyon, sahip olduğu internet tarayıcısı ile web sitelerini de görüntüleyebiliyor. Android 4.0 ICS işletim sistemli, 1,6 GHz çift çekirdekli işlemciye sahip Smart Tablet ise Smart Remote özelliği sayesinde 47 ve 42 inç seçenekleriyle gelen Vestel 3D Smart TV leri kontrol etmeyi sağlıyor. Ayrıca bu TV lerden satın alan tüketiciler 4 adet 3D gözlüğe de ücretsiz sahip oluyorlar. CİROSUNU 2012 DE İKİYE KATLAYAN TERMİKEL, 2013 TEN DE UMUTLU Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kaya, 2012 de, 2011 cirosunu ikiye katladıklarını söyledi. 2013 ten umutlu olduklarını kaydeden Kaya, Geçen yıl bir iyileşme ivmesi yakalayan dünya pazarlarının 2013 yılında daha da toparlanmasına ve konut talebindeki canlanmaya bağlı olarak, satışlarda yüzde 10 civarında büyüme bekliyoruz diye konuştu. 1950 yılında kurulan Termikel in, Türkiye de üretilen ilk cam kapaklı köşeli fırın, ilk mini otomatik sıkıcılı çamaşır makinesi, ilk eksantrik kayışlı yayık gibi ilklere imza attığını hatırlatırken, 2008 yılı itibariyle Türkiye nin ve Avrupa nın en büyük ve en modern tesislerinden birinde üretimlerine devam ettiğini söyledi. Başarılı olarak değerlendirdikleri 2012 de, 2011 cirosunun iki katı ciro yaptıklarını söyleyen Kaya, Tespit etmiş olduğumuz hedefleri tutturuyoruz. O bakımdan 2013 ten de çok umutluyuz. Geçen yıl bir iyileşme ivmesi yakalayan dünya pazarlarının 2013 yılında daha da toparlanmasına ve konut talebindeki canlanmaya bağlı olarak, satışlarda yüzde 10 civarında büyüme bekliyoruz dedi. 2013 yılında ürünlerin enerji verimliliğinin daha da ön plana çıkacağını ifade eden Kaya, Avrupa ülkeleri enerji bakanlarının Brüksel de yapmış oldukları toplantıda alınan kararda enerji verimliliği ile bazı bağlayıcı kararlar alındı. Bunlardan birisi de 2020 yılına kadar BEYSAD 1
enerji kullanımını yüzde 20 nispetinde azaltma kararı. Dolayısıyla alınan kararlara göre bu yıl içinde karbon salınımını azaltmak için enerji verimliliği ile ilgili ek tedbirler alınacak ve bu tedbirlerin uygulanmasına ilişkin meslek ve sivil toplum kuruluşları harekete geçirilerek gerektiğinde mali teşvikler uygulanacak diye konuştu. Ahmet Kaya, son yıllarda üreticilerin ürün tasarımlarını enerji verimliliğini dikkate alarak yaptıklarını, ekotasarım ın daha da ön plana çıkacağını, tüketicilerin daha çok bilgilendirileceğini aktardı. Türkiye pazarı incelendiğinde yıllık 500 bin yeni ev açıldığı ve toplam 25 milyon hane olduğunun görüldüğünü belirten Ahmet Kaya, Her yıl eski beyaz eşyalarını yenileyen 2.5 milyon ev sahibi ile birlikte, yıllık 3 milyon takım beyaz eşyaya ihtiyaç olmaktadır dedi. En büyük ihracatçı Çin Dünyada beyaz eşya ihracatının toplamının 65 milyar dolar olduğuna, bu rakamın içinde fırın ve pişirme cihazları ihracatının ise 30 milyar dolar civarında olduğuna dikkat çeken Kaya, En büyük ihracatçı Çin 7 milyar dolar, İtalya 2.5 milyar dolar, Almanya 2.4 milyar dolar, Türkiye ise 1.2 milyar dolar ihracat yapmaktadır. Türkiye deki kaliteli üretimi göz önüne aldığımızda, hedefimiz, 30 milyar dolarlık pazardan en az yüzde 10 pay almak olmalı diye konuştu. Termikel olarak Türkiye de Ankara, İzmir ve Yozgat ta üretim yapan fabrikalarının ve İstanbul da satış merkezinin bulunduğunu kaydeden Kaya, solo ve ankastre fırın ve ocaklar ile davlumbazların üretim, satış ve pazarlama organizasyonlarını kendi bünyelerindeki, biri Almanya da faaliyet gösteren farklı firmalarıyla gerçekleştirdiklerini vurguladı. Termikel tesislerinde Avustralya dan Şili ye, İngiltere den Arjantin e kadar uzanan geniş bir coğrafyaya, fırın ve ocak üretildiğine işaret eden Ahmet Kaya, Almanya da mutfak stüdyoları denilen 400 tane müşterileri bulunduğunu aktararak, şöyle devam etti: Bunlar Termikel ürünü satıyorlar. Avustralya da bu yıl Termikel markasıyla başlıyoruz. Rusya da ise Termikel Rusya firmasını kurduk. Ayrıca Güney Amerika da Buenos Aires e kendi personelimizi yerleştirdik. Türkiye nin ardından dünyanın birçok noktasına da markamızı taşıyarak, Termikel i bir dünya markası haline getirmeye çalışıyoruz dedi. Ahmet Kaya, 2011 pişirici cihazlar ihracatının 25 milyon doları bulduğunu, 2012 yılı hedefinin ise 50 milyon dolar olduğunu belirtti. İhracatın yüzde 60 ı AB ye Termikel in ihracatının yarısının başta İngiltere, Almanya ve Fransa olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapıldığını belirten Kaya, İngiltere nin fırın pazarında yüzde 10 payının bulunduğunu, Almanya da kendi dağıtım şirketi vasıtasıyla geniş bir bölgeye satış yapıldığını söyledi. Son üç yılda dayanıklı tüketim malları sektörünün Türkiye de büyümeye devam ettiğini kaydeden Ahmet Kaya, Hem kalite, hem de fiyatlar konusunda Avrupalı üreticiler ile rahatlıkla rekabet edilebilmekteyiz. Önümüzdeki süreçte yerli üreticiler Avrupa nın yanında dünyada söz sahibi olacaklardır. Termikel bu yıl yapmış olduğu mutabakat anlaşması ile Kal-Der ile işbirliği yapmaktadır. Avrupa Kalite Yönetimi EFQM Mükemmellik modelini uygulamaktadır ifadesini kullandı. Türkiye de son yıllarda enerji maliyetlerinin yükselmesi yanında işçilik ve genel giderlerin artmasının maliyetleri yükselttiğini, limana uzaklıktan dolayı lojistik maliyetlerinin de yükseldiğini belirten Kaya, ihraç amacıyla limanlara yapılan nakliyelerde kullanılan yakıtların KDV ve ÖTV den muaf olması gerektiğini vurguladı. DUYURU: İSTANBUL ELEKTRİK-ELEKTRONİK, MAKİNE VE BİLİŞİM İHRACATILAR BİRLİĞİ NDEN TET AR-GE PROJE PAZARI 2 İstanbul Elektrik Elektronik Makine ve Bilişim İhracatçılar Birliğince Elektrik, Elektronik ve Bilişim sektörlerinde yüksek katma değerli üretim yapılabilmesi, ihracatın sürdürülebilir kılınması ve Üniversite Sanayi İşbirliği kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla düzenlenen 1. TET Ar-Ge Proje Pazarı 25 Mayıs 2012 tarihinde Haliç Kongre Merkezinde gerçekleştirilmişti. BEYSAD 2
Proje Baharı olarak da adlandırılan 1. TET Ar-Ge Proje Pazarı nda üniversiteler, teknoparklar girişimciler ve sanayiciler Türkiye ekonomisine katma değer sağlayacak farklı kategorilerdeki projeleri ile ortak bir platformda bir araya gelmişlerdi. Danışma Kurulunca sektörün önde gelenlerinin yer aldığı Proje Pazarı nda toplam 217 proje başvurusu gerçekleşmiş olup, yapılan değerlendirme sonucunda 111 proje etkinlikte sergilenmeye hak kazanmıştı. Yarışmaya katılan projeler arasından başarılı bulunan 3 projeye toplamda 100.000 TL ödül verilmiştir. Etkinlik günü düzenlenen panellerde Ticarileşebilen Ar-Ge Projeleri ve Üniversite-Sanayi İşbirliği, Fikri Mülkiyet Hakları ve Melek Yatırımları ve Destek Mekanizmaları konuları sektörün önde gelenleri tarafından işlenmişti. Paneller sonrası dünyada otorite olarak kabul edilen fütürist, bilim adamı ve yazar Michio Kaku, Geleceğin Dünyası: İnsan/Teknoloji/Bilgi konulu konferans vermişti. 22 Mart 2013 tarihinde ikincisinin gerçekleştirilmesi planlanan, katma değer yaratacak yenilikçi projelerin işbirliği imkanlarına kavuşabileceği TET Ar-Ge Proje Pazarı etkinliğinde sunulmak üzere, Elektrik, Elektronik ve Bilişim sektörlerinde - Bilgi ve İletişim Teknolojileri Uygulamaları (ICT) - Nano-Teknoloji Uygulamaları - Mekatronik Uygulamaları (MEMS) - Enerji Üretim, İletim ve Dağıtımına Yönelik Uygulamalar - Çevre ve Enerji Verimliliği Uygulamaları - Diğer Olmak üzere 6 kategoride proje başvuruları alınacaktır. TET Ar-Ge Proje Pazarı na katılmaya hak kazanan proje sahipleri istedikleri takdirde ödül kategorisinde de değerlendirmeye alınacaklardır. Başvuran projeler arasından Ödül Kurulu tarafından başarılı bulunan projeler aşağıdaki miktarlarda ödüllendirilecek olup, derecelendirme tüm kategoriler için ortak yapılacaktır. 1. lik ödülü : 50.000 TL 2. lik ödülü : 30.000 TL 3 lük ödülü : 20.000 TL Mansiyon : 10.000 TL (3 Kategoride) Son başvuru tarihi 15.02.2013 saat 17:00 olan proje başvuruları www.tetprojepazari.org adresinden gerçekleştirilebilecektir. DUYURU: İSTANBUL TİCARET ODASI NDAN HANNOVER SANAYİ FUARI 1992 yılından beri İTO tarafından katılımı gerçekleştirilen HANNOVER Sanayi Fuarı (www.hannovermesse.de) milli iştiraki 2013 yılında da İstanbul Ticaret Odası tarafından gerçekleştirilecektir. Yıllardır Dünya nın en önemli yan sanayi fuarı olma özelliğini taşıyan ve 5.000 den fazla katılımcısı, 200.000 i aşkın ziyaretçi ile yan sanayicilerimiz tarafından da yakından tanınan Hannover Sanayi Fuarı, yurtdışına açılmak isteyen firmalar için önemli bir fırsat yaratmaktadır. Bununla birlikte, yurtdışında gerçekleştirilecek fuar katılımcılarının desteklenmesine ilişkin tebliğin (tebliğ no:2009/5) 5. maddesinin, 6. fıkrasında belirtildiği üzere, üretici/imalatçı birlik ve derneklerin katılacağı yurtdışı fuarlarda katılım bedelinin %75 i T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından BEYSAD 3
desteklenecek olup, katılım bedelinin hesaplanmasında her fuar için azami 36 m 2 lik alan esas alınacaktır. Yan Sanayi için ayrılan bölümlerde; dövme, sac parçalar, talaşlı imalat, montajlama, plastik, kauçuk, seramik, proses mühendisliği, bağlantı elemanları vb. parçalar sergilenecektir. Detaylı Bilgi için; İlgili : Serap Alp, Berna Yurtseven Tel : 0212 455 62 36/62 17 E-posta :serap.alp@ito.org.tr berna.yurtseven@ito.org.tr SIEMENS TE SU VE ENERJİ DENİLİNCE SULAR DURUYOR Hem ürünlerinde hem de sosyal sorumluluk projelerinde su ve enerji tasarrufunu merkez alan Siemens, çevre bilincinin güçlenmesi ve doğal kaynakların korunmasına dair farkındalık yaratan projelere imza atıyor. Sahip olduğumuz ileri teknolojileri su ve enerji tasarrufu sağlayan, çevre dostu ürünler geliştirmek için kullanırken, tüketicileri hem çevrenin korunması için yapılabilecekleri konusunda bilinçlendiriyor, hem de çevre dostu ürünlere yönelik farkındalık yaratmaya çalışıyoruz. Böyle anlatıyor Siemens Ev Aletleri Pazarlama Müdürü Ayşe Özkaya, su ve enerjinin Siemens in sosyal sorumluluk vizyonuna nasıl yansıdığını ve ekliyor: Su konusunda Eğirdir Gölü Alan Koruma projesi, enerji verimliliği konusunda ise Santral İstanbul Enerji Eğitimleri projesiyle markamıza düşen sorumlulukları hayata geçiriyor ve bu alanlarda dikkat çekiyoruz. 2008 yılında WWF-Türkiye işbirliği ile Eğirdir Gölü nün geleceği için başlattığımız Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat projesi 2012 yılında ikinci fazına girdi. Proje, Türkiye nin en önemli su kaynaklarından biri ve bölge halkının geçim kaynağı olan, binlerce canlıya ev sahipliği yapan gölün korunmasını, gelecek nesillere en canlı haliyle bırakılmasını amaçlıyor. Projede iki yılı aşkın süre içinde, Eğirdir Gölü havzasının karşı karşıya olduğu tehditler belirlendi, bunlarla mücadele edildi. Çalışmalar tarım, balıkçılık ve turizm olmak üzere üç alana odaklandı. Sonuç olarak bölgede, yöre halkı tarafından da desteklenen sürdürülebilir bir gelişim ivmesi yaratıldı. Projenin bu ikinci aşamasında ise bölgedeki en önemli ekonomik faaliyet olan elma üretiminde sürdürülebilir yöntemlerin kullanılması amaçlanıyor. Böylece, Eğirdir Gölü ne ulaşan tarımsal kirliliğin azaltılması hedefleniyor. Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat projesinin ikinci fazı için çalışmalarımız 2013 yılında da devam edecek. Siemens in dikey bahçesine iki ödül birden Ayşe Özkaya, yeşil alanlara duyulan ihtiyaca dikkat çekmek, doğa ve çevre bilincinin güçlenmesine destek olmak amacıyla, Türkiye nin, canlı bitkilerden oluşan ilk dikey bahçe uygulamasını İstanbul da gerçekleştirdiklerini de ifade ederek şu bilgileri verdi: 90 metrekarelik bir yüzeyde oluşturulan dikey bahçemiz, bu proje için özel olarak üretilen taşıyıcı profiller ve su geçirmez PVC paneller üzerinde oluşturuldu. Keçelerin üzerine açılan mini ceplerin içine, genel tasarıma uygun şekilde 4 bin adet bitki, topraklarından arındırılarak tek tek yerleştirildi. Dikey bahçemizin üst bölümünde bulunan martı sembolleri ve alt bölümünde bulunan Siemens logosu, özel bir dikim modeli ile şekillendirildi. Bu yenilikçi çalışma ile bu yıl 24 üncüsü düzenlenen reklamcılık sektörünün en prestijli ödül organizasyonu olan Kristal Elma Ödüllerinde, basında da çok geniş yer bulan dikey bahçe outdoor uygulaması ile açıkhava dalında kategori ikinciliğine, bu yıl yedincisi düzenlenen MediaCat Felis Ödül Gecesi nde de En İyi Açıkhava Medya Kullanımı kategorisinde Başarı Ödülü ne layık görüldü. BEYSAD 4
Siemens Ev Aletleri nin sponsorluğunda Santral İstanbul Enerji Müzesi nde düzenlenen Santral İstanbul Enerji Eğitim Seminerleri nde de çocuklar ve gençler, enerji tasarrufu hakkında birçok kavramı interaktif bir şekilde öğrenme şansına sahip oluyorlar. 2010 Ekim inden bu yana süren Gelecek=Çocuk ve Enerji eğitimleri kapsamında 2010-2011 eğitim öğretim yılında toplam 3 bin 818 öğrenciye ulaşıldı. 2011-2012 eğitim öğretim yılında, şimdiye kadar eğitime katılan öğrencilerin sayısı 3 bin 293 ü buldu. ATEŞ BÖCEĞİ VANLI ÇOCUKLARA KONDU Bosch Ev Aletleri nin öncelik verdiği ve birbirinden ayırmadığı iki ana konu çevre ve eğitim. Sürdürülebilir bir gelecek için doğayı, dünyamızı korumalıyız ve bunu da ancak gelecek nesilleri eğiterek gerçekleştirebiliriz perspektifinden hareketle proje üreten Bosch Ev Aletleri, 2012 yılında bu yana Türkiye Eğitim Gönülleri Vakfı (TEGV) ile Ateş Böceği Gezici Öğrenim Birimi eğitim programını yürütüyor. Türkiye nin çeşitli illerini gezerek çocukların özgüvenlerinin, ifade güçlerinin, duygu, empati ve beceri gelişimlerinin artması için uygun ortam oluşturan Ateş Böceği Gezici Öğrenim Birimi nde, 12 bilgisayarlı bir bilgisayar odası ile bir serbest etkinlik odası bulunuyor. 10 yıldır İstanbul, Adana, Gaziantep, İzmir, Aydın, Manisa, Kahramanmaraş derken, Türkiye çapında 70 bini aşkın çocuğa ulaşan Türkiye Eğitim Gönülleri Vakfı (TEGV) Bosch Ateşböceği Gezici Öğrenim Birimi, Ekim 2011 de meydana gelen Van depreminden etkilenen çocukların eğitim teknolojisinin olanaklarından yararlanması için bir yıldır bölgede çalışmalarını sürdürüyor. 2012 Kasım ayı sonu itibariyle Erciş te toplam 3.787 çocuğa ulaşan Bosch Ateşböceği, halen Umut Konteynır Kenti nde, çocuklara moral ve eğitim desteği veriyor. Bosch Ev Aletleri Pazarlama Müdürü Neylan Süer, çevre ve eğitim odağında uzun soluklu desteklenen bir diğer projenin de Yeşil Kutu Çevre Eğitimi Projesi olduğunu söyleyerek şu bilgiyi verdi: Bölgesel Çevre Merkezi (REC) tarafından geliştirilen Yeşil Kutu, Milli Eğitim, Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın işbirliğinde ve 2008 yılından bu yana bizim desteğimizle yürütülüyor. Yeşil Kutu, öğrencilerin çevre koruma ve sürdürülebilir kalkınma konularında bilgilerini ve farkındalıklarını artırmalarına yardımcı olacak çok yönlü bir eğitim seti. Proje kapsamında Yeşil Kutu yu eğitim programlarında nasıl kullanacakları konusunda eğitilen öğretmenler daha sonra 10-14 yaş grubundaki ilköğretim öğrencilerine ulaşarak eğitim veriyor. 2010 itibariyle eğitimleri, www.yesilkutu.net adresi üzerinden verilmeye başlanan Yeşil Kutu nun mobil eğitim üssü Yeşil Vagon ise, uluslararası bir projede Türkiye ye özgü bir uygulama olarak, tüm dünya ülkelerine ilham veriyor. Yeşil Vagon, BM Avrupa Ekonomik Konseyi (UNECE) tarafından eğitimde iyi örnekler ve özgün fikirler statüsünde değerlendiriliyor. Biz 2011 yılı sonu itibariyle Türkiye çapında toplam 11 bin öğretmen ve 1 milyonu aşkın öğrenciye ulaştık. 2008 yılında hayata geçirilen ve 40 binin üzerinde çocuğa ulaşmayı başaran Bosch Çevre Çocuk Tiyatrosu ile 2011 yılında 5 Haziran Dünya Çevre Günü ile birlikte yayın hayatına başlayan yeni web sitesi www.bosch-cevrekulubu.com Bosch Ev Aletleri nin çevre konusunda bilinçli bireyler yaratılmasına katkıda bulunmak hedefiyle yürüttüğü diğer çalışmalar arasında yer alıyor. Web sitesi, Altın Örümcek Web Ödülleri nde yapılan halk oylaması sonucunda eğitim kategorisinde birinci seçildi. Ateşböceği Gezici Öğrenim Birimi nde bilgisayar odasında çevre dostu bir teknoloji olan NComputing Erişim Cihazları nı kullanarak TEGV ile birlikte Yeşil BT Hareketi ne destek veren Bosch Ev Aletleri nin bu girişim de Amerika da Ncomputing firması tarafından sürdürülebilirliği destekleyen teknoloji kullanımında liderlik yapan kuruluşlara verilen Go Green Inovation Award 2011- Yeşile Doğru Yenilikçilik Ödülü ne layık görüldü. www.beysad.org.tr BEYSAD 5
ASSAN İÇİN ALÜMİNYUMU GERİ KAZANMAK YETMİYOR GENÇLERİ DE ÇEVREYİ DE KAZANMALIYIZ DİYOR Assan Alüminyum bir BEYSAD üyesidir. Assan Alüminyum un 2012 yılında gerçekleştirdiği KSS projelerinde sürdürülebilirlik konusu ön planda oldu. İyi bir kurumsal vatandaş olarak topluma karşı sorumluluklarını yerine getirmeyi ilke edinen Assan Alüminyum, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakabilmek için dünyadaki en önemli gündemin sürdürülebilirlik olduğu bir dönemde öncelikli iş maddesi olarak gördüğü bu konu doğrultusunda sektöre yön veren uygulamalar gerçekleştiriyor. Alüminyumun kendi özelliği olan yüzde yüz geri dönüşümü doğaya duyarlı üretim mantığıyla birleştiren Assan Alüminyum, ekonomik sürdürülebilirliğe özel önem veriyor. Bu doğrultuda alüminyum geri kazanılmasından elde edilen metali üretimde en yüksek miktarda kullanarak bir yandan hammadde maliyetlerini düşürürken, bir yandan da global enerji tüketimini ve karbon ayak izini azaltacak biçimde çalışmalarını yürütüyor. Uzun vadede sürdürülebilirlik konusunda dünya standartlarının ötesine geçmeyi ve Türk sanayine örnek olmayı hedefliyor. Assan Alüminyum, 2013 te dünyanın en büyük gönüllü kurumsal sorumluluk girişimi olan Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ni imzalamaya hazırlanıyor. Assan Alüminyum Kurumsal İletişim Müdürü Alper Us, bu sözleşmeye imza atarak, insan hakları, çalışma, çevre ve yolsuzlukla mücadele ana başlıkları altında toplanmış 10 evrensel ilkeyi uygulayan kuruluşlar arasına katılacağını vurguluyor. Assan Alüminyum un son dönemde gerçekleştirdiği kurumsal sosyal sorumluluk projeleri, ağırlıklı olarak eğitimin sürdürülebilirliğine odaklanmış durumda. Bu yüzden de başta ilköğretim okulları olmak üzere eğitim kurumlarına destek veriyor. Tuzla Evliya Çelebi İlköğretim Okulu na tam teçhizatlı bir Fen Laboratuvarı, Tuzla Avni Yukarıuç İlköğretim Okulu na bir kütüphane, Sultanbeyli Kurtdoğmuş İlköğretim Okulu nun tuvalet, izolasyon ve bina sorunlarının giderilmesi ve mobilya desteğinin sağlanması, Tuzla Tezer Taşkıran İlköğretim Okulu nun 1.500 öğrencisi için 150 metrekarelik tam donanımlı bir oyun parkı, Mimar Sinan Özel Okulları nın öğrencilerin görerek öğrenmesini sağlamak ve hayal güçlerini beslemek amacıyla tasarladığı Planetaryum un alüminyum kubbesinin hazırlanması Assan ın eğitim alanındaki çalışmalarından sadece bir kaçı. Çocuk Esirgeme Kurumu ve Darüşşafaka ile yürüttüğü proje ile toplam 35 bin çocuğun eğitim ve barınma sorunlarını çözüme kavuşturan Assan Alüminyum, 2011 yılında bu projeye 575 bin TL. bütçe ayırdı. Assan Alüminyum un sürdürülebilirlik anlayışında bir diğer önemli alan da çevre Tema Vakfı ile ortaklaşa yürütülen organizasyonda, Ege ve Akdeniz Bölgeleri nde toplam 145.600 hektarlık alan kayık ağaçlarıyla yeşillendirilirken Bodrum da 1996 yılında 47.500 hektarlık yanan alan, yeşil alan olarak bölgeye kazandırıldı. Öte yandan, Assan Alüminyum un Tuzla ve Dilovası Tesisleri, Çevre ve Orman Bakanlığı nın normlarına uygun bir şekilde faaliyet göstererek Yeşil Bayrak unvanına sahip oldu. Bakanlığa ücretsiz hava filtresi temininde bulunan Assan Alüminyum, hava kirliliğiyle mücadeleye destek olmayı sürdürüyor. DÜNYADA EN BAŞARILI 100 FİRMANIN ORTAK ÖZELLİĞİ: ŞİRKET ANAYASASI Salih Keskin www.inovasyonuzmani.com Ülkemizde faaliyet gösteren firmaların büyük kısmının aile firması olması bu firmaların modern yönetim anlayışlarına uyumu zorlaştırmaktadır. Özellikle Türkiye gibi aile bağlarına önem veren, aile ilişkileri ile iş ilişkilerinin birbirine çok yakın olduğu ve hatta çoğu zaman iç içe geçmiş ülkelerde bu durum daha da önemli hale gelmektedir. Ülkemizde yapılan bir araştırmada firmaların ortalama 25 yıl yaşadığı, 10 işletmeden ancak üçünün ikinci kuşağa, birinin üçüncü kuşağa geçtiği ortaya konulmuştur. Araştırmada yine BEYSAD 6
firmaların sadece yüzde 5 i üçüncü kuşakta devam edebilmektedir. Araştırmada ikinci kuşağa geçişin başarılması ile sonraki kuşaklara devrinin de daha kolay olduğu ortaya konulmuştur. Birinci kuşaktan ikinci kuşağa aile firmasının devrinin, aileye önemli tecrübeler kazandırdığı anlaşılmaktadır. Dünyanın birçok ülkesinde yapılan başka bir araştırmada ise en başarılı 100 firmanın hemen hemen tek benzer özelliğinin bir şirket anayasaları olduğu tespit edilmiştir. Şirket anayasası, aileye ve ailenin işletmeyle ilişkisine ait yazılı ve yazısız temel kurallardır. Diğer bir ifadeyle de, bir aileye çeşitli vesilelerle sonradan katılarak ortak olmaya hak kazanan kişilerin firma ilişkilerinde ve iç ilişkilerde kılavuz görevi gören, aile üyeleri tarafından da benimsenen, tüm taraflara aynı şekilde uygulanan, uyulmaması durumunda daha önceden belirlenmiş yaptırımları bulunan kurallar ve değerlerdir. 6 yılda firmaların yüzde 63 ü kapanıyor Başka bir açıdan şirket anayasası, ailenin devamı açısından da oldukça önemlidir. Keza ülkemizde kurulan firmaların ilk 6 yılda yüzde 63 ünün kapandığı gerçeği ortadadır ve istatistiki olarak bu kapanan firmaların büyük çoğunluğu da aile firması olmaktadır. İyi hazırlanmış bir şirket anayasası sonradan ortaya çıkması muhtemel aile içi çatışmaları ve anlaşmazlıkları da engelleyebilecek etkili bir araç olacaktır. Şirket anayasaları, aile fertleri arasındaki ilişkilerin ticari çıkarlar yüzünden yıpranmasını ve bu yolla ailenin parçalanmasını önleme adına önemli bir fonksiyon görmektedir. Şirket anayasasının en önemli parçası firmanın misyonudur. Misyon bir firmanın var olma sebebidir. Hangi zorluk derecesinde olursa olsun yaptığı işten ve ilkelerinden vazgeçememe sebebi bir firmanın misyonunun özünü oluşturmaktadır. İşletmenin misyonu, aile üyelerinin rol veya pozisyonlarının işletmenin amaçlarına ne ölçüde yardımcı olacağını da anlamalarını sağlayan önemli bir kavramdır. Misyon, ailenin özünü koruyarak geleceğe uzanmasını açıklar ve bir sonraki nesile devretme planının da özünü oluşturur. Misyon aynı zamanda ailenin kültürel özelliklerinin bir parçası olup aile kültürünün çeşitli yansımalarını da içerir. Anayasanın misyonu Misyonun başlıca iki ana bölümü vardır. Firmanın varlık nedenini ifade eden temel var olma amacı. Her ne koşulda olursa olsun bir sonraki neslin uyması gereken ve/veya uyması istenen temel değerler. Varlık sebebini tam bulamayan veya güçsüz varlık sebepleri olan firmalar krizlerde kendi ilgi alanlarının dışına yatırım yapmakta ve çoğu da başarısız olmaktadır. Şirketlerimizin büyük çoğunluğunu oluşturan aile şirketlerinin kurumsallaşması açısından ve şirket anayasası yönünden henüz yolun başında olduğumuz söylenebilir. Firmalar öncelikle bir sonraki nesile aktaracakları misyonlarını oluşturmalı ve firmanın her türlü aktivitesi misyona bağlılığı ortaya koymalıdır. Şirket anayasası şirketin uzun yıllar yaşaması amacıyla yazılmalı ve yeni kuşaklara devrin belirli bir sistematik dahilinde yapılacağı metotları ortaya koymalıdır. Şirket anayasası önceliğin aileler değil kurum olduğu gerçeğini öncelemektedir. Şirketler kişilerin kafasına göre kurup kafasına göre kararlar alıp yürüteceği müesseseler değildir. Şirket anayasası bu gerçeğin sonraki nesillere de aktarımını sağlayan kuralları ortaya koymaktadır. İTO yayınlarından çıktı Şirket anayasası konusunda İTO yayınlarından çıkarttığımız KOBİ ler için şirket anayasasının önemi ve oluşturulması kitabımız bu anlamda ülkemizde bir boşluğu doldurmuştur. www.beysad.org.tr BEYSAD 7
HATİPOĞLU CAMCILIKLA BAŞLADI, ŞİMDİ AVRUPA'DA ŞİRKET BAKIYOR Hatipoğlu Cam bir BEYSAD üyesidir. Hatipoğlu nun Yönetim Kurulu Başkanı Nebi Hatipoğlu, Beyaz eşya sektörü hızla Türkiye ye kayıyor, sektörde Avrupa nın merkezi Türkiye oluyor. Fırsat olursa Avrupalı bir şirketi satın alabiliriz dedi. Dedesi 1950'lerde Eskişehir'de cam toptancılığı yapan Nebi Hatipoğlu, Avrupa'da kriz nedeniyle iflas noktasına gelen şirketleri almak için araştırma yapıyor. Hatipoğlu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Nebi Hatipoğlu, babasının 1984 yılında fabrika kurarak sanayiciliğe başladığını, ana işleri olan beyaz eşya camında en büyük üreticilerden biri haline geldiklerini anlattı. Avrupa'nın en eski kapı pencere üreticisini almak için girişimde bulunduklarını, 'eleman çıkarmama' şartı nedeniyle anlaşma sağlanamadığını söyleyen Hatipoğlu, yeni fırsatlara baktıklarını söyledi. Yerli-yabancı pek çok beyaz eşya üreticisine üretim yaptıklarını, pazar paylarının yüzde 55 olduğunu belirten Hatipoğlu, beyaz eşya sektöründeki trendi şöyle anlattı: "Avrupa'da pek çok şirkette sorun var. Sektör Türkiye'ye kayıyor. Bu nedenle biz de Türkiye ağırlıklı çalışıyoruz. İhracat yapacak çok üretici kalmadı. Beyaz eşyada Avrupa'nın merkezi Türkiye oluyor. Doğu Avrupa'ya giden üreticilerin hiçbiri mutlu değil. O ülkelerdeki teşviklerin bitmesi ile oradaki üretim de Türkiye'ye kayacak." 'Trende uyduk' Türkiye'nin beyaz eşyada gücünü artırmasında, yan sanayiinin gelişmiş olmasının çok önemli bir faktör olduğunu anlatan Hatipoğlu, tekstil sektörü ile paralel bir başka olumlu trendi ise şöyle anlattı: "Kriz nedeni ile sipariş adetleri çok düştü. Kimse fazla stok tutmak istemiyor. Just in time felsefesi ile üretmek önem kazandı. Ürün çok çeşitlendi, renklendi. Böyle çeşitli ve az sayıda üretimi Çin'den almanız zor. Türkiye'deki yan sanayi esnek olduğu için bu sisteme ayak uydurabiliyor." Avrupa'da beyaz eşya camı üretiminde tek bir rakipleri olduğunu belirten Nebi Hatipoğlu, grup bünyesinde plastik profil üretimi yapan Europen markasının Türkiye'de ilk 5 arasında yer aldığını belirtti. Hazır kapı ve pencere de üreten şirket, Fransa ve Almanya'daki depoları üzerinden ürünlerini tüm Avrupa'daki yapı marketlere dağıtıyor. Hatipoğlu, 2014'e kadar hazır kapı ve pencere ile 50 milyon dolarlık ihracat hedeflediklerini söyledi. Hatipoğlu bünyesinde bir de enerji şirketi bulunuyor. Hatipoğlu Enerji ile Eskişehir'de 100 megawat, Kütahya Enerji ile de Kütahya'da 200 megawat'lık iki santral yapılması planlanıyor. Hatipoğlu, Türkiye'de sanayicilerin işlerini bırakıp gayrimenkul sektörüne kaymasının endişe verici olduğunu belirterek, "Sanayicinin parasının yine sanayiye akması lazım. Bunun yolu devletin 'Sen sanayiye 1 milyon yatırıyorsan ben de 250 bin koyuyorum' demesidir. Kendi işimizi yaparken gayrimenkulden daha fazla para kazanır hale geldik" şeklinde konuştu. Eskişehir Sanayi Odası Başkanlığı'na aday Nebi Hatipoğlu, Eskişehir Sanayi Odası Başkanlığı'na aday. 2013 yılı başında yapılması beklenen seçime KOBİ'lere yönelik projelerle girmeye hazırlanan Hatipoğlu, "Eskişehir sanayiinin yüzde 94'ü KOBİ. Bu KOBİ'lere yönelik dış ticaret şirketi kuracağım. Hedef 10 yılda 500 milyon dolarlık ihracat. Bu şirketlerin küçük olmaktan kaynaklanan sıkıntılarını aşmak için onlara hizmet verecek bir pazarlama şirketi kuracağız. Araba kiralamada, sigortada toplu alım pazarlığı ile üyelerimizin cebine hitap edeceğiz. Sanayi envanteri çıkarıp büyük sanayii buraya çekeceğiz" dedi. www.beysad.org.tr BEYSAD 8
INDESIT TÜRKİYE ÜLKE MÜDÜRÜ: TURGAY DAĞ: HOTPOINT İÇ PAZARDA DAHA ETKİN OLACAK Whiteline Kasım 2012 Sayısı ndan alınmıştır. Yeni dönemde satış organizasyonunu ve bayi kanallarını tamamen revize eden Indesit Company, Hotpoint tabelalı bayi sayısını artıyor. Indesit Company, sektördeki üretici firmaların geleneksel bayiye mal satma anlayışını kökten değiştirecek uygulamalar başlattı. Turgay Bey öncelikle hayırlı olsun. İsterseniz bu markadaki sizin öykünüzden başlayalım Teşekkür ederim. Ben Indesit Company ye 1999 yılında imalat şefi olarak başladım. 2003 te kalite müdürü oldum. Bir yıl sonra 2004 yılında hem üretimden, hem de teknik kısımdan sorumlu operasyon müdürü oldum, 2005 yılında ise fabrika müdürü oldum. O zamana kadar fabrika müdürü olan ilk Türk ben oldum ve bu görevde de en uzun kalan benim. Ben göreve geldiğimde fabrikanın buzdolabı üretim adedi 440 bin civarındaydı. Neredeyse aynı zamanda işe başlamış çok iyi bir ekibe sahiptik ve gerçekten sıra dışı işler yaptık. Rekor sayılabilecek sürelerde inanılmaz büyük projeleri gerçekleştirdik. Ben işe başladığımda fabrikada 400 kişi çalışırken, bugün 1.400 kişi çalışıyor. Peki son 5 yılda Indesit Türkiye ye ne kadar yatırım yaptı? Şöyle kaba bir hesapla son 100 milyon Avro civarında bir yatırım yapıldı diyebilirim. 5 yıl öncesinin fabrikasıyla bugünkü kıyas bile edilemeyecek kadar farklı. Yukarıda da bahsettiğim gibi 1999 da 440 bin olan üretim adeti bu yıl 1 milyon 335 bin adet olarak gerçekleşecek. Sadece üretim rakamları bile yapılan yatırımların bir göstergesi. 2012 genelde sıkıntılı bir yıl oldu. Siz de önemli bir ihracatçısınız? Sorun yaşadınız mı? Nerelere ihracat yapıyorsunuz? Bizim birincil pazarımız İngiltere, onu sırasıyla Fransa ve İtalya izliyor. Ancak bizim ürettiğimiz ürünler neredeyse Indesit Company nin olduğu her yere gidiyor. Çünkü biz fabrikamızda 55-70 cm ebat aralığında dolap üretebiliyoruz. Ve bu kadar farklı ebatlarda üretim yapabilen grup içerisindeki tek fabrikayız. Dolayısı ile çok sıkıntı yaşandığını söyleyemem. Şimdi aslında işin çok başka bir tarafındasınız? Projeleriniz neler? Aslında doğru söylüyorsunuz. Üretimden satışa oradan da ülke müdürlüğüne giden bir kariyer geçmişi oldu ve bu grupta da aslında bir ilk. Ülkemizde ilk defa bir Türk ülke müdürü oluyor. Sorunuza dönecek olursam; Öncelikli hedefimiz iç pazardaki büyüklüğümüzü iki katına çıkarmak. Şu anki pazar payımız %9 civarında. Bahsettiğim iki katına çıkma %18 e gelmek değil elbette. Bahsettiğim adet ve cirosal olarak kendi operasyonumuzu iki katına çıkarmak ki, bu da %15 ler civarına gelmek demek. Yani Türkiye operasyonunu da Avrupa daki ortalamalara ulaştırmak istiyorum. Bunun için çok sıkı çalışıyoruz. Çok iyi bir ekip oluşturduk. Bunun için sahada neler yapıyorsunuz? Öncelikle işe ekibi güçlendirmek ve kanal yapısına göre şekillendirmekle işe başladık. Süreç içerisinde iş yapma tarzımızı değiştirdik ve şekillendirdik. Örneğin bütün satış ekibine ipad verdik ve özel yazılımlarımızı yaptık. Ben merkezden kimin hangi mağazaya gideceğini ve o mağazanın hedeflerinin ne olduğunu, ziyaretin gerçekleşmesi ve sonuçlarını görebiliyorum. Aynı zamanda tüm satış adetlerimizi artık bayi bazında kurulumlardan takip edebiliyoruz. Bu anlamda gerçekten çok hızlandık ve çok hızlı aksiyon alabiliyoruz. Bu sistemin en önemli avantajı ise direkt tüketiciye satışı görebiliyor olmamız. Yaptığımız tüm bu çalışmalar sonucunda geçen yıla göre satış adetimiz ortalama %40 lar seviyesinde artış gösterdi. Kanal yapımızı yeniden düzenledik. Ara toptancılar yerine distribütör yapısına geçtik ve şu anda 5 adet distribütör ile çalışıyoruz. Bayilerimize marka anlamında yatırım yapmaya başladık. Hotpoint tabelalı bayiler açıyoruz. Diğer bir yenilik ise e- ticareti canlandırdık. Eskiden 50 adet satılırken bu sistemde şu an ayda 2 bin adetlere çıktık. En önemli noktalardan biri de kanal ve marka yapımızı ayrıştırdık. BEYSAD 9
Sizce de yıllardır bir marka karmaşası yaşanmıyor mu? Bu söylediğinizde elbette bir haklılık payı var. Ancak bunun esas nedenlerinden biri Indesit her gittiği ülkede bir marka ve onun yapısını satın alıyor. Lokal pazarlarda satın alınan güçlü markalardan kendi markanıza dönüş süreci maalesef kolay olmuyor. Hangi markayla hangi ülkede olacağımıza biraz o ülkedeki marka algısıyla ilgili olarak karar veriyoruz. Türkiye de Hotponit ve Indesit markalarıyla olmaya devam edeceğiz. Bu iki marka arasında da çok net çizgiler çizdik. Yani hangi marka kanalla girecek, nasıl konumlandırılacak çok net bir şekilde belirledik. Örneğin Hotpoint ağırlıklı olarak geleneksel kanal ile çalışıyor. Elbette bu ayrımları oturtmak bile zaman istiyor. Ben göreve başlayalı zaten henüz 8-9 ay oldu. Ondan önce bir yıl satış direktörlüğü pozisyonu aslında bu göreve hazırlık gibi oldu. Buradan da Andrei Ojetti ye teşekkür etmek isterim çünkü satış anlamında bana gerçek bir öğretmenlik yaptı. Esas olarak şirketin üretim ve satış ekibi birbirinden çok farklıdır. Üretimde tüm maliyetleri sürekli kontrol altında tutar ve planlarsınız ve o şekilde yürür. Oysa satış ve pazarlamada işler öyle yürümüyor. Çünkü sonuçta kurallarını sizin koyamadığınız serbest piyasada işler yürüyor. Türkiye deki üretimin ihracat iç pazar oranı nedir? Bu yıl ihracat oranı %75 lere düştü. Geçen yıllarda ihracat oranı daha yüksekti. Bayilerle ilgili çalışmaları biraz daha açabilir miyiz? Öncelikle yukarıda bahsettiğim gibi Hotpoint tabelalı bayiler oluşturmaya başladık. Bu bayileri seçerken elbette önce kendi çalıştığımız bayilere gidiyoruz, hedeflerimizi anlatıyoruz. Bayiden beklentilerimizi anlatıyoruz eğer hayır derse başka bayilere teklif götürüyoruz. Yeni bayi konseptimizi oluşturana kadar çok detaylı ve bilimsel çalışmalar yaptık. Bu yıl sonuna kadar başka markaların yer almasına izin veriyoruz. Ancak daha sonra sadece bizim ürünlerimiz yer alacak. Yıl sonu dememdeki sebep ise 2012 sonu itibariyle Hotpoint markalı küçük ev aletleri ürünlerimiz geliyor. Elbette bizim merkezden anlaşma yapacağımız markalar da yer alacak. Şu anda bu konsept mağaza sayımız 60-70 civarında. Peki bu yatırımı bayi mi yoksa siz mi yapıyorsunuz? Mağazaları giydirmesi ve konseptin kurulması bize ait. Bayiden istediğimiz bizim belirlediğimiz standartlarda taban ve tavanı yaptırması. Bu bayileri belirlemek için 175 tane kriterimiz var. Bu kriterlerin içerisinde elbette en önemlilerinden birisi lokasyon. Bayinin mağazasını yaptırıp bırakmıyoruz. O bölgede kesinlikle bir trafik oluşması için çalışmalar da yapıyoruz. Yani insert çalışmaları, lokal reklam çalışmaları gibi aktivitelerle de destekliyoruz. Aynı zamanda yeni kurduğumuz bir ekiple bu tarz çalışmaların geri dönüşlerini ölçüyoruz ve sonuçlara göre doğru mecra, doğru zaman vb kriterle en doğru yöntemi belirlemeye çalışıyoruz. Peki bayiden ne istiyorsunuz? Elbette bizim de istihbarat kriterlerimiz var. Belirli bir teminat mektubu talebimiz yok çünkü bayiden banka sistemine geçmesini istiyoruz ve bu sistemle açılan kredi miktarlarıyla çalışmasını talep ediyoruz. Ayrıca şu anki bayilerimizden bu sisteme geçenlere de extra primler oluşturuyoruz. Bu sisteme girmek istemeyen bayilerden ise elbette teminat mektubu talep diyoruz. Satışlarınızda kanal dağılımı nasıl? Yaklaşık %10-12 modern kanalda, geri kalan ise geleneksel kanalda. Açıkçası geçen yıla göre geleneksel kanalda bir artış söz konusu. Zaten konuşmamızda da bahsettim. Biz büyük beyaz eşya sattığımız için zaten bu sektörde geleneksel kanalın tartışılmaz bir üstünlüğü var. Bir de bizim kanal rehabilite çalışmalarımızın sonucunda bu anlamda ciddi yol aldık. Ayda 8-9 olan bayi satış ortalamasını 30 lara çektik. Burada asıl vurgulanması gereken nokta şu; daha önce biz de tüm üretici firmalar gibi bayiye satışa odaklanıyorduk. Bu da her zaman bayinin üzerine baskı yapılması anlamına geliyordu. Biz bu geleneksel satış anlayışını değiştirerek, hem bayiye hem de tüketiciye satış üzerine odaklandık. Yani bayiye mal satıyoruz ama bayinin o malı nasıl sattığıyla ya da satabileceği ile de ilgileniyoruz ve bayinin malı satması için çaba harcıyoruz. Burada BEYSAD 10
anlaşılması gereken sadece ulusal kanallara reklam çıkmak ya da kampanya yapmak değil. Biz bayilerimizin satış elemanları gibi çalışan, elemanlardan oluşan ekipler kurduk. Bunun yanı sıra bölge bölge çalıştık. Hangi bölgede tüketici hangi dönemlerde alışveriş yapıyor, hangi bölgede hasat ne zaman yapılıyor vb. Ve bu dönemlerde o bölgeye özel kampanyalar ya da reklam çalışmaları yapıyoruz. Bu gerçekten çok etkili oldu ve sonuçları çok hızlı görmeye başladık. Sahada sadece bu çalışmalar için 110 kişi olacak. Son bayi anketimizde satış sonrası hizmetlerden bayiler çok şikayet ettiler. Sizde durum nasıl? Temmuz ayından itibaren tamamen kurulumu servisler aracığı ile yapmaya başladık. Lojistik ile ilgili çok detaylı ve hem süreci hızlandıracak hem de maliyetleri kontrol altına alacak çalışmalar yaptık. Önümüzdeki yıl 65 kişiden oluşan bir çağrı merkezi oluşturuyoruz. Zaten daha önceki sohbetlerimizde satış sonrası hizmetlerdeki yatırımlarımızdan bahsetmiştik. Bu alandan daha iyi hizmet alabilmek için servislere de kazandırıyor olmanız gerekli. Bu anlamda kimi yerlerde servisleri birleştirerek büyüttük, bazılarında ise daha iyi hizmet alabilmek için çalışmalar yaptık. Ama sürekli yatırım yaptığımız alanlardan biri de kesinlikle satış sonrası hizmetler. Tüm bu sohbetten sonra bana sanki iç pazara daha fazla odaklanmışsınız gibi geldi? Haklısınız aslında tüm Avrupalı şirketler için bu doğru. Sonuçta Avrupa da küçülen bir pazar var ve bizim ülkemiz çok dinamik bir yapıya sahip ve sürekli büyüyen bir ekonomiye sahibiz. Biz de grup olarak 1994 yılından beri Türkiye de faaliyet gösteriyoruz ve artık üst yönetim neredeyse tamamı Türklerden oluşuyor. Tespitinize katılmamak mümkün değil. Ancak şöyle düşünün burada yatırımınız var ve sürekli büyüyen bir pazara fokus olmamak imkansız. www.beysad.org.tr BEYSAD 11