YENİ TEŞVİK SİSTEMİ -YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI- -- Bilgi Notu 06/06/2009 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------- Ankara Stockholm İstanbul Konya Cinnah Caddesi 39/14 Fagelviksvagen 9c Barbaros Bulvarı 41/9 Beyazıt Mah. Sultancem Cad. 06680 Çankaya 145 84 Norsborg 34353 Beşiktaş A Plaza 33/203 42040 Selçuklu Tel: +90.312. 442 92 22 Tel:+46853036698 Tel: +90.212. 258 64 04 Tel: +90.332. 322 42 50
04 Haziran 2009 tarihinde Başbakan tarafından açıklanan yeni teşvik sistemi Bakanlar Kurulu Kararnamesi ve ilgili Tebliğ in yayınlanmasıyla uygulanmasına başlanacaktır. Yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile yatırımların en kısa sürede hayata geçirilmesi hedeflenmektedir. Yeni sistem 31.12.2010 tarihine kadar başlamış olan yatırımlara uygulanacaktır. Yeni Teşvik Sisteminin Hedefleri: Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak, Rekabet gücünü artıracak, teknoloji ve ar-ge içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımlara destek olmak, Sektörel kümelenmeyi desteklemek, Desteklenecek yatırım konularında ekonomik ölçek kriterlerini öne çıkarmak. Teşvik Araçları: 1. Kurumlar/Gelir Vergisi İndirimi. 2. SSK Primi İşveren Hissesinin Hazine tarafından karşılanması. 3. Faiz Desteği. 4. Yatırım Yeri Tahsisi. 5. KDV İstisnası. 6. Gümrük Vergisi Muafiyeti. Teşvik Sisteminde Uygulama Modeli ve Sınıflandırma Kıstasları: Bölgesel ve Sektörel Teşvik Sistemi Büyük Proje Yatırımları Genel Teşvik Sistemi Aktif İşgücü Programlarının Güçlendirilmesi Kredi Garanti Fonu 1
Bölgesel ve Sektörel Teşvik Sistemi: Bölgesel ve sektörel bazda desteklenecek yatırım konuları 2002 / 4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS)- Düzey 2 esas alınarak belirlenmiştir. İBBS Düzey 2 seviyesindeki 26 alt bölge, Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) kullanılmak suretiyle gruplandırılarak teşvikler açısından 4 bölge oluşturulmuştur. 1. Bölgede, ağırlıklı olarak motorlu kara taşıtları ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalat ve tıbbi, hassas ve optik alet yatırımları gibi yüksek teknoloji gerektiren yatırımlar teşvik edilecektir. 2. Bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecektir. Bu çerçevede; ağırlıklı olarak, makine imalat, akıllı çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler (cam, seramik, karo, yalıtım malzemeleri vb) kağıt, gıda ve içecek imalatı sektörleri teşvik edilecektir. 3. ve 4. Bölgeleri oluşturan doğu ve güneydoğu bölgelerinde, tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörlerin yanı sıra turizm, sağlık ve eğitim yatırımları da teşvik edilecektir. 2
Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasına Göre Dört Gruba Ayrılmış Bölgeler: 3
Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasına Göre Dört Gruba Ayrılmış Bölgeler: Bölge Kodu Bölge İlleri Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (26 Bölge içinde) Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Endeks Değişimi TR10 İstanbul 1 2,83058 TR51 Ankara 2 2,01563-0,8150 TR31 İzmir 3 1,51986 0,4958 TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik 4 0,98075-0,5391 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 5 0,78202-0,1987 TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 6 0,57210-0,2099 TR62 Adana, Mersin 7 0,33448-0,2376 TR32 Aydın, Denizli, Muğla 8 0,28832-0,0462 TR61 Antalya, Isparta, Burdur 9 0,28086-0,0075 TR22 Balıkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç) 10 0,15300-0,1279 TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın 11-0,07141-0,2244 TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak 12-0,16572-0,0943 TR52 Konya, Karaman 13-0,25927-0,0936 TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis 14-0,31505-0,0558 TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye 15-0,33754-0,0225 TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat 16-0,37571-0,0382 TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir 17-0,40669-0,0310 TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 18-0,41735-0,0107 TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane 19-0,55873-0,1414 TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 20-0,55923-0,0005 TR82 Kastamonu, Çankırı, Sinop 21-0,67547-0,1162 TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 22-0,78956-0,1141 TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır 23-0,96387-0,1743 TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 24-1,20401-0,2401 TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 25-1,26703-0,0630 TRB1 Van, Muş, Bitlis, Hakkari 26-1,39095 0,1239 TR22 Çanakkale İli Bozcaada, Gökçeada İlçeleri 4
Büyük Proje Yatırımları 1- Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı Ana Kimyasal Maddelerin İmalatı için asgari 1 Milyar TL tutarındaki yatırımlar, Diğer Kimyasal Ürünlerin İmalatı için asgari 300 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 2-Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Asgari 1 Milyar TL tutarındaki yatırımlar. 3-Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri 4- Motorlu Kara Taşıtları İmalatı Asgari 250 Milyon TL tutarındaki otomotiv yatırımları. 5- Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 6- Liman ve Liman Hizmetleri Asgari 250 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 7- Elektronik Sanayi Yatırımları Asgari 1 Milyar TL tutarındaki LCD / Plazma üretimine yönelik yatırımlar, Asgari 150 Milyon TL tutarındaki modül panel üretimi yatırımları, Lazer TV, üç boyutlu TV ler ve OLED TV vb TV üretimine yönelik yatırımlar, Asgari 50 Milyon TL tutarındaki diğer elektronik sektörü (bilgi ve iletişim cihazları dahil). 8-Tıbbi Aletler, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar. 9- İlaç İmalatı Asgari 100 Milyon TL ve üzeri ilaç üretimi yatırımları. 10-Hava ve Uzay Taşıtları İmalatı Komple yeni veya asgari 50 Milyon TL tutarındaki tevsi ve/veya ürün çeşitlendirmeye yönelik yatırımlar 11-Makine İmalatı Yatırımları 50 Milyon TL üzeri yatırımlar. 12-Madencilik Yatırımları Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerle ilgili nihai metal üretimine yönelik izabe (cevherişleme) tesisleri ile entegre maden üretimi tesislerine yönelik (istihraç+işleme) yatırımları (Demir ve Manganez gibi AKÇT kapsamı ürünler hariç). IV/c Grubu Metalik Madenler: Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Pirit, Krom, Civa, Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt, Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Alüminyum (Boksit, Gipsit, Böhmit),Nadir toprak elementleri (Seryum Grubu, Yitriyum Grubu) ve Nadir toprak mineralleri. 5
TEŞVİK ARAÇLARI - İndirimli Kurumlar Vergisi Bölgeler Bölgesel ve Sektörel Yatırıma Katkı Oranı (%) Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) Yatırıma Katkı Oranı (%) Büyük Proje Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı (%) 1 20 10 30 10 2 30 8 40 8 3 40 4 50 4 4 60 2 70 2 - SSK Primi İşveren Hissesi Desteği Bölgeler Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje 1 2 yıl 2 yıl 2 3 yıl 3 yıl 3 5yıl 5yıl 4 7yıl 7yıl 6
- Faiz Desteği Faiz desteği üst limiti olarak: - Ar-Ge ve çevre yatırımlarında 300 Bin TL; diğer yatırımlarda 500 Bin TL. - Uygulama dönemi azami 5 yıl. - Ekonominin seyrine göre Hazineden sorumlu Bakanın faizlerde artırım/azaltma yapma yetkisi. Kredinin, sabit yatırım tutarının azami % 70 oranındaki kısmına faiz desteği uygulanacaktır. Bölgesel ve Sektörel (Puan) Büyük Proje (Puan) Bölgeler TL Kredisi Döviz Kredisi TL Kredisi Döviz Kredisi 1 - - - - 2 - - - - 3 3 1 - - 4 5 2 - - - Yatırım Yeri Tahsisi Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel olarak desteklenecek yatırımlara yatırım yeri tahsis edilecektir. - Tekstil Tesislerinde Taşınma Desteği - Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamülleri sektörlerinde faaliyette bulunan, - Asgari 50 kişilik istihdam sağlayan, - 31.12.2010 tarihine kadar 1. ve 2. bölgelerden 3. ve 4. bölgelere taşınacak tesislere; 5 yıl süreyle kurumlar vergisi oranı % 20 yerine % 5 oranında uygulanacak, 5 yıl süreyle mevcut istihdam da dahil olmak üzere bu tesislere taşındıkları bölgede (3. ve 4. bölgeler) uygulanan SSK işveren primi desteği sağlanacak, Bu tesislerin 3. ve 4. bölgelere nakliye giderleri Hazine tarafından karşılanacaktır. 7
Genel Teşvik Sistemi Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanamayan yatırımların, mevcut sistemdeki kısıtlama ve asgari limitler güncellenerek Gümrük Vergisi Muafiyeti ve KDV istisnası ile desteklenmesine devam edilecektir. Mevcutta uygulamada olan yatırımlarda makine-teçhizat ile ilgili yurt içi alımda KDV istisnası ve yurtdışı alımında Gümrük Vergisi istisnası devam edecektir. 8
Aktif İşgücü Programlarının Güçlendirilmesi İşveren priminin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanmaktadır. İlave olarak işe alınan gençlerimiz ile tüm kadınlarımızın işveren primleri, 5 yıl boyunca belirli oranlarda İşsizlik Sigortası Fonu tarafından ödenmektedir. Özürlülerin işveren primleri Hazine tarafından karşılanmaktadır. İşsizlik ödeneği %11 oranında artırılmıştır. Geçici mali sıkıntı içindeki işyerlerinin, işçilerini çıkarmak yerine istihdam etmeye devam etmeleri halinde, işçilerin ücretlerinin belirli bir kısmı 6 aya kadar kamu tarafından üstlenilmektedir. Toplum yararına işler için oluşturulan çalışma programlarına (TYÇP) aktarılan kaynak artırılacaktır. Kişilere girişimcilik eğitim ve danışmanlığı verilecektir. İşbaşı eğitimleri çerçevesindeki stajlar desteklenecektir. İşyerlerinde mevcut istihdamın üzerinde yaratılacak ilave istihdam için prim desteği sağlanacaktır. Asgari ücret üzerinden işveren primi 6 ay boyunca kamu tarafından karşılanacaktır. Yararlanma süresini 6 ay uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacaktır. Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilecektir. 9
Kredi Garanti Fonu Kanunun yasalaşmasından sonra çıkacak Bakanlar Kurulu Kararı nın yayımlanmasını takiben iki yıl içinde kullanılacak krediler bu destekten yararlanacaktır. Bu Fonun Amacı Nedir? - KOBİ lerin finansman imkanlarına daha kolay erişimi. - Üretim, istihdam ve ihracatta devamlılığın sağlanması. - Kefalet sisteminin etkin biçimde çalıştırılması. Kredi Garanti Fonundan Kimler Yararlanacak? - Yıllık cirosu 25 milyon TL nin altında ve en fazla 250 çalışanı olan, - 30 Haziran 2008 tarihinden önceki iki yıl içinde takibe düşmüş borcu olmayan ve kamuya vadesi geçmiş borcu bulunmayan işletmeler. Hangi Tür Krediler Destek Kapsaminda Yer Alacak? - Türk Lirası ya da döviz cinsinden olan, - Asgari 1 yıl azami 4 yıl vadeye sahip olan, - Mevcut kredilerden yenilenen krediler, - İlave sağlanaca krediler, - Yeni sağlanacak krediler. Hazine Desteği Aracılığıyla Ne Oranda Kefalet Sağlanacak? Hazine desteği ile Kredi Garanti Kurumunca kredinin % 65 ine kefalet sağlanacak, kredi riskinin % 35 i ise bankalar tarafından üstlenilecektir. Hazine Desteğinin Tutarı Ne Olacak? - Kredi garanti kurumlarına toplam ilk etapta 1 milyar Türk Lirası kaynak aktarılacaktır. - Bu kaynak en az 10 milyar Türk Liralık krediye kefalet sağlanmasına imkan verecektir. 10