ZARARLI ALIŞKANLIKLAR VE MADDE BAĞIMLILIĞI
SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR SAĞLIĞI OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEN,ZARARLI OLDUĞU BİLİNDİĞİ HALDE KOLAY KOLAY VAZGEÇİLEMEYEN ALIŞKANLIKLARA SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR DENİR.
ALIŞKANLIK Tütün ürünleri yada benzeri maddelerin bilinçli veya bilinçsiz olarak sürekli kullanılmasıdır.
BAĞIMLILIK KİŞİNİN KULLANDIĞI MADDENİN ZARARINI BİLMESİNE RAĞMEN KULLANMAYA DEVAM ETMESİ, KENDİ KONTROLÜNÜ KAYBETMESİ VE ONSUZ BİR YAŞAM SÜREMEMEYE BAŞLAMASIDIR. BAĞIMLILIK
BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER TÜTÜN/SİGARA ALKOL UÇUCU MADDELER ESRAR EROİN KOKAİN SEDATİF İLAÇLAR KUMAR 5
BAĞIMLI KİMDİR? BU SÜREÇLERİ YAŞAYAN KİŞİ BAĞIMLIDIR. MADDEYİ ARTTIRIYORSA YOKSUNLUK BELİRTİSİ (DEPRESYON-KRAMP) YAŞIYORSA MADDE ALINMASI İLE RAHATLIYORSA RUHSAL BEDENSEL SOSYAL ZARAR YAŞIYORSA SORUMLULUKLARINI İHMAL EDİYORSA
BAĞIMLILIK NASIL GELİŞİR? Belki kullanabilirim Korku ve merak Bir kereden bir şey olmaz Bir daha asla Ben bağımlı olmam İstersem bırakırım Bıraktım, bir daha başlamam Artık bırakacağım Bırakmak zorundayım Bu meret bırakılmaz ki 8
MADDE BAĞIMLILIĞINA GİDEN YOLDA İKİ TEMEL ALIŞKANLIK ALKOL SİGARA 9
SİGARA ZEHİRLİ BİR BİTKİ OLAN TÜTÜNÜN İNCE BİR KAĞIT İÇİNE SIKIŞTIRILARAK SARILMIŞ HALİDİR. KAĞIT-TÜTÜN ZEHİR ÖLÜM
SİGARANIN İÇİNDEKİ MADDELER KARBON MONOKSİT: EGZOST GAZI ARSENİK: ZEHİR İMALATI METANOL: ROKET GAZI DDT: BÖCEK İLACI KADMİYUM: ARABA AKÜSÜ BÜTAN GAZI: TÜP VE ÇAKMAK GAZI ASETON: KİMYASAL SÖKÜCÜ NAFTALİN: GÜVE İLACI AMONYAK: KİMYASAL TEMİZLEYİCİ NİKOTİN : BAĞIMLILIK YAPAN BİR UYUŞTURUCU ÇEŞİDİ
Önümüzdeki 20 yıl içinde sigara; AIDS, Tüberküloz, Trafik kazaları, Anne ölümleri, İntihar, Cinayetlerin toplamından daha fazla insan öldürecektir!!!
SİGARANIN SAĞLIĞA ETKİLERİ SES TELLERİ,CİLT VE CİLT RENGİ BOZULUR. TAT ALMA DUYUSU VE DİŞLER BOZULUR. GÖZLERDE KATARAKTA VE KÖRLÜĞE NEDEN OLABİLİR. OMURGADA BOZUKLUKLARI VE KEMİK ERİMESİ ARTAR. MİDE VE YEMEK BORUSUNDA KANAMA, ÜLSER ORTAYA ÇIKAR. ŞEKER HASTALIĞINA NEDEN OLUR. SİGARA VÜCUDUN BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ BASKILAR
SİGARA; AKCİĞER KANSERLERİNDEN% 95, AKCİĞER HASTALIKLARINDAN% 82, KALP-DAMAR HASTALIKLARINDAN %21, FELÇLERDEN % 18, ORANINDA SORUMLUDUR.
Pasif sigara içmek ne demektir? Başkalarının sigara dumanını solumaktır.
PASİF SİGARA Ev içinde sigara içiliyorsa; Çocuklar ortalama günde 5 sigara içmiş olmaktadır Bebekler hastaneye 3 kat daha fazla başvurmaktadır Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artmaktadır Kocası sigara içen kadınlarda akciğer kanser ile ölüm 2-3 kat artmaktadır
SİGARA BIRAKMANIN YARARLARI Bıraktıktan sonra geçen zaman 15 yıl Felç riski azalır 20 dakika Kan basıncı ve kalp hızı normale döner 10 yıl Akciğer kanseri riski % 50 azalır. Kalp krizi riski normale döner. 8 saat Kanda oksijen düzeyi normale döner 5 yıl 24 saat Kalp krizi riski % 50 azalır Nikotin atılır Tat, koku duyusu düzelir 3-9 ay 48 saat Kalp krizi riski azalır 72 saat Nefes alma-verme kolaylaşır. Enerji artar Öksürük ve hırıltılı solunum iyileşir 2-12 hafta Dolaşım düzelir
SİGARA İÇEN ANNELERİN ÇOCUKLARINDA; BÜYÜME GELİŞME GERİLİĞİ, ATEŞLİ HAVALE, DAVRANIŞ BOZUKLUĞU, ALERJİK HASTALIKLAR, AKCİĞER GELİŞME BOZUKLUĞU, SOLUNUMSAL ENFEKSİYONLAR, ASTIM, KRONİK BRONŞİT, AKCİĞER KANSERİ, GELİŞME RİSKİ ARTMAKTADIR
ALKOL ALKOLLÜ İÇKİLER, MAYALANMIŞ ŞEKERLİ BESİNLERDEN ELDE EDİLEN AKLI, ŞUURU ETKİLEMEK SURETİYLE SARHOŞLUK VEREN MADDELERDİR.
ALKOL BAĞIMLILIĞI BİREYİN BEDEN VE RUH SAĞLIĞINI,AİLE İÇİ İLİŞKİLERİNİ SOSYAL DURUMUNU VE İŞ UYUMUNU BOZACAK DERECEDE SIK VE FAZLA ALKOL ALMASI,AYNI ETKİYİ ELDE EDEBİLMEK İÇİN GİTTİKÇE ARTAN MİKTARLARDA ALKOL ALMA VE ALKOL ALMA İSTEĞİNİ DURDURAMAMASIDIR. 22
İNSANLAR NEDEN İÇİYORLAR? ZEVK ALMAK DUYGU DURUMLARINI DÜZELTMEK STRESLE BAŞA ÇIKMAK ALKOL İÇME ARZUSU
ALKOLÜN SAĞLIĞA ETKİLERİ KAN DOLAŞIM DÜZENİNİ BOZAR. KARACİĞER HÜCRELERİNDE YAĞLANMA MEYDANA GELİR, SİROZ HASTALIĞINA SEBEP OLUR. BÖBREK İLTİHABINA, İDRARDA ŞEKER VE CERAHAT OLUŞMASINA YOL AÇAR. MİDEYİ BOZAR, AĞRI YAPAR, GASTRİT VE ÜLSERE SEBEP OLUR. BAĞIRSAK ÇALIŞMA DÜZENİ BOZULUR.
İNSAN,İRADE VE DENGESİNİ KAYBEDER. BEYNİ UYUŞTURUR, YÜRÜMEKTE ZORLUK ÇEKİLİR, KOL VE BACAK ÇEKİLMELERİNE, YÜZ İFADESİNDE BOZUKLUKLARA SEBEBİYET VERİR. HEYECAN, TELAŞ, KORKU, SİNİR BUHRANLARI VE KISKANÇLIK, ÇEŞİTLİ RÛHÎ BOZUKLUKLARA YOL AÇAR. EL TİTREMELERİ, TİKLER, FELÇLER ORTAYA ÇIKAR.
GEBELİKTE ALKOL KULLANIMI ALKOL KULLANAN HAMİLE KADINLARIN BEBEKLERİNDE ZİHİNSEL VEYA BEDENSEL RAHATSIZLIK OLMA RİSKİ OLDUKÇA YÜKSEKTİR.
UYUŞTURUCU BEYİN VE AKIL SAĞLIĞININ EN BÜYÜK DÜŞMANIDIR. BAĞIMLILARDA BELİREN İLK OLGU; AKIL VE SİNİR HASTALIKLARIDIR. KULLANAN KİŞİDE FİZİKSEL VE RUHSAL BAĞIMLILIĞA YOL AÇAR. AYRICA BU MADDELER KİŞİSEL VE TOPLUMSAL YÖNDEN EKONOMİK VE SOSYAL ÇÖKÜNTÜ OLUŞTURURLAR.
VÜCUDA ETKİLERİ BEYİN VE MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİ, SİNDİRİM SİSTEMİNİ, KARACİĞER VE BÖBREKLERİ, SOLUNUM SİSTEMİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMEKTEDİR. AYRICA AİDS, FRENGİ, VEREM, KANSER, KANGREN VE BENZERİ BİR ÇOK ÖLÜMCÜL HASTALIĞA NEDEN OLMAKTADIR.
NORMAL BEYİN UYUŞTURUCU KULLANDIKTAN SONRA
UYUŞTURUCU MADDE BAĞIMLILIĞI DÖNEMLERİ 30
1) ALIŞMA DÖNEMİ: UYUŞTURUCU MADDEYLE İLK TANIŞMA DÖNEMİDİR. BU DÖNEMDE YALANCI BİR DÜNYAYA DALARAK KEYİF ALMA DUYGUSU ÖN PLANA ÇIKAR. KİŞİ KARARSIZDIR, UYUŞTURUCUYA BAŞLAMAMAK İÇİN DİRENİR. İSTEDİĞİ ZAMAN UYUŞTURUCUYU BIRAKACAĞINI DÜŞÜNÜR. VÜCUTTA KALICI BİR FİZİKSEL HASAR YOKTUR. GEREKLİ TIBBİ YARDIM YAPILIRSA KOLAYLIKLA UYUŞTURUCUYU BIRAKABİLİR. 31
2) DOYMA DÖNEMİ BU DÖNEMDE KİŞİ YAŞANTISINI DEVAM ETTİREBİLMEK İÇİN UYUŞTURUCU MADDEYİ KULLANMAK ZORUNDADIR. ARTIK KEYİF ALMA İHTİYACI YOKTUR. MADDENİN YOKSUNLUĞUNDA BÜYÜK SIKINTI VE PROBLEMLER DOĞMAKTADIR. GÖRME BULANIKLIĞI, GÖZ BEBEKLERİNDE KÜÇÜLME, AĞIZ KURULUĞU, ELLERDE TİTREME, NABIZ VE SOLUNUM SAYISINDA AZALMA, TANSİYON DÜŞÜKLÜĞÜ, KABIZLIK, HAFIZADA ZAYIFLAMA, RUHSAL DURGUNLUK, DİKKATSİZLİK, İRADE VE KİŞİLİK KAYBI, HALÜSİNASYONLAR VARDIR. KARACİĞER, KALP, SOLUNUM VE SİNDİRİM SİSTEMİNDE HASARLAR ORTAYA ÇIKMAKTADIR. : 32
3) DÜŞKÜNLÜK DÖNEMİ: BU DÖNEMDE ORGANLARDA AĞIR HASARLAR VE RUHSAL ÇÖKÜNTÜ GÖRÜLÜR. KALP VE SOLUNUM PROBLEMLERİ, KARACİĞER HASTALIKLARI ORTAYA ÇIKAR. AŞRI ZAYIFLAMA, KUSMA, KALP VE SOLUNUM YETMEZLİĞİ GÖRÜLÜR. BAĞIMLININ HASTALIKLARA KARŞI DİRENCİ AZALIR. ZATÜRREE HEPATİT(SARILIK) AIDS GİBİ HASTALIKLAR MEYDANA GELİR. BEYİN HASARI, KİŞİLİK KAYBI, AĞIR RUHSAL PROBLEMLER ORTAYA ÇIKAR. KİŞİ KENDİNE BAKAMAZ VE YARDIMA MUHTAÇ HALE GELİR.. YAŞANTISINI DEVAM ETTİREBİLMEK İÇİN ALDIĞI UYUŞTURUCU MİKTARINI ARTTIRMAK ZORUNDADIR. 33
UYUŞTURUCU MADDELER FİZİKSEL VE PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK MEYDANA GETİRİRLER: PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK: KEYİF VERİCİ MADDEYİ BELİRLİ ARALIKLARLA ALMA İSTEĞİ DUYULMASINA DENİR. KİŞİ MADDENİN YOKLUĞUNA BAĞLI HUZURSUZLUK DUYAR. FİZİKSEL BAĞIMLILIK: MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ HÜCRELERİNİN NORMAL GÖREVLERİNİ YAPABİLMELERİ İÇİN ALIŞILAN MADDEYE SÜREKLİ İHTİYAÇ DUYULMASINA DENİR. ALIŞILAN MADDENİN ALINMAMASI HALİNDE VÜCUTTA ORTAYA ÇIKAN BELİRTİLERE YOKSUNLUK BELİRTİSİ ADI VERİLİR. FİZİKSEL BAĞIMLILIKTA YOKSUNLUK BELİRTİLERİ ÖLÜME YOL AÇACAK KADAR ŞİDDETLİ OLABİLİR. 34
KULLANIMLA MÜCADELE TEDAVİ; UYUŞTURUCU MADDE KULLANAN KİŞİLER TEDAVİ OLABİLİR. ÖZELLİKLE TEDAVİ İLKELERİNİ YERİNE GETİREN KİŞİLERDE UYUŞTURUCU MADDEYİ BIRAKMA ORANI ÇOK YÜKSEKTİR.
HATIRLATMALAR MADDE BAĞIMLILIĞININ SAĞLIĞA SAYISIZ ZARARLARI SÖZ KONUSUDUR. MADDE BAĞIMLILIĞI SADECE KİŞİYE DEĞİL ÇEVRESİNİ DE ZARAR VERMEKTEDİR. BAĞIMLILIK YAPICI MADDELERİ BİR KERE DENEMEK BİLE KİŞİYİ BAĞIMLI YAPABİLİR. BAĞIMLILIKLA MÜCADELE KİŞİNİN ELİNDEDİR!!!
UNUTMAYIN!!! BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER ÖZGÜRLÜĞÜ ÇALAR, SAĞLIĞI BOZAR VE ÖLÜME NEDEN OLABİLİR.
FUNDA YÜCEL KABALOĞLU