İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRK HUKUKUNDA FAİZ A- FAİZ KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ...15 [- Faiz Kavramı...15 II- Faizin Hukuki Niteliği...15 1- Faizin Asıl Alacağa Bağlı Olması... 16 2- Faizin Asıl Alacaktan Bağımsız Olması...16 B- FAİZİN BENZER KAVRAMLARDAN FARKLARI... 17 1- Gecikme Zammı... 17 II- Cezai Şart...18 III- İcra İnkar Tazminatı... 18 IV- Vade Farkı... 19 V- Munzam Zarar... 20 C- FAİZ ÇEŞİTLERİ...21 I- Niteliğine Göre...21 1- Anapara Faizi...21 2- Temerrüt Faizi...21 II- Kaynağına Göre...22 1- Akdi Faiz...22 2- Kanuni Faiz...23 3- Yargı Faizi... 23 III- Uygulandığı İşe Göre...23 1- Adi İşlerde Faiz...23 2- Ticari İşlerde Faiz...23 IV- Uygulanış Biçimine Göre... 25 I - Basit Faiz...25 2- Bileşik (Mürekkep) Faiz......25
10 İçindekiler D- FAİZ ORANLARI...26 I- Kural Olarak Faiz Oranlan Serbestçe Kararlaştırılabilir... 26 II- Faiz Oranının Belirlenmesinde Sözleşme Özgürlüğünün Sınırları...27 1- Medeni Kanunun 2. maddesi... 27 2- Medeni Kanunun 23. maddesi ile Borçlar Kanununun 19. ve 20. maddeleri...28 3- Borçlar Kanununun 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 ve 30. Maddeleri...29 4- Ticaret Kanununun 587. maddesi... 29 III- Tarafların Sözleşme ile Faiz Oranını Belirlememesi Halinde Uygulanacak Faiz Oranı...30 1- Adi İşlerde Faiz Oranı...30 2- Ticari İşlerde Faiz Oranı...3 1 a- İskonto Faizi... 32 b- Reeskont Faizi... 32 3- Bankalar Kanununa Göre Faiz Oranı...33 a- Mevduat Faizi Oranı... 33 b- Kredi Faizi Qram... :...34 4- Yabancı para Borçlarında Faiz Oranı... 35 5- Kambiyo Senetlerinde Faiz Oranı...35 6- Repo Faiz Oranı...36 7- İş Kanununun 14. Maddesinde ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 61. Maddesinde Öngörülen Faiz Oranı...36 a- İş Kanununun 14. Maddesinde Öngörülen Faiz Oranı... 36 b- Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununun 61. Maddesinde Öngörülen Faiz Oranı... 37 8- Haksız Fiilden Kaynaklanan Tazminat Alacaklarında Faiz Oranı... ;... 37 9- Ek Davada Faiz Oranı...37 E- FAİZİN BAŞLANGICI... 38 I- Ana Para Faizinde...38 II- Temerrüt Faizinde...38 1- Kııral Olarak Temerrüt Faizi Aksine Sözleşme Yoksa İhtar Gününden İşlemeye Başlar... 38
i' İçindekiler 11 f 2-Kuralın İstisnaları... 39 a- TTK'nıın 22. Maddesi... 39 b- BK'nun 104/1. Maddesi... 39 c- BK'nun 210. Maddesi...39 d- BK'nun 307/2. Maddesi... 40 e- BK'nun 392/2. Maddesi... 40 f- Tazminat Alacağında Faizin Başlangıcı...40 g- Riicuan Tazminat Alacağında Faizin Başlangıcı...41 lı- Kamulaştırma Bedelinin Artırılması ile İlgili Davalarda Faizin Başlangıcı...41 ı- Sebebsiz Zenginleşmede Faizin Başlangıcı... 41 i- Kira Alacağında Faizin Başlangıcı...42 j- Ek Davada Faizin Başlangıcı... 42 k- Kar Payı Alacağında Faizin Başlangıcı...42 I- Tenkis Davalarında Faizin Başlangıcı... 43 m- Bono ve Çeke Dayalı Alacaklarda Faizin Başlangıcı...43 F- FAİZİN DURMASI VE DÜŞMESİ...44 1- Faizin Durduğu Haller... 44 1- Aciz Vesikasına Bağlanmış Alacaklar... 44 2- Faizsiz Konkordato Akdedilmesi...44 II- Faizin Düştüğü Haller...45 1- BK'nun 113. Maddesi...... 45 2- Asıl Alacağın Zamanaşımına Uğraması,...45 3- MK'nun 790. Maddesi...45 4- BK'nun 490/3. Maddesi... 46 G- FAİZİN DAVA KONUSU YAPILMASI HALİNDE KARŞILAŞILACAK SORUNLAR...i...46 I- Görevli ve Yetkili Mahkemenin Tayini,... 46 II- Dava Dilekçesinde İşlemiş Faizin Tahsilinin İstenmesi,... 46 III- Mahkemece Faiz Talebi Hakkında Verilecek Karar... 47 H- İFLASIN FAİZ ALACAĞINA ETKİSİ...47
12 İçindekiler İKİNCİ BÖLÜM KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN, REESKONT FAİZ ORANLARI İLGİLİ TEBLİĞ VE GENELGELER I- 3095 SAYILI KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN 49-3095 sayılı Kamımın 1. Maddesi ve İlgili Yargıtay Kararları... 49-3095 sayılı Kanunun 2. Maddesi ve İlgili Yargıtay Kararları...97-3095 sayılı Kanunun 3. Maddesi ve İlgili Yargıtay Kararlan...153-3095 sayılı Kanunun 4. Maddesi... 158-3095 sayılı Kanunun 4/a Maddesi ve İlgili Yargıtay Kararlan...159-3095 sayılı Kanunun 5. Maddesi...169 Geçici Madde 1...170-3095 sayılı Kanunun 6. Maddesi... ' 70-3095 sayılı Kanunun 7. Maddesi... 170 Reeskont Faiz Oranlan... 172 II- FAİZLE İLGİLİ BAKANLAR KURULU KARARLARI, TEBLİĞ VE GENELGELER 173 I- BAKANLAR KURULU KARARLARI 173 A- Mevduat ve Kredi Faiz Oranları Hakkında 30.6.1987 I arilı, 87/11921 Sayılı Karar...173 B- Bankalarca Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Temin Edilecek Diğer Menfaatler ve Tahsil Olunacak Masraflar Hakkında 18.8.1992 Tarih 92/3469 Sayılı Karar...176 it- MERKEZ BANKASI TEBLİĞLERİ...177 III- A- Mevduat ve Kredi Faiz Oranlarına İlişkin 91/1 Sıra Nolu Tebliğ... 177 B- Mevduat Türleri ve Vade Dilimleri Hakkında Tebliğ...179 C- Mevduat Türlerinin Kapsamına İlişkin Tebliğ... 181 D- Mevduat Sertifikaları Hakkında Tebliğ...187 MERKEZ B ANKASI GENELGELERİ...192 A-1- A/D Sayılı Genelge... 192 B- I- A/E Sayılı Genelge... 196 C- I- A/K Sayılı Genelge...200
İçindekiler 13 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İLGİLİ MEVZUAT ve İÇTİHATLAR Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (İlgili Maddeler, Danıştay ve Yargıtay Kararları... 207 Askeri Öğrencilerden Başarı Göstermeyenler Hakkında Kanun (İlgili Maddeler)... 223 Bankalar Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...224 Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun (İlgili Maddeler)... 240 Borçlar Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...242 Çalışanların Tasarrufa Teşvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların Değerlendirilmesine Dair Kanun (İlgili Maddeler)... 394 Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararlan)...398 Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu (Bağ-Kur Kanunu) (İlgili Maddeler)... 400 Finansal Kiralama Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)......405 Harçlar Kanunu (İlgili Maddeler)... 407 Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (İlgili Madde ve Yargıtay Kararları)...408 İcra ve İflas Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay kararlan).410 İş Kanunu (İlgili Madde ve Yargıtay Kararları)...444 Kamulaştırma Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)... 459 Kat Mülkiyeti Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...... 470 Kooperatifler Kanunu (İlgili Maddeler).....
İçindekiler - Memurlar ve İşçiler ile Bunların Emeklilerine Konut Edindirme YardımıYapıIması Hakkında Kanun (İlgili Maddeler)... 475 - Muhasebe-i Umumiye Kanunu (İlgili Maddeler)...476 - Noterlik Kanunu (İlgili Maddeler)... - Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname... - Sosyal Sigortalar Kanunu (İlgili Maddeler)... 490-506 sayılı Kanun, Bağ-Kur Kanunu ve Tarımda Kendi Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa Göre Tahakkuk Eden Prim ve Diğer Alacakların Tahsilatının Hızlandırılması Hakkında Kanun... - Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunu (İlgili Maddeler)... - Ticari İşletme Rehni Kanunu (İlgili Maddeler)... 506 - Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...507 - Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (İlgili Maddeler)...511 - Türk Kanunu Medenisi (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...514 - Türk Ticaret Kanunu (İlgili Maddeler ve Yargıtay Kararları)...541 - T.C. Merkez Bankası Kanunu (İlgili Maddeler)... 625 - Vakıflar Kanunu...630 - Vergi Usul Kanunu (İlgili Maddeler, Danıştay ve Yargıtay Kararları)... 631 - Muhasebat Genel Müdürlüğü 554 Sıra Nolu Tebliği...642 - Basit Faiz Tutarının Hesaplanması......644