Yükseköğretim Kalite Kurulunun Değerli Üyeleri, Yüksek Öğretim Kurumlarımızın Kıymetli Temsilcileri.. Ülkemiz için bir ilk olacak Kurumsal Dış Değerlendirme sürecine yönelik bilgi paylaşımı toplantısına katılımlarınız için teşekkür ediyor, hepinizi şahsım ve Yükseköğretim Kurulumuz adına sevgi ve saygı ile selamlıyorum. Ülkemizde Yükseköğretim alanında önemli bir adım olarak gördüğümüz Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği, bildiğiniz üzere 23 Temmuz 2015 tarihli ve 29423 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik kapsamında yükseköğretim alanının tüm paydaşlarının katılımı ile oluşturulan Kalite Kurulu; Yükseköğretim Kurumlarımızda kalite kültürünün ve kalite güvencesi sisteminin benimsenmesi, kurumların çıktı odaklı değerlendirilerek güçlü ve gelişmeye açık yanlarının belirlenmesi ve kendi misyon ve hedefleri doğrultusunda gelişimlerine katkı sunulması amacıyla yola çıkmış ve büyük adımlarla yürümektedir. Yeni YÖK olarak kalite merkezli büyüme ve buna bağlı süreçlerin geliştirilmesi daima öncelikli gündemimiz olmuştur. Bu kapsamda birçok yeni düzenleme bildiğiniz üzere katılımcı bir yöntemle hayata geçirilmiştir. Kısaca hatırlamak gerekirse; Kontenjan planlaması, Temel bilimlere olan ilginin arttırılmasına yönelik özel stratejiler, Yüksek lisans ve Doktora Kriterleri, Doçentlik Yönetmeliği ve Kriterleri, Tıp, hukuk, mühendislik ve mimarlık taban puan uygulaması, Üniversiteye giriş için gerekli taban puanların yükseltilmesi,
Yabancı dille eğitim-öğretim yönetmeliği, Denklik surecimizde iyileştirmeler, diploma denklik surecimiz ile birlikte diploma tanınma süreçleri, Mevlana değişim programımızın yeniden yapılandırılması, Şeffaflaşma (YÖK Akademik, YÖK Atlas, Rektör Beyanları, Askıya çıkarma), Yetki devri (Bütünleme sınavları, İkinci öğretim), Paydaşlarla Çözüm Arama (Dekanlarla, Bakanlarla Toplantılar, TÜBİTAK Proje Çağrıları), 1416 sayılı Kanun kapsamında yurtdışına gönderilecek öğrencilerde ülkemiz için ihtiyaç duyulan öncelikli alanların esas alınması, 100/2000 Doktora Projesi (Ülkemizin doktoralı insan ihtiyacını karşılamak üzere 100 önemli ve disiplinler arası alanda 2000 kişiye tatminkâr burs), Üniversitelerin Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi, İş garantili yurtdışı burs programı (Pakistan ve Azad Keşmir uyruklu 7 doktora ve 5 lisans öğrencisi Türkiye'deki çeşitli üniversitelere yerleştirildi), Araştırma odaklı misyon farklılaşması projesi (Çalışma devam ediyor) Yukarıda özetlenen bu düzenlemeler daha çok Yükseköğretim Kurulunun asli görevi olan girdi süreçlerimizdeki kalitenin arttırılması odaklı idi. Yeni YÖK olarak süreç ve çıktı odaklı olarak da Yükseköğretim sistemimizi ve kurumlarımızı değerlendirmek istiyoruz. Bu da aslında bizim görev tanımımızda yer almaktadır. Fakat biz aldığımız kararların sonuçlarının, çıktıların kalitesinin değerlendirilmesinin bizden idari ve
mali açıdan tamamen bağımsız Kalite Kurulu tarafından yapılmasını istiyoruz. Buna ilişkin yetkinin Kalite Kuruluna devri için çalışıyoruz. Kalite Kurulu nun varoluş nedeni yükseköğretim alanında çıktı odaklı kalite güvencesi sistemini yapılandırmaktır. Yükseköğretim Kurumlarımızın Değerli Temsilcileri; Kalite Kurulunun iki ana misyonu koordine etmesi öngörülmüştür: Kurumsal Dış Değerlendirme ve Program Akreditasyonu. Kurul yapılanmasının hemen akabinde her iki konuda da kısa sürede önemli mesafe kat etmiştir. Yönetmeliğe göre Yükseköğretim kurumlarımız, 5 yıl içerisinde en az bir defa zorunlu olarak kurumsal dış değerlendirme sürecine gireceklerdir. Bu kapsamda 2016 yılı içerisinde, 20 yükseköğretim kurumumuzun (19 Üniversite +1 MYO) kurumsal dış değerlendirmesi gerçekleştirilecektir. Siz değerli yöneticilerimizi kalite odaklı bu gönüllülük ve öncülüğünüz için kutluyorum. Kalite Kurulu üyelerimiz, biri vakıf (TED Üniversitesi) diğeri devlet üniversitesi (Düzce Üniversitesi) olmak üzere 2 üniversitede ilk pilot uygulamalar olarak dış değerlendirme sürecini gerçekleştirmişlerdir. Geriye kalan 18 yükseköğretim kurumumuzun dış değerlendirmesi ise, Kalite Kurulumuz tarafından dün gerçekleştirilen Değerlendirici Eğitim Çalıştayı na katılan ehliyetli değerlendiriciler tarafından gerçekleştirilecektir. Kalite kurulumuz tarafından oluşturulan değerlendirme takımlarınca bağımsız bir şekilde gerçekleştirilecek dış değerlendirme sürecinden elde edilecek kazanımların, yükseköğretim kurumlarımızın stratejik yönetimlerinin geliştirilmesine ve yönetim kapasitelerinin güçlenmesine katkıda bulunacağına inancımız tamdır.
Diğer taraftan, bu yıl ilk olarak gerçekleştirilen bir uygulama ile Yükseköğretim Kurumlarımızın akredite olan programlarına ait bilgilere ÖSYM kılavuzunda yer verilmeye başlandı. Program yeterlilikleri esaslı ve uluslararası kalite güvencesi normlarının da referans alındığı yönerge kapsamında tescil yetkisi verilen ajanslar tarafından akredite edilen programların yanı sıra, Yükseköğretim Kalite Kurulumuzca uygun görüş verilen yurtdışı akreditasyon ajanslarınca tescil edilen programlar da kılavuzda yer aldı. Bilindiği üzere program akreditasyonu zorunlu değil. Ancak akredite olan programların ÖSYM kılavuzunda yer almasının yükseköğretim kurumlarımızı teşvik edeceğine inanıyoruz. Böylelikle yükseköğretim kurumlarımızda daimi tekâmül esaslı bir kalite güvence sisteminin oluşması hedeflenmektedir. Bu da yükseköğretim kurumlarımızın daha şeffaf, hesap verebilir ve rekabetçi bir yapıya dönüşmesi sürecine katkı sağlayacaktır. Yükseköğretim Kurumlarımızın Değerli Temsilcileri; Biz yeni YÖK olarak inanıyoruz ki, Yükseköğretim sistemimizde yapısal değişikliğe yol açacak düzenlemelerden birisi Kalite Kurulu oluşumu, diğeri ise misyon farklılaşmasıdır. Üniversitelerimizin hepsinin aynı ve birbirinin kopyası olmasını tasvip etmiyoruz. Bütün üniversitelerimiz uluslararası üniversite olmak istiyor. Hâlbuki üniversitelerimizin hepsi uluslararası nitelikleri gözetmeli, fakat farklı değerler üretmeli. Üniversitelerimizin bir kısmının eğitimde bir kısmının araştırma ve teknoloji üretiminde bazılarının da bölgesel kalkınmaya katkı sağlamakta farklılaşmasını istiyoruz. Bu farklılaşma kesinlikle birinci, ikinci lig seklinde kabul edilmemelidir. Bunun için de üniversitelerimizin misyonlarını tekrar gözden geçirmesine, tek tipten uzaklaşarak kurumsal farklılık ve çeşitliliğe yönelmesine,
üniversite olmanın şümullü yapısından uzaklaşmadan belli alanlarda temayüz etmesine ihtiyaç vardır. Bu kapsamda, yine bir ilki hayata geçirerek Üniversitelerin Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi başlatıldı. Söz konusu proje kapsamında 2006 yılında kurulan üniversiteler arasından; Bingöl Üniversitesi: Tarım ve havza bazlı kalkınma alanında, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi: Hayvancılık alanında, Düzce Üniversitesi: Sağlık ve çevre alanında, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi: Tarım ve jeotermal alanında ve Uşak Üniversitesi: Tekstil, dericilik ve seramik alanlarında bölgesel kalkınma odaklı misyon farklılaşması projesinin pilot yükseköğretim kurumları olarak belirlendi. Bu kapsamda, araştırma odaklı misyon farklılaşmasına yönelik ikinci bir çalışma daha başlatılmıştır. Bu çalışma da aynı yöntemle sistematik olarak çalışılacak ve en kısa sürede sonuçlandırılacaktır. Bu adım, yani misyon farklılaşması, Kalite Kurulu süreçleri ile birleştiğinde yükseköğretimde yapısal değişim surecini başlatacaktır. Aksi durumda başlatılan bu girişim, kurumlarımızın gelişimini değil, en çok korktuğumuz ve istemediğimiz bürokratik bakış ve yapıyı kuvvetlendirecektir. Bu cümleden olarak Kalite Kurulumuzu ve çalışmalarının Yükseköğretim Kurumlarımızdaki yansımasını çok ama çok önemsiyoruz. Yükseköğretim Kurumlarımızın Değerli Temsilcileri; Ülkemizdeki Yükseköğretim alanının yapılandırılması ve güçlendirilmesi adına hedeflerimiz büyüktür. Ancak atılan adımlar ve gelinen nokta,
gelecek adına bizleri cesaretlendirmektedir. Sürecin bu aşamaya getirilmesinde emeği geçen bütün Çalışma Arkadaşlarıma, Yükseköğretim Kalite Kurulunun başkanı ve üyelerine ve üniversitelerimizde kalite güvence sistemini yapılandırmak gayretiyle sorumluluk üstlenmiş yükseköğretim kurumlarımızın siz değerli yöneticilerine teşekkür ediyorum. Sözlerime son verirken, bilgi paylaşımı toplantısının verimli geçmesini, kurumsal dış değerlendirme sürecinden elde edilecek kazanımların yükseköğretim kurumlarımızın kalite odaklı gelişimine ve sürdürülebilirliğine katkı sağlamasını ve hayırlara vesile olmasını dilerim.