Doç. Dr. Emin Açıkkalp Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
PV/T teknolojisi
Brezilya Florianopolis hava limanının görüntüsü. Bu hava limanının elektrik ihtiyacı binaya entegre PV/T panelleriyle karşılanmaktadır (1963.2 MWh-yıllık).
Çatıya entegre PV/T sistemin dünya üzerindeki ilk büyük ölçekli uygulaması Beijing Olimpiyat Köyü ndedir. BEPV/T sistem, merkez binanın çatısına uygulanmış olup, Çin deki geleneksel bir binadan %75 daha az enerji tüketmektedir. Sistem 10kW lık PV ve 20kW lık ısıtma sağlamak için tasarlanmıştır.
Türkiye'de Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinde boyu 15 m, baca çapı 1.2 m ve sera çapı 16 m olan bir güneş bacası bulunmaktadır. Avustralya, Mildura'da 1000 m yüksekliğinde bir güneş bacası vardır. 200 MW kapasitesindedir. 200000 evin elektrik ihtiyacını karşılaması için planlanmıştır. İnşaat maliyeti 395 milyon $'dır. [6]
Mersin'de 5 MW gücünde ve 1500 evin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek bir tesis kurulmuştur. Tesisin maliyeti 50 milyon $'dır. [6] Geniş bir alana yerleştirilen Helistat adı verilen yansıtıcıların merkezdeki kuleye güneş ışığını yansıtmasıyla elektrik üretilir. Elektrik üretiminin güneş olmadığı zaman da devam edebilmesi için enerji depolama teknikleri kullanılmaktadır. [6]
Yeni güneş enerjisi teknolojileri???
Bodrum'da bir ev örneği; görülen rüzgar türbini (Savonius tip) 2 kw kapasiteli [2]. Arizona State Üniversitesi tarafından geliştirilen, araç hareketiyle oluşan hava akımından faydalanan türbinler 9600 kwh enerji sağlamaktadır [3].
HİBRİT SOKAK LAMBALARI [4] a) c) b) Üstteki rüzgar türbini 300 W, ortadaki güneş panelleri ise 80 W kapasitededir.
Maliyeti (Avrupa için) bir ton kurulu kapasite başına 500-700 Euro'dur. 500000 kişilik bir şehir için 125000 ton kapasiteli bir tesis gereklidir. [5]
Mikro kojenerasyon 50 kw elektrik kapasitesinden düşük kojenerasyon çevrimlerine verilen addır. İngiltere de yıllık 600 pound faturalarda azalma ve CO2 salınımında %40 azalma olduğu görülmüştür. Geri ödeme süresi uzunluğu ve ilk yatırım maliyetinin yüksek olması zayıf yönleridir.
Dünyanın en küçük biyokütle mikro kojenerasyon birimi. 22 kw elektrik ve 55 kw ısıtma kapasitesi. Ingiltere, Cheshire da yaklaşık 7 aralıksız çalıştırılarak test edilmiştir.
Yakıt Pili Uygulamaları
Geleneksel sistemlere göre CO2 salınımı dikkate değer miktarda azdır. Amerika da 17500$ dolarlık teşvik imkanı sağlanmakta.
Berlin kentinin büyük bir bölümünün olduğu Reichstag da yerin 300 m altındaki gölün üzerindedir. Parlamentonun güç merkezinde üretilen ve bir miktarı artan enerji yeraltındaki göle aktarılır ve burada daha sonra kullanılmak üzere depolanır. Kış aylarında depolanmış sıcak suyukarı pompalanır ve binayı ısıtır [9].
1980 yıllardan beri Almanya, İsviçre ve İskandinav ülkelerinin kanalizasyon sistemlerinde yer alan atık sulardan yararlandıkları görülmektedir. Kullanılan atık sulara ait ısıl potansiyelin 10-20000 kw aralığında olduğu söylenebilir.[10] Atık sudan yararlanma olanakları a. Bina içinde b. Binanın dışında (atık su kanallarında) c. şehrin dışında (atık su arıtma tesislerinde)
Kaynaklar [1] Kundakçı Koyunbaba B., Model Bir Pv/T Trombe Duvarın Enerji Analizi, Ege Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü Güneş Enerjisi Enstitüsü Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir, 2010. [2]Bektaş A., Binalarda Rüzgar Enerjisi Kullanımının Farklı Bölgeler Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma : Toki Tarımköy Projesi Örneği, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,2013. [3] Demir N., Yüksek Yapılar Ve Sürdürülebilir Enerji, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,2011. [4]Erkınay P.U., Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Rüzgar Enerjisinin Türkiye de Binalarda Kullanımı Üzerine Bir İnceleme, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2012. [5] ESWET Waste to Energy Handbook, http://www.eswet.eu/documents.html. [6] Olcay Kıncay Ders Notları, http://www.yildiz.edu.tr/~okincay/ [7] Buğutekin A., Atıklardan Biyogaz Üretiminin İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü Makine Eğitimi Anabilim Dalı, Doktora tezi, İstanbul, 2007. [8] http://www.greenspec.co.uk/building-design/micro-chp/ [9] Akmalı Özçiftçi S., Ekolojik Binalarda Enerjinin Etkin Kullanılmasının İrdelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2010, İzmir. [10] Araz M., Çulha O., Hepbaşlı A., Ekren O., Günerhan H., Bıyık E., Atık Su Isı Pompalarının Tasarımı Ve Enerjetik Performansının Değerlenderilmesi, Teskon 2015 / Soğutma Teknolojġlerġ Sempozyumu.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER