HASTALAR VE ihtiyarlar RiSALELERi OZERiNE. Ac;:1klamalar: Abdullah AYMAZ

HASTALAR VE ihtiyarlar RiSALELERi OZERiNE Ac;:1klamalar: Abdullah AYMAZ

.. HASTALAR VE IHTIYARLAR RiSALELERi DZERiNE ABDULLAH AYMAZ

HA S'/Al.AR,,, ihtiyarl.ar RiSALELERi UZE RiNE (Me1i11 ve A11kla111a) Copy 1 ight :jahdamm Yaymla1 1, 2013 H11 ejerin tiim )'t"/)111l hc1klan llfk Ya)'lnnlik Tirarel A.$. ne aillir. Eserde )'er a/au mer in ve resimleriu J11k )"ay111a /1k Titaret A.$. 'nin iinreden ;azt/1 iwi o/111aks1zw, elektronik, 111eka11ik, fotokopi ;a da herhangi bir kaytl sistemi ile (Off,a/11/mast, )'ttyrmlamnc1s1 ve depolawnas1 )ajakllr. EJiror Yiiccl BOZCU Gorse! Yonetmen Eng in c;i FT<:;i Kapak ihsan DEMiRHAN Sayfa Diizcni Hiiscyin KASIMOGLU ISBN 978-605-5119-02-7 Yaym Numaras1 164 Bas1m Yeri ve Y1li <:;aglayan A.~. TS EN ISO 900 I :2008 Ser No: 300-01 Sarnu; Yolu Ozeri No: 7 Gaziemir I izmir Tel: (0232) 274 22 15 Haziran 2013 Genel Dag1nm Gokku ag1 Pazarlama ve Dag1t1m Merkez Mah. Soguksu Cad. No: 3 1 Tck-Er i~ Merkezi Mahmutbey I istanbul Tel: (0212)410 5060 l'aks: (02 12)445 8 164 ~ahdamar Yay1nlan Bulgurlu Mahallcsi Bagcdar Caddesi No: 34696 Oskiidar I istanbul Tel: (02 16) 522 11 44 l'aks: (0216) 522 11 78 www.sal1damaryayinlari.com facebook.com/kitapkaynagi

... I~INDEIZILER GiRi;> HASTALAR RiSALESi [Yirmi B e~inci Lem'a]... Birinci Deva ikinci Deva.. Oc;oncO Deva DordOncO Deva..... Be inci Deva.. Altinc1 Deva... Altinc1 Deva... Yedinci Deva Sekizinci Deva Dokuzuncu Deva...... Onuncu Deva... On Birinci Deva... On ikinci Deva On Oc;OncO Deva.n. On DordOncO Deva... On Be inci Deva... On Altinc1 Deva... On Yedinci Deva... On Sekizinci Deva.... On Dokuzuncu Deva... Yirminci Deva... Yirmi Birinci Deva... Yirmi ikinci Deva... Yirmi Oc;OncO Deva... Yirmi DordOncO Deva... Yirmi Be inci Deva...... 5 n 9.... 10... 14.... 15.... 17... 18 H 19.... 21... 24...... 26......... 30.... 32........ 35..... 36... 38... 39 41 42.... 45.... 48...................... 51... 54.... 56.... 57.... 59.... 63

Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Melin ve Ary1klama) On Yedinci Mektup (<;:ocuk Taziyenamesi) [Yirmi Be~in ci Lem'a'nin Zeyli]... 67 Birinci Nokta...... 68 ikinci Nokta....... 70 090ncO Nokta...... 71 DbrdOncO Nokta.. Be~inci Nokta... ikinci Lem'a.. Birinci NOkte... ikinci NOkte... 090ncO NOkte... DbrdOncO NOkte.. Be~inci NOkte....... 72.... 73.... 75.... 76.... 79.... 84... 85.... 88 Hatime...... 92 Bir Doktora Yaz1lan Mektuptur [Baria Lahikas1 'ndan]...... 95 ihtiyarlar RiSALESi [Yirmi Alt1nc1 Lem' a]... 99 Birinci Rica................... 104 ikinci Rica.......... 105 090ncO Rica...... 110 DbrdOncO Rica... Be~inci Rica... Altinc1 Rica. Yedinci Rica... Sekizinci Rica... Dokuzuncu Rica... Onuncu Rica... On Birinci Rica.... On ikinci Rica... On 090ncO Rica.... On DbrdOncO Rica.... On Be~inci Rica... On Altinc1 Rica... Yirmi Birinci Mektup..... On Yedinci Lem' a' nm On ikinci Notas1... KAYNAKLAR indeks......... 112... 117.... 120... 123.... 138... 147... 154... 159... 167.... 183... 194.....212..........223......238.... 242...246.....251

insanlarm boyok bir bolomono "hastalar" ve "ya illar" te kil eder. Bu nisbet, Bat1 Olkelerinde daha yoksektir. Buralarda toplumun 9ekirdegi olan aile baglan gev edigi i9in, boyok bir 9ozOlme ya anmaktad1r. Ya il insanlar tek ba ma ya amak zorunda kalm1 t1r. GOnler hatta haftalar sonra oldogo anla ilan insanlar vard1r. Bu insanlarm teselliye ihtiya9lan vardir. BediOzzaman Hazretleri, Lem'alar isimli eserinin bir bolomono (25. Lem'a) Hastalar Risalesi olarak hastalara, bir bolomono de (26. Lem'a) ihtiyarlar Risalesi olarak ya illara ay1rm1 tir. Hastalar Risalesi'ni okuyan bir hasta, boyok bir moral bulacak, hastailga ve hayata bak1 1 mosbet manada degi ecektir. Ayni ekilde ihtiyarlar Risalesi'ni okuyan bir ya il da sanki bir gen9lik a 1s1 alm1 gibi olacaktir. Daha once Amerika'da hastahanelerde ve hapishanelerde gorev yapan, imdi Avustralya'da Monach Oniversitesi'nde islam bolomo ba kani olan Dr. Salih YOcel arkada 1m1z Hastalar Risalesi ile ilgili gozel hat1ralanndan bahsetmi ti. $6yle ki : "Bir hastahanede bulunuyordum. Bir hem ire, 'Sonradan MOslOman olmu ya l1 bir hasta var. Kimsesi yok. Kendisine bir eyler anlat1r m1sm?' diyerek beni ihtiyar bir hanimm yanma gotordo. Ona bir eyler anlatt1ktan sonra, Hastalar Risalesi'nin ingilizcesini hediye ettim. On be -yirmi gun sonra ayni hem ire gelip dedi ki: "Kendisine kitap verdigin hastanm, kanserin son raddesine geldigi tesbit edildi. Kanunen bunu kendisine anlatmak zorunda oldugumuz i9in, doktorlar, psikologlar ve gerekli vazifelilerle bir heyet olarak yanma gittik. <;unko boyle bir durumda 9ok farkil ve olumsuz tepkilerle kar 1la 1yorduk. Arna bu hastaya durumu boton a91kilg1yla ifade ettik. Hi9bir menfi halini gormedik; bilakis goiomsoyordu. Merak edip sebebini sordugumuzda, "Salih Bey'in hediye ettigi U kitap bana 9ok gozel eyler anlatt1. Hastailg1n asl1nda bir nimet ve bir IOtuf oldugunu anlad1m. Onun i9in kendimi bahtiyar hissediyorum ve beni bu alemden daha gozel bir aleme gotorecek olomo de bekliyorum." diye cevaplad1 ve "O kitaptan bize, ba ka hastalara vermemiz i9in temin edebilir misiniz?" dedi.

2 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Metin ve A91klama ) Yavuz Bahad1roglu anlat1yor: "Duanin kanseri yendigine ahit olduk. Erdi isimli gocuk kanserdi. <;:ocuk kanserli halinde kanncalara, su basmasm diye set yap1yor, yemeleri igin ekmek at1yordu. Babasi: "Ya Rabbi, bu efkatli yavruma merhamet eyle!" diye dua ediyor. Sonra higbir ey kalmayacak ekilde kanserden kurtuluyor. Ostad Hazretleri, (muhtemelen ruyasmda) "Erdi! Binlerce kanncaya yapt1- gm iyilik igin Allah omrono uzatt1. " diyor. Maneviyat telkini de ayn bir duad1r 1970'in ba larmda tani t1g1m1z, alkole ail ml, kollanna dovmeler yapt1rm1, hapislerde yatm l genglerin Risale-i Nur KOlliyat1 'ndan naklen yap1lan tahkiki iman telkinat1yla, pek gok illetten kurtulduklanna ahit olduk. Hele bunlardan, elleri titreye titreye 9aym1 yudumlayan Ertugrul'u unutmam1z momkon degil... Hele hele "Hafiz Ahmed Agabey! Bize 'Keziban' ayetlerini okuyarak bir sabah namaz1 daha k1ld1ramaz m1sm?" deyi ini... Rahman SOresi'ndeki ~~~ ~) ~Ji ~W ayetini o ekilde anlad1g1 igin,,, dilegini de oyle dile getiriyordu. Ziraat Fakultesi'nde okuyan bir arkada 1m1z vard1. Akil-fikri kendi mesleginden daha 9ok teknolojide idi. Onun igin hep ugak modelleri gizerdi. Okulu bitirip hayata at1lmca da yine o tip i lere gore ticaretini ayarlad1. Arna bu arkada 1m1z evham hastal1gma mubtela idi. T1pta okuyan arkada lan gorunce, kalb hastal1g1nin belirtilerini sorar, sonra da kendisinde boyle bir hastal1g1n olup olmad1g1n1 ara t1rmaya ba lard1. Bir gun evde oturuyorduk. Birden, arkada lar, onun koluna girmi ve 9ok bitkin bir halde onu eve getirdiler. Tip FakOltesi Hastahanesi'nden geliyorlarm1. Kendisinin kalb hastas1 oldugunu soyleyince sedye ile hastahaneye gotormo ler. Tahlil ve tedkiklerden sonra, kendisine "Sende bir ey yok" denilince doktorlarla kavga etmi. Arkada lar da onu gok koto bir vaziyette eve ta 1m1 lar. Ne yapay1m, ald1m elime Hastalar Risalesi'ni, ba lad1m ta ba tan okumaya.. arkada 1- m1z gittikge ag1lmaya ba lad1. Sonuna dogru sapasaglam kar 1m1za oturup "Allah sizden raz1 olsun. Evhamlanm yozonden herkese kotoiok yapt1m, s1- kmt1 91kard1m. Arkada lar ve doktorlar bana haklanni helal etsinler." dedi. i te bunun igin, Hastalar Risalesi'nin hasta ziyaretlerinde okunmas1 ve istifade edilmesi niyetiyle, daha once Hastalar Risalesi Ozerine yazd1- g1m ~ifa Cic;ekleri isimli kitab1 yeniden gozden gegirdim. Bu Risalenin baz1 ilave yorumlarla gok okunur hale gelmesini arzuluyorum. Belki bunlara hi9

Giri~ 3 ihtiyag yok, ama yeni bir tasrif ve televvonon, yepyeni bir!?evke vesile olmasm1 diliyorum. * * * Amerika'da alkolik ailelerin bunal1mll gocuklan igin on iki seansl1 bir program uygulaniyor. Eger dikkat edilirse, program in incil mesajlan ile yok- 10 oldugu fark edilir. Bu program kendi toplumlanna ve inanglanna gore tutarl1d1r. Arna daha goglo imkanlara ve manevi hazinelere sahip oldugumuz halde biz, kendi degerlerimizden istifade etmesini bilmiyoruz. italya'da yozlerce insanm tedavisine vesile olan arkada!?1m1z psikolog Erkan Mirzaoglu Bey bu hususta omek bir uygulama sergiliyor. YOzlerce dost kazanm1!? bu insan1m1zm ba!?ansmm kaynagma bakt1g1m1z zaman, bunun tamamen kendi inanc1 ve koltoromozden yans1yan gozellikleri bir kuyumcu hassasiyetiyle motif motif, nak1!? nak1!? i!?lemesi ile alakall oldugunu fark ediyoruz. Evet, Erkan Bey, Anadolu'nun ruhundan kopan derin, zengin, engin ve rengin manevi gozellikleri, bir an hassasiyetiyle toplay1p sonra da onu 9ag1m1z insanma!?ifall bir merhem halinde takdim edebilme kabiliyetini gosteren ender insanlanm1zdandir. i!?te bizim takdim edecegimiz de boyle bir hazinenin mocevherlerindendir. Abdullah AYMAZ, 2013

.. HASTALAR RI SALES I YiRMi BE~iNCi LEM'A

<Yirmi <Be~inci Lem 'a Yirmi Be~ Devadtr Hastalara bir merhem, bir teselli, manevl bir re<;ete, bir iyadetu'lmarlz (hasta ziyareti) ve ge<;mi olsun makammda yaz1lm1 hr. ihtar ve itizar: Bu manevl re<;ete, butun yazd1klanm1zm fevkinde bir suratle 1 (Ha iyel telif edildigi gibi; hem umuma muhalif olarak tashihata ve dikkate vakit bulmayarak, telifi gibi gayet suratle, ancak bir defa nazardan ge<;irildi. Demek musvedde-i ewe! hukmunde ffiu ewe (duzensiz, dag1mk) kalm! tlr. Kalbe f1trl bir surette gelen hatirati, sanatla ve dikkatle bozmamak i<;in, yeniden tetkikata luzum gbrmedik. Okuyan zatlar, hususan hastalar baz1 naho ibarelerden veyahut agir kelimelerden ve ifadelerden s1k1hp gucenmesinler, bana da dua etsinler. 3.:,,,: ~ '. ' \: \,.,,, ~,, ill' ~ ~ "--P-!".:i ~ e~ _, _,, - Y' ~, -' $u Lem'a'da, nev-i be erin on k1smmdan bir k1smm1 te kil eden musibetzede ve hastalara hakikl bir teselli ve nafi' bir merhem olabilecek yirmi be devay1 icmalen beyan ediyoruz. Bediuzzaman Hazretleri, bu risale i9in en ba~ta "Yirmi be~ devad1r. Hastalara bir merhem, bir teselli, manevi bir re~ete, bir hasta ziyareti ve ge~mi~ olsun makammda yaz1lm1~t1r." diyor. 1 Haljiye: Bu risale, dort bu<;uk saat zarfmda telif edilmi tir. Evet Evet Evet Evet Rii d ii, Re 'fet, H iisrev, Said 2 Sabirhlar o kimselerdir ki ba lanna musibet geldiginde, 'Biz Allaha aid iz ve vakti geldiginde elbette O'na d6necegiz.' derler." (Bakara suresi, 2/1 56). 3 "O'dur beni doyuran, O'dur beni i~iren. Hastaland1g1mda O'dur bana ifa veren." ($uara suresi, 26/79-80)

8 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Melin ve A91klama) Sonra da ihtar ve itizar ba l1g1 alt1nda bu risalenin telifi ve igerigi hakkmda bilgiler veriyor. Bu "ihtar" ve "ozor dileme (itizar)"dan sonra "Sab"/1/ar o kimselerdir ki, ba lanna bir musibet geldiginde 'Biz Allah'm kullany1z; dono Omaz de ancak O'nad1r. ' derler." (Bakara, 2/156) ayeti ile "Beni yediren ve igiren ancak O'dur. Hastaland1g1mda bana ifa veren de ancak O'dur. " ($uara, 26/79-80) ayetlerini bu risaleye serlevha yap1yor. Ayetler, "hasr" ifadesiyle "yediren-igiren ve ifa verenin" sadece ve sadece Allah oldugunu bildiriyor. Tevhid nazanyla ifa meselesine bakl I da Ostad Hazretleri OYle izah ediyor: "Hem mesela, mothi bir hastaliktan ifa bulmak, eger tevhid nazan ile bak1lsa, birden zemin denilen boyok hastahanede bulunan boton dertlilere, alem denilen boyok eczahaneden ilaglan ve dermanlanyla ifa ihsan etmek yozonde mutlak merhamet sahibi Cenab-1 Hakk'm efkatinin cemali ve rahimiyetinin (yani, Rahim isminin tecellilerinin) gozellikleri kolli ve a aali (ihti aml1) bir surette goronor. (<;OnkO boton ifalan verenin sadece Cenab-1 Hak olduguna iman eden bir momin, coz'i bir ifa olaymdan boton ifalara intikal ederek, o coz'i olaydan yeryozondeki boton ifalara boyok ve parlak bir aynadan bakm1 olur.) Eger tevhid nazanyla bak1lrnazsa; o coz'i fakat alimane (gok iyi bilerek), basirane (gok iyi gorerek), Uurkarane ( uurlu bir ekilde olan) ifa vermek hadisesi de, cans1z ilaglarm ozelliklerine ve kor kuvvete ve Uursuz tabiata verilir, boton boton mahiyetini, hikmetini ve k1ymetini kaybeder." 1 (Ashndan sadele tirilerek ahnm1!ir). Sonra da Ostad Hazretleri, tiyle bir giri comlesi yaz1yor: "$u Lem'a'da, nev-i be erin on k1smmdan bir k1smm1 te kil eden rnusibetzede ve hastalara hakiki bir teselli ve nafi' bir merhem olabilecek yirmi be devay1 icmalen beyan ediyoruz." Mektubat kitabmda Ostad Hazretleri diyor ki : "Turk Milleti denilen U vatan evlad1 alt1 k1s1mdir. (...) ikinci k1sm1, rnusibetzede ve hastalar taifesidir. (... ) ikinci k1s1m olan musi- $ualar, ikinci $ua (1. Makam'in 1. Meyvesi).

Hastalar Risalesi (Yirmi Be:;;inci Lem'a) 9 betzede ve hastalarin ve hayatindan Omitsizlige kap1lanlann menfaati; frenk-me~rebane, dinsizcesine medeniyet terbiyesinde midir? Halbuki o bii;:areler bir nur isterler, bir teselli isterler.. musibetlerine karl}i bir mukafat isterler.. ve onlara zulmedenlerden intikamlanni almak isterler.. ve yakinla~t1klan kabir kap1sindaki deh~eti defetmek istiyorlar. Sizin gibilerin sahtekar hamiyetiyle, pek i;:ok ~efkate, okl}amaya ve t1mar etmeye i;:ok lay1k ve muhtai;: o bii;:are musibetzedelerin kalblerine igne sokuyorsunuz, bal}lanna tokmak vuruyorsunuz! Merhametsizcesine Omitlerini kmyorsunuz, mutlak Omitsizlige du~oruyorsunuz!.. Milli hamiyet bu mudur? Boyle mi millete menfaat dokunduruyorsunuz? (...) Yaln1z bu alt1-yedi sene degil, belki yirmi senedir Kur'an'dan ailp TOrki;:e lisaniyla nel}rettigim eserler meydandad1r. Evet -elhamdolillah- (... ) musibetzedelerin ve hastalarin tiryak gibi en faydail ilai;:lan Kur' an' in mukaddes eczahanesinde gosteriliyor." 1 (Ashndan sadele tirilerek ahnmi l!r). Birinci Deva Ey blc;are hasta! Merak etme, sabret. Senin hastahgm sana dert degil belki bir nevi dermand1r. <;unku omur bir sermayedir, gidiyor. Meyvesi bulunmazsa zayi olur. Hem rahat ve gafletle olsa, pek c;abuk gidiyor. Hastahk, senin o sermayeni buyuk karlarla meyvedar ediyor. Hem omrun c;abuk gec;mesine meydan vermiyor, tutuyor, uzun ediyor; ta meyveleri verdikten soma birak1p gitsin. i te, omrun hastahkla uzun olmasma i areten bu darb-1 mesel dillerde destandir ki; "Musibet zamarn c;ok uzundur, safa zamarn pek k1sa oluyor." Birinci Deva'da Bediuzzaman Hazretleri, h1zland1nlm1~ film misali, genlerde yaptlacak bir kel}ifle, bitkilerin meyve verme suresi i;:ok k1salt1larak, az zamanda bol bol meyve ve pek i;:ok Orun alinacag1 veya modern teknolojik imkanlarla kat kat mahsul elde edilecegi gibi, hastaltklar vesilesiyle de omur sermayesinin buyuk karlarla meyvedar hale getirilebileceginden bahsediyor. Mektubat, Yirmi Dokuzuncu Mektup (6. Risale Olan 6. K1s1m, 4. Desise-i $eytaniye).

10 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Melin ve Ar,:rklama) ikinci Deva ikinci Deva, insana ticaretin bir hesap i~i oldugunu gostererek boyok karlar elde edecegimiz bir ticari i~in i9indeki s1krnt1 ve zorluklarrn neticeye gore degerlendirilmesini ogretiyor: Ey sabirs1z hasta! Sabret, belki U.kret. Senin bu hastahgm, 6mur dakikalanm birer saat ibadet hukmune getirebilir. \:U.nku ibadet iki k1s1md1r. Biri musbet ibadettir ki; namaz, niyaz gibi ma/qm ibadetlerdir. Digeri menff ibadetlerdir ki; hasta/1klar, musibetler vas1tas1yla musibetzede, aczini, zaaf1nz hisseder. Ha/1k-1 Rahfm 'ine iltica eder, yalvanr. Ha/is, riyaszz, manevf bir ibadete mazhar olur. Zaten ibadetin manas1 Dokuzuncu Soz'On ikinci Ni.ikte'sinde ~oyle anlat1l1yor: "Dergah-1 ilahide kul, kendi kusurunu, acz ve fakrm1 gori.ip, kemal-i Rububiyetin, Kudret-i Samedaniyenin ve rahmet-i ilahiye'nin oni.inde hayret ve muhabbetle secde etmektir." Ostad Hazretleri, ikinci Lem'a'da da "menfi ibadet" Ozerinde duruyor: "Evet ibadet iki k1s1mdir: Bir k1sm1 mosbet, digeri menfi. MOsbet k1sm1 malomdur. "Menfi k1sm1 " ise, hastaltklar ve musibetlerle musibetzede zaaftnt ve aczini hissedip Rabb-i Rah/mine ilticakarane teveccuh edip, O'nu du unup, O'na yalvanp ha/is bir ubudiyet yapar. Bu ubudiyete riya giremez, halistir. Eger sabretse, musibetin mukafatmt du unse, Ukretse, o vakit her bir saati bir gun ibadet hukmune ge<;er. K1sac1k 6mru uzun bir omur olur. Hatta bir k1sm1 var ki, bir dakikast bir gun ibadet hukmune ge<;er. Hatta bir ahiret karde~im, Muhacir Hafiz Ahmed isminde bir zat1n mothi~ bir hastal1grna ziyade merak ettim. Kalbime ihtar edildi: "Onu tebrik et. Her bir dakikas1 bir gun ibadet hukmune gec;:iyor. " Zaten o zat, sab1r i9inde ~Okrediyordu. " 1 * * * Lem'alar, ikinci Lem'a (2. Ni.ikte, 3. Vecih ).

Hastalar Risalesi (Yirmi Be inci Lem'a) 11 Evet, hastahkla ge~en bir omur, Allah'tan ekva etmemek arttyla, mumin i~in ibadet sayild1gma rivayat-1 sahiha vardir. 1 Hatta baz1 sabir ve akir hastalann bir dakikahk hastahg1, bir saat ibadet hukmune ge~tigi ve baz1 kamillerin bir dakikas1 bir gun ibadet hukmune ge~t@, rivayet-i sahiha ve ke fiyat-1 sad1ka ile sabittir. Senin bir dakika omrunu, bin dakika hukmune getirip, sana uzun omru kazand1ran hastahktan te ekki ( ikayet) degil, te ekkur et. Bir arkada 1m1z anlatm1 t1. Olker'de 9al1 an ve becerikliliginden dolay1 sevilen birisi hacca veya umreye gitmek igin 9ok uzun zamanl 1 bir izin istiyor. Merhum Sabri Ulker Bey, "iyi guzel, Allah kabul etsin ama bu kadar uzun bir zaman 9ok degil mi?" diye soruyor. 0 da "Efendim, biz mubarek yerleri ziyaret ede ede gidecegiz. Onun i9in bu kadar vakit ancak yeter. " diyor. Sabri Bey, "Siz, ahiret ticareti igin, 9ok sevap kazanmak igin gittiginize gore bir hesap yapal1m. Kabe'de k1lman bir namaz ba ka yerde k11inandan bin kat sevap degil mi? Evet, oyle. Oyle olduguna gore ni9in ba ka yerlerde vakit ge9ireceksin ki, dogrudan Kabe'ye git kat kat sevaplari, hem de 9ok k1sa zamanda kazan! Olmaz m1, hesap meydanda degil mi?" diye sorunca o da akllyla bir hesap yap1yor ve " ~ok dogru soyluyorsun." diyor. Sabri Bey, ona bir u9ak bileti al1p yolcu ediyor. i te i ini bilen ticaret adam1 hem dunyada hem ahirette karinm hesabm1 da iyi biliyor. Sermaye-i omru ak1ll1ca kullanmak herhalde bu olsa gerek... Ostad Hazretleri'nin Kastamonu Lahikas1'nda pe pe e dercedilen ve hastal1klarin hikmetlerini anlama noktas1nda 9ok onemli bir ornek te kil edecegine inand1g1m iki mektubunu (155. ve 156. Mektuplar) burada zikretmek istiyorum. Hazreti Ostad, bu iki mektupta ya ad1g1 bir rahats1zl1ktan sonra hastal1k musibetinin ilahi inayet ile on adetten dokuza indigini, geri kalan bir musibetin de dokuz faydasm1 gordugunu, ruhunda fevkali'lde ink1laplar yapt1gm1, hatta baz1 faydalarm hakiki ihlas1 kazanmaya vesile olmas1 a91smdan son derece derin ve ince oldugunu ve bu fayday1 soylemeye kolay kolay gu9 yetiremeyecegini ifade ediyor. i te Ostad Hazretleri'ne gore hastal1gm dokuz faydas1 : "Bir kimse, salih amel i lerken araya bir hastahk veya sefer girerek ameline mani olursa, Allah ona s1hhati yerinde ve mukim iken yapmakta oldugu salih amelin sevabmt aynen yazar. " mealindeki hadis i~in bkz: Buhari, Cihad 134; Ahmed ibn-i Hanbel, Miisned 4/410; Beyhaki, :;>uabii '/-imdn 7/182.

12 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Melin ve A91 klama) "Evvelce haber ald1gm1z hastal1g1ma dair bir noksan pan;;a, dualanrnza ve ge9en Ramazan gibi manen yard1mlanrnza vesile olmak i9in, 0 hastal1k munasebetiyle yan1m1za gelen baz1 zatlara soyledigim ve noksan kalm1 bir f1kray1 yaz1yorum, byle ki : Halimi soranlara dedim ki: Hem nazar, hem ervah-1 gayr-i tayyibe (k6tii, zararh, pis ruhlar) cihetinden ba tma gelen bu musibet, rahmet-i ilahiyeyle on adetten bire indi; dokuzu nimet oldu. Baki kalan birisi de, dokuz menfaati oldu. Birinci Menfaati: Hastalikta her saat ibadeti, dokuz saat ibadet hukmune getirdi. ikinci Faydas1: On be Hasta Risalesi'ni tam zevkle tash ih etmek ve bu hastalik zamanmda hastalara ve muhta9 olanlara 9abuk yeti tirmeye sebep oldu. O~i.inci.i Faydas1: Eski Said'i Yeni Said'e kalbeden eski bir hastalik gibi, imdi de Risale-i Nur'un parlak bir tarzda inti an, Yeni Said'i de dunyayla bir derece alakadar ettigi cihetle o halin zararmdan kurtulmaya sebep oldu. Dordi.inci.isi.i: Bu mubarek aylarda, pek 9ok i tiyak ve ihtiya9la fazla a'mal-i uhreviyede bulunmak arzusuyla beraber, mevsim ve baz1 esbap cihetiyle muvaffak olamayarak fazla muteessir idim. Bu hastal1k, tam bu aylara lay1k bir tarzda, hastal1ktan gelen ihlas ve kesret-i sevap cihetiyle azim bir menfaati oldu. Beni gunduzde dag ve baglan gezmekten men ettigi gibi, gece uyku ve gafletten kurtanp kemal-i tazarru ve niyazla geceleri ihyaya sebep oldu. Be~incisi: Ge9enki Ramazan'daki hastal1k gibi bu hastalik dahi, fedakar karde lerimin efkatlerini heyecana getirip, benim hesab1ma a'mal-i uhreviyelerinin bir nevi zekatm1 vermek; nak1s, kusurlu sermayemi birden ona, belki yuze ve bine 91karmaya sebep olmas1dir. Altmc1 Faydas1: Hastalara yirmi be deva-y1 imani veren risalenin ilac;;lanrn nefsimde tatbik ederek. ayn-1 hakikat oldugunu tasdik edip; asab ve sinirden gelen ziyade hassasiyetimden, k1ymetsiz tani i leri ; luzumsuz ve endi eli meraktan ve faydas1z ve zararli alakadan bir derece kurtulmaya sebep olmas1dir. Yedinci Faydas1: Risale-i Nur'un ehemmiyetli bir akirdinin ehem-

Hastalar Risalesi (Yirmi Be~ i nci Lem'a) 13 miyetli bir hatasm1 tamir etmesidir. $imdilik bu ehemmiyetli fayday1 izah etmek mi.inasip degil. Sekizinci Faydas1: Gayet incedir, izah edilmez; yaln1z k1sa bir i aret ederiz. Nas1I ki Hi.isrev, yazd1g1 Kur'an'1 fotografla tab'm1 kabul etmeyerek binler cazibedar Kur'an'lar kendi hatt1yla Alem-i islam'da inti anyla kutbiyet derecesinde bir mertebe-i ulviyeyi ve yi.iksek bir eref-i imtiyaz1 b1rak1p, Risale-i Nur dairesindeki sirr-1 ihlas1 muhafaza ve hazz-1 nefisten teberri etmi tir. 1 Aynen byle de o hastal1k ruhumda oyle bir ink1lap yapt1 ki ; Risale-i Nur'un parlak fi.ituhat1m mute ekkirane tema a etmek ve sevapdarane, mucahidane, bir nevi kumandan hizmetinde bulunmaktan gelen uhrevi zevki ve erefi ve dunyada uhrevi meyvesini gosteren hizmet-i imaniyenin ahs1ma ait lezzeti ve imtiyaz1, o s1rr-1 ihlas ic;in b1rakmak ve karde lerime havale etmek ve onlarm eref ve zevkleriyle iktifa etmeye nefs-i emmarem dahi muvafakat ederek, dunyamn bu uhrevi ve guzel yuzunde gozunu kapamak ve eceli ve mevti ferahla kar 1lamaya tam kabul etmesidir. Dokuzuncu Faydas1: <;oktan beri benim hususi bir virdim.. ve hig kaleme almmayan.. ve meslegimizin dbrt esasmdan en bi.iyi.ik esas1 olan Okri.in en geni ve en yi.iksek mertebesini ihata eden.. ve bende gok defa maddi ve manevi hastal1klann bir nevi ifas1 olan.. ve ism-i Azam ve Besmele ile dokuz ayat-1 uzmay1 igine alan.. ve on dokuz defa Oki.ir ve hamdi azami bir tarzda ifadeyle, tahmidatm adetleriyle o e yanin lisan-1 haliyle ettikleri hamd O senay1 niyet ederek, o hadsiz hamdlerin yekonunu kendi hamdleri igine alarak azametli ve geni bir tahmidname ve te ekki.irname bulunan ve Sekine'deki esmay1 sittenin muazzam yeni bir dersini izhar etmeye sebep olmasidir. 2 Yine hastal1g1n nigin verildigine, hasta/1kla beraber yap1/an kullugun iki kat daha sevap olduguna dair U mektup da gok gaze/: Aziz, S1dd1k, MObarek Karde ferim! Bu mi.ibarek eyyam ve leyali-i erifede mi.ibarek dualarm1za daha ziyade ihtiyac1m1 gbstermek igin bundan evvelki mektupta, titiz 1 Bu meselenin ge~tigi yer i~in bkz: Kastamonu Llhikast, s. 216-217. 2 Hz. Ostad'm bu hususi virdi i~in bkz: Hizbu Envari'l-Hakaiki'n-Nuriye (Bi.iyi.ik Cev en ve Meali ), Tahmidiyye, s. 327.

14 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Melin ve Ar,; 1klama) atin yuzunden gelen musibet gen;:i ondan dokuzu nimete ink1lab etti. Ondan birisi, eskiden beri bende bulunan kulung illetine ve romatizma hastallgina iltihak edip beni yataga du UrdU. Fakat merak etmeyiniz, ben kalk1yorum, geziyorum. Kat'iyen -bugun gonderdiginiz risaleleri tashih ederken- kanaatim geldi ki; o musibetin baki kalan ondan birisi, on derece bir nimet hukmunde oldu. Ve on adetten ziyade faydalanndan bir faydas1 Udur ki: Ben tashihatta gergi usanm1yordum; fakat her tashihte yine ders al1p istifade etmek bir adetimdi. Baz1 gok zevk al1yordum. Bu mevsimde daglarda, baglardaki guzel sanat-1 ilahiyeyi tema a zevki, o tashihteki zevkime galebe ediyordu. Bu yeni musibetteki mutemadiyen kendini ihsas eden hastallk, kemal-i zevk ve evkle, Hazreti EyyUb (aleyhisselam)'1n Lem'as1'yla Hastal1k Lem'as1 'ni her nushada yeniden goruyorum gibi okuyup tashih ediyorum. Kat'iyen l.iphem kalmad1 ki o zahmetli hastahk, o lezzetli, rahmetli vazife-i nuriye i~in verilmi. Gergi harekat1m1zda namaz ve abdestte s1kint1 veriyor; fakat hastahkla ubudiyet muzaaf sevab1 oldugu gibi, bu tashihat-1 vazife-i nuriyedeki zevk, o s1kint1lan hige indirdi. 1 2Ji.1JI, ~<"i1, JI.>- JS, i~ ~ ~\,.) r -S.J-';,, ~,, Uc;tincti Deva Ey tahammulsi.iz hasta! insan bu dunyaya keyf surmek ve lezzet almak ic_;in gelmedigine, mutemadiyen gelenlerin gitmesi ve genc;lerin ihtiyarla mas1 ve mutemadiyen zeval ve firakta yuvarlanmas1 ahiddir. Hem insan, zlhayatm en mukemmeli, en yuksegi ve cihazatc;a en zengini, belki zlhayatlann sultam hukmunde iken, gec;mi lezzetleri ve gelecek belalan dil ilnmek vas1tas1yla, hayvana nisbeten en edna bir derecede, ancak kederli, me akkatli bir hayat gec_;iriyor. Demek insan, bu dunyaya yalmz gi.izel ya amak ic_;in ve rahatla ve safa ile omur gec;irmek ic_;in gelmemi tir. Belki azlm bir sermaye elinde bulunan insan, burada ticaret ile, ebedl daiml bir hayatm saadetine c;ah mak ic;in gelmi tir. Onun eline verilen sermaye de omurdur. 1 Kastamonu L.ahikas1. s. 223. 2 "Size uygun gordiigii her halimizden otiirii hamdolsun Rabbimize.. yeter ki kiifiir ve dalalete dii iip de cehennemlik olmayahm.. " (Bkz: Tirmiz!, Deavat 128; Ebu Davud, Edeb 97, 98).

Hastalar Risalesi (Yirmi Be~inci Lem'a) 15 Eger hastahk olmazsa, s1hhat ve afiyet gaflet verir, di.inyay1 ho gosterir, ahireti unutturur. 1 Kabri ve oli.imi.i hatmna getirmek istemiyor, sermaye-i omri.ini.i bad-i heva bo yere sarf ettiriyor. Hastahk ise, birden gozi.ini.i ac,;tmr. Vi.icuduna ve cesedine der ki: "Llyemut (olmeyecek) degilsin, ba 1bo degilsin, bir vazifen var. Gururu b1rak, seni Yaratarn di.i iln, kabre gidecegini bi!, oyle haz1rlan." i te hastahk bu nokta-y1 nazardan hie,; aldatmaz bir nasih (nasihat<;i) ve ikaz edici bir milr iddir. Ondan ekva degil, belki bu cihette ona te ekki.ir etmek; eger fazla agir gelse, sabir istemek gerektir. O~iincii Deva, bize fani hayatin cazibesine kap11ip aldanmamam1z i9in ikazda bulunuyor. Padi ahlar, Cuma ve Bayram namazlarina giderlerken dunyaya aldarnp gurura do memeleri i9in halk tarafindan hep bir ag1zdan sesli ekilde soylenen, "Magrur olma padi ah1m, senden buyuk Allah var." sozleri ile ikaz edilirlermi. Ne guzel bir adet!.. 0 zamanlar askeriyenin bir tasavvuf ocagina baglanmas1- nin da nefis terbiyesi ve kendine sahip olma egitimi a<;1sindan fevkalade onemi olsa gerek. Buton bunlar, gayet ince hesaplarin neticesi, guzel tedbirlerdir. Bir buyugumuz bizlere demi ti ki: "Sizler, size hatalanmz1 ~ekinmeden soyleyecek bir ahiret karde i edininiz. Ve ona 'Gordiigiin her hata ve kusurumu soyleyebilirsin.' diye bir de a~1k ~ek veriniz.'' Ger9ekten imarip giden, gemi az1ya alan nefislerimiz i9in boyle bir murak1p ve mufetti e ihtiyac1m1z var. Kur'an-1 Kerim'de "$u, Allah'1 unuttuk/anndan dolay1 (Allah 'in da) onlara kendi nefislerini unutturdu{ju kimseler gibi olmayin. Onlar, yoldan <;1kan kimselerdir. " (Ha r, 59/19) buyruluyor. Dordiincii Deva Ey ekvac1 hasta! Senin hakkm ekva degil ilki.irdi.ir, sabird1r. (Linko. senin vi.icudun ve aza ve cihazatm, senin mi.ilki.in degildir. Sen onlan yapmami Sm, ba ka tezgahlardan satm almam1 sm. Demek ba kasmm mi.ilki.idi.ir. Onlann Maliki, mi.ilki.inde istedigi gibi tasarruf eder. "iki (biiyiik) nimet vard1r. insanlann <;ogu onlar hususunda aldanmi!ir: S1hhat ve bo vakit! " anlammdaki hadis ii;in bkz: Buhari, Rikak 1; Tirmizi, Ziihd 1.

16 Hastalar ve ihtiyarlar Risaleleri Ozerine (Metin ve Ac;:1klama) Yirmi Altmc1 Soz' de denildigi gibi, mesela gayet zengin, gayet mahir bir sanatkar; guzel sanatm1, k1ymettar servetini gostermek i<_;in, miskin bir adama modellik vazifesini gordurmek maksad1yla, bir ucrete mukabil, bir saat<_;ik zamanda, murassa (suslu, i lemeli) ve gayet sanath diktigi bir gomlegi, bir hulleyi (k1ymetli elbiseyi) o fakire giydirir. Onun ustunde i ler ve vaziyetler verir. Harika enva-1 sanattrn gostermek i<_;in keser, degi tirir, uzalttr, k1salttr. Acaba U ucretli miskin adam, o zata dese: "Bana zahmet veriyorsun, egilip kalkmakla verdigin vaziyetten bana s1kmtt veriyorsun, beni guzelle tiren bu gomlegi kesip k1saltmakla guzelligimi bozuyorsun." demeye hak kazanabilir mi? "Merhametsizlik, insafs1zhk ettin." diyebilir mi? i te aynen bu misal gibi, Sani-i Zulcelal sana, ey hasta! Goz, kulak, ak1l, kalb gibi nurani duygularla murassa olarak giydirdigi cisim gomlegini, esma-y1 husnasmm nakt lanrn gostermek i<_;in, <_;ok halat i<_;inde seni <_;evirir ve <_;ok vaziyetlerde seni degi tirir. Sen a<_;hkla O'nun Rezzak ismini tarnd1gm gibi, $afi ismini de hastahgmla bil. Elemler, musibetler bir k1s1m esmasmm ahkamm1 gosterdikleri i<;in, onlarda hikmetten lem'alar ve rahmetten Ualar ve o Uaat i<;inde <;ok giizellikler bulunuyor. Eger perde a<_;ilsa, tevahhu ve nefret ettigin hastahk perdesi arkasmda, sevimli guzel manalan bulursun. Dordi.inci.i Deva, insanm kendisine ait olmayani kendisinin zannetmesinin nas1i i;:ocuki;:a bir yanilg1 oldugunu gozler onune seriyor. Bu mesele insanin aklma merhum Mehmet Akif'in "Sebek Yahut Hakk-1 Karar" iirini getiriyor. Merhum Akif, k1z i;:ocuklannm istegi uzerine iki oyuncak bebek getirir. Be ya ma yakla ml Feride guzelim bebegi bir gunde pari;:alar atar. Sonra da gozunu yedi ya mdaki ablas1 Cemile'nin bebegine diker. Babasmm iltimas1 ile Cemile birazc1k oynamas1 ii;:in bebegini Feride'ye verir. Bir muddet sonra Feride istemeyerek de olsa geri iade eder. Bu olay iki kez tekrar eder. Oi;:uncu seferde Feride, sanki bebek onunmu gibi "Ver bebegimi!" diye ablasmm ba ma dikilir. Ve iir byle tamamlanir: "Bebegimi ver!" demesin mi ii<;iinciisiinde k1za. Meger hukuk da bilirmi, bakm U sayg1s1za!..

Hastalar Risalesi (Yirmi Be~inci Lem'a) 17 Asl1nda 9ogu zaman as1i mal sahibine kar~1 9ocuklann bu tavnna benziyor. i~te bizim yapt1klanm1z DordOncO Deva'da bu mesele hem tahlil ediliyor, hem de yanll~lar dozeltilip gozelce bir merhem soroioyor. Bir de bu devada Ostad Hazretleri "Elemler, musibetler, bir k1- s1m esmasmm ahkamm1 gosterdikleri i~in, onlarda hikmetten lem'alar ve rahmetten ~ualar ve o ~uaat i~inde ~ok guzellikler bulunuyor." tesbitinde bulunuyor. Bu manada, yani s1kint1, zorluk ve musibet gibi zahiren bak1ld1ginda olumsuz goronen hadiselerin altinda nice hikmetler, maslahatlar, musibetzede lehine faydalar bulunduguna k090k bir ornek vermek gerekirse: Amerikal1 bir gen9, sekropia denen bir govenin kozalarin1 topluyor ve bahar gelince govelerin kozalardan nasll 91kt1klann1 hayret ve ilgi ile izliyordu. Fakat govelerin kozalardan 91karken 9ektikleri zorluk kar~1sinda onlara ac1ma duygusu besliyordu. Gencin babas1, bir gun boceklerden birinin kozadan 91kmasin1 g09le~tiren ipegini makasla kesti. Arna 9ok ge9meden de bocek oldo. Bu duruma hayret eden ogluna, baba ~u a91klamay1 yapt1 : "Bocek, kozadan 91karken sarfettigi a~in gayret neticesinde, vocudunda birikmi~ zehiri d1~an verir. Eger o zehir at1lmazsa bocek olor. i~te bunu sana gostermek i9in yapt1m. Onlann 9ektikleri zorluklardan dolay1 OzOlme. 0 zorluklar, goroyorsun onlann faydas1 i9in verilmi~." Be inci Deva Ey maraza muptela hasta! Bu zamanda tecrubemle kanaatim gelmi tir ki; hastahk baz1lara bir ihsan-1 ilahldir, bir hediye-i rahmanldir. Bu sekiz-dokuz senedir, liyakats1z oldugum halde, ba- 21 gen<; zatlar, hastahk munasebetiyle dua i<_;in benimle goril hller. Dikkat ettim ki; hangi hastahkh genci gordum, sair gen<,;lere nisbeten ahiretini dil ilnmeye ba hyor. Gen<,;lik sarho lugu yok. Gaflet i<,;indeki hayvanl hevesattan bir derece kendini kurtanyor. Ben de bak1- yordum, onlarm tahammul dahilindeki hastahklanm bir ihsan-1 ilahl oldugunu ihtar ederdim. Derdim ki: