T. Oft. Gaz. 30, 596-600, 2000 Nd: YAG Laser Iridotomi Uygulamas1 Sonras1 Okiiler Biyometri Degi iklikleri Erdogan Cicik (*** ), Nevbahar Tamr;elik (* ), Abdullah Ozkm (**** ), 6zcan Ocakoglu (**) OZET Amac;: On kamara a<;1s1 dar olan gozlere profilaktik olarak uygulanan Nd:YAG laser iridotominin kornea kalmhg1, on kamara derinligi ve glob on-arka eksen uzunlugu tizerine olan etkisinin incelenmesi. Yontem: On kamara a<;1s1 dar olan 26 gaze profilaksi amac1yla Nd: YAG lazer iridotomi uyguland1. iridotomi oncesi ve sonras1 kornea kahnhg1 biyomikroskoba monte edilmi Goldmann pakimetresi ile, glob on-arka eksen uzunlugu standart A-scan ultrasonografi ile, merkezi on kamara derinligi hem pakimetre hem de ultrasonografi ile ol<;tildti. Bulgulann istatistiksel analizi i<;in Student-t testi kullamld1. Bulgular: Nd:YAG laser iridotomi oncesi merkezi on kamara derinlik ortalamas1, pakimetrik ol<;tim ile 1,8±0,22 mm, A-scan ultrasonografi ile 2,48±0,23 mm iken, laser iridotomi sonra Sl pakimetre ile 2,06±0,25 mm, ultrasonografik ol<;tim ile 2,67±0,27 mm bulundu. On kamara derinligindeki artl her iki yontemle anlamh bulundu (p<o,ool). Nd: YAG laser iridotomi sonrasl kornea kalmhg1 ve on-arka eksen uzunlugunda anlamh fark gozlenmedi (p>0,05). Yo rum: Nd: Y AG laser iridotomi uygulamasma bagh olarak hem pakimetrik, hem de ultrasonografik olarak on kamara derinliginde artl meydana gelmesi dar a<;1h gozlerde uygulanan bu profilaktik tedavinin amaca uygun oldugunu, kornea kalmhgmda degi me olmamas1 da kurallara uygun olarak yapllan bu i lemin korneaya etki etmedigini gostermektedir. Anahtar Kelimeler: Nd: YAG laser iridotomi, kornea kalmhg1, on kamara derinligi, pakimetre, ultrasonografi SUMMARY Ocular biometrical changes after Nd: Y AG laser iridotomy Purpose: To investigate the effect of Nd:YAG laser iridotomy on the corneal thickness, anterior chamber depth and axial length of the globe in eyes with shallow anterior chamber angle. Methods: 26 eyes of 23 patients with shallow anterior chamber underwent Nd:YAG laser iridotorny. Before and after iridotomy corneal thickness was determined by using Goldmann pachymeter attached to the slit-lamp, axial length of the globe by using A-scan ultrasonography and central anterior chamber depth by using pachymeter and ultrasonography. Data were analyzed with Student' t-test. (*) i.d. Cen ahpa a Tip Faki.iltesi Goz Hastahklan Anabilim Dah, Prof. Dr. (**) i.d. Cen ahpa a Tip Fakiiltesi Goz Hastahklan Anabilim Dah, Doc;:. Dr. (***) i.d. Cenahpa a Tip Faki.iltesi Goz Hastahklan Anabilim Dah, Uzman Dr. (****) i.d. Cerrahpa a T1p Fakiiltesi Goz Hastahklan Anabilim Dah, Asistan Dr. Mecmuaya Geli Tarihi: 01.05.2000 Kabul Tarihi: 31.05.2000
Nd: YAG Laser iridotomi Uygulamasr Sonrasr Okiiler Biyometri Degi iklikleri 597 GiRiS Results: Before Nd: Y AG laser iridotomy mean anterior chamber depth was 1.8±0.22 mm by using pachymeter and 2.48±0.23 mm with A-scan ultrasonography. After iridotomy the values were 2.06±0.25 mm and 2.67±0.22 mm. Between the values before and after iridotomy there were statistically significant differences (p<o.ool). Between the values of corneal thickness and axial length of globe before and after iridotomy we did not find statistically significance (p>0.05). Conclusion: Nd: Y AG laseriridotomy produces enlargement of the anterior chamber depth and does not change the corneal thickness. This procedure is a safe and effective method to prevent acute angle closure glaucoma in eyes with shallow anterior chamber. Key Words: Nd:YAG laser iridotomy, corneal thickness, anterior chamber depth, pachymeter, ultrasonography. On kamara arsr dar olan gozler, akut a1 kapanmasr riski ta rmakta olup bu durum ani ve agrr vizyon kaybrna sebep olabilir (1). Ozellikle daha once akut veya subakut a1 kapanmasr glokomu geiren gozler, periferik iridektomi veya laser iridotomi gerektirmektedir (2). Benzer ekilde, ozellikle dar on kamara alsl olan gozlerde, akut epizodlan onlemek amacr ile profilaktik olarak lazer iridotomi uygulanabilir. Ancak bu yontemin de komplikasyonlan oldugundan (3) kar-zarar oranlan ve klinisyenin tecriibesi gozoniine almmak sureti ile yapllmahdrr. Biz de ah mamrzda, dar on kamara alsl tamsl konan ve profilaktik olarak Nd: Y AG laser iridotomi uyguladrgrmrz gozlerde, bu uygulamanm kornea kahnhgr, on kamara derinligi ve glob on-arka eksen iizerine olan etkilerini inceledik. MATERYAL-METOD i.d. Cerrahpa a Tip Fakiiltesi Goz Hastahlan A.B.D. polikliniginde rutin muayene esnasmda saptanan ve sonradan glokom biriminde takip edilen on kamara arsr dar olan 23 hastanm 26 gozii ah ma kapsamma almd1. Hastalann 9'u erkek, 14' ii kadm olup ya lan 36-69 yll arasmda degi mekte idi (ortalama:56,46±13.22 yll). Daha once akut a1 kapanmasm1 destekleyen bulgulan olan veya goz ii basmcr 28 mmhg'dan yiiksek olan hastalar ile, sekonder okiiler patolojilere bagh a1 daralmasr gosteren, gorme keskinligi 1/lO'dan az olan gozler ah ma kapsamma almmad1. <;ah maya kattlan tiim hastalardan oftalmolojik hikaye ve gorme keskinligi almdrktan sonra, applanasyon tonometresi, slit-lamp biomikroskopi, Zeiss gonioskopi, oftalmoskopi, perimetri, pakimetri ve A-scan ultrasonografi uygulandr. Laser iridotomi, slit-lampe monte edilmi Visulas YAG (Zeiss) cihazr kullamlarak yaprlmt tlr. iridotomi oncesi ve sonrasr kornea kahnhgr oliimii iin Haag Streit 900 madeline monte edilen Goldmann Model-l optik pakimetresi kullamldr. Oliimler 16 mhz. lik konik pakimetre probu kullamlarak santraldan ahndr. Glob on-arka eksen uzunlugu, A-scan ultrasonografi ile (Ophthasonic Image 2000, Mentor), merkezi on kamara derinligi hem pakimetre hem de ultrasonografi yontemleri ile oliildii. Uygulama oncesi ve sonrasmda elde edilen degerler arasmdaki ili ki Student-t testi ile istatistiksel olarak degerlendirildi. BULGULAR Olgulanmrzm 9'u erkek, 14'ii kadm olup ya lan 36-69 yll arasmda degi mekte idi (ortalama: 56,46±13.22 yrl). Olgulann GiB ortalamasr 15.22±2.56 mmhg (14-22 mmhg arasmda) idi ve hibir olguda daha once akut a1 kapanmasr glokomu geli memi ti (Tablo 1). On kamara,ayisi 16 olguda Grade I, 10 olguda Grade 0 olarak degerlendirildi. YONTEM Tablo 1. Hastalarzn gene! ozellikleri. Y AG laser iridotomi oncesi ve sonrasr glob uzunlugu, on kamara derinligi (pakimetrik ve ultrasonik) ve kornea kahnhgr Resim 1,2,3,4' de gosterilmi tir. iridotomi oncesi glob uzunlugu ortalamas1 22,01±3,45 mm iken, i lem sonrasr 22,11±3,84 mm bulunmu ve istatistiksel anlamh farkhhk saptanmamr tlr (p>0,05). Hasta ve goz sayrsr Cinsiyet Y a ortalamasr GiB ortalamasr 15,22±2,56 mmhg 23 basta (26 goz) 9 Erkek-14 kadm 56,46±13,22 yii (36-69 yrl arasr) (14-22 mmhg arasr)
598 Erdogan Cicik, Nevbahar Tamyelik, Abdullah Ozkm, Ozcan Ocakoglu Resim 1. Nd:YAG laser oncesi ve sonrasz pakimetre ile olqulen on kamara derinligi degerleri. E g 2. 1 Q5 3-------------------------------------------- 0+-o-ro-.-o-r-r.--r-r-ro-.-.-.-..-.-.,.--ro-.-o-r 1 2 3 4 56 7 8 91011121314151617181920212223242526 I-+- Series 1 YAG ONCESi -ill- Series 2 YAG SONRASII Resim 2. Nd:YAG laser oncesi ve sonrasz pakimetre ile olqillen kornea kalznlzgz degerleri 0.58....---------------------------------------------, 0.56 E g,c:; 0.54 ::::i z 0.52 0.5 0 0.48 0.46 +-.,.--.,.--,.--,,--,--,--,--,--,---,-,--,--,-,-.,.--.,.--,.--,,--,--,--,--,-,- 1 2 3 4 56 7 8 91011121314151617181920212223242526 I-+- Series 1 YAG ONCESi -id- Series 2 YAG SONRASII Santralden pakimetre ile 019tilen komea kalmhg1 ortalamasl iridotomi oncesi 0,51±0,04 mm iken, i lem sonras1 0,51±0,05 mm olarak saptanml ve istatistiksel anlamh farkhhk bulunmaml tlr (p>0,05). On kamara derinligi ortalamas1, pakimetre ile ol9tildiigiinde iridotomi oncesi 1,8±0,22 mm iken, sonras1 2,06±0,25 mm; ultrasonografi ile ol9iildiigiinde ise iridotomi oncesi 2,48±0,23 mm, sonras1 2,67±0,27 mm olarak saptanml tlr. Pakimetre ve ultrasonografi ile ol- 9iilen iridotomi oncesi ve sonras1 degerler arasmda istatistiksel anlamh farkhhk gozlenmi tir (p<0,001). TARTIMA Neodmium:YAG laser, irisi delmek perfore etmek amac1yla o1duk9a yaygm kullamm alam bulmu tur (4,5,6,7). Olu an Ok dalgalann etraf dokulara potansiyel yan etkileri gozlenmekle birlikte (8,9,10). argon lasere gore bir taklm avantajlan soz konusudur (4,5,7,11). Y AG laser iridotomi, ozellikle akut a91 kapanmas1 ve onlenmesinde kullanabilecek etkin bir metodtur. Akut ataga bagh a91 kapanmasmm verecegi zarann, laser iridotomi komplikasyonlanndan 90k daha fazla olacagi ve a91 kapanmas1 riski yiiksek gozlerde profilaktik ama9h Nd: Y AG laser iridotominin uygun olacag1 dii tincesindeyiz. Bununla birlikte lazer prosediirleri tam olarak zarar SIZ yontemler olmay1p hastalann % 10-%30'unda akut GiB arti I (4,12), ozellikle de argon laser iridotomiye bagh retina yamklan ve komeal dekompensasyon bildirilmi tir (13,14). Bu nedenle, profilaktik ama9h uygula-
Nd: Y AG Laser iridotomi Uygulamas1 Sonras1 Okiiler Biyometri Degi iklikleri 599 Resim 3. Nd:YAG laser oncesi ve sonrasz A-scan USG ile olqiilen glob uzunlugu degerleri 24 23.5 23 e.. 22.5 ::l 22 C:S ::l 21.5...I z 21 ::l N ::l 20.5 m 20 0...I 19.5 c:s 19 18.5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1415 16 1718 19 20 21 22 23 24 25 26 1-+- Series 1 YAG ONCESi -ill- Series 2 YAG SONRASII Resim 4. Nd:YAG laser oncesi ve som asz ultrason ile olqiilen on kamara derinligi degerleri e 3..!!:2 2.5...I z a: 2 w c <( 1.5 a: <( :E ' 0.5 3.5--------------------------------------------, 0.--.-.-r,-.------r.-r--.-- 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 I'-+- Se-r-ie_s_1_Y_A_G_O::-.. N_C_E_S_i -Hl- S_e_rie_s_2_Y_A_G_S_O_N_R_A_SI I malar ozellikle a<_;:i kapanmas1 riski yi.iksek olan olgularda yap1lmahd1r. Yap1lan <_;:ah malarda elde edilen bulgular, a<_;:i kapanmasi glokomu geli en gozlerin on kamara derinliginin daha dar, glob aksiyel uzunlugunun ise diger gozlere kiyasla daha kisa oldugu yoni.indedir (15, 16). c;ah mamizda profilaktik olarak Nd: YAG laser iridotomi uyguladiglmlz olgulann on kamara derinligi, glob aksiyel uzunlugu ve kornea kalmhg1 degerlerinde farkhhk olup olmadigmi gozlemlemeyi ama<_;:lad1k. Gi.ilecek ve ark., Nd: YAG laser iridotomi sonras1 GiB'1 artl l ile birlikte kornea kalmhgmda artl olmasmi goz i<;:i basmc1 degi ikliklerinin kornea kalmhgm1 etkilemesi olarak yorumlam1 lard1r (17). Bunu destekler tarzda Kaynak ve ark.1 da Y AG laser iridotomi uygulamas1 sonrasmdaki 24. saat i<_;:inde kornea kahnhgmm diffi.iz olarak artt1gm1 belirtmi lerdir. Bu etkiyi sadece kontakt lens takllan hastalarda da gozlemlemi ler ve mevcut kornea kalmhgmm uygulanan kontakt lenslere bagh oldugu ve laser enerjisinin burada etkili olmad1g1 kanaatine varm1 lard1r (18). Biz de, Y AG iridotomi oncesi ve sonras1 pakimetrik yontemlerle elde edilen degerler arasmda istatistiksel anlamh farkhhk gozlemlemedik (p>0,05). Zaten bilindigi i.izere korneal kahnhkta YAG uygulamasma bagh endotel hasanmn onemli bir di.izeyde olmadigl, total hasar miktannm %2-3 seviyelerinde oldugu bildirilmektedir. (19,20,21,22). YAG oncesi ve sonras1 A-scan ultrasonografi ile 61- <_;:i.ilen glob aksial uzunluk degerleri arasmda da istatistiksel anlamh farkhhk gozlenmedi (p>0,05). Ultrasonografi ve pakimetre ile ol<_;:i.ilen on kamara derinlik degerleri anlamh derecede farkh idi (p<0,001). Boylelikle hem on kamara ile arka kamara arasmda mevcut iridoto-
600 Erdogan Cicik, Nevbahar Tamt;:elik, Abdullah Ozkm, Ozcan Ocakoglu mi arkhgr ile pasaj saglanmakta hem de on kamara derinliginin arti ma paralel trabektiler aga ula an akoz miktan artarak akut a1 kapanmasr riski azalmr olmaktadrr. Sonu olarak, akut a1 kapanmasr riski yiiksek gozlerde profilaktik olarak Nd: Y AG laser iridotomi uygulanmasr on kamara derinliginde artl meydana getirmekte iken kornea kahnhgmda degi iklik yapmamaktadrr. Boylelikle profilaktik tedavi amacma ula makta ve a1 kapanmasr riski azalmaktadrr. KAYNAKLAR l. Barkan 0 Glaucauma; Classification, causes and surgical control. Results of micro gonioscopic research. Am J Ophthalmol1988;22:1099-1113. 2. Hoskins HD: Angle closure glaucoma with pupillary block. In: Becker-Schaffers Diagnosis and Therapy of the Glaucomas. Mosby. St. Louis 1989;208-233. 3. Wilensky JT, Kaufman PL, Frohlichstein D, Gieser DK, Kass MA, Ritch R, Anderson R: Follow-up of angle closure glaucoma suspects. Am J Ophthalmol1993;115:338-346. 4. Moster MR, Schwartz LW, Spaeth GL, et al: Laser iridotomy: A controlled study comparing argon and neodymium: YAG. Ophthalmology 1986;93:20-24. 5. Klapper RM: Q- switched neodymium:yag laser iridotomy. Ophthalmology 1984;91:1017-1021. 6. Fankhauser F, Roussel P, Settfen J, et al: Clinical studies on the efficiency of high power laser radiations upon some structures of the anterior segment of the eye. Int Ophthalmol1981;3:129-139. 7. Tomey KF: Efficacy and safety of Nd:YAG laser iridotomy in angle closure glaucoma. Glaucoma 1985;7:107-109. 8. Latina MA, Puliafito CA, Steinert RR, et a!: Experimental iridotomy with the Q- switched neodymium: Y AG laser. Arch Ophthalmol1984;102:1211-1213. 9. Steinert RF, Puliafito CA, Kittrell C: Plasma shielding by Q- switched and mode-locked Nd: Y AG lasers. Ophthalmology 1983;90: 1003-1006. 10. Richardson TM, Brown SV, Thomas JV, et al: Shock-wave effect on anterior segment structures following experimental Nd:YAG laser iridectomy. Ophthalmology 1985;92: 1387-1395. 11. Schwartz L: Laser iridectomy. In: Schwartz L, Spaeth GL, Brown G (eds), Laser Therapy of the Anterior Segment: A Practical Approach. Thorefare, NJ, Slack Inc, 1984;29-58. 12. Brown RH, Stewart RH, Lynch MG, et al: AL02145 reduces the intraocular pressure elevation after anterior segment laser surgery. Ophthalmology 1988;75:378. 13. Karman G, Savir H: Retinal damage after argon laser iridotomy. Am J Ophthalmol1986;101:554. 14. Schwartz AL, Martin NE, Weber PA: Corneal decompensation after argon laser iridectomy. Arch Ophthalmol 1988; 106:1572. 15. Lowe RE: Aetiology of the anatomical basis for primary angle closure glaucoma. Biometrical comparisons between normal eyes and eyes with primary angle closure glaucoma. Br J Ophthalmol1970;54:16l. 16. Alsbirk PH: Anterior chamber depth and primary angle closure glaucoma. An epidemiologic study in Greenland Eskimos. Acta Ophthalmoll975;53:89. 17. Glilecek 0, Ta mdr E, Orge Y, Ozertiirk Y: YAG lazer iridotomi ve argon lazer trabekliloplasti uygulanan olgularda komea kalmlrgmm ultrasonik pakimetre ile degerlendirilmesi. TOD XXI. Ulusal Tiirk Oftalmoloji Kongresi Blilteni, izmir, 1987; 113-115. 18. Kaynak T, <;mgrl G, Kaynak S, Erkin E, Ery!ldmm A: Y AG uygulamasmm komea kalrnlrgr iizerine etkileri. T Oft Gaz 1993;4:242-244. 19. Jacobi KW: The treatment of secondary cataract. In: Stark WJ, Terry AC, Maumenee AE (eds), Anterior segment surgery. Baltimore Williams and Wilkins Co. 1987;378-383. 20. Bilge AH, Yrldmm E. Nd: YAG lazerle ilk uygulamalanmrz. TOD XXI. Ulusal Tiirk Oftalmoloji Kongresi Biilteni, izmir, 1987;849-855. 21. Kerr-Muir MG, Sherrard ES: Damage to the corneal endothelium during Nd: Y AG photodisruption. Br J Ophthalmol1985;69:69. 22. Tamt;:elik N, <;elikkol L, Devranoglu K, Akar S, Miiftiioglu G, Ozkan Nd: YAG iridotomi sonrasr erken GiB artl lllln glokomun tipi, enerji diizeyi ve on segmentte meydana gelen degi ikliklerle ili kisi. TOft Gaz 1993; 23:311-315.