Glokom. Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik

Transkript

1 Glokom Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik

2 Tarihçe Glokom terimi eski Yunanca da gri-mavi anlamına gelen (glaukos) kelimesinden türemiştir. Hipokrat, glokomu yaşlı insanlarda görülen ve pupillanın mavimsi bir renk alması şeklinde bir hastalık olarak tanımlamıştır.

3 Tanım Günümüzde, glokom hastalığı denilince, optik sinir üzerinde tahribat yapan ve periferik görmeyi bozarak körlüğe yol açabilen, ilerleyici bir optik nöropati anlaşılmaktadır. Toplumların yaklaşık %3 ünü etkilemekte olup, dünayada körlüğün 2. en sık nedenidir. Üstelik yaşlı popülasyon incelendiğinde bu oranın daha sık olduğu görülmektedir.

4 Glokom Hasarı Glokom hasarının temelinde retina gangliyon hücrelerinde kayıp vardır. Retina sinir lifi tabakasını oluşturan gangliyon hücreleri ve onların aksonları glokomatöz hasar sürecinde ölürler. Nekroza yol açan mekanizmalar klasik olarak mekanik ve iskemik teorilerle izah edilmeye çalışılmıştır.

5 Glokomlu Hastaların Muayenesi Görme Keskinliği Biyomikroskopi (İpuçları...) Göz İçi Basıncının Ölçümü Noncontact tonometre Aplanasyon tonometresi Ön kamara açısının muayenesi (Gonyoskopi) Fundoskopi

6

7 GONİOSKOPİ İLE ÖN KAMARA AÇISI

8 Glokomlu Hastaların Muayenesi Görme Alanı Optik sinir başı analizi Konfokal Tarayıcı Oftalmoskopi Heidelberg retina tomografisi (HRT) Top SS Retina Sinir Lifi Analizi Sinir Lifi Tabakası Polarimetresi (Nerve fiber analyzer: NFA, GDx) Optik Koherens Tomografi (OCT)

9

10

11 Glokomun Sınıflaması Glokomun çok çeşitli sınıflamaları mevcuttur. Ortaya çıkış zamanına göre Konjenital ve gelişimsel glokomlar Edinsel glokomlar olarak sınıflamak mümkündür.

12 Primer Konjenital Glokom Gözün ön segment yapılarının yetersiz gelişimi sonucunda oluşurlar canlı doğumda bir görülür. Ancak körlük oranı yüksektir (%2-15) Bilateral olma olasılığı %65 tir. Erkek/Kadın: 2/1 dir. Spesifik bir glokom tipi olup trabekül ağ örgüsünün gelişimsel anomalisi sonucu oluşur.

13

14 Klinik Görünüm İlk bulgular epifora (yaşarma), fotofobi ve blefarospazmdır. Gözün büyümesi (buftalmus) göz içi basıncının yükselmesi ile oluşur; büyüme esas olarak korneoskleral birleşme yerindedir.

15 Cerrahidir. Tedavi Trabekül ağ örgüsünün gelişim anomalisinin derecesine ve korneanın saydamlığına göre Gonyotomi Trabekülotomi Trabekülotomi+Trabekülektomi ameliyatları uygulanır.

16 Edinsel Glokomların Sınıflaması Açık Açılı Glokomlar Kapalı Açılı Glokomlar Primer Açık Açılı Glokom Primer Kapalı Açılı Glokom Normal Basınçlı Glokom Akut açı kapanması glokomu Sekonder Açık Açılı Glokomlar Subakut açı kapanması glokomu Psödoeksfoliasyon glokomu Sekonder Kapalı Açılı Glokomlar Pigmenter glokom Periferik anterior sineşilere bağlı Fakolitik glokom Şişkin lens ya da pupilla seklüzyonu Oküler inflamasyona sekonder Lens-iris diyaframının öne itilmesi Episkleral ven basınç artışına sekonder Neovasküler glokom Steroid Glokomu Plato iris sendromu

17 Primer Açık Açılı Glokom Gelişmiş toplumlarda 40 yaş üstünde prevalansı %0,5-6,6 arasındadır. Yaş ilerledikçe risk artmaktadır. Zencilerde 3-4 kat daha fazladır.

18 Risk Faktörleri Vasküler Olmayan Göz içi basıncı Yaş ve ırk Genetik Miyopi Endokrin - Aile öyküsü Vasküler Sistemik (Hemodinami, vazospazm) Lokal (Disk kanamaları, peripapiller atrofi)

19 Klinik Belirti ve Bulgular Olguların büyük kısmında görme alanı bozuklukları belirgina hale gelene kadar asemptomatiktir.

20

21 Fundoskopik Değişiklikler

22 Görme Alanı Değişiklikleri

23

24

25 Psödoeksfoliasyon Sendromu İris, lens ve trabeküler ağda anormal proteinlerin oluşturduğu grimsi beyaz proteinlerin birikimi ile giden bir sendromdur. Trabekül ağ örgüsünde birikim sonucu sekonder açık açılı glokom gelişebilir.

26

27 Pigmenter Glokom İrisin arkaya doğru yerdeğiştirmesi nedeniyle lensin zonüllerine sürtünmesi sonucu irisin arka yüzünden dağılan pigmentlerin trabekül ağ örgüsünü tıkaması sonucu sekonder açık açılı glokom oluşur.

28

29 Tedavi Seçenekleri Medikal Tedavi Laser Tedavisi Cerrahi Tedavi

30 Medikal Tedavi Kolinerjikler Pilokarpin Adrenerjik Agonistler Selektif alfa-2 agonistler Apraklonidin Brimonidin Adrenerjik Antagonistler Beta Blokerler Nonselektif Timolol, Levobunolol, Karteolol (ISA+), Metipranolol Selektif Betaksolol

31 Medikal Tedavi Karbonik Anhidraz İnhibitörleri Sistemik Asetozolamid Topikal Dorzolamid Brinzolamid Prostaglandinler Latanoprost Travoprost Bimatoprost

32 Medikal Tedavi Hiperozmotik Ajanlar Gliserol Mannitol Üre

33 Laser Tedavisi Laser iridotomi Laser Trabeküloplasti Argon laser trabeküloplasti Selektif laser trabeküloplasti Siklofotokoagülasyon Transskleral Transpupiller Endoskopik

34 Cerrahi Tedavi Filtrasyon Cerrahisi Trabekülektomi Non-penetran Cerrahi Viskokanalostomi Derin sklerektomi Şant Cerrahisi Ahmed, Krupin, Molteno implantları