BİLİM VE TOPLUM PROJE ÖNERİSİ DEĞERLENDİRME FORMU VE BİLGİ NOTU Bu form, kamu kurumları, üniversiteler ya da TÜBİTAK tarafından, öğrencilerde ve toplumda bilimsel konulara ilişkin olumlu tutum geliştirilmesi amacıyla öğretmenlere yenilikçi yöntem ve tekniklerin etkileşimli olarak aktarılmasına yönelik bilim ve toplum proje önerilerinin () İçerik ve Aktarım, (2) Yaygın Etki ve (3) Yapılabilirlik boyutlarında değerlendirilmesi amacıyla geliştirilmiştir. Bilim ve Toplum Projeleri toplumda bilime dair olumlu tutum ve anlayış geliştirmeyi, bilginin bireysel kazanımına yönelik merak ve motivasyonu uyandırmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Bilim ve Toplum Projelerinde temel araştırma (bir olgunun ya da gözlenebilir bir gerçeğin temelindeki esaslar hakkında yeni bilgi elde etmek için yapılan, görünüşte belirli bir uygulaması ya da kullanımı bulunmayan teorik ya da deneysel çalışma) niteliği aranmamaktadır. Açıklamalar için ayrılan yerin yetmemesi durumunda ek sayfa kullanılması mümkündür. Değerlendirme Formu nun sonunda, listede yer almayan kriterler de önerilebilir. Böylece değerlendirme formunun geliştirilmesi de mümkün olabilecektir. Panel Sistemi ne göre belli alanlar altında gruplandırılan projeler alan uzmanlarından (genellikle 5-9 kişi) oluşturulan Panel ler tarafından bir moderatör başkanlığında değerlendirilir. Proje değerlendirme sürecinin tümünde gizlilik esas olup, proje dokümanlarının özenle korunması şarttır. Bireysel değerlendirme ve Panel çalışmalarında uyulması gereken ilke ve etik kurallar aşağıda yer almaktadır.
BİLİM VE TOPLUM PROJELERİ DEĞERLENDİRME KURULU ÜYELERİNİN VE PANELİSTLERİN UYMASI GEREKEN İLKE VE ETİK KURALLAR. Projeyi değerlendiren kişilerin, proje önerilerini sadece Bilim ve Toplum Proje Önerisi Değerlendirme Kriterlerine uyarak İçerik ve Aktarım, Yaygın Etki ve Yapılabilirlik boyutlarında değerlendirmeleri gerekmektedir. 2. Projeler bilimsel kural ve kriterler çerçevesinde objektif olarak değerlendirmeli, fırsat eşitliği, kişisel/kurumsal ilişkiler ve yorumlar dikkate alınmamalıdır. 3. Çıkar çatışması/çakışması varsa değerlendirme yapılmamalıdır. Bu gibi durumlarda, Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü ne ivedilikle bilgi verilmeli ve panel toplantılarında söz konusu projelerin değerlendirilmesi aşamasında yer alınmamalıdır. Çıkar çatışması/çakışması olarak yorumlanabilecek ilişki ve durumlar aşağıda belirtilmektedir: (*) Başkaları tarafından çıkar çatışması/çakışması olarak yorumlanabilecek ilişki ve durumlar: a) Tez hocası/öğrencisi olmak, b) Son üç yıl içinde makale/tebliğ/proje/kitap gibi ortak çalışma yapmış, yapmakta veya yakın gelecekte yapacak olmak, c) Aynı kurumda çalışıyor/görevli olmak veya yakın gelecekte görevlendirilmeleri/ çalışmaları muhtemel olmak, d) Proje hakkında görüş bildirmiş olmak ve/veya projenin hazırlanmasına herhangi bir katkıda bulunmuş olmak, e) Daha önce yargıya intikal eden ihtilafların tarafları (hasım) olmak, f) Akraba olmak ya da akraba veya boşanmış olsalar bile 3.derece dahil kan bağıyla veya 2. derece dahil sıhri hısım olmak, g) Tarafsız davranmayı önleyecek derecede olumlu/olumsuz düşünce/önyargı sahibi olmak. h) Herhangi bir ticaret ilişkisi içerisinde bulunmak veya böyle bir konuda çıkar çatışması/çakışması bulunmak, 4. Panelde görüşülecek tüm projeler önceden okunmuş ve gerekli şekilde değerlendirilmiş olarak panele gelinmelidir. 5. Proje önerisi ile ilgili her türlü bilginin (moderatörün, panelistlerin ve proje danışmanlarının isimleri, panelistlerin/danışmanların değerlendirme veya görüşleri, panel toplantı içeriği, Panel Ortak Raporunun içeriği vb.) ve kendileriyle TÜBİTAK arasında yapılan yazışma ve görüşmelerin gizli olduğu bilinerek bu gizliliğe uygun davranılmalıdır. 2
6. Proje önerisinin içeriği ve panel ile ilgili bilgiler üçüncü kişilere aktarılmamalı ve başkaları tarafından kullanılma olasılığı engellenmelidir. 7. Proje önerisinin içeriği şahsi amaçlarla kullanılmamalı; elektronik ortamdaki bilgi, yazılı bilgi, bilgi notu, değerlendirme, çalışma ve görüş notları görev tamamlanınca imha edilmelidir. 8. Proje önerisinin değerlendirilmesiyle ilgili bilgiler hiçbir zaman proje yürütücüsü ve ekibinden (uzman personel, eğitmen, rehber) herhangi birine aktarılmamalıdır. 9. Proje önerisi değerlendirmelerinde olumlu ve olumsuz görüşler gerekçelendirilmeli ve bu görüşler Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü nün yürütücülere yazılı olarak bildirebileceği şekilde hazırlanmalıdır. 0. Proje önerisinde bilimsel etik kurallara aykırı bir durumun tespiti halinde Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü yazılı olarak bilgilendirilmelidir. Yukarıda belirtilen hususları okuduğumu ve bu bilgiler ışığında, numarası ve başlığı ilk sayfada mevcut projeyi değerlendirmemde sakınca bulunmadığını; gerek bu formda gerek panellerde ve gerekse Değerlendirme Kurulu Üyesi/Danışman/Hakem/Panelist sıfatıyla yer aldığım diğer işlerde yaptığım/yapacağım değerlendirme ve verdiğim/vereceğim görüşlerde TÜBİTAK tarafından belirlenmiş kurallara uyduğumu/uyacağımı beyan ederim. Adı Soyadı : TC Kimlik No : Adres : Tel : GSM : e-posta: IBAN: Tarih: İmza: 3
PROJE ÖNERİSİ DEĞERLENDİRME FORMU NUN HAZIRLANMASINDA YOL GÖSTERİCİ OLABİLECEĞİ DÜŞÜNÜLEN KRİTERLER AŞAĞIDA VERİLMEKTEDİR. DEĞERLENDİRİLEN PROJE HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİZİN GEREKÇELERİNİN AŞAĞIDAKİ KRİTERLERDEN DE FAYDALANILARAK, KENDİ CÜMLELERİNİZLE AYRINTILANDIRILMASI, ÖRNEKLENDİRİLMESİ VE NET BİR ŞEKİLDE İFADE EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR. ) PROJENİN İÇERİK VE AKTARIM BAKIMINDAN DEĞERİ İLE İLGİLİ KRİTERLER: ÇOK İYİ Yenilikçi yaklaşım, strateji, yöntem ve teknikler ayrıntılı şekilde açıklanmıştır. 2 Proje disiplinlerarası bir bilimsel içeriğe sahiptir. 3 Hedefler gerçekçidir ve proje süreci açıkça planlanmıştır. 4 5 6 Proje, destek çağrısında belirtilen amaçlara uygun olup konu ve/veya uygulama yöntemleri itibariyle kendine özgü bir yoruma sahiptir. Proje amacı ile uygulama süreci sonunda hedef kitlede gerçekleşmesi beklenen değişim/gelişim uyumludur. Projede yapılması planlanan etkinlikler hedef kitlenin bilgi ve beceri düzeyini geliştirebilecek niteliktedir. 7 Projenin yürütülme süreci çok iyi planlanmıştır. Proje önerisinde etkinlik programı ve etkinliklerin nasıl yapıldığı ayrıntılı bir şekilde 8 sunulmuştur. Proje, bilgi paylaşımı açısından teori/uygulama dengesini gözetip, etkileşimli yöntemler 9 içermektedir. 0 Proje kapsamında kullanılması düşünülen bilimsel araç/gereçler yeterli ve uygundur. Projede yer alan ölçme ve değerlendirme etkinlikleri projenin katılımcılara kazandırmayı hedeflediklerini ölçüp değerlendirebilecek niteliktedir. Proje süresince yapılacak etkinlikler, öğrencilerde ilgi ve merak uyandırması için gerekli 2 bilgi ve becerileri öğretmenlere kazandırabilecek, tutum ve motivasyonlarını artıracak, yenilikçi eğitim etkinlik ve uygulamaların kullanımını yeterli ölçüde içermektedir Daha önce desteklenen proje varsa önceki proje deneyimlerinden ne şekilde yararlanıldığı 3 yeterince açıklanmıştır. YETERSİZ Yenilikçi yaklaşım, strateji, yöntem ve teknikler ayrıntılı şekilde açıklanmamıştır. 2 Proje bilimsel içeriğe sahip değildir. 3 Proje hedefleri gerçekçi değildir. 4 Proje konusu destek çağrısında belirtilen amaçlara uygun değildir. 5 6 7 Proje sonucunda hedef kitlede gerçekleşmesi beklenen değişim/gelişim projede belirtilen amaca uygun değildir. Proje, katılımcılara bilime yönelik olumlu tutum kazandıracak nitelikte değildir. Teorik sunumlar ve etkileşimli uygulamalar birbirini desteklememektedir. 8 Proje programı daha çok teorik anlatımlardan oluşmaktadır. 4
9 Projenin yürütülme süreci iyi planlanmamıştır. 0 2 3 4 Proje kapsamında kullanılması düşünülen bilimsel araç/gereçler amaca uygun değildir. Projede yer alan ölçme ve değerlendirme etkinlikleri projenin katılımcılara kazandırmayı hedeflediklerini ölçüp değerlendirebilecek nitelikte değildir. Proje süresince yapılacak etkinlikler, öğrencilerde ilgi ve merak uyandırması için gerekli bilgi ve becerileri öğretmenlere kazandırabilecek, tutum ve motivasyonlarını artıracak, yenilikçi eğitim etkinlik ve uygulamaların kullanımını içermemektedir. Daha önce desteklenen proje varsa önceki proje deneyimlerinden ne şekilde yararlanıldığı açıklanmamıştır. Projede etkinlik programı ve etkinliklerin nasıl yapıldığı yeterince ayrıntılı değildir/ anlaşılamamaktadır. 2) PROJENİN YAYGIN ETKİSİ BAKIMINDAN DEĞERİ İLE İLGİLİ KRİTERLER: ÇOK İYİ 2 3 Projenin yaygın etkisi dikkate alındığında, katılımcı sayısı ve niteliği; proje konusu, proje ekibi ve altyapının organizasyonu ile bütünüyle uyumludur. Projenin yaygın etkisini artırmak amacıyla sosyal ağlar/forumlar vb. elektronik ortamların etkin kullanımı planlanmıştır. Proje sonuçlandıktan sonra, katılımcıların elde ettikleri kazanımların kalıcı olması, geliştirilmesi ve başkalarıyla paylaşılması planlanmıştır. 4 Proje, yeni projelerin üretilmesine temel oluşturabilme özelliğine sahiptir. YETERSİZ 2 3 4 Projenin yaygın etkisi dikkate alındığında, katılımcı sayısı ve niteliği; proje konusu, proje ekibi ve altyapının organizasyonu ile yeterince uyumlu değildir. Projenin yaygın etkisini artırmak amacıyla sosyal ağlar/forumlar vb. elektronik ortamların etkin kullanımı planlanmamıştır. Proje sonuçlandıktan sonra, katılımcıların elde ettikleri kazanımların kalıcı olması, geliştirilmesi ve başkalarıyla paylaşılmasına ilişkin bir plan yapılmamıştır. Proje, yeni projelerin üretilmesine temel oluşturabilme özelliğine sahip değildir. 3) PROJENİN YAPILABİLİRLİK BAKIMINDAN DEĞERİ İLE İLGİLİ KRİTERLER: ÇOK İYİ Proje ekibi, uzmanlık alanları göz önünde bulundurulduğunda projenin gerektirdiği sayı ve disiplinlerden uygun şekilde seçilmiştir. 2 Proje ekibi, proje için yeterli eğitim düzeyi ve bilgi birikimine sahiptir. 3 Tüm ekip üyelerinin görev, yetki ve sorumlulukları gerekçeleriyle belirtilmiştir. 4 Projenin yürütüldüğü kurumun var olan imkânlarının etkili kullanılması planlanmıştır. 5 Proje etik ve evrensel değerler ile hukuka uygundur. 6 Proje planlanırken riskler dikkate alınmış ve risklere karşı B planı hazırlanmıştır. 5
7 Proje etkinliklerinin programı ve yürütülme süreci çok iyi planlanmıştır. YETERSİZ Proje ekibi, uzmanlık alanları göz önünde bulundurulduğunda projenin gerektirdiği sayıda ve disiplin alanlarından seçilmemiştir. Proje personeli proje için yeterli eğitim düzeyi ve/veya bilgi birikimine sahip değildir. 2 Kurumun var olan imkânlarının kullanılmasıyla ilgili planlama yoktur/çok yetersizdir. 3 4 Ekipte, projeye katkısı belirsiz kişiler bulunmaktadır. 5 Proje etik ve evrensel değerler ile hukuka uygun değildir. Projede gerekli olmasına karşın ekipte bazı konularda uzman ve/veya eğitimci 6 bulunmadığı tespit edilmiştir. 7 Proje etkinliklerinin programı ve yürütülme süreci uygun değildir. 8 Proje planlanırken riskler dikkate alınmamıştır. PROJELERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE KULLANILAN PUANLARIN SEVİYE ADI VE AÇIKLAMALARI Seviye Puan Seviye Açıklaması Adı Değeri Çok İyi 5 Proje önerisi ilgili kriteri tüm boyutlarıyla karşılamaktadır. Eksiklik yok denecek kadar azdır. Kabul edilebilir seviyede küçük kusurlar bulunabilir. İyi 4 Proje önerisi ilgili kriteri iyi derecede karşılamaktadır. Bununla birlikte, önerinin halen iyileştirilme potansiyeli olan bazı noktaları bulunmaktadır. Orta 3 Proje önerisi, ilgili kriteri orta derecede karşılamaktadır. Öneride iyileştirmelere gerek duyulmaktadır. İyi Değil 2 Proje önerisi, ilgili kriteri yeterli derecede karşılamamaktadır. Öneride önemli eksiklikler bulunmaktadır. Yetersiz Proje önerisi ilgili kriteri karşılamamaktadır. Proje önerisinde ciddi eksiklikler/zayıflıklar söz konusudur. 6
BİLİM VE TOPLUM PROJE ÖNERİSİ DEĞERLENDİRME FORMU PROJE NO : PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ : PROJE BAŞLIĞI : ) PROJENİN İÇERİK VE AKTARIMI ÇOK İYİ İYİ ORTA İYİ DEĞİL YETERSİZ GEREKÇE / AÇIKLAMA 2) PROJENİN YAYGIN ETKİSİ ÇOK İYİ İYİ ORTA İYİ DEĞİL YETERSİZ GEREKÇE / AÇIKLAMA 7
3) PROJENİN YAPILABİLİRLİĞİ ÇOK İYİ İYİ ORTA İYİ DEĞİL YETERSİZ GEREKÇE / AÇIKLAMA PROJENİN SÜRESİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİNİZ: PROJENİN BÜTÇESİ VE GEREKÇESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİNİZ: PROJE İLE İLGİLİ DİĞER GÖRÜŞLERİNİZ: Projeye özel ve projeye farklılık kazandıran durumları (dezavantajlı bölgelere/kişilere hitap etmektedir vb. gibi) burada açıklayınız. 8
PROJENİN SİZE GÖRE EN GÜÇLÜ VE EN ZAYIF YANI NEDİR? PROJEDE RİSKLİ GÖRDÜĞÜNÜZ ALANLARI AÇIKLAYINIZ. NOT: Değerlendirme Formu nun geliştirilmesi amacıyla önermek istediğiniz kriterleri burada belirtiniz. 9