SAYI.33 / OCAK - ŞUBAT 2010 1926 dan 2010 a... Yavuz zırhlısı Trabzonda, yıl 1930 Belediye parkı ve taksim, yıl 1950 Şükrü Güngör Köleoğlu Yönetim Kurulu Başkanı Trabzon tarihin en eski kentlerinden biri olarak bilinir. Bulunduğu stratejik konum ilk insanların Trabzon u yerleşim merkezi olarak seçmesine neden olmuştur. Çeşitli medeniyetlere beşiklik eden bu kent, tarihi İpek Yolu üzerinde de bulunması nedeniyle ticaretteki önemini her dönemde sürdürmüştür. Bugün de Trabzon aynı konumdadır. Ulaşımda deniz, kara ve havayolu bağlantıları ile Rusya ve Kafkas ülkelerinin yanı sıra İran ve Orta Doğu ya bağlantısı olan Trabzon da Ticaret Borsası nın kuruluşu 1926 yılına dayanır. Kuruluş ve sonrasındaki yıllarda 20 ye yakın ülkenin konsolos ve temsilcisinin bulunduğu Trabzon, özellikle fındık ihracatı ile dış bağlantılarını arttırmıştır. Toplam işlem hacmi 3 milyar doların üzerinde olan fındık sektöründe Trabzon üretim bazında yaklaşık yüzde 10 civarında bir hacme sahip iken, ticaretinde ise bu rakam yüzde 35-40 la kadar yükselmektedir. Borsamız üyesi fındık ihracatçıların bu başarısı tesadüfi değildir. Bugün hayata geçirilmek istenen ürün borsacılığı sistemi bundan yarım asır önce borsamızda salon satışları yöntemi uygulanmıştır. Borsamız birikimi ve sorumluluğu ile her alanda çalışmalarını sürdürmektedir. Kalkınmanın bir bütün olduğu gerçeğinden hareketle, sosyo ekonomik ve kültürel alanlarda etkinliklerimiz sürdürülmektedir. Kaliteli fındık, fındıklı ekmek, fındık tanıtım, Trabzonspor un resmi yiyeceği fındık, Çay kanunu ve borsacılığı başta olmak üzere bir çok projeye imza attık ve atmaya da devam ediyoruz. Trabzonspor un resmi yiyeceği Finduk Trabzonspor Kulübü nün Sosyal Sorumluluk Projesi kapsamında borsamızın katkılarıyla geçen sezon uygulamaya başladığı, maçları izleyen seyircilere fındık atma kampanyası sürüyor. Trabzonspor un Resmi Yiyeceği Finduk sloganı uygulanmaya başlayan kampanya kamuoyunda büyük bir ilgi uyandırırken, fındığın tanıtımına da katkıda bulunuyor. Kampanya da özel olarak hazırlanmış ve üzerinde fındığın sağlık açısından yararlarını içeren bilgilerin de yer aldığı 40 gramlık paketler, Trabzonspor un içeride ve dışarıdaki tüm maçlarında futbolcular tarafından maç başlamadan önce tribünlerdeki seyircilere atılıyor.
HER İL YAPMALI... Fındıkta Lisanslı Depoculuk Sistemi... Mehmet Cirav Meclis Başkanı Trabzonspor taraftarlarının, Bize her yer Trabzon.. sloganı Trabzonlunun bu ülkeye bakış açısını ortaya koymaktadır. Doğrusu da budur. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ülkesinin her karesini yaşadığı yer gibi sahiplenmelidir. Bu sahiplenmeyi, demokrasiyi vazgeçilemez bir olgu kabul edip, insan haklarını en üst düzeyde tutarak gerçekleştirdiğimiz takdirde Türkiye Cumhuriyeti her alandaki kalkınma hareketini daha çabukla_tıracak ve dünyanın gelişmiş ülkeleri arasına girecektir. Bunun için herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerekir. Trabzon un olduğu kadar ülkemizin de etkin meslek kuruluşlarından olan borsamız, başta fındık olmak üzere özellikle iştigal alanına giren konularda ilgili tüm kurum ve kişilerle işbirliği içinde sorunları tespit edip, çözüm yolları aramıştır. Sadece Trabzon da değil, başta Ankara olmak üzere diğer illerde de etkinliklerine katılmış, sorunlara birlikte çözüm yolları aramanın çabası içinde olmuştur. Bu yıl 4 üncüsü yapılan Her Yönüyle Trabzon Etkinlikleri nde aksatmadan yer alışımızda bu hareket tarzımızın bir parçasıdır. Düşüncemiz ve temennimiz odur ki, bu tür etkinlikler sadece Ankara da değil, ülkenin her yanında düzenlenmeli ve sadece de Trabzon un yaptığı bir organizasyon olarak kalmamalıdır. Bu ülkenin diğer illeri de benzeri faaliyetleri, başka illerde düzenleyerek birlik ve beraberliğimize katkıda bulunmalıdırlar. Fındıklı Ekmek Projesi... Borsamız tarafından 2009 un Mayıs ayından itibaren uygulamaya konulan Fındıklı Ekmek Projesi ile ülkemizin değişik şehirlerde bir çok fırın ve ekmek fabrikası artık fındıklı ekmek üretiyor. Borsamızın özel olarak imal ettirdiği 2-5 mm aralığındaki natürel fındık unlarından kullanılmak suretiyle başlatılan Fındıklı Ekmek Projesi kapsamında ekmek üretimine destek sağlamak amacıyla ücretsiz fındık unu desteği sağlanıyor. İşin TEMEL i fındık olsun ekmeğin içinde DURSUN sloganı ile yaklaşık 20 aydır uygulanan projeye değişik illerdeki Ticaret Borsaları ve Karadenizli işadamlarının kurdukları örgütler tarafından destek gelirken, son desteği de TOBB verdi. Trabzon un yanı sıra, fındık üreten iller ve bunlara ilave olarak İstanbul, Kocaeli, Ankara, Denizli, Bursa, Antalya, İzmir ve Tekirdağ illerinde de talepte bulunan fırın ve ekmek fabrikası sahiplerine belirli miktarda fındık unu desteği sağlanarak kampanya ülke geneline yayıldı. Proje kapsamında Trabzon da Kız Meslek Lisesi ve Halk Eğitim Müdürlüğü ile işbirliği yapılarak, Fındıklı Pastalar kursu da açılacak. Fındık sektöründe serbest piyasa ekonomisinin üreticiden tüketiciye kadar sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi için olmazsa olmazlardan olan Lisanslı Depoculuk Sistemi nin hayata geçirilebilmesi amacıyla TOBB nin isteği üzerine borsamız tarafından rapor hazırlandı. Trabzon un yanı sıra Giresun, Ordu ve Düzce Ticaret Borsaları nın da işbirliği ile başlatılan çalışma için Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Fındık-Çay Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi nin sorumluluğunda tespitler yapılarak rapor hazırlanmasına karar verildi. Fındık-Çay Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Asım Örem başkanlığında o komisyon oluşturuldu. Komisyonda Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Bozoğlu, Tübitak-Marmara Araştırma Merkezi nden Dr. Ferda Seyhan, KTÜ den Yrd. Doç. Dr. Hasan Ayyıldız, Yrd. Doç. Dr. Zafer Yücesan ve TTB Genel Sekreteri Şükrü Erüz yer aldı. Komisyon, Lisanslı Depoculuk Yönetmeli_i nin fındıkta uygulanabilmesi için gereken şartları belirlerken, Trabzon, Ordu, Giresun, Samsun, Adapazarı ve Düzce illerinde bulunan ve halen TMO ve Fiskobirlik tarafından kullanılan depolarda da incelemeler yaptı. Depoların mevcut durumu görüntülü ve foto_raflı olarak tespit edilerek rapor tutuldu. Erzurum, Gülveren Köyü öğrencileri fındıkla tanıştı... Borsamızın Trabzonspor un Resmi Yiyeceği Finduk projesine verdiği destekle fındıktan haberdar olan Erzurum un Şenkaya ilçesine bağlı Gülveren köyünün öğrencileri fındıkla tanıştılar. Trabzonspor un tüm maçlarında seyircilere attıkları fındık paketlerinden televizyonlar aracılığı ile haberdar olan Gülveren Köyü ilköğretim Okulu öğrencileri hayatlarında hiç fındıkla tanışmadıklarını öğretmenleri Kamil Kurultak a ifade etmeleri üzerine, öğretmen tarafından borsamıza elektronik ileti ile başvuru yapıldı. Bir dağ köyü olan Gülveren lilerin fındığı bilmediklerini belirten öğretmen Kurultak, borsanın kendilerini yardımcı olmasını istedi. Bunun üzerine TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu nun talimatı ile Gülveren köyü halkı ve öğrencilerine 80 paket fındık gönderildi. Kamil Kurultak, öğrencilerin ilk kez tattıkları fındığı çok beğendiklerini belirterek, borsa yetkililerine teşekkür etti. 2 3
Borsamızın hediyesi FINDIK YAĞI ve YEŞİL ÇAY... Borsamızın üyeleri için hazırladığı geleneksel yeni yıl hediyesi bu yıl fındık yağı ile yeşil çaydan oluştu. Borsamız tarafından önceki yıllarda başta ajanda olmak üzere çeşitli türde hediyeler verilirken, bu yıl insan sağlığı için yararlı olan fındık yağı ile yeşil çay tercih edildi. Fındık ve çayın borsanın en önemli iştigal ürünleri arasında yer aldığını hatırlatan yetkililer, fındık yağı ile yeşil çayın insan sağlığı açısından yararlı olduğunu belirterek, bununla birlikte fındık ve çay tüketimini de arttırmayı hedeflediklerini söylediler. Kaliteli FINDIK Projesi Fındıkta üretim ve kaliteyi arttırarak üreticilerin daha fazla gelir temin etmesini sağlamak amacıyla borsamız tarafından 2003-2006 yıllara arasında Kaliteli Fındık Projesi uygulandı. Borsamız Meclis ve Yönetim Kurulu üyelerinin konunun uzmanları ile birlikte Trabzon ve ilçelerinde belirlenen köylere üreticinin ayağına giderek yapılan çalışmalar sektörde bir ilki oluşturmuştu. Köy meydanları veya belirlenen kapalı mekanlarda gerçekleştirilen Kaliteli Fındık Projesi kapsamında üreticilere verim ve kaliteyi arttırmak için verilen bilgilere ilave olarak fındıkta fiyatın oluşumu ve dünya piyasaları hakkında da bilgiler aktırılmıştı. Üreticilerle karşılıklı sohbet şekliyle uygulanan proje kapsamında bilgilendirici broşür ve uyarıcı afişler dağıtılmıştı. Fındıkta aflatoksin oluşumunu engellemek amacıyla jüt çuval kullanımını teşvik etmek amacıyla kura ile çuval dağıtılmıştı. Proje kapsamında tanınmış spor ve sanat adamları ile gidilen köylerde, birlikte horonlar oynanarak, ortam adeta bir fındık şenliğine dönüştürülmüştü. FINDIK YAĞININ yararları... Fındık yağında yüzde 83 oranında oleik, yüzde 12 oranında linoleik asit, E vitamini, minerallerden kalsiyum, demir, çinko ve potasyum bulunmaktadır. Damar sertliği, daralması ve bundan kaynaklanan muhtemel kalp hastalıklarını önler. Vücuttaki aktiviteyi arttırır, psiko-sosyal bir problem olan kısırlığa karşı etkilidir, üreme sistemini güçlendirir. Hücrelerden doku ve organlara kadar tüm yapılarda yaşlanmaya karşı doğal savunma oluşturur. Kanser gelişimi ve riskinde engelleyici etkisi vardır. Yüksek kalsiyum içerdiğinden çocukların kemik ve diş oluşumuna katkı sağlar, menopoz sonrası kemik erimesini yavaşlatır. Bünyesinde bulunan yüksek E vitamini alyuvarların parçalanmasını önleyerek kansızlığa karşı kuruyucu etki yapar. YEŞİL ÇAYIN yararları... Çaydaki polifonlar bilinen en güçlü antioksidanlardandır. İyi kolesterolü yükseltirken, toplam kolesterolü düşürmektedir. Vücudun kansere karşı savaşında güç kazandırmaktadır. Diyabetin oluşumunu engelleyerek şeker hastalığının ilerlemesini yavaşlatır. Karaciğer rahatsızlıklarına olumlu katkı sağlar. Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklara karşı koruyucu etki yapar. Kalori Yeşil çay nasıl demlenir: 80 derece kaynamış suda 3-4 dakika ağzı kapalı olarak bekletilerek demlenir ve şeker ilave edilmeden içilir. FINDIK Tanıtım Projesi... Fındık tüketimini artırmak amacıyla borsamız tarafından 2002 yılında başlatılan Fındık Tanıtım Projesi yurt içi ve yurt dışında sürdürülüyor. Bu amaçla, Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmış broşürlerin yer aldığı fındık paketleri, yurt içi ve yurt dışındaki fuar, toplantı, panel, sergi gibi organizasyonlarda ücretsiz olarak dağıtılıyor. yakımını hızlandırarak kilo vermede katkı sağlar. 4 5
Kara Üzüm : İyi bir enerji kaynağıdır. Kan yapar ve vücudu şişmanlatır. Karaciğer için yararlıdır. Göğüs hastalıklarına iyi gelir. Balgamı söker. Besin değerleriyle özellikle çocukların gelişimini desteklemektedir. Bunların dışında, kuru üzümün içeriğinde ağrı kesici ve eklem iltihapları dahil olmak üzere iltihap önleyen maddeler de bir miktar vardır. Trabzon Tereyağı : Sütün, bu en güzel, en lezzetli mucizelerinden biri olan tereyağı yüzyıllardır halkımızın başlıca yiyeceği ve geçim kaynağı olmuştur.tereyağının Anadolu daki en güzel en lezzetli olanları genelde Trabzon çevresinde yapılanlarıdır. Akçaabat, Vakfıkebir, Tonya gibi yerleşim birimlerinde tereyağı üretimi yüzyıllardır devam etmiş, eşsiz lezzeti tüm yurtta dillere destan olmuştur. Trabzon tereyağının lezzeti Osmanlı Devletine ait Salnamelere de konu olmuştur. Vakfıkebir Ekmeği : Vakfıkebir ekmeğinin başka hiçbir ekmekte bulamayacağınız özellikleri ve benzersiz bir damak tadı vardır. Bu lezzetin oluşması sürecinde ise birden fazla faktörün katkısı kullanılan fırından tutun da suya kadar birçok bileşen, bu muhteşem ekmeğin lezzetine ve kalitesine etkide bulunmuştur. Taş fırında kullanılan kara taşın da kaliteye katkısı oldukça büyüktür. Karayemiş : Bitkinin tabi yayılma alanı Karadeniz in doğu bölgeleri, Kafkaslar, Toroslar, Kuzey ve Doğu Marmara dır. Genel olarak ılıman iklim bölgelerinin meyvesidir. Bu bakımdan en iyi karayemişler Karadeniz bölgesinin sahil kuşağında yetiştirilmektedir. En yoğun olduğu bölgeler Rize, Trabzon (Maçka - Meryemana Vadisi), Giresun, Sinop (Ayancık), Zonguldak (Devrek), Kastamonu, Bartın, Bolu, İzmit (Keltepe), Adapazarı, İstanbul (Belgrat Ormanı, Alemdağ), Bursa (Uludağ) ve Osmaniye de (Gâvurdağları) orman veya orman kıyılarında doğal olarak rastlanır. Patlıcan İnciri : Ülkemizde de her yörede yaygın olarak bulunmakla birlikte, Ege Bölgesinin Trabzon Hurması : Çoruh nehrinin kenarında Lomaşen (Milletbağı) denilen yerde limon, portakal ve mandalina ile Trabzon hurması kendiliğinden yetişmektedir. Halk arasında Cennet Hurması olarak da bilinen ve kışın eksi 120 ila 180 derece arasındaki soğukta ayakta kalabilen Trabzon hurmasının başta kanser olmak üzere bir çok hastalığı önlediği, cilt güzelliği ve diyet açısından önemli bir yere sahip olduğu bilinir. Büyük ve Küçük Menderes havzalarındaki geniş bir alanda yoğun bir şekilde yetiştirilmektedir. Taze İncir üretiminin çoğu, kuru incir üretiminin de tamamı bu havzalarda üretilmektedir. Üretim yönünden en önemli ülkeler Türkiye, Yunanistan, ABD, İtalya, Portekiz ve İspanyadır. Kışları ılık, yazları sıcak ve kurak yerler ister. Yıllık ortalama sıcaklığın 18-20 C olduğu yerlerde yetişir. 6 7
Trabzon da hayvancılık : Trabzon da hayvancılık daha çok süt ve süt mamulleri üretimine yönelik olarak yapılmaktadır. Daha çok büyükbaş hayvan beslenebilmektedir. Yıldan yıla yerli kara sığırdan melez ve saf inek tercihine doğru hızlı bir istek gözlenmektedir. Sahibi : Trabzon Ticaret Borsası Adına Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu Sorumlu Müdür : Şükrü Erüz Genel Sekreter Yayın Danışmanı : Murat Taşkın Yazı İşleri : Ömer Altuntaş Tasarım : M.İ.T / Reklam Ajansı Metin İslam / Creative Director Adres : Pazarkapı Mahallesi Sahil Caddesi No.103 Trabzon T. 0.462.326 45 05 F. 0.462.326 09 66 E. info@ttb.gov.tr www.ttb.gov.tr Baskı : Farsa Ofset Matbaacılık Ltd. Şti. Ostim 36.Sokak No: 5 / C - D Yenimahalle - Ankara T. 0.312.386 17 00 (pbx) F. 0.312.386 17 04 info@fersaofset.com