GPRS İLE SİSTEM DENETİMİ SYSTEM CONTROL WITH GPRS



Benzer belgeler
Sistem Nasıl Çalışıyor: Araç İzleme ve Filo Yönetim Sistemi

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

MCR02-AE Ethernet Temassız Kart Okuyucu

Taşınabilir Teknolojiler

DM-501 Tak-Çalıştır GPRS-UART Köprüsü

Bilgisayar Ağları ve Türleri

Bir bölgede başka bir bölgeye karşılıklı olarak, veri veya haberin gönderilmesini sağlayan.sistemlerdir.

WiFi Relay Sayfa 1 / 11. WiFi Relay. Teknik Döküman

MODBUS PROTOKOLÜ ÜZERİNDEN KABLOLU VE KABLOSUZ ENERJİ İZLEME SİSTEMİ

WiFi RS232 Converter Sayfa 1 / 12. WiFi RS232 Converter. Teknik Döküman

Connection Manager Kullanım Kılavuzu

Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri. Sevil Yıldırım Mehmet Fatih Camcı Emrah Gündüz İlker Akarsu

AĞ HİZMETLERİ. Öğr.Gör.Volkan ALTINTAŞ. Version 4.0

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015

DERS BİLGİ FORMU Mobil Telefon Elektrik-Elektronik Teknolojisi Haberleşme Sistemleri

Akademik Bilişim Şubat 2010 Muğla Üniversitesi

Fırat Üniversitesi Personel Otomasyonu

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2

Görsel Programlama DERS 12. Görsel Programlama - Ders12/

Ağ Donanımları NIC. Modem. Modem. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater (Yineleyici)

YILDIZ TEKNIK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK - ELEKTRONİK FAKULTESİ ELEKLTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

FIRAT ÜNİVERSİTESİ PERSONEL OTOMASYONU

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA

BLGM 343 DENEY 8 * TCP İLE VERİ İLETİŞİMİ

Logsign Hotspot. Güvenli, izlenebilir, hızlı ve. bağlantısı için ihtiyacınız olan herşey Logsign Hotspot da!

Güç Parmaklarınızın Ucunda

PERGO TAKİP VE GÜVENLİK SİSTEMLERİ

Sensör Kullanarak Servis Araçlarının Koltuk Doluluk Durumlarının Uzaktan İzlenmesi

NETWORK MANAGMENT SYSTEM (NMS) KULLANMA KLAVUZU

AĞ SĠSTEMLERĠ. Öğr. Gör. Durmuş KOÇ

ABB Tek Fazlı Dizi İnverterler

İNTERNET VE GSM TABANLI UZAKTAN KONTROL UYGULAMASI INTERNET AND GSM BASED A REMOTE CONTROL APPLICATION

F3938 OTOBÜS MODEMİ KULLANIM KILAVUZU

A S T E K AKILLI ŞEBEKELER ELEKTRİK SAYAÇLARI UZAKTAN OKUMA SİSTEMİ SMART GRID SMART ENERGY SYSTEMS FOR PLANET S FUTURE

BETİ GSM/GPRS MODEM KULLANIM KILAVUZU

PLC (Programlanabilir Kontrol Cihazı) TABANLI SİSTEMLERİN İNTERNET ÜZERİNDEN İZLENMESİ

TL-WPS510U PRINT SERVER KURULUM DÖKÜMANI

Dokunmatik Panel Ürün Ailesi. Eğitim Sunumu: Proje Uyarlama Kılavuzu

Türkiye Mümessili. F.A.S.T Fabrika Aygıtları Sistem Teknolojisi Ltd.Şti. FAST PLAZA Karaman Çiftlik Yolu No:51 Küçükbakalköy / Kadıköy / İstanbul

AR-GE ÜRETİM YAZILIM HİZMET TEKNİK SERVİS

Internet Nedir? Devlet Kurumları. Internet Servis Sağlayıcılar. Lokal Ağ. Eğitim Kurumları. Kişisel Bilgisayar. Dizüstü Bilgisayar.

F2114 GPRS MODEM İLE SERİ HABERLEŞME VE VCOM UYGULAMASI KILAVUZU

Yeni Nesil Ağ Güvenliği

FTP ve Güvenlik Duvarları

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2. İçerik. IP ICMP MAC Tracert

Çözümleri TRAFİK ÖLÇÜM SİSTEMLERİ. İSBAK A.Ş., İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştirakidir.

FOUR FAITH ROUTER LAR İLE SERİ HABERLEŞME KILAVUZU

BILGİSAYAR AĞLARI. Hakan GÖKMEN tarafından hazırlanmıştır.

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

Serdar DERİCİ YÜKSEK LİSANS TEZİ ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR EĞİTİMİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ NİSAN 2007 ANKARA

Nagios XI Günümüzün talep gören kurumsal gereksinimleri için en güçlü BT altyapısı gözetim ve uyarı çözümüdür.

AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

Veritabanı Dersi. Teoriden Pratiğe. Çağıltay N.E., Tokdemir G. Veritabanı Sistemleri Dersi -Bölüm XXV: Web'den Erişim Çağıltay, N., Tokdemir, G.

ProFTPD FTP Sunucusu. Devrim GÜNDÜZ. TR.NET Sistem Destek Uzmanı.

Ağ Donanımları NIC. Hub. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Hub. Hub

Cep T Para Ekranları. Cep T Para SIM Menü İşlem Ekranları

Alçak Gerilim PV Sistemler için Akıllı Şebeke Kontrolcüsü

EKLER EK 12UY0106-5/A4-1:

MOBİL İLETİŞİM CİHAZLARI İLE EV OTOMASYON SİSTEMLERİ (EOS)

Mobil Cihazlardan Web Servis Sunumu

Mobil cihazlar insanlar için hayatı kolaylaştırıp; evde, ofiste ya da günlük yaşamda ihtiyaç duyulan her türlü bilgi, içerik ve uygulamaya istenilen

AirTies Kablosuz Erişim Noktası (Access Point) olarak kullanacağınız cihazı bilgisayarınıza bağlayarak ayarlarını yapabilirsiniz.

ENDÜSTRİYEL. Pazarlara Yönelik Sinyal İletim Çözümleri

Kaspersky Open Space Security: Release 2. İşletmeniz için birinci sınıf bir BT güvenliği çözümü

Proje Adı : MATLAB Real-Time Windows Target toolbox kullanımı ve ilişkili bir uygulama geliştirilmesi

SERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU. Telif Hakkı Uyarısı. >>> Otomasyon Ürünleri

OG VE AG GENİŞBANT POWER LINE HABERLEŞME

SERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU. Telif Hakkı Uyarısı. >>> Otomasyon Ürünleri

Detaylı bilgi için veya adreslerine göz atabilirsiniz. -1-

ELEKTRONİK İMZALI BAŞVURU ARAYÜZÜ TALİMATI

JENERATÖR VE KESİNTİSİZ GÜÇ KAYNAĞİ

Gezgin Etmen Sistemlerinin Başarım Ölçümü: Benzetim Tekniği

VIDEOCELL API. Versiyon 1.0.0

SPEEDSENSE KONFİGÜRASYON ARACI KULLANIM KILAVUZU

FIRAT ÜNİVERSİTESİ SMS - WAP OTOMASYONU UNIVERSITY OF FIRAT SMS - WAP OUTOMASION

Kerem FIRAT Elektrik-Elektronik Müh.

Kets DocPlace LOGO Entegrasyonu

MOBİL PAZARLAMA. -Doğrudan pazarlama faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmesine rağmen tele pazarlamadan farklıdır, çünkü:

KONUMSAL VERİNİN ELDE EDİLMESİNDE MOBİL CBS OLANAKLARI: GELENEKSEL YÖNTEMLERLE KARŞILAŞTIRMA. Fatih DÖNER

EC-100. Ethernet RS232/422/485 Çevirici. İstanbul Yazılım ve Elektronik Teknolojileri

Wolvox Kapı Ekranı. AKINSOFT Wolvox Kapı Ekranı Yardım Dosyası. Doküman Versiyon :

Prof. Dr. Abdullah ÇAVUŞOĞLU Mehmet TÜMAY

BLGM 344 DENEY 3 * AĞ PROGRAMLAMAYA GİRİŞ

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Ara Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2

Temel Bilgi Teknlolojileri 1. Ders notları 5. Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017

TC KİMLİK NO SMS GÖNDERİM XML API

Before the light. AKILLI ŞEHiR AYDINLATMA SiSTEMi

GSM Kartı. Programlama Butonu

FOUR-FAITH F-DPU100 M2M 3G/4G ENDÜSTRİYEL PROTOKOLLERİ DESTEKLEYEN ÖZEL MODEM

TASNİF DIŞI KAMU SERTİFİKASYON MERKEZİ. Doküman Adı MOBİL İMZA KULLANIM AMAÇLI NİTELİKLİ ELEKTRONİK SERTİFİKA BAŞVURU TALİMATI

ATC-3200 ZigBee to RS232/422/485 Çevirici Kullanıcı Kılavuzu

BĠLGĠSAYAR AĞLARI. 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri

ST-1206A. Patent & Faydalı Model Tescil No: 2009/02948

Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

SATIŞ DESTEK DOKÜMANI

SABİT REFERANS İSTASYONUNDAN DÜZELTME ALINMASI

Computer Networks 5. Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D.

İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu

Asp.Net Veritabanı İşlemleri

Transkript:

5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13 15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye GPRS İLE SİSTEM DENETİMİ SYSTEM CONTROL WITH GPRS Serdar DERİCİ a* a* Eleşkirt EML, Ağrı, Türkiye, E-posta: serdarderici@hotmail.com Özet Denetim sistemleri günümüzde birçok alanda uzaktan denetim olarak gerçekleştirilmektedir. Radyo Frekans, InfraRed, internet ve mobil iletişim sistemleri uzaktan denetim için sıklıkla kullanılmaktadır. Bu yöntemlerin her birinin denetlenecek sistemler açısından farklı özellikleri bulunmaktadır. Bu çalışmada uzaktan denetim için kullanılan yöntemler araştırılarak her bir yöntemin zayıflıkları ve üstünlükleri tespit edilmiş; uygulama olarak Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri Sistemi kullanılarak örnek bir sistemin denetimi gerçekleştirilmiştir. Uygulama çalışmasında Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri sisteminin teknik özellikleri incelenerek, uygulama sunucusu protokolü hazırlanmış, denetim kartı tasarımı ve istemci yazılımı gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen uzaktan denetim sistemi ile; maliyet, bağlantı hızı ve konum özgürlüğü sağlaması açısından uzaktan denetim yöntemleri içerisinde büyük üstünlükler sağlamaktadır. Anahtar kelimeler: GPRS, uzaktan denetim, java Abstract Nowadays in many areas, control systems are realized as distance control. Radio Frequency, InfraRed, internet and mobile communication systems are commonly used distance control systems. These have different properties point of view controlled systems. In this study, methods used for distance control have been investigated and determined each methods advantages and disadvantages. Control of a system has been realized by using General Pocket Radio Service. In this application, application protocol server has been prepared, control card has been designed and server software has been realized by investigating General Pocket Radio Service systems technical property. Implemented Distance controlled system has great advantages about cost, connection speed and liberty of location, in another distance control methods. Keywords: GPRS, distance control, java 1. Giriş Denetim sistemleri, hızla gelişmeye devam eden teknolojik ilerlemelerden en çok yararlanan ve yararlanacak olan çalışma alanlarından biridir. Yerel denetim sistemleri gibi uzaktan denetim sistemleri de günümüzde yaygınlaşmakta ve gelişmektedir. Denetlenecek sistem ile kullanıcı arasında şehir içi, şehirlerarası ya da daha uzak bir mesafe bulunabilir. Bu sistemlerin çalıştırılıp durdurulması, önemli ların tespiti ve bu larda gerekli müdahalelerin gerçekleştirilmesi gibi sistem gereksinimlerinin karşılanması kullanıcılar için sorun teşkil edebilmektedir. Cihaz ve sistemlerin uzaktan denetimine yönelik yapılan çalışmalar uzun yıllardır sürdürülmektedir. Geliştirilen sistemlerde, denetim sistemi ile kullanıcı arası iletişimi sağlamada kullanılan yöntemlerdeki farklılıklar bulunmaktadır. Bütün farklılıklara rağmen kişisel veya kurumsal iletişimde, içerik ve uygulamalarda sürekli bağlantılı olmak artık olmazsa olmaz niteliğindedir. Uzaktan denetimde, denetim sistemi ile kullanıcı arasında iletişimin sağlanmasında yaygın olan uygulama internet ortamıdır. Internet kullanımının yaygınlaşması cihaz ve sistemlerin uzaktan denetiminin sağlanması konusunda yapılan çalışmalara yeni bir bakış açısı kazandırmış, bu amaçla gerçekleştirilen sistemlerde haberleşme kanalı olarak internet kullanılmaya başlanmıştır. Bu çerçevede günümüzde "elektronik ev" (smart home) olarak adlandırılan ve evde bulunan tüm cihazların internet ortamında denetimini mümkün kılan sistemler geliştirilmiştir[1]. Bu çalışmadaki amaç, Türkiye'deki iletişim ve bilişim hizmetlerini verimli olarak kullanabilmek, otomasyon sistemlerini etkili bir biçimde takip edip kritik arızaların önlenmesini sağlamak, sistemi sürekli analiz edilebilmek ve ayrıca; otomasyon sisteminin uzaktan kontrol edilmesinde de Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetlerinin (GPRS) kullanılabilirliğinin göstermektir. 2. Uzaktan Denetim Sistemleri Uzaktan denetim sistemlerinin amacı kullanılan cihaz ve sistemlere daha fazla hâkim olmak ve onları en az müdahale ile etkili bir şekilde kullanabilmektir. Cihaz ve sistemlerin denetimi, açık döngü veya geri beslemeli olduğu gibi; uzaktan veya yakından da olabilmektedir. Belirli bir ortam içinde, evde, işyerinde veya fabrikada sistemlerin ve cihazların sağlıklı çalışması, bir otomasyon programı içerisinde insan gücünün müdahalesi olmadan yerine getirilebilir. Hatta program sayesinde, cihazın açılması ve kapanması belirli zamanlayıcı sistemlere bağlanabilir. Sistemlerin yakından denetiminin kullanıcı için hayati risk oluşturabileceği ya da sistem merkezinin kullanıcının bulunduğu ortamdan uzak olduğu larda kablolu uzaktan denetim teknikleri kullanılmaktadır. Sınırlı mesafeden kablosuz uzaktan denetim uygulamalarında infrared led ve radyo frekansıyla çalışan alıcı verici devreleri başta olmak üzere, denetimi yapılacak cihaza bağlanarak iletişimi sabit telefon hatları üzerinden gerçekleştiren telefon kitleri ve son dönemlerde oldukça yaygın olan internet üzerinden denetim teknikleri kullanılmaktadır[2-5]. IATS 09, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye

2.1. Evrensel Konum Belirleme Sistemi ile Uzaktan Denetim Evrensel konum belirleme sistemi (GPS: Global Positioning System), "nerede?" ve " ne zaman?" sorularına günümüzde en doğru cevabı veren ve doğruluğu giderek artmakta olan bir konum belirleme yöntemidir. Dünya üzerinde konum belirlemede kullanılan ve uydu bazlı çalışan bu sistemin gelişimiyle birlikte, konum bilgisinin gerekli olduğu birçok yerde evrensel konum belirleme sistemi kullanımı hızla artmaktadır[6]. Özellikle askeri alanda yaygın olarak kullanılan bu sisteme harita yapımında, meteorolojide, deprem tahmininde tıpta ve araç takibinde de rastlanmaktadır[7-8]. Diferansiyel evrensel konum belirleme sistemi (DGPS: Differential Global Positioning System) ile, evrensel konum belirleme sistemi tekniği ile elde edilen konum verisinin doğruluğu artırılabilmekte, evrensel konum belirleme sisteminin hata kaynaklarının bir kısmını giderilebilmekte ve bir kısmının etkisi azaltılabilmektedir[9]. 2.2. Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri ile Uzaktan Denetim Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri (GPRS: General Packet Radio Service), verilerin mevcut mobil iletişiminde evrensel sistem şebekeleri üzerinden saniyede 28.8 ile 115 kb lik hızlarda iletilebilmesine imkân veren, mobil cihaz kullanıcılarına kesintisiz internet bağlantısı sunan paket tabanlı bir mobil iletişim servisidir. Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri, birçok şebekenin kullanıcılarının veri uygulamalarına erişim sağlayabilmek için kullanmak unda olduğu verimli bir teknolojidir. Bu sistemde aboneler, alıp gönderdikleri veri miktarı kadar ödeme yapmakta ve paket GPRS ile her zaman ve her yerde bağlantı halinde olmak, ucuz ve hızlı bir mobil erişim sağlamak mümkün olmaktadır[10]. Kablosuz uygulama protokolü bir servis veya ürün değil; uygulama ve taşıma (dağıtma) standardıdır. Üçüncü nesil teknolojileri daha zengin bir kullanıcı deneyimleri için band genişliği sağladığı sürece, kablosuz uygulama protokolü, önemli bir kablosuz uygulama taşıma/dağıtma teknolojisi olarak yerini sağlamlaştırma konusunda yol alacaktır[11]. Kablosuz uygulama protokolü, cep telefonları, el bilgisayarları ve hatta geleceğin yeni nesil kablosuz aygıtlarında çalışabilecek şekilde tasarlanmış ve aygıt bağımsızlığı konusunda hususi bir başarıya ulaşmıştır. Bu başarının temelinde yatan; her aygıtın kablosuz uygulama protokolü destekli olabilmesi için neler yapması gerektiğinin kablosuz uygulamada tanımlanmış olmasıdır. Kablosuz uygulama protokolü, mobil iletişiminde evrensel sistem (GSM: Global System for Mobile Communications) veya yeni geliştirilmiş ikinci nesil ve üçüncü nesil evrensel ağların hepsinde çalışabilir. Daha önemlisi devre anahtarlamalı ve paket anahtarlamalı ağların herhangi birinde de çalışabilir. Kablosuz uygulama protokolünün bu esnekliği altyapısının çeşitli ağ protokollerinin üzerine kurulmuş olmasından kaynaklanmaktadır[11]. 3. Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri ile Sistem Denetimi Tasarımı Geleneksel denetim sistemleri yapısına bir yenilik olarak, denetim sistemlerinin cep telefonları aracılığıyla izlenmesini ve denetlenmesini sağlayacak mobil tabanlı bir tasarım gerçekleştirilmiştir. Bu tasarım Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri, modülüne takılan bir abone kimlik modülü (SIM: Subscriber Identity Module) ile RS232 portundan alınan dataların mobil iletişiminde evrensel sistem ağı üzerinden taşınması esasına dayanmaktadır. Bu uygulamaya ait blok şema Şekil 2 de gösterilmektedir. 2.3. Kablosuz Uygulama Protokolü Kablosuz uygulama protokolü (WAP: wireless application protocol), ağ içeriğinin, dünya çapında ağ teknolojisinden, taşıyıcıdan ve yayınlayıcıdan bağımsız olarak hareketli aygıtlara ulaşmasını sağlayan açık bir teknolojidir. Şekil 2. Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri ile sistem denetimi blok seması 3.1. Paket Anahtarlamalı Radyo Hizmetleri Modemi GPRS modem RS232 protokolü kullanarak iletişim sağlayan her türlü cihazın GPRS altyapısı ile ucuz ve kesintisiz kablosuz iletişim sağlamaktadır. Resim 1 de paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi görülmektedir. Şekil 1. Dünya çapında kablosuz ağ içeriğinde kablosuz uygulama protokolü Resim 1. Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi

Kullanılan modem kendi özel gerçek zamanlı işletim sistemine sahip, bir mobil iletişiminde evrensel sistem ve paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modülü içeren, RS232 sinyallerini iletim kontrol protokolü üzerinden iletebilen bir cihazdır. Resim 2 de GPRS modeminin RS232 bağlantısı gösterilmektedir. Resim 2. Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi RS232 bağlantısı GPRS modeminin seri portuna bağlanacak birim ile internet üzerinden kolaylıkla veri alış verişi yapılabilmektedir. GPRS modemi ile birlikte yazılım sunucu bilgisayara kurulmaktadır. GPRS modemi, bağlı bulunduğu cihazdan aldığı bilgileri sunucu tarafındaki iletim kontrol protokolü portuna GPRS üzerinden göndermektedir. Yazılım, iletim kontrol protokolü portuna gelen bilgileri veritabanı üzerindeki ilgili alanlara yazmaktadır. Aynı şekilde sunucu tarafından uç noktadaki cihazlara gönderilecek olan bilgiler ilgili alanlardan alınarak iletim kontrol protokolü paketlerine çevrilmekte ve GPRS üzerinden paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemine yollanmaktadır. Buradan da veri RS232 üzerinden denetim kartına gönderilmektedir. Bağlantı için statik internet protokollü bir sunucu kullanılmalıdır[12]. 3.1.1. GPRS Modemin Teknik özellikleri Tasarımda SONY-Ericsson firmasının paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi kullanılmıştır. Bu modemin teknik özellikleri aşağıda verilmiştir: Veri, kısa mesaj veya paket anahtarlamalı radyo hizmetleri ile haberleşme 9-24 Vdc besleme gerilimi RS232 port Dıştan takılabilir abone kimlik modülü kart soketi GSM anten soketi 100x110x40 mm boyut Çalışma sıcaklığı -25 C ile +55 C 3.1.2. Modeminin çalışması Cihaz, seri portuna gelen sayısal verileri, GPRS üzerinden bağlandığı bir sunucuya iletmektedir. Cihaz açılınca, paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi, paket anahtarlamalı radyo hizmetlerine bağlanmaya çalışır. Sistemdeki kırmızı led sistem hazır oluncaya kadar hızlı, sistem hazır olduktan sonra ise normal hızda yanıp sönecektir. Modem GPRS e bağlandığı zaman ve izleme açık iken, seri porttan uygun veri iletim hızında gelen veriler GPRS paket uzunluğu dolana kadar bekletilir (sürekli izleme modunda). Veri uzunlugu 1372 byte 'a geldiginde alınan tüm paketi GPRS hizmetlerinden sunucuya gönderir. Sistem için gerçekleştirilen komut ve cevap kod yapıları Çizelge 1 de gösterilmektedir. Röle, motor ve sıcaklık için önceden belirlenen bu yapılar toplam 10 byte ile ifade edilmektedir. Sistemde kullanılan veriler ise bilgi, komut ve cevap olarak Çizelge 2 de gösterilmektedir. Mesaj Türü Komut Cevap Çizelge 1. Sistemde kullanılan komutlar ve cevaplar Byte 1 2 3-10 0: Kontak kapat 0: Röle 1: Kontak aç 2: Kontak tetikle 3: Sorgula 1: Motor 0: Durdur 1: Sola döndür 2: Sağa döndür 3: Sorgula 0: Celcius oku 2. 1: Fahrenheit Sıcaklık oku 2: Kelvin oku 0: Röle 1: Motor 0: Kontak kapalı 1: Kontak açık 2: Kontak tetiklendi 3: Sorgulandı 0: Duruyor 1: Sola 2: Sağa 3: Sorgulandı 0: Kontak kapalı 1: Kontak açık 0: Kontak kapalı 1: Kontak açık 0: Celcius Değer 2. 1: Fahrenheit Sıcaklık Değer 2: Kelvin Değer 0: Duruyor 1: Sola 2: Sağa

Mesaj Türü Bilgi Çizelge 2. Projede kullanılan veri tanımlamaları Byte 1 2 3-4 5-10 0: Sorgu 0: Kimlik 1: Cevap 1: Bağlantı 0: Bağlı değil Kimlik anlam ifade etmemektedir. Denetim kartı olmadan sistemin verilerinin görüntülenebilme olasılığı bulunmamaktadır. Resim 3 te denetim kartı görülmektedir. Komut Cevap İşleme özel İşleme özel 3.1.3. Kısa mesaj servisi ile modemin ayarlarının yapılması Cihazın ayarlarında değişiklik yapılması gerektiğinde, seri porta ulaşabilme imkanı her da olmadığı için kısa mesaj servisi ile ayar yapma özelliği eklenmiştir. Bu sayede cihazın yanına gitmeden de gerekli ayarlar yapılabilecek, bağlantı olmasa da uzaktan cihaza erişmek mümkün olacaktır. Mobil iletişimde evrensel sistem şebekesine bağlanamaması unda ise kısa mesaj servisi de alamayacağından bu özellik devreye giremez. Böyle bir da en sık değiştirilmek istenecek ayar bağlanılacak internet protokolünü değeri ve port numarası değerleridir. Resim 3. Uzaktan denetim ve izleme sistemi Modem ile denetim yapılacak sistem arasındaki veri alışverişi çeşitli denetim birimleri ile yapılabilir. Bu tasarımda denetim kartı mikrodenetleyici ile gerçekleştirilmiş, yazılım olarak ta C programlama dili kullanılmıştır. Denetim kartı yazılımına ait akış diyagramı Şekil 3 te verilmektedir[15]. 3.2. Kablosuz Uygulama Protokolü Sunucusu Hazırlanması Kablosuz uygulama protokolü sunucuları günümüzde oldukça yaygınlaşmakta ve insanlara cep telefonlarından dünya çapında ağa ulaşma fikri oldukça cazip gelmektedir. Henüz başka bir alternatifi olmaması şu anda mobil internet teknolojilerinde bizi kablosuz uygulama protokolüne mecbur kılmaktadır. Dünya çapında ağ sunucu, istediği sayfa için veri gönderince öncelikle 'mime type' tabir edilen dosya tipini istemciye belirtir. Mesela sunucu dosya tipini text/html olarak gönderirse istemci bunun bir dünya çapında ag sayfası olduğunu anlayıp ona göre kendi içinde belirtilen işlemi yapar. Kablosuz uygulama protokolü uygulamasında ise belli mime typelar mevcuttur. Dosya aslen text olarak gönderilir ama telefonun onu islemesi için bir takım özel mime typeları sunucunun göndermesi gerekir[14]. 3.2.1. Protokolün tanımlanması Kablosuz uygulama protokolünde telefona veri giriş çıkışı kablosuz işaret dili komut dosyası kullanılması ile sağlanmaktadır[14]. Protokol dosyasının oluşturulması ve çaırılması kablosuz işaret dili ara birimi kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen sistemde kablosuz uygulama protokolü C programlama dili ile oluşturulmuştur. 3.3. Denetim Kartı Paket anahtarlamalı radyo hizmetleri modemi ile denetim yapılacak sistem arasındaki veri alışverişi bir adet RS232 haberleşme portu ile yapılmaktadır. Bu porttan gelen bilgi istemciye, istemciden gelen bilgi denetleyiciye ise bu porttan geri verilmektedir. Veri aktarımında kullanılan modem için denetim kartı olmadan veriler herhangi bir Şekil 3. Denetim kartı yazılımının akış diyagramı 3.3.1. Mikrodenetleyiciler Mikrodenetleyici, bir yazılım olmadan hiçbir ise yaramayan, ancak içerisine yazılan program vasıtasıyla istenilen bir işlemi gerçekleştiren kontrol elemanıdır. Mikrodenetleyici, yazılım olması halinde geniş bir kullanım alanına sahiptir.

PIC mikrodenetleyicisi ile gerçekleştirilen denetim kartına ait blok şeması Şekil 4 de gösterilmektedir. Şekil 4. Pic mikrodenetleyicisi ile gerçekleştirilen denetim kartı blok şeması 3.4. İstemci (Görüntüleyici) ve yazılımı Sistem denetimini gerçekleştirmek için mobil cihazımızın Java2 platformunu destekliyor olması gerekir. J2ME javanın mobil cihazlara uyarlanmış halidir. Bu a uyumlu mobil cihazlarına, Casio, Hitachi, Kyocera, LG, Mitsubishi, Motorola, Nokia, Panasonic, RIM, Samsung, Sanyo, Sharp, Siemens, Siemens, Sony Ericsson, Toshiba'nın java destekli telefonları örnektir. Mobil cihaz, program çalıştığında bağlanılacak sunucuya ait bilgiler girilip bağlan tuşuna basılarak GPRS yöntemiyle internete bağlanmakta ve bu sayede sunucu ile haberleşmektedir. Borland şirketinin hazırlamış olduğu ve tasarımda kullanılan program, en iyi Java derleyicilerindendir. Program bütün iletim kontrol protokolünü ve http bağlantılarını destekler. Eğer iletim kontrol protokolü bağlantısı desteği seçilirse program ilk açıldığında bağlanılacak sunucuya ait bilgileri girdikten sonra alt kısımda "Use Socket" seçeneği daha iyi performans alabilmek için seçilmelidir. Cihaz üzerinde çalısan Uygulama Yönetim Yazılımı (Application Management Software) MIDletler için kurulum, güncelleme, çalıştırma, durdurma ve silme işlemlerinin yapıldığı bir ortam sağlamaktadır. Bir veya daha fazla MIDlet bir JAR dosyası içinde olmak üzere bir MIDlet Grubu oluşturmaktadır. Aynı grup içindeki MIDletler çalışma esnasında aynı çalışma ortamını kullanırlar ve birbirileri ile etkileşim içindedirler[11]. Her MIDlet grubunun JAR dosyası için, uygulama hakkında bilgi veren bir uygulama tanım dosyası oluşturulmalıdır. Uygulama tanımlayıcısının MIME tipi "text/vnd.sun.j2me.app-descriptor" ve dosyanın uzantısı "jad" olarak belirlenmektedir. Bu tanım dosyası, cihazın uygulama yükleme ve çalıştırma işlemlerini yürüten uygulama yöneticisi tarafından kullanılır ve bu dosyanın içindeki bilgiler ile uygulama yöneticisi bu uygulamanın cihaz üzerinde çalışmaya uygun olup olmadığını belirlemektedir. Uygulamada Nokia marka 6230i model cep telefonu ile yapılan uygulama Resim 4 te görülmektedir. Cihazın Uygulama Yöneticisi MIDlet grubunu yüklediğinde kullanıcıdan hangi MIDlet 'i, çalıştırmak istediğini seçmesini ister. Ekrana "Parola giriniz" mesajını yazmak ve Exit tuşu ile uygulamadan çıkmak için sırasıyla, MIDlet yasam döngüsünün, üst seviye kullanıcı arayüzü tasarımının ve komutları kullanma işlemlerinin yapılması gerekir. 4. Sonuç Resim 4. İstemci ile denetimin gerçekleştirilmesi Bu çalışmada, bir mobil denetim sisteminin yapısında bulunan birimler, günümüz teknolojilerine göre incelenmekte ve bir mobil denetim sistemi nasıl olmalıdır? sorusuna yanıt verilmeye çalışılmaktadır. Uzaktan denetim sistemlerinden birbirleri ile en iyi şekilde uyum sağlayacak olanlar bir araya getirilerek, örnek bir mobil denetim sistemi oluşturulmaktadır. GPRS ile gerçekleştirilen sistem denetiminde, mesafe kısıtlaması olmaksızın denetimin sağlanarak, iletişim kanalı olarak günümüzde kullanımı oldukça artan cep telefonu kullanılmaktadır. Sisteme bağlı bulunan cep telefonu ile uzak denetim sistemine erişilip yüksek veri iletişim hızıyla komut uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan ve gerçekleştirilen örnek sistemde iki adet cihaz uzaktan denetlenebilmektedir. Bu cihazların ları, sisteme GPRS aracılığıyla şifre girilmesiyle öğrenilebilmekte; şifre girildikten sonra cihazın u veri olarak kullanıcıya iletilmektedir. Daha sonra belirlenen işlev cep telefonu kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Yapılan her işleminin ardından kullanıcı GPRS modem tarafından gönderilen veri ile bilgilendirilmektedir. Yapılan denetim sisteminin fonksiyonelliğinin arttırılması amacıyla sisteme güvenliğe yönelik fonksiyonlar eklenmiştir. Sistemde bulunan cep telefonu hem denetim fonksiyonu

hem de güvenlik fonksiyonunda kullanılmaktadır. Ayrıca denetim fonksiyonu için denetim kartı ile düşük bir maliyetle sistemin otomasyon sistemi olarak da kullanılabilmesi sağlanmıştır. GPRS tekniğinin maliyetinin giderek azalması, bununla birlikte, geliştirilen tekniklerle sağladığı doğruluğunun giderek artması bu sistemin tercih edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Oluşturulan sistemi, benzer nitelikteki denetim sistemlerden ayıran en büyük özellik, sistemin istenen yerden, mesafe kısıtlaması olmaksızın ekonomik, kablosuz ve yüksek güvenilirlikli bir şekilde izlenebilmesine olanak sağlamasıdır. GPRS ile endüstride kullanılmak üzere, mobil veri uygulamaları ve dünya çapında ağ tabanlı internet servisleri için düşük maliyetli, yüksek bağlantı hızına sahip ve konum özgürlüğü sağlayan bir sistem gerçekleştirilmiştir. National Conference on Telecommunication Technology, Shah Alam, 84 87; 2003 [14] Chakravorty, R.; Cartwright, J.; Pratt, I., Practical experience with TCP over GPRS, Global Telecommunications Conference, Cambridge, 1678-1682; 2002. [15] Gümüşkaya, H., Mikroislemciler ve 8051 ailesi, Alfa yınları, İstanbul, 88-105; 2002. KAYNAKLAR [1] Çalış, H.; Çakır, A., Internet üzerinden ev otomasyonu, Otomasyon, 142: 43-46; 2004. [2] Özçelik, M. A.; Bluetooth üzerinden güvenli veri iletimi, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş, 53-56; 2006. [3] Ardam, H., Ev veya işyeri otomasyonunun uzaktan telefon aracılığıyla sağlanması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 1-7; 1996. [4] Daldal, N., GSM Tabanlı güvenlik ve kontrol sistemi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 9-13; 2003. [5] Ateş,S., Ev otomasyon sistemi, Bitirme Tezi,, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği, İstanbul, 16-19; 2006. [6] Tiryakioğlu, İ.; Güllü, M.; Baybura, T.; Erdoğan,S., GPS sinyal yansımasının nokta konumlarına etkisinin araştırılması, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Mühendislik Ölçmeleri STB Komisyonu 2.Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, İstanbul, 534-543; 2005. [7] Güney, C.; Avcı, Ö.; Doğru, A. Ö.; Kılıç, C.; Çelik, N. R., Filo yönetim sistemi tasarımı, Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yıl Sempozyumu, Konya, 550-562; 2002. [8] Aktuğ, B., Kinematik Objelerin GPS ile izlenmesi: Sayısal Harita Destekli Bir Navigasyon Sistemi, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul,29-36; 2002. [9] Güler, G., İstanbul Boğazı nda kurulması düşünülen gemi trafik kontrol sistemi için Dgps yöntemine Dayalı bir öneri, Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, İstanbul, 400-405; 2001. [10] Stuckmann, P.; Ehlers, N.; Wouters, B., GPRS traffic performance measurements, Vehicular Technology Conference, Aachen, 1289 1293; 2002. [11] Lieslehto, J., WAP application for PID controller tuning, IEEE International Symposium on Computer, Alaska, 168-172; 2000. [12] Knudsen, J., Building MIDlets, Wireless Java Developing with J2ME, Second Edition, Apress, New York, 48-62 (2003). [13] Siang, B.K.; Bin Ramli, A.R.; Prakash, V.; Bin Syed Mohamed, S.A.R., SMS gateway interface remote monitoring and controlling via GSM SMS, 4th