Eski Tarım İşçilerinin Emekliliği Sosyal güvenlik kanunları kapsamı dışında olanlarla, bu kanunlara göre malûllük, emeklilik (yaşlılık) aylığı, sürekli tam işgöremezlik geliri almayanlardan; süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet akdiyle çalışanlar istekte bulunmaları kaydıyla 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalısı olabiliyorlardı. Bu hak 01.10.2008 tarihinden itibaren kaldırıldı ve artık bu kapsamda yeni sigortalı kabul edilmiyor. 5510 sayılı Kanun bu sigortalılık yerine ek-5 inci madde ile yeni bir isteğe bağlı tarım sigortalılığı ihdas etmiş bulunuyor. Bununla beraber 01.05.2008 tarihinden önce 2925 sayılı Kanuna tabi isteğe bağlı Tarım sigortalısı olanlar bu sigortalılıkları kesintisiz devam ettiği sürece 2925 sayılı Kanuna tabi Tarım sigortalısı olmaya devam edebiliyorlar. 01.05.2008-30.09.2008 tarihleri arasında isteğe bağlı Tarım sigortalısı olanlar ise bu hallerinde değişiklik olmaması koşuluyla en fazla 28.02.2011 tarihine kadar 2925 sayılı Kanun kapsamında Tarım sigortalısı olmaya devam ettiriliyor, bu tarihten sonra ise 5510 sayılı Kanunda 2011 yılından itibaren öngörülen 5510/ek-5 Tarım sigortalısı sayılmaya başlanıyorlar. Emeklilik koşulları SSK ya 2925 Sayılı Kanun gereğince, isteğe bağlı Tarım Sigortası kapsamında prim ödeyenlerin 08.09.1999 tarihinden sonra yaşlılık aylığından (emeklilik) faydalanması: - yıldan beri sigortalı bulunması, - En az gün prim ödemiş olması, - Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, - SGK dan yazılı istekte bulunması gibi dört koşula bağlı bulunuyor. Bilindiği gibi 08.09.1999 tarihinden önce yaş şartı bulunmuyordu. 1 / 19
2925 Sayılı Kanun kapsamındaki süreksiz tarım işçilerinin bu uygulamadan hemen etkilenmelerini önlemek amacıyla bu sigortalıların 23/05/2002 tarihindeki sigortalılık durumlarına göre de ayrı bir kademeli geçiş süreci öngörülmüş bulunuyor. SSK Tarım sigortalılarının aylık ödemeleri yarım kabul edildiğinden aylar gün ve yıllık prim ödemeleri de 180 gün olarak hesaba dahil ediliyor. Bu nedenle günü tamamlamak için en az 20 tam yıl prim ödemek gerekiyor. Buna göre ise tarım sigortalıları günü ancak 20 yılda tamamlayabilmektedir ama bunlarında daha önce normal SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı hizmetleri olabileceği gibi borçlanılmış askerlik süreleri da olabilir. O nedenle günü 20 yıldan daha kısa sürede tamamlama imkânları da bulunuyor. 4759 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 23/05/2002 tarihinde, 13 yıldan daha az sigortalılık süresine sahip sigortalılar, sigortalılık sürelerine göre aşağıda çizelgede belirtilen yaş hadleri ile yıllık sigortalılık süresini doldurmak ve en az gün prim ödemiş olmak şartlarını yerine getirerek yaşlılık aylığına hak kazanabileceklerdir. 1. Şart 2. Şart 2 / 19
3. Şart İşe Başlama Tarihi Sigortalılık Süresi YAŞ Prim Ödeme Günü Kadın veya erkek Erkek Kadın 3 / 19
Erkek Kadın Erkek Kadın 08.09.1986 ve daha öncesi YOK YOK 4 / 19
09.09.1986-23.05.1989 44 40 5 / 19
24.05.1989-23.02.1990 45 41 24.02.1990-23.11.1990 6 / 19
46 42 24.11.1990-23.08.1991 7 / 19
47 43 24.08.1991-23.05.1992 48 44 8 / 19
24.05.1992-23.02.1993 49 45 9 / 19
24.02.1993-23.11.1993 50 46 24.11.1993-23.08.1994 10 / 19
51 47 24.08.1994-23.05.1995 52 11 / 19
48 24.05.1995-23.02.1996 53 49 12 / 19
24.02.1996-23.11.1996 54 50 13 / 19
24.11.1996-23.08.1997 55 51 24.08.1997-23.05.1998 14 / 19
56 52 24.05.1998-23.02.1999 57 / 19
53 24.02.1999-08.09.1999 58 54 16 / 19
09.09.1999-30.04.2008 - - 60 58 17 / 19
Örnek 1-12.12.1972 doğumlu olan ve askere gidinceye kadar köyünde kalan Ramazan, askerden sonra askerliğini yaptığı ve çalışması için çok verimli bulduğu İstanbul a geri dönmüş çeşitli işyerlerinde çalışmıştır, bu çalışmaları nedeniyle 08.03.1996 tarihi başlangıcı ile SSK ya 330 gün prim ödemesi yapılmıştır. İki yıl sonra 1998 yılında memleketine dönen Ramazan, iş hayatını tarım işçisi olarak sürdürmeye karar vermiş ve bu nedenle 2002 yılında da sosyal güvencesi 2925 Sayılı Kanun ile düzenlenmiş olan SSK Tarım sigortalısı olmuştur. Ramazan Bey in emekliliğinin hesabında; 2829 Sayılı Hizmetlerin Birleştirilmesine Dair Kanun gereğince, işe başlama tarihi 08.03.1996 olmakla birlikte bu tarihten önce yerine getirdiği vatan borcu askerlik süresini (18 ay) SSK ya borçlanıp, öderse işe başlama tarihi hem askerlik süresi kadar öne gelip 08.09.1994 e çekilecek, hem de prim ödeme gün sayısına ilave edilecektir. Hesaplama; 08.03.1996 işe başlama tarihine göre Ramazan bey, yukarıdaki tabloya göre gün sayısı ve yıllık sigortalılık süresi (ki 2011 yılında tamamlanmış) olsa bile Tarım SSK dan emekli olamayacaktır. Çünkü tabloya göre ilk sigortalılığının (08.03.1996) 24.02.1996-23.11.1996 arasında olması dolayısıyla 54 yaşa tabidir ve 54 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Oysa Ramazan Bey henüz 42 yaşındadır. - Ramazan bey, 2002 yılından bugüne kadar (30.11.2014 sonu itibariyle) tam 12 yıldır Tarım SSK ya prim ödemektedir ve Tarım SSK da her yıl 180 gün sayıldığına göre 12x180=2160 güne sahiptir. Daha önce inşaatlarda çalışırken normal SSK ya da 330 gün prim ödendiğinden toplamda, 2160 + 330 + 540 = 3030 günü vardır. Mevcut 3030 gününü prim ödeyerek güne çıkarması gerekmektedir. gün emekli olacaktır. Aradaki fark ise 3030 =570 gündür. Tarım SSK da aylar ve yıllar 180 gün sayıldığına göre, eksik kalan 570 gün için 38 ay daha prim ödemesi gerekmektedir. Örnek 2-05.06.1970 doğumlu olan Tuğba hanım, evine katkı amacıyla tarlalarda çalışmakta olup etrafından duydukları ile 18.03.1993 günü SSK ya başvurup, o zamanki kanunlar gereğince takip eden yılbaşı olan 01.01.1994 günü Tarım SSK lı olmuştur. 01.01.2002 31.12.2003 18 / 19
tarihleri arası hariç aralıksız olarak Tarım SSK ya prim ödemiştir. Tuğba Hanım ın Tarım SSK dan emekliliği yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere 47 yaşından sonra olmak kaydıyla gün sayısını tamamlayınca olacaktır. 30.11.2014 günü itibariyle 16 yıl 11 aydır prim ödediğinden 18x180+11x= 3405 güne sahiptir. Tuğba Hanım ın prim ödeme süresi 14 ay sonra sona erse bile emeklilik için dilekçe verebilmesi için 47 yaşını dolduracağı 05.06.2017 tarihini beklemesi gerekiyor. 19 / 19