NOTLAR ORIENTEERING SEMBOLLERİ VE AÇIKLAMALARI Büyük Kaya => Belirgin,ayakta duran kaya kütlesi. Kayalık, sarp kayalık => Geçilebilir ya da geçilemez büyük kayalık. Kaya Kümesi => Haritada tek tek işaretlenemeyecek kadar birbirine yakın duran kaya grubu. Çıplak Kaya => Üzerinde toprak ya da bitki olmayan koşulabilir çıplak kayalık zemin. Kayalık Alan => Haritada tek tek işaretlenemeyecek kadar çok sayıda kayayla kaplanmış alan. Taşlık Alan => Taşlarla ya da küçük kayalarla kaplı alan. Tepe => Haritada kontur çizgileriyle belirtilen yüksek nokta. Tepecik => Haritada kahverengi noktalarla belirtilen yüksek nokta. Burun => Bulunduğu araziden dışa doğru çıkıntı yapmış olan yeryüzü şekli,burun. İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 1
Taraça => Bir yamaçta bulunan, geniş düzlük alan. Girinti => Girinti, burnun tersi. Boyun => İki yükselti arasında kalan alçak nokta. Dik Set => Çevresindeki araziden daha dik yer. Toprak Set, Bent => Düz arazide doğal ya da yapay olarak oluşmuş, dar ve düzenli çıkıntılar. Taş Ocağı => Eğimli ya da düz arazide kum veya çakıl çalışmaları yapılan yer. Çöküntü => Tüm kenarları yükselen, derin ve geniş çukur. Haritada kontur çizgileriyle gösterilir. Küçük Çöküntü => Küçük ve sığ çöküntü. Çukur => Dik kenarlı ve dar çöküntü, delik. Akarsu,Dere => Doğal ya da yapay su kanalı. Küçük Su Yatağı => Doğal ya da insan yapımı küçük su kanalı. 2
=> Bu sembolü siyah, kahverengi, mavi ve yeşil renklerde görebiliriz. Siyah olduğu zaman; insan yapımı bir nesneyi, kahverengi olduğu zaman; küçük bir tepeciği, yeşil olduğu zaman; farklı bir bitkiyi ya da ağacı, mavi olduğunda ise zeminde net olarak fark edilebilecek olan bir kuyuyu ya da kaynağı gösterir. => Bu sembol de bir önceki sembol gibi siyah, kahverengi, mavi ve yeşil olmak üzere dört renkte karşımıza çıkabilir. Siyah olduğu zaman; insan yapımı bir nesne, kahverengi olduğu zaman; özel bir toprak oluşumunu, mavi olduğunda özel bir su yapısını ve yeşil olduğunda ise özel bir bitkiyi, tek ağacı ya da kesilmiş bir ağacı gösterir. Yağmur Suyu Yarığı => Çok dar ve derin yarık, genellikle kuru olur. Küçük Yağmur Suyu Yarığı => Dar ve derin yarık, hendek, genellikle kuru olur. Su Birikintisi => İçi su dolu çukur ya da çöküntü. Gölet => Su dolu ufak çukur. Göl => Genellikle geçilemez,geniş su dolu alan. Kaynak => Yeraltında çıkan su kaynağı. Kuyu => İçinde su veya doğal su kaynağı bulunduran silindirik yapı. Rezervuar => İnsan yapımı su tankı. Özel Tanımlar => Kullanılması durumunda, yarış öncesinde hakkında bilgi verilen yapı ya da cisim. İnsan yapımı nesne. Bina => Tuğla,taş ya da ahşaptan yapılmış yapı. 14 İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 3
Harabe => Yıkıntı,bina kalıntıları. Asfaltlanmış Alan => Araba parkı ya da başka amaçlarla asfaltlanmış alan. Enerji Nakil Hattı => Elektrik, telefon ya da telgraf hatları. Enerji Nakil Hattı Direği => Enerji nakil hattı direği. Çit => Sınır belirlemek için konulmuş tahta ya da demir çit. Taş Duvar => Taş/beton sınır duvarı ya da set gibi duran, yanları hafif meyilli/dik yapı, duvar. Köprü => Su yapılarının ya da düzlemsel yapıların üzerinden geçilmesi için yapılmış olan köprü. => Haritada kahverengi ve siyah renklerde görülebilir. Siyah olduğu zaman; insan yapımı,çimento kullanılmış duvarı ifade eder. Kahverengi olduğu zaman ise doğal toprak bir duvarı ifade eder ancak bu sembolün kullanılması için toprak duvarın en az 1m yüksekliğe sahip olması gerekir. => Haritada siyah, kahverengi ve mavi renklerde görebiliriz. Siyah olduğu zaman; orman içindeki belirgin bitki örtüsü sınırlarını ya da orman köşelerini ifade eder. Kahverengi olduğu zaman; küçük hendekleri, mavi olduğunda ise; çok yakın iki bataklığı ya da çok az akan bir dereyi ifade eder. => Harita üzerinde kahverengi ve siyah renklerde karşılaşabileceğimiz bir semboldür. Siyah olduğu zaman; koşu temposunu etkileyecek kadar taşlık/kayalık zemini ifade eder. Kahverengi olduğunda ise haritada tek tek işaretlenemeyecek kadar karışık durumda olan çukurun ve tepeciğin bulunduğu alanı gösterir. Yol => Vasıtaların geçişi için yapılmış,zemini sert yol. Patika => Yayaların geçişi için yapılmış dar yol. => Harita üzerinde kahverengi, siyah ve mavi renklerde görülür. Kahverengi olduğunda; bir çukuru, mavi olduğunda; içi suyla dolu bir çukuru, Siyah olduğunda ise koşucu için tehlikeli olabilecek kayalık/taşlık çukurları ya da delikleri gösterir. Dar Orman Yolu => Orman içinde açıkça belli olan çizgisel boşluk. 4 İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 13
FOOTO HARİTASINDAKİ SİMGELERİN RENKLERİ Ağaçlık => Açık alanda bulunan ağaç topluluğu. => Harita üzerinde siyah, kahverengi veya yeşil renklerde görülebilir. Siyah; küçük kaya veya taşı, kahverengi; tepeciği, yeşil ise farklı ağacı ifade eder. Farklı Ağaç => Açık alanda ya da ormandaki farklı/alışılmadık ağaç çeşidi; genellikle türüne ait bilgi verilir. => Harita üzerinde kahverengi ya da siyah renklerde görülebilir. Siyah olduğu zaman geçilebilir kayalığı, kahverengi olduğu zaman ise toprak seti gösterir. => Harita üzerinde yalnızca siyah renkte görülür. Üzerinden geçilemez, sarp kayalığı ifade eder. Sık Çalılık => Bitki örtüsünün sık olduğu geçilmesi zor arazi. Çit Çalılık => Çalı ya da küçük ağaçlardan yapılmış olan, geçmesi zor çit. Açık Alan => Orman içinde, üzerinde hiç ağaç olmayan arazi. => Haritada yalnız siyah renkte görülebilir. Bir mağaranın yerini gösterir. YarıAçık Alan => Küçük çalıların bulunduğu yarı açık alan. => Harita üzerinde kahverengi ve mavi renklerde görülebilir. Kahverengi olduğunda; küçük bir çukuru, mavi olduğunda ise bir kaynağın su çıkış yerini gösterir. Sınırlı Açık Alan => Orman içinde ağaçsız küçük bir bölge. Orman Köşesi => Açık alana çıkan orman köşesi ya da ucu. => Bu sembolü harita üzerinde yalnızca siyah renkte görebiliriz. Harita üzerinde bulunduğu yerde bir yıkıntı/harabe olduğunu gösterir. 12 Bitki Örtüsü Sınırı => Çeşitli tipte ağacı ayıran veya bitki örtüsü değişikliğinin belirgin olduğu sınır. İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 5
Bataklık => Bataklık bitkisiyle kaplı, sürekli ıslak olan alan. Bataklıkta Sert Zemin => Bataklık içindeki ya da iki bataklık arasındaki batak olmayan bölge. Dar Bataklık => Haritada bataklık olarak gösterilemeyecek kadar dar bataklık ya da çok küçük bir su akıntısı. Geçiş Noktası => Duvar, çit ya da boru hattı üzerinden geçilmesi için yapılmış çit merdiveni ya da kapı. Üzerinde Küçük Bitkiler Bulunan Yavaş Koşulabilir Açık Alan => Bu alanlarda sporcu koşma hızının %80%60ına ulaşabilir.(çizgiler her zaman Kuzeye yönelimlidir) Üzerinde Küçük Bitkiler Bulunan Yavaş Koşulabilir Açık Alan => Bu alanlarda sporcu koşma hızının %60%20sine ulaşabilir.(çizgiler her zaman Kuzeye yönelimlidir) Üzerinde Küçük Bitkiler Yer Yer Ağaçlar Bulunan Açık Alan => Üzerinde küçük bitkilerin yanı sıra dağınık halde ağaçların da bulunduğu alanlar. Sarı üzerinde bulunan noktalar yeşil ya da beyaz olabilir. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %100%80ine ulaşabilir. Ağaç Kökleri => Kesilmiş ağaçların kalan kısımları, devrilmiş ağaçların gövdeli ya da gövdesiz kökleri. Sınır Taşı => İnsan yapımı taş sınır ya da taş kümesi. Taş Sütun => Yerden yükselen büyük taş sütun, taş anıt. Çökmüş/Eşelenmiş Toprak => Küçük hayvanlar tarafından eşelenmiş,yuva olarak kullanılan küçük derin delikler. Tünel => Cadde ya da tren yollarının altından geçen geçit. 6 İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 11
Zor Koşulabilir Çalılık Zemin => Ağaçların altında yetişen bitkilerin(funda, çalılık, küçük fidanlar ve kesilmiş ağaç dalları) çok yoğun olduğu ancak görüş mesafesinin iyi olduğu alanlar. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %60%20sine ulaşabilir.(çizgiler her zaman Kuzeye yönelimlidir) Boru Hattı => Yer seviyesinin üstünden giden boru hattı(su,gaz,petrol vs. için). Dar Geçit => İki uçurum arasındaki yarık, dar geçit. Hayvan Yemliği => Hayvanları beslemek için yapılmış düzenek,yemlik. Tek Yönde Koşulabilir Orman => Orman alanında sadece bir yönde rahat koşulup, diğer yönlerde koşulamadığı zamanlarda kullanılır ve beyaz çizgiler rahat olan koşma yönünü gösterir. Atış Platformu => Bir gözlemcinin ya da nişancının oturabileceği, ağaca yerleştirilmiş oturak. Açık Alan => Açık alanlar yani üzerinde ağaç olamayan sadece toprak, çimen kaplı, çayırlık ya da ekili olan alanlar bu renkle ifade edilir. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %100%80ine ulaşabilir. Az Ağaçlı Açık Alan => Çayırlık alanda dağınık halde ağaçların ya da çalıların bulunduğu, çimen ya da aynı yapıda zemin örtüsünün görüldüğü alanlar.bu alanlarda sporcu koşma hızının %100%80ine ulaşabilir. Kule => Genellikle ormanı gözlemlemek için inşa edilen uzun metal ya da tuğla gözetleme kulesi. Mağara => Yamaçlarda oluşmuş doğal ya da yapay girintiler. Kömür Yakma Alanı => Kömür yakılmış olduğu açıkça belli olan alan. Üzerinde Küçük Bitkiler Bulunan Açık Alan => Çayır, ağaç kesim alanları, engebeli ve ağaçsız alanlar, yeni ağaçlandırma yapılmış alanlar (ağaçların boyunun 1 metreden kısa olduğu alanlar) ya da çok uzun çimenlerin olduğu alanlar bu renkle gösterilir. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %100%80ine ulaşabilir. 10 İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 7
PARKO FOOTO HARİTASINDAKİ RENKLER VE ANLAMLARI Bank, Sandalye => Bank ya da oturulacak sandalye türü,insan yapımı nesne. Kolay Koşulabilir Orman => Orienteering haritasında ormanlar beyaz ile ifade edilir. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %100%80ine ulaşabilir. Merdiven => En az iki basamaklı merdiven. Bina Geçişi => Üstü kapalı sokak ya da iki bina arasındaki geçit. Yavaş Koşulabilir Orman => Ağaçların yoğun olduğu ve görüş sahasının düşük olduğu ormanlık alan. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %80%60ını kullanabilir. Heykel => Heykel ya da büst. Lamba => Lamba, sokak lambası ya da tuğla gözetleme kulesi. Zor Koşulabilir Orman => Ağaçların ya da çalılığın yoğun olduğu ve görüş sahasının düşük olduğu alanlar. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %60%20sine ulaşabilir. NOT: Sarı renk ile işaretlenmiş olan semboller IOF nin ( International Orienteering Federation ) 2004 revizyonuyla değiştirilmiş / eklenmiş sembollerdir. İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI Koşulması Çok Zor (İmkansız) Orman => Çok yoğun bitki örtüsünün olduğu (ağaç,çalılık ya da fundalık)içinden zar zor geçilebilecek alanlar. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %20%0ını kullanabilir. Yavaş Koşulabilir Çalılık Zemin => Ağaçların altında yetişen bitkilerin(funda, çalılık, küçük fidanlar ve kesilmiş ağaç dalları) yoğun olduğu ancak görüş mesafesinin iyi olduğu alanlar. Bu alanlarda sporcu koşma hızının %80%60ına ulaşabilir.(çizgiler her zaman Kuzeye yönelimlidir) 8 İngilizceden Çeviren Ve Düzenleyen : B. Canan HOŞAFÇI 9