1/18 BĐRĐNCĐ KISIM GENEL HÜKÜMLER Yönetmeliğin Amaç ve Kapsamı Madde 1. Amaç Bu Yönetmeliğin amacı Kuruma ait bütün binaların yangınlara karşı korunması ve yangın anında yangının önlenmesi ve genişlemesine meydan verilmemesi için alınması gereken tedbirler ile bu tedbirlerin uygulama yollarını göstermektedir. Madde 2. Uygulama Alanı Bu Yönetmelik, Kurumun bütün örgütlerinde uygulanır Madde 3. Yangından Korunma Görevi Yangın tehlikesine karşı uyanık bulunmak, önleyici ve giderici tedbirleri zamanında ve en etkili şekilde sağlayabilmek üzere bu Yönetmelik hükümlerine uymak ve burada sayılmayan hallerde basiret ve hassasiyetle hareket etmek Kurum personelinin esas görevleridir. Bu Yönetmelikte Kurum personelinden amaç tüm Kurum memurları ve işçileriyle işyerlerinde veya yakınında bulunan personelin ailelerinden görevlendirilecek durumda olan kişilerdir. Yangın Söndürme ve Kurtarma Ekipleri ĐKĐNCĐ KISIM ÖRGÜT I. BÖLÜM Madde 4. Ekipler Kadrosu ne olursa olsun her iş yererinde, Ekipler personelden yangınla savaş için aşağıdaki ekipler kurulur. a. Söndürme Ekibi, b. Kurtarma Ekibi, c. Koruma Ekibi, d. Đlk yardım ekibi,
2/18 Bu ekipler Daire Müdürünün Sosyal Đşler Şefi veya bu işle görevli kimsenin sorumluluk ve direktifi dâhilinde hizmet görürler. Ekipler işyerinin özellikleri ve personel durumu göz önünde bulundurulmak suretiyle, ihtiyaca yeterli şekilde kurulur. Madde 5. Ekiplerin Yönetimi Her ekipte bir ekip başı bulunur. Sosyal Đşler Şefi ekip başları ve ekip personelinin görev ve çalışma şekillerini tespit ve buna göre faaliyetlerini sağlar. Ekip başları aynı zamanda Daire Müdürünün yardımcısıdır. Sivil Savunma mevzuatına göre, örgütü bulunan yerlerde bu hizmet, Sivil Savunma servisleri tarafından görülür. Bu takdirde Sivi1 Savunma Amiri, ekip personelinin seçilmesi ve ekiplerin eğitimi konusunda Sosyal Đşler Şefi ile işbirliği yapar. Madde 6. Ekiplerin Görevleri Ekip Başı Đşyeri amiri ekip başı ve vekilini seçerken, başta kendisi olduğu halde, yetkisi en yüksek ve aynı zamanda kişiliği ve görevi bakımından durumu en uygun olan personeli tercih eder: Madde 7. Ekiplerin Oluşturulması Söndürme ekibi: Binada çıkacak yangına derhal müdahale ederek, söndürmek ve genişlemesine engel olmak, Kurtarma ekibi: Yangın çıktığında can ve malı kurtarmak, Koruma ekibi: Kurtarılan eşyaları korumak, yangından ötürü meydana gelecek panik ve kargaşalıkları önlemek, Đlk yardım ekibi: Yangın dolayısıyla yaralanan ve hastalananlara ilk yardımı yapmak, görevleri ile yükümlüdür. Ekiplerin birbirleri ile işbirliği ve yardımlaşmaları esastır. Madde 8. Đşyeri Amirleri Đşyeri Amiri, ekibin ne şekilde kurulduğunu ve hangi kollara ayrıldığını, ekip başı vekilinin ve ekibi teşkil eden Kurum personelinin adlarını ve yangının gece ve gündüz olması hallerine göre, Yönetmelik hükümleri ve o yerin gerekleri uyarınca söndürme ve kurtarma işlerinde ne görevler alacağını, Yangından Korunma Emirleri ile ilgililere bildirmek zorundadır. Bu emrin, arada beliren yeni gereklere ve koşullara göre zamanında değiştirilip her an için yürütme yeteneğini yitirmemesi ve bu bakımdan en az ayda bir defa gözden geçirilmesi gereklidir.
3/18 Yangından korunma emirleri, bir örneği imzalattırılmak suretiyle ilgililere tebliğ olunur. Đmzalı örnekler, yangından korunma tedbirleri adıyla açılacak bir dosyada saklanır. Madde 9. Nöbetçi Memurlar Çalışma saatleri içinde kadrolarına göre personel sayısı 4 ve daha yukarı olan işyerlerinde memurlar arasında yangından korunma düzen ve tedbirlerinin denetimi için nöbet tutulur. Personel sayısının tespitinde odacı, bekçi ve benzeri hizmetler hesaba katılmaz. Nöbetçi memur, nöbeti süresince yangın tehlikelerine karşı korunma tedbirlerini, aldırmak ve denetlemekle görevlidir. Madde 10. Nöbetten Đstisna Đşyeri amiri nöbet tutmaz. Nöbet, biri iş günlerine diğeri tatil günlerine ait olmak üzere iki çeşittir. Her iki nöbet, memurlar arasında ayrı sıra ile tutulur. Đş günleri nöbet süresi, her hafta Pazartesi günü saat 15 de başlayıp Cuma günü saat 15 de biter. Haftanın diğer günleri, tatil günleri süresini teşkil eder. Madde 11. Nöbet Çizelgesi Memurların nöbet sıraları her ay bir çizelge ile belirtilir. Bu çizelge iş yerinin herkes tarafından görülecek bir yerine asılır. Nöbetçi memur herhangi bir nedenle işyerinin bulunduğu yerden ayrılırken sıraya uymak şartıyla kendisinden sonra gelen memurlardan mevcut olan kim ise, nöbeti ona devretmeye, diğeri de nöbeti devralmaya zorunludur. Birinin nöbetini, süresi bitmeden devralan memur, bu süreyi tamamlamakla kendi nöbetini savmış olmaz. Madde 12. Nöbet Çizelgesinin Düzenlenmesi Đşyeri amiri, nöbet işlerini memurlar arasında hak geçmeyecek surette düzenlemekle görevlidir. Madde 13. Nöbetçilerin Görevi Nöbetçi memurların başlıca görevleri şunlardır: a. Her türlü korunma, söndürme ve kurtarma araçlarının yerli yerinde ve iş görebilecek halde olup olmadıklarını, b. Yangından korunma emri ile kendilerine belirli işler verilen personelin bu işleri bilip bilmediklerini, c) Đşletme binalarının her kapanışında ilgili personelle bekçilerin, binaların içinde her tarafı dolaşıp gerekli denetimi yapıp yapmadıklarını,
4/18 d. Yangını önlemek üzere bu Yönetmelik ile yapılması ve yapılmaması bildirilen hususlara uyulup uyulmadığını, e. Bu Yönetmeliğin ve yangından korunma emrinin ruh ve amacına göre yapılması ve yapılmaması gereken başlıca işlerin mevcut olup olmadığını, nöbet süreleri esnasında en az iki defa denetleyip sonuçlarını yangın denetleme ve nöbet defteri ne geçirmek, f. Nöbet sırasında korunma tedbirlerinin tamamlanmasını gerektiren veya bu tedbirleri aksatan önemli hallere rastladıkları takdirde bunları derhal işyeri amirine bildirmektir. Madde 14. Nöbet Defteri Nöbet tutulması gereken veya gerekmeyen bütün işyerlerinde bir yangın denetleme ve nöbet defteri tutulur. Bu defterin herhangi tarihte kullanılmaya başlandığı ilk sayfasına işyeri amiri tarafından yazılıp imzalanır. Bundan başka defterin yapraklarına da işyerinin mühürü basılır. Madde 15. Nöbet Defterinin Tutulması Nöbetçi Memurlar: a. Nöbet süresinin başlangıç ve sonunu, b. Nöbeti kimden devir alıp kime devrettiklerini, c. Nöbetleri sırasında hangi saatlerde ne gibi denetimde bulunduklarını, d. Denetimlerde rastladıkları aksaklıkları ve bunların giderilmesi için ne yaptıklarını yangın denetleme ve nöbet defterine 13. maddedeki sıraya uyarak yazıp imza ederler. Madde 16. Nöbet Devri Her nöbet değişmesinde nöbeti devralan memur, ilk iş olarak devreden nöbetçinin yazdığı muhtırayı okuyup altını imzalamak ve bundan sonra derhal defteri iş yeri amirine götürmek zorundadır. Đşyeri amiri devreden nöbetçinin muhtırasını okuyup imzalar. Amirler, gerek üst makamlardan aldıkları emirlerle kendi gözlemlerine, gerekse devreden nöbetçinin muhtıralarına göre bazı hususlarda devralan nöbetçinin dikkatini çekmek gereğini duydukları takdirde, bu hususları nöbet defterine kaydederler. II. BÖLÜM Đtfaiyeciler Madde 17. Görevleri a.yangın tulumbaları bulunan iş yerlerinin kadrolarında gereği kadar itfaiyeci bulunur. Đtfaiyeciler işyerinin belirli yerinde yatıp kalkmak, birden fazla oldukları takdirde işyeri amirinin
5/18 düzenleyeceği şekilde nöbet tutup emre hazır bulunmak, tesisatı ve araçları da işler ve işe yarar bir halde bulundurmakla ödevlidirler. b. Yangın tulumbaları bulunup da kadrolarında itfaiyeci gösterilmemiş olan iş yerleri, mevcut personeli arasında asli görevleri bakımından tulumbaların kullanılış ve bakımı ile yükümlü bulunanlar itfaiyecilik görevini de yaparlar. Madde 18. Personelin Yetiştirilmesi Yangının haber verilmesi genişlemesinin önlenmesi, söndürülmesi ve eşyanın kurtarılması işlerinin başarılı olabilmesi bu işlerde çalışacak personelin yetişkin olmasına bağlıdır. Đtfaiye örgütü bulunan yerlerde Kurum personelinin bu işler üzerindeki çalışmalarının yardımcı ve ilk müdahale niteliğinde olduğuna bakılmayarak yangın tehlikesinin giderilmesine ait sorumluluk tamamen Kurum personelinin üzerinde imiş gibi işin büyük bir ciddiyetle tutulması ve yangın söndürme, kurtarma, koruma ve ilkyardım ekiplerine v.s. ilgililere sık sık denemeler yaptırılarak ekip personelinin işlerinde hakkıyla yetiştirilmesi gereklidir. Madde 19. Denemeler Denemelerin nerede, hangi koşullarla yapılacağı ve kaç saat süreceği ekip başının hazırlayıp iş yeri amirinin onaylayacağı programla belirtilir. Denemelerin esas işleri aksatmaması göz önünde bulundurulur. Denemeler (Haberli) ve (Habersiz) olmak üzere iki türlüdür. Haberli denemeler önceden ilgililere bi1dirilir. Habersiz denemeler, yangın varmış gibi yangını haber verme araçları ani olarak kullanılmak suretiyle yapılır. Etrafı heyecana düşürmemek için habersiz denemelerin yapılmasından Đdare ve Emniyet Makamlarının önceden haberdar edilip müsaadelerinin alınması gerekir. Madde 20. Uzman Đtfaiyeci Belediye itfaiye örgütü bulunan yerler de yapılacak denemelere, zaman zaman bu Đtfaiyeciler örgüte mensup uzman itfaiyecilerin katılmaları sağlanarak bilgi ve görgülerinden yararlanılır. Madde 21. Bekçilerin Eğitimi Yangını ilkin görmesi muhtemel bulunan gündüz ve gece bekçilerinin haber verme araçlarını gereği gibi ve zamanında kullanabilmeleri özel bir önem taşır. Bu nedenler bekçilere canavar düdüğü, kampana, telefon gibi haber verme araçlarını nasıl kullanacakları, bu araçların bulunmaması halinde nasıl hareket edecekleri sık sık yapılacak denemelerle öğretilir. ÜÇÜNCÜ KISIM
6/18 I. BÖLÜM Elektrik Tesisatına Ait Tedbirler Madde 22 Elektrik Tesisatına Ait Tedbirler YANGIN ÇIKMASINI ÖNLEYĐCĐ TEDBĐRLER a. Kuruma ait binaların elektrik tesisleri (radyo, televizyon, telsiz, telefon, zil v.s.dahil ) Elektrik iç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni Şartnamesi esaslarına göre yapılır. Ancak zorunluluk halinde ek bir tesis yapılması gerekiyorsa mahallin elektrik işletmesinin izni altında ruhsatlı kimselere yaptırılır. Çatı aralarında elektrik tesisatı yapılmaz. b) Elektrik Đç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni şartnamesinden önce yapılmış olan binaların elektrik tesisleri de, mahallin elektrik işletmesince incelenip kontrol edilerek noksanları tespit ve işletmenin vereceği süre içerisinde tamamlanır. c. Her binada iç tesisatı gösteren elektrik plânı camlı bir dolap içersinde ve elektrik sayacı yanında bulundurulur. d. Laboratuar ve atölyeler dışında dairelerde elektrik sobası, elektrik ocağı ve ütüsü benzin, ispirto ve gaz ocakları kullanılmaz. Đhtiyaç görülen yerler için işyeri amirinin izni ile tesisatın gücü oranında elektrik soba ve ocağı kullanılabilir. e. Personelin sosyal ihtiyaçları için yapılacak yemek pişirme yeri ve çay ocakları bu Yönetmeliğin emrettiği teknik kurallara uymak suretiyle, iş yeri amirinin müsaade ve sorumluluğu altında açılabilir. f. Binaların iç tesislerinde yalnız otomatik sigorta kullanılır. Madde 23. Soba ve Bacalar II. BÖLÜM Soba ve Bacalar a. Isıtma aracı olarak soba kullanılan yerlerde; sobalar tahta kısımlara zarar veremeyecek şekilde kurulur altlarına on santim yüksekliğinde çinko veya teneke kaplı tabla konulur. Tablanın tahta veya muşamba döşeli olan yerlerde tabla kullanılmaz ise altına on beş santim yüksekli olan kum sandığı konulur. Đçi kum ile doldurulur. Tabanı beton olan yerlerde altlık veya kum sandığı kullanılması isteğe bağlıdır. b. Baca olmayan odalarda soba boruları saç konan pencerelerden çıkarılır. Saçaktan en az yirmileş santim açıkta ve yine en az elli santim yükseklikte, ucuna şapka konulmak suretiyle kurulur.
7/18 c. Soba borularının birleştiği yerler çemberle, kapatılarak boruların duvar ve tavana bağlanmak suretiyle birbirinden ayrılma ve devrilmeleri önlenir. Soba kapakları açık bırakılmaz. Altlarında ve yanlarında çıra, kömür, kibrit, benzin, gaz v.s. gibi yanıcı ve parlayıcı maddeler bulundurulmaz. Gereken hallerde soba ateşleri kapaklı mangallara alınır. Odun ve kömürler madeni kaplar içinde bulundurulur. d. Borusuz odun kömür ve gaz sobası kullanılmaz. Gaz sobaları yakılmadan önce sızma ve gaz birikintisi olmaması için kontrol edilir. e. Kağıt ve çöpler kalorifer ocaklarında ve sobalarda yakılmaz. Bir yerden diğer bir yere ateş küreği, mangal v.s. gibi gereçlerle açıkta ateş götürülmez. Ve sobalarda yemek pişirilmez. f. Linyit kömürü kullanıldığı takdirde soba boruları en az 15-30 günde, diğerleri iki ayda bir, bacalar kış mevsimine girerken mutlak surette temizlenir ve durum bir tutanakla tespit edilir. Tutuşturucu olarak gaz, benzin, ispirto ve benzeri parlayıcı madde kullanılmaz. g Bacalardaki kurumları gazlı veya yağlı paçavra, kağıt v.s. ile tutuşturulmak suretiyle temizlenmez. Đtfaiye örgütü olan yerlerde bu örgütçe olmayan yerlerde ise belediyelerin bu işle ilgili personeli veya onların denetimi altında ve tavsiye edecekleri şekilde temizlenir. Madde 24. Diğer Tedbirler III. BÖLÜM Diğer Tedbirler a. Sigara içilmesi sakıncalı olan yerler levhalarla belirtilir ve yasağa uyulması izlenir. b. Resmi binalarda oda kapıları numaralanır. Ayrıca anahtarlara 3x3 cm. boyutunda oda numaraları bulunan birer madeni plaka takılır. Bu anahtarlar binanın uygun yerlerinde camlı bir dolap içinde saklanır. Oda kapılarında 7x15 cm. boyutunda camlı bir delik bulundurulması veya kapının üst tablalarının camlı olması, yangın başlangıcının erken görülmesi bakımından bir emniyet tedbiri olarak uygulanır. c. Memurların konut adreslerini gösteren bir listenin gerektiğinde çağrılmak üzere herkes tarafından kolayca görülebilecek bir yerde işyerlerince gerekli görülenlerin adresleri ise ayrıca o yerin Emniyet veya Jandarma karakollarında bulundurulur. d. Çatılarda yangına karşı korunma gereçlerinden başka diğer herhangi eşya, yanıcı, parlayıcı madde v.s. bulundurulmaz. Sigara içilmez. Güvercin gübrelerinin birikmesine meydan verilmez. Çatıya elektrik el feneri ile çıkılır. Çatı arasına çıkmak için bir merdiven bulundurulur. Çatı aralarında kimse yatırılmaz.
8/18 e. Yangında ilk kurtarılacak önemli ve kıymetli evrak için yeteri kadar çelik dolap ve kasa temin edilir. Bu dolap ve kasaların anahtarları sorumlu memurlarda bulundurulur. f. Yangında ilk kurtarılacak evrak dolaplarına ve eşyalara, ateşle dayanıklı gereçten yapılmış YANGINDA ĐLK ÖNCE KURTARILICAKTIR etiketi konulur. g. Tahta döşemeli binalarda, mazot ve benzeri maddelerle temizleme yapılmaz. Bu gibi döşemelerin muşamba ile kapatılması esastır. Madde 25. Denetleme Defteri IV. BÖLÜM Tatil Günleri ve Gece Çalışmalarında Đşyerlerinde Uyulacak Hususlar Đşyerlerinde gece ve tatil günleri çalışmaya gelen personelin kimler olduğunu tespit için (gece ve tatil çalışmaları denetleme defteri) adlı bir defter tutulur. Gece ve tatil günleri çalışmaya gelen personel bu deftere tarihi, adlarını, unvanlarını yazıp karşısına imza atarlar. Bina içinde bekçi bulundurulduğu takdirde, bu defter bekçilerde bulunur ve bekçiler, çalışmaya gelen personele defteri imzalatmakla görevli tutulurlar. Bina içinde bekçi bulunmadığı takdirde defter herkes tarafından bilinen belirli bir yere konulur. Madde 26. Yangını Haber Verme DÖRDÜNCÜ KISIM YANGIN HALĐNDE YAPILACAK ĐŞLER I.BÖLÜM Haber Verme Kuruma ait veya Kurum tasarrufundaki değerlerde veya bu değerleri tehdit edecek surette başkalarına ait değerlerde yangın görüldüğü zaman, yapılacak ilk iş; bulunduğu takdirde haber verme araçlarını kullanmak, olmadığı takdirde en yakın telefona koşmak veya mümkün olan diğer yollara başvurmak suretiyle yangını itfaiyeye, Kurum yetkililerine, Polis, Jandarma ve Belediye ye, yangının söndürülmesinde faydası görülecek diğer en yakın resmi daire, müessese ve teşekküllere haber vermektir. Bu iş yangını ilk gören Kurum personelinin görevidir. Madde 27. Đş Yerine Haber Vermek
9/18 Yangını haber alan ekip başı, derhal ekibi harekete geçirip bu Yönetmelik ve haber yangından korunma emri uyarınca yangının söndürülmesine ve eşyanın kurtarılması faaliyetlerine girişmekle beraber, yangının nereden çıktığı ve hangi Kurum değerlerine geçtiği ve saat kaçta başladığı ve mümkünse sebebi hakkında işyeri amirine acilen bilgi verilmesini sağlar. Madde 28. Sigortaya Haber Vermek Đşyeri amiri, yangına maruz değerler sigortalı ise sigortacının en yakın mümessiline en kısa yoldan haber verip keyfiyeti 24 saat içinde yazı ile teyit eder: Madde 29. Genel Müdürlüğe Haber Vermek Đşyeri amiri, yangını yıldırım telle, Faks veya telefonla Genel Müdürlüğe derhal bildirir. Đşyerinde Müfettiş bulunduğu takdirde Genel Müdürlükten talimat beklemeksizin yangın olayına el koymakla yükümlüdür. Madde 30. Yangın Sonunun Bildirilmesi Yangının sonunda aynı şekilde Genel Müdürlüğe ve sigortaya haber verilir. Madde 31. Kurum Personelinin Görevi II. BÖLÜM Yangının Bastırılması Yangın haberi alınır alınmaz, bütün Kurum personeli serinkanlılık ve düzenle işlerini ve istirahatlarını derhal terk edip ekip başının emrinde toplanırlar ve yangından korunma emri ile evvelce verilmiş ve ekip başı tarafından halin gereğine göre o anda verilecek işleri yapmaya koyulurlar. Madde 32. Ekiplerin Çalışması Yangının bastırılması işi, bir taraftan yangının olduğu yerde söndürülmesi diğer taraftan etrafa yayılıp genişlememesi için muhtelif kollardan yapılması gerektiğinden yangın söndürme ve kurtarma ekibi buna ve ayrıca eşya kurtarma işine göre muhtelif kollara ayrılarak çalıştırılır. Madde 33. Önleme Tedbirleri Yangının genişlemesini önlemek üzere başlıca şu tedbirler alınmalıdır; a. Binaların yangına bakan pencereleri kapatılır. Güneşlik ve perde gibi yanıcı eşya kaldırılır.
10/18 b. Binaların v.s.değerlerin kıvılcımlardan korunması için etrafına ve yangına maruz kısımlarına gözetleyiciler konur. Gözetleyiciler sıçrayan kıvılcım ve ateş parçalarını su v.s. araçları kullanmak suretiyle söndürürler. c. Bu gibi hallerde branda, halı, battaniye gibi çeşitli örtüler, daima ıslak tutulmak şartıyla binaların ve değerlerin yangına maruz kısımlarına örtülür. Madde 34. Đtfaiyeye Yardım Đtfaiye örgütü bulunan yerlerde ve bu örgütün çalışması sırasında Kurum personeli itfaiye amirinin emrinde yardımcı olarak çalışırlar. Madde 35. Eşyanın Kurtarılması III. BÖLÜM Eşya Kurtarma Đşleri Yangın halinde yapılacak önemli işlerden biri de eşyanın kurtarılmasıdır. Kurtarma işi önce yangın çıkan yerden başlamak sonra buna yakın yerlere geçilmek yangının genişleme yönü ve ihtimallerine göre eşyanın taşınabilme durumu değeri ve önemi göz önüne alınarak düzenlenir. Madde 36. Đlk Kurtarılacak Eşya Her şeyden önce önem sırasıyla, para, çekler, hisse senetleri, tahvil, teminat mektupları, bonolar, poliçeler gibi değerli kasa ve yevmiye defterleri, muhasebe belgeleri, yardımı defterler v.s. evrak ve belgeler kurtarılır. Bundan sonra diğer değerlerin kurtarılmasına çalışılır. Para, değerli evrak ve bunlara ait defterler yetkili ve sorumlu memurlar tarafından muhafaza altına alınır. Diğer evrak, defter ve belgeler, belirli yerlerde hazır bulundurulan torba ve çuvallar içine konarak veya esasen taşınması kabil sandıklar içinde bulunuyorlarsa öylece alınıp yangına maruz bulunmayan bir yere taşınıp kaybolmalarına meydan verilmeyecek şekilde saklanır. Bu iş için Kurum mensuplarından birini ayırmak mümkün olmadığı takdirde, polis, jandarma, şehir bekçisi gibi personelden yararlanılır. BEŞĐNCĐ KISIM YANGINDAN KORUNMA ARAÇLARI Korunma Araçlarının Çeşitleri ve Kullanılması Madde 37. Donatım
11/18 Merkez ve Taşra Örgütlerinde (Ek-l) veya (Ek-2) çizelgelerde gösterilen araç, gereç ve donatım bulundurulur. Hangi örgütte, hangi ek çizelgedeki gereçlerin bulundurulacağı; binaların büyüklüğü genişliği, tesisler yapı tarzı, bölgede itfaiye örgütü olup olmadığı göz önünde tutularak, mahalli itfaiyenin de onayı alınmak suretiyle Genel Müdürlükçe (Sivil Savunma Sekreterliği) tarafından tespit edilir. Madde 38. Araç ve Gereçlerin Bakımı Araç ve gereçlerin bakım ve korunması Đdari Đşler Şefi veya bu işle görevli kimsenin sorumluluğu altında yürütülür. Sabit su tesisatı, motopomplar ve benzeri gibi önemli araçların kullanma bakım ve muayene şekilleri Genel Müdürlükçe (Makine ve Tesisat Müdürlüğünce) tespit olunup ilgililere bildirilir. Madde 39. Araç ve Gereçlerin Muayenesi Niteliklerine göre, işler ve yangın anında işe yarar olup olmadıkları anlaşılmak veya daima bu halde olmaları sağlanmak üzere bu araç ve gereçlerin mümkün olduğu kadar kısa aralıklarla muayeneleri ve belirli zamanlarda bazı kısımlarının değiştirilip yenilenmeleri gerektiğinden, iş yerlerinin amirleri ve ekip başları bu hususlara son derece önem vereceklerdir. Madde 40. Yangın Söndürme Araçlarının Yeri Yangından korunma araçlarının, bunlardan özellikle taşınabilir olanların beklenen hizmetleri tam anlamı ile ve kolayca sağlayabilmeleri için, binaların içinde dışında tehlikeye en yakın ve kullanmaya en uygun yerlere konulmaları gerekir. Madde 41. Đhtiyaç Fazlası Gereçler Şartların değişmesi dolayısıyla korunma araçları mevcudu, ihtiyaçlarına göre fazla gelen iş yerleri bu fazlaların cins, miktar ve özelliklerini derhal Genel Müdürlüğe (Malzeme Müdürlüğü) bildirip bunların başka iş yerlerindeki ihtiyaçlara tahsisini sağlamak ile de görevlidirler. ALTINCI KISIM YANGINDAN SONRA YAPILACAK ĐŞLER I. BÖLÜM Yangın Raporu Madde 42. Rapor
Yangın biter bitmez: ET VE BALIK KURUMU 12/18 a. Yangının hangi tarihte, hangi saatte ve nereden başladığı, yangın dışarıda başlamışsa Kurum değerlerine ne zaman ve nereden geçtiği, b. Yangın nedeni ve varsa sorumluları, c. Yangından korunma ve eşya kurtarma işlerinin nasıl yürütüldüğü, Kurum personelinden ve dışarıdan olağanüstü çalışmaları görülenler varsa bunların kimler olduğu ve gerek korunma ve kurtarma esnasında gerek Sair suretle Kurum personelinden zarar görenler adları ve gördükleri zararların çeşit ve miktarları, d.yangın hakkında hangi resmi makamların inceleme ve soruşturmaya giriştikleri, e. Yangın dolayısıyla hangi değerlerin ne miktarlarda hasar ve kayba uğradıkları, yangın alanından yıkıntı altından kurtarılması mümkün değerler varsa bunların cins ve özellikleriyle miktarları hakkındaki tahminlerin ne olduğu, f. Yangının sigorta mümessillerine ve bunlar bulunamamış ise sigortacılarca muteber hangi resmi makamlara ne zaman haber verildiği ve bunlarla müştereken hasar tutanaklarının nasıl ve hangi kayıt ve şartlarla tutulduğu, g. Yangın hakkında tam bilgi edinilmesi için yararlı görülen diğer hususlar hakkında en çok bir hafta içinde işyerince 4 nüsha olarak bir rapor düzenlenir, raporun iki nüshası Genel Müdürlüğe (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı) gönderilir. Bir nüshası mahallinde işi incelemekle görevli Müfettişe verilir. Bir nüshası da işyerinde saklanır. Genel Müdürlüğe gönderilen raporların bir nüshası Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığınca Fen Dairesi Başkanlığına verilir. Yangın olayının varsa sorumluları ve meydana getirdiği hasar ve kayıp ile sair hususlar hakkında bu raporda yeter derecede açıklama yapılamadığı veya raporun düzenlenmesinden sonra meydana çıkıp da raporlarda belirtilmiş olması gerekli ve faydalı görülen yönler bulunduğu takdirde bunlar da aynı süratle düzenlenecek raporla vakit geçirilmeden, ilgili makamlara bildirilir. Madde 43. Müfettiş Raporu Đşyerinin ilk raporunu alan müfettiş üç gün içinde bu rapor hakkındaki düşünceleriyle genel olarak yangın hakkındaki bilgi ve görüşlerini kısaca Genel Müdürlüğe bildirir. Gerekirse esaslı ve etraflı inceleme ve soruşturmalara girişip usulü gereğince ayrıca rapor düzenler. Madde 44. Yangından Sonraki Đşler
13/18 Raporlar ve sair suretlerle alınan bilgiler üzerine Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı sigorta ve hesap bakımından gerekli işlemleri yapar. Fen Dairesi Başkanlığı ise, sabit değerlerle binalardaki hasarların tespiti, onarılması, yangın söndürme donatımının tamamlanması gibi işleri yapar. Kendi alanlarını ilgilendiren hususlar bakımından yapacakları işlemlerde ve verecekleri talimatta her üç servisin birbirlerini daima haberdar ederek hareket etmeleri gereklidir. Madde 45. Hasar Tutanağı Çeşitli değerlerde yangın dolayısıyla meydana gelen hasar ve kayıplar aşağıdaki sınıflandırmaya göre yedi ayrı tutanakla tespit olunur. No Konu ------------------------------------------------------------------------------- 1 Para ve para hükmündeki değerli evraktaki hasar ve kayıplar, 2 Kurumun çalışma konusuna giren maddelerdeki hasar ve kayıplar, 3 Malzeme stok hesaplarında kayıtlı malzemedeki hasar ve kayıplar, 4 Çeşitli sabit değerlerdeki hasar ve kayıplar, 5 Binalardaki hasar gözlemleri, 6 Binalardaki hasar ve kayıp keşifleri, 7 Bedelleri gider hesaplarına kaydedilmiş olmakla beraber yangından önce mevcut olmaları dolayısıyla değer ifade eden malzeme ve her türlü eşyadaki hasar ve kayıplar, Bu tutanakların ikişer nüshası günü gününe Genel Müdürlüğe (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı) gönderilir. Bir nüshası işyerinde saklanır ve istedikleri sayıda nüshası da sigorta mümessiline ve ilgili resmi makamlara verilir. Bu tutanakların herhangi birisi yeniden düzenlenmek ve başka tutanaklarla tamamlanması gerektiği takdirde ek tutanakla da aynı (No) verilir. Ancak karışıklığa meydan verilmemek üzere, tamamlayıcı tutanaklara (No) dan başka sıralarına göre birer harf de eklenir.(l/a,2/c gibi) Madde 46. 1 Numaralı Tutanak Para ve para hükmündeki çekler, senetler, tahviller, poliçeler, teminat mektupları gibi değerli evrakta olan hasar ve kayıplar en az üç kişilik bir kurul önünde ve varsa müfettiş ve sigorta eksperi veya mümessili ile hükümetin resmi memurlarından birinin huzurunda tespit olunarak (1) No.lu tutanak düzenlenir. Bu Tutanak Kurumun olayı yerinde bulunan ve en yetkili memur tarafından da imzalanır. Para kayıpları ayrıca tel veya telefonla da Genel Müdürlüğe (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı) bildirilir.
14/18 Madde 47. 2 Numaralı Tutanak Kurumun çalışma konusuna giren maddelerde meydana gelen hasar ve kayıplar ilgili ambar memurları muayene kurulu veya memurları ile işyerinin muhasebecisi ve amirinden müteşekkil bir kurul tarafından, varsa sigorta eksperi veya mümessilinin, yoksa hükümet veya belediye Memurlarından yahut Ticaret Odası veya Borsaya mensup yetkili kimselerden bir veya bir kaçının huzur ve imzaları da sağlanmak suretiyle (2) No.lu tutanaklarla tespit olunur. Bu tutanaklarda, yalnız yangına maruz kalmış bina ve yıkıntılarda bulunmuş olan değerlerin; 1. Cinsleri, 2. Nitelikleri, 3. Yangından önceki mevcutları, 4.Yangından sonraki mevcutları, yani yangından müteessir olmamış, tamamen sağlam ve hasarsız kalmış olan miktarları, 5. (3) ve (4) deki mevcutlar arasındaki fark, yani yanmış veya tamamen yanmamış olmakla beraber görünür veya yıkıntı altında görünmez şekilde hasara uğramış miktarları, 6. Cins ve niteliklerine göre kayıtlarda gösterilen alım fiyatları, alım fiyatları olmayanların ise maliyet fiyatları, 7. (5) deki miktarların bu fiyatlar üzerinden tutarları, 8. En yakın borsadan, yoksa Ticaret Odasından veya Belediyeden sorulup resmen alınacak yangın tarihindeki rayiçleri, 9. (5) deki miktarların bir de rayiçler üzerinden tutarları bir cetvel halinde gösterilir. (8) de bahsi geçen rayiçleri tutanağın düzenlendiği günde almak kabil olmazsa tutanaklar yalnız diğer bilgileri kapsayacak şekilde düzenlenir. Bu takdirde sonradan alınan rayiç cetvelleri tutanakların gönderildiği makamlara ayrıca gönderilir. Bahsi geçen değerlerden kayıtlarda alım fiyatları gösterilmiş olanların, kayıtlara veya en son sayım tutanaklarına dayanılarak veyahut sair imkânlardan yararlanılarak, niteliklerinin tespiti mümkün olmazsa, (6) nın uygulanmasında en yüksek niteliklerin karşılığı olan kayıt fiyatları alınır. Değerlerin yangından önceki miktar ve durumlarını tespite yarayacak belge ve defterler yanmış ise tutanakları yukarıdaki fıkralarda yazılı, bilgiler bu değerlerden yalnız yangına maruz kalmamış ve hasara uğramamış olanlar için geçirilmekle beraber, mümkün olduğu takdirde, Yanan ve hasara uğrayanların miktar ve durumları da tahmini olarak yazılır. Diğer taraftan kesin hasar ve kaybın tespiti için yangından önceki mevcutlara ait miktar ve durumların merkezdeki belge ve kayıt suretlerinden çıkarılması Genel Müdürlükten istenir ve bu bilgiler alındıktan sonra gerekirse ek tutanaklar düzenlenir. Madde 48. 3 ve 4 Numaralı Tutanaklar Mağazalarda v.s. yerlerde bulunup da ilgili değer hesaplarında kayıtlı olan her türlü malzeme, makine tesisat taşıt araçları, mefruşat, demirbaş, aletler ve takımlar gibi her çeşit sabit değerler-
15/18 deki hasar ve kayıplara ait (3) ve (4) Nolu. Tutanakların düzenlenmesinde yukarıdaki madde uyarınca hareket olunur. Bu değerlere ait hasarların değerlendirilmesinde yalnız kayıt bedelleri göz önüne alınıp ayrıca rayiçlere göre değerleri Genel Müdürlükten (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı) talimat alınmadıkça tespit olunmaz. Madde 49. 5 ve 6 Numaralı Tutanaklar Binalarda meydana gelen hasar ve zararlar biri gözleme, diğeri hasar ve zararın keşfine ait olmak üzere iki ayrı tutanak ile tespit olunur. 5 numaralı gözlem tutanağı yangın biter bitmez düzenlenir. Bu tutanak da binanın iç kısımlarında makine ve tesisatta, çatısında, duvarlarında vs. belli başlı bölümlerinde gözle görülen hasarların, sadece açıklanmasıyla yetinilir. 6 Numaralı tutanak ise, hasar ve zararın teknik şekilde izah ve değerinin tespiti Genel Müdürlükten gönderilecek veya Genel Müdürlük emriyle hariçten sağlanacak uzman kimseler tarafından ve her halde Belediyenin fen adamları veya sigortacının mümessilleriyle birlikte yapılacak onarım keşfine dayanır. Onarım keşfi binanın eski haline getirilmesi için yangın tarihindeki rayiçlere göre yapılır. Tutanaklar keşfi yapan uzmanlarla beraber sigortacının mümessilleri, işyerinin amiri ve muhasebecisi tarafından imzalanır. Sigortacının mümessili bulunmadığı takdirde Hükümet ve Belediye memurlarından yahut Ticaret Odasına mensup yetkili kimselerden biri çağrılır. Madde 50. 7 Numaralı Tutanak Đşyerlerinde bedelleri gider hesabına geçirilmiş olmakla beraber henüz tüketilmemiş veya kullanılma yeteneklerini kaybetmemiş malzeme, ilaçlar, kırtasiye, matbua v.s. büro gereçleri ve tesisat yedeklerle yakacak maddeleri bir kısım işletme malzemesi ve bunun gibi, eşyanın da yangından hasar ve kayba uğrayan miktarları; kayıtlara yıkıntı arasındaki kalıntılara v.s. belgelere ve imkânlara göre tespit olunabildiği takdirde bunlar için de (7) No.1u ayrı bir tutanak düzenlenir. Nitelikleri itibariyle sabit değer veya malzeme çeşitlerinden olup özellikle hesap bakımından ayrı bir tutanağa konu olması gerekli olan bu çeşit değerlerdeki hasar ve kayıpların değeri de sabit değer ve malzeme gibi tespit ve hesap olunur. Madde 51. Kurtarılan Malzeme II. BÖLÜM Hasarlı Değerlerin Kurtarılması 45. Maddede bahsi geçen 1, 2, 3, 4, ve 6 Nolu tutanaklarla hasara uğradıkları tespit olunan değerlerden tutanakların düzenlenmesinden sonra herhangi suretle kullanılmaya veya satılmaya elverişli olarak yangın alanında bulunan veya binaların v.s. yanmış maddelerin yıkıntısı altından çıkarılan hasarlı değerlerin bulunup çıkarıldıkça, cins ve miktarları ile hal ve özellikleri ve
16/18 bunlara göre takdir olunacak değerleri özel (8) Nolu tutanaklarla tespit olunup usulüne göre kayda alınmaları sağlanır. Đlk tutanaktan sonrakilere hasar ve kayıp tutanaklarında olduğu gibi, numaradan başka sıra ile birer harf de konur. Madde 52. Son Tutanak (8) numaralı tutanaklar hasarlı değerlerin muhafazasından sorumlu olacak memur ile muayene kurul veya memuru işyerinin amiri ve muhasebecisi tarafından düzenlenip imza olunur. Yangın alanında ve yıkıntı altında hasarlı mal kalmadığı anlaşıldığında bu husus en son tutanakla belirtilir. Bu tutanaklar ikişer nüshası günü gününe Genel Müdürlüğe (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığıne) gönderilir. Birer nüshası da saklanır. Madde 53. Hasara Ait Hesaplar III. BÖLÜM Yangın Zararlarına Ait Hesaplar 45.maddede bahsi geçen 1.2.3.4 ve 6 No.lu tutanaklarda gösterilen hasar ve kayıpların miktarlarıyla alım ve maliyet fiyatı üzerinden hesaplanan değerleri ilgili hesaplardan çıkarılarak geçici bir hesaba kaydolunmak üzere, Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı na intikal ettirilir. Madde 54. Değerlerin Bildirilmesi (8) No1u tutanakta yazılı hasarlı değerlerde aynı hesabın alacağına geçirilmek üzere Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı na intikal ettirilir. (8) No1u tutanaklardan sonuncusunun muhteviyatı da alındıktan sonra yukarıda bahsi geçen geçici hesapta yangından meydana gelen kesin zarar tespit edilip ilgili hesaplara geçirilir. Madde 55. Kullanıma Elverişli Olmayan Eşya Kurtarılan hasarlı değerler temizletilip kurutulduktan veya ıslah edildikten sonra normal surette kullanılmayacak veya satılmayacak derecede hasarlı oldukları takdirde bunların ne suretle elden çıkarılacakları Genel Müdürlükten sorulur ve alınacak talimata göre hareket edilir.
17/18 45. maddede bahse geçen tutanaklardan (2) Nolu tutanak konusuna giren değerlerle (...Müdürlüğü), (3),(4) ve (7) numaralı tutanakların konusunu teşkil eden değerlerle (Malzeme Müdürlüğü), (5) ve (6) numaralı tutanaklarda olan değerlerle (Fen Dairesi Başkanlığı) ilgili bulunduklarından bunların elden çıkarılması hakkındaki yazılar ayrı ayrı bu Müdürlüklere hitaben Genel Müdürlüğe gönderilir. Madde 56. Hasarlı Değerlerin Satışı Hasarlı değerlerin satılabilmesi için sigorta bakımından sakınca olup olmadığı hakkında Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığının satış onayını almak zorunludur. Madde 57. Yangın Söndürme Giderleri IV. BÖLÜM Yangın Esnasında veya Yangından Sonraki Đvedi ve Zorunlu Đhtiyaçlara Ait Giderler Yangın esnasında, yangının söndürülmesi, önlenmesi ve eşyanın kurtarılması için bazı malzemenin tedarikine, işçi kullanılmasına, araba, kamyon v.s. gibi araçların çalıştırılmasına zorunluluk duyulduğu takdirde bu tedbirlere başvurup gerekli giderleri yapmaya ve yangın bittikten sonra binalarda makine ve tesisatta işlerin aksatılmaması, muhteviyatın korunması için zorunlu görülen ivedi ve derhal yapma1arı mümkün küçük onarımları, yaptırmaya, yıkıntının kaldırılması niteliğinde olmamak üzere, işyerinin temiz ve serbest olması için gereken yerlerini temizletmeye ve bu işler için gerekli giderleri yapmaya işyerleri yetkilidirler. Madde 58. Giderlerin Bildirilmesi 57.madde gereğince yapılan giderler ilgili işlerin sonunda Genel Müdürlüğe (Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığı) yazı ile bildirilir. YEDĐNCĐ KISIM Müfettişlerin ve Đdare Elemanlarının Yapacakları Denetleme Madde 59. Müfettiş ve Kontrolörlerin Denetimi Müfettiş görevleri gereği olarak bulundukları işyerlerinde bu Yönetmeliğin uygulanma şeklini denetlerler. Madde 60. Kurum Yetkilisinin Denetimi
18/18 Herhangi sebeple işyerlerine uğrayan Kurum yetkilileri de işlerinin ve zamanlarının müsaadesine göre, durumu incelemek hiç olmazsa Yönetmeliğin uygulanma derecesi hakkında ilgililerden açıklama almakla görevlidirler. Bizzat işyerinin amiri de aynı denetleme işini en az ayda bir defa yapmak zorundadır. Madde 6I. Denetimin Nöbet Defterine Yazılması Yukarıdaki maddeler gereğince yangından korunma işlerini denetleyenler, denetimin yapılış şeklini ve verdiği sonuçları l4.madde de bahsi geçen (Yangın denetleme ve nöbet defteri) ne geçirmekle beraber gördükleri aksaklık, yetersizlik ve düzensizliklerin giderilmesi için ilgililere gerekli öğütleri vermekle görevlidirler.. Madde 62. Hasarları Haber Verme SEKĐZĐNCĐ KISIM ÇEŞĐTLĐ HÜKÜMLER Yönetmeliğin esasa ait hükümlerinin uygulanmasını denetlemek ve kovuşturmak Fen Dairesi Başkanlığına, hasarların tespiti, izlenmesi ve sigorta işleriyle sair belirli hususlara ait hükümlerin uygulanmasını denetleyip kovuşturmak Mali Đşler ve Muhasebe Daire Başkanlığına aittir. Madde 63. Belgelerin Gizliliği Bu Yönetmelik uyarınca yangın ve sonuçları hakkında yazılacak raporlar, düzenlenecek tutanaklar v.s. yazı ve belgeler Yönetmelikte aksine hüküm olmadıkça, Genel Müdürlüğün müsaadesi alınmadan hiç bir makama verilmeyeceği gibi bunlara dair demeç de verilemez. Madde 64. Deprem v.s. Afetlerden Doğan Hasarlar Deprem, su baskını v.s. afetlerden doğan hasarlarda, hasar ve kayıpların tespiti, zararların hesaplara geçirilmesi, hasarlı değerlerin kurtarılması ve bunların elden çıkarılması işlerinde bu Yönetmeliğin altıncı kısım hükümleri uygulanır. Madde 65. Yürürlük Bu Yönetmelik yayın tarihinde yürürlüğe girer.