BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ Yusuf YILDIZ B.İ.B. Yapı İşleri Genel Müdürlüğüğ
Niçin İhtiyaç Duyuldu Avrupa Parlementosu ve Konseyi 2002/91/EC Sayılı Direktifi: Binalarda Enerji Performansı BİNALARDA ENERJİ 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ 7/ç Maddesinde: mesken amaçlı kullanılan binalarda, ticarî binalarda ve hizmet binalarında uygulanmak Yayınlanma üzere mimarî tasarım, ısıtma, soğutma, ısı yalıtımı, sıcak su, Tarih: elektrik05.12.2008 tesisatı ve aydınlatma konularındaki normları, standartları, Resmi asgarî Gazete performans Sayısı: 27075 kriterlerini, bilgi toplama ve kontrol prosedürlerini kapsayan binalarda enerji performansına ilişkin usûl ve esaslar, 7/d Maddesinde: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmeliğe göre hazırlanan yapı projeleri kapsamında enerji kimlik belgesi düzenlenir.
09 N Nisan 2009 9 BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ Taslak nasıl değerlendirildi bayram.bay@gmail.com
Taslak nasıl değerlendirildi 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 MADDELER M.1 M.2 M.3 M.4 M.5 M.6 M.7 M.8 M.9 M.10 M.11 M.12 M.13 M.14 M.15 M.16 M.17 M.18 M.19 M.20 M.21 M.22 M.23 M.24 M.25 M.26 M.27 M.28 M.29 M.30 M.31 M.32 GENEL GEÇ.1 GEÇ.2 GEÇ.3 GELEN GÖRÜŞ SAYISI 9 12 2 18 10 13 12 13 6 14 8 3 17 8 3 4 6 3 8 5 11 10 4 7 9 4 8 7 1 2 1 4 21 1 3 1 DÜZELTME İSTEYENLER 47 OLUMLU GÖRÜŞ GÖNDERENLER 23 TOPLAM KURUM KURULUŞ SAYISI 70
Kapsamında neler var Konut, Ticari, Hizmet Amaçlı Mimari tasarım, Isı yalıtımı, Mevcut ve Yeni Binalar Mekanik tesisat, Otomasyon, Aydınlatma, Yenilenebilir enerji kullanımı, Kojenerasyon sistemleri i Asgari performans kriterlerini, Enerji performansı hesaplama usullerini, Enerji Kimlik Belgesi Düzenlenmesini, Bina denetleme ve periyodik kontrollerini, Yetkilendirmeleri, Yetkilerin Düzenlenmesini Sanayi binaları, Kullanım ömrü 2 yıldan az olan binalar, a Toplam kullanım alanı 50 m 2 nin altında olan binalar, Isıtma ve soğutmasına ihtiyaç duyulmayan depo, ardiye, atölye vb. binalar
İlkelerinde neler var Tasarımda ve proje değişikliğinde, BEP Yönetmeliğine uyulacak, Projeleri, BEP Yönetmeliğine uygun olmayan binalara, ilgili idare tarafından yapı ruhsatı verilmeyecek, BEP Yönetmeliğine uygun projesine göre uygulama yapılmayan binalara, ilgili idare tarafından yapı kullanım izin belgesi verilmeyecek, Yönetmelikte tanımlanmamış olan ve açıklık gereken hususlar hakkında, Türk Standartlarının tl güncel halleri, olmaması halinde ise, Avrupa Standartlarının güncel halleri kullanılacaktır, Yönetmeliğin uygulanmasında tereddüte düşülen hususlarda Bayındırlık ve İskan Bakanlığının yazılı görüşü alınacak.
Kimler Görevli, Yetki ve Sorumlulukları ne GÖREVİ YETKİSİ SORUMLULUĞU Tasarımcı Mühendis BEP Yönetmeliğine uygun tasarım Projenin eksik veya hatalı olması veya ve Mimarlar yapmak standartlara uygun olmaması halinde, E.K.B.D. Yetkili Kuruluşlar İlgili İdareler, Yapı denetim Mekanizmaları BEP Yönetmeliğine uygun E.K.B. düzenlemek BEP Yönetmeliğine uygun olmayan projelerin onaylanmaması, binalara ruhsat verilmemesi Hatalı E.K.B. düzenlenmesi halinde, Uygun olmayan projelerin onaylanması hali, Uygun olmayan binalara ruhsat verilmesi halinde, Yatırımcı Kuruluşlar BEP Yönetmeliğine uygun bina Yönetmeliğe aykırı tasarım ve yapım talepleri talepleri halinde, Bina sahipleri, yöneticileri, işletmeciler Uygulamacılar, üreticiler BEP Yönetmeliğine uygun işletme ve raporlama BEP Yönetmeliğine uygun projelerin hayata geçirilmesi Yönetmeliğe aykırı işletme ve kontrollerin yapılmaması halinde, Yönetmeliğe aykırı imalat yapılması halinde.
Yönetmeliğin Kurgusu ne Isıtma, soğutma, havalandırma, sıcak su, otomatik kontrol Bina ve Tesisat Yalıtımı Aydınlatma Ne kadar enerji tüketimi? Ne kadar CO 2 salımı?
Mimari Proje Tasarım ve Uygulamalar ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Doğal ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma imkanlarından azami derecede yararlanılmalıdır, Yenilenebilir enerji kaynak kullanım imkanlarının araştırılmalı, Mevcut binaların dış kabuğu, binanın enerji performansını olumsuz etkileyecek şekilde değiştirilemez.
Bina ısı yalıtımı DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Duvar, döşeme, balkon, konsol, taban, tavan, çatı ve pencere/duvar birleşimleri ısı köprüsü oluşmayacak şekilde yalıtılacaktır, Yapı ve yalıtım malzemelerinin standarda uygunluğuna dikkat edilecektir, Asgari hava sirkülasyonu ve sızdırmazlık uygulamaları yapılacaktır, Yönetmelikte belirtilmeyen hususlarda TS 825 standardına uyulacaktır, TS 825 standardına uygun "ısı yalıtımı projesi" hazırlanacaktır.
Bina mekanik tesisat yalıtımı Mekanik tesisat ekipmanları, ısı ve/veya ses yalıtım malzemeleri ile yalıtılır, Soğuk akışkan taşıyan boru ve klima kanallar, ısı kazançları ve yoğuşma riskini önlemecek şekilde yalıtılır.
Bina ısıtma sistemleri BEŞİNCİ BÖLÜM Toplam kullanım alanının 1.000 m 2 den büyük yeni yapılacak binalarda merkezi ısıtma sistemi yapılacaktır, Merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda, merkezi veya lokal ısı veya sıcaklık kontrol cihazları kullanılacaktır, Gaz yakıtlı Merkezi ısıtma sistemleri ile kullanım alanı 250 m 2 nin üstünde olan gaz yakıtlı bireysel ısıtma sisteminde; yoğuşmalı tip ısıtıcı cihazlar kullanılacaktır, Merkezi ısıtma sistemlerinde, kazana geri dönüş su sıcaklığı, g ş ğ ile dış hava sıcaklık kontrolünü sağlayacak sistemler kullanılacaktır.
Bina ısıtma sistemleri Teshin merkezlerinde, kazanların ve buna bağlı cihazların verimliliğe engel olmayacak şekilde dizayn edilecektir, Katı yakıtlı kazanlardan 15 yılını, Sıvı ve gaz yakıtlı kazanlardan 20 yılını dolduran kazanlar değiştirilecektir, Kazanların, yakıt cinsine göre dönüşümleri verimlerinde düşüşe sebep olacak ise bu dönüşümler yapılamaz, İl ili ö t lik / t d tl d b li til i dik İlgili yönetmelik ve/veya standartlarda belirtilen periyodik kontroller, testler ve bakımlar yaptırılacaktır.
Bina soğutma sistemleri Soğutma ihtiyacı 500 kw dan ve soğutulacak toplam kullanım alanı 2000 m 2 den büyük olan ticari ve hizmet amaçlı yeni yapılacak binalarda merkezi soğutma sistemi tasarımları yapılacaktır, Soğutma guruplarının kısmi yüklerde bile yüksek verimlerle çalışacak sistemler seçilecektir, Soğutma sistemi işletmecisinin, eğitimli olması zorunludur. 20 yılını dolduran sistemlerin iyileştirilmesi veya değişimleri şarttır.
Bina havalandırma ve iklimlendirme sistemleri ALTINCI BÖLÜM Konut harici binalarda, farklı kullanıma sahip mekanların havalandırılması için bağımsız sistemler kurulabilir, Hava kanalları, klima santraları ve santralarda kullanılacak filitrelerde verimliliği artıracak tedbirlerin alınması gerekir, İklimlendirme sistemleri değişken insan yüküne bağlı olarak değişken hava debili çalışacak şekilde iç hava kontrolünü yapabilir olacaktır, İl ili t d tl d b li til i t i kti diği i dik İlgili standartlarda belirtilen sistemin gerektirdiği periyodik kontrol, test ve bakım yapılarak raporlanması şarttır.
Bina sıcak su hazırlama sistemleri YEDİNCİ BÖLÜM Kullanım alanı 1000 m 2 nin üzerindeki oteller, hastaneler, yurtlar v.b. ile spor merkezlerinde merkezi sıhhi sıcak su sistemi planlanacaktır, Ekipmanlar TS EN 89 standardında belirtilen ısıl performansa sahip olmalıdır, Merkezi sıhhi sıcak su sistemlerinde cihaz ve dağıtım hatları yalıtımlı olmalı, Her yıl bina işletmecisi tarafından kontrol Her yıl bina işletmecisi tarafından kontrol ettirilerek raporlanmalıdır.
Bina otomatik kontrol sistemleri SEKİZİNCİ BÖLÜM Sıvı ve gaz yakıtlı kazanlarda otomatik kontrol sistemi yapılacaktır, Merkezi ısıtma ve/veya soğutma sistemine sahip binalar, her odanın sıcaklığını ayrı ayrı düzenleyecek otomatik cihazlarla donatılacaktır, Konut dışış binalarda, aydınlatma kontrolü zamana, gün ışığına ve kullanıma göre yapılacaktır, Konut hariç 5000 m 2 'nin üzerindeki binalarda ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma için bilgisayar kontrollü bina otomasyon sistemi kurulacaktır, Yeni yapılacak binalarda enerji tükettiklerini ayrı ayrı ölçülebilecek enerji analizörleri ve/veya pay ölçerler kullanılacaktır.
Bina aydınlatma sistemleri DOKUZUNCU BÖLÜM Gün ışığından azami derecede faydalanılacak, Uygun olan mahallerde, ışığa duyarlı ekipmanlar, zaman ayarlı veya insan mevcudiyetini algılayan cihazlar ile yapay aydınlatmanın devreye girmesi sağlanarakğ enerji tasarrufu sağlanılacaktır. Sportif amaçlı ve çok amaçlı salonlar gibi farklı aydınlatma seviyelerinin söz konusu olduğuğ yerlerde aydınlatma seviyesini yalnızca yetkili personelin artırmasına imkan verecek biçimde tedbirler alınmalı, Sistemlerde kullanılacak tüm elektrikli cihazların verimli seçilmesi gerekir,
Bina aydınlatma sistemleri Yüksek Basınçlı Sodyum Bütün çeşitleri ve sınıfları. Metal Halojenur EndiksiyonAydınlatmalı Boru Şeklinde Fleurosan Bütün çeşitleri ve sınıfları. Bütün çeşitleri ve sınıfları. 26 mm çapında (T8) lambalar, 16 mm çapında (T5) ve 11 W üzerinde sınıflandırılmış yüksek verimli kumanda dişlisine i sahip lambalar ve (T12) lineer 2400 mm uzunluğunda fleurosan lambalar. Kompakt Fleurosan 11W üzerindeki bütün sınıfları ve enerji verimliliği 50 lümen/devrewatt tan büyükük olan bütünü çeşit ve sınıfları. Diğer Lambanın enerji verimliliği 50 lümen/devrewatt tan büyük olan bütün çeşit ve sınıfları. Genel aydınlatmada kullanılacak lambaların özellikleri yandaki tablodan seçilecektir, Enerji tüketimi yüksek lambaların genel aydınlatma amaçlı kullanılmaması esastır. Çalışma alanında yeterli aydınlık seviyesine göre aydınlatma armatürü seçim ve dağılımının yapılması gerekir. Aydınlatma enerjisi payının hesaplanmasında EN 15193 standardı kullanılacaktır.
Yenilenebilir enerji kaynakları ONUNCU BÖLÜM Yeni yapılacak olan ve 1.000 m 2 nin üzerinde kullanımalanına sahip binalarda, hidrolik, rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz, gibi fosil olmayan enerji kaynaklı sistem çözümleri değerlendirilecektir, Yeni yapılacak binalarda yenilenebilir enerji sistemleri için sunulan raporda tesbit edilen ilk yatırım maliyeti enerji ekonomisi göz önünde bulundurulmak l suretiyle, inşaat alanı 20.000 m 2 ye kadar olan binalarda 10 yıl, inşaat alanı 20.000 m 2 ve daha büyük binalarda 15 yılda geri dönüşüm kazanılması durumunda bu sistemlerin yapılması zorunludur.
Kojenerasyon sistemleri Toplam inşaat alanı en az 20.000 m 2 nin üzerindeki tasarımlarda kojenerasyon sistemlerinin uygulama imkanları analiz edilir. İnşaat mahallerine yakın ve maliyetinin İnşaat mahallerine yakın ve maliyetinin yüzde onunu geçmeyen uygulamalar yapılır.
Periyodik test, kontrol, raporlama ONBİRİNCİ İ İ İ BÖLÜM Bütün sistemler, ilgili raporda belirtilen periyotlarda, ilgiliili standartlarda tl d belirtilen ve sistemin i gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulur, Rapor, binanın yapı kullanım izin belgesi alınması safhasında hazırlayan tarafından bina sahibi, yöneticisi veya enerji yöneticisine teslim edilir. Binanın işletim safhasında bu rapora göre işlem yapılması gerekir, Periyodik kontrollara ait test, bakım, denetim ve raporlama ile ilgili usûl ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.
Enerji kimlik belgesi ONİKİNCİ BÖLÜM Asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutmağ sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içerir, Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluş tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır. Bu belge, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçası olacaktır, Toplam kullanım alanı 1.000 m 2 ve üzerinde olan mevcut binalar ve işletmeye alınan yeni binalar için düzenlenir. EKB geçerlilik süresi 10 yıldır.
Enerji kimlik belgesi göstergeleri Binalarda Enerji Performansı Hesaplama Yöntemi ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerdeki l ki Uygulamalar l dikkate alınarak oluşturulmuştur.
Enerji kimlik belgesi için örnek uygulama Binalarda Isı yalıtımı yönetmeliği yayınlanmadan önce yapılmış, 9000 m 2 kullanım alanlı mevcut HASTANE binası ele alındı. Isıtma, Soğutmağ ve Sıcak su temini için harcanan nihai enerji: 660 kwh/m 2 -yıl Aydınlatma için harcanan nihai enerji: 18 kwh/m 2 -yıl Kullanılan yakıt: Doğalgaz Enerji Ölçümlerinden Enerji Ölçümlerinden l Birincil Enerji Dönüşüm Katsayıları: Doğalgaz: 1,36 Elektrik : 3,31 EN 15603 standardından Toplam Birincil Enerji Tüketimi: 660 x 1,36 + 18 x 3,31 = 959 kwh/m 2 -yıl F 959 / 600 (tablo 1 den) = 1,60 olup, tablo 3 den bakıldığında ğ d Bina Enerji Sınıfı:F Sağlık ğ Binaları (Hastaneler, huzurevleri, yetiştirme yurtları, sağlık ocaklarıvb.) 600 F 1,40*RG EP < 1,75*RG
Enerji kimlik belgesi için örnek uygulama Yönetmeliğe uygun yalıtım yapılırsa %40 tasarruf sağlanması ile Yenileneb bilir enerji kullanılırsa %25 tasarruf sağlanması ile Otomatik kontrol kullanılırsa, Periyodik kontrol ve bakım ile sistemlerin yenilenmesi ile 240 kwh/m 2 -yıl F Sınıfı C Sınıfı BSınıfı A Sınıfı 960 kwh/m 2 -yıl
Geçici ve son hükümler ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM Binalarda Isı Yalıtım Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı, İhtiyaç duyulan, standardlar, TSE tarafından, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren çıkarılacak, İhtiyaç duyulan tebliğler, Bayındırlık veiskan Bakanlığı tarafından, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde çıkarılır. Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar 02 Mayıs 2017 tarihine kadar ENERJİ KİMLİK BELGESİ alacaklardır.
Temel hedeflerimiz BEK Belgesi düzenlemek suretiyle enerji verimliliğini yönlendirmek ve bir enerji kültürü oluşturmak, Verimlilik önlemleri ile enerji kullanımını azaltmak, Çevre ve ekolojik şartları korumak iyileştirmek, İklim değişikliği ve artık gazların sera etkisini azaltmak, Enerji harcamaları ile enerjinin maliyet üzerindeki oranını azaltmak gibi, enerji stratejisi ve politikası izlemek,
İlginiz i i için i teşekkür ederim Bayındırlık ve İskan k Bakanlığı, lğ Yapı İşleri l i Genel Müdürlüğü, Binalarda Enerji Verimliliği Şube Müdürlüğü Çetin Emeç Bulvarı No: 5 Kat:7 Tel: 4800810/710-711, e-mail: bep@yigm.gov.tr