T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Proje: KENT BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ İP.2 Kurumsal Analiz Doç. Dr. Arif Cagdas AYDINOGLU İTÜ İP2 Kurumsal Analiz - Amaç Bu çalışmada, - ülkemizde farklı kentsel karakteristiğe sahip ve değişik idari düzeydeki yerel yönetim birimlerinde, - hâlihazırda Kent Bilgi Sistemi (KBS) işleten belediye ve özel idareleri ile altyapı kurum/kuruluşlarında alan çalışması olarak Kurumsal Analiz yapılarak Türkiye de yerel idarelerde kent bilgi sistem potansiyeli, kurulumu ve işletim düzeyinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. 1
7/19/12 İP2 Kurumsal Analiz Metodoloji KVA kurulması ve geliştirilmesi sürecinde coğrafi veriyle çalışan kurum, kuruluş ve paydaşların potansiyeli irdelenerek, yerelden ulusal düzeye verilerin birlikte çalışabilirliğini sağlayacak yaklaşım belirlenecektir. YÖNETİŞİM YAZILIM ERİŞİM SAĞLAMA İNSAN DONANIM VERİ TAŞIMA VERİBİLGİ İP2 Kurumsal Analiz - Metodoloji Tüm dünyadaki KVA değerlendirmesi örnek çalışmaları incelendi. Kent Bilgi Sistemi Standartlarının Belirlenmesi Çalıştayı, 09-11 Temmuz 2012, 2
İP2 Kurumsal Analiz - Metodoloji Gökküşağı Metaforu ile teknoloji-odaklı yaklaşımın yanısıra, sosyo-teknolojik yaklaşımlar irdelenmelidir. İP2 Kurumsal Analiz Anket Türkiye de coğrafi veri yönetiminde mevcut durum irdelenmesi tamamlanmıştır. 1)Yönetişim: Veri Altyapısı kurmak için gerekli idari yapı ve politikalar 2)İnsan Kaynakları: CBS uygulamaları için personel durumu 3) Erişim Sağlama: Veriye erişimi sağlayan mekanizmalar 4)Veri-Bilgi: Kullanılabilir veri ve içerik 5) Yazılım: coğrafi veri yönetimini sağlayan yazılımlar 6)Donanım: Verileri işleyen BİT aygıtları 7)Taşıma Altyapısı: Bilgiye erişimi ve paylaşım sağlayan telekomünikasyon altyapısı 3
7/19/12 Kurumsal Analiz Formları! %g/h0! <g1(7øùø0.xuxpxqx]xq <HUHO \ QHWLPLQ DGÕ YH VWDW V QHGLU # $GÕ øoohvl øol øvwdqexo % \ NúHKLU %HOHGL\H %DúNDQOÕ Õ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! D % \ NúHKLU #!$ øo F øooh %!$&'(%' H øo ]HO LGDUHVL $.XUXPXQX]GD.%6 &%6 LOH LOJLOL DúD ÕGDNL ELULPOHUGHQ KDQJLOHUL PHYFXWWXU# )*+,-*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! dhyuh.ruxpd!.(*/(*0*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 8ODúÕP 3(*/(*0*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! øpdu $OW\DSÕ %g/h0! <g1(7øùø0 øwidl\h &R UDIL %LOJL 6LVWHPOHUL 6D OÕN!.XUXPXQX]XQ <HUHO \ QHWLPLQ DGÕ YH VWDW V QHGLU #.HQWVHO 7DVDUÕP )HQ øúohul.hqwvho ' Q ú P =DEÕWD $GÕ øoohvl øol øvwdqexo % \ NúHKLU %HOHGL\H %DúNDQOÕ Õ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 1'2+'03'0,/!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! D % \ NúHKLU 0H]DUOÕN #!$ øo F øooh %!$&'(%' H øo ]HO LGDUHVL 40(*5!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 3DUN YH %DKoHOHU 6'75'/!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 'L HU.RUXPD 8\JX $.XUXPXQX]GD.%6 &%6 LOH LOJLOL DúD ÕGDNL ELULPOHUGHQ KDQJLOHUL PHYFXWWXU# #$.XUXPXQX].%6 odoõúpdoduõ EDNÕPÕQGDQ KDQJL DúDPDGDGÕU )*+,-*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! dhyuh.ruxpd.(*/(*0*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 8ODúÕP 3(*/(*0*!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! *!$ 8&9KDNNÕQGD KHUKDQJL ELU ILNULPL] \RN øpdu $OW\DSÕ #!$.%6 NRQXVXQGD odoõúpd \DSÕOPDPDNWDGÕU øwidl\h :!$.%6 KHQ ] \HQL WDVDUODQPDNWDGÕU &R UDIL %LOJL 6LVWHPOHUL 6D OÕN %!$ 8&95;+0*<**(,='-('+,%'>*0'-0'5-'%,+.HQWVHO 7DVDUÕP )HQ øúohul '!$ 8&95;+;(%;.HQWVHO ' Q ú P =DEÕWD 1'2+'03'0,/!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 0H]DUOÕN % &'(')'*'+,-#&./#0'('1-)-)-#*2,2*12(3#*212(,3(4## 40(*5!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 3DUN YH %DKoHOHU VRUXQXQ FHYDEÕ D E YH\D F LVH \DQÕWOD\ÕQÕ] # 6'75'/!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 'L HU.RUXPD 8\JX D.%6 KDNNÕQGD \HWHUOL ELOJL VDKLEL ROPDPD #$.XUXPXQX].%6 odoõúpdoduõ EDNÕPÕQGDQ KDQJL DúDPDGDGÕU E.%6 NXUPDN LoLQ JHUHNOL X]PDQ SHUVRQHOLQ \RNOX X F.XUXPGD.%6 QL GHVWHNOH\HFHN YDVÕIWD GRQDQÕP YH \D]ÕOÕP DOW\DSÕVÕQÕQ ROPDPDVÕ *!$ 8&9KDNNÕQGD KHUKDQJL ELU ILNULPL] \RN G 9HUL DOWOÕNODUÕ.%6 QL GHVWHNOH\HFHN G ]H\GH ROPDPDVÕ #!$.%6 NRQXVXQGD odoõúpd \DSÕOPDPDNWDGÕU H 6LVWHPLQ SDKDOÕ ELU \DWÕUÕP JHUHNWLUPHVL :!$.%6 KHQ ] \HQL WDVDUODQPDNWDGÕU I 'L HU %!$ 8&95;+0*<**(,='-('+,%'>*0'-0'5-'%,+ '!$ 8&95;+;(%; 5.%6 odoõúpdoduõqgdq VRUXPOX NRRUGLQDV\RQX VD OD\ÕFÕ ELULPLQL] DúD ÕGDNLOHUGHQ 6-*7383,3(4# % &'(')'*'+,-#&./#0'('1-)-)-#*2,2*12(3#*212(,3(4## *!$ 8&9?8'/-&,(@,9,7-'0,#,+,0, VRUXQXQ FHYDEÕ D E YH\D F LVH \DQÕWOD\ÕQÕ] # #!$ A&9?&R UDIL %LOJL 6LVWHPL ELULPL D.%6 KDNNÕQGD \HWHUOL ELOJL VDKLEL ROPDPD :!$ %LOJL LúOHP ELULPL E.%6 NXUPDN LoLQ JHUHNOL X]PDQ SHUVRQHOLQ \RNOX X %!$ øpdu ELULPL F.XUXPGD.%6 QL GHVWHNOH\HFHN YDVÕIWD GRQDQÕP YH \D]ÕOÕP DOW\DSÕVÕQÕQ ROPDPDVÕ '!$ )*+,-*#,+,0, G 9HUL DOWOÕNODUÕ.%6 QL GHVWHNOH\HFHN G ]H\GH ROPDPDVÕ <!$ 'L HU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! H 6LVWHPLQ SDKDOÕ ELU \DWÕUÕP JHUHNWLUPHVL @!$.%6 odoõúpdoduõqgdq VRUXPOX KHUKDQJL ELU ELULP PHYFXW GH LOGLU I 'L HU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 9 øgdul \DSÕ LoHULVLQGH \HQLGHQ ELU \DSÕODQPDQÕQ JHUHNWL LQL G ú Q \RUVDQÕ] 5.%6 odoõúpdoduõqgdq VRUXPOX NRRUGLQDV\RQX VD OD\ÕFÕ ELULPLQL] DúD ÕGDNLOHUGHQ J U ú Q ] EHOLUWLQL] # 6-*7383,3(4# *!$ +HUKDQJL ELU \HQLGHQ \DSÕODQPD\D JHU'5=B5-;+ *!$ 8&9?8'/-&,(@,9,7-'0,#,+,0, #!$ gqhul &R UDIL %LOJL 6LVWHPOHUL ELU P G UO N odwõvõ DOWÕQGD GH LO GH P G U O N VW ELU \DSÕGD.ǣ o Ç º º ç ò Ú #!$ A&9?&R UDIL %LOJL 6LVWHPL ELULPL G ú Q OPHOL YH RQD J UH NXUJXODQPDOÕGÕU :!$ %LOJL LúOHP ELULPL ǡ Ç ȋ Ȍ ç Ú Ç : øgdul \DSÕ LoHULVLQGH QH W U VRUXQODUOD NDUúÕODúÕ\RUVXQX] # %!$ øpdu ELULPL Ȁ ç Ç Çç Ç Ç ò ǯ ǡ hvw G ]H\ \ QHWLFLOHULQ NRQX\D X]DN GXUPDODUÕQGDQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH '!$ )*+,-*#,+,0, ç Dz dz Çç Ç Ç Ç#$ <!$ 'L HU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! * UHY YH \HWNLOHULQ WDQÕPODQPDPÕú ROPDVÕQGDQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH @!$.%6 odoõúpdoduõqgdq VRUXPOX KHUKDQJL ELU ELULP PHYFXW GH LOGLU %LULP LoL NRRUGLQDV\RQ HNVLNOL LQGHQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH 'L HU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! '()*(+ǣ Ç Çç Ç Ç Ú ǡ Ç Ç 9 øgdul \DSÕ LoHULVLQGH \HQLGHQ ELU \DSÕODQPDQÕQ JHUHNWL LQL G ú Q \RUVDQÕ] J U ú Q ] EHOLUWLQL] # Ç Ç º º Ú ç Ç ÇǢ!!#$#. f G G G ;# ; G G G G G o o o;o# %# G #%# o G G G G G Gf G G G# &# G#&# Dz Y G G G G G. fg G Gdz#!. f! < d/>/d / 7 Z 7ƐƚĂŶďƵů ƺLJƺŬƔĞŚŝƌ ĞůĞĚŝLJĞ ĂƔŬĂŶůŦŒŦ! *!$ +HUKDQJL ELU \HQLGHQ \DSÕODQPD\D JHU'5=B5-;+ Ç Ç Ú ºÇǢ Ç Ç çç Ç 2 Sayfa #!$ gqhul &R UDIL %LOJL 6LVWHPOHUL ELU P G UO N odwõvõ DOWÕQGD GH LO GH P G U O N VW ELU \DSÕGD Form 01: <HUHO < QHWLPOHUGH.HQW %LOJL 6LVWHPL *HUoHNOHúLP $QDOL]i G ú Q OPHOL YH RQD J UH NXUJXODQPDOÕGÕU 7 & dhyuh YH ùhklufloln %DNDQOÕ Õ, C BSG M -,78 9 º ç ÇǢ Ç º Ǣ ò : Ú Ç Ç Ç Ç ÇǢ Ç Ç Ç Ç ç ǯ øgdul \DSÕ LoHULVLQGH QH W U VRUXQODUOD NDUúÕODúÕ\RUVXQX] # ǡ ç! çç Ç º ò Ç Ç Ç hvw G ]H\ \ QHWLFLOHULQ NRQX\D X]DN GXUPDODUÕQGDQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH * UHY YH \HWNLOHULQ WDQÕPODQPDPÕú ROPDVÕQGDQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH %&%'(#%)*+%,-+*+,+-+.&%#$ %LULP LoL NRRUGLQDV\RQ HNVLNOL LQGHQ ND\QDNODQDQ VRUXQODU LOH 'L HU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Y ǣ Ç Ç ç Dz dz Ú Ç ò ò Ç Ú Çç Ç 2 Ç Dz dz Ç Ǥ Ç Sayfa Ú!/+.,0*01%2(3(4%&+4%! G Ç ǡ G! ò ç Ç Ǥ Ç ǣ# Form 01: <HUHO < QHWLPOHUGH.HQW %LOJL 6LVWHPL *HUoHNOHúLP $QDOL]i 7 & dhyuh YH ùhklufloln %DNDQOÕ Õ, C BSG M -,78 9 5! ç Ç Ç Ç Ç Ǥ 6! Ç Çç çç ç Ǥ 7! Ç Çç çç ç Ǥ 8!DzǥǤǤdz Ç Çç Ç Ç Ç Çç Ç Ǥ Ú òç Ǥ º ǡ Ú òç º Ç Ç Dzǥdz Ç Ç Ç Ç Ç Ǥ İP2 Kurumsal Analiz - Kapsam Büyükşehir İl İlçe İl Özel İdaresi Altyapı Kurumu/Kuruluşu İSKİ- Su Kanalizasyon Büyükşehir İdaresi Fatih Belediyesi Pendik Belediyesi Gaz Dağıtım Anonim Şirketi Konya Büyükşehir Kocaeli Büyükşehir Denizli Kahramanmaraş Konya Özel İdaresi Denizli Özel İdaresi İGDAŞ- Gaz Dağıtım A.Ş Alanya Etimesgut Kent Bilgi Sistemi Standartlarının Belirlenmesi Çalıştayı, 09-11 Temmuz 2012, 4
İP2 Kurumsal Analiz SWOT Yapılan analizlere dayalı olarak gerçekleşen SWOT Analizi ile yerel yönetimlerin KBS uygulamaları ile ilgili Güçlü-Zayıf yönleri belirlenecek ve dış çevreden kaynaklanan Fırsat ve Tehditler saptanmıştır. Güçlü Düzenli bir coğrafi veri yönetimi stratejisi Coğrafi veri yönetiminde lider ve karar merci olacak sorumlu birim Akademik destek Zayıf Kadastro sorunları ile ilgili strateji eksikliği Uyumsuz veri Özel ve kamu kurumlar arasındaki olmaması işbirliği Fırsatlar İyi yönetişim için gerekli vizyon Güçlü siyasi destek Coğrafi veri yönetimini koordine edecek bağımsız bir kurulun Tehditler Birlikte çalışması gerek grupların işbirliği içinde olmaması Siyasi desteği kaybetmek YÖNETİŞİM İNSAN KAYNAKLARI ERİŞİM SAĞLAMA VERİ İÇERİK YAZILIM DONANIM GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER FIRSATLAR TEHDİTLER -KBS kurulmuş ve işliyor -Birçok birimde KBS kullanılıyor -Koordinasyon birimi bulunuyor -Kurum içi veriler paylaşılıyor -Gelirlerin sağlıklı olarak takip edilmesi -Uzman personelin yetişmesi -Personel ihtiyacı -Veriye Hızlı erişimin sağlanması -İşlemlerin internet ortamında gerçekleştirilmesi -Dijital verilerin kullanılıyor ve işleniyor -Verileri kendi personelimizin işliyor -Birlikte çalışabilirlik esaslarına uyması -OGC standartlarına uyulması -Veri üretim kaynaklarının dijital -Çok kullanıcılı lisans bulunması -Yerli yazılım kullanılması -Güçlü veri tabanının bulunması -Yazılımın açık kaynak kodlu -KBS için kurumda yeterli donanımın bulunması -Kurumun donanım için bütçe ayırması -Yöneticilerin konuya uzak -Görev ve yetkiden kaynaklanan sorunlar -Bütçe ödeneğinin az - Birimler arası standart yapının olmaması -İdari sorunlarım -Ekonomik sorunlar -Vatandaşın yeterli bilgilendirilmemesi -veri üretiminin düzenli olmaması -Niteliksiz verilerin -Veriye erişimde resmi yazışmaların süreci uzatması -Eski cad verilerinin topolojisini kurmakta yaşanan güçlükler -Veri temelindeki mevzuat sorunları -Cad kullanımından gelen yazılım kullanım alışkanlıkların güçlükle yenilmesi - Mevcut donanımlarla yaşanan uyum sorunları -Bilgilerin veri tabanında toplanması ve güncel tutulması, paylaşılması -İş yönetiminde açıklık/ şeffaflığı sağlamak -Eğitim fırsatlarının yaratılması -Kurum dışı veri paylaşımının elektronik -Veri kalitesinin artırılması -Verinin projeksiyon ve koordinat bilgisini anlık olarak görmek -Yedekleme sistemini geliştirmek -Yazılım geliştirme ortamının esnek -Yazılım firma tekelinin olmaması -Güçlü eğitim destek alınması -Ek donanım ünitelerinin alınması -Maliyetin yüksek -Tapu ve nüfus müdürlüklerinden veri almakta yaşanan sıkıntılar -Dış mali kaynak bulunamaması -Mevzuat sorunları -Farklı veri formatlarının -Farklı referans sisteminin -Tapu kurumlardan alınan veriler için web servislerinin -Diğer kurumlardan alınan verilerin fiziksel donanım ile alınması -Dışarıdan temin edilen uydu görüntülerinin fiyatının yüksekliği -Veri standartlarındaki uyumsuzluklar - Donanımla ilgili yeterli eğitim ve destek alınmaması VERİ TAŞIMA Bütün birimlerde internet mevcuttur. -Yedek internet bağlantısının -İnternet çıkış hızının teknoloji 50 mb lik metro ethernet çıkışı vardır. bulunmaması ile paralel olarak artırılması İP2 Kurumsal Analiz Sonuç, Değerlendirme 5
İP2 Kurumsal Analiz Sonuç, Değerlendirme İP2 Kurumsal Analiz Radar Grafik 6
İP2 Kurumsal Analiz Boston Matrisi Boston Matrisleri; İlgi-Güç matrisleri ile gösterilmiştir. İP2 Kurumsal Analiz Boston Matrisi Boston Matrisleri; Veri-Teknoloji potansiyeli matrisleri ile gösterilmiştir. 7
İP2 Kurumsal Analiz Sonuç Türkiye de KBS yaklaşımlarında bir paralellik taşımadığı, KBS nin potansiyel bileşenlerinde yapısal farklılıklar gösterdiği, teknolojiye olan olumlu ilgi yanında, bilgi yönetiminde henüz nitelikli güç e erişilemediği dolayısıyla KBS organizasyonu ve uygulama esaslarında kent bilgisinin etkin kullanım ve paylaşımı için idari, politik ve teknolojik boyutlarıyla, çok yönlü, güçlü, bütüncül bir ulusal kent bilgi sistemleri standart birliğinin tesisine gereksinim olduğu saptanmıştır. TEŞEKKÜRLER Doç. Dr. Arif Cagdas AYDINOGLU İTÜ Geomatik Mühendisliği 34469 Maslak- aaydinoglu@itu.edu.tr 8