SANAT TARİHİ I Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı
Gotik Sanat Ortaçağ: Antik Çağ ın sona ermesinden (6. yüzyılın ilk yarısından) Rönesans a kadar olan yaklaşık bin yıllık dönem - klasik çağ ile yeniçağ arasındaki orta dönem. 13.-15. yy. arasında imparatorla papalık arasında anlaşmazlıklar sürmekteydi. Feodal yönetim şekli hakimdi.
«Ortaçağ da skolastik düşünce hakimidir. Ortaçağ karanlık dönemdir.» Skolastik: Latince scola yani okul sözcüğünden türetilmiş, okul felsefesi veya okulda öğretilen felsefe anlamına gelir. Hıristiyanlık dogmasının temellendirilmesi ve sistematik biçimde derlenip toplanması çabalarının ürünüdür. Skolastiğin ayırd edici özelliği ne söylediği değil, nasıl söylediğidir. Bu dünyaya ilişkin konuları da yine Hıristiyan dini açısından ele almıştır.
12. yüzyılın sonunda Batı dünyası Arap felsefesinin önemli yapıtlarıyla tanışmış, Antik dönemin Yunanca kaynaklarına da Arapların çevirileri üzerinden ulaşmaya başlamıştır. İbn-i Sina Aristoteles
Gottfried Semper e göre Gotik Sanat, Skolastik, felsefenin taşa dönüştürülmesidir. Victor Hugo katedrallerden söz ederken Ortaçağlarda insanlığın taşa oyulmamış büyük düşüncesi yoktur demiştir.
Kilisenin tavanının örtülmesi için kaburgalı tonoz kullanılması gibi basit bir teknik ilkeden hareketle yeni bir estetik anlayış gelişim yolu bulmuştur. Ortaçağ sanat ve mimari dili, zaman içinde karakteristik hale gelmiştir. St. Denis Katedrali, koro yeri, 1137-1144, Paris.
Gotik sanat 12.-13. ve hatta 14. yüzyıllar boyunca Avrupa da kültürel liderliği yapmış olan Fransa nın kuzeyinde, 1150 lerde başladı, Almanya da tanınması 1230 ları buldu. Dünyevi hayatın geçiciliği karşısında öte dünyanın önemini arttırması Kavimler Göçü nün sonucunda Roma İmparatorluğu nun yıkılmasından İtalyanlar bir Cermen kavimi olan Gotları sorumlu tuttukları için bu dönemin adı Gotik olarak belirlendi. Saint-Étienne de Sens Katedrali, 1140-16. yüzyıl, Sens, Bourgogne.
Sens Katedrali planı Bu dönemde yapı yüzeyleri parçalanmaya, yuvarlak kemerler sivri kemer olmaya başlar. Sens Katedrali kesiti
Notre-Dame Katedrali, 1163-1250, batı cephesi St Anne kapısı, Paris. Gotik portal Romanesk portal St. Trophime Kilisesi, Tanrı Tahtındaki İsa, 12.yy sonları, Arles, Fransa
Notre-Dame Katedrali, 1163-1250 Paris. Batı cephesi. Notre-Dame Katedrali planı
Notre-Dame Katedrali, 1163-1250, Paris. Orta nef.
Notre-Dame Katedrali, 1163-1250 Paris. Gül pencere (içeriden).
Gotik heykel Ortaçağ da Hıristiyanlığın kısa yoldan yaygınlaştırılmasını isteyen kilise büyük bir uğraş içinde kilise öykülerinin resimlerini sipariş eder Gotik heykel, mimarlığa bağlı, neredeyse onun bir parçası olarak gelişmiştir. Notre-Dame Katedrali batı cephesi orta portal. Son Yargı Sahnesi, detay. Dolayısıyla mimar heykel ve kabartma programlarından da sorumludur.
Notre-Dame Katedrali, 1163-1250, batı cephesi, Meryem Ana kapısı.
Chartes Katedrali, 1194-1250, Chartes.
Chartes Katedrali kuzey cephesi ana portal.
Chartes Katedrali, batı cephesi, kraliyet portali.
Chartes Katedrali, iç görünüm ve payanda sistemi
Romanesk vitray Gotik vitray Aziz Daniel, İsrail Kralı David, Peygamber Hosea vitrayı, 11. yüzyıl sonu Augsburg Katedrali, Almanya. Chartes Katedrali koro yeri vitrayı, 12. ve 13. yüzyıl.
Ortaçağ da resim daha çok (kitap resmi ve) yeni anlayışla gelişen mimari yapıdaki vitraylarla varolmuştur. Dolayısıyla mimarın denetimindedir. Dönemin sanatçısı doğayı taklit etme amacında değildi. O, kendisinden beklenen, anlatmak istediği hikâyeyi doğaüstünü anlatmak ve ilgi çekmek istiyordu. Amiens Katedrali, 1288, gül pencere vitrayı.
Amiens Katedrali, 1288, batı cephesi, ana portal, Amiens.
Amiens Katedrali, ana portal detay.
Amiens Katedrali, örtü düzeni ve planı.
Naumburg Katedrali, Son Akşam Yemeği, 1250 sonrası. Naumburg Katedrali, 13. yüzyıl, Almanya.
Sanki çağının soylularını model almış gibidir Naumburg Katedrali, Ekkehart ve Uta, 1260 civarı.
Strasbourg Katedrali ana portali Strasbourg Katedrali, 13. yüzyıl başları.
Strasbourg Katedrali güney çapraz sahın girişi. Meryem in Ölümü sahnesi, 14. yüzyılın ilk yarısı.
Nicola Pisano, Meryem e Müjde, İsa nın Doğuşu ve Çobanlara Müjde aynı sahnede. 1260. Pisa Vaftizhanesi mermer kürsüsü.
Halberstadt Ustası, St. Paul, 1185.
Maria Magdalena (Mecdelli Meryem) Hz. İsa nın Dirilişini Müjdeliyor.
Villard de Honnecourt albümünden aslan figürü, 1240, Paris Bibliotheque Nationale.