21 Aralık 2012 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28504 (Mükerrer) YÖNETMELİK Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından: İKİ VEYA ÜÇ TEKERLEKLİ MOTORLU ARAÇLARIN ARKA TESCİL PLAKASININ TAKILMA YERİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (2009/62/AT) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, iki veya üç tekerlekli motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uygunluğunu yerine getirmek üzere, iki veya üç tekerlekli motorlu araçların arka tescil plakasının takılma yeri ile ilgili olarak araç tipinin aksam tip onayına ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, arka tescil plakasının takılma yeri bakımından iki veya üç tekerlekli motorlu araç tipine aksam tip onayı belgesi verilmesi işlemlerine dair hükümleri kapsar. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik, a) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesine, 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesine dayanılarak, b) Avrupa Birliğinin iki veya üç tekerlekli motorlu araçların arka tescil plakasının takılma yeri ile ilgili 13/7/2009 tarihli ve 2009/62/EC sayılı direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır. Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) AB: Avrupa Birliğini, b) Aksam: Aracın bir parçası olarak ilgili mevzuat hükümlerine tabi olan ve ilgili mevzuata göre bu araçtan bağımsız olarak da tip onayı alabilen bir üniteyi, c) Araç: Araç sınıflarından birine dahil olup MOTOY da yapılan tanımlamaya uygun olarak şase üzerine imal edilen iki ve üç tekerlekli mopedler, iki, üç ve dört tekerlekli motosikletler ve sepetli motosikletleri, ç) AT: Avrupa Topluluğunu, d) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını, e) İmalatçı: İki veya üç tekerlekli motorlu araçları veya aksam veya ayrı teknik üniteleri imal eden, tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından Onay Kuruluşuna karşı sorumlu olan kişi veya kuruluşu veya imalatçı temsilcisini, f) İmalatçı temsilcisi: Bu Yönetmeliğin kapsadığı alanda yetkili kuruluşa karşı imalatçıyı temsil etmek ve onun adına hareket etmek üzere imalatçı tarafından görevlendirilen, gerçek veya tüzel kişiyi, g) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğini (2007/46/AT), ğ) MOTOY: 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğini (2002/24/AT), h) Onay Kuruluşu: Bir aracın, aksamın veya ayrı teknik ünitenin tip onayından bütün yönleri ile sorumlu olan, onay belgelerini veren ve gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla temasları yürüten, imalatçının üretim uygunluk düzenlemelerine uyup uymadığını belirlemekten sorumlu, teknik servisleri görevlendiren yetkili merci olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını, ı) Tanıtım dosyası: Başvuru sahibi tarafından Teknik Servise veya Onay Kuruluşuna bilgi dokümanı (tanıtım belgesi) gereğince verilen bilgi, çizim, fotoğraf ve bunun gibi belgeleri içeren dosyayı, i) Tanıtım paketi: Tanıtım dosyası ile Teknik Servisin veya Onay Kuruluşunun görevlerini yerine getirmeleri sürecinde tanıtım dosyasına eklemiş oldukları deney raporları ve diğer belgeleri, j) Tanıtım paketi fihristi: Tanıtım paketi içinde bulunan belgelerin uygun bir şekilde numaralandırılarak veya bütün sayfaların tanımlanabilmesine imkan verecek şekilde işaretlenerek bir liste halinde yazılmasını, k) Teknik Servis: Bir deney laboratuvarı olarak Onay Kuruluşu adına bizzat Onay Kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek gerekli deneyleri yapmak veya bir uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak yine Onay Kuruluşu
adına bizzat Onay Kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek ilk değerlendirmeyi ve diğer deney veya muayeneleri yapmak üzere Onay Kuruluşu tarafından görevlendirilmiş kuruluş veya kurumu, l) Tip Onayı: Bir aracın, bu Yönetmelikte öngörülen teknik şartlara uygunluğunun belgelenmesi işlemini, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Uygulama Usul ve Esasları Tip onayı başvurusu MADDE 5 (1) Araç için Tip Onayı belgesi başvuruları, tanıtım paketi içinde tanıtım fihristine uygun olarak düzenlenmiş tanıtım dosyasıyla birlikte imalatçı tarafından Onay Kuruluşuna yapılır. Tanıtım dosyası başvurudan itibaren onayın verildiği veya reddedildiği tarihe kadar Onay Kuruluşunun incelemesine açıktır. (2) Belirli bir tipe ait Tip Onayı başvuruları, ancak bir onay kuruluşuna yapılabilir. Başvuru sahibi, başka bir ülkenin onay kuruluşuna başvuruda bulunmadığını bir yazı ile Onay Kuruluşuna bildirir. (3) Onaylanacak her tip için ayrı bir başvuru yapılır. Tip onayı işlemleri MADDE 6 (1) Onay Kuruluşu, bu Yönetmeliğin eklerinde belirtilen teknik şartları sağlayan aracın herhangi bir tipi için MOTOY un 6 ncı maddesine ve bu Yönetmeliğe göre tip onayı işlemlerini yerine getirir ve Ek-1 İlave 2 de örneği bulunan aksam tip onayı belgesini ve tip onayı numarasını verir. Teknik servisler MADDE 7 (1) TS EN ISO/IEC 17025 ve/veya TS EN ISO/IEC 17020 veya eşdeğer ulusal veya uluslararası standartları sağlayan, deney ve analizleri yapabilecek laboratuvar ve/veya teknik imkânları bulunan resmî ve özel kurum ve kuruluşlar, yapılacak protokolle belirlenecek şartlar çerçevesinde teknik servis olarak Bakanlıkça görevlendirilebilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Piyasaya Arz ve Tedbirler, Bildirimler ve Muafiyetler Piyasaya arz ve tedbirler MADDE 8 (1) Arka tescil plakasının takılma yeri ile ilgili olarak iki veya üç tekerlekli motorlu araçların piyasaya arz edilmesini düzenleyen prosedürler ve tip onayına uygunsuzluk halinde alınacak tedbirler hakkında MOTOY hükümleri uygulanır. Bildirimler MADDE 9 (1) Avrupa Birliğinin 2009/62/EC direktifi dikkate alınarak hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu ve Onay Kuruluşu ile görevlendirilen Teknik Servisin adı ve adresi Avrupa Komisyonuna ve AB üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına bildirilir. (2) Onay Kuruluşu, tip onayı belgesi verdiği veya reddettiği her araç tipinin doldurulmuş tip onayı belgesinin bir kopyasını belgenin düzenlenme tarihinden bir ay içinde AB üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına bildirir. (3) Onay Kuruluşunca, bu Yönetmelik hükümlerine göre tip onayı belgesinin reddi veya geri çekilmesi veya tescilin reddi, geri çekilmesi veya satışın yasaklanması gibi alınan kararların dayandırıldığı nedenler ilgili tarafa bildirilir. Ayrıca bu bildirimde yürürlükteki mevzuat çerçevesinde alınan kararlarla ilgili tanınan süreler belirtilir. Muafiyetler MADDE 10 (1) Arka tescil plakasının takılma yeri konusunda teknolojik olarak gelişmiş bu Yönetmelik kapsamındaki araçlar için Tip Onayı belgesi talep edilmesi halinde, Av Komisyonuna ve AB üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına bilgi verilerek, bunlara Ulusal Tip Onayı belgesi verilebilir. (2) Onay Kuruluşu; ordu hizmetleri, sivil savunma, itfaiye hizmetleri ve kamu düzenini korumakla görevli birimlerde kullanılmak üzere imal edilen araçlar bu Yönetmeliğin şartlarından muaf tutabilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler İdari yaptırımlar MADDE 11 (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin ihlali halinde, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 12 (1) 14/11/2002 tarihli ve 24936 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Arka Tescil Plakasının Takılma Yeri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (93/94/AT) yürürlükten kaldırılmıştır. Uygulama GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki iki veya üç tekerlekli motorlu araçların arka tescil plakasının takılma yeri için ilk defa Tip Onayı alacak araçlar 1/3/2013 tarihinden itibaren, Tip Onayı mevcut araçlar ise 1/9/2013 tarihinden itibaren bu Yönetmelik şartlarını sağlamak zorundadır. (2) Bu Yönetmelik kapsamındaki iki veya üç tekerlekli motorlu araçların arka tescil plakasının takılma yeri için, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girişinden önce İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Arka Tescil Plakasının
Takılma Yeri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğine (93/94/AT) göre AT Tip Onayı belgesi olan araçların kapsam genişletmelerinde bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. (3) Bu Yönetmelik kapsamındaki iki veya üç tekerlekli motorlu araçların arka tescil plakasının takılma yeri için, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girişinden önce İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Arka Tescil Plakasının Takılma Yeri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğine (93/94/AT) göre AT Tip Onayı Belgesi olan araçların mevcut deney raporları Teknik Servis tarafından uygun görülmesi halinde kabul edilebilir. Ulusal tip onayı belgesi GEÇİCİ MADDE 2 (1) Avrupa Birliğinde uygulaması kabul edilene kadar araca AT Tip Onayı belgesi yerine Ulusal Tip Onayı belgesi verilir. Yürürlük MADDE 13 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 14 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür. Ek-1 1 - BOYUTLAR İki veya üç tekerlekli motorlu araçların (1) aşağıdaki gibi olmalıdır. arka tescil plakasının takıldığı yerin boyutları 1.1 - Mopedler ve gövdesiz dört tekerlekli hafif motosikletler 1.1.1 - Genişlik: 100 mm 1.1.2 - Yükseklik: 175 mm veya 1.1.3 - Genişlik: 145 mm 1.1.4 - Yükseklik: 125 mm 1.2 - Gövdesiz, dört tekerlekli hafif motosikletler hariç; motosikletler, azami gücü 15 kw a kadar olan üç tekerlekli motosikletler ve dört tekerlekli motosikletler. 1.2.1 - Genişlik: 280 mm 1.2.2 - Yükseklik: 210 mm 1.3 - Azami gücü 15 kw ı geçen üç tekerlekli motosikletler, gövdeli dört tekerlekli hafif motosikletler ve gövdeli dört tekerlekli hafif motosikletler dışındaki dört tekerli motosikletler. 1.3.1 - Motorlu Araçların ve Römorklarının Arka Tescil Plakasının Takıldığı ve Sabitlendiği Alan ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (70/222/AT) nde belirtildiği gibi yolcu otomobillerine ait hükümler uygulanmalıdır. 2 - GENEL YERİ (1) Mopedlerde, bunlar tescil ve/veya tanımlama plakasıdır
2.1 - Arka tescil plakası aracın arka kısmına aşağıdaki şekilde takılmalıdır. 2.1.1 - Plaka, aracın dış uçlarından geçen boylamasına düzlemler içerisinde konumlandırılmalıdır. 3 - EĞİMİ 3.1 - Arka tescil plakası aşağıdaki gibi olmalıdır. 3.1.1 - Aracın boylamasına orta düzlemine dik açıda olmalıdır. 3.1.2 - Tescil numarasına ait arka plaka yukarıya dönük olduğunda, yüksüz araç durumunda, düşeyle 30 den daha fazla olmayacak şekilde eğim yapabilir. 3.1.3 - Tescil numarasına ait arka plaka aşağıya dönük olduğunda, yüksüz araç durumunda, düşeyle 15 den daha fazla olmayacak şekilde eğim yapabilir. 4 - AZAMİ YÜKSEKLİK 4.1 - Araç yüksüz iken, tescil plakasının takıldığı yer üzerindeki hiçbir nokta, yerden 1,5 m den daha fazla olmamalıdır. 5 - ASGARİ YÜKSEKLİK 5.1 - Araç yüksüz iken, tescil plakasının takıldığı yer üzerindeki hiçbir nokta yerden 0,20 metreden daha az yükseklikte veya bu yükseklik 0,20 metreden az ise, yerden yükseklik tekerlek yarıçapından az olmamalıdır. 6 - GEOMETRİK GÖRÜŞ ALANI 6.1 - Plakanın takıldığı yer iki dihedral açısı ile sınırlandırılan bir yer içerisinde görülebilir olmalıdır: biri, plakanın takıldığı yerin üst ve alt yatay kenarlarından geçen iki düzlem tarafından yatay kenarla yapılan açıdır, yataya göre açılar Şekil 1'de gösterilmiştir; diğeri plakanın her bir kenarından geçen iki düzlem tarafından tanımlanan fark edilebilir bir düşey kenar ile yapılan açıdır, aracın boylamasına orta düzlemi ile ilgili açılar Şekil 2'de gösterilmiştir.
Şekil 1 - Geometrik görüş alanı açısı (yatay uçlu dihedral) Şekil 2 - Geometrik görüş alanı açısı (fark edilebilir düşey uçlu dihedral)
Ek-1 İlave 1 İKİ VEYA ÜÇ TEKERLEKLİ MOTROLU ARACIN BİR TİPİNİN ARKA TESCİL PLAKASININ TAKILMA YERİ KONUSUNDA BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) ( Araç tip onayı için başvurudan ayrı olarak verildiğinde, aksam tip onayı için başvuruya eklenecektir.) Başvuru No ( başvuran tarafından verilir):... İki veya üç tekerlekli motorlu aracın bir tipinin arka tescil plakasının takılma yeri konusunda aksam tip onayı için başvuru, MOTOY un Ek-2, Bölüm A da yer alan aşağıdaki maddeleri içermelidir. - Madde 0.1, - Madde 0.2, - Madde 0.4'den Madde 0.6'ya kadar, - Madde 2.2, - Madde 2.2.1,
- Madde 9.6, - Madde 9.6.1. Ek-1 İlave 2 Onay Kuruluşunun Adı İKİ VEYA ÜÇ TEKERLEKLİ MOTORLU ARACIN BİR TİPİNİN ARKA TESCİL PLAKASININ TAKILMA YERİ KONUSUNDA AKSAM TİP ONAYI BELGESİ ÖRNEK Teknik servisi tarafından verilen.. tarihli ve No lu rapor Aksam tip onay no: Kapsam genişletme No: 1. Aracın ticari markası veya adı: 2. Aracın tipi:... 3. İmalatçının adı ve adresi:.. 4. İmalatçı temsilcisinin ad ve adresi (varsa):..
5. Deney için aracın sunulduğu tarih: 6. Aksam tip onayı verildi/reddedildi (1) 7. Yer: 8. Tarih:. 9. İmza:.. (1) Uygulanmayanı çiziniz.