2013 Türkiye Güvenlik Sektörü Raporu Hazırlayan: a&s Türkiye Bu yazımızda Türkiye de çalışan güvenlik firmalarından aldığımız görüşler doğrultusunda 2013 yılına dair genel bir değerlendirme sunmaya çalışıyoruz. Ülkemizde tam olarak ölçümlendirilemeyen sektörlerdeki büyüklük tahminlerimiz tamamen beyana dayalı. Bunun en önemli sebebi kayıt dışı ya da farklı GTIP numaraları altında ülkeye giren ürünler olarak gösteriliyor. Çok sayıda firmayla yaptığımız görüşmeler gösteriyor ki firmaların sektörle ilgili tahminleri arasında büyük farklar yok. Bahsedilen rakamlar sektör ölçümlenebilir konuma geldiğinde gerçekten karşımıza çıkacak rakamlara yakın olacaktır. Hazırladığımız yazıya görüş ve değerlendirmelerini bizimle paylaşarak katkı sunan sektör temsilcilerine teşekkür ediyoruz. İşte 2013 Türkiye Güvenlik Sektörü değerlendirmesi! Katkı Sunanlar (Alfabetik Olarak) Bülent Çobanoğlu Senkron Güvenlik Genel Müdürü Ekrem Özkara Okisan Yönetim Kurulu Başkanı Gürani Kılıç Bosch Güvenlik Sistemleri Bölge Satış Direktörü Hande Anar NFS Güvenlik Genel Müdür Yrd. Saruhan Acar Bilgi Elektronik Genel Müdür Yrd. 58
59
2013: Beklentileri Karşılayan Bir Yıl 2 013, politik ve ekonomik olarak dünya çapında çalkantılı bir yıl oldu. Ancak Türkiye ekonomisi özellikle inşaat sektöründe küresel büyümeyi sürdürdü. Peki, bu büyümeden güvenlik ve yangın sektörünün payına ne düştü? Sektör, geçmiş yıla oranla nasıl bir seyir izledi? Sektör profesyonellerinin ortak görüşü, güvenlik ve yangın sektörünün büyümeye devam ettiği yönünde Okisan CEO su Ekrem Özkara, 2013 yılının sektör adına dikkat çekici atılımların ve dönüşümlerin yılı olmadığını ve bu nedenle sektörde etkileyici/ belirleyici bir değişimin yaşanmadığını dile getiriyor. Önce çıkan ürün ve projeler açısından bakıldığında bunun doğruluğu yadsınamaz. Ancak buna rağmen sektörün büyümeye devam ettiğini görüyoruz. Senkron Güvenlik Genel Müdürü Bülent Çobanoğlu, bu durumu 2013 yılı itibariyle küresel ekonomideki belirsizlik önemli ölçüde azaltılmış, Türkiye ekonomisi ise hedeflenen yüzde 4.4 oranında ekonomik büyümeyi aşmıştır. İnşaat sektöründeki büyüme ise yüzde 7.4 oranında gerçekleşmiştir. Buna bağlı olarak güvenlik sektörü ise yüzde 8 oranında büyüme ivmesini korumuştur. Ancak satışlardaki karlılığını henüz 780.000 KM2 YÜZ ÖLÇÜMÜ, 76.000.000 NÜFUS VE DÜNYANIN 17. BÜYÜK EKONOMİSİNE SAHİP ÜLKEMİZ AÇISINDAN SEKTÖRÜN BÜYÜKLÜĞÜNE BAKILDIĞINDA, POTANSİYEL İMKANLARIN ÇOK GERİSİNDE KALDIĞINI GÖRÜYORUZ istenen seviyeye taşıyamamıştır, sözleriyle değerlendiriyor. Bilgi Elektronik Genel Müdür Yardımcısı Saruhan Acar ise sektörün geçmiş yılına ilişkin görüşlerini Ekonomik istikrarsızlıklar 2013 yılında da devam etti ve bu durum direkt olmasa da dolaylı olarak ülkemizi de etkiledi. Ancak buna rağmen, biz sektörümüzün her yıl olduğu gibi talep, hizmet ve ciro açısından bir önceki yıla göre en çok büyüme gösteren sektörlerden birisi olduğunu düşünüyoruz, diye ifade ediyor. Bosch Güvenlik Sistemleri Bölge Satış Direktörü Gürani Kılıç da sektördeki büyümenin devam ettiği görüşünde; ancak geçmiş yıllara oranla daha yavaş bir seyirle. Son 5 yıllık döneme bakıldığında 2013 senesi önceki senelere kıyasla daha durgun geçse de, sektör Ekrem ÖZKARA OKİSAN yüzde 5-6 oranında bir büyüme kat etti, diyen Kılıç, Bosch Güvenlik Sistemleri Türkiye olarak da bir önceki yıla göre cirolarını %17 oranında arttırdıklarını belirtiyor. NFS Teknoloji Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Handan Anar da bu olumlu tabloda konusunda hemfikir. Yılın son aylarına kadar USD paritesinde çok ciddi değişikliklerin olmaması ve henüz siyasal seçim yılı olmayışı nedeniyle 2013 te stabil sayılabilecek bir süreç yaşandı ve bu da projelerin gerçekleşmesini kolaylaştırdı, diyen Anar, bu paralelde NFS Teknoloji olarak da hedeflerine ulaştıklarını dile getiriyor. Sektör temsilcilerinin değerlendirmelerinden yola çıktığımızda ortaya çıkan sonuç, büyümenin yüzde 10 un altında kaldığı; ancak beklentileri karşıladığı yönünde. 60
Sektörün Büyüklüğü Gürani Kılıç, Elimizde Türkiye deki güvenlik ve seslendirme sistemleri sektörünün büyüklüğüne dair kesin istatistiksel bir veri bulunmamakla birlikte, piyasada araştırma yapan şirketlerden aldığımız bilgiler doğrultusunda, faaliyet gösterdiğimiz ürün gruplarında (CCTV, hırsız alarm, kartlı geçiş kontrol, yangın algılama, genel seslendirme ve acil anons, kongre, profesyonel ses sistemleri), mühendislik hizmetleri, kurulum, bakım ve diğer satış sonrası hizmetler hariç sadece üretici ciroları göz önünde bulundurulduğunda, toplam pazar büyüklüğünün 2013 yılında 153 milyon mertebesine ulaştığını tahmin ediyoruz, diye belirtiyor. Çobanoğlu ise sektörün büyüklüğünün 700 milyon Dolar a ulaştığı görüşünde. 700-900 milyon USD hacmin söz konunu olduğunu belirten Özkara ise bu rakamların, 780.000 km2 yüz ölçümü, 76.000.000 nüfus ve dünyanın 17. büyük ekonomisine sahip ülkemiz açısından bakıldığında, potansiyel imkanların çok gerisinde olduğunu belirtiyor. YILIN SON AYLARINA KADAR USD PARİTESİNDE ÇOK CİDDİ DEĞİŞİKLİKLERİN OLMAMASI VE HENÜZ SİYASAL SEÇİM YILI OLMAYIŞI NEDENİYLE 2013 TE STABİL SAYILABİLECEK BİR SÜREÇ YAŞANDI VE BU DA PROJELERİN GERÇEKLEŞMESİNİ KOLAYLAŞTIRDI Öne Çıkan Projeler 2013 özellikle IP Modernizasyon projeleri ile öne çıktı. Gürani Kılıç, 2013 yılının özellikle enerji, alt yapı, ulaşım, sağlık ve spor alanında yatırımların arttığı ve birçok yeni projenin gündeme geldiği bir yıl olduğuna dikkat çekiyor. Bülent Çobanoğlu ise bu yorumu örnekleri ile destekliyor ve Türkiye de geçen senenin ses getiren projeleri arasında, Yüksek Hızlı Tren Projelerini, Mobese Yenileme Projelerini ve Senkron Güvenlik olarak imza attıkları Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Temsilcilik Binalarını, Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü Tesisler Daire Başkanlığının Spor Salonları ve Stadyumlar Projesi ni sayıyor. 2013 yılında iş ortakları vasıtasıyla Baku Havaalanı, Şişecam ın Handan ANAR NFS TEKNOLOJİ tüm Türkiye deki fabrikaları, K. Irak taki altı adet büyük hastane projesi ve Turk Telekom projelerine imza atan NFS Teknoloji Genel Müdür Yrd. Hande Anar ise 2013 yılında IP tabanlı güvenlik projelerinde ciddi bir artış gözlemlediklerini ifade ediyor ve IP tabanlı çözümlerinin, CCTV güvenlik projelerinin yaklaşık %60 ına ulaştığını vurguluyor. NFS Teknoloji olarak sadece Türkiye sınırındaki partnerlerimize değil, aynı zamanda yakın coğrafyamızda taahhüt projeleri olan partnerlerimize de başarılı projelerde çözüm ortaklığı yaptık, diye belirten Anar, başta Kuzey Irak olmak üzere tüm Irak taki önemli güvenlik projelerinde partnerleri vasıtasıyla çözümler sunduklarını dile getiriyor. Ürün Dağılımı Sektörün büyüklüğünün ürün bazında dağılımına gelirsek, gerçekleştirilen projelerin içerikleri de göz önünde bulundurulduğunda, bu yıl da geçmiş yıllarda olduğu gibi birinciliği CCTV Sistemlerin aldığını görüyoruz. Gürani Kılıç, Ürün grubu bazında en büyük pazar payını analog ve IP tabanlı video gözetim sistemleri alıyor. Bu grubu sırayla genel seslendirme ve acil anons, konferans, yangın algılama, profesyonel ses, hırsız alarm, kartlı geçiş kontrol ve bina yönetim sistemlerinin takip ettiğini söyleyebiliriz. Bu ürünlerin servis hizmetleri ise % 20 lik bir paya sahip, diye belirtiyor. Saruhan Acar da benzer bir sıralama yapıyor; ikinci sıraya Yangın, üçüncü sıraya Hırsız Alarm ve dördüncü sıraya Geçiş Kontrol Sistemlerini yerleştiriyor. 61
Sektörün ürün bazındaki dağılımını; Analog CCTV yüzde 35, IP CCTV yüzde 20, Hırsız İhbar yüzde 15, Yangın İhbar yüzde 15 ve Kartlı Geçiş yüzde 15 olarak karşılaştıran Bülent Çobanoğlu ise Analog ve IP CCTV arasındaki çekişmeyi gözler önüne seriyor. Öne Çıkan Ürünler Peki, 2013 nin öne çıkan ürünleri neler oldu? Hem projelerden hem de ürün dağılımından görülebileceği gibi 2013 te de CCTV sistemler ağırlığını koruyor. Analog CCTV ler halen birinci sırada yer alsa da IP sistemler lehine pazar payını her geçen yıl kaybediyor ve IP Sistemler daha fazla yaygınlaşıyor. Konuya ilişkin olarak Saruhan Acar, 2013 yılı geçen yılda da olduğu gibi özellikle Analog CCTV pazarında fiyatların iyice aşağıya indiği ve acımasız bir rekabetin yaşandığı yıl olarak görülebilir. Benzer şekilde IP CCTV tarafında da 2013 yılında fiyatlar inmeye başladı. Buna bağlı olarak da bu segmentteki rekabet kısmen agresifleşti, diye belirtiyor ve ekliyor: 2013 yılı bizce IP CCTV nin daha da belirgin halde öne çıktığı bir yıl olarak değerlendirilebilir. 2013 YILI GEÇEN YILDA DA OLDUĞU GİBİ ÖZELLİKLE ANALOG CCTV PAZARINDA FİYATLARIN İYİCE AŞAĞIYA İNDİĞİ VE ACIMASIZ BİR REKABETİN YAŞANDIĞI YIL OLARAK GÖRÜLEBİLİR. BENZER ŞEKİLDE IP CCTV TARAFINDA DA 2013 YILINDA FİYATLAR İNMEYE BAŞLADI. BUNA BAĞLI OLARAK DA BU SEGMENTTEKİ REKABET KISMEN AGRESİFLEŞTİ IP Sistemlerin yanı sıra, geçtiğimiz yıl sektöre damgasını vuran bir diğer yenilik ise Bulut Tabanlı Güvenlik Çözümleri ve Hizmetleri oldu. Sundukları bu çözüm ile birlikte, kendi güvenlik personelini istihdam etmek istemeyen veya profesyonel güvenlik teknolojisine yatırım yapmak için yeterli kaynağı olmayan işletmelerin güvenliğinin internet aracılığıyla uzaktan sağlanabildiğini vurgulayan Gürani Kılıç, Tesiste kurulu olan güvenlik kameralarından alınan görüntüler lokalde depolamaya gerek kalmaksızın Bulut a aktarılıp depolanabiliyor. İstendiği takdirde, bu teknolojiyi kullanarak Alarm İzleme Merkezi ndeki müşteri temsilcileri, firmaların sistemlerine Saruhan Acar Bilgi Elektronik uzaktan erişerek gelen tüm uyarı ve alarmları 7/24 izleyip, alarm doğrulaması yapabiliyor ve alarm durumunda ilgili güvenlik senaryolarını başlatabiliyorlar. Sistemde Bosch marka IP kameralar ve hoparlörler kullanıldığı takdirde müşteri temsilcileri, herhangi bir alarm durumunda tesiste ilgili bölgede canlı anons yaparak doğrudan müdahale de edebiliyorlar, diye belirtiyor. Öne Çıkan Dikey Pazarlar Dikey pazarlara odaklandığımızda, 2012 deki trendin güçlenerek, 2013 için de belirleyici olduğunu gözlemliyoruz. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının metro, raylı ulaşım (Marmaray), havalimanları 62
projeleri göz önünde tutulduğunda ulaşımın bu yıl da öne çıktığını görüyoruz. Aynı zamanda, sağlık ve AVM, ofis, konut ve otelleri içeren kompleks projeler geçtiğimi yıl adından söz ettiren dikeyler oldu. Gelecek Geçtiğimiz yıllarla karşılaştırdığımızda, bölgedeki tüm politik ve ekonomik istikrarsızlığa rağmen Türkiye de güvenlik sektörünün büyüme grafiğini koruduğunu görüyoruz. Büyük yenilikler ve değişimler etkin olmasa da sektör özellikle CCTV sistemlere dayalı projeler üzerinden genişlemeyi sürdürdü. 2014 e projeksiyon tuttuğumuzda ise Ekrem Özkara, bu yıl da CCTV ürünlerin ön planda ve belirleyici olacağını belirtiyor ve ekliyor: Halen piyasaya hakim olan her seviyedeki Analog CCTV ürünlerinin pazar payının, IP ürünler lehine düşme trendine girmesi beklenebilir. Ancak IP ürünlerin teknolojik özelliklerine ve uygulama birikimine sahip proje/uygulama firması sayısının görece azlığı, bu ürün gurubunun daha hızlı yol almasının önünde önemli bir engel olarak durmakta. Okisan olarak 2014 yılı içinde sunacakları; HD-CVI CCTV sistemlerinin, ÜRÜN GRUBU BAZINDA EN BÜYÜK PAZAR PAYINI ANALOG VE IP TABANLI VİDEO GÖZETİM SİSTEMLERİ ALIYOR. BU GRUBU SIRAYLA GENEL SESLENDİRME VE ACİL ANONS, KONFERANS, YANGIN ALGILAMA, PROFESYONEL SES, HIRSIZ ALARM, KARTLI GEÇİŞ KONTROL VE BİNA YÖNETİM SİSTEMLERİNİN TAKİP ETTİĞİNİ SÖYLEYEBİLİRİZ nitelikli IP-CCTV sistemleri ile birlikte sektöre yeni bir canlılık kazandırmasını umduklarını belirten Özkara, Sektörümüzün son kullanıcı nezdinde ekonomik seviye/niteliksiz ürünlerle kaybetmeye başladığı güvenin yeniden kazanılması ve daha ileriye taşınması adına büyük çaba içerisinde olacağız, diyor. Saruhan Acar da 2014 te IP CCTV lerin pazar payını arttıracağı görüşünde. Hem ülkemizde hem de dünyada yaşanan ekonomik/siyasi olumsuzluklara rağmen sektörümüzün büyümeye devam edeceğini düşünüyoruz, diyen Acar, 2014 yılında IP CCTV nin artık her segmentteki kullanıcı tarafından tercih edileceğini, belirgin bir pazar payı Gürani Kılıc Bosch Güvenlik Sistemleri elde edeceğini, bu doğrultuda da sektörde birçok IP CCTV markasının ciddi bir rekabet halinde olacağını bekliyoruz, diye belirtiyor. Ayrıca, diğer bir gelişme olarak, ev otomasyon sistemlerinin artık güvenlik sistemleri içinde bir bütün olarak talep göreceğini öngördüklerini belirtiyor. 2014 te, finans, eğitim, belediye ve ulaşım pazarlarının yine öne çıkacağını düşündüklerini belirten Hande Anar ise IP güvenlik sistemleri ile otomasyon sektörünün entegrasyon ve adaptasyonunun önem kazandığını belirtiyor. Schneider Electric ile yaptıkları işbirliği ile bu sürece başarılı projelerle katkı sunacaklarını belirten Anar, 2014 ün enerji verimliliği vurgusunun da artacağı bir yıl olacağına dikkat çekiyor. 63
Bülent Çobanoğlu Senkron Güvenlik SENE SONUNA DOĞRU ÖZELLİKLE SON ÇEYREKTE YENİ İNŞAAT PROJE SAYISINDA CİDDİ ARTIŞLARIN OLACAĞINI VE BUNUN GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜ DE HAREKETLENDİRECEĞİNİ ÜMİT EDİYORUM havaalanı, hızlı tren ve metro projeleri, şehir izleme, tünel projeleri olmak üzere ulaşım projeleri, stadyum, hastane, otel projeleri olacak. Kullanıcı dostu, entegrasyon yetkinliğini artıran ürün ve çözümlerin öne çıkmasını öngören Kılıç, düşük ışık perfomansı, panoramik görüntüleme, HD görüntülemede çığır açacak 4K yani Ultra HD teknolojisi ve bulut tabanlı güvenlik hizmetleri ve çözümlerinin sektörde sıkça adlarından bahsettireceğini ifade ediyor. Bülent Çobanoğlu, Türkiye nin ilk 6 ayının siyasi ve ekonomik olarak dalgalı geçen konjonktürde seçimlerin de etkisi ile sektörü etkileyecek önemli bir gelişme olmayacağını öngörüyor. Ancak Sene sonuna doğru özellikle son çeyrekte yeni inşaat proje sayısında ciddi artışların olacağını ve bunun güvenlik sektörünü de hareketlendireceğini ümit ediyorum, diye ekliyor. Öne çıkacak ürünler olaraksa, yapay zekaya sahip video güvenlik yazılımları, Megapiksel Kameralar, Mobile DVR lar, IP pazarının artışına bağlı olarak sunucular, switch, routers ve data saklama üniteleri gibi IT sektör ürünlerini işaret ediyor. Özel ve kamu sektöründeki IP CCTV Modernizasyon projelerinin 2014 te de önemini koruyacağını belirten Çobanoğlu, spor salonları ve stadyumlar, enerji tesisleri, karayolları, havalimanları, sınır projelerinin ise etkili dikeyler olacağını vurguluyor. Türkiye de artan kentsel dönüşüm projeleri ve konut talebi sektörün büyümesine etki eden olan en büyük unsurlardan biri. Gürani Kılıç, bunlarla ilave olarak, doğrudan yabancı yatırımların, yenilenebilir enerji alanında yapılması planlanan altyapı yatırımlarının ve büyük enerji nakil projelerinin, Türkiye de başta konut inşaatları olmak üzere, konut dışı ve altyapı inşaatlarındaki büyümeyi desteklediğini vurguluyor. Ancak özellikle geçtiğimiz Haziran ayı itibariyle başlayan süreçte TL nin ve $ karşısında değer kaybetmesi, /$ paritesindeki dalgalı seyir ve ülkenin seçim sürecine girmiş olması sebebiyle, birçok özel ve kamu projesinin satın alımlarını geciktirdiğini ya da ertelediğini, ayrıca sektörde ödemeler dengesini de bozduğunu üzülerek gözlemliyoruz, diye belirten Kılıç; sektör genelinde gözlemlenen bu durgunluk sürecinin, yılın ikinci yarısında yerini hızlı ve hareketli günlere bırakmasını temenni ediyoruz, diyor. Güreni Kılıç a göre 2014-2018 yılları arasında öne çıkacak dikey pazarlar, kritik altyapı ve enerji tesisleri, başta Sonuç olarak, sektör profesyonellerinin özellikle yılın son altı ayına dair umutlu olduklarını gözlemliyoruz. Ancak elbette ekonomik ve politik istikrar korunabildiği takdirde Bu sağlanabilirse, sektörün son 10 yıldır sürdürdüğü yükseliş, hem güvenlik ürünlerinin fiyatlarındaki normalleşme hem de ürünlerin niteliklerindeki iyileşme ile doğru orantılı olarak, korunmaya devam edecek ve irili ufaklı birçok başarılı projenin gerçekleşmesine olanak tanıyacak. 64