60. Ders PEYGAMBER VE PEYGAMBERLİK Allah u Teala Hz.leri insanı varlıkların en şereflisi ve değerlisi olarak yarattı. Ona akıl, irade (dileme), düşünme, anlama gibi çok önemli yeteneklerle donattı. Bu nadide varlığı buna rağmen tek bırakmamış, ilk insan Hz. Adem (a.s.)'dan itibaren adına Peygamber dediği insanlar seçmiş, bu silsileyi son Peygamber Hz. Muhammed (s.a.v) le tamamlamıştır. Aşağıdaki âyetler de bunu işaret etmektedir. Her millet için mutlaka bir uyarıcı (peygamber) bulunmuştur. 1 وو ا إ نن من ا أ مة ا إ لا خ لا ف يیهھ ا ن ذ يیر ما ك انن م ح مد ا أ ب ا ا أ ح د من ررج ال ك م وو ل ك ن ررس ولل الله وو خ ات م االن ب يی يین وو ك انن الله ب ك ل ش ي ء ع ل يیم ا Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat o, Allah'ın Resulü ve peygamberlerin sonuncusudur. Allah her şeyi hakkıyla bilendir. 2 Allah (c.c), peygamberlerini göndermekle kalmamış, onlara ayrıca kitaplar da vermiş. İnsanlara, hidayet ve kurtuluş yolunu; emir ve yasaklarını; helal ve haramlarını, öğüt ve tavsiyelerini; yani dînini peygamberler ve ellerindeki kitaplar vasıtasıyla ulaştırmıştır. Peygamberler ise, Allah'ın kendilerine vermiş olduğu dini en ufak bir gizlemeye meydan vermeden, izah etmişler, uygulamışlar, insanlığa rehber ve örnek olmuşlardır ل ق د ك انن ل ك م ف يیهھ م ا أ س و ةة ح س ن ة ل م ن ك انن يی ر ج و الله وو اال يی و مم االا خ ر وو م ن يی ت و لل ف ا نن الله هھھھ و اال غ ن ي Andolsun, onlar sizin için, Allah'ı ve ahiret gününü arzu edenler için güzel bir örnektir. 3 ayeti de bunu ifade buyuruyor. اال ح م يید 1 Fâtır, 35:24 2 Ahzab, 33:40 3 Mümtahine, 60:6 60. Ders 1
Bunları kısaca izah ettikten sonra dilimize Peygamber olarak çevrilmişbulunan bu kelime Farsça dır ve haber getiren anlamına gelir. Arapça da ise bu kelime resûl (elçi) ve "nebî (haber veren) kelimeleri ile ifade edilmiştir. Kur an da Peygamberimiz (a.s) a bazen nebi bazen de resûl kelimesiyle hitap edilmiştir. Peygamberimiz (s.a.v) hem nebî hem de resul idi. االل ذذ يین يی ت ب ع ونن اال رس ولل االن ب ي االا م ي اال ذ يي يی ج د وون هھ م ك ت وب ا ع ند هھھھ م ف ي االت و رر ااةة وو االا نج يی ل يی ا م ر هھھھ م ب ال م ع ر ووفف وو يی ن هھ اهھھھ م ع ن اال م نك ر وو يی ح ل ل هھ م االط يی ب اتت وو يی ح رمم ع ل يی هھ م اال خ ب اي ث وو يی ض ع ع ن هھ م ا إ ص ر هھھھ م وو االا غ لا لل اال ت ي ك ان ت ع ل يی هھ م ف ال ذ يین ا آم ن واا ب هھ وو ع زرر ووهه وو ن ص ر ووهه وو اات ب ع واا االن ورر اال ذ يي ا أ ن ز لل م ع هھ ا أ وول ي ك هھھھ م اال م ف ل ح ونن Yanlarındaki Tevrat ve İncil'de yazılı buldukları o elçiye, o ümmi Peygamber'e uyanlar (var ya), işte o Peygamber onlara iyiliği emreder, onları kötülükten meneder, onlara temiz şeyleri helal, pis şeyleri haram kılar. Ağırlıklarını ve üzerlerindeki zincirleri indirir. O Peygamber'e inanıp ona saygı gösteren, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nur'a (Kur'an'a) uyanlar var ya, işte kurtuluşa erenler م ح مد ررس ولل الله onlardır. 4 Muhammed Allah'ın elçisidir. 5 ayetlerinde bunu görüyoruz. Peygamberlik çalışarak elde edilemez; o Allah ın seçmesi ve görevlendirmesi ile olur. Kur an-ı Kerim, Peygamberlerin bir kısmının isimlerini zikretmiş, bir kısmını ise, zikretmemiştir. Ayet-i kerimede şöyle buyurulmuştur: وو رر س لا ق د ق ص ص ن اهھھھ م ع ل يی ك م ن ق ب ل وو رر س لا ل م ن ق ص ص هھ م ع ل يی ك وو ك ل م الله م وس ى ت ك ل يیم ا Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu. 6 Kur'ân'da isimleri geçen peygamberler şunlardır: Adem, İdris, Nuh, Hud, Sâlih, Lut, İbrahim, İsmail, İshak, Yakup, Yusuf, Eyyub, Şuayb, Musa, Harun, Davut, Süleyman, İlyas, 4 A raf, 7:157 5 Fetih, 48:29 6 Nisa, 4:164 60. Ders 2
El-Yesa', Zülkifl, Yunus, Zekeriyyâ, Yahya, İsa ve Hz. Muhammed. Kur ân da isimleri geçmekle birlikte peygamber mi veli mi olduğu hususunda ihtilaf edilmiş üç kişi daha var ki, bunlar, Üzeyr, Lokman ve Zülkarneyn dir. Peygamberlerin hepsi aynı derecede değildir. Çünkü Cenab-ı Hak, ت ل ك اال رس ل ف ضل ن ا ب ع ض هھ م ع ل ى ب ع ض من هھ م من ك ل م الله وو رر ف ع ب ع ض هھ م دد رر ج ا تت O peygamberlerin bir kısmını diğerlerinden üstün kıldık. Allah onlardan bir kısmı ile konuşmuş, bazılarını da derece derece yükseltmiştir. 7 buyurmuştur. Peygamberlerin bir kısmı azim sahibi büyük peygamberlerdir. Onlar hakkında Rabbimiz şöyle buyurmuştur: ف اص ب ر ك م ا ص ب ر ا أ وول و اال ع ز مم م ن اال رس ل وو لا ت س ت ع ج ل ل هھ م O halde (Resulum), peygamberlerden azim sahibi olanların sabrettiği gibi sen de sabret. Onlar hakkında acele etme. 8 Bu peygamberler şunlardır: Nuh, İbrahim, Musa, İsa ve Muhammed (s.a.v) lerdir. 9 Bu peygamberler aynı zamanda peygamberlerin seyyidleri, Hz. Muhammed (s.a.v) ise bu beşinin seyyididir. 10 Her peygamberde bulunması gerekli olan 5 tane ortak sıfat vaardır. Bunlar: 1. Sıdk: Özü, sözü ve davranışları itibariyle dosdoğru olmak, 2. Emânet: Güvenilir olmak, 3. Tebliğ: Allah'tan almış oldukları vahyi insanlara eksiksiz ulaştırmak, 4. Fetanet: Akıllı olmak, 5. İsmet: Günahsız olmak. Bütün peygamberler akıllı, dürüst, doğru sözlü, güvenilir ve günahsız insanlardır. Çünkü ahmak, akılsız, sahtekâr, yalancı, hâin, zâlim, âsî ve hilekâr insanları Allah (c.c) peygamber olarak seçmez. Bütün peygamberler hem müjdeci hem de uyarıcılar olarak gönderilmiştir: 7 Bakara, 2:253 8 Ahkaf, 46:35 9 Taberi, XXVI, 37. Kurtubî XVI, 220) 10 Hakim, Müstedrek, II, 546 60. Ders 3
وو م ا ن ر س ل اال م ر س ل يین ا إ لا م ب شر يین وو م نذ رر يین ف م ن ا آم ن وو ا أ ص ل ح ف لا خ و فف ع ل يی هھ م وو لا هھھھ م يی ح ز ن و نن Biz, peygamberleri ancak müjdeleyiciler ve uyarıcılar olarak göndeririz. Kim iman eder ve kendini düzeltirse onlara korku yoktur. Onlar üzüntü de çekmeyecekler. 11 Peygamberler, iman edip salih amel işleyenleri cennetle müjdelerler, inkâr edip isyan edenleri ise ilâhî azapla uyarırlar. Peygamberler de insandır. Onlar da diğer insanlar gibi oturup kalkarlar, yer içerler, evlenip çocuk sahibi olurlar; hastalanır ve ölürler. Diğer insanlardan farklı olarak onlar ilâhî vahye mazhar olurlar. Büyük günah işlemezler, Allah'ın izniyle mucize gösterirler. Mucize, bir insanın peygamber olduğunu ispat eden olağan üstü olaylardır. Örneğin, İsa (a.s), beşikte iken konuşmuş; çamurdan kuş yapmış ve onu canlandırmış, körleri ve alaca hastalarını iyileştirmiş, ölüleri diriltmiş; Musa (a.s) ın elindeki değneği gereğinde yılan olmuş, eli el feneri gibi parlar imiş; Hz. Muhammed (s.a.v), bir gecede Mekke den Kudüs e oradan da semalara yükselmiş (İsra ve Miracı). Bunların hepsi birer mucizedir. Peygamberimiz (a.s) ın en büyük mucizesi ise, Kur'ân-ı Kerim'dir. Peygamberlerin insanlara tebliğ ettiği hak dinin iman, ibadet ve ahlak gibi temel esaslarında bir değişme olmamıştır. İbadetin şekilleri ve sosyal hayatla ilgili bir kısım hükümlerde (muâmelât) bazı değişmeler olmuştur. Bütün peygamberlerin tebliğ etmiş oldukları temel esaslar aynıdır ve herhangi bir değişiklik söz konusu değildir. Bunlar: Dini-ahlâkı, nefsi, aklı, nesli ve malı korumaktır. PEGAMBERELERE İMAN İman esaslarımızdan bir tanesi de Allah'ın insanlara örnek ve rehber olmak üzere insanların arasından seçtiği Peygamberlere inanmaktır. Bunu bize Allah Teala Hz.leri emrediyor ve şöyle buyuruyor: يی ا ا أ يی هھ ا اال ذ يین ا آم ن واا ا آم ن واا ب ا : وو رر س ول هھ وو اال ك ت ابب اال ذ يي ن زلل ع ل ى رر س ول هھ وو اال ك ت ابب اال ذ يي ا أ نز لل م ن ق ب ل 11 En am, 6:48 60. Ders 4
Ey îman edenler! Allah a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba îman edin" 12 Ebu Hüreyre (r.a) den rivayet edilen bir hadis-i şerifte ise, şöyle buyurulmuştur: ع ن ا أ ب ي هھھھ ر يی ر ةة ق الل ك انن رر س ولل الله ص ل ى الله ع ل يی هھ وو س ل م يی و م ا ب ارر زز اا ل لن اسس ف ا ت اهه رر ج ل ف ق الل يی ا رر س ولل الله م ا االا يیم انن ق الل ا أ نن ت و م ن ب ا 8 وو م لا ي ك ت هھ وو ك ت اب هھ وو ل ق اي هھ وو رر س ل هھ وو ت و م ن ب ال ب ع ث االا خ ر Ebu Hüreyre (r.a) anlatıyor: Peygamberimiz insanlar arasında otururken bir adam geldi ve İman nedir ya Resûlallah? diye sordu. Peygamber Efendimiz (a.s), İman, Allah a, meleklerine, kitaplarına, Allah a kavuşacağına, peygamberlerine ve yeniden dirilme gününe iman etmendir. buyurdu. 13 Peygamberlerden bir tanesine dahi iman edilmez ise, mümin olunmaz. Yani bütün peygamberlere inanıyorum ama, falanca peygambere inanmıyorum denilecek olsa, bu insan mümin olamaz. Bu husus Kur'ân'da şöyle ifade edilmiştir: وو م ن يی ك ف ر ب ا ) وو م لا ي ك ت هھ وو ك ت ب هھ وو رر س ل هھ وو اال يی و مم االا خ ر ف ق د ض ل ض لا لا ب ع يید اا Kim Allah'ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve kıyamet gününü inkar ederse tam manasıyla sapıtmıştır. 14 ا إ نن اال ذ يین يی ك ف ر وونن ب ا, وو رر س ل هھ وو يی ر يید وونن ا أ نن يی ف رق واا ب يی ن الله وو رر س ل هھ وو يی ق ول ونن ن و م ن ب ب ع ض وو ن ك ف ر ب ب ع ض وو يی ر يید وونن ا أ نن يی ت خ ذ وواا ب يی ن ذذ ل ك س ب يیلا ا أ وول ي ك هھھھ م اال ك اف ر وونن ح ق ا وو ا أ ع ت د ن ا ل ل ك اف ر يی ن ع ذ ااب ا مهھ يین ا Allah'ı ve peygamberlerini inkar edenler ve (inanma hususunda) Allah ile peygamberlerini birbirinden ayırmak isteyip "Bir kısmına iman ederiz ama bir kısmına inanmayız" diyenler ve bunlar (iman ile küfür) arasında bir yol tutmak isteyenler yok mu? İşte gerçekten kafirler bunlardır. Ve biz kafirlere alçaltıcı bir azap hazırlamışızdır. 15 Allah (c.c), yukardaki ayette peygamberlerden bir kısmına iman edip bir kısmını inkâr edenlerin "hakiki kafirler" olduğunu bildirmiştir. Dolayısıyla Hz. Adem (a.s)'dan Hz. 12 Nisa, 4:136 13 Müslim, Îmân, 1. 5. I, 37, 40, H. No: 10 14 Nisa, 4:136 15 Nisa, 150-151 60. Ders 5
Muhammed (s.a.v)'e gelinceye kadar, Allah (c.c) ın göndermiş olduğu bütün peygamberlerin hak ve doğru olduklarına iman etmek şarttır. Alınacak Dersler: 1. Bir insan peygamber göndermesi Allah ın en büyük lütfudur. 2. Peygamberler, Allah ın emirlerini tebliğ eden, açıklayan ve uygulayan insanlar olduğu için, Allah ın emir ve yasaklarını onlardan öğreneceğiz. 3. Peygamberi yok sayarak, dini yaşamak mümkün değildir. 4. Bizim peygamberimiz, bütün peygamberlerin sonuncusudur. İlk peygamber Hz. Adem (a.s) dır. 5. Bütün peygamberlerin tebliğ etmiş oldukları temel esaslar aynıdır. Bunlar: Dini-ahlâkı, nefsi, aklı, nesli ve malı korumaktır. Ödev: Kur an-ı Kerim de isimleri geçen peygamberlerin isimlerini ezberleyiniz. 60. Ders 6