YALITIM SEKTÖRÜNDE EKB (ENERJİ KİMLİK BELGESİ) İLE YENİ BİR DÖNEM Nurel KILIÇ İnsanların konforlu bir yaşam sürdürebilmeleri; 20-22 o C sıcaklık ve % 50 bağıl nem değerine sahip olan ortamlarda mümkün olabilmektedir. Kış aylarında dış ortam sıcaklıkları 20 o C nin altında, yaz aylarında ise hava sıcaklıkları 20 o C nin oldukça üstündedir. Isıl enerji, yüksek sıcaklıklı ortamdan düşük sıcaklıklı ortama transfer olmakta, bu nedenle yapılarda, kışın enerji kayıpları, yazın ise istenmeyen enerji kazançları meydana gelmektedir. Yapılarda ve tesisatlarda ısı kayıp ve kazançlarının sınırlandırılması için yapılan işlem ısı yalıtımıdır. Her geçen gün yükselen enerji maliyetleri, krizle birlikte artan tasarruf tedbirleri ve gelişen yatırım bilincinin etkisiyle ısı yalıtımı sektörü son 10 yıldır her yıl büyümektedir. Tekniğine uygun olarak yapılan ısı yalıtımı uygulamalarıyla binalarda % 50 oranında daha az yakıt tüketerek ısıtma ve soğutma sağlanabilmektedir. Isı yalıtımı için harcanan para 3 5 yıl gibi bir sürede kendisini amorti etmektedir. 2002 yılında 300 milyon dolarlık ciro yapan 'ısı yalıtım' sektörü yaklaşık 7 kat büyüyerek bugün 2 milyar dolara ulaşmıştır. Bu rakamlar sektörün daha da büyüyeceğinin bir göstergesidir. 17
Isı yalıtımı kadar binalarda ve yapılarda su ve ses yalıtımı da önemlidir. Özellikle günümüzde otoyol ve havalimanları gibi hızlı değerlenebilecek alanlardaki yapılaşma, insan sağlığı ve daha huzurlu yaşam alanları için ses yalıtımını da ön plana çıkarmaktadır. Isı yalıtımında 2010 yılında 2009 yılına göre % 21, 2011 yılında ise bir önceki yıla göre % 26 artış gerçekleşmiştir. Su yalıtımı ise yapı ömrünün su ve diğer korozyonu hızlandıran dış etkilerin bina yapısından uzak tutulması açısından son derece önemlidir. Yapılara zarar veren en önemli etkenlerden birisi de sudur. Binalara nüfuz eden su, yapının taşıyıcı kısımlarında betonun bozulmasına, çatlamasına ve betonarme içindeki donatının paslanarak taşıma kapasitelerinin düşmesine yol açmaktadır. Yapılarda, yağmur, kar, toprağın nemi, binanın inşa edildiği zemindeki yer altı suyu gibi dış kaynaklı suya ve banyo, lavabo vb. ıslak hacimlerde iç kaynaklı suya maruz kalmaktadır. 18 Yapıların sudan zararlı etkilerinden korunması için suyun yapıların dışında tutulması ve havuzlar, içme suyu depoları, göletler vb. yapılarda ise suyun yapı içerisinde tutulması için yapılan işlemlere su yalıtımı denilmektedir. Ses yalıtımı ise, yaşadığımız konut, okul, işyeri vb. binalar ile çevreyi istenmeyen seslerden yalıtarak gürültünün zararlı etkilerinden korunmak; kayıt stüdyoları, sinema, konser salonu vb. mekanları istenmeyen seslerden yalıtarak gerekli kullanım koşullarını oluşturmak; jeneratör, hidrofor, kalorifer vb. gürültülü mahalleri yalıtarak çevreye yaydıkları gürültüyü azaltmak amacı ile yapılan uygulamalardır. Evlerdeki her tür mobilya, perde, duvar kağıdı gibi eşyaların tümü yanıcıdır. Yangınlar için gereken oksijen ise havada bulunur. Sönmemiş bir sigara, elektrik kontağı, güneş ışınları, soba ve ocak gibi ısı kaynakları, bazı kimyasal tepkimeler ve sürtünmeye bağlı olarak ortaya çıkan ısılar ile yanıcı maddelerin herhangi bir şekilde tutuşma sıcaklığına gelmesi yangının başlamasına neden olur. Yanıcı maddelerin ve oksijenin hayatın vazgeçilmez birer parçası olmakla birlikte yanıcı maddeleri tutuşturabilecek enerjiyi sağlayabilecek teknolojik aletlerin çevremizi sardığı göz önüne alınırsa, aslında yaşanılan mekanlarda yangın çıkma olasılığı sanıldığı kadar düşük değildir. Yangınların zararlı etkilerinin sınırlandırılmasına yönelik, can ve mal güvenliğini sağlayıcı yapısal önlemlere de "yangın yalıtımı" denilmektedir.
Türkiye de 8.5 milyonun üzerinde ruhsatlı bina, 18 milyonun üzerinde ruhsatlı konut bulunmaktadır. Bu bina stoğunun % 5,6 sı, konut stoğunun ise sadece % 10 u standartlara uygun olarak yalıtılmış durumdadır. Yalıtımsız tüm binalara yalıtım yapılması durumunda ise ülkemizde yılda 10 milyar TL tasarruf sağlanabilecektir. Bu durumda yalıtım, Türkiye ekonomisi ve son kullanıcı için büyük önem arz etmektedir. Ayrıca, son yıllardaki olumlu gelişmelere rağmen halen ülkemizde kişi başına yalıtım malzemeleri tüketiminde AB ülkelerinin 7 kat daha gerisinde bulunmaktayız. Isı yalıtımı, özellikle binalarda ısınma ve serinleme için ihtiyaç duyulan enerjinin azaltılması, verimliliğin arttırılması ve konforlu yaşam alanlarının oluşturulması için gerekli tedbirlerin başında gelmektedir. Çünkü doğru ürün ve uygulamalarla yapılan ısı yalıtımı ile ısıtma ve soğutma giderleri ortalama % 50 azaltılabilmektedir. Yalıtım sektörünün toplam büyüklüğü 4 milyar dolar düzeyindedir. Bununla birlikte sektör şu anda direkt ve dolaylı olarak yaklaşık 100 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Üretimde ve uygulamadaki istihdam sayısı gelişmeye açıktır. (Grafik 1) Kaynak Ek: 2-3 Enerji verimliliğindeki ekonomik kazanım yanı sıra iklim değişikliğini tetikleyen karbon salınımının azaltımındaki miktarlara dikkat çekicidir. (Grafik 2) 19
Kaynak Ek: 2-3 2011 yılını, Enerji Kimlik Belgesi oluşturma programı ile yalıtımın daha fazla ön plana çıktığı ve yalıtım bilincinin arttığı bir yıl olarak değerlendirebiliriz. Ayrıca, büyüyen bir pazar olarak ön plana çıkan yalıtım sektöründe mevcut bina stoğu ve potansiyeli de etkili olmaktadır. Bu nedenle yalıtım sektörü inşaat sektörü içinde hızla büyüyen ve dinamizmini koruyan bir sektördür. Örneğin 2010 yılında inşaat sektörü % 17 büyürken, yalıtım sektörü % 23 büyümüştür. 2011 yılında ise inşaat sektörü yılın ilk 6 ayında ortalama % 13.9, yalıtım sektörü ise % 15 lik bir büyüme gerçekleştirmiştir. Sektörün 2010 yılında 4,6 milyar TL olan cirosal büyüklüğü, 2011 yılı sonu itibariyle 5 milyar TL nin üzerinde gerçekleşmiştir. 2011 yılında sektör mal ve hizmetler olarak yaklaşık 4 milyar büyüklüğe ulaşmış bunun 3.0 milyar su ısı yalıtımından gelmektedir. Isı yalıtımı 2012-2023 kabuller ve teşviklerin uygulanması halinde; 2012 yılı itibariyle; yalıtım malzemesinin 12.100.000 m 3, toplam ciro ise 7.860.960.000 TL olarak planlanmaktadır. (Ek 3) 20
2007 yılı Sera Gazı Ulusal Envanteri ne göre; toplam 106 milyon ton karbondioksit emisyonunun % 32 si, yani 34 milyon tonu binalardan kaynaklanmaktadır ve önlem alınmazsa konut ve hizmetler sektörü enerji tüketiminin 2020 yılına kadar 47,5 milyon TEP e ulaşacağı ve karbondioksit emisyonunun iki katını aşacağı tahmin edilmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinasyonunda, birçok bakanlık, belediye ve kurumunun ortaklığı ile hazırlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi, Türkiye nin enerji verimliliği yol haritası belirlemektedir. Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmayı ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanan, sürdürülebilir, çevre dostu binaları yaygınlaştırmayı hedefleyen Enerji Verimliliği Strateji Belgesi nde en önemli düzenlemeler ısı yalıtımı alanındadır. Türkiye enerji tüketimindeki hızlı büyüme oranından dolayı büyük bir tasarruf potansiyeline sahiptir. EİE nin çalışmaları ülkede 2020 yılında 222 milyon TEP birincil enerji talebi içinde muhtemelen % 15 enerji tasarrufunda (30 MTEP) bulunabileceğini göstermektedir. Diğer taraftan Dünya Bankası tarafından yapılan bir çalışmada % 27 enerji tasarrufu potansiyelinin varlığına işaret edilmektedir. (Tablo 1) Tablo 1: Türkiye de Enerji Tasarrufu Potansiyeli 2008 Tasaruf Potansiyeli (%) Tasarruf Potansiyeli, 000 TEP/yıl Elektrik Yakıt Sanayi % 25 8,015 Demir-Çelik 21 19 1,402 Çimento 25 29 1,124 Cam 10 34 261 Kağıt 22 21 206 Tekstil 57 30 1,097 Gıda 18 32 891 Kimyasal 18 64 2,283 Diğer yok Yok 729 Bina % 30 7,160 Konut 29 46 5,655 Kamu ve Ticari 29 20 1,505 TOPLAM % 27 15,152 Kaynak: Dünya Bankası Tablo da da görüldüğü gibi bina sektörünün daha yüksek oranda verimlilik kazancı sağlama potansiyelinin mevcut olduğu anlaşılmaktadır. 2000 yılından önce yapılmış binalar bugünkü yönetmeliklere göre iki misli enerji harcamaktadır. 21
6-7 milyon binanın enerji tüketimini yarı yarıya azaltacak kapsamlı bir rehabilitasyon hareketine ihtiyaç olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu girişimin yüz binlerce iş yaratabilme potansiyeline de sahip olabileceği düşünülmektedir. Yalıtım; ısı, su, ses ve yangın yalıtımı ile bir bütündür. Türkiye de Enerji Verimliliği İzleme ve Değerlendirmesinin Geliştirilmesi Projesi ile enerji verimliliği programlarının izlenmesi ve değerlendirmesi konularında bilgi birikimi sağlama, enerji tasarrufu potansiyellerinin hesaplanma yönletmeleri, enerji verimliliği politikalarının etkilerinin değerlendirilmesi yöntemleri ve öncelikli sektörlerde pilot uygulamalar ile gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Sektördeki en önemli gelişme; BEP olarak adlandırılan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği nin yeni yapılan yapılarda uygulamaya konulmasıdır. 01 Ocak 2011 tarihinden itibaren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanununa göre her binanın Enerji Kimlik Belgesi sahibi olması gerekmektedir. Enerji Kimlik Belgesi; 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak çıkartılan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ne göre, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin korunmasını sağlamak için, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. Enerji Kimlik Belgesi (EKB); Sanayi alanlarında üretim faaliyetleri yürütülen, Planlanan kullanım süresi iki yıldan az olan, Toplam kullanım alanı 50 m 2 nin altında olan, Seralar, Atölyeler, Münferit olarak inşa edilen ve ısıtılmasına, soğutulmasına gerek duyulmayan depo, ardiye, ahır, ağıl gibi olan, Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000 m 2 den az olan binalar dışındaki tüm binalarda kullanılacaktır. 01 Ocak 2011 tarihinden sonra yapılan binalara getirilen Enerji Kimlik Belgesi mecburiyetinin kapsamı genişletilerek, enerji tüketimini azaltmak amacıyla eski binalara da kimlik verilerek konutlardaki tasarruf oranı arttırılmaktadır. Bu belge, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçasıdır. Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanununun yayımı tarihinden itibaren on yıl içinde (02.05.2017 tarihine kadar) Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir. (Alım-Satım ve kiralama işlemi olursa hemen düzenlenir.) 22
Yeni yapılacak binalarda belge düzenlemesi proje üzerinden gerçekleştirileceği için vatandaşların bir sorumluluğu bulunmayacak, süreç projeciler tarafından yürütülecektir. Enerji Kimlik Belgesini, Enerji Verimliliği Danışmanı (EVD) şirketler tarafından verilmektedir. İlgili idareler, Enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, yatırımcı kuruluşlar, bina sahipleri, bina yöneticileri veya enerji yöneticileri, işletmeci kuruluşlar, işveren veya temsilcileri, tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler, uygulayıcı yükleniciler ve üreticiler, binanın yapılmasında, kullanılmasında ve enerji kimlik belgesi düzenlenmesinde görev alan müşavir, danışman, proje kontrolü yapan gerçek veya tüzel kişiler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, denetleme kuruluşları ve işletme yetkilileri, görevli, yetkili ve sorumludur. Bu belgeyi verecek şirketlerin belli bir mühendislik kadrosuna sahip olması ve belli kurumlardan belli eğitimleri almış olmaları gerekmektedir. Bazı ölçümler yapılmakta ve bu ölçümler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından sağlanan web tabanlı bir programa girilerek enerji katsayısı hesaplamaktadır. Bu katsayıya göre binanın hangi enerji sınıfında olduğu ortaya çıkmaktadır. Aktif kullanım alanı 1000 m 2 ve üzerinde olan mevcut binalar ve işletmeye alınan yeni binalar için; Binanın aktif kullanım alanı (m2). Binanın ne amaçla kullanıldığı. Binanın ısıtma/soğutma yöntemi, iklimlendirmesi, havalandırması ve sıcak su temin şekli vs. gibi hizmetler için kullanılan toplam enerjinin miktarı (kwh/yıl). Tüketilen her tip enerjiye göre yıllık birincil enerji miktarı (kwh/yıl). Binaların kullanım alanı başına düşen yıllık birincil enerji tüketim miktarının A - G arasında eğişen bir skalaya göre sınıflandırılması. Nihai enerji tüketiminin sebep olduğu sera gazı salınımının yıllık miktarı(kg CO2/m2-yıl). Binadan salınan yıllık sera gazının A-G arasında değişen bir skalaya göre sınıflandırılması (kg CO2/ m2-yıl). 23
Binanın aydınlanma için tükettiği enerji miktarı(kwh/yıl) Birincil enerji tüketimine göre sınıflandırılması Nihai enerji tüketimine göre ve sera gazları emisyonu sınıfı gösterilmektedir. Projenin eksik veya hatalı olması veya standartlara uygun olmaması halinde, proje müellifleri; yapımının eksik veya hatalı olması veyahut standartlara uygun olmaması halinde ise, varsa yapı denetim kuruluşu ve yüklenici veya yapımcı firma, yetkileri oranında sorumludur. Sistemin uygun çalışmaması işletmeden kaynaklanıyor ise, bina sahibi, yöneticisi veya varsa enerji yöneticisi veya işletmeci kuruluş doğrudan sorumlu olur. İlgili idareler, sorumluluğun takip, tespit ve gereğinin yerine getirilmemesi hususunda görevli ve yetkilidir. İlgili idareler ve enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, projelerin ve uygulamaların bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını denetler. Bu yönetmeliğe uygun tasarım ve uygulaması yapılmayan binalara yapı ruhsatı veya yapı kullanım izin belgesi verilmesi durumunda, ilgili idareler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar ve varsa yapı denetim kuruluşları sorumlu olur. Enerji Kimlik Belgesi düzenleme tarihinden itibaren 10 yıl süre ile geçerlidir. Enerji Kimlik Belgesinin bir nüshası bina sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu ve/veya enerji yöneticisince muhafaza edilir, bir nüshası da bina girişinde rahatlıkla görülebilecek bir yerde asılı bulundurulur. Enerji Kimlik Belgesi, binanın yıllık birincil enerji ihtiyacının değişmesine yönelik herhangi bir uygulama yapılması halinde, bu Yönetmeliğe uygun olacak şekilde bir yıl içinde yenilenir. Enerji Kimlik belgesinin, binanın tamamı için hazırlanması şarttır. Ayrıca, isteğe bağlı olarak, kat mülkiyetini haiz her bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için ayrı ayrı düzenlenebilir. Enerji kimlik belgelerinin düzenlenmesinden, yetkili kuruluşun ilgili personeli ve yetkili kuruluş adına kuruluşun sahibi veya yöneticisi müteselsilen sorumludur. Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir. Enerji Kimlik Belgesinin bir kopyasının bina sahibinde, bir kopyasının da bina giriş kısmında rahatlıkla görülebilecek bir yerde bulundurulması gerekmektedir. Bina alım/satım ve kiralama işlemlerinde düzenlenmiş olan Enerji Kimlik Belgesi binayı alan/kiralayan kişiye verilmektedir. Yasal düzenleme sonunda mevcut binalarda al/sat işlerinde ve kiralama işlerinde bu belge zorunlu hale getirilmiştir. Binanın yıllık enerji ihtiyacının değiştiği durumda Enerji Kimlik Belgesi yönetmeliğe uygun olarak yeniden düzenlenecektir. Enerji Kimlik Belgesi, tüm bina için ya da isteğe bağlı olarak kat mülkiyeti gibi her ev için ayrı ayrıda düzenlenebilecektir. 24
Enerji Kimlik Belgesinde daha iyi bir sınıflandırmaya sahip olmak için dikkat edilmesi gereken hususlar ise şu şekilde sınıflandırılmıştır. Binaların izolasyonunun yapılması önemlidir. Çünkü ısı kaybı, % 40 çatıdan, % 20 zeminden ve pencerelerden kaynaklanmaktadır. Yeni yapılan evlerin mimarisinin daha fazla gün ışığı alacak şekilde tasarlanmasına dikkat edilmelidir. Daha iyi yalıtımlı pencereler seçilmelidir. Fazla kullanılan yaşam alanlarında tasarruflu aydınlanma ürünleri tercih edilmelidir. Yeni led aydınlanma teknolojisi ile daha fazla tasarruf sağlanabilecektir. Güneş enerjisi ve rüzgar gibi alternatif/yenilenebilir enerji kaynaklarından daha fazla yararlanılmalı, yoğuşmalı ve daha fazla verimli kombiler kullanılmalıdır. Merkezi ısıtma sistemlerinde otomatik programlanabilir kontrol cihazları kullanılmalıdır. Sonuç olarak, binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ile 2011 yılı başından sonra yapılan binalarda Enerji Kimlik Belgesi uygulaması zorunluluğu başlatılmıştır. Enerji Kimlik Belgesi ile binaların enerji tüketimleri ve karbon salımları sınırlandırılmıştır. Mevcut binalar ise Mayıs 2017 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak durumundadır. Buna göre veri bankasında tüm binalara ait bilgiler bulunacaktır. 19 Aralık 2011 tarihi itibariyle Türkiye genelinde 7.100 adet Enerji Kimlik Belgesi verilmiştir. Bu alanda çalışan sekiz bin civarında uzman bulunmaktadır. Enerji Kimlik Belgesi uzmanı eğitimleri, TMMOB meslek odaları ve enerji verimlilik danışmanlık şirketleri üzerinden ülke genelinde devam etmektedir. Enerji Performansı Yönetmeliği ile tasarrufun yanı sıra Avrupa Birliği'nin konuya ilişkin direktiflerine Türkiye'nin uyumu da sağlanmış olacaktır. Eski ve yeni tüm binaların artık Enerji Kimliği yani enerji ruhsatları olacaktır. 25
Yalıtım yaptırmayan binalara enerji kimlik belgesi verilmeyecek, dolayısıyla bu binaların satımı, kiraya verilmesi, doğal gaz bağlanması, kombi alımına kadar yasal zorunluluklar getirilecek ve belediye hizmetlerinden faydalanması güçleşecektir. Siteler, apartmanlar, apartman yönetimleri, mantolama hakkında denetlenmekte ve uyarılmaktadır. Şu anda da mantolama yapılan binaların sayısı da artmıştır. Bu nedenle mevcut binaların da değer kaybetmemesi için bir an önce yalıtım yaptırması önemlidir. Çünkü binalarda kullanılan enerjinin yaklaşık % 85 i ısıtma ve soğutma amaçlı kullanılmakta ve en büyük tasarruf, en az % 50 lik bir oranla ısı yalıtımı sayesinde sağlanmaktadır. Bu da yalıtımlı bina sayısının artması ve sektörün büyümesi anlamına gelmektedir. 2017 yılından sonra cezai ödemeler başlayacaktır. Ancak şu anda sadece denetleme aşamasında ve devletin belirlemiş olduğu bazı kurumlar tarafından denetimler yapılmaktadır. Enerji Kimlik Belgesi olmayan ya da düşük enerji sınıfına sahip evler, kiralama ve satın almada tercih edilmeyecektir. Bu durum konut fiyatlarını da etkileyecektir. Tüketicilerde de ısı yalıtımı bilinci her geçen gün artmaktadır. Ancak, yine de daha hızlı bir bilinç artışına ve finansal teşviklere ihtiyaç olduğu da kaçınılmazdır. Kentsel dönüşüm projeleri de yalıtım sektörüne çok büyük bir ivme kazandıracaktır. Türkiye nin, Kyoto Protokolüne katılması, Protokol e taraf olması ile uluslararası gündemin en öncelikli ve acil sorunlarından biri haline gelen iklim değişikliği ile mücadele konusundaki kararlılığını ve uluslararası toplumun güvenilir bir ülkesi olduğunu göstermesi bakımından önem arz etmektedir. Protokole taraf bir Türkiye nin, hemen hepsi Protokole taraf olan Sözleşmeye taraf ülkeler nezdinde itibarı ve 2012 sonrasına ilişkin müzakerelerde ağırlığı artacak, iklim değişikliği ile mücadele konusunda 2012 sonrasının şekillenmesinde ülkemiz kendi özgün koşullarını daha iyi müzakere edebilecektir. Kyoto Protokolü kapsamındaki uluslararası rejime katılacağımız için, özel sektörde sera gazı salım azaltımı için yapılabilecek projeler daha kolay teşvik edilebilecek ve özellikle uzun vadede başta enerji güvenliği olmak üzere ülke ekonomisine katkı sağlanabilecektir. Böylece iklim değişikliği sözleşmesine taraf olması ve çevre kirliliği konusunda artan duyarlılık, yalıtım sektörünün gelişimini destekleyecektir. Nüfus artışı ve kentleşmeye bağlı konut talebi, kentsel dönüşüm projeleri, yenilenebilir enerji alanındaki çalışmalarıyla büyüyen iç pazar ve özellikle yakın coğrafyada yer alan ülkelerdeki talep artışı ve yeni oluşacak pazarlar sektördeki büyümeyi hızlandıracaktır. 26
Türkiye de yalıtım sektörü, büyüme yolunda büyük fırsatlara sahip olmakla birlikte çözüm bekleyen önemli sorunları da olan bir sektördür. İlk sırada, haksız rekabet ve kayıt dışılık dile getirilmektedir. Kalifiye olmayan uygulayıcı firmaların ve kalitesiz malzemelerin bulunması sektörün diğer önemli sorunudur. Bu nedenle öncelikle sektördeki ürünlerin iç pazarda daha çok kullanılması, yalıtım malzemelerindeki KDV nin %1 e indirilmesi, finansman olanaklarının artması ve yasal zorunluluk önemlidir. Sektörde çalışacak mühendis, tekniker gibi teknik ve uygulamadaki elemanlar için eğitim programları düzenlenmesi önemlidir. Sonuç olarak; sektörün sorunlarının çözülmesi ve fırsat sağlayacak stratejilerin oluşturulmasıyla, yalıtım sektörü büyümeye ve gelişmeye açık bir sektördür. Kaynaklar : İZODER Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği 2011 ve son 6 yıl sektör verileri, İZODER Isı Yalıtımı, 2012-2023 Planlaması, İZODER Enerji Ajansı çağrısı, İMSAD (İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği) Yalıtım Sektörü Haberleri, http://www.yalitim.com/ Yalıtım Sektörü Haberleri, http://www.yalitim.net/ 27