KADIN İ MGESİ N İ N GRAFİ K TASARIMIN DAKİ YERİ Öğr. Gör. Tülin CANDEMİR
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1731 İbrahim Müteferrika Türkiye de basılan ilk resimli kitap olan Tarih-i Hind-i Garbi 1720-25 Feraceli Kadın Levni Minyatürü, İllüstrasyon 1720-25 Feraceli Kadın Levni Minyatürü, İllüstrasyon
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT GRAFİK: Grafik, görsel bir iletişim sanatıdır. İşlevi, mesajı iletmek yada ürün veya hizmeti tanıtmaktır. Yüzey, resim (fotoğrafillüstrasyon) ve yazı (tipoğrafi) ile tasarlanır. Tasarım bir problemin çözümü demektir. Bir grafik tasarım problemi daima iletişimle ilgilidir. İletişim grafik tasarımın hayati unsurudur. Tasarımcı; güncel bir bilgiyi, çağdaş bir beğeni anlayışı içinde ve çağdaş araçlarla sunar. Grafik tasarımların çözümünde; eski ve yeni eğilimleri, teknolojik buluşları ve yaşanılan dönem içinde tartışılan sanatsal, felsefi, psikolojik, politik, bilimsel, sosyolojik gibi pek çok alanları içine almaktadır. Tasarım sürecinde tüm bu alanların hedef kitle doğrultusunda araştırılması, sunulacak ürünün sözsel-görsel yaratıcılıkla ve etkileyici mesajı ile bütünleştirilmelidir.
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT REKLAM: İnsanları ikna etmeye, dikkatlerini bir ürüne, fikre veya kuruluşa yöneltmeye çalışan, onlarla ilgili bilgi vermeye, tutumlarını benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan ve bir ücret karşılığı olan, mesajı ve kimliği açık duyurulardır. Grafik kavramı, bu gün baskı yoluyla çoğaltılan tüm etkinliklerin ortak ve yaygın bir adıdır. Reklama ve tanıtmaya yönelik çalışmaların yanında, salt artistik amaçlar için yaratıcı bir duyarlılığı da içerir. Rönesans ın Avrupa nın kültür yaşantısına kazandırdığı değerler, 18. yy. başlarından itibaren Osmanlı toplumunu da etkiler. İbrahim Müteferrika ile Türk basımevi 1727 de kurulur. Osmanlı toplumunda resim yoluyla betimleme İslam dini gerekçe gösterilerek yasaklanmıştı. Buna karşın, Osmanlı sarayındaki nakkaş hanelerde Peygamber hayatını konu alan minyatürlerin yanında günlük yaşamdan örneklerde verilmiştir.
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1720-25 Karanfilli Hanım Levni 1720-25 Karanfilli Hanım Levni 1720-25 Şeffaf Başörtülü Genç Hanım Levni
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 18. yy. Minyatür Sanatı Türk Grafik Sanat Tarihinde önemli dallarından biri olarak karşımıza çıkar. Grafik sanatlarda Minyatürler İllüstrasyon olarak ele alınmaktadır. Bu yüz yılda Batı sanatının ilk izleri Nakkaş Levni ile hissedilir. Sanatçı; yaptığı albüm minyatürleri (İllüstrasyon) ile kadınların sosyal-kültürel yapılarını portreci bir yaklaşımla bize sunar. Osmanlı kadını saray hayatı, halk kadını ve etnik etkileşimleri ile bize örnekler sunar. Aynı dönemlerde Türk mitologyasından alınma birçok efsanede grafiksel eserlerde karşımıza çıkar. Bunlardan biriside; Türkiye de basılan ilk resimli kitap olan Tarih-i Hind-i Garbi de yer alan Vakvak ağacıdır. Efsaneye göre; Canlıların yetiştiği bir ağaç ki bu konu minyatür sanatında da yer almıştır.
1 9. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1891 Henri de Toulouse Lautrec Moulin Rouge için afiş 1893 jules Cheret Amerikalı dansçının Paris teki gösteri afişi 1818 Feraceli Müslüman Kadın
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 19. yy. Avrupa Sanatında Art Nouveau (Nüvo) akımında taş baskı (Litoğrafi) tekniğiyle Lautrec(Lotrek), Cheret(Kret), Bradley(Bredliy), Mucha ve Grasset gibi sanatçılar o dönemin eserlerinde konuları doğrultusunda kadını ön plana çıkarmışlardır. Lautrec ve Cheret Grafik sanatlarda kadını afiş sanatında ilk kullanan sanatçıdır. Lautrec Şeffaf veya yırtmaçlı iç çamaşırları ile dans etmesiyle ünlü kan-kan dansçısı, vücudunu çok kıvrak bir şekilde hareket ettirmiştir. Cheret yarattığı bu kadın tipiyle, toplumda kadına yeni bir rol veren sanatçı, kadın özgürlüğünün babası olarak nitelendirilir. Kendine güvenen kadının özgürce yaşayıp hayatın tadını çıkarması, kısa elbiseler giyip dans etmesi, şarap içmesi, hatta halk arasında sigara içmesiyle pek çok kadın tarafından taklit edilmiştir.
1 9. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1893 Henri de Toulouse Lautrec jane Avril için afiş 1894 Will Bradley The Inland Printer dergisi kapak tasarımı 1818 Feraceli Peralı Kadın
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Türk grafik sanatındaki minyatürlerde; Feraceli kadınların şeriata uygun tarzda örtülü olması, sokak tarzı giysisinde dış feracesi tek renk olup iç giysileri rengarenk ve kol ağızlıkları ile dikkati çeker. Karanfilli kadın, entarisinin eteğini hafifçe kaldırmış, Lale Devrini yansıtan ihtişamı; şalvarı, sim dokulu ince gömlekler, uzun hırkalar, şeffaf ve şık başörtüleri, abartılı kollukları ve karanfil tutuşları o dönemin modasını yansıtır. Feraceli Müslüman kadın; 19. yy. ferace modasını sadece gözleri açık yaşmağı ve yeşil feracesi ile betimlenilmiş. Feraceli Yahudi ve Feraceli Peralı Kadınlar Osmanlı toplumunda Müslüman kadınlardan ayrılmaları için feraceleri ve yaşmakları yansıtılmıştır. Gelibolulu Kadın günlük giyisileri içerisinde resmedilmiştir. Osmanlı Kadınının kendi günlük yaşamından bir görüntü (fotoğraf). Kibar, ince ve nazik kadınlar görünüyor.
1 9. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1894 Eugene Grasset kendi serginin afişi 1818 Gelibolulu Kadın
1 9. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1898 Alphonse Mucha Job sigara kağıtları için afiş Sigara ambalajı 1890-95 Saraylı hanım fotoğrafı
1 9. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1896 J.R. Wıtzel Jugend dergisi tasarımı 1818 Feraceli Yahudi Kadın 1875 Fehime Sultan Fotoğrafı
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1897 Hans Chrıstıansen Jugend dergi kapağı Jugend dergi kapağında 1789 Fransız ihtilalinden sonra değişen sosyal, toplumsal yapıya paralel olarak özellikle kadının cinsel yönü illüstrasyonlarla öne çıkmaya başlamıştır. Grasset; Boticelli yi anımsatan figüründe giysileri Ortaçağı çağrıştırırken, kadının içsel şefkatini bakışlarda ve çiçeğe dokunuşunda vermiştir. Mucha ise daha önce toplum yapısına ters düşen öğeleri büyü ve gizem dolu kadınla birlikte kullanarak endüstriyel bir ürünün sunumunu gerçekleştirmiştir. Bir sigara reklamında ürünü; sigara içerek kendinden geçmiş bir kadınla sunmuştur. Yeni kadın modeli yeni tüketici alanı.
20. yy DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1904 Balık tutanlar çekici bayanlar kartpostal Fransa
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1902 İtalya taşbaskı art nouveau kartpostal 20. yy. başlarında gelişen endüstri üretimin yanında ürün pazarlamasının önemini de beraberinde getirmiştir. Bu doğrultuda kadının sosyal hayatı espirili bir dille kompoze edilerek kartpostallara yansıtılmıştır. 20. yy. da gelişen sanat hareketlerine paralel olarak grafik sanatlarda da farklı teknikler ve farklı yollarla tüketiciye ürünleri sunmuşlardır. Örneğin bir kent tanıtımı veya ünlü portreler.
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1900 yeni yılbaşı kartları
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1905 David Allen ve oğlu adlı tiyatro afiş kartpostalı 1904 yenilikçi komik moda kartpostal 1911 Şapka modası Paris kartpostal
1 8. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1912 Anna Livia tiyatro afişi Siren Kuşundan esinlenilerek konu doğrultusunda kadının sosyal yapısını ve cinselliğini yansıtmıştır. Siren Kuşu Yunan mitolojisinde insan eti yiyen büyüleci sesi ile insanları kendine çeken kadın kafalı kuştur. 1912 Anna livia afişi
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT I. Dünya Savaşı yıllarında İngiltere nin Kadınların savaşa teşvik amaçlı Japon, Fransız askeri giysili kadın figürlerin yer aldığı kartpostallar tasarlamışlardır. 1914 POCBOİR Oryantalist kompozisyonunda kadının cinselliği ortaya konulmuştur. 1916 Japon kıyafetli yurtsever kız İngiltere 1914 Pocboir illüstrasyon Paris
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1912-13 canlı renkleriyle Fovist yaklaşımlarla dinlenen kadın ve avlanan kadın kompozisyonlarında, kadının şıklıkları ve lüsk hayatları göze çarpar. 1912 İllüstrasyon Paris 1913 Diana, İllüstrasyon Paris
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1929 Fleur-de-neiger İllüstrasyon 1920 Rubaiyat of Omar Khayyam İllüstrasyon Londra 1920 lerde Ömer Hayyam ın destanından yansıtılan kadın figürünün içsel karanlığı renk, biçim, kullanılan simgeler ve objelerle betimlenmiştir. 1929 yılında yapılmış olan Zümrütü Anka Kuşu destanından bir görüntü. Zümrütü Anka Kuşu Kaf Dağına uça bilen, iyi insanlara yardım eden ışıklı bir kuştur. Kaf Dağına bu insanları ulaştırır.
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 20. yy. döneminde sanayinin ilerlemesi ile kadının iş alanlarında görüntülenmesi ürününün reklamında modern kadın imajı verilmiştir. 1922 Tayyare illüstrasyon Paris
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1916 Sergie Diaghilev, sultan tiyatro reklamı Yabancı sanatçıların Oryantalist yaklaşımları; kadının cinselliğinin şeffaf giyisilerle sergilenilmesi, 1930 Sevgi dolu kraliçe adlı eserde ise aşk, sevgi renk ve oryantalist doku ve yüzeylerin kraliçenin yüz ifadesiyle desteklenir. 1930 Sevgi dolu kraliçe illustrasyon
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1925 Alexander Rodschenko Leningrad Devlet Yayıncıları için afiş 1925 Rus Konstrüktivizmde tipografi, fotomontaj ve fotoğrafla tasarım yapmıştır, Leningrad Devlet yayıncıları için afişte kadın fotoğrafını kullanmıştır. Çalışan kadın imgesini yansıtan fotoğrafta yüksek sesle sanki bir haber verir gibi olan görüntüye tipoğrafi nin karakteri, yapısı ve rengi anlatılmak istenen mesaja destek çıkar.
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1930 İhap Hulusi Görey tarafından sigara reklamında kadın figürü dönemi yansıtmaktadır. Cunhuriyet dönemi değişen kadın imajını betimlemiştir. Daha önce Avrupa grafik tasarımlarında karşımıza çıkan kadının farklı imajı olarak Mucha nın 1898 yılında sigara ambalajı ve afişi, Türk kadınının yeni imajı ve yeni pazar anlayışı içinde kadın 1898 Alphonse Mucha Job sigara kağıtları için afiş Sigara ambalajı 1930 İhap Hulusi sigara afiş
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 20.yy. Türk Sinema Afişleri ise kadının sosyo-kültürel yapısındaki değişimlerinden yansımalar şeklindedir. Genelde İllüstrasyon tekniği kullanılmıştır. 1942 Duvaksız Gelin Yön. Adolf Körner 1949 Fedakar Ana Yön. Cahide Sonku
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Avrupa daki gelişimler ve kadının görsel sıcaklığı ile bütünleştirilmiştir. Nurullah Berk illüstrasyonunda Türk kadınının gündelik hayatını yansıtmıştır. Bahar Hikayeleri adlı dergi kapağında da kadının ışığı konu doğrultusunda resmedilmiştir. 1934 Herbert Matter İsviçre Kış turizm afişi 1930 Nurullah Berk adsız serigrafi 1936 Bahar Hikayeleri dergisi kapağı
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1931 Cici Berber Yön. Muhsin Ertuğrul 1949 Vurun Kahpeye Yön. Lütfi Ö. Akad
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1940 larda BAZAAR dergi kapağında fotoğraf ve fotomontaj çalışmaları uygulanılmıştır. Kadın kelebekle kompoze edilmiştir. Kadının içsel duygularını kelebeğin narinliği ile pekiştirilmiştir. Brodovıch fotoğraf ustası olarak fotoğrafları kesmiş, büyütmüş, üst üste yerleştirmiş, seçtiği tramlarla ve sezgileri ile kompoze etmeyi başarmıştır. 1940 Alexey Brodovıch H Matter Bazaar dergi kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Yarım Ay dergi kapağındaki kendinden emin kadın görüntüsünün yanında 1948 Mürebbiye Dergi kapağında Kadının romantik güzelliğini dekolteli bir giyisi ile bakışlara anlam verilmesi mesajın başarılı olmasını sağlar. 1938 Yarım Ay dergi kapağı 1948 Mürebbiye dergi kapağı
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ Türk Sinema Afişlerinde kadının sosyo-kültürel yapısındaki değişimlerin yanı sıra halkın mücadelesinde kadının etkin rolünü ele almışlar. 1952 Boş Beşik Yön. Baha Gelenbevi 1952 İki Süngü Arasında Yön. Şadan Kamil
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1958 Maria HrszpanskaNeumann gravür 1950 lerde Gravür tekniği; anne ve çocuğun yoksulluğunun kucak dolusu sevgi ile sarılışı kompoze edilmiştir. Modern kadının hareketi, kıyafetleri ve tipoğrafi ile desteklenmiştir. İhap Hulusi Likör reklamında modern giyimli kadın figürü kullanmıştır. 1959 Otto Stroch McCalls dergi sayfa tasarımı 1950 İhap Hulusi Hisar Likör afiş
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ Türk Sinema Afişlerinde çalışan, ezilen, hırpalanan kadın konularına değinilmiştir. 1953 Halıcı Kız Yön. Muhsin Ertuğrul 1956 Ana Hasreti Yön. Memduh Ün 1958 Funda Yön. Nişan Hançer
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1960 Daha az gürültü adlı kampanya afişinde kadının dayanılmaz kirliliğe karşı verdiği tepki fotoğraflandırılmıştır. Kişisellikten uzak, nesnel bir ifade biçimiyle kitleyle iletişim kurarak, evrensel ve mutlak bir grafik tasarımı gerçekleştirmiştir. Aynı yıllarda Pop-Art sergisi için hazırlanılmış Afişte; sex, tipografi ve sözcüğün anlamını tek bir görsel anlatımla birleştirilmesi. (Obsessıon = Tutku) Hayat dergi kapağı çekici ve tutkulu bir kadın fotoğrafı ile tasarlanmıştır. 1960 Josef Müller Bockmann Daha Az Gürültü kampanyası afişi 1960 Robert Brownjohn Pop art sergi afişi 1956-1 sayı hayat dergisi kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1960 yıllarda Amerika da doğan Pop Art Toplumun seçkin kesimini ahlak ve değer yargılarını yadsıyan, onları iki yüzlülükle suçlayan, yaşanan günlük gerçekleri bütün çıplaklığıyla, çiğliğiyle hatta bayağılıyla ortaya koymaya çalışan bir akımdır. Pop Art İlk olarak kadının bir meta olarak kullanıldığını bu yıllarda ortaya koymuştur. 1960 Josef Müller Bockmann Daha Az Gürültü kampanyası afişi 1960 Robert Brownjohn Pop art sergi afişi 1956-1 sayı hayat dergisi kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Türk Sinema Afişlerinde Kurum tanıtımında ve Roman içeriğinde modern Türk kadınını anlatmaktadır. 1960 Münih Fehim roman kapağı 1960 İhap Hulusi afiş
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1965 Kadın özgürlüğü hareketini konu alan Esqunie dergi kapağı, kadın fotoğrafta toplumsal mesaj doğrultusunda kullanılmıştır. 1962 Eros Dergisinden kapak tasarımı seksi kadın fotoğrafları (Esqunie dergisi aslında porno bir dergi olmasına rağmen dergide o dönemin sosyal gelişimini ele almıştır). İhap Hulusi ise afişte mutluluğu evliliğin simgesi gelin ve damatla birleştirmiştir. 1962 Herb Lubalın Eros dergisi sayfa tasarımı 1965 George Loıs dergi kapağı 1961 İhap Hulusi afiş
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ Türk Sinema Afişlerinde toplumdaki kadın modelleri şoför- erkeksi, hırçın- asi ve hanımefendi rolleri ile Türk kadınını anlatmaktadır. 1960 Şoför Nebahat Yön. Metin Erksan 1964 Bitirim Fatma Yön. Semih Evin 1961 Küçük Hanımefendi Yön.Nejat Saydam
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1967 Endi Varol Pop-Art Popüler kültür doğrultusunda ünlü kişilerin ele almıştır. Marly Monro yu serigrafi tekniği ile resmetmiştir. Konuları pop sanatçılarında kültür birikiminin yok derecede olduğunu, görülenle aslın aynı olmadığını, genelde gündelik yaşamı ve tüketim toplumunu yansıtan konular olmuştur. İmgenin, büyük ve adeta kutsal bir anlatım gücü olduğunu bir anlamda yüceltmek olduğunu eserlerinde göstermiştir.mona Lisa popüler kültürde yer almıştır. Avrupa pop art sanatının yanında kavramsal sanatı da geliştirmiştir. 1967 Andy Warhol Marilyn Monroe serigrafi 1971 makoto Nakamura Japon poster 1970 Fahri Karagözoğlu kitap kapağı
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1964 Macera Kadını Yön. Dr. Avşavir Alyanak 1966 Asker Anası Yön. Asaf Tengiz 1967 Zilli Nazife Yön. Memduh Ün
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Foto- grafik alanında konuyu alışılmadık bir açıdan bakarak farklı unsurları bir araya getirmiş, izleyiciyi şok etkisi yaratıp, dikkati çekmeye ve fikirleri aktarmayı denemiştir. Kolaj tekniği de öne çıkmıştır. Fikir ve düşünceler etkin buluşlarla görüntülenmiştir. 1977 Holger Matthıes Maksim Gorki nin Güneşin Çocukları için tiyatro afişi gibi. 1977 Holger Matthıes Maksim Gorki nin Güneşin Çocukları için tiyatro afişi 1974 Milliyet Sanat dergi kapağı
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1968 Vesikalı Yarım Yön. Lütfi Ö. Akad 1968 Ezo Gelin Yön. Orhan Elmas 1970 Bülbül Yuvası Yön. Nejat Saydam
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1967 Bir Anne Yön. Sırrı Gültekin 1968 Abbase Sultan Yön. Turgut Demirağ 1971 Güllü Yön. Atıf Yılmaz
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1969 Boş Beşik Yön. Orhan Elmas 1971 Elmacı Kadın Yön. Feyzi Tuna 1971 Feride Yön. Metin Erksan
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1977 Leszek Rozga Gravür 1979 Ryszard Gieryszewski Gravür 1974 Mustafa Pilevneli Kibele Gravür
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LERİ 1973 Siyah Gelinlik Yön. Orhan Elmas 1974 Mavi Boncuk Yön. Ertem Eğilmez 1979 Hazal Yön. Ali Özgentürk
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1980 Hırçın Kız Shakespeare için afiş 1980 Hubert Hilscher projekt dergi kapağı 1985 Reha Yalnızcık illüstrasyon
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1985 Sait Maden tanıtım Kartı 1980 Günther Kıeser BMW müzesi için afiş 1981 Roman Cıeslewıcz seninle yılın 365 günü adlı afiş
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1985 Holger Matthıes Eski zamanlar adlı tiyatro afişi sadeliği ifade ediyor. Aıds hastalığının yayılmasında kadının etkin rolü. 1985 Holger Matthıes Eski zamanlar adlı tiyatro afişi 1988 Aıds afiş
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1985 müzik typi afiş 1987 Krol Edyp afiş 1989 Graphıs dergi kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1989 Dergi kapağı 1985 Willy Fleckhaus Twen dergi kapağı tasarımı 1988 Operetka için afiş
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1986 Aydın Erkmen dergi kapağı illustrasyon Hilton magazin 1987 Aydın Erkmen Dergi kapağı illüstrasyon Grafik Sanatı 9 1988 Ben Anadolu tiyatro afişi Yurdaner Altıntaş
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LER 1981 Kanlı Nigar Yön.Memduh Ün 1984 Fahriye Abla Yön.Yavuz Turgul 1987 On kadın Yön.Şerif Gören
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LER 1986 Asiye nasıl kurtulur Yön.Atıf Yılmaz 1988 Bu devrin kadını Yön.Ümit Efekan 1989 Fazilet Yön.İrfan Tözüm
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1987 sergi davetiyesi 1985 Andy Warhol Raphael dolar afişi 1988 japon Powder hamile kıyafetleri promosyon reklamı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1990 dkny jeans dergi reklamı 1991 poster 1991 Reha Yalnızcık kitap kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1991 Amblem-Logo 1994 Gülseren Südor Her türlü yalnızlık suçtur Nietzsche Gravür
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1992-93-94 Future Family Afgan Kadını Benetton reklamı Olivear Tocani 1994 Latex dergi reklamı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1995 Dergi kapağı 1995 CD kapağı
20. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 1998 sinema afiş 1998 Styling afiş 1999 Sigara kampanyası afişi
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LER 1990 Gün ortasında karanlık Yön.Memduh Ün 1992 İki Kadın Yön.Yavuz Özkan 1992 Sarı Tebessüm Yön.Seçkin Yasar
20. yy. TÜRK Sİ N EMA AFİ Ş LER 1993 Şahmaran Bir İstanbul Masalı Yön.Zülfü Livaneli 1995 Bir kadının anatomisi Yön.Yavuz Özkan 1999 Salkım Hanımın Taneleri Yön.Tomris Giritlioğlu
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2000 moda firma kataloğu 2005 Bvlgarı takı tasarım dergi reklamı 2000 The Kylie Bible
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2005 Beymen gazetesi 2005 Omega saati dergi reklamı 2005 Sılver Raın parfümü dergi reklamı
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2000 sinema afiş 2001 Burger King afiş kadın 2002 Vakko dergi reklamı
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2004 Nokia dergi reklamı 2004 Home store dergi reklamı 2005 Bonus kart dergi reklamı
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2004 Mihrimah Sultan (kanuninin kızı portresi ) kitap kapağı 2005 Tantekin antikacılık dergi reklamı
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2005 mayavera yerleşim merkezi dergi reklamı 2005 Dimes dergi reklamı
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT 2005 Beymen Reklamı Pahalı yaşamların yapay büyüleriyle düş gören kadınlar, bunlara ulaşmak için birçok özveriyi göze alarak insani değerlerine yabancılaşmakta olan kadın. Kütle kültürünün komplosu ile kadının aşkı ve cinselliğini satması (maddi-manevi) olağan hale gelmiş ve bu durum medyanın manipulasyonuyla pekiştirilmiş META kadın.
21. yy. DÜN YA VE TÜRK GRAFİ K SAN AT Mülkiyet olgusunun giderek pekiştiği günümüz neoliberal toplumlarda kadın, üst sınıf erkeği için sahip olunacak bir metaya dönüşürken alt ve orta sınıf erkeği içinde medyatik görünümüyle görsel doyum aracı olarak metalaştırılmaktadır. Üst düzey yaşam biçimlerinin idealize edildiği ve sınıf atlama umudunun canlı tutulduğu grafik ve reklam ürünleri, aynı zamanda özellikle kadın kitlesini tüketime kışkırtmaktadır. Pop Art sanatı ile başlayan modern sanatlarda; Nouveao Realisme (Yeni Gerçeklik), Happening (Sanat ve Yaşam), Eat Art ( Sanat Yemek), Op-Art (Optik Sanat), Kinetik Sanat, Geç Resimsel Soyutlama (Biçimsel içeriği sorgulayarak anlatımcılıktan kurtulma), Minimal Sanat(üç Boyutlu Sanat anlayışı), Post Modern tepkiye karşılık Kavramsal Sanat, Çağdaş sanatta Kimlik arayışı, Video sanatı, Foto Gerçekçilik(Hiperrealism) ve 21.yy. da teknolojinin üst noktalarında bilgisayarla gelen Dijital Sanat.