LİTERATÜR TARAMASI
Literatür taraması Bir dalının çeşitli konularında yazılmış eserlerin tümüne ulaşmak için mevcut bilgi kaynaklarının gözden geçirilmesi ve ilgili yayınlara ulaşmasıdır. Seçtiğimiz konuya ilişkin öncelikli çalışmaları inceleyerek araştırmalarının önceden cevaplandırılıp cevaplandırılmadığını bulabiliriz.
Araştırmada literatür taraması süreci kum saati modeliyle açıklanabilir. Ele alınan konu alt konularla ilgili araştırma sonuçlarının belirlenerek tanımlama başlar. Problemin araştırılabilir olup olmadığına karar verilir. Sonuçların tartışılması için literatür taraması tekrar genişletilir.
Neden yapılır? Bu konuda kim ne zaman neyi araştırdı, hangi bulgulara ulaştı, araştırılmayan bulgular nelerdir? Literatürdeki eksiklerin görülmesi yapılacak olan çalışmaların önemini ispat eder.
Nasıl yapılır? Kısaca basamaklara ayırmak gerekirse: Problemin tespiti Veri toplama ve toplanan verilerin öneminin tartışılması Toplanan verinin problemle ilişkisinin kurulması Bilginin sınıflandırılması
Araştırma yapılırken izlenecek yol: Araştırmanın amacının ve konusunun saptanması Ön kaynak taraması Detaylı kaynak taraması Kaynakların gözden geçirilmesi Uygulama için araştırma planın yapılması, uygulanması ve değerlendirilmesi Araştırmanın raporlanması
Kaynak taraması: Taramada yapacağımız kaynaklar Kitaplar Kütüphaneler Tezler Makaleler Araştırma raporları Konun uzmanlarına danışma vb.
Kaynak taraması Kaynak taramasını ön ve detaylı olarak inceleyebiliriz.her iki kaynak taramasının amaçları ve yöntemi birbirinden farklıdır.
Ön kaynak taraması: Ana amacı; detaylı konu başlıklarının incelenmesi, yöntemi de; ana konu başlığına göre yapılan rastgele taramadır. Detaylı kaynak taraması: Yapacağımız araştırmayla ilgili tüm ana ve önemli kaynaklarla araştırmamızı destekleyecek yardımcı kaynaklara ulaşmaktır.
Literatür taramasında indeks, dizin ve elektronik veritabanlarında belirlediğimiz anahtar kelimelerle arama yaparak, birincil ve ikincil kaynaklara ulaşabiliriz. Birincil kaynaklar: özgün kitapların veya makalelerin yayınlandığı dergiler bu kaynak türüne örnek olarak gösterilebilir. İkincil kaynaklar: başka araştırmacıların araştırma sonuçlarını veren yayınlar buna örnek olarak verilebilir.ansiklopediler, kitaplar ve derleme makalelerinde yazarlar, daha önce yapılmış olan araştırmaları özetler ve sonuçları hakkında bilgi verir.
Araştırma konusu hakkındaki bilgiye merkezi Ankara da olan ULAKBİM in web sitesini kullanarak makale arayabilir, bunların özetlerine ve yayınladıkları dergilere ulaşabiliriz.
Nasıl Başlamalıyız? Anahtar kelimeler kullanmalıyız Yeni çalışmalardan başlayıp geriye doğru gitmeliyiz Özet kısmı varsa önce özet kısmını okumalıyız Hafızamıza güvenmek yerine notlar tutmalıyız
Literatür taramasını internet kullanarak yapmak daha hızlıdır internetten daha fazla kaynağa ulaşırız. Google, google akademik, ulakbim internet taramaları için güzel örneklerdir.
İnternet bilgiye hız kazandırsa da; ilişkili ilişkisiz birçok şeyi karşımıza çıkardığı için zaman kaybetmemize neden olabilir. Bunu önlemek için bazı stratejiler vardır
Birden fazla kelime yazılacaksa bu kelimeler çift tırnak içinde yazılmalıdır. Bu şekilde daha az ve en alakalı sonuçlara ulaşılır And ve or kelimerini kullanarak da aramamızı istediğimiz ölçüde genişletip daraltabiliriz.
Literatür Raporu Araştırmalar özetlendikten sonra son aşamada rapor yazılır, bu raporda problem nedenini ve sonuçlarını belirtmeden önce bu alandaki araştırmalarımızı ve temel kavramları vermemiz gerekmektedir. Bu araştırmaları referans olarak gösterecegimiz için bazı özellikler aramamız gerekmektedir
Problem açık ve anlaşılır mı? Daha etkili anlatılabilirmiydi? Hangi araştırmaları referans olarak göstermiş? Yazar bütün görüşlere yer vermiş mi? Bu kitap veya araştırma sizin probleminizin anlaşılması için uygun mu?
Rapor kısmının bölümleri ; GİRİŞ: Araştırma konusuyla ilgili genel bilgiler sunulur GELİŞME: Diğer araştırmacıların probleme dair neler buldukları özetlenir ÖZET: Bu araştırmada şu anda neler var hangi eksiklikler giderilebilir PROBLEM DURUMU: Problemin temelleri, nedenleri, araştırma sonuçları ve önemi
Alıntı Kuralları Direk Alıntı : Bu tür alıntılar kaynak eserden olduğu gibi alınır. Sayfa numarası eser kökü ve yazar adının belirtilmesi gerekmektedir. Alıntı tırnak içinde olmalıdır. Endirek Alıntı : bu alıntılar yazarın zikrettiği fikir için yapılır. Yine de kaynak belirtilir ama tırnak işareti gerektirmez.
Literatür Taramasını Yapmamak veya Eksik Yapmak Yıllar önce bulunmuş birşeyi yeniden bulabiliriz Zaten mevcut olan birşeyi geliştirip yapmak yerine sıfırdan yapmaya çalışarak zaman kaybederiz Birşeyin ne kadar geliştiğini bilmeden o şeyi geliştirmeye çalışabiliriz.
KAYNAKÇA www.eğitimsohbetleri.com www.fmartuklu.com Bilimsel Araştırma Yöntemleri (20. Baskı) http://dergipark.ulakbim.gov.tr Kütüphane
AYNUR YAVUK YEŞİM KUDİN DİLARA PEKER SAİDE YİKİT
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER..