SAĞLIK KURUMLARINDA GİDERLERİN SAPTANMASI VE İZLENMESİ Çeşitli Giderler, Vergi, Resim ve Harçlar, Amortismanlar ve Tükenme Payları Finansman Giderleri Yrd. Doç. Dr. SERAP DURUKAN KÖSE KÖSE
ÇEŞİTLİ GİDERLER
ÇEŞİTLİ GİDERLER İşletme faaliyetlerini sürdürmek için yapılması gerekli olan sigorta giderleri, kira giderleri, dava icra ve noter giderleri, iştirak payı, aidat giderleri vb giderleri kapsar. Tekdüzen Muhasebe Sistemi (TMS) içerisinde gider çeşitleri (0-7) sayısal kodları arasında yer alan 8 çeşitte gruplandırılmıştır. Bu sınıflama içerisinde çeşitli giderlere (4) sayısal kodu verilmiştir.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI 4 ÇEŞİTLİ GİDERLER 401 SİGORTA GİDERLERİ 402 PAZARLAMA VE REKLAM GİDERLERİ 403 KİRA GİDERLERİ 404 SOSYAL GİDERLER 405 EĞİTİM VE KÜLTÜR GİDERLERİ 406 KONAKLAMA VE SEYAHAT GİDERLERİ 407 ORTAK GİDERLERE KATILMA PAYLARI 408 MAHKEME VE NOTER GİDERLERİ 409 DİĞER ÇEŞİTLİ GİDERLER
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI SİGORTA GİDERLERİ 401 SİGORTA GİDERLERİ 40100DAHİLİ SİGORTA GİDERLERİ 40101MENKUL KIYMET SİGORTA GİDERLERİ 40102BİNA SİGORTA GİDERLERİ 40103MAKİNE TESİS VE CİHAZ SİGORTA GİDERLERİ 40104TAŞIT SİGORTA GİDERLERİ 40105DEMİRBAŞ SİGORTA GİDERLERİ 40109DİĞER SİGORTA GİDERLERİ
Sigorta Giderlerinin Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen sigorta giderleri tutarını; nakit saymanlığından alınan ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan Sigorta Giderleri bölümünün harcamalar toplamı sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen sigorta giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Sigortacılık Hizmeti Alım Giderleri (Kasko, Araç Sigortası ve Bakım Giderleri) ve 770 Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Çeşitli Giderler hesabının borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırarak alınmalıdır. Sigorta giderleri, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI PAZARLAMA VE REKLAM GİDERLERİ 402 PAZARLAMA VE REKLAM GİDERLERİ 40200REKLAM GİDERLERİ 40201SERGİ VE FUARLARA KATILMA GİDERLERİ 40202PROMOSYON GİDERLERİ 40203SPONSORLUK GİDERLERİ 40204TABELA GİDERLERİ 40205SOSYAL ETKİNLİK GİDERLERİ 40206YAYIN GİDERLERİ 40209DİĞER PAZARLAMA VE REKLAM GİDERLERİ
Pazarlama ve Reklam Giderleri Veri Kaynakları Pazarlama ve reklam giderleri oluşması halinde, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI KİRA GİDERLERİ 403 KİRA GİDERLERİ 40300ARSA VE ARAZİ KİRALARI 40301YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ KİRALARI 40302BİNA KİRALARI 40303MAKİNA TESİS VE CİHAZ KİRALARI 40304TAŞIT KİRALARI 40305DEMİRBAŞ KİRALARI 40306BİLGİSAYAR KİRALARI 40307FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ 40309DİĞER KİRALAMA GİDERLERİ
Kira Giderleri Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen kira giderleri tutarını; nakit saymanlığından alınan ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan; Arsa ve Arazi Kiralaması Giderleri, Hizmet Binası Kiralama Giderleri, Lojman Kiralama Giderleri, Dayanıklı Mal ve Malzeme Kiralaması Giderleri, İş Makinesi Kiralama Giderleri, Taşıt Kiralama Giderleri, Hava Taşıtı Kiralaması Giderleri, Dayanıklı Mal ve Malzeme Kiralama Giderleri, Bilgisayar ve Bilgisayar Sistemleri ve Yazılımları Kiralama Giderleri, Diğer Kiralama Giderleri bölümünün harcamalar toplamı sütunundan alınmalıdır.
Kira Giderleri Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen kira giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Kira Giderleri ve Araç Kiralama Hizmeti Giderleri hesaplarının borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırarak alınmalıdır. Kiralama giderleri ve oluşması halinde finansal kiralama giderlerini, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI SOSYAL GİDERLER 404 SOSYAL GİDERLER 40400TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ 40401YARDIM VE BAĞIŞLAR 40409DİĞER SOSYAL GİDERLER
Sosyal Giderlerin Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen temsil ve tanıtma gideri tutarı; nakit saymanlığından alınan ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan Temsil, Ağırlama Tören, Fuar, Organizasyon Giderleri ile Tanıtma, Ağırlama, Tören, Fuar, Organizasyon Giderleri bölümünün yıl sonu gider sütunundan alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen temsil ve tanıtma giderinin tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı nın ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Temsil ve tanıtma giderleri, Yardım bağış ve diğer sosyal giderler oluşması halinde gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI EĞİTİM VE KÜLTÜR GİDERLERİ 405 EĞİTİM VE KÜLTÜR GİDERLERİ 40500MESLEKİ EĞİTİM GİDERLERİ 40501TELİF, TERCÜME VE YAYIN GİDERLERİ 40502GAZETE, DERGİ, KİTAP GİDERLERİ 40503VİDEO BANT GİDERLERİ 40504KONGRE VE SEMİNER GİDERLERİ 40505TOPLAM KALİTE VE ISO GİDERLERİ 40509DİĞER EĞİTİM VE KÜLTÜR GİDERLERİ
Eğitim ve Kültür Giderleri Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen eğitim ve kültür giderinin tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı nın veya 770. Genel Yönetim Giderleri Hesabı nın ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Eğitim ve kültür giderleri, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI KONAKLAMA VE SEYEHAT GİDERLERİ 406 KONAKLAMA VE SEYAHAT GİDERLERİ 40600 ŞEHİR İÇİ KONAKLAMA VE SEYAHAT GİDERLERİ 40601YURTİÇİ KONAKLAMA VE SEYAHAT GİDERLERİ 40602 YURTDIŞI KONAKLAMA VE SEYAHAT GİDERLERİ 40609DİĞER YOLLUKLAR VE SEYAHAT GİDERLERİ
Konaklama ve Seyahat Giderleri Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen konaklama ve seyahat giderinin tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı nın veya 770. Genel Yönetim Giderleri Hesabı nın ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Konaklama ve seyahat giderleri, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI ORTAK GİDERLERE KATILMA PAYLARI Ortak giderlere katılma payları oluşması halinde, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır. 407 ORTAK GİDERLERE KATILMA PAYLARI 40700BİNA GİDERLERİNE KATILMA PAYLARI 40701SOSYAL TESİSLERE KATILMA PAYLARI 40709DİĞER ORTAK GİDERLERE KATILMA PAYLARI
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI MAHKEME VE NOTER GİDERLERİ 408 MAHKEME VE NOTER GİDERLERİ 40800MAHKEME GİDERLERİ 40801NOTER TESCİL GİDERLERİ 40802ALACAK TAHSİL GİDERLERİ 40809DİĞER MAHKEME VE TESCİL GİDERLERİ
Mahkeme ve Noter Giderleri Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen mahkeme gideri tutarı; nakit saymanlığından alınan ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan Mahkeme Harç ve Giderleri bölümünün yıl sonu gider sütunundan alınmalıdır. Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen noter tescil, alacak tahsili vb. yasal giderler tutarı; ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan Diğer Yasal Giderler bölümünün yıl sonu gider sütunundan alınmalıdır.
Mahkeme ve Noter Giderleri Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen mahkeme ve noter giderlerinin tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı ve/veya 770. Genel Yönetim Giderleri hesabının ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırılarak alınmalıdır. Mahkeme ve noter giderleri oluşması halinde, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
ÇEŞİTLİ GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI DİĞER ÇEŞİTLİ GİDERLER 409 DİĞER ÇEŞİTLİ GİDERLER 40900ODA AİDATLARI 40901ÇEŞİTLİ BÜRO GİDERLERİ 40902İHRACAT GİDERLERİ 40903İTHALAT GİDERLERİ 40904İHALE GİDERLERİ 40905REFERANS MEKTUBU GİDERLERİ 40906KIRTASİYE GİDERLERİ 40907BASIM GİDERLERİ 40908TİCARET SİCİL GAZETESİ İLANLARI 40909DİĞER ÇEŞİTLİ GİDERLER
Diğer Çeşitli Giderler Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen diğer çeşitli giderlerinin tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı ve/veya 770. Genel Yönetim Giderleri hesabının ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırılarak alınmalıdır. Diğer çeşitli giderler oluşması halinde, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
VERGİ RESİM VE HARÇLAR
VERGİ RESİM VE HARÇLAR Mevzuat gereğince tahakkuk ettirilen gider niteliğindeki vergi, resim ve harçları kapsar. Tekdüzen Muhasebe Sistemi (TMS) içerisinde gider çeşitleri (0-7) sayısal kodları arasında yer alan 8 çeşitte gruplandırılmıştır. Bu sınıflama içerisinde vergi, resim ve harçlarla ilgili giderlere (5) sayısal kodu verilmiştir.
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI 5 VERGİ RESİM VE HARÇLAR 501 VERGİLER 502 RESİMLER 503 HARÇLAR 504 KAMU PAYLARI 505 VERGİ RESİM VE HARÇLARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 509 DİĞER VERGİ RESİM VE HARÇLAR
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI VERGİLER 501 VERGİLER 50100BİNA VE ARAZİ VERGİLERİ 50101MOTORLU TAŞIT VERGİLERİ 50102TAŞIT ALIM VERGİSİ 50103DAMGA VERGİLERİ 50104GÜMRÜK VERGİLERİ 50105GİDER OLARAK YAZILAN KATMA DEĞER VERGİLERİ 50106EĞİTİME KATKI PAYI 50107ÖZEL İŞLEM VERGİSİ 50108VERGİ KÜSURATI FARKLARI 50109DİĞER VERGİLER
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI RESİMLER 502 RESİMLER 50200BELEDİYE RESİMLERİ 50209DİĞER RESİMLER
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI HARÇLAR 503 HARÇLAR 50300TAPU HARÇLARI 50301İTHALAT BELGE HARÇLARI 50302İHRACAT BELGE HARÇLARI 50303MÜTEAHHİTLİK KARNE HARÇLARI 50304TİCARET SİCİLİ HARÇLARI 50309DİĞER HARÇLAR
Vergi Resim ve Harçlar Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen vergi, resim ve harç giderleri tutarı; nakit saymanlığından alınan ilgili döneme ilişkin Bütçe Giderleri ve Ödeme Emirleri Cetveli nin, dördüncü düzey ekonomik kodları arasında yer alan Ödenecek Vergi Resim Harçlar ve Benzeri Giderler bölümünün yıl sonu gider sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen vergi, resim ve harç giderleri tutarını; ilgili dönem sonu mizanının Vergi Resim ve Harçlar hesabının ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırarak alınmalıdır. Vergi, resim ve harç giderleri giderleri oluşması halinde, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır.
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI KAMU PAYLARI 504 KAMU PAYLARI 50400HAZİNE PAYLARI 50401SAĞLIK BAKANLIĞI MERKEZ PAYI 50402SHÇEK PAYI 50409DİĞER KAMU PAYLARI
Kamu Payları Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen hazine payı giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 770. Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Ödenecek Hazine Payları Hesabı nın borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen Sağlık Bakanlığı merkez payı giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 770. Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Ödenecek Sağlık Bakanlığı Merkez Hissesi Hesabı nın borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen SHÇEK payları giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 770. Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından SHÇEK Hissesi hesabının borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen diğer kamu payı giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 770. Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Diğer Yükümlülükler Hesabı nın borç kalan tutarları itibari ile alınmalıdır. Kamu payları, birimlerin elde ettiği DS gelirlerini dağıtım kriteri olarak alıp ilgili gider yerlerine dağıtılmalıdır.
VERGİ RESİM VE HARÇLAR SINIFLAMASI VERGİ RESİM VE HARÇLARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI VE DİĞER VERGİ RESİM VE HARÇLAR Vergi resim ve harçlara ilişin gecikme zamları giderleri, gerçekleştirme (tahakkuk) belgelerini temel alarak ilgili gider yerlerine doğrudan dağıtılmalıdır. 505 VERGİ RESİM VE HARÇLARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 50500VERGİLERE İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 50501RESİMLERE İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 50502HARÇLARA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 50503KAMU PAYLARINA İLİŞKİN GECİKME ZAMLARI 50509DİĞER GECİKME ZAMLARI 509 DİĞER VERGİ RESİM VE HARÇLAR 50900DİĞER ÇEŞİTLİ VERGİ RESİM VE HARÇLAR
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI İşletmelerde bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle, gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat ve demirbaş gibi menkul kıymetlerin ulusal mevzuata uygun olarak belirlenen yıpranma / yok olma değerlerine amortisman ve tükenme payları denilmektedir. Tekdüzen Muhasebe Sistemi (TMS) içerisinde gider çeşitleri (0-7) sayısal kodları arasında yer alan 8 çeşitte gruplandırılmıştır. Bu sınıflama içerisinde amortisman ve tükenme payları ile ilgili giderlere (6) sayısal kodu verilmiştir.
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI SINIFLAMASI 6 AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI 601 MADDİ DURAN VARLIK AMORTİSMANLARI 602 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIK AMORTİSMAN GİDERLERİ 603 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR TÜKENME PAYLARI 609 DİĞER AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI SINIFLAMASI MADDİ DURAN VARLIK AMORTİSMANLARI 601 MADDİ DURAN VARLIK AMORTİSMANLARI 60100ARAZİ VE ARSALAR AMORTİSMAN GİDERLERİ YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ AMORTİSMAN 60101GİDERLERİ 60102BİNALAR AMORTİSMAN GİDERLERİ TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR AMORTİSMAN 60103GİDERLERİ 60104TAŞITLAR AMORTİSMAN GİDERLERİ 60105DEMİRBAŞLAR AMORTİSMAN GİDERLERİ DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR AMORTİSMAN 60109GİDERLERİ
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Boş arsa ve arazilerde amortisman uygulanmamaktadır. Hastane işletmelerinin aktifinde kayıtlı arazi ve arsalarda da amortisman uygulanmamaktadır. Hastane işletmelerinin arsaları üzerinde bulunan yer altı ve yerüstü düzenleri, hastaneler tarafından inşaa edildiği takdirde amortisman uygulanmaktadır. Kamu hastanelerinde hazine finansmanı ile (GB) inşaa edilen yeraltı ve yerüstü düzenleri, binaları için amortisman uygulaması yapılmamaktadır. Ancak hastanelerin bu tür yatırım harcamaları varsa, hastane maliyetlerinin gerçek tutarları ile belirlenebilmesi için amortisman hesaplamalarının şu kurallara göre yapılması gerekir.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından yapımı gerçekleştirilen yer altı ve yerüstü düzenlerinin yapım yılı ve yapım maliyetleri bulunmalıdır. Yİ-ÜFE Endeksleri ile yapım maliyetlerini, maliyet hesapladığınız yıla göre yeniden değerlenmelidir. Ekonomik ömrünü doldurmamış yer altı ve yerüstü düzenleri için, yeniden değerlenmiş inşa bedelleri üzerinden VUK 333 ve 339 tebliğleri gereğince yollar için yıllık % 12,5, diğer yer altı ve yerüstü düzenleri için yıllık % 15 oranında amortisman gideri hesaplanmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından yapımı gerçekleştirilen yeraltı ve yerüstü düzenlerinin amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 770. Hesabı altındaki ayrıntı hesaplarından Yönetimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortismanları hesabının, ilgili yardımcı hesap borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Yeraltı ve yerüstü düzenlerinin dönemsel amortisman giderleri, hastanenin hizmet binaları m² inşaa alanlarını dağıtım kriteri olarak kullanıp, tüm gider yerlerine dağıtılmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından yapımı gerçekleştirilen binaların toplam inşaa alanlarını m² cinsinden belirlenmelidir. Bulunan toplam m² inşaa alanını; Maliye Bakanlığı/Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından ortak olarak yayınlanan ve binaların vergi değerlerinin belirlenmesinde kullanılan Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğleri içerisinde, maliyet hesaplanılan yıla ait olarak verilen m² inşaat maliyet bedeli ile çarparak binaların cari inşaat maliyetini bulunmalıdır. Bu hesaplama için İlgili tebliğ ekinde 5. bölümde yer alan hastane binaları tarifesinin, betonarme karkas lüks inşaat ortalama m² birim maliyet değerini, tablolar altında yer alan kalorifer, klima ve asansörler için yapılacak eklemeleri de yaparak kullanılmalıdır.20130817-18-1.xls
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Bulunan bina cari maliyeti üzerinden VUK 333 ve 339 tebliğleri gereğince binalar için yıllık % 2 oranında amortisman gideri hesaplanmalıdır. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen binalar amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hesabı alt hesaplarından Üretimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri ve/veya 770. Hesabı alt hesaplarından Yönetimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortismanları hesabının borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Binaların dönemsel amortisman giderleri, hastanenin hizmet binaları m² inşaa alanlarını dağıtım kriteri olarak kullanıp, tüm gider yerlerine dağıtılmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından temin edilen tesis, makine ve cihazların satınalma yıllarını ve satınalma maliyetlerini bulunmalıdır. Yİ-ÜFE Endeksleri ile satınalma maliyetlerini maliyet hesaplanılan yıla göre yeniden değerlendirilmelidir. Ekonomik ömrünü doldurmamış makine tesis ve cihazlar için, yeniden değerlenmiş satınalma bedelleri üzerinden VUK 333 ve 339 tebliğleri gereğince hazırlanan amortisman çizelgelerinin altındaki ilgili kalemler için önerilen amortisman oranını kullanarak yıllık amortisman giderleri hesaplanmalıdır.2014 Yılı Amortisman Oranları.doc
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından alımı gerçekleştirilen tesis, makine ve cihazların amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hesabı alt hesaplarından Üretimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri hesabının, borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Tesis, makine ve cihazların dönemsel amortisman giderleri, hastanenin tıbbi tesis, makine ve cihaz tutarlarını dağıtım kriteri olarak kullanıp, ilgili gider yerlerine dağıtılmalıdır (MKYS sisteminden bölümler bazında ulaşılabilmektedir).
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından temin edilen taşıtların satınalma yıllarını ve satınalma maliyetleri bulunmalıdır. Yİ-ÜFE Endeksleri ile satınalma maliyetlerini maliyet hesaplanılan yıla göre yeniden değerlenmelidir. Ekonomik ömrünü doldurmamış taşıtlar için, yeniden değerlenmiş satınalma bedelleri üzerinden VUK 333 ve 339 tebliğleri gereğince hazırlanan amortisman çizelgelerinin Taşıma Araçları bölümü altındaki ilgili kalemler için önerilen amortisman oranını kullanarak yıllık amortisman giderleri hesaplanmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından alımı gerçekleştirilen taşıtların amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hesabının alt hesaplarından Üretimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri ve/veya 770. Hesabının alt hesaplarından Yönetimde kullanılan Maddi Duran Varlık Amortismanları hesabının borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Taşıtların dönemsel amortisman giderleri, hastanenin departmanlarınca alınan taşıt hizmetini (km) dağıtım kriteri olarak kullanıp, ilgili gider yerlerine dağıtılmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Genel Bütçe kaynaklarından temin edilen demirbaşların satınalma yıllarını ve satınalma maliyetlerini bulunmalıdır. Yİ-ÜFE Endeksleri ile satınalma maliyetlerini maliyet hesaplanılan yıla göre yeniden değerlenmelidir. Ekonomik ömrünü doldurmamış demirbaşlar için, yeniden değerlenmiş satınalma bedelleri üzerinden VUK 333 ve 339 tebliğleri gereğince hazırlanan amortisman çizelgelerinin Demirbaşlar bölümü altındaki ilgili kalemler için önerilen amortisman oranını kullanarak yıllık amortisman giderleri hesaplanmalıdır.
Maddi Duran Varlık Amortismanları Veri Kaynakları Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından alımı gerçekleştirilen demirbaşların amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hesabının alt hesaplarından Üretimde Kullanılan Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri ve/veya 770. Hesabının alt hesaplarından Yönetimde kullanılan Maddi Duran Varlık Amortismanları hesabının, ilgili yardımcı hesap borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Demirbaşların dönemsel amortisman giderleri, hastanenin genel demirbaş tutarlarını dağıtım kriteri olarak kullanıp, ilgili gider yerlerine dağıtılmalıdır (MKYS sisteminden bölümler bazında ulaşılabilmektedir).
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI SINIFLAMASI MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIK AMORTİSMAN GİDERLERİ 602 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIK AMORTİSMAN GİDERLERİ 60200HAKLAR AMORTİSMAN GİDERLERİ 60201ŞEREFİYE AMORTİSMAN GİDERLERİ KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ 60202AMORTİSMANLARI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 60203AMORTİSMANLARI 60204ÖZEL MALİYETLER AMORTİSMAN GİDERLERİ BİLGİSAYAR PROGRAMLARI AMORTİSMAN 60205GİDERLERİ DİĞER MADDİ OLMAYAN DUR. VARL. 60209AMORT.GİDERLERİ
Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Veri Kaynakları Haklar; hakkın elde bulundurma süresi içinde (süre belirli değilse yıllık % 20 oranında), şerefiyeler, kuruluş ve örgütlenme giderleri ile araştırma ve geliştirme giderleri ise 5 yıl içerisinde 5 eşit taksit halinde (yıllık % 20 oranı) ile amorti edilmektedir. Kullanılmaları halinde VUK 326. md. ve VUK 333-339 Sayılı Genel Tebliğlerindeki kurallar uyarınca ayrılan amortisman giderleri; haklar için hakları kullanan hastane birimlerine, şerefiyeler ile kuruluş ve örgütlenme giderleri için tüm hastane birimlerine, araştırma ve geliştirme giderleri için sonuçlanan ar-ge projelerini kullanan birimlere yüklenmelidir. Gider yüklemelerinde birinci dağıtımda ilgili gider yerlerine yüklenen giderlerin oransal dağılımı dağıtım kriteri olarak kullanılmalıdır.
Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Veri Kaynakları Özel maliyet amortisman giderleri, kiralanan hastane binalarına yapılan sabit tesisler için ayrılmaktadır. Özel maliyet amortismanları, kira sözleşmesi süresine bağlı olarak değişmektedir. Kira sözleşmesi süresi belirli değilse yıllık % 20 oranında amorti edilerek giderleştirilmektedir. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen özel maliyet amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hizmet Üretim Maliyeti ve/veya 770. Genel Yönetim Giderleri hesabının, ilgili yardımcı hesap borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Özel maliyet amortisman giderleri, özel maliyet harcaması gerçekleştirilen hastane binalarında bulunan gider yerlerine, m 2 alan ölçütünü dağıtım kriteri olarak kullanarak dağıtılmalıdır.
Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Veri Kaynakları Bilgisayar programları (yazılımları) amortisman giderleri, hastanelerde kullanılan HBYS modüllerinin ilk yazılımı için ödenen bedellerden oluşmaktadır. Bilgisayar programları (yazılımları), VUK 333 ve 339 Sayılı Genel Tebliğlerinde sunulan amortisman cetvellerinin Bilgi Sistemleri bölümüne göre yıllık % 33,33 oranında amorti edilerek giderleştirilmektedir. Döner Sermaye İşletmesi kaynaklarından ödemesi gerçekleştirilen bilgisayar programları amortisman giderleri tutarı; ilgili dönem sonu mizanının 740. Hizmet Üretim Maliyeti ve/veya 770. Genel Yönetim Giderleri hesabının, ilgili yardımcı hesap borç kalan sütunundan ayrıştırarak alınmalıdır. Bilgisayar programları amortisman giderleri, hastanelerde kullanılan bilgisayar adetleri ölçütü dağıtım kriteri olarak kullanarak dağıtılmalıdır.
AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI SINIFLAMASI ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR TÜKENME PAYLARI Hastane işletmelerinde özel tükenmeye tabi varlık bulunmamakta, bu nedenle de bu gider grubuna ait amortisman giderleri ile karşılaşılmamaktadır. 603 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR TÜKENME PAYLARI 60300ARAMA GİDERLERİ TÜKENME PAYLARI HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ TÜKENME 60301PAYLARI DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR 60309TÜKENME PAYLARI 609 DİĞER AMORTİSMANLAR VE TÜKENME PAYLARI CARİ DÖNEM AMORTİSMAN GİDERLERİ 60900TAHAKKUKU
FİNANSMAN GİDERLERİ
FİNANSMAN GİDERLERİ Finansman giderleri; bankalar, diğer finans kuruluşları ve satıcılara ödenen faizler ile, yabancı para ile yapılan borçlanmalardan doğan kur farklarından oluşmaktadır. Kamu hastanelerinde geçerli olan mali mevzuat nedeniyle kredi kullanımının mümkün olmaması nedeniyle bu gider grubuna rastlanmamaktadır. Tekdüzen Muhasebe Sistemi (TMS) içerisinde gider çeşitleri (0-7) sayısal kodları arasında yer alan 8 çeşitte gruplandırılmıştır. Bu sınıflama içerisinde finansman giderlerine (7) sayısal kodu verilmiştir.
FİNANSMAN GİDERLERİ SINIFLAMASI 7 FİNANSMAN GİDERLERİ 701 KISA VADELİ BANKA KREDİ FAİZLERİ 702 UZUN VADELİ BANKA KREDİ FAİZLERİ 703 KISA VADELİ DİĞER KREDİ KURUMLARI FAİZLERİ 704 UZUN VADELİ DİĞER KREDİ KURUMLARI FAİZLERİ 705 KISA VADELİ BORÇLANMALARDAN DOĞAN KUR FARKLARI 706 UZUN VADELİ BORÇLANMALARDAN DOĞAN KUR FARKLARI 707 SATICILARA VERİLEN FAİZLER 709 DİĞER FİNANSMAN GİDERLERİ
FİNANSMAN GİDERLERİ SINIFLAMASI 701 KISA VADELİ BANKA KREDİ FAİZLERİ 70100TL KREDİ FAİZLERİ 70101DÖVİZ KREDİSİ FAİZLERİ 702 UZUN VADELİ BANKA KREDİ FAİZLERİ 70200TL KREDİ FAİZLERİ 70201DÖVİZ KREDİSİ FAİZLERİ 703 KISA VADELİ DİĞER KREDİ KURUMLARI FAİZLERİ 70300TL KREDİ FAİZLERİ 70301DÖVİZ KREDİSİ FAİZLERİ 704 UZUN VADELİ DİĞER KREDİ KURUMLARI FAİZLERİ 70400TL KREDİ FAİZLERİ 70401DÖVİZ KREDİSİ FAİZLERİ KISA VADELİ BORÇLANMALARDAN DOĞAN KUR 705 FARKLARI 706 70500... KREDİSİ KUR FARKLARI UZUN VADELİ BORÇLANMALARDAN DOĞAN KUR FARKLARI 70600... KREDİSİ KUR FARKLARI 707 SATICILARA VERİLEN FAİZLER 70700KISA VADELİ BORÇLANMA FAİZLERİ 70701UZUN VADELİ BORÇLANMA FAİZLERİ 709 DİĞER FİNANSMAN GİDERLERİ 70900KISA VADELİ DİGER FİNANSMAN GİDERLERİ 70901UZUN VADELİ DİĞER FİNANSMAN GİDERLERİ
Finansman Giderleri Veri Kaynakları Bu gider gruplarının var olması halinde, finansman giderleri; ilgili dönem mizanının 780. Finansman Giderleri hesabının ilgili yardımcı hesabından, borç kalan tutarları itibari ile ayrıştırarak alınmalıdır. Maliyet dönemine ilişkin olarak ödenen faiz ve kur farkı giderleri, kredinin kullanıldığı sağlık kurumları depatmanlarına, kullanılan kredi tutarını dağıtım ölçütü olarak kullanarak dağıtılmalıdır.
TEŞEKKÜRLER