ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. NİN 01.01. 30.09.2007 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT MALİ TABLOLAR VE DİPNOTLARI
ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ 30.09.2007 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT MALİ TABLOLAR VE DİPNOTLARI İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE BİLANÇOLAR. 1-2 KONSOLİDE GELİR TABLOLARI 3 KONSOLİDE ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOLARI. 4 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI 5 NOT 1 ORGANİZASYON VE FAALİYET KONUSU... 6 NOT 2 MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR... 6-9 NOT 3 UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ / MUHASEBE POLİTİKALARI... 10-14 NOT 4 HAZIR DEĞERLER... 15 NOT 5 MENKUL KIYMETLER... 15 NOT 6 FİNANSAL BORÇLAR... 15-16 NOT 7 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR... 17 NOT 8 FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI... 18 NOT 9 İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR... 19-20 NOT 10 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR... 21 NOT 11 CANLI VARLIKLAR... 21 NOT 12 STOKLAR... 21 NOT 13 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ALACAKLARI VE HAKEDİŞ BEDELLERİ... 21 NOT 14 ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 22 NOT 15 DİĞER CARİ/CARİ OLMAYAN VARLIKLAR VE KISA/UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER23 NOT 16 FİNANSAL VARLIKLAR... 23 NOT 17 POZİTİF/NEGATİF ŞEREFİYE... 24 NOT 18 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER... 24 NOT 19 MADDİ VARLIKLAR... 25-26 NOT 20 MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR... 27 NOT 21 ALINAN AVANSLAR... 28 NOT 22 EMEKLİLİK PLANLARI... 28 NOT 23 BORÇ KARŞILIKLARI... 28-29 NOT 24 ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR/ANA ORTAKLIK DIŞI KAR (ZARAR)... 29 NOT 25 SERMAYE/KARŞILIKLI İŞTİRAK SERMAYE DÜZELTMESİ... 30 NOT 26 SERMAYE YEDEKLERİ... 31 NOT 27 KAR YEDEKLERİ... 31 NOT 28 GEÇMİŞ YIL KARLARI/(ZARARLARI)... 31 NOT 29 YABANCI PARA POZİSYONU... 32-33 NOT 30 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI... 33 NOT 31 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 34 NOT 32 İŞLETME BİRLEŞMELERİ... 34 NOT 33 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 35-36 NOT 34 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 36 NOT 35 DURDURULAN FAALİYETLER... 36 NOT 36 ESAS FAALİYET GELİRLERİ... 36 NOT 37 FAALİYET GİDERLERİ... 37 NOT 38 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/(GİDER) VE KAR/(ZARAR)... 37 NOT 39 FİNANSMAN GİDERLERİ... 38 NOT 40 NET PARASAL POZİSYON KARI/ZARARI... 38 NOT 41 VERGİLER... 38-39 NOT 42 HİSSE BAŞINA KAZANÇ / (KAYIP)... 40 NOT 43 NAKİT AKIM TABLOSU... 40 NOT 44 MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA TABLOLARIN AÇIK YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR... 40
1 30.09.2007 VE 31.12.2006 TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası ("YTL") olarak ifade edilmiştir.) Dipnot VARLIKLAR Referansları 30.09.2007 31.12.2006 Cari / Dönen Varlıklar 146.458.802 86.337.863 Hazır Değerler 4 22.582.867 305.099 Menkul Kıymetler (net) 5 -- -- Ticari Alacaklar (net) 7 34.258.675 36.574.792 Finansal Kiralama Alacakları (net) 8 -- -- İlişkili Taraflardan Alacaklar (net) 9 7.840.010 7.527.163 Diğer Alacaklar (net) 10 20.159.905 6.300.159 Canlı Varlıklar (net) 11 -- -- Stoklar (net) 12 38.987.591 26.074.187 Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar (net) 13 -- -- Ertelenen Vergi Varlıkları 14 2.949.881 1.526.312 Diğer Cari/Dönen Varlıklar 15 19.679.873 8.030.151 Cari Olmayan / Duran Varlıklar 885.564.853 755.675.566 Ticari Alacaklar (net) 7 -- -- Finansal Kiralama Alacakları (net) 8 -- -- İlişkili Taraflardan Alacaklar (net) 9 -- -- Diğer Alacaklar (net) 10 -- -- Finansal Varlıklar (net) 16 6.209.104 1.341.493 Pozitif/Negatif Şerefiye (net) 17 44.747.959 24.085.185 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (net) 18 -- -- Maddi Varlıklar (net) 19 777.447.308 672.428.906 Maddi Olmayan Varlıklar (net) 20 5.717.348 7.544.601 Ertelenen Vergi Varlıkları 14 51.379.717 50.179.927 Diğer Cari Olmayan/Duran Varlıklar 15 63.417 95.454 TOPLAM VARLIKLAR 1.032.023.655 842.013.429 İlişikteki dipnotlar bu konsolide mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
2 30.09.2007 VE 31.12.2006 TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası ("YTL") olarak ifade edilmiştir.) Dipnot ÖZSERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER Referansları 30.09.2007 31.12.2006 Kısa Vadeli Yükümlülükler 488.220.868 285.605.093 Finansal Borçlar (net) 6 221.958.962 114.165.639 Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli Kısımları (net) 6 36.933.818 42.917.037 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) 8 33.561 32.716 Diğer Finansal Yükümlülükler (net) -- -- Ticari Borçlar (net) 7 56.752.054 45.273.174 İlişkili Taraflara Borçlar (net) 9 157.260.135 72.167.364 Alınan Avanslar 21 151.992 184.731 Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri (net) 13 -- -- Borç Karşılıkları 23 11.629.378 7.401.197 Ertelenen Vergi Yükümlülüğü 14 123.539 117.105 Diğer Yükümlülükler (net) 10 3.377.429 3.346.130 Uzun Vadeli Yükümlülükler 207.198.119 252.618.336 Finansal Borçlar (net) 6 150.549.649 199.223.024 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) 8 44.646 76.101 Diğer Finansal Yükümlülükler (net) -- -- Ticari Borçlar (net) 7 258.429 172.102 İlişkili Taraflara Borçlar (net) 9 -- -- Alınan Avanslar 21 -- -- Borç Karşılıkları 23 1.288.704 1.033.843 Ertelenen Vergi Yükümlülüğü 14 55.056.691 52.113.266 Diğer Yükümlülükler (net) 10 -- -- ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR 24 48.634.509 18.010.571 ÖZSERMAYE 287.970.159 285.779.429 Sermaye 25 81.665.350 81.665.350 Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi -- -- Sermaye Yedekleri 26 107.879.700 107.879.700 Hisse Senetleri İhraç Primleri -- -- Hisse Senedi İptal Karları -- -- Yeniden Değerleme Fonu -- -- Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu -- -- Özsermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları 107.879.700 107.879.700 Kar Yedekleri 27 92.371.771 70.838.397 Yasal Yedekler 2.877.974 2.515.199 Statü Yedekleri -- -- Olağanüstü Yedekler 78.137.749 68.323.198 Özel Yedekler -- -- Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları -- -- Yabancı Para Çevrim Farkları 11.356.048 -- Net Dönem Karı/Zararı (7.048.986) (46.143.724) Geçmiş Yıllar Kar/Zararları 28 13.102.324 71.539.706 TOPLAM ÖZSERMAYE YÜKÜMLÜLÜKLER 1.032.023.655 842.013.429 İlişikteki dipnotlar bu konsolide mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
3 30.09.2007 VE 30.09.2006 TARİHLERİNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE GELİR TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası ("YTL") olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 01.01.- 30.09.2007 01.01.- 30.09.2006 01.07.- 30.09.2007 01.07.- 30.09.2006 ESAS FAALİYET GELİRLERİ Satış Gelirleri (net) 36 341.178.690 284.103.825 121.352.203 108.037.719 Satışların Maliyeti (-) (293.602.633) (248.774.392) (103.576.257) (92.542.257) BRÜT ESAS FAALİYET KARI 47.576.057 35.329.433 17.775.946 15.495.462 Faaliyet Giderleri (-) 37 (39.100.652) (38.267.301) (12.170.111) (13.682.631) NET ESAS FAALİYET KARI (ZARARI) 8.475.405 (2.937.868) 5.605.835 1.812.831 Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar 38 72.807.829 39.629.269 43.111.031 27.081.015 Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar (-) 38 (34.145.351) (11.555.131) (7.144.259) (5.770.177) Finansman Giderleri (-) 39 (34.557.283) (62.630.549) (16.224.821) (3.958.770) FAALİYET KARI (ZARARI) 12.580.600 (37.494.279) 25.347.786 19.164.899 Net Parasal Pozisyon Kar/Zararı 40 -- -- -- -- Ana Ortaklık Dışı Kar 24 (10.692.400) (3.918.210) (3.342.495) (2.645.743) VERGİ ÖNCESİ KAR (ZARARI) 1.888.200 (41.412.489) 22.005.291 16.519.156 Vergiler 41 (8.937.186) (2.919.854) (4.717.607) (1.137.980) NET DÖNEM KARI (ZARARI) (7.048.986) (44.332.343) 17.287.684 15.381.176 HİSSE BAŞINA KAZANÇ (KAYIP) - YKr 42 (0,09) (0,54) 0,21 0,19 İlişikteki dipnotlar bu konsolide mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
4 30.09.2007 ve 30.09.2006 TARİHLERİNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası ("YTL") olarak ifade edilmiştir.) Sermaye Özsermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları Yasal Yedekler Olağanüstü Yedekler Yabancı Para Çevirim Farkları Geçmiş Yıllar Karı (Zararı) Net Dönem Karı (Zararı) Toplam Özsermaye 01.01.2006 bakiyesi 81.665.350 108.258.152 2.520.564 70.785.441 -- 58.215.967 10.474.645 331.920.119 Yedeklere aktarım -- -- 1.847 889.299 -- (891.146) -- -- Azınlık payındaki değişim -- -- -- -- -- 2.971 -- 2.971 Geçmiş yıllar zararlarına transfer -- -- -- -- -- 10.474.645 (10.474.645) -- Net dönem zararı -- -- -- -- -- -- (44.332.343) (44.332.343) 30.09.2006 bakiyesi 81.665.350 108.258.152 2.522.411 71.674.740 -- 67.802.437 (44.332.343) 287.590.747 01.01.2007 bakiyesi 81.665.350 107.879.700 2.515.199 68.323.198 -- 71.539.706 (46.143.724) 285.779.429 Yedeklere aktarım -- -- 362.775 9.814.551 -- (10.177.326) -- -- Konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklık -- -- -- -- -- (2.116.332) -- (2.116.332) Yabancı para çevrim farkları -- -- -- -- 11.356.048 -- -- 11.356.048 Geçmiş yıllar zararlarına transfer -- -- -- -- -- (46.143.724) 46.143.724 -- Net dönem zararı -- -- -- -- -- -- (7.048.986) (7.048.986) 30.09.2007 bakiyesi 81.665.350 107.879.700 2.877.974 78.137.749 11.356.048 13.102.324 (7.048.986) 287.970.159 İlişikteki dipnotlar bu konsolide mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
5 30.09.2007 VE 30.09.2006 TARİHLERİNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası ("YTL") olarak ifade edilmiştir.) FAALİYETLERDEN DOĞAN NAKİT AKIMLARI Dipnot Referansları 01.01.- 30.09.2007 01.01.- 30.09.2006 Vergi öncesi (zarar) / kar 1.888.200 (41.412.489) Vergi öncesi kar ile faaliyetlerden doğan net nakit akımlarının mutabakatı için yapılan düzeltmeler 61.332.558 32.687.333 Amortisman ve itfa payları 27.219.036 24.435.469 Kıdem tazminatı karşılığı 23 464.278 (42.625) Stok değer düşüklüğü karşılığı 679.861 678.001 Ana ortaklık dışı paylar 10.692.400 3.918.210 Diğer karşılıklardaki artış ve azalışlar 4.228.181 2.399.874 Faiz geliri 38 (2.595.490) (2.395.162) Faiz gideri 20.644.292 3.693.566 Faaliyetlerle ilgili varlık ve borçlardaki değişim öncesi faaliyet geliri 63.220.758 (8.725.156) Ticari alacaklardaki değişim 2.316.117 (7.861.073) İlişkili taraflar bakiyesindeki değişim 84.779.924 (3.486.604) Stoklardaki değişim (13.593.265) (9.753.912) Diğer dönen varlıklardaki değişim (25.477.431) (9.282.159) Ticari borçlardaki değişim 11.565.207 22.612.562 Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki değişim 627.590 20.755.940 Ödenen kıdem tazminatları 23 (209.417) (53.087) Faaliyetlerden elde edilen net nakit akımları 123.229.483 4.206.511 Yatırım faaliyetlerindeki nakit akımları Bağlı ortaklık iktisabından kaynaklanan nakit çıkışı (4.867.611) (807.750) Konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklık etkisi 24 6.631.538 -- Maddi duran varlık alımları 19 (129.242.941) (60.534.095) Maddi duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişi 89.513 17.241 Maddi olmayan duran varlık alımları 20 (21.919.531) (2.701.237) Maddi olmayan duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişi -- 14.949 Diğer nakit girişleri 13.300.000 1.463.999 Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit çıkışları (136.009.032) (62.546.893) Finansal faaliyetlerdeki nakit akımları Banka kredilerindeki değişim - net 48.053.469 63.408.249 Ödenen faiz (15.591.642) (8.008.484) Alınan faiz 2.595.490 2.395.162 Finansal faaliyetlerden kaynaklanan net nakit akımları 35.057.317 57.794.927 Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim 22.277.768 (545.455) Dönem başı hazır değerler 305.099 747.692 Dönem sonu hazır değerler 22.582.867 202.237 İlişikteki dipnotlar bu konsolide mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
6 NOT 1 - ORGANİZASYON VE FAALİYET KONUSU Zorlu Enerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi ( Zorlu Enerji veya Şirket ) ve iştirakleri ( Grup ), ağırlıklı olarak elektrik, buhar ve doğalgaz üretim ve ticareti ile ilgili faaliyetleri yürütmektedir. Şirket in genel müdürlüğü, Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi, Pembe Caddesi, No:13 Bursa, Türkiye dedir. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu na ( SPK ) kayıtlıdır ve hisseleri 2000 yılından beri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) işlem görmektedir. 30 Eylül 2007 itibariyle, Şirket in hisselerinin çoğunluğunu elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir: Pay % Zorlu Holding A.Ş. 43,2 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 17,5 Halka açık 29,4 Diğer 9,9 30.09.2007 tarihi itibariyle Grup un bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 574 tür (31.12.2006: 437). 100,0 NOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR Uygulanan Muhasebe Standartları Grup un yılsonu konsolide mali tabloları, Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ) tarafından yayımlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine ( SPK Muhasebe Standartları ) uygun olarak hazırlanmıştır. SPK XI-25 No lu Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları tebliğinde kapsamlı bir muhasebe ilkeleri seti yayınlamıştır. Ekli mali tablolar ve dipnotlar, yukarıda bahsedilen SPK nın Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliği çerçevesinde hazırlanmış ve SPK tarafından 20.12.2004 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Grup muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni mali tablolarının hazırlanmasında SPK tarafından çıkarılan prensipler ve şartlara, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı ( Maliye Bakanlığı ) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. SPK Muhasebe Standartları na göre hazırlanan bu mali tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Yeni Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Ara dönem konsolide mali tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Muhasebe Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Mali tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan aktif ve pasiflerin ya da açıklanan şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını ve ilgili dönem içerisinde oluştuğu raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyen tahmin ve varsayımların yapılmasını gerektirir. Bu tahminler yönetimin en iyi kanaat ve bilgilerine dayanmakla birlikte, gerçek sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir. Ana ortaklık ile konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların mali tabloları ilgili hesap dönemleri itibariyle SPK ya uygunluk açısından yasal mali tablolarına düzeltme ve sınıflandırma değişiklikleri yapılarak hazırlanmıştır.
7 Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi 01.01.2005 tarihinden önceki dönemlerde düzenlenen mali tablolar Türk Lirası nın satın alma gücündeki değişimin gösterilmesi amacıyla, SPK Seri: XI, No: 25 Tebliği nin 15 inci Kısım hükümlerince öngörüldüğü üzere toptan eşya genel fiyat endeksleri kullanılarak enflasyon düzeltmeleri yapılmıştır. SPK Seri: XI, No: 25 Kısım 15, yüksek enflasyon dönemlerinde para birimi ile hazırlanan mali tabloların, düzeltme katsayısı kullanılmak suretiyle, paranın satın alma gücündeki değişmelerin mali tablo kalemlerine olan etkilerini gidererek, mali tabloların paranın cari satın alma gücü cinsinden ifade edilmesini öngörülmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu nun 17.03.2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı ile mevcut objektif kriterler dikkate alındığında, yüksek enflasyon döneminin sona erdiği; ayrıca yüksek enflasyon döneminin devamına ilişkin diğer emarelerin de büyük ölçüde ortadan kalktığı hususları çerçevesinde, 2005 yılında mali tabloların enflasyona göre düzeltilmesi uygulamasına son verilmesine karar verilmiştir. Bu karar neticesinde, 01.01.2005 tarihinden sonra mali tablolar enflasyon düzeltmesi işlemine tabi tutulmamıştır. Yurtdışındaki bağlı ortaklıklar Yabancı ülkelerde yerleşik bağlı ortaklıkların muhasebe kayıtları ve yasal mali tabloları faaliyette bulundukları ülkenin para birimleri cinsinden, o ülkedeki kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlanmış olup SPK Muhasebe Standartları uyarınca doğru sunum yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzeltilmiştir. Yabancı ülkelerde yerleşik bağlı ortaklıkların aktif ve pasifleri bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderleri ortalama döviz kuru kullanılarak Yeni Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özsermaye içerisindeki yabancı para çevirim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon esasları Konsolide mali tablolar, Şirket in ve bağlı ortaklıklarının aynı tarih itibariyle düzenlenen mali tablolarını içermektedir. Mali tablolarda uygulanan konsolidasyon politikaları aşağıda belirtilmiştir: Grup un doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %20 nin üzerinde olmakla birlikte konsolide mali tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle finansal varlıklar maliyet bedelleri üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide mali tablolara yansıtılmıştır. Şirket, sermayesinin %50 sinden fazlasına iştirak ettiği ve / veya yönetiminde etkili bir şekilde kontrolü altında tuttuğu şirketler konsolidasyona dahil edilmiştir. Ancak Grup un doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %50 nin üzerinde olmakla birlikte konsolide mali tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide mali tablolara yansıtılarak konsolidasyon dışında tutulmuştur (dipnot 16). Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve aralarındaki önemli tutardaki tüm borç/alacak bakiyeleri ile alım/satım işlemleri elimine edilmiştir. İştirak tutarları ile iştirak edilen şirket özsermayeleri karşılıklı elimine edilmiş olup konsolide mali tablolarda yalnızca Şirket in sermayesi ve diğer özsermaye hesapları ile ayrı kalemde gösterilen azınlık hissedarlara ait olan özsermaye payları yansıtılmıştır. Şirket satın almaları için satın alma metodu uygulanmaktadır. Yıl içinde alınan ya da satılan bağlı ortaklıklar konsolide mali tablolara alındıkları tarihten itibaren ya da satıldıkları tarihe kadar dahil edilmişlerdir.
8 Bilanço tarihleri itibariyle konsolidasyona tabi tutulan şirketlerin ve Zorlu Enerji ye ait hisse payları aşağıdaki gibidir: Faaliyet gösterdiği ülke Nihai oran ve oy hakkı (%) 30.09.2007 31.12.2006 Zorlu O/M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. Türkiye 24,0 24,0 Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. Türkiye 20,0 20,0 Zorlu Petrogas, Petrol, Gaz, Petrokimya Ürünleri İnşaat Sanayii ve Ticaret A.Ş. Türkiye 79,1 79,1 Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. Türkiye 2,4 2,4 Zorlu Doğalgaz İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. Türkiye 2,4 2,4 Trakya Bölgesi Doğalgaz Dağıtım A.Ş. Türkiye 11,0 11,0 Gazdaş Gaziantep Doğalgaz Dağıtım A.Ş. Türkiye 11,0 11,0 Amity Oil International Pty. Ltd. Türkiye 79,1 79,1 Rosmiks International B.V. Hollanda 51,0 51,0 Rosmiks LLC Rusya 51,0 -- ICFS International LLC ABD 51,0 -- Rotor Elektrik Üretim A.Ş. Türkiye 88,0 -- Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. Türkiye 88,0 -- Şirket, sermayesinin %50 sinden az iştirak ettiği ancak yönetiminde etkili bir şekilde kontrolü altında tutması sebebiyle Zorlu O/M, Zorlu Endüstriyel, Zorlu Elektrik, Zorlu Doğalgaz, Trakya Bölgesi Doğalgaz ve Gazdaş ı konsolidasyona dahil etmiştir. Grup un faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir: Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Zorlu Enerji 1993 yılında kurulmuş olup faaliyet konusu elektrik enerjisi ve buhar üretmektir. Şirket in Bursa da 90 MW, Ankara da 55MW, Kayseri de 188 MW kurulu gücünde doğal gaz kombine çevrim santralleri ile Lüleburgaz daki 66 MW kurulu gücünde kojenerasyon santrali ve Kayseri ve Yalova daki 7 MW ve 17 MW gücündeki kojenerasyon santralleri bulunmaktadır. Zorlu O/M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. ( Zorlu O/M ) 2000 yılında kurulmuş olup Zorlu Enerji ve sektördeki diğer enerji şirketlerine bakım ve işletme hizmeti vermektedir. Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. ( Zorlu Endüstriyel ) Endüstri ve enerji tesis projeleri geliştirmek, uygulamak ve finansal destek sağlamak amacıyla 2000 yılında faaliyete geçmiştir. Zorlu Petrogas, Petrol, Gaz, Petrokimya Ürünleri İnşaat Sanayii ve Ticaret A.Ş. ( Zorlu Petrogas ) Doğalgaz dağıtım projeleri, petrol ve petrokimya ürünleri üretim tesisleri ile petrol ve doğalgaz alım satımı faaliyetlerinde bulunmak amacıyla 2000 yılında kurulmuştur. Zorlu Elektrik Enerji İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. ( Zorlu Elektrik ) Yurt içinden, serbest bölgelerden ve uluslararası enterkoneksiyon şartı oluşmuş ülkelerden toptan elektrik enerjisi ve kapasitenin tekrar satış için satın alınması, lisans sahibi toptan satış, perakende satış ve dağıtım şirketlerine toptan, serbest tüketicilere doğrudan satılması ile aynı şekilde uluslararası enterkoneksiyon şartı oluşmuş ülkelere ihraç edilmesi amacıyla 2003 yılında kurulmuştur. Zorlu Doğalgaz İthalat İhracat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. ( Zorlu Doğalgaz ) Yurt içindeki üretim, ithalatçı ve diğer toptan satış şirketlerinden, serbest bölgelerden ve yurt dışından sıkıştırılmış doğalgaz ve/veya sıvılaştırılmış doğalgaz halinde doğalgazın tekrar satış için toptan satın alınması; lisans sahibi toptan satış, perakende satış ve dağıtım şirketlerine toptan, serbest tüketicilere doğrudan satılması, ihraç edilmesi veya ihracatçı şirketlere toptan satılması amacıyla 2003 tarihinde kurulmuştur.
9 Trakya Bölgesi Doğalgaz Dağıtım A.Ş. ( Trakya Bölgesi Doğalgaz ) 2005 yılında kurulmuş olup doğalgaz dağıtımı alanında faaliyet göstermektedir. Gazdaş Gaziantep Doğalgaz Dağıtım A.Ş. ( Gazdaş ) 2005 yılında kurulmuş olup doğalgaz dağıtımı alanında faaliyet göstermektedir. Amity Oil International Pty. Ltd. ( Amity Oil ) 2005 yılında Zorlu Petrogas, Petrol, Gaz ve Petrokimya A.Ş. Amity Oil in sermayesinin %100 ünü satın almıştır. Amity Oil International Pty. Ltd. doğalgaz arama, çıkarma ve satışı alanında faaliyet göstermektedir. Amity Oil in Trakya'da Göçerler Bölgesi'nde ve Adatepe Bölgesi nde bulunan 12 doğalgaz kuyusunda üretim yapmakta ve ürettiği gazı satmaktadır. ICFS International LLC ( ICFS ) 2005 yılında Amerika Birleşik Devletleri nde kurulan ICFS, Hollanda da faaliyet gösteren Rosmiks BV nin %100 üne sahiptir. Rosmiks International B.V. ( Rosmiks BV ) 2006 yılında Hollanda da kurulan Rosmiks BV, Rusya da iki adet 170 MW gücünde inşa edilecek enerji santral projelerinin finansmanını sağlamak amacıyla kurulmuştur. Rosmiks LLC Rosmiks LLC, iki adet 170 MW gücünde, Rusya da bulunan Kozukhovo ve Tereskhova bölgelerinde enerji santral projelerini gerçekleştirmek amacıyla Rusya da kurulmuştur. Rosmiks LLC 2007 yılının son altı aylık dönemi ile 2008 yılının ilk dokuz aylık dönemleri içinde projelerini tamamlayıp enerji santrallerini faaliyete başlamasını planlamaktadır. Rotor Elektrik Üretim A.Ş. ( Rotor ) Rüzgar enerjisi santralleri ve her türlü yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi, buhar ve ısı üretim tesisleri kurmak, işletmeciliğini ve bakımını yapmak, üretilen elektrik enerjisini, ısıyı ve buharı satmak amacıyla kurulan Rotor, 2007 yılında satın alınarak Zorlu Enerji Grubu bünyesine dahil edildi. Zolu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. ( Hidroelektrik ) Zorlu Hidroelektrik, Hidroelektrik santralleri ve her türlü yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisileri kurmak ve bu tesisilerde üretilen enerjiyi satmak üzere 2007 yılında kuruldu. Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli konsolide mali tabloların düzeltilmesi 30.09.2007 ve 31.12.2006 tarihli konsolide bilançolar ve konsolide bilançolara ilişkin dipnotlar ile 30.09.2007 ve 2006 tarihlerinde sona eren dokuz aylık ara dönemlere ilişkin konsolide gelir, nakit akımı ve özsermaye değişim tabloları ile ilgili dipnotlar karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler yeniden sınıflandırılmıştır. 31.12.2006 tarihinde devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar adı altında muhasebeleştirilen Rusya da inşası sürdürülen iki adet 170 MW gücündeki enerji santralleri için ekipman sağlayıcı firmalara ödenen 136.526.469 YTL tutarında tedarikçi firmalara avanslar, duran varlıklar grubundaki yapılmakta olan yatırımlar hesabında sınıflandırılmıştır. Netleştirme / Mahsup Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilirler.
10 NOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ / MUHASEBE POLİTİKALARI Konsolide mali tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir: Hasılat Gelirler, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenli bir şekilde belirlenmesi ve işletme ile ilgili ekonomik yararların Grup a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iadeler ve satış iskontolarının düşülmesiyle bulunmuştur. Toplam sözleşme maliyetlerinin toplam sözleşme hasılatını aşma olasılığı varsa, beklenen zarar gider olarak mali tablolara alınır. Ticari alacaklar / borçlar Doğrudan bir borçluya/alıcıya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Şirket kaynaklı ticari alacaklar/ticari borçlar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar/ticari borçlar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir. Şirketin, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir alacak risk karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlarda dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır. Stoklar Stoklar, elde etme maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlendirilmiştir. Stok mamul, yarı mamul ve ilk madde malzeme maliyetini oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Maliyeti, ağırlıklı ortalama yöntemi ile hesaplanmaktadır. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış masrafları düşüldükten sonraki değeridir. Maddi varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve oluşmuş olan değer kayıplarının düşülmesi ile gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar doğrusal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutulmuştur. Maddi duran varlıkların amortisman oranları, tahmin edilen faydalı ömürleri esas alınarak hesaplanmakta olup aşağıda gösterilmiştir: Yeraltı ve yerüstü düzenleri 25 30 Binalar 25 30 Özel maliyetler 5 Makine, tesis ve cihazlar 17 25 Taşıt araçları 3 5 Mobilya ve demirbaşlar 3 10 Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Maddi duran varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar ve zararlar diğer faaliyetlerden kar ve/veya zararlar hesabına dahil edilirler. Yıl
11 Maddi olmayan varlıklar Maddi olmayan varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş itfa paylarının düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Maddi olmayan duran varlıklar beklenen faydalı ömürleri esasına göre itfa edilmektedir. Doğalgaz arama / geliştirme giderleri Giderler açılan kuyu bazında takip edilmekte ve her kuyuya ilişkin direkt arama ile edinilen arama haklarına ilişkin giderler keşfedilen rezervlerin değerlendirilmesine kadar aktifleştirilmekte, yeterli miktarda rezerv olmadığına karar verildiği takdirde giderleştirilmektedir (Dipnot 38). Aktifleştirmeye tabi tutulan giderler yapılmakta olan yatırımlar hesabında sınıflandırılmaktadır. Ticari açıdan verimli görülen rezervler bulunduğu takdirde aktifleştirilen arama giderleri değer düşüklüğü testine tabi tutulmakta ve maddi ve maddi olmayan geliştirme gideri hesaplarına aktarılmakta ve arama süreci devam eden dönemler için amortisman ayrılmaktadır. Maddi ve maddi olmayan geliştirme giderleri: Ticari açıdan verimli görülen kuyulara ilişkin platform, boru ve kuyu açma gibi kalemlerin inşası, kurulması ve altyapı tamamlanması için yapılan ve özüne göre ilgili maddi ve maddi olmayan duran varlık hesaplarında aktifleştirme giderleri içerir. Bir sahada geliştirme tamamlandığı zaman, bu giderler üretimde kullanılmakta olan ilgili duran varlık hesabına aktarılmaktadır ve bu sürede amortismana tabi tutulmaktadır. Amortisman: Doğalgaz çıkarılmasına ilişkin olup aktifleştirilen maddi ve maddi olmayan giderler normal amortisman usulü ile ve her saha ve/veya kuyudan beklenen üretim süresi esas alınarak hesaplanmaktadır. Değer düşüklüğü karşılığı: Doğalgaz çıkarılmasına ilişkin olup aktifleştirilen arama ve/veya geliştirme giderleri bu varlıkların geri kazanılabilir değerinden fazla ise karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Şerefiye Bir bağlı ortaklık ya da iştirakin tanımlanabilir net varlıklarının gerçek değerini aşan bir maliyet bedeli ile elde edilmesi durumunda, elde etme tarihinde oluşan aradaki fark şerefiye olarak tanımlanmaktadır. Grup un iktisap edilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının makul değerindeki payı ile satın alma fiyatı arasındaki farktan oluşan şerefiye SPK X1 No:25 Tebliği nin İşletme Birleşmeleri Kısım 12 Bölüm 3 te yapılan açıklama çerçevesinde doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak 20 yılda itfa edilir. Varlıklarda değer düşüklüğü Grup, her bir bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Borçlanma maliyetleri İnşa edilebilmesi veya satışa hazırlanabilmesi önemli bir zaman dilimi gerektiren varlık alımları veya yatırımları ile dolaysız olarak ilişkilendirilebilen ve inşaat veya üretim sırasında tahakkuk eden borçlanma maliyetleri ilgili varlığın maliyetine eklenmektedir. Varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Diğer borçlanma maliyetleri tahakkuk ettikleri dönemlerde giderleştirilmektedir.
12 Finansal araçlar Grup yönetiminin likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal yatırımlar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Grup yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerindeki değişikliklerden kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden doğrudan özsermaye içinde muhasebeleştirilmiştir. Tüm finansal yatırımlar, ilk olarak bedelin makul değeri olan ve yatırımla ilgili satın alma masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden gösterilmektedir. Finansal risk yönetimi amaç ve politikaları Grup faaliyetlerinden dolayı, borç ve sermaye piyasası fiyatlarındaki, döviz kurları ile faiz oranlarındaki değişimlerin etkileri dahil çeşitli finansal riskleri yönetmeye odaklanmıştır. Grup risk yönetim programı ile piyasalardaki dalgalanmaların getireceği potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır. Faiz oranı riski Grup, faiz oranlarındaki değişmelerin faiz getiren yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu faiz oranı riski faiz oranı duyarlılığı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetilmektedir. Likidite riski Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmekte ve Grup likidite ihtiyacını kısa vadeli finansal araçlarını nakde çevirerek örneğin ticari alacakların tahsilatı ile fonlamada esnekliği sağlamaya çalışmaktadır. Döviz kuru riski Grup, ağırlıklı olarak ABD Doları ve EURO cinsinden borçlu veya alacaklı bulunan meblağların Yeni Türk Lirası na çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz kur riskine maruz kalmaktadır. Kredi riski Finansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirmeme riskini beraberinde getirir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum gözönüne alınarak değerlendirilmekte ve gerektiğinde uygun oranda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir. Finansal enstrümanların makul değeri Makul bedel, bir finansal enstrümanın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında istekli taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir. Finansal enstrümanların tahmini makul bedelleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme metotları kullanılarak tespit edilmiştir. Ancak, makul bedeli belirlemek için piyasa verilerinin yorumlanmasında tahminler gereklidir. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup un bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir. Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, makul değeri belirlenebilen finansal enstrümanların makul değerinin tahmininde kullanılmıştır: Parasal varlıklar Yılsonu kurlarıyla çevrilen döviz cinsinden olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir. Nakit ve nakit benzeri değerler dahil maliyet değerinden gösterilen finansal varlıkların kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerine eşit olduğu öngörülmektedir.
13 Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili değer düşüklüğü karşılıklarıyla beraber makul değeri yansıttığı öngörülmektedir. Finansal varlıkların makul değerinin, ilgili varlıkların kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilir. Parasal borçlar Banka kredileri ve diğer parasal borçların makul bedellerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir. Ticari borçlar makul değerleri üzerinden gösterilmiştir. Döviz cinsinden olan uzun vadeli krediler yılsonu kurundan çevrilir ve bundan dolayı makul bedelleri kayıtlı değerlerine yaklaşır. Banka kredilerinin kayıtlı değerleri ile tahakkuk etmiş faizlerinin makul değerlere yaklaştığı tahmin edilmektedir. Kur değişiminin etkileri Yabancı para cinsinden yapılan işlemleri ve bakiyeleri YTL ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para birimi bazındaki parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak YTL ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin YTL ye çevrilmesinden veya parasal kalemlerin ifade edilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Hisse başına kazanç İlişikteki gelir tablosunda belirtilen hisse başına kar, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Karşılıklar Karşılıklar geçmişteki olaylardan kaynaklanan olası bir yükümlülük olması (hukuki veya yapısal yükümlülük), bu yükümlülüğün gelecekte yerine getirilmesi için gerekli aktif kalemlerde bir azalışın muhtemelen söz konusu olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde saptanabilmesi durumunda tahakkuk ettirilmektedir. Tahakkuk ettirilen bu karşılıklar her bilanço döneminde gözden geçirilmekte ve cari tahminlerin yansıtılması amacıyla revize edilmektedir. Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler Taahhüt ve muhtemel yükümlülük doğuran işlemler, gerçekleşmesi gelecekte bir veya birden fazla olayın neticesine bağlı durumları ifade etmektedir. Dolayısıyla, bazı işlemler ileride doğması muhtemel zarar, risk veya belirsizlik taşımaları açısından bilanço dışı kalemler olarak tanınmıştır. Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel mükellefiyetler veya oluşacak zararlar için bir tahmin yapılması durumunda bu yükümlülükler gider ve borç olarak kabul edilmektedir. Gerçekleşmesi muhtemel gelirler gerçekleşmenin imkan dahilinde olduğu durumda gelirlere yansıtılmaktadır. Kiralama İşlemleri Kiracı Olarak Grup Finansal Kiralama Grup, finansal kiralama yoluyla edinmiş olduğu ve mülkiyetin bütün önemli risklerinin ve getirilerinin fiili olarak kiralama süresi sonunda Grup a geçtiği sabit kıymetleri, konsolide bilançoda kira başlangıç tarihindeki makul değeri ya da, daha düşükse minimum kira ödemelerinin bilanço tarihindeki bugünkü değeri üzerinden yansıtmaktadır. Finansal kiralama işleminden kaynaklanan yükümlülük, kalan bakiye üzerinde sabit bir faiz oranı sağlamak için, ödenecek faiz ve anapara borcu olarak ayrıştırılmıştır. Finansal kiralama işlemine konu olan sabit kıymetin ilk edinilme aşamasında katlanılan masraflar maliyete dahil edilir. Finansal kiralama yolu ile elde edilen sabit kıymetler tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulur. İlişkili taraflar Ortaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ile Zorlu Holding Grubu na dahil şirketler ve onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul edilmiştir.
14 Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlaması Grup un endüstriyel ve coğrafi bölümleri dipnot 33 te sunulmuştur. Devlet teşvik ve yardımları Makul değerleri ile izlenen parasal olmayan devlet teşvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların işletme tarafından yerine getirileceğine ve teşvikin işletme tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda mali tablolara yansıtılır. Devletten temin edilen feragat edilebilir borçlar, feragat koşullarının işletme tarafından yerine getirileceğine dair makul bir güvence oluşması durumunda devlet teşviki olarak kabul edilir. Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Bilanço tarihi itibariyle dönem sonuçlarına dayanılarak tahmin edilen Kurumlar Vergisi yükümlülüğü için karşılık ayrılmaktadır. Kurumlar Vergisi yükümlülüğü dönem sonucunun kanunen kabul edilmeyen giderler ve indirimler dikkate alınarak düzeltilmesinden sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Vergi karşılığı, dönem karı dikkate alınarak hesaplanmış ve hesaplamada ertelenmiş vergi göz önünde bulundurulmuştur. Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi aktif ve pasiflerin mali tablolarda yansıtılan değerleri ile yasal vergi bazı arasındaki geçici farkların vergi etkisi dikkate alınarak yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri aşağıdaki durumlar haricinde bütün vergiye tabi geçici farklılıklar için kayıtlara alınmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğünün şerefiye itfasından doğması ya da şirket birleşmesi olmayan bir işlemdeki bir varlığın veya borcun ilk defa kayıtlara alınmasında, ve işlem gerçekleştiği zaman muhasebesel karı ne de vergiye tabi kar veya zararı etkilemediği durumlar ve geçici farkın ters çevrilmesinin zamanlamasının kontrol edilebildiği ve öngörülebilir gelecekte geçici farkın ters çevrilmeyeceğinin olası olduğu durumlar hariç, bağlı ortaklıklara ve iştiraklere yapılan yatırımlarla ilgili vergiye tabi geçici farklar göz önünde bulundurulduğu durumlardır. Ertelenmiş vergi alacakları, vergiden indirilebilir geçici farklar, kullanılmamış vergi varlıkları ve kayıplarının taşınmasından faydalanılabilecek kadar vergilendirilebilir kar oluşması ölçüsünde, kullanılmamış vergi alacakları ve kullanılmamış vergi kayıpları için kayıtlara alınmaktadırlar. Ertelenmiş vergi alacağının taşıdığı değer, her bilanço tarihinde gözden geçirilir ve ertelenmiş vergi alacağının tamamen ya da kısmen kullanımına olanak sağlayacak yeterli vergilendirilebilir karın olası olmadığı durumlarda azaltılır. Ertelenmiş vergi alacakları ve yükümlülükleri varlığın gerçekleştiği ya da yükümlülüğün ifa edildiği dönemde geçerli olan ve bilanço tarihinde yürürlükte olan vergi oranına göre hesaplanır. Çalışanlara sağlanan faydalar / kıdem tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki mali tablolarda yansıtılmıştır. Nakit akım tablosu Nakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduatı ile vadesi 3 ay veya daha kısa olan menkul kıymetleri içermektedir.
15 NOT 4 - HAZIR DEĞERLER 30.09.2007 31.12.2006 Kasa 328.598 180.434 Bankalar - Vadesiz mevduat 3.958.286 124.665 - Vadeli mevduat 18.295.983 -- 22.582.867 305.099 30 Eylül 2007 itibariyle, yabancı para cinsinden vadeli mevduatın yıllık faiz oranı % 4,5 ve YTL cinsinden vadeli mevduatın yıllık faiz oranı % 17,25 ile % 17,50 arasında değişmektedir. NOT 5 - MENKUL KIYMETLER Grup un menkul kıymetleri bulunmamaktadır (31.12.2006: Bulunmamaktadır). NOT 6 - FİNANSAL BORÇLAR Kısa vadeli finansal borçlar - ABD$ 221.958.962 114.165.610 - YTL -- 29 221.958.962 114.165.639 Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları - ABD$ 29.267.797 34.647.810 - EURO 7.666.021 8.269.227 36.933.818 42.917.037 Uzun vadeli finansal borçlar - ABD$ 113.600.180 154.542.836 - EURO 36.949.469 44.680.188 150.549.649 199.223.024 Grup, işletme yatırımlarında kullanmak üzere yurtdışı kaynaklı 6 ve 11 yıl vadeli ABD Doları ve EURO para birimi cinsinden çeşitli krediler temin etmiş olup faiz oranları yıllık Libor + (%0,09 ile %4,57) ve Euribor + (%0,97 ile %2,17) arasında değişmektedir. Kredilerin anapara ve faiz ödemeleri altı aylık taksitler halinde olup son geri ödeme vadesi Nisan 2017 dir.
16 Grup, 30 Eylül 2007 tarihinde 42.168.000 YTL (35.000.000 ABD$) değerinde sendikasyon kredisi temin etmiş olup ortalama faizi %8,87 dir. Kredinin geri ödeme vadesi Mart 2011 dir. Grup un kısa ve uzun vadeli toplam finansal borçlarının ödeme planı aşağıdaki gibidir: 30.09.2007 EURO USD YTL YTL Toplamı Bir yılı geçmeyen 4.486.727 208.521.545 -- 258.892.780 Bir yılı geçen ve iki yılı geçmeyen 3.986.199 21.549.271 -- 32.773.380 İki yılı geçen ve üç yılı geçmeyen 3.986.199 21.471.708 -- 32.679.933 Üç yılı geçen ve dört yılı geçmeyen 3.986.199 16.471.708 -- 26.655.933 Dört yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 3.241.783 8.191.708 -- 15.408.280 Beş yılı geçen 6.425.201 26.605.265 -- 43.032.123 Toplam finansal borçlar 26.112.308 302.811.205 -- 409.442.429 31.12.2006 EURO USD YTL YTL Toplamı Bir yılı geçmeyen 4.466.233 105.871.810 29 157.082.676 Bir yılı geçen ve iki yılı geçmeyen 4.126.494 21.471.708 -- 37.820.836 İki yılı geçen ve üç yılı geçmeyen 3.986.199 21.471.708 -- 37.561.080 Üç yılı geçen ve dört yılı geçmeyen 3.986.199 21.471.708 -- 37.561.080 Dört yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 3.800.445 14.831.708 -- 27.883.973 Beş yılı geçen 8.232.547 30.701.119 -- 58.396.055 Toplam finansal borçlar 28.598.117 215.819.761 29 356.305.700 Grup çeşitli finansal kuruluşlardan temin etmiş olduğu krediler için çeşitli teminatlar vermiştir (dipnot 31).
17 NOT 7 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 30.09.2007 31.12.2006 Kısa vadeli ticari alacaklar Cari hesap alacakları 33.848.654 37.050.564 Alınan çekler ve senetler 1.344.184 371.008 Verilen depozito ve teminatlar 29.574 9.889 35.222.412 37.431.461 Ertelenmiş finansman gideri (-) (142.360) (276.405) Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (821.377) (580.264) 34.258.675 36.574.792 Kısa vadeli ticari borçlar Cari hesap borçları 57.202.469 45.674.728 Alınan depozito ve teminatlar 894 567 57.203.363 45.675.295 Ertelenmiş finansman geliri (-) (451.309) (402.121) 56.752.054 45.273.174 Uzun vadeli ticari borçlar Alınan depozito ve teminatlar 258.429 172.102
18 NOT 8 - FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI Grup un finansal kiralama alacakları bulunmamaktadır (31.12.2006: Bulunmamaktadır). 30.09.2007 31.12.2006 Kısa vadeli finansal kiralama borçları - EURO 33.561 32.716 Uzun vadeli finansal kiralama borçları - EURO 44.646 76.101 Toplam finansal kiralama borçları Bir yıl içinde ödenecek 41.897 45.636 Bir yıldan fazla ve dört yıldan az 48.714 86.839 Gelecek dönemlerde ödenecek faizler (-) (12.404) (23.658) Finansal kiralama anapara borcu 78.207 108.817 Finansal kiralama anapara geri ödemeleri aşağıdaki gibidir: Bir yıl içinde ödenecek 33.561 32.716 Bir yıldan fazla ve dört yıldan az 44.646 76.101 78.207 108.817
19 NOT 9 - İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR a) İlişkili taraflardan alacaklar 30.09.2007 31.12.2006 Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 3.505.292 1.983.311 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 4.211.904 5.438.361 Personelden alacaklar 35.064 23.505 Diğer ilişkili kuruluşlar 87.750 81.986 7.840.010 7.527.163 b) İlişkili taraflara borçlar Zorlu Holding A.Ş. 152.470.495 68.488.033 Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 2.558.983 3.408.332 Palmet Metal Endüstri ve Ticaret A.Ş. 58.575 -- Arsan Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. 149.414 -- Diğer ilişkili kuruluşlar 462.952 43.566 Personele borçlar 1.559.716 227.433 157.260.135 72.167.364 c) İlişkili taraflarla yapılan işlemler Satışlar Faaliyet giderleri Kur farkı ve diğer gelirler Kur farkı ve diğer giderler Faiz giderleri 01.01.-30.09.2007 Zorlu Holding A.Ş. -- 3.312.196 22.396.789 3.869.539 6.056.523 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31.941.816 157.280 -- -- -- Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 16.223.158 2.448 22.403 -- -- Diğer 581.890 109.621 -- -- 140.228 48.746.864 3.581.545 22.419.192 3.869.539 6.196.751
20 Satışlar Faaliyet giderleri Kur farkı ve diğer gelirler Kur farkı ve diğer giderler Faiz giderleri 01.01.-30.09.2006 Zorlu Holding A.Ş. -- 4.173.213 6.212.923 1.597.911 13.994 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31.860.979 112.928 2.063.906 664.462 12.477 Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 13.665.165 712 23.574 -- -- Diğer 893.262 261.286 -- -- -- 46.419.406 4.548.139 8.300.403 2.262.373 26.471 01.07.-30.09.2007 Zorlu Holding A.Ş. -- 1.204.104 14.941.052 3.084.369 2.685.108 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 11.513.967 80.326 -- -- -- Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 5.902.122 890 7.119 -- -- Diğer 126.806 22.638 -- -- -- 17.542.895 1.307.958 14.948.171 3.084.369 2.685.108 01.07.-30.09.2006 Zorlu Holding A.Ş. -- 833.709 693.898 1.334.807 8.584 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 10.481.132 41.754 178.745 664.462 11.246 Zorlu Linen Dokuma Emprime Konfeksiyon A.Ş. 4.887.272 -- 7.766 -- -- Diğer 660.653 64.984 -- -- -- 16.029.057 940.447 880.409 1.999.269 19.830 d) Yönetim Kurulu başkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcılarına sağlanan faydalar: 30.09.2007 tarihi itibariyle toplam ödenen maaş ve ücretler 1.153.729 YTL dir (31.12.2006: 690.843 YTL).
21 NOT 10 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 30.09.2007 31.12.2006 Diğer alacaklar Devreden KDV 17.533.866 4.944.046 Peşin ödenen giderler 77.855 13.529 Verilen iş avansları 210.984 321.431 Diğer çeşitli alacaklar 2.337.200 1.021.153 20.159.905 6.300.159 Diğer yükümlülükler Ödenecek vergi ve fonlar 2.267.078 2.731.983 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 1.012.959 592.170 Diğer 97.392 21.977 3.377.429 3.346.130 NOT 11 - CANLI VARLIKLAR Canlı varlıklar Grup un faaliyet konusu kapsamı dışındadır. NOT 12 - STOKLAR 30.09.2007 31.12.2006 İlk madde ve malzeme 2.015.734 1.509.291 Yedek parçalar 29.663.108 23.344.511 Ticari mallar 1.045.575 196.191 Verilen sipariş avansları 6.943.035 1.024.194 Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (679.861) -- 38.987.591 26.074.187 NOT 13 - DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ALACAKLARI VE HAKEDİŞ BEDELLERİ Bulunmamaktadır.
22 NOT 14 - ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin mali tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki zamanlama farklılıkları nın bilanço yöntemine göre, vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları suretiyle hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, Tebliğ ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden kaynaklanmaktadır. Geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ve ertelenen vergi varlıkları ile vergi yükümlülüğü için Türkiye de bulunan ve önceki dönemlerde kazanılmış yatırım indirim hakkını kullanan Şirket için %30, yurt içi diğer şirketler için %20 ve yurt dışındaki şirket için bağlı bulunduğu ülkenin vergi oranı %24 esas alınmaktadır. Bilanço tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir: Kümülatif geçici farklar Ertelenmiş vergi 30.09.2007 31.12.2006 30.09.2007 31.12.2006 Ertelenen vergi varlıkları Kıdem tazminatı karşılığı 1.288.704 1.033.847 340.640 268.354 Kullanılabilecek yatırım indirimi 347.283.720 343.492.425 51.039.077 49.911.573 Gider karşılıkları 9.261.578 4.516.342 2.609.021 1.333.968 Diğer 1.519.452 818.151 340.860 192.344 359.353.454 349.860.765 54.329.598 51.706.239 Ertelenen vergi yükümlülükleri Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi matrahları arasındaki net fark 183.871.835 174.954.037 55.056.691 52.113.266 Diğer 462.380 402.131 123.539 117.105 184.334.215 175.356.168 55.180.230 52.230.371 Ertelenen vergi varlıkları Bir yıldan kısa sürede yararlanılacak 2.949.881 1.526.312 Bir yıldan uzun sürede yararlanılacak 51.379.717 50.179.927 Ertelenen vergi yükümlülükleri Bir yıldan kısa sürede yararlanılacak 123.539 117.105 Bir yıldan uzun sürede yararlanılacak 55.056.691 52.113.266 Ertelenmiş vergi alacak (yükümlülüklerinin) hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 01.01.- 30.09.2007 01.01.- 30.09.2006 Dönem başı ertelenen vergi varlıkları (yükümlülükleri), net (524.132) 1.186.976 Konsolide kapsamına giren bağlı ortaklığa ait ertelenmiş vergi varlıkları 372.702 -- Ertelenen vergi karşılığı (699.202) 1.647.074 Dönem sonu ertelenen vergi varlıkları (yükümlülükleri), net (850.632) 2.834.050