Hardox ve Weldox Sacların Kaynak Edilmesi

Benzer belgeler
Hardox ve Strenx Sacların Kaynak İşlemi

TEKNİK KILAVUZ : QUARD VE QUEND KAYNAK

Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

KAZAN ÇELİKLERİNİN KAYNAK KABİLİYETİ 1. Kazan Çeliklerinin Özellikleri

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

TEKNİK KILAVUZ : QUARD VE QUEND SOĞUK ŞEKİLLENDİRİLMESİ

HOŞGELDİNİZ MIG-MAG GAZALTI KAYNAK PARAMETRELERİ. K ayna K. Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi. Teknolojisi. Teknolojisi

YTÜMAKiNE * A305teyim.com

Eczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK. Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri

MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı


formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.

SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I

ELEKTROD NEDİR? Kaynak işlemi sırasında ; Üzerinden kaynak akımının geçmesini sağlayan, İş parçasına bakan ucu ile iş parçası arasında kaynak arkını

HOŞGELDİNİZ MIG-MAG GAZALTINDA KAYNAĞINADA KULLANILAN KAYNAK AĞIZLARI VE HAZIRLANMASI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ

ELEKTROD NEDİR? Kaynak işlemi sırasında ; Üzerinden kaynak akımının geçmesini sağlayan, İş parçasına bakan ucu ile iş parçası arasında kaynak arkını

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK

MIG-MAG GAZALTI KAYNAĞINDA KAYNAK PAMETRELERİ VE SEÇİMİ

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ

BÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ

Aşınma: gerçek öykü. sürtünme

6. ÖZEL UYGULAMALAR 6.1. ÖZLÜ ELEKTRODLARLA KAYNAK

ÖSTENİTİK PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAĞI

EN ISO KAYNAKÇILARIN YETERLİLİK SINAVI ERGİTME KAYNAĞI - BÖLÜM 1: ÇELİKLER. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik

KAYNAK BÖLGESİ HESAPLAMALARI HOŞGELDİNİZ

İçindekiler BÖLÜM 1.0 KAPAK 1 BÖLÜM 2.0 TELİF HAKKI 2 BÖLÜM 3.0 GİRİŞ 4

Uygulamalar ve Kullanım Alanları

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/4) Akreditasyon Kapsamı

ASKAYNAK TAVSİYE EDİLEN FİYAT LİSTESİ 4 Ağustos 2011

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. (6.Hafta) Kubilay Aslantaş

Kaynaklı Isı Değiştiriciler SPS ve SAW

Proses direnç termometreleri için ölçüm elemanı

ASKAYNAK TAVSİYE EDİLEN FİYAT LİSTESİ 22 Nisan 2016

Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir:

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/4) Akreditasyon Kapsamı

KAYNAK ELEKTROD, TEL VE TOZLARI

KAYNAK ELEKTROD, TEL VE TOZLARI

Çift İskeletli Dış Cephe Sistemi. Çok katlı binalarda performansı yüksek, pratik çözümler sunar. Düşük Karbon Salımı 13

KAYNAK ELEKTROD, TEL VE TOZLARI

KAYNAK ELEKTROD, TEL VE TOZLARI

Epoksi dispersion: Bağlayıcı madde ve astar Bununla zeminler güzel olur!

Master Panel 1000 R7 Çatı ve Cephe

TIG KAYNAK YÖNTEMİNDE KARŞILAŞILAN KAYNAK HATALARI PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ


Master Panel 1000 WT Cephe

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

Paslanmaz Çelik Sac 310

Kaynak İşleminde Isı Oluşumu

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

ISO :2017 deki yenilikler ve ISO : A2:2012 ile karşılaştırılması. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

OK AristoRod. MAG- Kaynak Teli Üretim Sunumu. OK AristoRod. Tarihçe Alternatifler ASC-Teknolojisi. İçerik;

BÖHLER K306 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çelik özelliklerinin kıyaslanması

BAZI KAYNAK PARAMETRELERİNİN SIÇRAMA KAYIPLARINA ETKİSİ

ARD 500 P ARD 990 P ARDIÇ PVB P EMCEPREN 200 P EMCEPREN IG80 P

Kaynak Uzmanlığı Rehberi

DIAMONDSPARK DIKIŞSIZ ÖZLÜ TELDE EN YÜKSEK ÇEŞITLILIK

Master Panel 1000 W Cephe

BÖHLER W303 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması

PERSONEL BELGELENDİRME HİZMET LİSTESİ

EKOBEYAZ. yapı kimyasalları. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık!

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG

Ceket Omega Dış Cephe Sistemi. Emsalden kazandırır. Düşük Karbon Salımı 25

ThyssenKrupp Steel Europe

N5 Çatı Paneli. Üretim Yeri İstanbul, Balıkesir, İskenderun. Uygulama Alanları

N5 Çatı Paneli. Üretim Yeri İstanbul, Balıkesir, İskenderun. Uygulama Alanları

KAYNAKTA UYUMLULUK ORANI (MISMATCH) HOŞGELDİNİZ

ISIDAÇ 40. refrakter. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

R3 Çatı Paneli. Üretim Yeri İskenderun. Uygulama Alanları

AS/01 AS/02 AS/03 AS/04 AS/05 AS/06 AS/07 AS/08 AS/09-12 AS/13 AS/14 TAVSİYE EDİLEN SON KULLANICI FİYAT LİSTESİ. 27 Kasım 2018 İÇİNDEKİLER SAYFA NO

ASKAYNAK TAVSİYE EDİLEN FİYAT LİSTESİ 10 Nisan 2012

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

BÖHLER W302. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması

N3 Çatı Paneli. Üretim Yeri İstanbul, İskenderun, Balıkesir. Uygulama Alanları

Yüksek sıcaklıkta güç sınırlamalı ısıtma kablosu

Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

ZIRH ÇELİKLERİN KAYNAĞINDA KAYNAK AĞZI GEOMETRİSİ VE İLAVE TEL OPTİMİZASYONU Kaynaklı İmalatta İyileştirme Çalışmasına Örnek

ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK

HOŞGELDİNİZ MIG-MAG GAZALTI KAYNAKNAĞINDA ARK TÜRLERİ. K ayna K. Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi. Teknolojisi.

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir.

OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ

Master Panel 1000 R5M Çatı

MIG-MAG GAZALTI KAYNAK ELEKTROTLARI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi HOŞGELDİNİZ. Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27

Master Panel 915 R3 Çatı ve Cephe

Master Panel 1000 R4 Çatı ve Cephe

1. Güç Kaynağı (Kaynak Makinesi)

R4 Çatı Paneli. Üretim Yeri. İstanbul

AŞINMAYA DAYANIKLI ÇELİKLERİN KAYNAK KABİLİYETİ HOŞGELDİNİZ

Master Panel NOVA 5TM Çatı

TA-COMPACT-P. Küçük terminal ünitelerin kontrolü ve balanslanması için kombine vanalar Basınçtan bağımsız balans ve kontrol vanası (PIBCV)

Master Panel 1000 R5 Çatı

KAMARA FIRINLAR. PLF Serisi MoS Serisi PAS Serisi Asfalt Fırını Serisi

Master Panel 1000 R5T Çatı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

Transkript:

Hardox ve Weldox Sacların Kaynak Edilmesi

Bu broşür genel önerileri içermektedir. SSAB AB, söz konusu önerilerin farklı uygulamalara uygunluğu hususunda herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Dolayısıyla, farklı durumlar için gerekli uyarlamaların yapılması kullanıcı sorumluluğundadır.

Weldox ve Hardox Sacların Kaynak Edilmesi Weldox yüksek dayanımlı levha ve Hardox aşınma levhasının üstün performansları mükemmel kaynak edilebilme özelliği ile birleştirilmiştir. Geleneksel kaynak yöntemleri ile, kaynak edilebilir her türlü çelikle kaynak edilebilirler. Bu broşür kaynak işlemlerinin basitleştirilmesini, geliştirilmesini ve kaynak etkinliğinin arttırılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca, ön ısıtma, geçiş sıcaklıkları, ısı girdisi, kaynak dolgu malzemeleri, koruyucu gaz ve daha birçok konuda tavsiyelerde bulunur. Amacımız Weldox ve Hardox kullanıcılarının ürünlerimizin eşsiz özelliklerinden tam olarak faydalanmalarını sağlamaktır.

Kaynak işleminin önemli parametreleri Hidrojen çatlağının oluşmaması için ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarının doğru seçilmesi önemlidir. Tavsiye ettiğimiz sıcaklıklar bir sonraki sayfada tablo halinde verilmiştir. Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklık Isı girdisi Kaynak dolgu malzemeleri Koruyucu gaz Kaynak sırası ve bağlantı arası mesafe Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları Hidrojen çatlağının oluşmaması için ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarının doğru seçilmesi önemlidir. Tavsiye ettiğimiz sıcaklıklar bir sonraki sayfada tablo halinde verilmiştir. Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarının seçiminde alaşım elementlerinin etkisi Alaşım elementlerinin benzersiz kombinasyonu Weldox Alaşım elementleri levhanın sertifikasında belirtilir ve ve Hardox un mekanik özelliklerini optimize eder. Bu bu formüllerde de karbon eşdeğerine etkisi yüzde olarak kombinasyon kaynak sırasında ön ısıtma ve pasolararası belirtilir. Daha yüksek karbon eşdeğeri genellikle daha yüksek ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarını gerektirir. Tipik sıcaklıklarının kontrol edilmesini sağlar ve karbon eşdeğerinin hesaplanmasında da kullanılabilir. Karbon eşdeğeri karbon eşdeğerleri ürün reçetelerimizde verilmektedir. aşağıdaki CEV veya CET olarak ifade edilir ve aşağıdaki formüllere göre hesaplanır. Mn (Mo+Cr+V) (Ni+Cu) CEV = C + + + [%] 6 5 15 (Mn+Mo) (Cr+Cu) Ni CET = C + + + [%] 10 20 40 HİDROJEN ÇATLAĞI Düşük karbon eşdeğerlerinden dolayı, yüksek dayanımlı Waldox ve Hardox pek çok yüksek dayanımlı çeliğe nazaran hidrojen çatlağına karşı daha dirençli ürünlerdir. Tavsiyelerimize uygun çalışıldığı taktirde hidrojen çatlağı oluşma riski en aza indirilir. Hidrojen çatlağı oluşmaması için dikkat edilmesi gereken iki kural: 1. KAYNAK BAĞLANTISINDA VE ÇEVRESİNDE HİDROJEN İÇERİĞİNİ EN AZA İNDİRİNİZ. Doğru ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarını kullanınız. Düşük hidrojen içerikli kaynak dolgu malzemelerini kullanınız. Kaynak bölgesini temiz tutunuz. 2. KAYNAK BAĞLANTISINDAKİ GERİLMELERİ AN AZA İNDİRİNİZ. Gerekli olmadığı taktirde yüksek dayanımlı kaynak dolgu malzemesi kullanmayınız. Kalıcı gerilmelerin azaltılması için kaynak sırasını düzenleyiniz. Kaynak bağlantısındaki aralığı maksimum 3 mm olarak ayarlayınız.

Weldox ve Hardox İçİn ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları Kaynak sırasında kullanılan en düşük ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları aşağıdaki şemada gösterilmektedir. Aksi belirtilmediği taktirde, bu değerler alaşımsız veya düşük alaşımlı kaynak dolgu malzemeleri ile yapılan kaynak işlemleri için geçerlidir. Farklı kalınlıkta fakat aynı cins çelikten yapılmış levhalar birlikte kaynak edildiğinde, gerekli ön ısıtma ve geçiş sıcaklıklarını en kalın levha belirler. Farklı cins çelikler birlikte kaynak edildiğinde, gerekli ön ısıtma ve geçiş sıcaklıklarını en yüksek ön ısıtma sıcaklığı gerektiren levha belirler. FARKLI TEK LEVHA KALINLIKLARI İÇİN [mm] ÖNERİLEN MİNİMUM ÖN ISITMA VE PASOLARARASI SICAKLIKLARI 3 10 20 30 40 50 60 70 80 90 120 130 Weldox 700 75 C 100 C Weldox 900* 75 C 100 C Weldox 960* Weldox 1030* 75 C 100 C Weldox 1100* 125 C Weldox 1300* 100 C Hardox HiTuf 100 C 125 C Hardox 400 75 C 100 C 175 C 200 C Hardox 450 125 C 150 C Hardox 500 175 C 200 C Hardox 550 125 C 175 C 200 C Hardox 600 150 C Hardox 600 Paslanmaz sarf malzemeleri Hardox Extreme Paslanmaz sarf malzemeleri 175 C 100 C 100 C Oda sıcaklığı (yaklaşık 20 C) Kalınlık limitleri dışında Sadece paslanmaz sarf malzemeleri Not: Tablo 1,7 kj /mm. ısı girdisi kullanılan kaynak işlemlerinde tek levha kalınlıkları için geçerlidir. Tek levha kalınlıkları ile ilgili ayrıntılı bilgi www.ssab.com sitesinde yer alan TechSupport #61 dokümanından temin edilebilir. Önerilen maksimum pasolararası sıcaklıkları Weldox 700** 300 C Weldox 900** 300 C Weldox 960** 300 C Weldox 1030 200 C Weldox 1100 200 C t 1 = t 2 (boyutlar mm. cinsinden) Aynı tür çelik kullanıldığında, tablodaki tek levha kalınlığı t 1 veya t 2 dir. t 1 = t 2 (boyutlar mm. cinsinden) Aynı tür çelik kullanıldığında, tablodaki tek levha kalınlığı t 1 veya t 2 dir. Weldox 1300 200 C Hardox HiTuf** 300 C Hardox 400 225 C Hardox 450 225 C Hardox 500 225 C Hardox 550 225 C t 1 = t 2 (boyutlar mm. cinsinden) Aynı tür çelik kullanıldığında, tablodaki tek levha kalınlığı t 2 dir. Hardox 600 225 C Hardox Extreme 100 C * Karbon eşdeğeri levhanınkinden yüksek ise sarf malzemesi ön ısıtma sıcaklığını belirler. ** Weldox 700 960 ve Hardox HiTuf için belli durumlarda takribi 400 C kadar pasolararası sıcaklıkları kullanılabilir. Böyle durumlarda WeldCalc kullanınız.

Ortamdaki nem oranı yüksek veya sıcaklık +5 ºC nin altında ise, bir önceki sayfada önerilen en düşük ön ısıtma sıcaklığı 25ºC arttırılmalıdır. Isı girdisi 1.0 kj/mm olduğu ortamda ve çok iyi tutturulmuş kaynak bağlantılarında da aynı durum geçerlidir. Bir önceki sayfada yer alan çizelgede önerilen en düşük ön ısıtma sıcaklıkları ve pasolararası sıcaklıkları 1.7 kj/mm nin üzerindeki ısı girdilerinde değişmezler. Bu bilgiler kaynak bağlantısının havada soğutulması varsayımına dayanmaktadır. Bu öneriler punta kaynakları ve kök pasolar için de uygulanır. Her bir punta kaynağının uzunluğu en az 50 mm olmalıdır. Punta kaynakları arasındaki mesafe isteğe bağlı olarak değiştirilebilir. Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarına ulaşma ve bu sıcaklıkların ölçümü Gereksinim duyulan ön ısıtma ve geçiş sıcaklıklarına çeşitli şekillerde erişilebilir. Bölgede eşit ısınma sağladıkları için, kaynak bağlantısı civarında elektrikli ön ısıtma elemanları kullanmak genellikle en iyi seçimdir. Sıcaklık, kontak termometre gibi bir alet kullanılarak kontrol edilmelidir. Ön ısıtma sıcaklığını buradan ölçünüz 75 mm Amaçlanan kaynak bağlantısı Kaynak bağlantısındaki en kalın levhanın sıcaklığını ölçünüz. Levha kalınlığı 25 mm olduğu taktirde, sıcaklığı ısıtma işleminden 2 dakika sonra ölçünüz. Levha kalınlığı 12,5 mm olduğu taktirde, sıcaklığı 1 dakika sonra ölçünüz, vs..pasolararası sıcaklık kaynak metalde veya en yakındaki ana metalde hemen ölçülebilir. Ön ısıtma elemanlarının kullanılması

Isı girdisi Tavsİye edilen ısı girdisi İle kaynak edilmesi, ısıdan etkilenen bölgede (IEB) İyİ mekanik özellikler elde edilmesini sağlar. Kaynak işleminden ortaya çıkan ısı kaynak bağlantısının mekanik özelliklerini etkiler. Bu durum, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanabilen ısı girdisi (Q) ile tanımlanır. Farklı kaynak yöntemlerinde termal verimlilik (k) değişkendir. Bu özelliğe ait takribi değerler için aşağıdaki tabloya bakınız. Q = k x U x I x 60 v x 1000 Q =Isı girdisi [kj/mm] U = Voltaj [V] I = Akım [A] v = Kaynak hızı [mm/min] k = Termal verim [birimi yok] Termal verim k [birimi yok] mma 0,8 MAG, tüm türler 0,8 SAW 1,0 TIG 0,6 Isı girdisinin kaynak bağlantısındaki etkileri Daha iyi tokluk Mukavemet artışı Deformasyonda azalma Daha düşük kalıcı gerilim Daha dar IEB Düşük ısı girdisi Yüksek ısı girdisi Klasik kaynak yöntemleri için daha yüksek üretkenlik

Yüksek mukavemetli Weldox çelikleri için tavsiyelerimiz, ısıdan etkilenen bölgede 40 ºC de en az 27 J tipik tokluk değerine ulaşma amacına dayanır. Hardox aşınma levhasının kaynak bağlantılarındaki tokluk gereksinimi genellikle daha düşüktür. Bu yüzden Hardox için önerilenler yaklaşık değerler olarak kabul edilir. 11 mm Kaynak bağlantısında farklı kalınlıkta levhalar bulunduğunda, ısı girdisi kaynak bağlantısındaki levhaların en incesine göre belirlenir. 20 mm Bu durumda, izin verilen ısı girdisi 11 mm levha kalınlığına göre belirlenir. 4,0 EN DÜŞÜK ÖN ISITMA SICAKLIĞINDA, WELDOX İÇİN TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ: Qmax Weldox 700 Isı girdisi [kj/mm] 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 Qmax Weldox 900 Qmax Weldox 960 Qmax Weldox 1030 Qmax Weldox 1100 Qmax Weldox 1300 1,0 0,5 0,0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 130 Levha kalınlığı [mm] HARDOX İÇİN TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ 4.0 Hardox 3.5 3.0 2.5 Isı girdisi [kj/mm] 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 0 5 10 15 20 25 30 35 40-130 Levha kalınlığı [mm]

Daha yüksek sıcaklıklarda kaynak Daha yüksek çalışma sıcaklıklarında, mesela çok paso geçilecek kaynak bağlantılarında, tavsiye edilen ısı girdisi de değişir. Aşağıdaki grafikler 125 ºC ve 175 ºC bağlantı sıcaklıklarında tavsiye edilen ısı girdilerini göstermektedir. 4,0 125ºC KAYNAK BAĞLANTI SICAKLIĞINDA TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ Qmax Weldox 700 3,5 3,0 Qmax Weldox 900 Qmax Weldox 960 1300 2,5 Isı girdisi [kj/mm] 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 130 Levha kalınlığı [mm] 175ºC KAYNAK BAĞLANTI SICAKLIĞINDA TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ 4,0 Qmax Weldox 700 3,5 3,0 Qmax Weldox 900 Qmax Weldox 960 1300 2,5 Isı girdisi [kj/mm] 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 130 Levha kalınlığı [mm] 175 ºC üzerindeki ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları için WeldCalc bilgisayar programı kullanılabilir. WeldCalc programı ağır levhaların kaynak edilmesi konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarını bünyesinde bulunduran SSAB tarafından geliştirilmiştir. Program www.ssab.com internet sitesinden ücretsiz olarak sipariş edilebilir.

Kaynak dolgu malzemeleri Weldox ve Hardox un kaynağı için alaşımsız, düşük alaşımlı ve paslanmaz çelik türünde dolgu malzemeleri kullanılabilir. Düşük alaşımlı ve alaşımsız kaynak dolgu malzemelerinin dayanımı. Kaynak dolgu malzemelerinin akma dayanımı bir sonraki sayfadaki tabloya göre seçilmelidir. Düşük dayanımlı sarf malzemelerinin kullanımıyla kaynak metalinde yüksek tokluk, hidrojen çatlağına karşı daha fazla direnç ve kaynak bağlantısındaki kalıcı gerilmelerde düşüş gibi birçok avantajlar elde edilir. Weldox 700 1300 çeliğinin çok pasolu kaynak bağlantılarında, farklı dayanıma sahip sarf malzemelerinin kullanılması özellikle faydalıdır. Punto kaynakları veya ilk pasoda düşük dayanımlı dolgu malzemeleri ile kaynak edildikten sonra geri kalan geçişler için yüksek dayanımlı dolgu malzemeleri kullanılır. Bu teknik, tokluk ve hidrojen çatlağına karşı direnci arttırabilir. > 700 MPa değerinde akma dayanımına sahip dolgu malzemesinin karbon eşdeğeri, aynı dayanımdaki levhaların karbon eşdeğerinden yüksek olabilir. Kaynak metalleri ve dolgu malzemeleri için farklı ön ısıtma sıcaklıkları tavsiye edildiğinde, en yüksek değerin kullanılması gerekir. Hardox bir sonraki sayfadaki tabloda görüldüğü üzere düşük dayanımlı dolgu malzemeleri ile kaynak edilmelidir. Yüksek dayanımlı kaynak dolgu malzemeleri Düşük dayanımlı kaynak dolgu malzemeleri Alaşımsız ve düşük alaşımlı kaynak dolgu malzemelerinin hidrojen İçerİğİ Alaşımsız veya düşük alaşımlı kaynak dolgu malzemeleri kullanıldığı durumda hidojen içeriği en fazla 5 ml/100 g. MAG ve TIG kaynaklarında kullanılan teller, bu düşük hidrojen içeriğinin kaynak metalinde de oluşmasını sağlar. Diğer sarf malzemelerine ait hidrojen içerikleri konusunda en doğru bilgi dolgu üreticisinden temin edilebilir. Dolgu malzeme örnekleri www.ssab.com sitesinde yayınlanan TechSupport #60 da detaylı olarak bulunmaktadır. Sarf malzemeleri üreticisinin tavsiyelerine uygun şekilde depolandığı taktirde, hidrojen içeriği istenilen seviyede tutulabilecektir. Yukarıda verilen bütün bilgiler kaplanmış dolgu malzemeleri ve özlü tel için geçerlidir.

Yüksek gerilimli kaynak bağlantıları için tavsiye edilen dolgu malzemesi dayanımları R p0.2 [MPa] Kaynak dolgu malzemeleri, EN sınıfı Diğer kaynak bağlantıları için tavsiye edilen dolgu malzemesi dayanımları 900 EN 757 MMA SAW MAG MAG E 89 X (Katı Tel/- Özlü Tel Kombinasyonu) (Katı Tel) (Tüm özlü teller) TIG EN ISO 26304 (-A) S 89X EN ISO 16834 (-A) G 89X EN ISO 18276 (-A) T 89X EN ISO 16834 (-A) W 89X 800 EN 757 E 79 X EN ISO 26304 (-A) S 79X EN ISO 16834 (-A) G 79X EN ISO 18276 (-A) T 79X EN ISO 16834 (-A) W 79X 700 EN 757 E 69 X EN ISO 26304 (-A) S 69X EN ISO 16834 (-A) G 69X EN ISO 18276 (-A) T 69X EN ISO 16834 (-A) W 69X EN 757 E 62 X EN ISO 26304 (-A) S 62X EN ISO 16834 (-A) G 62X EN ISO 16834 (-A) W 62X 600 EN 757 E 55 X EN ISO 26304 (-A) S 55X EN ISO 16834 (-A) G 55X EN ISO 18276 (-A) T 55X EN ISO 16834 (-A) W 55X 500 EN ISO 2560 E 50 X EN 756 S 50X EN ISO 14341 (-A) G 50X EN ISO 16834 (-A) T 50X EN ISO 636 (-A) W 50X EN ISO 2560 (-A)E 46 X EN 756 S 46X EN ISO 14341 (-A) G 46X EN ISO 16834 (-A) T 46X EN ISO 636 (-A) W 46X EN ISO 2560 (-A) E 42 X EN 756 S 42X EN ISO 14341 (-A) G 42X EN ISO 16834 (-A) T 42X EN ISO 636 (-A) W 42X 400 Hardox HiTuf Hardox 400 Hardox 450 Hardox 500 Hardox 550 Hardox 600 Weldox700 Weldox 900 Weldox 960 Weldox 1030 Weldox 1100 Weldox 1300 X in bir veya birden fazla karakteri ifade eder Yüksek gerilimli kaynak bağlantıları için tavsiye edilen sarf malzemesi dayanımları R p0.2 [MPa] Kaynak dolgu malzemeleri, AWS sınıfı Diğer kaynak bağlantıları için tavsiye edilen sarf malzemesi dayanımları 900 MMA SAW MAG MAG (Katı Tel/- Özlü Tel Kombinasyonu) (Katı Tel) (Özlü tel) MAG (metal özlü tel) TIG 800 AWS A5.5 E120X AWS A5.23 F12X ER120S-X AWS A5.29 E12XT-X E120C-X ER120X 700 AWS A5.5 E110X AWS A5.23 F11X ER100S-X AWS A5.29 E11XT-X E110C-X ER110X AWS A5.5 E100X AWS A5.23 F10X ER110S-X AWS A5.29 E10XT-X E100C-X ER100X AWS A5.5 E90X AWS A5.23 F9X ER90S-X AWS A5.29 E9XT-X E90C-X ER90X 500 AWS A5.5 E80X AWS A5.23 F8X ER80S-X AWS A5.29 E8XT-X E80C-X ER80X 400 AWS A5.5 E70X AWS A5.23 F7X ER70S-X AWS A5.29 E7XT-X E70C-X ER70X Hardox HiTuf Hardox 400 Hardox 450 Hardox 500 Hardox 550 Hardox 600 Weldox700 Weldox 900 Weldox 960 Weldox 1030 Weldox 1100 Weldox 1300 X in bir veya birden fazla karakteri ifade eder

Paslanmaz çelik kaynak dolgu malzemeleri, Ostenitik paslanmaz çelik dolgu malzemeleri tüm ürün çeşitlerimizin kaynağında kullanılabilir. Bu dolgu malzemesi ile, tabloda görüldüğü üzere Hardox 600 haricindekileri, oda sıcaklığında (+ 20 ºC) ön ısıtma yapmadan kaynak etmek mümkündür. İlk tercih olarak AWS 307 e, ikinci tercih ise AWS 309 a uygun dolgu malzemelerine öncelik verilmesini tavsiye ederiz. Bu tür dolgu malzemelerinin akma mukavemetleri tüm kaynak metallerinde yaklaşık 500 MPa değerine kadar çıkmaktadır. AWS 307 nin sıcak çatlama direnci AWS 309 dan daha iyidir. Paslanmaz çelik dolgu malzemesi üreticileri genellikle hidrojen içeriklerini belirtmez, çünkü bu dolgu malzemelerinde hidrojen, alaşımsız ve düşük alaşımlı dolgu malzemelerinde olduğu gibi performansı etkilemez. Farklı tip paslanmaz çelik dolgu malzemelerine ait öneriler www.ssab.com sitesinde TechSupport #60 da verilmektedir. Paslanmaz çelik kaynak dolgu malzemeleri, EN sınıfı MMA SAW (Katı Tel) MAG (Katı Tel) MAG (Özlü tellerin tüm çeşitleri) TIG 500 Tüm Weldox ve Hardox çelikleri İlk tercih: EN 1600: E 18 8 Mn İkinci tercih: EN 1600: E 19 12 X İlk tercih: EN ISO 14343-A: B 18 8 Mn/ EN ISO 14343-B: SS307 İkinci tercih: EN ISO 14343-A: S 23 12 X/ EN ISO 14343-B: SS309X İlk tercih: EN ISO 14343-A: B 18 8 Mn/ EN ISO 14343-B: SS307 İkinci tercih: EN ISO 14343-A: B 23 12 X/ EN ISO 14343-B: SS309X İlk tercih: EN ISO 17633-A: T 18 8 Mn/ EN ISO 17633-B: TS307 İkinci tercih: EN ISO 17633-A: T 23 12 X/ EN ISO 17633-B: TS309X İlk tercih: EN ISO 14343-A: W 18 8 Mn/ EN ISO 14343-B: SS307 İkinci tercih: EN ISO 14343-A: W 23 12 X/ EN ISO 14343-B: SS309X X in bir veya birden fazla karakteri ifade eder Paslanmaz çelik kaynak dolgu malzemeleri, AWS sınıfı MMA SAW MAG MAG (Katı tel) (Katı tel) (özlü tel) MAG (metal özlü tel) TIG 500 Tüm Weldox ve Hardox çelikleri AWS 5.4 E307-X AWS 5.9 ER307 AWS 5.9 ER307 AWS 5.22 E307T-X AWS 5.9 EC307 AWS 5.9 ER307 X in bir veya birden fazla karakteri ifade eder Yüzey sertleştirme Özel dolgu malzemeleri ile yapılan yüzey sertleştirme işlemi kaynak bağlantılarının aşınma direncini arttırır. Dolgu malzemelerine ilişkin talimatlara ve Weldox ve Hardox için önerilen genel tavsiyelerin hepsine uyulmalıdır. Kaynak bağlantısı veya levha ve yüzey sertleştirici arasına ekstra yüksek toklukta bir ara tabaka kaynak edilmesinde fayda vardır. Ara tabaka için dolgu malzemesi seçiminde Weldox ve Hardox çelikleri için verilen kaynak tavsiyelerine uyulmalıdır. Ara tabaka için, AWS 307 ve AWS 309 a uygun paslanmaz çelik dolgu malzemeleri kullanılmalıdır. Yüzey sertleştirici Çelik alt tabaka Ara tabaka

Koruyucu gaz Koruyucu gaz seçimi ve karışımı kaynak durumuna bağlıdır ve genellikle Ar ve CO 2 kullanılır. Farklı koruyucu gaz karışımlarının etkileri Ark ın ilerlemesini kolaylaştırır Sıçramaları azaltır Oksitlenme azalır Ar (soy gaz) Ar/CO 2 (aktif gaz) CO 2 Dengeli ark Düşük gözenek oluşumu Kaynakta sıçrama/ Nozülde tıkanma Kaynak metalinin daha fazla nüfuzu Koruyucu gaz örnekleri aşağıdaki tabloda verilmiştir: Kaynak yöntemi Ark tipi Koruyucu gaz [Hacim %] MAG, (Gaz altı), katı tel MAG, (Gaz altı), metal özlü tel Kısa ark Ar + 15-25 % CO 2 MAG, (Gaz altı), katı tel MAG, (Gaz altı), metal özlü tel Püskürtmeli ark Ar + 8-25 % CO 2 MAG, (Gaz altı), özlü tel Kısa ark Ar + 15-25 % CO 2, veya saf CO 2 MAG, (Gaz altı), özlü tel Püskürtmeli ark Ar + 8-25 % CO 2 MAG, (Gaz altı), tüm çeşitler Tüm ark çeşitleri Ar + 15-25 CO 2 TIG, (Tungsten soy gaz) Saf Ar Koruyucu gaz esaslı tüm kaynak yöntemlerinde koruyucu gaz akışı kaynak durumuna bağlıdır. Genel bir ilke olarak, koruyucu gaz akışı [l/dk] nozül iç çapı [mm] ile aynı değere ayarlanmalıdır. Kaynak sırası ve aralık miktarı Kaynak bağlantısında hidrojen çatlaklarının önlenmesi İçİn: Başlangıç ve bitiş pasoları köşede yer almamalıdır. Mümkünse, başlangıç ve bitiş işlemleri köşeden en az 5 10 cm uzakta yapılmalıdır. Maks. 3 mm lik aralık Kaynak bağlantısındaki aralık maksimum 3 mm olmalıdır. Maks. 3 mm lik aralık

Weldox ve Hardox astar boyası üzerinde kaynak Düşük çinko içeriğinden dolayı, Weldox ve Hardox un mükemmel astarı üzerinde doğrudan kaynak işlemi yapılabilir. Astar kolayca fırçalanarak veya tesviye edilerek veya kaynak bağlantısı çevresinden kaldırılabilir. Kaynak öncesi astarın çıkarılmasının, kaynak metalde gözenek oluşumunun en aza indirgenmesi ve kaynak işleminin yatay konumun dışında başka konumlarda da uygulanabilir olması gibi yararları vardır. Astar, kaynak hazırlığı aşamasında çıkarılmadığı taktirde, kaynak metalinde gözenek oluşumu hafifçe artacaktır. Özlü telle yapılan MAG (gazaltı) kaynağı ve MMA (elektrot) kaynağı daha az gözenek oluşturan metodlardır. Kaynak işlemlerinin tümünde işlem süresince iyi havalandırma yapılmalıdır. Böylelikle astarın kaynak operatörüne ve çevresine zararlı bir etkisi olmayacaktır. Daha ayrıntılı bilgi için www.ssab.com sitesinde Tech- Support #25 i indiriniz. En iyi sonuçları elde edebilmek için astar çıkarılmalıdır. Kaynak sonrası ısıl işlem Nadiren gerekse de, Hardox HiTuf ve Weldox 700 960 a kaynak sonrası ısıl işlem (gerilim giderme tavlaması) uygulanabilir. Mekanik özellikleri etkileyebileceğinden, diğer Weldox ve Hardox çeliklerine gerilim giderme tavlaması uygulanmamalıdır. Daha fazla bilgi için, SSAB Kaynak Kılavuzuna bakınız.

SSAB katma değerli yüksek mukavemetli çelik üretiminde dünya lideridir. SSAB, daha güçlü, daha hafif ve daha sürdürülebilir bir dünyaya erişmemizi sağlayacak, müşterileri ile birlikte geliştirdiği ürünleri sunar. SSAB nin dünya genelinde 45 ülkede 8 700 çalışanı, İsveç ve ABD de üretim tesisleri vardır. SSAB, NASDAQ OMX Nordic Exchange, Stocholm borsasında yer almaktadır. Daha fazla bilgi için bizimle irtibata geçiniz veya www.ssab.com u ziyaret ediniz. 011-Welding-TUR-v3-2010. Österbergs & Sörmlandstryck, Nyköping. SSAB SE-613 80 Oxelösund Sweden T +46 155 25 40 00 F +46 155 25 40 73 contact@ssab.com www.ssab.com