Temel Bilgisayar (Basic Computer) Donanım (Hardware)
Konular Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 2
Donanım (Hardware) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 3
Donanım Donanım Nedir? Donanım Çeşitleri o Dış Donanım (Çevre Bürümleri) o İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 4
Donanım 1. Kasa (Computer Case) 2. Ekran (Monitor) 3. Fare (Mouse) 4. Klavye (Keyboard) 5. Yazıcı (Printer) 6. Tarayıcı (Scanner) 7. Çizici (Plotter) 8. Hoparlör Seti 9. Modem (MOdulator - DEModulator) 10. Harici Veri Depolama Birimleri 11. Web Kamerası (Webcam) 12. Oyun Kolu (JoyStick) 13. Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS) 1. Anakart (Mainboard)* 2. İşlemci (Processor)* 3. Bellek (Memory) RAM ROM* 4. Sabit Disk (HDD, SSD, Hybrid)* 5. Ekran Kartı (Graphic Card - GPU)* 6. Ses Kartı (Audio Card) 7. Optik Sürücü (Optical Disc Drive - ODD) 8. Ethernet Kartı (Network Interface Card) 9. Güç Kaynağı (Power Supply) 10. Disket Sürücü (Floppy Disk Drive) 11. Kart Okuyucu (Card Reader) 12. TV Kartı (TV Tuner Card) 13. Fax-Modem Kartı (Fax-Modem Card) * Bilgisayarın performansının iyi olabilmesi için bu donanım parçalarının iyi olması gerekir. * Bilgisayarın sağlıklı çalışabilmesi için bu donanım birimlerinin kullanılması gerekir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 5
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 6
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 1. Kasa (Computer Case): Bilgisayarınızı oluşturan iç donanım (bileşen) birimlerini içerisinde toplayan ve dış donanım (çevre) birimlerini dışarıdan kendisine bağlayan donanım birimidir. Kasalar dikey ya da yatay olabilir. Farklı boyutlarda kasalar da mevcuttur. Örneğin; orta boy dikey kasalara AT, daha büyük olanlarına ATX kasa denir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 7
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Tüm iç bileşenler bilgisayarın kasasının içerisinde bulunur ve elektrik güç kaynağı vasıtasıyla sağlanır. Bilgisayar kasaları iki temel biçimdedir. Bunlar atxtower ve microatxdir. Biçim Katsayıları: o ATX Tower kasalar en popüler olanlarıdır. Bunlar azami genişlemeye izin verir ve ev bilgisayar sistemlerinin çoğu için ideal olandır. ATX tower kasalarda orta boy ve büyük boy şeklinde iki boyut vardır. o Hangi boy kasanın seçileceğine karar verilmesi bilgisayarınızda kaç tane hard disk ve DVD veya blu-ray sürücünün bulunacağına bağlıdır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 8
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Optik Sürücü (CD / DVD / Blu-Ray) Kart Okuyucu USB Girişleri Mikrofon ve Kulaklık Girişi Power (Güç) Tuşu Reset Tuşu Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 9
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 10
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Anakart (Mainboard) E. PS/2 Fare (Mouse) Girişi F. PS/2 Klavye (Keyboard) Girişi G. USB Girişleri H. Entegre RJ-45 Ethernet Girişi I. Seri Port (RS232, COM Port) J. Entegre VGA Monitör Girişi K. Paralel Port (Yazıcı Girişi) L. Game Port (JoyStick Girişi) M. Entegre Line-out (Ses Çıkışı) N. Entegre Line-in (Ses Girişi) O. Entegre Mic-in (Mikrofon Girişi) Güç Kaynağı (Power Supply) A. Güç Kaynağı Fanı B. Güç (Power) On / Off C. Gerilim Değiştirici (110V - 220V) D. Güç (Power) Girişi (220 V) P. Harici Ekran Kartı P1. VGA Monitör Girişi P2. S - Video TV Çıkışı P3. DVI Monitör Girişi R. Harici Ethernet (NIC) Kartı R1. RJ-45 Ethernet Girişi S. Yeni Kartlar için Boş Yuvalar Entegre (Tümleşik) ne demek? Entegre, anakart üzerinde, yani onboard demektir. Bazı donanım parçalarını (ekran, ses, ethernet vs.) daha ucuza maletmek için kullanılır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 11
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 12
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 2. Ekran (Monitor): Ekran kartından aldığı verileri, yansıtan dış donanım birimidir. Monitörler ekranların çapraz genişliklerine göre ölçülürler. Bu ölçü inch cinsindendir. 1 inch 2,57 cm. dir. Günümüzde laptop ekranları 15.4" ile 17", masaüstü ekranları ise 19", 21", 22" ya da 23" boyutundadır. Farklı tipte ekranlar mevcuttur. Bunlar; CRT (Cathode Ray Tube): Tüplü monitör olarak bilinir. En önemli parçası denilen havası boşaltılmış ve ön yüzeyi binlerce fosfor noktacığından (dot) oluşan koni şeklindeki tüptür. Artık piyasada bulmak mümkün değildir. Ancak 2. el olarak bulunabilir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 13
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Plazma: dfgdfg LCD (Liquid Crystal Display): monitörlerde görüntü sıvı kristal diyotlar yardımıyla sağlanmaktadır. Bu diyotlara gerilim uygulandığında, içlerindeki moleküllerin polarizasyonu değişmekte ve beraberinde de diyotun geçirgenliği değişmektedir. Bu duruma dijital saatlerde de rastlamaktayız. Normalde şeffaf olan bu diyotlara gerilim uygulandığında geçirgenliklerini kaybederler ve siyaha dönerler. Renkli LCD monitörlerde ise çok ufak ve birden fazla diyot kamanı kullanılarak görüntü alınmaktadır. LED (Light Emitting Diyode): sdfsdf Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 14
Dış Donanım (Çevre Birimleri) NOT: Plazma, LCD ya da LED ekranları alırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan birisi de tepkime süresidir. Günümüzde 5 veya 2 milisaniye olarak tepkime süreleri vardır. Tepkime süresinin az olması daha iyidir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 15
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Monitör türlerini karşılaştırdığımız zaman; Özellikler CRT Plazma LCD LED Boyut Çok Büyük İnce İnce Çok İnce Ağırlık Çok Ağır Normal Hafif Çok Hafif Görünüm Estetik Değil İdare Eder Şık Çok Şık Güç Tüketimi Yüksek Normal Düşük Çok Düşük Maliyet Piyasada Yok Düşük Normal Pahalı Çözünürlük Problemleri Tüpü Bitebilir Bozuk Piksel Bozuk Piksel Bozuk Piksel Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 16
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 3. Fare (Mouse): Bilgisayara çeşitli emirler veren dış donanım birimidir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 17
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Buraya ilk mousela ilgili bişeyler yaz Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 18
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 4. Klavye (Keyboard): Yazı yazmamızı sağlayan ve bilgisayara çeşitli emirler veren dış donanım birimidir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 19
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 5. Yazıcı (Printer): Bilgisayar ortamında yapılan çalışmaları kağıt üzerine dökmeye yarayan dış donanım birimidir. Yazıcı tercihi yapılmadan önce; yazıcının ne amaçla, nerede ve ne sıklıkta kullanılacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Yazıcı çeşitleri şunlardır: a) Nokta Vuruşlu (Dot Matrix) Yazıcılar b) Mürekkep Püskürtmeli (Inkjet) Yazıcılar c) Hepsi Bir Arada (All in One) Çözümler d) Lazer Yazıcılar e) 3 Boyutlu (3D) Yazıcılar Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 20
Dış Donanım (Çevre Birimleri) a) Nokta Vuruşlu (Dot Matrix) Yazıcılar: Eğer işyerinizde sürekli form kullanmanız, fatura, irsaliye vs. kesmeniz gerekiyorsa nokta vuruşlu yazıcı kullanmanız gerekir. Evler için kullanımı uygun değildir. Nokta vuruşlu yazıcılar birden fazla kopyalı kâğıtlara da baskı yapabildiği için ağırlıklı olarak muhasebe bölümlerinde kullanılır. Daktilodaki gibi mürekkepli şeritler kullanılır. Nokta vuruşlu yazıcılarda bulunan kafanın üzerinde, toplu iğnenin ucu büyüklüğünde iğneler vardır. Belgeyi yazdırmak istediğiniz zaman, bu iğneler şeridin üzerine vurur ve şeritteki boyayı kâğıdın üzerine aktarır. Nokta vuruşlu yazıcıların, renkli olanları da vardır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 21
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Nokta vuruşlu yazıcılar 9 pinli ve 24 pinli olmak üzere iki çeşittir. Nokta vuruşlu yazıcılarda kafadaki pin sayısının fazla olması, daha kaliteli çıktı almayı sağlar. Bu tür yazıcılar, bilgileri, kâğıdın üzerine pinleri vura vura yazdıkları için diğer yazıcılara göre daha sesli çalışırlar. Panasonic, Epson, Oki ve Lexmark ın nokta vuruşlu yazıcıları mevcuttur. Fiyatları ise, farklı marka ve modellere göre, 360 ile 2600 arasında değişkenlik göstermektedir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 22
Dış Donanım (Çevre Birimleri) b) Mürekkep Püskürtmeli (Inkjet) Yazıcılar: Bu tür yazıcılar siyah/beyaz, renkli ve fotoğraf kalitesinde çıktı alabildikleri için evlerde ve küçük ölçekli işyerlerinde kullanıma uygundurlar. Bu teknolojideki yazıcılar kâğıt üzerine baskı yapabilmek için sıvı mürekkep kullanırlar. Nokta vuruşlulardaki gibi şeritleri bulunmaz, bunun yerine uygun yerlerinde püskürtme sağlayacak delikleri olan mürekkep tankları vardır. Kartuş adı verilen bu mürekkep tanklarının iki tipi vardır. Biri siyah, diğeri renkli. Renkli kartuşun içinde üç tane boya kutusu vardır. Bu üç kutuda, üç temel renk (RGB) vardır. Siyah dışındaki diğer tüm renkler, bu üç rengin (RGB) belirli oranlarda karışımından meydana gelir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 23
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Bazı kartuşlar doldurulabilmektedir. Ama doldurma kartuş kullandığınız zaman yazıcınız garanti kapsamı dışına çıkabilir. Eğer kartuş dolumu düzgün yapılmazsa, kartuş yazıcınızın içine mürekkep akıtabilir ve yazıcınız bozulabilir. Ayrıca; yeni kartuş satın almak ta pahalı olduğu için, kartuş değiştirmek yerine, yeni bir yazıcı satın almak bazen daha mantıklı olabilir. Tam dolu bir kartuş ile ortalama 100 150 sayfa çıktı alınabilir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 24
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Mürekkep püskürtmeli yazıcılarda önemli olan noktalar; baskı kalitesi, siyah/beyaz ve renkli baskı hızları ve aylık baskı kapasitesidir. Mürekkep püskürtmeli yazıcıların baskı kalitesi 600x600, 1200x1200 gibi inç başına düşen nokta yoğunluğu ile ölçülür. 600x600 dpi (inç başına düşen nokta sayısı) olan bir yazıcıya göre, 2400x1200 olan bir yazıcı daha kaliteli çıktı verir. Artık piyasada tek başına yazdırma işlemi yapan mürekkep püskürtmeli yazıcı bulmak neredeyse imkansızdır. Bunun yerine, içinde tarayıcı, fotokopi ve faks özellikleri de olan Hepsi Bir Arada (All in One) çözümler tercih edilmektedir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 25
Dış Donanım (Çevre Birimleri) c) Hepsi Bir Arada (All in One) Çözümler: İşyerlerinde maliyeti azaltmak için hazırlanan bu yazıcılarda, birden fazla özellik bulunmaktadır. Yazıcı, tarayıcı fotokopi ve faks özellikleri tek bir cihaz üzerinde toplanmaktadır. Bu sayede dört ayrı ürün almak yerine tek bir ürün almak daha avantajlı ve kullanışlı olur. Ayrıca dört ayrı ürün çok yer kaplarken, hepsi bir arada özellikli ürünler bu soruna da çare olur. HP, Samsung, Canon, Epson, Xerox, Brother ve Lexmark ın hepsi bir arada çözümleri mevcuttur. Fiyatları ise, farklı marka ve modellere göre, 90 ile 2500 arasında değişkenlik göstermektedir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 26
Dış Donanım (Çevre Birimleri) d) Lazer (Laser) Yazıcılar: Bu tür yazıcılar siyah/beyaz ve renkli çıktı alabildikleri için evlerde ve küçük ölçekli işyerlerinde kullanıma uygundurlar. Hızlı, kaliteli çıktı almanız gerekirse veya çok fazla sayıda çıktı almak istiyorsanız, lazer yazıcıları kullanabilirsiniz. Lazer yazıcılarda bilgileri kâğıt üzerine aktarmak için toner kullanırlar. Tonerlerin içinde bulunan toz şeklindeki boya, kâğıdın üzerine aktarılır. Lazer yazıcılarda önemli olan baskı kalitesi, baskı hızı ve baskı çözünürlüğüdür. Lazer yazıcıların baskı kalitesi Mürekkep Püskürtmeli Yazıcılarda olduğu gibi inç başına düşen nokta ile ölçülür. Toner adı verilen mürekkep depolarıyla çalışırlar. Tam dolu bir toner ile ortalama 1000 1500 sayfa çıktı alınabilir. TONER RESMİ KOY Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 27
Dış Donanım (Çevre Birimleri) e) 3 Boyutlu (3D) Yazıcılar: Evlerde ve işyerlerinde kullanılır. Renkli ve siyah-beyaz tipleri vardır. Toner adı verilen mürekkep depolarıyla çalışırlar. Tam dolu bir toner ile ortalama 1000 1500 sayfa çıktı alınabilir. TONER RESMİ KOY YAZICI RESMİ KOY a) Hepsi Bir Arada (All in One) b) 3 Boyutlu (3D) Yazıcılar Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 28
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Her yazıcı türü için renkli ve siyah beyaz baskı yapıyor mu yaz Her kartuşla maximum kaç sayfa baskı alır Mürekkep küpü nedir? (Kartuş, toner vs.) Nerede kullanılır? (İşyeri, ev ).... Yazıcılarla ilgili videolar var nasıl çalışır izlet.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 29
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 6. Tarayıcı (Scanner): Kâğıt üzerinde bulunan resim, yazı, belge, harfleri bilgisayar ortamına aktarmak için kullanılırlar. Kalem büyüklüğünde ve A3 boyutundaki basılı materyali tarama amaçlı kullanılan tarayıcılar vardır. Tarayıcılarda 600 x 1200 dpi gibi çözünürlük önemlidir. Çözünürlük sayılan ne kadar yüksek ise tarayıcı o kadar kaliteli çalışır. Tarayıcılarla ilgili videolar var nasıl çalışır izlet.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 30
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 7. Hoparlör Seti: Bilgisayardan ses çıkışı almamızı sağlayan donanım birimidir. Bilgisayarınızda çaldığınız müziği, izlediğiniz filmin sesini dinlemek için kullanılırlar. 240 Watt ve daha yukarı Watt ta hoparlörler vardır. Daha gelişmiş olarak HomeTheater (Ev Tiyatrosu) adı verilen 5 + 1, 6+1 gibi sistemlerde mevcuttur. Bu tür sistemlerde çok hoparlör olduğundan ses farklı noktalardan daha iyi duyulur. Çeşitleri; 2, 2+1, 3+1, 4+1, 5+1, 6+1, 7+1 Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 31
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 8. Modem (MOdulator - DEModulator): çalışmasını sistemini anlat.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 32
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 9. Webcam: İnternet üzerinden görüntü göndermek için kullanılan web kameralarının; hem fotoğraf makinesi hem de kamera olarak kullanılanları vardır. Fotoğraf makinesi olarak kullanılan modellerinde bilgisayardan bağımsız olarak fotoğraf çekilebilir ve daha sonra çekilen fotoğraflar bilgisayara hızlı ve basit bir şekilde aktarılabilir. Dahili ve harici olarak kullanılanları vardır. Mobil (taşınabilir) bilgisayarlarda entegre (tümleşik) olarak gelebilir. Webcam de önemli unsurlar; çözünürlük ve lens dir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 33
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 9. Oyun Çubuğu (JoyStick): Özellikle bilgisayar oyunlarında kullanılan ve oyunlarda oynayan kişiye oldukça kolaylık sağlayan aygıtların adıdır. Üzerindeki düğmeler ile oyunun kontrolünde kullanıcıya çok kolaylık sağlar. Oyun çubukları oyundaki sahneye göre titreşimlerde bulunabilmektedir. Kablolu ve kablosuz olanları vardır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 34
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 10. Harici Veri Depolama Birimleri: Bilgisayarda kullanılan sabit disk dışında, yedekleme ve taşıma için donanımlar vardır. Bunlar; Harici Sabit Disk (2,5, 3,5 ) Disket (3,5 veya 5,25 ) CD (CD-ROM, CD-R, CD-Erasable vs..) DVD (DVD5, DVD9, DVD+R, DVD-R, DVD-DL vs. vs.) Blu-Ray Flash Bellek Hafıza (Bellek) Kartı (SD, MS, MS Pro Duo vs.) Bulut (Cloud) Teknolojisi Hafıza depolama araçlarının hız, maliyet ve kapasite bakımından karşılaştırılmaları Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 35
Veri Taşımanın Evrimi Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 36
Veri Taşımanın Evrimi Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 37
Veri Taşımanın Evrimi Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 38
Dış Donanım (Çevre Birimleri) 10. Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS): Uninterruptible Power Supply.. Küçük bir jeneratör gibi çalışır. İçinde bir akü vardır. Elektrik kesildiğinde 10 15 dk. arasında (UPS e göre değişir) süreyi bilgisayarı normal yoldan kapatmak için tanır. Ayrıca akım düzenleyici görevi vardır. Şehir şebekesi alternatif (AC) akım olduğu için anlık yükselme ve düşmeler meyadana gelebilir. Bunu düzenleyip sabit bir akım verir. Anlat ve neden kullanılması gerektiğinden bahset.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 39
Dış Donanım (Çevre Birimleri) Verilerinizi tuttuğunuz diskinizin bozulmasındaki bir etkende; diskiniz çalışırken elektrik kesintilerinin sık sık yaşanmasıdır. Elektrik kesintilerinden korunmak için mutlaka güç kaynağı kullanılmalıdır. Kesintisiz Güç Kaynakları kritik yük olarak anılan bilgisayar ve haberleşme sistemlerinde kullanılması amacıyla özel olarak üretilmiştir. Kesintisiz güç kaynakları bilgisayarlar ile elektrik şebekesi arasına bağlanır. Avantajları: o Geliştirilmiş elektriksel parazit emici: Kesintisiz güç kaynakları şebeke geriliminin olası elektriksel parazitleri süzer ve bilgisayarın parazitlerden etkilenmesini engeller. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 40
Dış Donanım (Çevre Birimleri) o Böylece bilgisayar, şebekede varolan her tür elektriksel gürültüden etkin bir biçimde temizlenmiş enerji kullanır. o Kesintisiz Çalışma: Şebeke kesintisi sırasında, bilgisayarınız Kesintisiz Güç Kaynağından beslenmeye devam ederek, elektrik kesintisinden etkilenmez. o Bilgisayarların kullanım süreleri uzar: Kesintisiz Güç Kaynağından kaliteli ve düzenli enerji ile beslenen bilgisayarların, yazıcıların şebeke düzensizliklerinden kaynaklanan arızaları önlenmiş olur. Dolayısıyla bilgisayarlarınızın, yazıcılarımızın kullanım süreleri uzatılmış olur. o Kullanılan işletimi sisteminin ve/veya diğer programların ve verilerin hasar görmesi önlenir. Dolayısıyla iş gücü kayıpları engellenmiş olur. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 41
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 42
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 1. Anakart (Motherboard): Bilgisayarınızın kasasına sabit olarak yerleştirilmiş, üzerinde sayısız elektronik parça bulunan bir plakadır. Tüm donanım birimleri bir şekilde anakarta bağlanır. Ama özellikle işlemci, RAM ve ekran kartı, ses kartı, ethernet kartı gibi onboard veya harici olarak kullanılabilen donanımlar direkt (bir kablo ile değil de direkt yuvalara, slotlara) anakart üzerine takılır. Anakart için önemli olan noktalardan bir tanesi, üzerinde bulunan Chipset denen parçadır. Chipset; anakartın üzerine takılan parçalar arasındaki veri alış-verişini düzenler. Bu chipsetlere Kuzey ve Güney Köprüsü adı verilir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 43
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 44
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 45
OnBoard Kavramı Bazı anakart üreticileri, bilgisayar maliyetini düşürmek için bazı donanım birimlerini anakart üzerinde entegre (tümleşik) olarak sunarlar. İşte buna onboard denir. Genellikle ekran, ses ve Ethernet veya Faks / Modem kartları onboard (tümleşik, entegre) olarak gelir. Ancak onboard donanımlar, harici donanımlara nazaran genellikle daha düşük özelliklere sahiptir. Dizüstü bilgisayarların çoğu donanımı onboard olarak gelir, ama buradaki onboard kavramı biraz daha farklı. Çünkü mecburen böyle olmak zorunda. Ancak özellikleri iyidir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 46
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Anakart satın alırken güncellenebilir (ileriye dönük destek veren) bir anakart satın almak önemlidir. Nedenini anlat Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 47
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 2. İşlemci (Processor): Bilgisayarın beynidir ve performans belirleyici özelliğe sahip donanımlardan birisidir. CPU (Central Processing Unit) veya MİB (Merkezi İşlem Birimi) de denilir. Bilgisayar donanımları arası görev dağılımı yapar. Bilgisayarın hızını belirler. Birimi Hz (Heartz) dir. Ne kadar yüksek olursa o kadar iyidir. İki tip işlemci mimarisi vardır 32 bit (x86) ve 64 bit (x64) olmak üzere. Günümüzde en önemli iki işlemci üreticisi; Intel ve AMD dir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 48
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Intel ve AMD işlemcileri, kendileri için özel olarak imal edilmiş anakartlara gereksinim duyarlar. Satın alacağınız işlemci, sisteminiz için ihtiyacınız olan anakart tipini belirleyecektir. Yeni bir işlemci satın alırken; o Anakartın hangi işlemciyi desteklediği, o Mümkün olan en yüksek hız, o İşlemci çekirdek sayısı, çalışma frekansı ve önbellek boyutu önemli yer tutar. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 49
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Intel işlemci ailesi: İşlemci Hızı Çekirdek Çıkış Tarihi 8088 8 MHz Tek 1979 286 12.5 MHz Tek 1982 386 25 MHz Tek 1985 486 66 MHz Tek 1989 Pentium 133 MHz Tek 1993 Pentium II 266 MHz Tek 1997 Pentium III Tek Pentium IV Tek Celeron Tek Centrino (Mobil) Tek Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 50
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) İşlemci Hızı Çekirdek Çıkış Tarihi Itanium (Server) Atom (Mobil) Core Core Duo Core 2 Duo Quad Core 2 Quad Xeon i3 i5 i7 Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 51
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Pentium IV ile birden fazla program, performanstan ödün vermeden, aynı anda çalıştırılabilir hâle geldi. Buna Hyper Threading teknolojisi denir. Bu teknolojide 1 fiziksel işlemci, 2 sanal işlemci varmış gibi çalışır. Mobil işlemci Centrino nun çıkışı ile dizüstü bilgisayarlar çok sessiz ve ince hâle geldi. Bu sayede hafifledi de. Atom işlemciler Netbook larda kullanılmaktadır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 52
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 53
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 54
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 3. Bellek (Memory): İki çeşit bellek vardır. Bunlar ROM ve RAM bellektir. Detaylarıyla inceleyecek olursak; o ROM (Read Only Memory): Sadece Okunabilir Bellek denir. Anakart üreticisi tarafından içine BIOS denilen program yazılır ve kullanıcının müdahale yetkisi yoktur. o Bilgisayar açılırken kullanılır ve açıldıktan sonra bir görevi yoktur. ROM bellek şarj edilebilir bir pil ile çalışır. Bu sayede içindeki veriler silinmez. Bilgisayar çalıştığı sürece pil şarj olur, kapalı durumdayken ise şarjı tükenir. o Çeşitlerini anlat. EPROM, EEPROM, ROM.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 55
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) o RAM (Random Access Memory): Rastgele Erişilebilir Bellek, Ana Bellek ya da Geçici Bellek olarak adlandır. Bu bellek, bilgisayarın üzerinde çalıştığı bilgiyi geçici olarak tutmak için kullanılır. o Boyutu sabit disklere göre çok küçüktür, ancak hızları sabit disklerin kat kat üstündedir. o Bilgisayarınızı çalıştırdığınız zaman Windows'u başlatmak için gerekli olan tüm bilgi harddiskten belleğe aktarılır. o Windows yüklendikten sonra harddiskten açtığınız tüm program veya dosyalar belleğe yüklenir. Bunun nedeni, bilgisayarın belleğinin veya RAM'in bilgisayarın harddiskine göre yüzlerce kat daha hızlı olmasıdır. İşlemci Ram üzerinde bulunan bilgilere çok daha hızlı erişir. Bu durum bilgisayarın daha hızlı çalışmasını sağlar. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 56
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Bir program çalıştırıldığında, işlemci programın dosyalarını HDD den bulur. Artık işlemci, işlemleri yaparken RAM ile muhatap olur. Program dosyalarını HDD den RAM e taşır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 57
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) o Daha fazla belleğe sahip bir bilgisayar bir kerede daha çok programı veya dosyayı açabilir. Çoğu bilgisayar için 2 GB yeterli bir kapasitedir. Bilgisayarınızı daha çok resim veya video düzenlemesi yapmak üzere kullanmayı düşünüyorsanız, bu tür uygulamalar daha normal programlara göre daha fazla bellek kaplayacağı için 4 GB veya üzeri RAM'e ihtiyacınız olacaktır. o Windows XP ve Vista'nın 32 bitlik versiyonlarında sadece 3.5 GB RAM görülür. 64 bitlik Windows 64 programları 4 GB ve üstünü destekler. o Bilgisayar kapandığında ya da elektrik kesildiğinde, yani aslında RAM e giden güç kesildiğinde RAM deki bilgiler silinir. Bilgisayar açıldığında ise RAM in içi dolmaya başlar. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 58
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) o RAM i bir bardak gibi düşünebilirsiniz. Programlar çalıştırıldıkça bla bla bla.. o Bilgisayarın neden donduğunu ve donduğunda neler yapmanız gerektiğini anlat.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 59
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) o RAM Bellek Tipleri o Günümüz bilgisayarlarında kullanılan 2 tip RAM vardır. o Bunlardan eski olanı, yaklaşık 4 yıldır piyasada bulunan ve genellikle DDR2 olarak adlandırılan tiptir. Yeni olanı ve gittikçe yaygın hale gelen tip DDR3 tür. DDR3 yüksek hızlarda çalışabilmekte ve buna bağlı olarak daha yüksek bant genişliklerinde çalışabilmektedir. o Çoğu anakartın DDR2 veya DDR3'den herhangi birisini desteklediği için anakart satın alırken kullanacağınız DDR tipini desteklediğinden emin olun. Şu anda da DDR4 kullanılmaya başlandı. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 60
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) o Bellek, bilgisayarın anakartına bellek yuvası aracılığı ile takılan bir çubuk şeklindedir. Bellek çubuğu, bellek çubuğunun depolama kapasitesini oluşturmak için bir araya gelmiş birkaç ayrı bellek çipinden oluşur. Bellek çubukları 512 MB ve 1, 2, 4 veya 8 GB kapasitelere sahiptir. o DDR-RAM dışında, eskiden RD-RAM ve SD-RAM tipleri de vardı. Ancak şu an yeni bilgisayarlarda kullanılmamaktadır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 61
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 4. Sabit Disk (Hard Disk Drive - HDD): Bilgisayarda programların yüklendiği ve kaldırıldığı ve dosyaların saklandığı iç donanım birimidir. Sabit disklerin kapasiteleri ve dakikadaki dönme hızları önemlidir. Dönüş hızı rpm (round per minute) ile ifade edilir. Dakikadaki dönüş hızı arttıkça, verilere erişim süresi azalır. 5400 rpm, 5900 rpm, 7200 rpm, 10000 rpm ve 15000 rpm dönüş hızları vardır. Sabit disklerde önemli olan bir diğer konu da depolama kapasiteleridir. Bu değerin yüksek olması size daha geniş depolama alanı sunar. Günümüzde bilgisayarlarda genellikle 320 GB ile 1 TB arasında sabit diskler kullanılır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 62
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Sabit disk resmi koy Video koy Günümüzde tek diskte maximum boyut 4 TB düzeyindedir. Günümüzde SSD (Solid State Disk) denilen yeni bir sabit disk formu ortaya çıkmıştır. gerisini anlat.. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 63
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Geçmişten günümüze sabit diskler Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 64
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 65
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 66
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 67
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) ROM, RAM ve Sabit Disk (HDD) Arasındaki Farklar: ROM RAM HDD Elektrik Kesildiğinde Veriler Silinmez Silinir Silinmez Veri Yazma Hakkı Yazılmaz Yazılır Yazılır Veri Yazma Yetkisi Üretici Kullanıcı Kullanıcı Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 68
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 5. Ekran Kartı (Graphic Card - GPU): Ekran kartları bilgisayarınızda yapılan işlemleri monitöre göndermekle sorumludur. Ekran kartı, GPU denilen, kendi işlemcisine sahiptir. Bu işlemci özellikle grafik uygulamalarında (oyun, 3D çizim vs.) merkezi işlem biriminin hız yükünü azaltarak bilgisayarınızın hızında belirgin bir artış sağlar. Ekran kartları 512 MB ve 1 GB ayrılmalarına rağmen özelliklerine göre 64 bit, 128 bit ve 256 bit olarak farklı markalar altında satışa sunulurlar. 256 bit ekran kartları daha pahalıdırlar. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 69
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Bilgisayarınızda kullanacağınız çıkışlara sahip olan bir video kartını tercih edin. Bazen anakart üzerinde tümleşik olarak bulunmaktadır. Paylaşımlı, paylaşımsız olayından bahset. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 70
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Tomb Rider oyununun, baş karakteri Lara Croft un grafiklerinin gelişimini aşağıdaki resimden görebilirsiniz. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 71
6. Ses Kartı: Bilgisayardaki dijital ses verilerini analog ses sinyallere, analog ses sinyallerini de bilgisayarda işlenebilecek dijital sinyallere dönüştürür. Bilgisayara, ses giriş ve çıkışı yapmak için kullanılan karttır. Dışarıdan verilen ses sinyallerini almak ve program tarafından gönderilen sesleri dışarıya vermek için kullanılır. Birçok anakart üzerinde tümleşik olarak bulunmaktadır. Kaliteli bir sese sahip olmak istiyorsak, kaliteli bir firmanın harici bir ses kartını almak gerekir. Yaygın ses kartı üreticilerinden Creative Labs, Realtek, C-Media, Asus, M-Audio kaliteli firmalar arasında sayılabilir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 72
Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 73
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 6. Optik Sürücü (Optical Disc Drive - ODD): CD ve DVD sürücüler Windows XP, Windows 7 gibi işletim sistemlerini, programları ve oyunları bir bilgisayar üzerinde yüklemek için en başta gelen yoldur. Bunlar büyük miktardaki verilen taşınabilir bir disk üzerinde depolanmasına ve herhangi bir bilgisayardan tekrar okunabilmesine izin verirler. Harici olanları da vardır. CD ve DVD Disk Kapasiteleri o CD'ler yaklaşık 700 MB'lık bilgiyi depolayabilirler. o DVD ler 9 GB a kadar bilgi depolayabilirler. Bu, DVD nin CD'lere göre yaklaşık 13 kat daha büyük anlamına gelir. o Blu-ray diskler 50 GB lık bilgiyi depolayabilirler. Bir DVD nin depolayabileceğinin 5 katından daha fazla bilgiyi depolayabilirler anlamına gelir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 74
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) İki DVD Standardı: DVD kaydediciler ve yeniden yazıcılar için DVD+R ve DVD-R olarak bilinen iki farklı standart vardır. Yeniden yazdırılabilir DVD diskler için bir W harfi eklenmiştir. Bir standarda göre oluşturulan DVD ler, sadece bunları destekleyen cihazlarda oynatılırlar. Bu yüzden geleceğe uyumluluk için en iyi seçim her iki formatı da destekleyen bir kayıt edilebilir sürücüye sahip olmaktır. Bu sürücüler DVD+-R olarak adlandırılır. Yeniden yazılabilir yazıcılar için DVD+-RW kullanın. Kapasite: DVD ler 2 farklı kapasiteye sahiptir. DVD5, 4.5 GB'lık veriyi veya 2 saatten biraz fazla uzunluktaki bir videoyu sığdırabilirken, DVD9 ise 9 GB kapasiteye sahiptir ve 4 saatlik bir videoyu sığdırabilir. Mağazalarda bulabileceğiniz boş DVD lerin büyük bir kısmı DVD5'tir ve herhangi bir standart DVD yazıcı ile yazdırılabilir. Eğer DVD9 boş disklere yazdırmak istiyorsanız, DVD yazıcınızın Dual Layer veya DL desteği olmalıdır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 75
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) BD-RW BD-ROM DVD-RW DVD-ROM CD-RW CD-ROM Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 76
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) CD-ROM: Sadece CD okur. CD-RW: Hem CD okur, hem de CD yazar. DVD-ROM: DVD okur, CD yazar ve CD okur. DVD-RW: DVD yazar, DVD okur, CD yazar ve CD okur. Blu-Ray ROM: Sadece Blu-Ray okur. Blu-Ray RW: Hem Blu-Ray okur, hem de Blu-Ray yazar. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 77
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) Disket Sürücü (FDD, Floopy Disc Drive): 1.44 MB boyutundaki sınırlı sayıda bilgiyi saklamak ve taşımak amacıyla kullanılan disketlerin, içindeki bilgiyi okumak ve bilgi yazmak için kullanılan aygıttır. İlk laptoplarda dâhi olan ve yakın geçmişe kadar masaüstü bilgisayarlarda bulunan disket sürücü, artık kullanılmamaktadır. Eğer Microsoft, Windows 8.1 x64 ü disket ile piyasaya sürmek isteseydi, 2524 adet disket kullanması gerekirdi. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 78
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 1987'de ilk CD-ROM uygulamamız Microsoft BookShelf'i kullanıma sunduk. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 79
İç Donanım (Bilgisayarın Bileşenleri) 90'ların gazete haberleri. Kahrolsun Misket, Yaşasın Disket Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 80
Depolama Birimleri Boyutları 5,25 (Tek Yönlü) 180 KB 5,25 (Çift Yönlü) 360 KB 5,25 HD (Yüksek Yoğunluklu) 1,38 MB 3,5 DD (Tek Yönlü) 720 KB 3,5 HD (Çift Yönlü) 1,44 MB CD 700 MB DVD5 4,7 GB DVD9 (DVD DL) 8,5 GB Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 81
Depolama Birimleri Boyutları 5,25 (Tek Yönlü) 180 KB 5,25 (Çift Yönlü) 360 KB 5,25 HD (Yüksek Yoğunluklu) 1,38 MB 3,5 DD (Tek Yönlü) 720 KB 3,5 HD (Çift Yönlü) 1,44 MB BluRay 25 GB BluRay DL 50 GB Flash Bellek Hafıza Kartı Bulut (Cloud) Teknolojisi Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 82
Depolama Birimleri Boyutları Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 83
Disket Sürücü (Floppy Disk Drive, FDD): Diskete okuma/yazma işlemlerini yapmamıza yarayan donanım birimidir. Günümüzde kullanımı pek kalmamıştır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 84
Kart Okuyucu: Cep telefonu, fotoğraf makinesi ve kamera gibi cihazlarda bulunan hafıza kartlarını okumaya ve yazmaya yarayan donanım birimidir. Dahili ve harici olanları vardır. Tüm farklı kart tiplerini (SD, MMC, ) okuyabilen All in One (Hepsi Bir Arada) çözümler üretilmiştir ve tercih edilmektedir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 85
TV Kartı: Bilgisayardan TV izlememizi sağlayan donanım birimidir. Analog, Dijital ve Hybrid olanları, ayrıca harici ve dahili kullanılanları vardır. Ancak artık pek kullanılmamaktadır. Çünkü TiviBu gibi platformlar ve Tv kanallarının kendi sitelerinden HD yayın yapması ayrıca Digitürk D smart gibi firmaların bunu online sağlaması ile gerek kalmamıştır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 86
Güç Kaynağı: Bilgisayara gelen 220V luk gerilimi, donanımların kullanacağı çeşitli voltajlara göre (5V, 10V, 12V ) dağıtan donanım birimidir. Bunun nedeni her donanım biriminin güç tüketiminin farklı olmasıdır. Tek girişe, ancak çok çıkışa sahiptir. Her çıkış bir donanım birimine bağlanır. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 87
Ethernet Kartı (NIC): Bilgisayarınızı internetin sihirli dünyasına açabilmeniz için Ethernet kartı gereklidir. İnternete bağlanmak Ethernet kartının yanında ek olarak modem ve internet bağlantısını sağlayacak bir aracı kurum gereklidir. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 88
fghjklş Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 89
Faks / Modem Kartı: Bilgisayarınızı internetin sihirli dünyasına açabilmeniz için Faks / Modem kartı gereklidir. İnternete bağlanmak Faks/Modem kartının yanında ek olarak faks modem kartınıza bağlı bir telefon hattı ve internet bağlantısını sağlayacak bir aracı kurum gereklidir. Faks Modemler bilgisayarın kasasının içine takılan dâhili (Internal) ve USB Portundan bağlanan harici (External) olarak iki türde olabilirler. Eski bir teknolojidir. Günümüzde xdsl kullanımıyla birlikte neredeyse yok olmaya yüz tutmuştur. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 90
Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 91
Performans Donanımları Bir bilgisayarın performansını ve dolayısıyla fiyatını belirleyen donanım parçaları: o Anakart o İşlemci o RAM o Sabit Disk (SSD tercih edilir.) o Ekran Kartı TEK TEK RESİMLERİNİ YAN YANA KOY Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 92
Olmazsa Olmaz Donanımlar Bir bilgisayarın çalışması için gerekli donanım parçaları: o Anakart o İşlemci o RAM o Disk o Güç Kaynağı İnternete bağlanabilmek için gerekli donanım parçaları: o Ethernet Kartı (NIC) o Modem veya o Fax-Modem Kartı o. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 93
Olmazsa Olmaz Donanımlar Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 94
Donanım Peki bu kadar donanım hakkında konuştuktan sonra, karşımıza çıkan en önemli sorun, bir bilgisayar satın alırken illa en iyisini mi almak zorundayız? Tabii ki, önemli olan kullanım amacımıza göre bilgisayar satın almak. Eğer üç boyutlu (3D) çizimler, mühendislik yazılımları, grafik yazılımları, oyunlar, yüksek çözünürlüklü filmler vs. gibi şeyleri kullanıyorsanız, elbette gayet yüksek donanım özelliklerine sahip bir bilgisayar satın almanız gerekir. Ancak eğer sadece fatura yazdırmak, internette sörf yapmak, mailleri kontrol etmek ya da Word de yazı yazmak için çokta yüksek özellikli bir bilgisayara sahip olmanız gerekmez. Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 95
Eğitim TV Web www.egitimtv.biz Facebook www.facebook.com/egitimtv Twitter www.twitter.com/egitim_tv Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 96