İLK YARDIM KURSUNUN KONULARI ZEH RLENMELER
Zehirlenme Nedir? Vücuda toksik bir maddenin girmesi ile normal fonksiyonlar n n bozulmas d r. Vücudun ya amsal fonksiyonlar na zarar verebilece inden vücuda giren her türlü yabanc maddenin toksik oldu u varsay l r.
Zehirlenmelerde Genel Belirtiler Nelerdir? Sindirim sistemi bozukluklar : Bulant, kusma, kar n a r s, ishal Sinir sistemi bozukluklar : Bilinç kayb, havale, rahats zl k hissi, hareketlerde uyumsuzluk Solunum sistemi bozukluklar : Nefes darl, morarma, solunum durmas Dola m sistemi bozukluklar : Nab z bozuklu u, kalp durmas
Zehirlenme Hangi Yollarla Meydana Gelir?
Zehirlenme yollar üç grupta toplan r: Sindirim yoluyla: En s k rastlanan zehirlenme yoludur. Sindirim yoluyla al nan zehirler genellikle ev yada bahçede kullan lan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, ilaç ve a r alkoldür.
Solunum Yoluyla: Zehirli maddenin solunum yolu ile al nmas yla olu ur. Genellikle karbon monoksit (tüp kaçaklar, ofben, bütan gaz sobalar ), La m çukuru veya kayalarda biriken karbondioksit, havuz hijyeni için kullan lan klor, Yap t r c lar, Boyalar, Ev temizleyicileri vb. maddelerle olu ur.
Cilt yoluyla: Zehirli madde vücuda direk deri arac l ile girer. Bu yolla zehirlenme böcek sokmalar, hayvan s rmalar. laç enjeksiyonu yada sarma k, zirai ilaçlar gibi zehirli maddelerin deriden emilmesi ile olur.
Sindirim Yoluyla Zehirlenmede lkyard m Bilinç kontrolü yap lmal d r, A z zehirli madde ile temas etmi se su ile çalkalanmal d r,zehirli madde ele temas etmi se el sabunlu su ile y kan r, Ya am bulgular de erlendirilir, Kusma, bulant, ishal vb. belirtiler de erlendirilir,
Sindirim Yoluyla Zehirlenmede lkyard m Kusturulmaya çal lmaz, özellikle yak c maddelerin al nd durumlarda hasta asla kusturulmamal d r, Bilinç kayb varsa koma pozisyonu verilir, üstü örtülür, 112 aranarak bildirilir, Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir. Zehirli maddenin türü nedir? laç yada uyu turucu al yor mu? Hasta saat kaçta bulundu? Evde ne tip ilaçlar var?
Solunum Yolu le Zehirlenmelerde lkyard m Hasta temiz havaya ç kar l r yada cam ve kap aç larak ortam havaland r l r, Ya amsal belirtiler de erlendirilir (ABC), Yar oturur pozisyonda tutulur, Bilinç kapal ise koma pozisyonu verilir, T bbi yard m istenir (112).
Solunum Yolu le Zehirlenmelerde lkyard m lkyard mc müdahale s ras nda kendini ve çevresini korumak için gerekli önlemleri almal d r, Solunumu korumak için maske veya slak bez kullanmal d r, Elektrik dü meleri ve di er elektrikli aletler ve kland rma cihazlar kullan lmamal d r, Yo un duman varsa hastay d ar ç karmak için ip kullan lmal d r, Derhal itfaiyeye haber verilmelidir (110).
Cilt Yolu ile Zehirlenmelerde lkyard m Ya am bulgular de erlendirilir, Ellerin zehirli madde ile temas önlenmelidir, Zehir bula m giysiler ç kart l r, 15-20 dakika boyunca deri bol suyla y kanmal d r, T bbi yard m istenir (112).
Zehirlenmelerde Genel lkyard m Kurallar Zehirlenmeye neden olan maddeyi uzakla t rmak (Kirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzakla t r l rsa o kadar az mikt arda emilir). Hayati fonksiyonlar n devam n n sa lanmas Sa l k kurulu una bildirme (112)
Karbon Monoksit Zehirlenmesi Endüstriyel Merkezlerde önemli bir sorundur. Eski motorlara ait egzoz gazlar, gaz ve kömür s t c lar, mangal kömürleri, kuyular ve derin çukurlarda bulunur. Karbon monoksit; Renksiz, Kokusuz, Havadan Hafif ve Rahats z Edici Olmayan Bir Gazd r. Hemoglobine ba lanma kapasitesi oksijenden 280 kat daha fazlad r.
Karbon Monoksit Zehirlenmesinde Belirtiler A r yorgunluk, keyif sizlik, grip benzeri durum Bulant, ba dönmesi, kusma, kar ncala ma Koma, nöbetler, solunum durmas Gö üs a r s çarp nt, hipotansiyon, kalp durmas Cilt ve t rnaklar k sa süreli kiraz k rm z s renk alabilir.
Karbon Monoksit Zehirlenmesinde lkyard m Ki i ortamdan uzakla t r l r, Hareket ettirilmez, Hava yolu aç kl ve solunum kontrol edilir, 112 aran r.
ofben Kazalar nda lk Yard m Ki i ortamdan uzakla t r l r, Hareket ettirilmez, Hava yolu aç kl ve solunum kontrol edilir. 112 aran r.
Al nmas Gereken Önlemler Banyo içerden kilitlenmemeli ofben iyi çeken bir bacaya ba lanmal ofbenin oldu u yere bolca hava giri i sa lanmal ofben ile tüp aras ndaki hortum 125 cm uzun olmamal Banyodan uzun süre ç kmayan ki i kontrol edilmeli
lkyard mc Müdahale S ras nda Kendisini Ve Çevresini Korumak çin Almas Gereken Önlemler Solunumunu korumak için maske veya slak bez kullanmal d r. Elektrik dü meleri ve kland rma cihazlar kullanmamal d r. Yo un duman varsa ip kullanmal d r. Derhal itfaiyeye haber vermelidir.(110)
Sa l k Bakanl Zehir Dan ma Merkezi (UZEM) TEL NO: 114