AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; a) Çevresel açıdan belirli ölçütlere, temel koşul ve özelliklere sahip ların üretimine, b) Ambalaj atıklarının çevreye zarar verecek şekilde doğrudan ve dolaylı olarak alıcı ortama verilmesinin önlenmesine, c) Ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, önlenemeyen atıklarının tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım yolu ile bertaraf edilecek miktarının azaltılmasına, ç) Ambalaj atıklarının belirli bir yönetim sistemi içinde, kaynağında ayrı toplanması, taşınması, ayrılmasına ilişkin teknik ve idari standartların oluşturulmasına, yönelik prensip, politika ve programlar ile hukuki, idari ve teknik esasların belirlenmesidir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik; yurt içinde piyasaya sürülen plastik, metal, cam, kağıtkarton, kompozit ve benzeri malzemelerden yapılmış bütün ları ve bu ların atıklarını kapsar. (2) Fabrikalardan kaynaklanan defolu ürünleri, fireleri, piyasaya sürülmemiş lar ve benzeri üretim artıkları ile atığı tanımına girmeyen boru, saç levha, demir-çelik hurdaları, kumaş atıkları ve benzeri dışı atıkları kapsamaz. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Ambalaj: Hammaddeden, işlenmiş ürüne kadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış ve bu Yönetmeliğin Ek-1 de yer alan Ambalaj Tanımına İlişkin Açıklayıcı Örnekler de belirtilenler ile geri dönüşsüz olanlar da dahil tüm ürünleri, b) Ambalaj atığı: Ambalaj, malzemesi üretimi veya herhangi bir üretim sırasında ortaya çıkan üretim artıkları hariç olmak üzere, ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında, ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan, kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir lar da dahil satış, dış ve nakliye atıklarını, c) Ambalaj atığı aktarma merkezi: Çevre lisanslı toplama ayırma tesislerinin, onaylı yönetim planı kapsamında atıklarının toplanması amacıyla kurduğu şubeleri, ç) Ambalaj atığı toplama noktası: Satış noktalarında tüketicilerin rahatlıkla görebilecekleri yerlerde, atıklarını ayrı biriktirmek ve bu konuda tüketicileri bilgilendirmek ve bilinçlendirmek amacıyla oluşturulacak noktayı, d) Ambalaj atığı üreticisi: Ambalajlı ürünü kullanarak atığının oluşumuna sebep olan tüketiciler, nihai kullanıcılar, satış noktaları ve benzeri gerçek veya tüzel kişileri, e) Ambalaj atıkları yönetimi: Ambalaj atıklarının belirli bir sistem içinde, kaynağında ayrı toplanması, taşınması, ayrılması, tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması, bertarafı ve benzeri işlemlerin tümünü, f) Ambalaj atıkları yönetim planı: Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, atıklarının biriktirilmesi, toplanması, taşınması, ayrılması ve geri dönüştürülmesi faaliyetlerinin çevre ile uyumlu şekilde gerçekleştirilmesine yönelik olarak yapılacak çalışmalar ile bu çalışmaların kimler tarafından nasıl, ne şekilde ve ne zaman yapılacağını gösteren detaylı eylem planını, g) Ambalaj bileşenleri: Ambalajın elle veya basit fiziksel yollar ile ayrılabilen kısmını,
ğ) Ambalaj komisyonu: Bu Yönetmelik doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirmek üzere Bakanlık temsilcisinin başkanlığında ilgili taraflardan oluşan komisyonu, h) Ambalaj üreticisi: Ambalajı üretenler veya bu ürünleri ithal edenleri, ı) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını, i) Bertaraf: 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (ç) bendinde tanımlanan işlemi, j) Çevre lisansı: 29/4/2009 tarih ve 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen lisansı, k) Depozito uygulaması: Tekrar kullanılabilir ve tek yönlü ların, ürünün satıldığı noktadan iade alınması suretiyle piyasaya süren tarafından kurulan toplama sistemini, l) Dış : Birden fazla sayıda satış ını bir arada tutacak şekilde tasarlanmış, üründen ayrıldığında ürünün herhangi bir özelliğinin değişmesine neden olmayan ı, m) Ekonomik işletmeler: Ambalaj üreticilerini ve piyasaya sürenleri, n) Enerji geri kazanımı: Yanabilir özellikte olan atıklarının, ısı geri kazanımı amacıyla tek başına veya diğer atıklarla birlikte, doğrudan yakılarak enerji üretiminde kullanılmasını, o) Geri dönüşüm: Ambalaj atıklarının bir üretim süreci içerisinde orijinal amacı veya başka bir amaç için organik geri dönüşüm dahil, enerji geri kazanımı hariç olmak üzere yeniden işlenmesini, ö) Geri dönüşüm tesisi: Fabrika, satış noktası ve benzeri üniteler içerisinde yapılan geri dönüşüm hariç, atıklarının geri dönüşümünü sağlamak amacıyla kurulan tesisi, p) Geçici faaliyet belgesi: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen belgeyi, r) Geri kazanım: 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (d) bendinde tanımlanan işlemi, s) Geri kazanım tesisi: Geri kazanım işlemlerinin yapıldığı tesisleri, ş) Gönüllü anlaşma: Bakanlık ile yetkilendirilmiş kuruluş arasında yapılan anlaşmayı, t) Hedef: Bu Yönetmelik kapsamındaki ların, ağırlık olarak geri kazanılması gereken miktarının, piyasaya sunulan miktarına oranını, u) Kaynakta ayrı toplama: Ambalaj atıklarının, yönetim planları doğrultusunda diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmesi ve toplanmasını, ü) Kompozit : Farklı malzemelerden yapılmış, elle birbirinden ayrılması mümkün olmayan ı, v) Nakliye ı: Belirli sayıda satış larının veya dış ların taşıma ve depolama işlemleri sırasında zarar görmesini önlemek, ürünün üreticiden satıcıya nakliyesi sırasında taşımayı kolaylaştırmak ve depolama işlemlerini sağlamak amacıyla karayolu, demiryolu, deniz yolu ve hava yolunda kullanılan konteynırlar hariç kullanılan ı, y) Organik geri dönüşüm: Atık depolama alanlarında yapılan depolama işlemi hariç, atıklarının biyolojik olarak parçalanabilen kısımlarının kontrollü bir şekilde mikroorganizmalar aracılığıyla kompost veya metan gazı elde edilecek şekilde oksijenli veya oksijensiz ortamda ayrıştırılmasını, z) Önleme: Ambalajın, atığının ve içerdiği maddelerin miktarının ve çevreye verdiği zararın, ın tasarımından başlayarak, üretimi, pazarlanması, dağıtımı, kullanılması, atık haline gelmesi ve bertaraf edilmesine kadar, temiz ürün ve teknolojiler geliştirilerek azaltılmasını, aa) Piyasaya arz: Ambalajlanmış ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti, bb) Piyasaya süren: Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki lar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direk olarak piyasaya sürülmemesi durumunda ın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı, cc) Satış ı: Satın alma noktasında, nihai kullanıcı veya tüketici için bir satış birimi oluşturmaya uygun olarak yapılan ı, çç) Satış noktası: Toptan ve/veya perakende olarak lı ürünlerin satışını yapan iki yüz metrekareden büyük kapalı alana sahip mağaza, market, süpermarket, hipermarket ve benzeri satış yerlerini, dd) Tedarikçi: Piyasaya sürenlere ve/veya malzemesini tedarik edenleri,
ee) Tekrar kullanım: Ambalajın kendi yaşam döngüsü içinde tekrar kullanımının imkansız olacağı zamana kadar, toplama ve temizleme dışında hiçbir işleme tabi tutulmadan yeniden doldurulması veya aynı şekli ile aynı amaç için kullanım ömrünü tamamlayıncaya kadar kullanılmasını, ff) Tek yönlü : Kullanım sonrasında tekrar kullanıma uygun olmayan ları, gg) Temsiliyet payı: Yetki verilecek kuruluşun temsil ettiği miktarının, yurt içinde piyasaya sürülen toplam miktarına oranını, ğğ) Toplama ayırma tesisi: Fabrika, satış noktası ve benzeri üniteler içerisinde yapılan biriktirmeler hariç, atıklarının toplandığı ve cinslerine göre sınıflandırılarak ayrıldığı tesisi, hh) Yetkilendirilmiş kuruluş: Piyasaya sürenlerin, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmek üzere oluşturdukları, Bakanlık tarafından yetki verilen ve kar amacı gütmeyen tüzel kişiliğe haiz kuruluşları, ifade eder. Genel ilkeler MADDE 5 (1) Ambalaj atıklarının yönetimine ait ilkeler aşağıda belirtilmiştir; a) Doğal kaynakların korunması, sürdürülebilir üretimin sağlanması ve depolanacak atık miktarının azaltılması amacıyla atıklarının oluşumunun önlenmesi, üretimin kaçınılmaz olduğu durumlarda ise öncelikle tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması ve enerji kaynağı olarak kullanılması esastır. b) Tek yönlü kullanımının ve bunların atıklarının kontrol altına alınabilmesi amacıyla, öncelikle tekrar kullanıma uygun ların tercih edilmesi esastır. c) Ambalaj atıklarının çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesi ve düzenli depolama sahalarında depolanarak bertarafı yasaktır. ç) Ambalaj atıklarının yönetiminden sorumlu kişi veya kişiler ile kurum ve kuruluşlar, bu atıkların çevre ve insan sağlığına zararlı olabilecek etkilerinin azaltılması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. d) Ambalaj atığı üreticileri atıklarını, bağlı bulundukları belediyenin onaylı atıkları yönetim planına uygun olarak, diğer atıklardan ayrı biriktirmek ve belediyenin toplama sistemine vermekle yükümlüdür. Ancak, sanayi tesisleri, ticarethaneler ve satış noktalarında oluşan atıklarının oluştuğu noktada, çevre kirliliğine yol açmayacak şekilde ayrı olarak biriktirilmesi durumunda, çevre lisanslı toplama ayırma, geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine verilebilir. e) Sağlıklı bir geri kazanım sisteminin oluşturulması için atıklarının kaynağında ayrı toplanması esastır. Ambalaj atıklarının bu Yönetmelikte tanımlanan toplama sistemi dışında bir yöntemle toplanması ve ayrılması yasaktır. f) Ürünlerini lı olarak piyasaya sürenler, bu ürünlerin kullanımı sonucu ortaya çıkan atıklarının kaynağında ayrı toplanmasını, ayrılmasını, geri dönüşümünü ve geri kazanımını sağlamak ve bu amaçla yapılacak harcamaları karşılamakla yükümlüdürler. g) Ambalaj atıklarının yönetiminden kaynaklanan her türlü çevresel zararın giderilmesi amacıyla yapılan harcamalar, bu atıkların yönetiminden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından karşılanması esastır. ğ) Ambalaj atıklarının toplama-ayrılması, geri dönüşümü ve geri kazanımı amacıyla faaliyet gösteren veya göstermek isteyen gerçek ve tüzel kişiler çevre lisansı almak zorundadırlar. Ancak belediyeler atıklarının kaynağında ayrı toplama faaliyetini kendisi veya sözleşme imzaladığı bir işletmeyle gerçekleştirdiğinde, söz konusu toplama faaliyeti için çevre lisansı aranmaz. h) Ambalaj atıklarının çevre lisanslı toplama ayırma tesisleri tarafından ayrılması esastır ve atıklarının bunların dışındaki işletmeler tarafından ayrılması yasaktır. ı) Maddesel geri dönüşümü ekonomik olmayan atıkları, enerji geri kazanımı amacıyla işlenebilir. i) Piyasaya sürenler, bu Yönetmelikte tanımlanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi amacıyla bir araya gelerek kar amacı taşımayan tüzel kişiliğe haiz bir yapı oluşturabilirler ve bu yapı için Bakanlıktan yetki almak zorundadırlar. k) Tek yönlü ların kullanım sonrasında geri kazanım sürecine dahil edilmesi esastır.
l) Ambalajın, atığının ve içerdiği maddelerin miktarının ve çevreye verdiği zararın, ın tasarımından başlayarak, üretimi, pazarlanması, dağıtımı, kullanılması, atık haline gelmesi ve bertaraf edilmesine kadar, temiz ürün ve teknolojiler geliştirilerek azaltılmasına yönelik önleme faaliyeti yapmak esastır. Bu amaçla üretilecek ların yapısındaki ağır metal muhtevaları, ın birim ağırlığı, ın fonksiyonunu bozmayacak, gerekli sağlık, temizlik ve güvenlik düzeyini olumsuz etkilemeyecek şekilde en aza indirilmesi esastır. İKİNCİ BÖLÜM Görev, Yetki ve Yükümlülükler Bakanlık merkez teşkilatının görev ve yetkileri MADDE 6 (1) Bakanlık; a) Ambalaj atıklarının toplanması, ayrılması, tekrar kullanımı, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafına ilişkin strateji ve politikaları saptamakla, bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla, idari tedbirler almakla ve denetimleri yapmakla, b) Bu Yönetmelik ile yükümlülük verilen piyasaya sürenler adına toplama, ayırma, tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım çalışmalarını yapacak olan kurum ve kuruluşların yetkilendirme esaslarını belirlemekle, yetki vermekle, yetki verilen kuruluşları denetlemekle ve/veya, denetlettirmekle, bu Yönetmeliğe ve yetkilendirme esaslarına aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla ve yetkiyi iptal etmekle, c) Ambalaj Komisyonu nu toplamakla, Komisyona başkanlık yapmak ve sekreterya işlerini yürütmekle, ç) Geri kazanılmış ürünlerin kullanımını özendirmekle, d) Bu Yönetmelikle sorumluluk verilen taraflar için eğitim faaliyetleri düzenlemekle, e) Ambalaj atıkları yönetim planına ilişkin usul ve esasları belirlemek ve planları onaylamakla, f) Belgelendirme dosyalarında bulunması gereken bilgi ve belgeler ile belgelendirme dosyalarının hazırlanmasında dikkat edilecek hususlara ait usul ve esasları belirlemekle, g) Yetki verilecek kuruluşlarda aranacak kurumsal, teknik ve mali özellikler ile buna ilişkin usul ve esasları belirlemekle, ğ) Ambalaj atığı aktarma merkezinin kriterlerini belirlemekle, görevli ve yetkilidir. (2) Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda birinci fıkrada belirtilen yetkilerini il çevre ve orman müdürlüklerine devredebilir. İl çevre ve orman müdürlüklerinin görev ve yetkileri MADDE 7 (1) İl çevre ve orman müdürlüğü; a) Ambalaj atıklarının yönetimi için belediyeler, ekonomik işletmeler ve yetkilendirilmiş kuruluşlar, çevre lisanslı işletmeler ve atığı üreticileri arasında koordinasyonu sağlamakla, b) Ayrı toplama çalışmalarının atığı yönetim planına uygun olarak yapılıp yapılmadığını denetlemekle, c) Ekonomik işletmelere ve tedarikçilere şifre ve kod numarası vermekle, ç) İl sınırları içinde faaliyette bulunan üreticilerini, piyasaya sürenleri ve tedarikçileri tespit ederek, Ek-4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu, Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu ve Ek-6 Tedarikçi Müracaat Formu nun her yıl doldurularak, gönderilmesini sağlamakla, d) Çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi almış tesislerin faaliyetlerini denetlemekle, e) Satış noktalarını denetlemekle, f) Ekonomik işletmeler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlarla birlikte geri kazanılmış ürünlerin kullanımını özendirmekle, g) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, eğitim faaliyetleri yapmakla, ğ) Toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesislerine Çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi vermekle, h) İl sınırları içinde faaliyette bulunan atığı toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesislerini tespit ederek çevre lisansı almalarını sağlamakla,
ı) Çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi alan tesislere kod numarası ve erişim şifresi vermekle, EK-7 ve Ek-8 formlarını doldurmalarını sağlamakla, i) Ambalaj Atığı Aktarma Merkezlerini kayıt altına almakla ve denetlemekle, j) İşletmelerin il çevre ve orman müdürlüğüne sunmakla yükümlü olduğu belgeleri incelemekle, görevli ve yetkilidir. Belediyelerin görev ve yetkileri MADDE 8 (1) Büyükşehir belediyeleri; a) Ambalaj atıklarının düzenli depolama sahalarına kabul edilmemesi için gerekli önlemleri almakla, b) Belediyeler tarafından yürütülen çalışmalarda koordinasyonu sağlamak ve desteklemekle, c) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, bu Yönetmelikle sorumluluk verilen taraflarla birlikte eğitim faaliyetleri yapmak veya katkıda bulunmakla, görevli ve yükümlüdür. (2) Belediyeler; a) Ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamak veya toplattırmakla, toplanan atıklarının ayrılması için toplama ayırma tesisi kurmak/ kurdurmak, işletmek/işlettirmekle, b) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlar ile birlikte elektronik yazılım programı üzerinden atıkları yönetim planını hazırlamak ve Bakanlığa sunmakla, yönetim planı kapsamında gelişme raporunu elektronik yazılım programı üzerinden hazırlamak ve sunmakla, c) Onaylı atığı yönetim planı doğrultusunda, çalışmaları uygulamak, denetlemek, gerekli önlemleri almak ve atıklarını ayrı olarak biriktirmeyen atığı üreticilerine idari yaptırım uygulamakla, ç) Ambalaj atıklarının evsel atık toplama araçlarına alınmaması için gerekli tedbirleri almakla, d) Ambalaj atıklarının düzenli depolama sahalarına kabul edilmemesi için gerekli önlemleri almakla, e) Çevre lisansı başvurusunda bulunacak olan toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesislerine çalışabilecekleri uygun çalışma alanlarını sağlamakla, f) Toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesislerini belediye imar planları üzerinde işaretlemek ve altyapı hizmetlerini öncelikle yapmakla, g) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, bu Yönetmelikle sorumluluk verilen taraflarla birlikte eğitim faaliyetleri yapmak ve katkıda bulunmakla, ğ) Onaylı yönetim planı kapsamında toplanan atıklarına ilişkin belgeleri düzenlemek ve/veya onaylamakla, h) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplama faaliyetini kendisi veya sözleşme imzaladığı bir işletmeyle gerçekleştirmesi durumunda; kaynağında ayrı toplanan atıklarını lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesislerine vermekle, ı)ambalaj atığı yönetimi konusundaki sorumluluklarını, istemesi halinde, yetkilendirilmiş kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütmekle, i) Ambalaj atığı biriktirme ekipmanlarında biriktirilen atıklarının yetkili olmayan kişiler tarafından toplanmasını önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almakla, görevli ve yükümlüdürler. Ambalaj üreticilerinin yükümlülükleri MADDE 9 (1) Ambalaj üreticileri; a) Ambalajı tasarım aşamasından başlayarak, üretim ve kullanım sonrasında en az atık üretecek, geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik olacak ve çevreye en az zarar verecek şekilde üretmekle, b) Ambalaj malzemesini tekrar kullanıma, geri dönüşüme ve/veya geri kazanıma uygun olacak şekilde tasarlamak, üretmek ve piyasaya sunmakla, c) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında eğitim faaliyetleri yapmakla, ç)ek 4 de yer alan Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu nu, ürettikleri ları müşterilerine satışı esnasında kullanmaları halinde ise ayrıca Ek 5 de yer alan Piyasaya Süren Müracaat
Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla, d) Bir önceki yıl ürettiği, ithal ettiği, ihraç ettiği, piyasaya sürdüğü lar için Ek-4 Formu nu, piyasaya sürdüğü ve/veya ihraç ettiği ürünlerin ları için de Ek-5 Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle, e) Ambalaj atıklarını önleme ile ilgili tedbirleri almakla, f) Bakanlığın istemesi halinde, bildirimleri yeminli mali müşavire inceletmekle, maliyetini karşılamakla, g)ambalajları 14 ve 15 inci maddelerdeki hükümlere uygun olarak üretmekle, ğ)ambalajları üretim esnasında madde 16 da belirtilen şekilde işaretlemekle, yükümlüdürler. Tedarikçilerin yükümlülükleri MADDE 10 (1) Tedarikçiler; a) Ek 6 da yer alan Tedarikçi Müracaat Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla, b) Bir önceki yıl tedarik ettiği ları için Ek-6 Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle, Piyasaya sürenlerin yükümlülükleri MADDE 11 (1) Piyasaya sürenler; a) Ürünlerin lanması sırasında tekrar kullanıma uygun ları tercih etmekle, ürünün kullanımı sonrası en az atık üretecek, geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik olacak ları kullanmakla, b) Ambalaj atıklarını önleme ile ilgili tedbirleri almakla, c) Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla, ç) Bir önceki yıl piyasaya sürdüğü, ithal ettiği, ihraç ettiği ürünlerin ları için Ek-5 Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle, d) Bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla, e) Kaynakta ayrı toplanan, geri dönüştürülen ve geri kazanımı sağlanan atıklarına ait belgelerini, elektronik yazılım programı üzerinden bu Yönetmeliğin 18 inci maddesindeki hükümler doğrultusunda her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle, f) Bakanlığın istemesi halinde, bildirimleri ve belgelendirmeleri yeminli mali müşavire inceletmekle, maliyetini karşılamakla, g) Piyasaya sürülen ürünlerin larının 14 ve 15 inci maddelerin hükümlerine uygunluğunu kontrol etmekle, yükümlüdürler. (2) Piyasaya sürenler; atıklarının toplanması amacıyla aşağıdaki yöntemlerinden en az birini tercih etmekle yükümlüdür. a) Ürünlerinin larına depozito uygulaması yöntemini tercih edenler: 1) Tek yönlü depozito uygulanması durumunda geri alınan atıklarının çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine gönderilmesini sağlamakla, 2)Kullanım ömrü dolmuş depozitolu ların çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine gönderilmesini sağlamakla, 3) Eğitim faaliyetlerinde bulunmakla, yükümlüdür. b)belediyeler ile sözleşme yapma yöntemini tercih edenler: 1) Piyasaya sürülen miktarına eşdeğer miktarda atığı oluşturan nüfusa sahip belediyeler ile kaynakta ayrı toplama faaliyeti yürütmekle, 2)Yapılan sözleşmeler doğrultusunda belediyeler ile birlikte atıkları yönetim planı hazırlamakla, plan kapsamında belediyeler tarafından yürütülen kaynakta ayrı toplama çalışmalarının maliyetlerini karşılamakla,
3) Onaylı yönetim planına uygun olarak dağıtılacak olan poşet, kumbara, konteynır, iç mekan kutusu vb. toplama ekipmanlarını belediyelere teslim etmek ve bununla ilgili maliyetleri karşılamakla, 4) Ambalaj atığı yönetim planı kapsamında eğitim faaliyetlerinde bulunmak ve maliyetini karşılamakla, 5) Toplanan atığının çevre lisanslı/ geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesislerinde ayrılmasını sağlatmakla, 6) Ayrılan atıklarının geri kazanımını sağlamak üzere geri almakla veya aldırmakla, 7)Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplama maliyetleri için sözleşme yaptığı belediyelerle birlikte, her yıl piyasa araştırması yaparak, toplama maliyetlerini belirlemekle yükümlüdür. c) Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olma yöntemini tercih edenler: 1)Piyasaya sürenler, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmek üzere yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmakla, 2) Piyasaya sürenler yükümlülüklerini, idari, teknik, hukuki ve mali şartlarının taraflarca belirlendiği sözleşme ile yetkilendirilmiş kuruluşa devretmekle, yükümlüdür. 3)Yükümlülüklerin yerine getirilmesinde, yetkilendirilmiş kuruluşlar ve yetkilendirilmiş kuruluşa üye olan piyasaya sürenler müteselsilen sorumludurlar. Yetkilendirilmiş kuruluşların yükümlülükleri MADDE 12 (1) Yetkilendirilmiş kuruluşlar; a) Temsil ettiği piyasaya sürenlerin, Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu nu elektronik yazılım programı üzerinden doldurmalarını ve her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermelerini sağlamakla, b) Yönetmeliğin 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (b) bendinde yer alan yükümlülükleri temsil ettikleri piyasaya sürenler adına yerine getirerek, Yönetmeliğin 17 inci maddesinde belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla, c) Sözleşmeler doğrultusunda piyasaya sürenlerin belgeleme zorunluluğunu 18 inci madde hükümlerine uygun olarak yerine getirmekle, ç) Elektronik yazılım programına kaydı olmayan ekonomik işletmeleri tespit etmekle ve il çevre ve orman müdürlüklerine bildirmekle, d)ambalaj atıklarının yönetimi konusunda eğitim faaliyeti düzenlemek, düzenlenen eğitim faaliyetlerine katılmak ve eğitimin sürekliliğini sağlamakla, e)ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması ve atığı yönetim planı hazırlanması amacıyla belediyeler ile işbirliği yapmak ve belediyelerden gelecek işbirliği taleplerini karşılamakla, f) Ambalaj atık yönetimi konusunda gerçekleştirilen çalışmaların gelişme raporlarını, bir sonraki yılın planını ve yıllık bütçesini her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa sunmakla, g)belediyelerin kaynağında ayrı toplama çalışmalarındaki toplama, eğitim, araç, ekipman ve benzeri maliyetleri karşılamakla, ğ) Sözleşmeler doğrultusunda sorumluluk üstlenilen işletmeleri ve sorumluluk üstlenilen miktarları, sözleşme tarihinden itibaren bir ay içinde bildirmekle, h) Temsil ettiği piyasaya sürenlerin, piyasaya sürdüğü miktarına eşdeğer miktarda atığı oluşturan nüfusa sahip belediyeler ile kaynakta ayrı toplama faaliyeti yürütmekle, ı) 5 yıllık Eylem Planını hazırlamakla, i) Bakanlığın istemesi halinde, atık yönetimi konusundaki belgelerini, yeminli mali müşavire inceletmekle ve maliyetini karşılamakla, yükümlüdürler. Satış noktalarının yükümlülükleri MADDE 13 (1) Satış noktaları; a) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasını sağlamak amacıyla, satış noktalarının girişinde atıkların nihai tüketiciden ayrı toplanmasını ve türlerine göre tasnifini sağlamak, bu amaçla tüketicileri bilgilendirmek üzere atığı toplama noktaları oluşturmakla,
b) Kod numarası almamış olan piyasaya süren işletmeleri tespit ederek il çevre ve orman müdürlüğüne bildirmekle, kod numarası almamış işletmelerin ürünlerini satmamakla ve bu konuda yetkilendirilmiş kuruluşlar ile işbirliği yapmakla, c)alışveriş poşeti kullanımını en aza indirecek tedbirleri almakla, yapılan çalışmaları il çevre ve orman müdürlüğüne bildirmekle, ç)satış noktalarında oluşan atıkları ile atığı toplama noktalarında biriktirilen atıklarının geri kazanımını sağlamak üzere çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi almış toplama ayırma tesisleri, geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine veya belediyenin sistemine vermekle, yükümlüdürler. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Ambalajın Üretimine İlişkin Hükümler Temel şartlar MADDE 14 (1) Ambalajlar, tekrar kullanılabilecek, geri dönüştürülebilecek, geri kazanılabilecek ve bu işlemleri kapsayan yönetim ve bertaraf aşamalarında çevreye en az zarar verecek şekilde tasarlanmak ve üretilmek zorundadır. (2) Alternatifi olmayan lar dışında, geri dönüşümü ve geri kazanılması teknik olarak mümkün olmayan ların üretilmesi, piyasaya sürülmesi ve ithali yasaktır. (3) Yurt içinde üretilecek ve ithal edilecek ların taşıması gereken temel şartlar aşağıda belirtilmiştir. a) Ambalajın üretimi ve bileşimine ait şartlar şunlardır: 1) Tüketici ve lanan ürün için gerekli güvenlik ve sağlık düzeyini sağlamaya yeterli olandan fazla hacim ve ağırlıkta kullanılmaz. 2) Ambalaj tasarlanırken, üretilirken ve satışa sunulurken; tekrar kullanıma, geri dönüşüme ve geri kazanıma uygun olur. Ambalaj atığının ve ın üretimi esnasında oluşan artıklarının çevreye zarar vermemesine dikkat edilir. 3) Ambalaj atığının ve üretimi esnasında oluşan artıklarının geri kazanımı veya bertarafı sırasında ın içerdiği maddelerin çevre üzerindeki etkisi göz önünde bulundurularak, ve ın bileşenleri üretilirken zararlı ve tehlikeli maddeler en aza indirilir. b) Tekrar kullanılabilir niteliğe sahip lar aşağıda belirtilen şartların üçünü aynı anda sağlar; 1) Ambalajın fiziki özelliği ve niteliği, normal şartlar altında ın birden fazla kullanımına izin verecek şekilde olur. 2) Ambalajın tekrar kullanım sürecinde, çalışanların sağlık ve güvenlik şartları göz önünde bulundurulur. 3) Ambalaj tekrar kullanılmayacak hale gelerek atık olduğu zaman, (c) bendindeki özel şartlar yerine getirilir. c) Ambalajların geri kazanılabilir niteliğine dair özel şartlar şunlardır: 1) Ambalaj atıklarının maddesel geri dönüşüm yoluyla geri kazanılması durumunda; piyasaya sunmak üzere üretilirken, ın üretiminde kullanılan maddelerin ağırlıkça belli bir yüzdesinin geri dönüştürülebilir şekilde olması gerekir. 2) Ambalaj atıklarının enerji geri kazanım amacıyla işlenmesi durumunda; enerji geri kazanımının en uygun düzeyde olmasını sağlamak için işlenecek atığının minimum alt kalorifik değere sahip olması gerekir. 3) Ambalaj atıklarının kompost yapılmak üzere işlenmesi durumunda, doğada parçalanabilecek nitelikte olması, ayrı toplama işlemini ve kompost yapma sürecini engellememesi gerekir. 4) Biyolojik olarak parçalanabilir atıkları; fiziki, kimyasal, termal veya biyolojik ayrıştırma işlemlerinden sonra, nihai kompostun sonunda karbondioksit, biyokütle ve suya dönüşebilecek niteliğe sahip olmalıdır. Ağır metal konsantrasyonları MADDE 15 (1) Ambalaj bileşenleri üreticileri ile cam dışındaki üreticileri, ürettikleri ve/veya ithal ettikleri larda veya bileşenlerinde bulunabilecek kurşun, civa,
kadmiyum, artı altı değerlikli krom konsantrasyonlarının toplamı, bu Yönetmeliğin yayımını takip eden iki yıl içinde ağırlık olarak iki yüz elli ppm, üç yıl içinde de yüz ppm i aşmayacak şekilde gerekli tedbirleri alırlar. (2) Cam üretiminde ise, her bir cam fırını için ayrı ayrı bakılmak kaydı ile temsili örneklerde ardışık on iki ay süre içinde yapılan toplam ağır metal analizlerinin aylık ortalamaları iki yüz ppm sınırını aşamaz. (3) Bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan zorunluluk, yüksek kurşunlu veya kurşunlu kristal camdan yapılmış ürünler için geçerli değildir. Ambalajların üretim aşamasında işaretlenmesi MADDE 16 (1) Ambalaj atıklarının geri toplanması, tekrar kullanılması, geri kazanımının kolaylaştırılması ve tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla lar üretimleri sırasında işaretlenir. Bu işaretleme gönüllülük esasına dayanır ve aşağıdaki şekilde yapılır; a) Ambalaj üreticileri, ürettikleri ların üzerinde, Ek-3 Ambalajların Üzerinde Kullanılacak Sembol ile Ek-2 Ambalaj İşaretleme Sistemi ne göre ın cinsini belirten kısaltma ve malzeme cinsine ait numarayı bulundurur. b) Sembolün merkezine ın üretildiği malzemenin cinsini temsil eden numara, altına da büyük harfler ile malzeme cinsini temsil eden kısaltma yazılır. c) Ek-2 de yer alan Ambalaj İşaretleme Sistemi nde tanımlanan malzeme cinslerinin dışında yer alan malzemeler işaretlenmez. ç) İşaretlemenin, ın üzerinde; kolayca görülebilir, okunabilir, açıldığı takdirde bile kalıcı ve dayanıklı olması sağlanır. İşaretleme, teknik nedenlerden dolayı ın üzerinde yapılamıyorsa, piyasaya süren tarafından ın veya etiketin üzerinde yapılır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Ambalaj Atıklarının Geri Kazanımı Geri kazanım hedefleri MADDE 17 (1) Yetkilendirilmiş kuruluşlar ile yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler, atıklarını aşağıdaki tabloda belirtildiği oranlarda geri kazanmakla yükümlüdürler. Malzemeye göre yıllık geri kazanım hedefleri (%) Yıllar Cam Plastik Metal Kağıt/Karton 2005 32 32 30 20 2006 33 35 33 30 2007 35 35 35 35 2008 35 35 35 35 2009 36 36 36 36 2010 37 37 37 37 2011 38 38 38 38 2012 40 40 40 40 2013 42 42 42 42 2014 44 44 44 44 2015 48 48 48 48 2016 52 52 52 52 2017 54 54 54 54 2018 56 56 56 56 2019 58 58 58 58 2020 60 60 60 60
(2) Kompozit ların geri kazanımında; birim ın bileşiminde bulunan ve ağırlıkça en fazla miktarı oluşturan malzemenin cinsine ait oran esas alınır ve bu hedef doğrultusunda kompozit malzeme toplanır. Piyasaya sürenlerin belgeleme zorunluluğu MADDE 18 (1) Ürünlerinin atıklarını toplatmak için belediyelerle sözleşme yapan piyasaya sürenler veya yetkilendirilmiş kuruluşlar; toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili olarak gerçekleştirdikleri çalışmalara ait belgeleri, elektronik yazılım programı üzerinden her yıl Şubat ayı sonuna kadar sunar. (2) Belgelendirme dosyaları, piyasaya sürenler veya yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından en az 10 yıl süre ile saklanır. (3) Belgelendirmelerde piyasaya süren, yetkilendirilmiş kuruluş, belediye, çevre lisanslı toplama ayırma, geri dönüşüm veya geri kazanım tesisi müteselsilsen sorumludur. (4) Belgelendirmelerde, onaylı atığı yönetim planı kapsamında toplanan ayrılan, geri dönüştürülen ve geri kazanılan lara ait belgeler geçerlidir. Belediyenin sistemine verilen sanayi tesisleri, ticarethaneler ve satış noktalarından kaynaklanan atıklarına ait belgeler de belgelemede kullanılır. (5) Geri kazanım hedeflerinde, çevre lisanslı toplama ayırma tesislerinin çıkış rakamları esas alınır. (6) Toplama ayırma tesislerinden çıkan atıklarının çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli geri dönüşüm tesislere verildiğini gösteren belgeler, ihraç edilenler için gümrük çıkış beyannameleri kabul edilir. (7) Ürünlerinin larını, piyasadan depozito yöntemiyle toplatmayı tercih eden piyasaya sürenler; topladığı miktarının Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen geri kazanım hedeflerinden aşağıda kalmamak şartıyla belgelendirme yükümlülüğünden muaf tutulur. (8) Piyasaya süren tarafından tercih edilen depozito uygulamasına ilişkin bilgi ve belgeler 10 yıl süreyle saklanır. (9) Piyasaya sürülen ürünlerde kullanılan kağıt, karton, plastik, cam, metal, kompozit ların tamamının toplamı yıllık olarak üçbin kilogram ve üçbin kilogramın altında kalan işletmeler ile sadece ihracat yapan işletmeler, belgeleme yükümlülüğünden muaf tutulur. (10) 26/12/2008 tarihli ve 27092 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik kapsamındaki maddeler ve müstahzarlar ile kontamine olmuş ların atıkları, 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıkları, 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıkları, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıkları belgelendirmede kullanılmaz. Bu ları piyasaya süren işletmeler belgeleme yükümlülüğünden muaf tutulur. (11) Belgelendirme dosyalarında bulunması gereken bilgi ve belgeler ile belgelendirme dosyalarının hazırlanmasında dikkat edilecek hususlara ait usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Geri kazanım hedeflerine ulaşılamaması MADDE 19 (1) Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşlar, bu Yönetmeliğin 17 uncu maddesinde belirtilen geri kazanım oranlarını sağlayamamaları durumunda; a)eksik kalan miktarın yüzde on fazlası o yıl için uygulanan geri kazanım hedeflerine karşılık gelen miktara ilave edilir, b) 10 yıl içinde öngörülen hedeflere üç kez ulaşamazlarsa 2872 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır. Ambalajların piyasaya sürenler tarafından işaretlenmesi MADDE 20 (1) Ambalajların kullanım sonucu oluşan atıklarının, Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak toplama ve geri kazanım sistemine dahil olduğunun belirtilmesi ve tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla, piyasaya sürenler tarafından lar işaretlenir. Bu işaretleme gönüllülük esasına dayanır.
(2) Piyasaya sürenler, ın veya etiketin üzerinde bu Yönetmeliğin Ek-3 te yer alan Ambalajların Üzerinde Kullanılacak Sembol ile bu sembolün altında Bakanlığın verdiği kod numarasını bulundurur. Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olan piyasaya sürenler ise ın veya etiketin üzerinde üye olduğu yetkilendirilmiş kuruluşun sembolünü bulundurur. Bu işaretleme piyasaya sürenin geri kazanım konusunda dahil olduğu sistemi belirtir ve kayıt altında olduğunu gösterir. (3) İşaretleme ın veya etiketin üzerine yapılır, kolayca görülebilir, okunabilir, açıldığı takdirde bile kalıcı ve dayanıklı olur. Kullanılan etiketler, geri kazanımı olumsuz etkilemeyecek malzemeden üretilir ve yapıştırılır. (4) Kod numarası almamış lı ürünlerin, piyasaya süren işletmeler tarafından piyasaya sürülmesi ve satış noktalarında satılmaları yasaktır. Aksine hareket eden piyasaya sürenler ve satış noktaları bu Yönetmelik hükümlerine göre müteselsilen sorumludurlar. BEŞİNCİ BÖLÜM Yetkilendirilmiş Kuruluşlarda Aranacak Şartlar,Yetki Verilmesi,Denetimi ve Yetki İptali Yetki verilecek kuruluşlarda aranacak şartlar ve yetki verilmesi MADDE 21 Yetki almak isteyen kuruluşlar aşağıdaki şartları sağlamalıdır. (1) Tüm türleri için yetki almak isteyen kuruluşun, temsiliyet payının en az yüzde onu sağlaması zorunludur. (2) Tek türü için yetki almak isteyen kuruluşun, temsiliyet payının o malzeme türünün en az yüzde on unu sağlaması zorunludur. (3). Yetkinin süresi 10 yıldır. Yetki süresinin bitiminden altı ay önce yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa yetkinin yenilenmesi için başvurulur. (4) Yetkilendirilmiş kuruluşlar, faaliyetleri sonucunda ortaya çıkabilecek artı değeri kar payı olarak üyelerine dağıtamazlar. (5) Yetki verilecek kuruluşlarda aranacak diğer kurumsal, teknik ve mali özellikler ile yetkilendirmeye ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir Yetkilendirilmiş kuruluşların denetimi ve yetki iptali MADDE 22 (1) Bakanlık, yetki verdiği kuruluşları denetler; toplama ve geri kazanım hedeflerine ilişkin miktarlarını izler. (2) Yetkilendirilmiş kuruluşların; temsiliyet payını sağlayamadığı tarihten itibaren, Bakanlık en fazla altı aylık bir süre vererek bu Yönetmeliğin 21 inci maddesinde belirtilen temsiliyet payını yeniden sağlamasını ihtar eder ve üyesi olan piyasaya sürenlere bildirir. (3) Yetkilendirilmiş kuruluşlar, bu Yönetmeliğin 12 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklerden herhangi birini yerine getirmemesi halinde, Bakanlık tarafından ihtar edilir ve yükümlülüklerini yerine getirmesi için en fazla altı aylık süre verilir ve üyesi olan piyasaya sürenlere bildirilir. (4) Verilen süre sonunda yetki alabilme koşulları yeniden kazanılmamış ve/veya yükümlülükler yerine getirilmemiş ise, Bakanlık yetkiyi iptal eder ve yükümlülükler ilgili piyasaya sürenler tarafından yerine getirilir. ALTINCI BÖLÜM Ambalaj Atıklarının Kaynağında Ayrı Toplanması Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı biriktirilmesi MADDE 23 (1) Kullanılan malzemeye ve oluştuğu kaynağa bakılmaksızın, tüketim sonucu oluşan atıkları çevre kirliliğinin azaltılması, düzenli depolama tesislerinden azami istifade edilmesi ve ekonomiye katkıda bulunulması amacıyla oluştukları yerlerde diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmek zorundadır. Ambalaj atığı üreticileri, oluşturdukları atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmekle yükümlüdürler. (2) Apartman, site yönetimleri, okullar, üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, hastaneler, oteller, lokantalar, büfeler, şehirlerarası otobüs terminalleri, havayolu terminalleri, demiryolu
istasyonları, limanlar, sağlık kuruluşları, spor kompleksi, organize sanayi bölgeleri, sanayi siteleri, marketler, satış noktaları, fabrikalar, iş ve alışveriş merkezleri, stadyumlar gibi atığının oluştuğu benzeri yerlerde ilgili yönetimler, atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek ve bu Yönetmelikte tanımlanan toplama sistemine verilmek üzere hazır etmekle yükümlüdürler. (3) Sanayi tesisleri, ticarethaneler ve satış noktaları, oluşan atıklarını istemeleri halinde belediyenin toplama sistemine veya oluştuğu noktada çevre kirliliğine yol açmayacak şekilde ayrı olarak biriktirmeleri durumunda, çevre lisanslı toplama ayırma, geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine verebilirler. (4) Belediye mücavir alan sınırları dışında kalan atığı üreticileri de tüketim sonucu oluşan atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek ve bu Yönetmelikte tanımlanan toplama sistemine vermekle yükümlüdürler. Ambalaj atıklarını ayrı toplama sistemi MADDE 24 (1) 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesi kapsamında, atıklarının kaynağında ayrı toplanmasından büyükşehir belediye sınırları içerisinde ilçe belediyeleri, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesi kapsamında, atıklarının kaynağında ayrı toplanmasından il belediyeleri sınırları içerisinde belediyeler sorumludur. (2) Belediyeler; a) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplama faaliyetini kendisi veya sözleşme imzaladığı bir işletmeyle gerçekleştirebilir. Bu durumda toplanan atıklarının çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesislerine gönderilmesi zorunludur. b) Toplama ve ayırma faaliyetini sözleşme imzaladığı çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesisleri ile gerçekleştirebilir. c) İstemesi halinde toplama ayırma tesisi kurabilir ve bu tesise çevre lisansı almak zorundadır. (3) Belediyeler, atıklarının kaynağında ayrı toplanması için atıkları yönetim planını hazırlar ve onaylanmak üzere sunar, (4) Kaynakta ayrı toplama çalışmaları, onaylı yönetim planına uygun olarak yürütür. (5) Belediyeler, yönetim planı kapsamında gelişme raporunu hazırlar ve sunar, (6) Onaylı yönetim planında, yapılacak değişiklikler bir ay içerisinde bildirilir. (7) Onaylı yönetim planı kapsamında gerçekleştirilen çalışmaların maliyetini Belediyenin sözleşme yaptığı piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlar karşılar. Ayrı toplama ekipmanları, MADDE 25 (1) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasına yönelik her türlü ekipman mavi renkli olur. Cam atıklarının ayrı toplanması için kullanılan kumbaralar yeşil ve/veya beyaz renkli olabilir. (2) Kumbara, konteynır, iç mekan kutusu, poşet ve benzeri ayrı toplama ekipmanlarının üstünde ayrı toplanacak atıkları ile toplanmayacak atık türleri şekil ve yazı ile açık olarak belirtilir. (3) Ambalaj atıklarının toplanması ve taşınmasında kullanılacak araçların üzerinde Ambalaj Atığı Toplama Aracı ifadesi bulunur, Ayrı toplanacak atıkları ile beraber toplanmayacak atık türleri yazı ile belirtilir ve şekil ile gösterilir. Bu yazı ve şekiller kolayca okunabilecek ve anlaşılabilecek boyutlarda tasarlanır. Ambalaj Atığı Aktarma Merkezi MADDE 26 (1) Çevre lisanslı toplama ayırma tesisleri, onaylı yönetim planı kapsamında atıklarının toplanması amacıyla Ambalaj Atığı Aktarma Merkezi kurabilir. (2) Bu merkezler, ticaret sicil gazetesinde belirtilmek şartıyla çevre lisanslı toplama ayırma tesislerinin şubeleri olarak kurulur ve il çevre ve orman müdürlüklerince kayıt altına alınır. (3) Aktarma merkezlerinde sadece depolama yapılır. Ayırma ve presleme faaliyeti gerçekleştirilmez. (4) Çevre lisanslı işletme tarafından sürekli olarak en az bir personel bulundurulur. (5) Toplanan atıkları sadece bu merkezin bağlı olduğu lisanslı tesise götürülür.
(6) Ambalaj atığı aktarma merkezinin bağlı olduğu işletmenin çevre lisansının iptal edilmesi halinde atığı aktarma merkezi de kapatılmak zorundadır. YEDİNCİ BÖLÜM Çevre Lisansı Alınması Çevre Lisansı İşlemleri MADDE 27 (1) Ambalaj atıklarının toplanması ayrılması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanılması amacıyla faaliyet göstermek isteyen gerçek ve tüzel kişiler, tesisleri için çevre lisansı almak zorundadırlar. Çevre lisansı alınması işlemlerinde 29/4/2009 tarih ve 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır. (2) Çevre lisansına konu olan toplama ayırma tesisleri bu Yönetmeliğin 28 inci, geri dönüşüm tesisleri 29 uncu maddede belirtilen kriterleri sağlamak zorundadır. (3) Enerji Geri kazanım tesisleri için 6/10/2010 tarih ve 27721 sayılı Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. (4) İl çevre ve orman müdürlüğü uygunluk yazısı, tesislerin yerinde incelenmesinin ardından tesislerin 2 inci fıkrada yer alan kriterlerin sağlandığının tespit edilmesi halinde ilgili tesislere geçici faaliyet belgesi başvurusunu tamamlamak üzere verilir. Bu uygunluk yazısı şartlı verilemez. (5) İl çevre ve orman müdürlüğü çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi alan tesisleri, Bakanlığa, ilgili belediyeye ve yetkilendirilmiş kuruluşlara bildirir. (6) Toplama ve ayırma tesisi ile geri dönüşüm ve geri kazanım tesisleri çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli oldukları süre içerisinde toplanan ayrılan, geri dönüştürülen ve geri kazanılan atıklarına ilişkin toplama ayırma tesisleri Ek-7 ve geri dönüşüm ile geri kazanım tesisleri Ek-8 formunu her ay elektronik yazılım programı üzerinden gönderir. (7) Tesiste çalışan personelin bilgi düzeyini yükseltmek için bir eğitim planı oluşturularak, personele atıklarının yönetimi, kaynağında ayrı toplanması, atıkların ayrılması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması, kayıtların tutulması, tesisin düzenli olarak işletilmesi, temizliği, günlük bakımı vb. konularında eğitim verilir. Toplama ayırma tesislerinin kriterleri MADDE 28 (1) Fabrika, satış noktası ve benzeri üniteler içerisinde yapılan biriktirmeler hariç, atıklarının toplandığı ve cinslerine göre sınıflandırılarak ayrıldığı tesisler toplama ayırma tesisi olarak değerlendirilir. (2) Toplama ayırma tesisleri aşağıda belirtilen kriterleri sağlar. a) Tesisin açık ve kapalı alanının toplamı, en az 1.000 m 2 olması gerekir. Bununla ilgili tapu sicil kaydı ve benzeri resmi belgeler sunulur. b) Tesiste faaliyet gösterilen açık ve kapalı alanın zemininin beton olması, atıklarının ayrılacağı alanın kapalı olması gerekir. c) Tamamen kapalı olmayan tesislerin, etrafı dışarıdan görülmeyecek şekilde en az iki metre yüksekliğinde çevrili, temiz, bakımlı ve boyalı olması gerekir. ç) Tesiste çevre sorumlusu olarak çevre mühendisi çalıştırılır ancak, aynı ilde tek tüzel kişiliği olan birden fazla tesis için bir çevre mühendisi çalıştırılması yeterlidir. Çevre lisansı alınması durumunda, çevre mühendisinin tesiste çalıştığını gösteren belgelerin dört aylık dönemler halinde il çevre ve orman müdürlüğüne gönderilmesi gerekir. d) Ambalaj atığı toplama ayırma tesislerinde, kapasiteyi karşılayacak şekilde platformlu atığı ayırma bandı. bulunması gerekir. Malzeme türüne göre ayrılacak atıkları için, ayırma bandının kenarlarında belirli aralıklar ile ayırma gözleri bulunur, bu gözlerin altında, türlerine göre ayrılan atıklarının biriktirilmesi amacıyla tesis içerisinde kolayca hareket ettirilebilecek konteynırlar olmalıdır. e) Tesiste, en az bir pres makinesi olması gerekir. f) Tesiste en az iki adet atığı toplama aracı bulunur. Bu araçlar, Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin hükümlerine uygun olarak tasarlanır ve araçlara ait ilgili resmi belgeler sunulur. g) Tesisin kapalı alanlarında koku oluşmasını önleyecek şekilde gerekli önlemler alınır gerekirse havalandırma sistemi bulunur.
ğ) Tesis, günlük olarak temizlenebilir, dezenfekte edilebilir bir yapıya sahip olmalıdır. Yıkama işlemi sonrası oluşan suların tesisten kolaylıkla akışının sağlanabilmesi için gerekirse zeminine eğim verilir, temizlikten kaynaklanan sular için toplama kanalları ve ızgara sistemi bulunur. h) Tesise gelen, ayrılan ve satılan atıklarına ait bilgilerin kaydedildiği veri kayıt sistemi bulunur. ı) Tesiste çalışan personelin sayısına ve çalışma şartlarına uygun olarak düzenlenmiş tuvalet, lavabo, soyunma odası, yemekhane ve benzeri sosyal üniteler bulunur. i) Ticaret sicil gazetesi, ticaret ya da sanayi odası faaliyet belgesi gibi belgelerde; şirketin, atıklarının toplanması ayrılması konusunda faaliyet gösterdiğine dair bir bilgi yer alır. (3) Bakanlık 1 inci ve 2 inci fıkrada yer alan hususlara ilave bilgi, belge, doküman, ekipman vb. temini isteyebilir. Geri dönüşüm tesislerinin sağlaması gereken kriterler MADDE 29 (1) Ambalaj atıklarını bir üretim süreci içerisinde orijinal amacı veya başka bir amaç için parçalayan, kıran, presleme hariç boyutlarını küçültmek suretiyle kalitesini ve yoğunluğunu arttıran, ergiten ve benzeri işlemler uygulayan, organik geri dönüşüm dahil, enerji geri kazanımı hariç olmak üzere yeniden işleme yapan tesisler geri dönüşüm ve/veya geri kazanım tesisi olarak değerlendirilir, (2)Geri dönüşüm tesisleri aşağıda belirtilen kriterleri sağlar. a) Tesiste faaliyet gösterilen açık ve kapalı alanının zeminin beton olması, geri dönüşüm faaliyetinin gerçekleştirildiği alanın tamamının kapalı olması gerekir. b) Tamamen kapalı olmayan tesislerin etrafının çevrili, temiz ve bakımlı olması gerekir. c) Tesisin kapalı alanlarında koku oluşmasını önleyecek önlemler alınır, gerekirse havalandırma sistemi bulunur. ç) Tesis günlük olarak temizlenebilir, dezenfekte edilebilir bir yapıya sahip olmalıdır. Yıkama işlemi sonrası oluşan suların tesisten kolaylıkla akışının sağlanabilmesi için gerekirse zemin eğimli olmalı, temizlikten kaynaklanan sular için toplama kanalları ve ızgara sistemi bulunur. d) Tesise gelen, geri dönüştürülen ve satılan atıklarına ait bilgilerin kaydedildiği veri kayıt sistemi bulunur. e) Tesiste çalışan personelin sayısına ve çalışma şartlarına uygun olarak düzenlenmiş tuvalet, lavabo, soyunma odası, yemekhane ve benzeri sosyal üniteler bulunur. (3) Bakanlık 1 inci ve 2 inci fıkrada yer alan hususlara ilave bilgi, belge, doküman, ekipman vb temini isteyebilir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Ambalaj komisyonu MADDE 30 (1) Ambalaj komisyonu; Bakanlığın uygun göreceği yetkilendirilmiş kuruluşlar, üreticileri, tedarikçiler, piyasaya sürenler, büyükşehir belediyeleri, belediyeler, çevre lisanslı toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesisleri, satış noktaları ve ilgili diğer sektörlerin yetkili temsilcilerinden oluşur. Bu komisyon, Bakanlık temsilcisinin başkanlığında gerektiğinde toplanır. (2) Ambalaj komisyonu, Bakanlığın belirleyeceği gündemle çalışmalarına başlar, bu Yönetmelik doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirir ve tavsiye kararları alır. Eğitim ve bilgilendirme MADDE 31 (1) Bakanlık, il çevre ve orman müdürlükleri, belediyeler, üreticileri, tedarikçiler, piyasaya sürenler, yetkilendirilmiş kuruluşlar, satış noktaları, çevre lisanslı toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesisleri; atıklarının kaynağında ayrı toplanması, tekrar kullanımı, geri dönüşümü ve geri kazanımı konularındaki rolleri ile piyasada mevcut malzemeleri üzerindeki işaretlemeler konularında, tüketicileri ve kamuoyunu bilgilendirmekle ve duyarlılığı geliştirmek üzere atıklarının yönetimine ilişkin eğitim çalışmaları yürütmek,
koordine etmek, sosyal sorumluluk projeleri yapmak veya bu amaçla yapılan çalışmalara katılmak ve katkıda bulunmak zorundadırlar. Bildirimlerin ve belgelendirmelerin doğruluğu MADDE 32 (1) Bakanlık ve il çevre ve orman müdürlüğü; piyasaya sürenler, üreticileri, tedarikçiler, yetkilendirilmiş kuruluşlar, lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım tesisleri tarafından yapılan bildirim ve belgelendirmeleri inceler ve çalışmaları denetler. İstemesi halinde, belgeleri yeminli mali müşavire inceletir ve maliyetini karşılatır. Bu bildirimlerin ve belgelerin doğru olmadığının tespit edilmesi halinde de işletmeler hakkında 2872 sayılı Çevre Kanununun ilgili maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır. Ayrı bertaraf edilmesi gereken atıkları MADDE 33 (1) 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıklarının, 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıklarının ve 30.07.2008 tarihli ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıklarının toplanması, taşınması, ayrılması, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı yukarıda belirtilen ilgili mevzuatın hükümlerine göre yapılır. Denetim MADDE 34 (1) Bu yönetmelik kapsamında denetleme yetkisi Bakanlık merkez teşkilatı ile il çevre ve orman müdürlüğüne aittir. İdari Yaptırım MADDE 35 (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında; 2872 sayılı Çevre Kanununda öngörülen cezai müeyyide ve idari yaptırım hükümleri uygulanır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 36 (1) 24/6/2007 tarihli ve 26562 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlıktan yetki alan yetkilendirilmiş kuruluşlar; yetki verilecek kuruluşlarda aranacak diğer kurumsal, teknik ve mali özellikler ile buna ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça belirlenmesini takiben 6 ay içerisinde yetkisini yenilemek üzere yeniden Bakanlığa başvurmak zorundadır. GEÇİCİ MADDE 2 (1) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde, il çevre ve orman müdürlüğünden kod numarası ve internet erişim şifresi alarak, elektronik yazılım programı üzerinden faaliyette olduğu yıllara ait bildirimlerini yapan veya geçmiş yıllara ait eksik bildirimlerini tamamlayan işletmelere, geriye dönük olarak bildirimlerine ilişkin 2872 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre cezai müeyyide uygulanmaz. GEÇİCİ MADDE 3. (1) 2010 yılında Belgelendirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen ekonomik işletmelere toplamadıkları miktarlarına ilave edilen %10 luk artış uygulanmayacaktır. GEÇİCİ MADDE 4 (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlık tarafından onaylanan atıkları yönetim planları bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun olarak devam ettirilir. GEÇİCİ MADDE 5 (1) Kullanımları sonrasında toplanması, taşınması, ayrılması, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve 30.07.2008 tarihli ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği kapsamında yapılan ların piyasaya sürenleri tarafından bildirimleri 1/1/2012 tarihi itibariyle yapılır. Yürürlük MADDE 37 (1) 17 inci maddesinde yer alan malzemeye göre yıllık geri kazanım hedefleri 1/1/2005, tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, (2)19 uncu maddesi 24/6/2007 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, (3) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde, yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 38 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini, Çevre ve Orman Bakanı yürütür.
AMBALAJ TANIMINA İLİŞKİN AÇIKLAYICI ÖRNEKLER Ek-1 Bir ürün, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesindeki tanımını sağlıyor, ancak ürünün ayrılmaz bir parçası değilse, o ürünü ömrü boyunca içinde bulundurmak, desteklemek veya korumak için de gerekli değilse ve tüm parçaları ile birlikte kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmiyorsa olarak kabul edilir. Satış yerlerinde doldurulmak üzere tasarlanan ve bu şekilde kullanılan ürünler ve satış yerlerinde satılan ya da doldurulması tasarlanan ve bu şekilde kullanılan tek kullanımlık ürünler, görevi görmeleri şartıyla olarak kabul edilir. Ambalajın parçaları ve da bulunan destekleyici, yardımcı parçalar bütünleşik oldukları ın parçası kabul edilir. Bir ürüne doğrudan asılan ya da takılan ve görevi gören yardımcı parçalar o ürünün ayrılmaz bir parçası olmayıp, tüm parçaları ile birlikte kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmedikçe, kabul edilir. Bakanlık, herhangi bir ürünün olup olmadığına, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesini ve Ek-1 de verilen tanımının örneklerini inceleyerek karar verir. Aşağıdaki örnekler olarak kabul edilirler. CD kutusuna sarılmış streç film Tek kullanımlık tabak ve bardaklar Satış yerlerinde doldurularak kullanılan yapışkan film, sandviç torbaları, alüminyum folyo ve benzeri malzemeler Hazır yiyecek ları Su, maden suyu, meyve suyu şampuan, deterjan ve benzeri ların kapakları Köpük, karton ve benzeri destekleyici malzemelere Yumurta viyolleri Hertürlü oyuncak ları Dergi, kitap vb. basın yayınların ları Her türlü mobilya ve aksesuarların sarıldığı lar Giysilerin taşınmasında ve satışında kullanılan lar Fıçı, varil, bidon vb. Her türlü promosyon ürünlerinin ları İplik, tuvalet kağıdı, kağıt havlu vb ürünlerin sarıldığı makara ve masuralar Kumaş ve benzeri ürünlerin sarıldığı rolik, konik, makara vb. ürünler Kargo ve kurye sektöründe kullanılan zarflar, plastik poşetler ve koliler Ve benzeri ürünler Aşağıdaki örnekler değildir. Bitki saksıları Tamir, bakım aletleri gibi saklama kutuları Çay poşetleri Peynirin etrafındaki balmumu tabakası CD nin içinde kendisiyle birlikte saklandığı kap Tek kullanımlık çatal, bıçak, kaşık Kapağın bir kısmını oluşturan rimel fırçası Ambalaja takılan yapışkan etiketler Ambalajlamada kullanılan plastik, metal ve benzeri şeritler Deterjanların içinde bulunan ve doz ölçmede kullanılan kaplar Alışveriş poşetleri Kamera, fotoğraf makinesi vb. aletlerin muhafaza ve taşıma kutu ve çantaları Sucuk, sosis, salam vb. ürünlerin kılıf ve zarları İlk yardım seti kutuları Kablo ve tellerin sarıldığı büyük makaralar Ve benzeri ürünler
AMBALAJ İŞARETLEME SİSTEMİ Ek-2 a) PLASTİKLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Polietilen teraftalat PET 1 Yüksek yoğunluklu polietilen HDPE 2 Polivinilklorür PVC 3 Düşük yoğunluklu polietilen LDPE 4 Polipropilen PP 5 Polistiren PS 6 b) KAĞIT VE KARTON İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Oluklu mukavva PAP 20 Oluklu olmayan mukavva PAP 21 Kağıt PAP 22.. 39 c) METALLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Çelik FE 40 Alüminyum ALU 41. 49 ç) AHŞAP MALZEMELER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Ahşap FOR 50 Mantar FOR 51. 59 d) TEKSTİL MALZEMELERİ İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Pamuk TEX 60 Jüt TEX 61. 69 19
e) CAM İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA Renksiz cam GL 70 Yeşil cam GL 71 Kahverengi cam GL 72. 79 f) KOMPOZİTLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ MALZEME KISALTMALAR ([1]) NUMARALAMA Kağıt ve karton/çeşitli metaller 80 Kağıt ve karton/plastik 81 Kağıt ve karton/ alüminyum 82 Kağıt ve karton/teneke 83 Kağıt ve karton/plastik/alüminyum 84 Kağıt ve karton/plastik/alüminyum/teneke 85 86 87 88 89 Plastik/ alüminyum 90 Plastik/ teneke 91 Plastik/ çeşitli metaller 92 93 94 Cam/plastik 95 Cam/alüminyum 96 Cam/teneke 97 Cam/çeşitli metaller 98 99 Ambalajların üzerinde, yukarıda belirtilen işaretleme ve numaralandırmanın dışında herhangi bir işaretleme yapılmayacaktır.