Bazı çıplak boyunlu köy tavuğu kongenik populasyonlarında mikrosatelit DNA polimorfizmi

Benzer belgeler
TÜRKİYE DE BULUNAN BAZI YERLİ SIĞIR IRKLARININ GENETİK YAPILARININ KARAKTERİZASYONU

Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L.) Populasyonlarında Genetik Çeşitliliğin Belirlenmesi

I. Projenin Türkçe ve İngilizce Adı ve Özetleri İvesi Koyunlarında mikrosatellite lokuslarında polimorfizmin tespiti Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

SNP TEK NÜKLEOTİD POLİMORFİZMLERİ (SINGLE NUCLEOTIDE POLYMORPHISMS)

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

KORUMA ALTINDAKİ ÇİNE ÇAPARI KOYUNLARDA GENETİK ÇEŞİTLİLİK* Pelin BİNBAŞ1, İbrahim CEMAL2

DNA Dizileme (Sekanslama)

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT : Sinop Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Sinop

BAZI KARPUZ GENOTİPLERİNİN SSR ve SRAP MARKÖRLERİ ile KARAKTERİZASYONU 1. Characterization of Some Watermelon Genotypes by SSR and SRAP Markers

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

GENETİK POLİMORFİZMLER. Prof. Dr. Filiz ÖZBAŞ GERÇEKER

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

POLİMERAZ ZİNCİR REAKSİYONU (PZR-PCR) VE RESTRİKSİYON PARÇA UZUNLUĞU POLİMORFİZMİ (RFLP)

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

TC. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ADLİ TIP ENSTİTÜSÜ İNSERSİYON/DELESYON (INDEL) MARKIRLARI VE TÜRKİYE POPULASYONU ARZU DÜVENCİ

KARADENİZ BÖLGESİNDEN SEÇİLEN BAZI KIRMIZI AHUDUDU (Rubus ideaus L.) TİPLERİNİN GENETİK FARKLILIĞININ RAPD TEKNİĞİ İLE BELİRLENMESİ

Prof.Dr. Ayhan ELİÇİN danışmanlığında, İlkay BARITCI tarafından hazırlanan İvesi Koyun Irkında Genetik Çeşitlilik ile Verim Özellikleri Arasındaki İli

Kahverengi Yumurtacı Saf Hatların Yumurta Verim Özellikleri Bakımından Seleksiyonu. Selection for Egg Production Traits in Purebred Brown Egg Layers

ANTEPFISTIĞI SSR LOKUSLARINDAN YENİ ISSR PRİMERLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ. Development Of New ISSR Prımers From Pıstachıo SSR Locı

HAFTA III Bağlantı, Asosiyasyon, Haritalama

Türkiye Yağlı Kuyruklu Koyun Irklarında DNA Parmak Đzinin RAPD-PCR Yöntemi Kullanılarak Saptanması

Kocatepe Veterinary Journal

Gen Arama Yordamı ve Nörolojik Hastalıklarla İlgili Gen Keşfi Çalışmalarına Türkiye den Örnekler

Buğdayda Sarı Pasa Dayanıklı ve Duyarlı Bazı Çeşit ve Hatların SSR Analizleri 1

Genom analizi için belirteç olarak kullanılan DNA dizileri

YAZ KOŞULLARINDAKİ ISIL ÇEVRENİN FARKLI GENOTİPLERDEKİ ET TİPİ EBEVEYN HATTI HOROZLARIN VÜCUT VE VÜCUT YÜZEYİ SICAKLIKLARINA ETKİLERİ

Keçi Türünde Mikrosatellit Polimorfizminin Belirlenmesinde Farklı Çoklu-PZR (Multipleks PCR) Sistemleri*

DR. ONUR YILMAZ. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Biyometri & Genetik A.B.D.

T.H. Morgan ve A.H. Sturtevant 1911

MOLEKÜLER BİYOLOJİ LABORATUVARI

MOLEKÜLER TANISI DÜZEN GENETİK HASTALIKLAR TANI MERKEZİ. SERPİL ERASLAN, PhD

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article. Özet.

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı.

T.C. NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

hendisliği BYM613 Genetik MühendisliM Tanımlar: Gen, genom DNA ve yapısı, Nükleik asitler Genetik şifre DNA replikasyonu

GENETİK TANI YÖNTEMLERİ. Prof.Dr.Mehmet Alikaşifoğlu

TEMEL VETERĠNER GENETĠK

Mandalarda Alyuvar Potasyum Polimorfizmi Üzerine Bir Araştırma

Journal of Cell and Molecular Biology 12(1&2): 39-45, 2014 Research Article 39 Haliç University, Printed in Turkey.

Dünya ve 20 Gelişmiş Ülke Ekonomisinde Hayvancılığın Yeri

RESEARCH ARTICLE. Mikrosatellit lokuslarının tavuk ve güvercinlerde karşılaştırmalı analizi

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

attomol apo B-100 quicktype

Hücre içinde bilginin akışı

Medicago truncatula EST Veri Tabanından EST SSR Markörlerinin Geliştirilmesi

Bazı Ceviz (Juglans regia L.) Çeşitlerinin Çimlenme ve Çöğür (Anaçlık) Gelişme Performanslarının Belirlenmesi

Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli. Biogas Potential from Animal Waste of Iğdır Province

BAHÇE Özel Sayı: VII. ULUSAL BAHÇE BİTKİLERİ KONGRESİ BİLDİRİLERİ - Cilt I: Meyvecilik

Mikrosatellitler ve Kullanım Alanları

DÖNEM I DERS KURULU I

Ezgi KARA*, Murat ÇİMEN**, Servet KAYA*, Ümit GARİP*, Mehmet ŞAHİNSOY*

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına Göre Düzey 2 (TRA1 ve TRA2) Bölgelerinde Büyükbaş Hayvan Varlığı ve Süt Üretiminin Karşılaştırılması

MOLEKÜLER BİYOLOJİDE KULLANILAN YÖNTEMLER I DNA POLİMORFİZMİNİN MOLEKÜLER MARKER LARLA ANALİZİ

TÜRKİYE YERLİ KEÇİ IRKLARININ MİTOKONDRİAL DNA ÇEŞİTLİLİĞİ VE FİLOCOĞRAFYASI

TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK- PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE3 (Çalıştay 2013) BİYOLOJİ GRUP TUHAF

HAFTA II Mendel Genetiği

FARKLI SICAKLIK VE NEM KOŞULLARININ FARKLI GENOTİPLERDEKİ ETLİK PİLİÇLERİN VÜCUT SICAKLIKLARINA VE CANLI AĞIRLIKLARINA ETKİLERİ *

Öğr. Gör. Tuğba GÜLEÇ

Clarias gariepinus (Burchell, 1822) un İki Farklı Populasyonunda Genetik Polimorfizimin Araştırılması

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ DENİZLİ VE GERZE TAVUK POPULASYONLARINDAKİ GENETİK ÇEŞİTLİLİĞİN BAZI MİKROSATELİT MARKÖRLER

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ (AAA-FMF)

Nicel Genetik ve Çok Etmenli Karakterler

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

KARADENİZ İN TÜRKİYE KIYILARINDA DAĞILIM GÖSTEREN MERSİN BALIĞI TÜRLERİNİN MİTOKONDRİAL DNA SEKANS ANALİZİ YÖNTEMİYLE TANIMLANMASI

DNA TİPLEME YÖNTEMLERİ (SOMATİK STRLOKUSLARI)

attomol lactose intolerance C>T quicktype

2007 Her hakkı saklıdır

Araştırma Enstitusu Mudurlugu, Tekirdag (Sorumlu Yazar)

T.C SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

HLA Tiplendirmesi PCR-SSP. Türker Duman PhD

ÖZGEÇMİŞ. ADRES: Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Dögol Caddesi, 06100, Tandoğan, Ankara

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

Türkiye de rahvan koşan atlar arasındaki genetik çeşitlilik

ORMAN AĞACI ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY ( GÜZ DÖNEMİ)

b. Amaç: Gen anatomisi ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.

DNA MİNİSATELLİT MARKIRLARINDAN YARARLANILARAK FİĞDE (Vicia sativa L.) TANE VERİMİNİN ÖNCEDEN BELİRLENMESİ OLANAKLARI

Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13. Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi

Süreklilik gösteren özellikler çoğunlukla iki ya da daha fazla gen tarafından kontrol edilirler.

α1-antitrypsin quicktype

İvesi Koyunlarında Mitokondriyal 16S rrna Gen Bölgesi Polimorfizmlerinin PCR-RFLP Yöntemiyle İncelenmesi

Bazı Makarnalık Buğday Çeşitleri ile Yeni Geliştirilen Hatlarda Genetik İlişkilerin RAPD Markörleriyle İncelenmesi 1

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Süt Tipi Oğlakların Doğum, 30. Gün ve 60. Gün Canlı Ağırlıkları Üzerine Sistematik Çevre Etmenlerinin Etkileri

İNSAN GENETİĞİ EK NOT. Çağdaş genetik terminoloji

T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ DNA PARMAKİZİ YÜKSEK LİSANS SEMİNERİ. HAZIRLAYAN Bünyamin ATMIŞ

Mitokondrial DNA Analiz Paneli

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

Sebze Islahında Moleküler Markırların Kullanımı

SALGIN ARAŞTIRMASINDA KULLANILAN TİPLENDİRME YÖNTEMLERİ

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar.

FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK BÖLÜMÜ

GENETİK MARKÖRLER ve ANALİZ METODLARI

HIZLI VE YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE BRUCELLA GENOTİPLENDİRİLMESİ İÇİN MOLEKÜLER BİR YÖNTEM GELİŞTİRİLMESİ

Şanlıurfa Yöresi Halep Keçilerinde Mitokondriyal 12S rrna Gen Sekansına Göre Filogenetik Analizler

ANADOLU MANDASI. Prof. Dr. M. İHSAN SOYSAL Dr.Emel ÖZKAN Dr.Özden ÇOBANOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Zootekni Bl.

Moleküler Markörlerin Bitki Islahında Kullanımı

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

Parkinson Hastalığı ile α-sinüklein Geni Polimorfizmlerinin İlişkisinin Araştırılması

Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2

Transkript:

Akademik Ziraat Dergisi 5(2):103-110 (2016) ISSN: 2147-6403 http://azd.odu.edu.tr Araştırma (Research) Bazı çıplak boyunlu köy tavuğu kongenik populasyonlarında mikrosatelit DNA polimorfizmi Levent MERCAN 1, Ahmet OKUMUŞ 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü, SAMSUN Alınış tarihi: 08 Mart 2016, Kabul tarihi: 24 Ağustos 2016 Sorumlu yazar: Levent MERCAN, e-posta: lmercan@omu.edu.tr Öz Bu çalışmada Samsun, Ordu ve Amasya da çıplak boyunlu köy tavuklarının bulunduğu tespit edilen köylerdeki tavuklardan oluşturulan 7 kongenik populasyon ile referans olarak kullanılan bir Gerze tavuk populasyonunun 28 mikrosatelit lokusunda allelik polimorfizm durumlarının ve genetik ilişkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışılan 28 lokusta elde edilen allel sayısı 2-15 arasında değişmektedir. En az allel LEI0192 lokusunda, en çok allel ise LEI0234 lokusunda tespit edilmiştir. Bu lokuslar aynı zamanda polimorfizm bilgi içeriği (PIC) değeri sırasıyla en düşük (0,375) ve en yüksek (0,918) olan lokuslardır. Populasyonlar arasında genetik benzerlik katsayısı 0,000-0,177 arasında değişmektedir. Tüm lokuslar bakımından allel sayısı en az olan populasyon 32 allel ile SVNN, en çok olan ise 38 allel içeren ASNN02 ve SANN02 dir. Kümeleme analizleri sonucunda oluşturulan dendogramda populasyonların yetiştirildikleri bölgelere göre gruplandıkları görülmüştür. Filogenetik ağaç topolojisinde Samsun ve Amasya populasyonları ile Gerze populasyonu aynı grupta yer almış, Ordu populasyonları ise ayrı bir grup oluşturmuştur. Bulgular, populasyonların moleküler olarak özgün genetik değer taşıdığını göstermektedir. Anahtar kelimeler: Çıplak boyunlu tavuk, mikrosatelitler, genetik polimorfizm Microsatellite DNA polymorphism in some congenic naked neck village chicken populations Abstract In this study, we aimed to determine of allelic polymorphisms and genetic relationships among 7 populations generated from congenic village naked neck chicken in Samsun, Ordu and Amasya with Gerze chicken population used as a reference, by 28 microsatellite loci. The number of alleles obtained from all loci was 2 to15. Minimum and maximum number of alleles was determined in LEI0196 and LEI0234 microsatellite loci, respectively. Besides, these loci have the lowest (0.375) and the highest (0.918) polymorphism information content (PIC) values. Genetic similarity coefficients ranged from 0.000 to 0.177 among all populations. In terms of all loci, the least number of alleles was seen in SVNN population with 32 alleles and the most number of alleles were seen in ASNN02 and SANN02 populations with 38 alleles. Clustering analysis based phylogenetic dendrogram showed that the populations were mainly grouped according to their regions. Samsun, Amasya and Gerze populations were took place in the same group, while Ordu populations were in a separated group in the phylogenetic tree topology. The findings suggest that populations have had unique genetic richness at the molecular level. Key words: Naked neck chicken, microsatellites, genetic polymorphism

104 Mercan, L., Okumuş, A. Giriş Çıplak boyunluluk geni (Na) kalitatif kriterler ile tanımlanabilen majör etkili bir gendir. Bu gene sahip tavukların diğer tavuklardan en belirgin farkı büyük çoğunluğu boyunlarında olmakla birlikte vücutlarındaki tüy oranının heterozigotlarda % 20-30, homologlarda % 40 kadar daha az olmasıdır. Çıplak boyunluluk geni taşıyan tavukların özellikle yüksek sıcaklık stresi altında; yem tüketimi, bazı verim özellikleri ve yaşama gücü oranları daha iyi bulunmuştur. (Yalçın ve ark., 1997; Singh ve ark., 2001; Tixier-Boichard, 2002; Cemal ve Karaca, 2001; Alkan ve ark., 2003; Islam ve Nishibori, 2009). Moleküler markörler, DNA üzerindeki çeşitli bölgeler arasındaki farklılıkları ortaya koyan belirteçlerdir. Çiftlik hayvanlarında kullanılan ilk markörler, belirli bir lokusun kodladığı farklı proteinlerin varlığına dayalı olan allozimlerdir. Allozimler, sayılarının az ve polimorfizm düzeylerinin de düşük olması nedeniyle kullanımları sınırlı olan markörlerdir. Günümüzde genetik teknolojilerin gelişmesi ile birlikte DNA düzeyindeki markörler genetik araştırmalarda hızlı bir şekilde allozimlerin yerini almışlardır (Toro ve ark., 2009). Önemli DNA markörlerinden biri ökaryotik organizmaların genomlarında 1-6 nükleotidlik ardışık tekrarlardan oluşan lokuslar olan mikrosatelitlerdir. Bu bölgelerdeki dizi tekrarı sayılarının farklılığı genotipler arasındaki varyasyonun belirlenmesini sağlar. Mikrosatelitler, polimorfik DNA yapısının en önemli belirteçlerinden biri olarak kabul edilmektedir (Goldstein ve ark., 1995; Selkoe ve Toonen, 2006; Kaplan ve ark., 2015). Mikrosatelit markörlerin, PZR (Polimeraz Zincir Reaksiyonları) temelinde kolayca belirlenebilmeleri, lokusa özgü olmaları, tüm genom boyunca dağılmış, polimorfizm düzeylerinin ve tekrarlanabilirliklerinin yüksek olması, kodominant kalıtım göstermeleri diğer markör yöntemlerine göre önemli avantajlarındandır (Powell ve ark., 1996; Korzun, 2003). Orta Karadeniz bölgesinde daha önce yapılan bir çalışmada (Mercan ve Okumuş, 2015) genetik çeşitlilik durumları araştırılan 445 köy tavuğu arasında fenotipik çıplak boyunlu tavukların var olduğu görülmüştür (Şekil 1). Şekil 1. Çıplak boyunlu köy tavuğu örneği (Amasya/Suluova/Alakadı Köyü)

Bazı çıplak boyunlu köy tavuğu kongenik populasyonlarında mikrosatelit DNA polimorfizmi 105 Fenotipik olarak dikkate değer bir farklılığı işaret eden bu durum, böyle genotiplerin genetik çeşitlilik açısından özgün bir allelik zenginlik kaynağı olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği sorusunu gündeme getirmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı çeşitli düzeylerde çıplak boyunluluk fenotipi gösteren bu özgün genotiplerin bulundukları kümeslerden alınan kongenik örnekler ile oluşturulan farklı bölgesel populasyonların, çıplak boyunluluk bakımından hiçbir fenotipik benzerlik göstermeyen referans bir Gerze tavuğu populasyonu ile genetik benzerlik ve mesafe durumlarının moleküler düzeyde incelenmesi olmuştur. Materyal ve Yöntem Çalışmanın hayvan materyalini oluşturmak üzere benzer genetik özgeçmişe sahip oldukları düşünüldüğünden, fenotipik çıplak boyunlu tavuk örneklerinin bulunduğu 7 farklı köydeki kümeslerden, populasyon başına örnek sayısı en az 30 olacak şekilde 7 populasyon oluşturulmuş, bu amaçla toplam 237 tavuktan kan örneği alınmıştır. Karşılaştırma yapabilmek amacıyla referans populasyon olarak fenotipik çıplak boyunlu hiç bir bireyin bulunmadığı Gerze Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü bünyesindeki özgün Gerze tavuğu populasyonuna ait 43 bireyin DNA sı kullanılmıştır. Kan örnekleri enjektör yardımıyla, kanat altı toplardamarından (Vena cutenea ulnaris) alınmış, antikoagülant içeren 2 ml lik tüpler içerisinde soğuk zincirde muhafaza edilmiştir. DNA özütleme işlemi silika membranlı, kandan DNA özütleme kiti peqgold (Peqlab, Almanya) yardımıyla kit protokolüne göre yapılmıştır. Kanatlı eritrositleri çekirdek içerdiğinden memeli kanından gerekli miktarın 1/10 hacmi kadar kullanılmıştır. Bireylere ait DNA örneklerinin miktar ve kaliteleri spektrofotometrik olarak ölçülmüş ve 10 ng/µl olarak standardize edildikten sonra genotipleme maliyetini azaltmak için her bir populasyon için 30 ar bireyin DNA sı bulunan 8 DNA havuzu oluşturulmuştur. Populasyonlara ait DNA havuzları, çalışma kolaylığı açısından ASNN01, ASNN02, OKNN, OUNN, SANN01, SANN02, SVNN ve GRZ_REF şeklinde kodlanmıştır. Bu kodlar sırasıyla; Amasya İli Suluova İlçesi Alakadı Köyü nden, Amasya İli Suluova İlçesi Yüzbeyli Köyü nden, Ordu İli Kumru İlçesi Kıran Köyü nden, Ordu İli Ünye İlçesi Yenikent Beldesi nden, Samsun İli Asarcık İlçesi Gökgöl Köyü nden, Samsun İli Asarcık İlçesi Uluköy Köyü nden, Samsun İli Vezirköprü İlçesi Boğazkoru Köyü nden alınan populasyonları ve Gerze tavuk ırkı populasyonunu temsil etmektedir. Araştırmada tavuklarda genetik çeşitlilik çalışmalarında en sık kullanılan mikrosatelit lokusları arasında yer alan ve Orta Karadeniz Bölgesi ndeki köy tavukları üzerinde daha önce de çalışılan (Mercan ve Okumuş, 2015) 28 mikrosatelit lokusu kullanılmıştır. Bu lokuslar otozomal kromozomlar üzerinde bulunan, yüksek düzeyde polimorfizm gösteren ve bağlı olmayan lokuslardır (Romanov ve Weigend, 2001; Rosenberg ve ark., 2001; Hillel ve ark., 2003). Polimeraz Zincir Reaksiyonları işlemleri PEQLAB Primus 96 Gradient PCR cihazında gerçekleştirilmiştir. PZR işlemleri için reaktifler; 94 C de 5 dakikalık ilk denatürasyonu takiben 30 döngü boyunca; denatürasyon için 30 saniye 94 C, primerlerin bağlanması için 30 saniye 58-60 C ve uzama için 30 saniye 72 C de tutulmuştur. Döngüler tamamlandıktan sonra son uzama (final extension) için 5 dakika 72 C de bekletilmiştir. Elektroforetik ayrımlamalar, poliakrilamid jel kullanılarak dikey elektroforez cihazında yapılmış (20x20cm, 200 Volt, 2 saat 30 dakika), jel daha sonra ethidyum bromür ile boyandıktan sonra SYNGENE marka jel dokümantasyon cihazı ile görüntülenmiş, SYNGENE GeneTools programı yardımıyla elde edilen amplifikasyon ürünlerinin skorlanması işlemi tamamlanmıştır. Genotipler arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla NTSYSpc V2.11 (Rohlf, 2000) programı yardımıyla genetik benzerlik değerlerinin UPGMA (Unweighted pair-group method using arithmetic averages- Aritmetik ortalamaları kullanan tartısız eş-grup metodu) yöntemine göre kümeleme (clustering) işlemi gerçekleştirilmiş ve sonuçlar dendogram şeklinde görselleştirilmiştir. Bulgular Populasyonların tamamında, çalışılan mikrosatelit lokuslarında en az 2 (LEI0192), en çok 15 (LEI0234) allel gözlenmiştir. Şekil 2 de MCW0104 lokusunda elde edilen örnek bir poliakrilamid jel görüntüsü verilmiştir.

106 Mercan, L., Okumuş, A. Şekil 2. MCW00104 mikrosatelit lokusuna ait örnek poliakrilamid jel görüntüsü Çalışılan mikrosatelit lokuslarının kromozomal konumları ve tüm populasyonlarda tespit edilen allellerin büyüklükleri ve sayıları ile lokusların polimorfizm bilgi içeriği (PIC) değerleri Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. Kullanılan mikrosatelit lokuslarının konumu (Hillel ve ark., 2003), bu lokuslarda tespit edilen allel büyüklükleri, allel sayıları ve PIC değerleri Lokus Konum Toplam PIC Harita Allel Büyüklükleri (baz çifti) Allel Kromozom değeri Bölgesi Sayısı ADL 0112 10 19 122-124-128-132-134-140-142 7 0,844 ADL 0268 1 288 98-100-102-104-106-108-110 7 0,844 ADL 0278 8 94 106-114-118-120-124-126-128 7 0,816 LEI 0094 4 153 235-249-251-259-261-263-265-269 8 0,859 LEI 0166 3 300 360-366-378-384-390-394 6 0,758 LEI0192 6 114 350-358 2 0,375 LEI0234 2 50 256-268-272-276-304-312-324-336-340 348-352-360-364-368-372 15 0,918 MCW 0014 6 50 188-190-192-194-196 5 0,781 MCW0016 3 247 134-136-140-144-146-162-166-170-172 9 0,852 MCW0034 2 233 220-222-226-228-230-242 6 0,688 MCW0037 3 317 146-150-152-154-156-158 6 0,813 MCW 0067 10 59 176-178-182-188 4 0,656 MCW 0069 26 47 148-154-156-158-162-164-170-172-180 9 0,883 MCW 0078 5 93 135-141-143-145-147 5 0,742 MCW 0080 15 49 286-288-292-296-300-304-306-310 8 0,875 MCW0081 15 49 112-114-116-118-124-126-133-135-137-139 10 0,870 MCW 0098 4 217 285-289-291-293-295 5 0,688 MCW 0103 3 201 276-278-280-282 4 0,719 MCW0104 6 50 186-190-196-200-206-214-218-226 8 0,797 MCW 0111 1 118 96-98-102-104-106-114 6 0,641 MCW 0123 14 45 82-88-90-92 4 0,656 MCW 0183 7 86 290-292-296-298-300-308 6 0,852 MCW 0206 2 104 229-233-235-243-245 5 0,781 MCW0216 13 47 145-147-149-151 4 0,735 MCW 0222 3 85 220-224-226-228 4 0,656 MCW 0248 1 19 205-207-209-213-215-221 6 0,813 MCW0295 4 75 88-90-96-98-100 5 0,805 MCW330 17 41 260-262-272-274-276-278-280-282-284-288-290-292 12 0,883 Ortalama allel sayısı: 6,536±0,513

Bazı çıplak boyunlu köy tavuğu kongenik populasyonlarında mikrosatelit DNA polimorfizmi 107 Çizelge 2 de her bir populasyonda çalışılan tüm lokuslarda gözlenen ortalama allel sayıları verilmiştir. Lokus başına ortalama allel sayıları 1,143 ile 1.357 arasında değişmiştir. Yapılan ki-kare analizine göre populasyonlar arasında lokus başına ortalama allel sayıları bakımından farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Çizelge 2. Çalışılan tüm mikrosatelit lokusları bakımından populasyonlarda gözlenen allel sayıları ve ortalamaları Populasyon Allel sayısı Lokus başına ortalama allel sayısı OUNN 36 1,286 OKNN 37 1,321 ASNN01 35 1,250 ASNN02 38 1,357 SANN02 38 1,357 SANN01 35 1,250 SVNN 32 1,143 GRZ_REF 34 1,214 Populasyonlar arasındaki genetik benzerliğin oldukça düşük olduğu, genetik benzerlik katsayılarının 0 ile 0.177 arasında değiştiği belirlenmiştir. Populasyonlar arasındaki genetik benzerlik durumlarını gösteren matris Çizelge 3 de verilmiştir. Çizelge 3. Populasyonlar arası genetik benzerlik matrisi Populasyonlar OUNN OKNN ASNN01 ASNN02 SANN02 SANN01 SVNN GRZ_REF OUNN 1 OKNN 0,177 1 ASNN01 0,076 0,141 1 ASNN02 0,057 0,000 0,159 1 SANN02 0,074 0,071 0,074 0,169 1 SANN01 0,060 0,059 0,094 0,090 0,177 1 SVNN 0,030 0,015 0,063 0,129 0,111 0,081 1 GRZ_REF 0,111 0,029 0,131 0,091 0,075 0,078 0,065 1 Birbirine en yakın populasyonlar; OUNN ve OKNN ile SANN01 ve SANN02 olup, birbirine en uzak populasyonlar ise; OKNN ve ASNN02 olarak tespit edilmiştir. OKNN ve ASNN02 populasyonları arasında çalışılan hiçbir lokusta allel paylaşımının olmadığı görülmüştür. Genetik benzerlik matrisi temel alınarak yapılan kümeleme analizi sonuçlarına göre oluşturulan dendogram Şekil 3 de verilmiştir. Çalışılan 28 lokustan sadece 13 ünde heterozigot genotipler tespit edilmiş olup, heterozigotluğun populasyon içinde çok düşük olduğu görülmüştür. İşlemler tekrarlanmasına rağmen, MCW0183 lokusunda amplifikasyon gerçekleşmediği tespit edilmiştir. Sonuçlar ve Tartışma Kalitatif bir özellik olan çıplak boyunluluğu determine eden majör etkili geni (Na) taşıdıkları için seçilen fenotipik çıplak boyunlu genotiplerin ve kongenik akrabalarının bulunduğu populasyonların moleküler karakterizasyonunda önemli allelik polimorfizmin varlığı saptanmıştır.

108 Mercan, L., Okumuş, A. Şekil 3. UPGMA yöntemine göre populasyonlar arası filogenetik dendogram Çizelge 1 incelendiğinde çalışmada elde edilen allel sayılarının Mercan ve Okumuş un (2015), Orta Karadeniz Bölgesi nde yapmış oldukları çalışmada aynı lokuslarda elde ettikleri 6-28 allelden az olduğu görülmüştür. Bununla birlikte çalışılan tüm lokuslar bakımından polimorfizm durumu en düşük olan lokusun LEI0192, en yüksek olanın ise LEI0234 olduğunu, bu lokusların aynı zamanda PIC değeri bakımından da en düşük ve en yüksek değere sahip olduğunu bildirmişlerdir. Bu bakımdan elde edilen sonuçlar, araştırma bulguları ile uyum içerisindedir. Çizelge 2 de çalışılan mikrosatelit lokusların yüksek polimorfizm gösteren lokuslar olduğu bildirilmesine rağmen (Romanov ve Weigend, 2001; Hillel ve ark., 2003; Mercan ve Okumuş, 2015) lokus başına allel sayısının düşük olduğu görülmektedir. Bunun nedeninin, populasyonları oluşturan bireyler arasındaki akrabalık derecesinin yüksek olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Genetik çeşitlilik durumlarının belirlenmesi konusunda yapılan çalışmalarda alınan örneklerin birbiriyle ilişkisiz genotiplerden oluşmasına dikkat edilmektedir. Oysa bu çalışmada özellikle ortak gen havuzundan örnek alınmıştır. Bu durumun allel çeşitliliğini azaltması olağandır. Populasyonlar arasındaki genetik benzerlik durumlarını gösteren Çizelge 3 incelendiğinde populasyonların birbirlerinden oldukça farklı oldukları görülmektedir. Ortak allel paylaşımının azlığı, populasyonların genetik açıdan birbirlerine göre özgün yapılara sahip olduklarını göstermektedir. Fenotipik benzerliğe sahip genotip grupları arasındaki ilişki filogenetik kümelenme boyutunda dendogram yardımıyla incelendiğinde populasyonların yetiştirildikleri bölgelere göre kümelendikleri dikkati çekmektedir. Ayrıca, Ordu populasyonlarının; Samsun, Amasya ve Gerze populasyonlarından ayrı gruplandığı görülmektedir. Bu daha önce bölgede yapılan çalışmadaki (Mercan ve Okumuş, 2015) bulgular ile örtüşmektedir. Örnek toplama aşamasında Ordu populasyonlarını oluşturan tavukların dış görünüş bakımından da farklı oldukları özellikle dikkati çekmiştir. Bölgedeki bu farklılığı gösteren örnek resimleri mahfuzdur. Çıplak boyunluluk geni bakımından heterozigot olan bireylerin boyunlarında birkaç düzine tüy olduğu bildirilmektedir (Cemal ve Karaca, 2001). Yapılan çalışmada fenotipik olarak boyun bölgesi tamamen tüysüz tavuk tespit edilmemiştir. Bu

Bazı çıplak boyunlu köy tavuğu kongenik populasyonlarında mikrosatelit DNA polimorfizmi 109 nedenle çalışılan populasyonlardaki çıplak boyunlu tavukların bu gen bakımından heterozigot olduğu söylenebilir. Genomda mikrosatelit lokusunu çevreleyen/kuşatan bölgeler (flanking regions) aynı zamanda primerlerin bağlanma bölgeleridir. PZR de kullanılacak primerler bu bölgelerde yer alan dizilere göre dizayn edildiklerinden primer bağlanma bölgesinde gerçekleşen mutasyonlar amplifikasyonun gerçekleşmesini olumsuz etkiler (Chapuis ve Estoup, 2007). Bu durum, çalışılan bazı örneklerde meydana gelen amplifikasyon sorunlarının böyle bir mutasyon sonucu gerçekleşmiş olabileceğini düşündürmüştür. Populasyonlar arası genetik benzerlik düzeylerinin düşük olması bu populasyonların özgün genetik niteliğinin bir belirteci olarak değerlendirilmelidir. Moleküler analizlerin her bir genotip için teker teker yapılması da populasyon içi tanımlayıcı istatistikler ile populasyonlar arası genetik ilişkinin daha hassas bir şekilde belirlenmesi bakımından uygun olacaktır. Genetik kaynaklarda meydana gelen kayıpların geri dönüşümsüz olması, yerel genetik zenginliklerimizin korunmasına yönelik çabaların desteklenmesini gerektirmektedir. Kaynaklar Alkan, S., Mutaf, S., Şeber, N., 2003. Antalya İli Yaz Koşullarının Farklı Genotiplerdeki Etlik Piliçlerin Vücut Sıcaklıklarına ve Kan Gazlarına Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2), 135 142. Cemal, İ., Karaca, O., 2001. Tavuklarda Major Genler. I. Doğu Anadolu Kanatlı Yetiştiriciliği Sempozyumu, 21 24 Mayıs 2001, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van. Chapuis, M.P., Estoup, A., 2007. Microsatellite Null Alleles and Estimation of Population Differentiation. Molecular Biology and Evolution, 24(3), 621-631. Goldstein, D.B., Linares, A.R., Cavalli-Sforza, L.L., Fedman, M.W., 1995. An Evaluation of Genetic Distances for Use with Microsatellite Loci. Genetics, 139, 463-471. Hillel, J., Groenen, M.A.M., Tixier-Boichard, M., Korol, A.B., David, L., Kirzhner, V.M., Burke, T., Barre-Dirie, A., Crooijmans, R.P.M.A., Elo, K., Feldman, M.W., Freidlin, P.J., Maki-Tanila, A., Oortwijn, M., Thomson, P., Vignal, A., Wimmers, K., Weigend, S., 2003. Biodiversity of 52 chicken populations assessed by microsatellite typing of DNA pools. Genetics Selection Evolution, 35, 533-557. Islam, M.A., Nishibori, M., 2009. Indigenous naked neck chicken, a valuable genetic resource for Bangladesh. World s Poultry Science Journal, 65, 125-138. Kaplan, S., Boztepe, S., Arıkoğlu, H., 2015. The Potential of Microarray Databases to Identify Tissue Specific Genes, Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 22, 29-35. Korzun, V., 2003. Molecular markers and their applications in cereals breeding. Available from URL:http://www.fao.org/Biotech/docs/Korzun.pdf / [Erişim:10 Ocak 2016]. Mercan, L., Okumuş, A. 2015. Genetic diversity of village chickens in Central Black Sea Region and commercial chickens in Turkey by using microsatellite markers. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 39, 134-140. Powell, W., Morgante, M., Andre, C., Hanafey, M., Vogel, J., Tingey, S., Rafalski, A., 1996. Comparison of RFLP, RAPD, AFLP and SSR (microsatellite) markers for germplasm analysis. Molecular Breeding, 2, 225-238. Rohlf, F.J., 2000. NTSYSpc Version 2.11 Numeric Taxonomy System. Exeter Software, NY, USA. Romanov, M.N., Weigend, S., 2001. Analysis of Genetic Relationships Between Various Populations of Domestic and Jungle Fowl Using Microsatellite Markers. Poultry Science, 80, 1057-1063. Rosenberg, N.A., Burke, T., Elo, K., Feldman, M.W., Freidlin P.J., Groenen, M.A.M., Hillel, J., Maki-Tanila, A., Tixier-Boichard, M., Vignal, A., Wimmers, K., Weigend, S., 2001. Empirical Evaluation of Genetic Clustering Methods Using Multilocus Genotypes from 20 Chicken Breeds. Genetics, 159, 699-713. Selkoe, K.A., Toonen, R.J., 2006. Microsatellites for ecologists: a practical guide to using and evaluating microsatellite markers. Ecology Letters, 9, 615-629. Singh, C.V., Kumar, D., Singh, Y.P., 2001. Potential usefulness of the plumage reducing Naked Neck (Na) gene in poultry production at normal and high ambient temperatures. World s Poultry Science Journal, 57(2), 139-156. Tixier-Boichard, M., 2002. From phenotype to genotype: major genes in chickens. World s Poultry Science Journal, 58(1), 65-75. Toro, M.A., Fernandez, J., Caballero, A., 2009. Molecular characterization of breeds and its use in conservation. Livestock Science, 120, 174-195.

110 Mercan, L., Okumuş, A. Yalçın, S., Testik, A., Ozkan, S., Settar, P., Çelen, F., Cahaner, A., 1997. Performance of Naked Neck and Normal Broilers in Hot, Warm and Temperate Climates. Poultry Science, 76, 930-937.