THE WORLD CADASTRE SUMMIT DÜNYA KADASTRO ZİRVESİ İKİNCİ KADASTRO KAPSAMINDA KADASTRO PAFTALARININ YENİLENMESİ ÇALIŞMALARININ İRDELENMESİ: KONYA/EREĞLİ ÖRNEĞİ UNDER THE SECOND CADASTRE STUDIES INVESTIGATION OF THE RENOVATION OF THE CADASTRAL MAPS: KONYA/EREGLI CASE Harun Reşit OĞUR - Kamil KARATAŞ - Kemal YURT 1 İÇERİK Türkiye Kadastrosunun Tarihi Gelişimi Tapu ve Kadastro Teşkilatının Tarihçesi Kadastro ve Yenileme Kadastrosu Yenilemeye Duyulan İhtiyaç Yenileme Kadastrosu Konya Ereğli Örneği Sonuç ve Öneriler 2 Turkey, 20-24 April 2015. 1
K A D A S T R O 3402 Sayılı Kadastro Kanununda kadastronun amacı; ülke koordinat sistemine göre memleketin kadastral veya topoğrafik kadastral haritasına dayalı olarak taşınmaz malların sınırlarını arazi ve harita üzerinde belirterek hukukî durumlarını tespit etmek suretiyle 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun öngördüğü tapu sicilini kurmak, mekânsal bilgi sisteminin alt yapısını oluşturmaktır 3 TÜRKİYE KADASTROSUNUN TARİHİ GELİŞİMİ, TAPU ve KADASTRO TEŞKİLATI TARİHÇESİ 4 Turkey, 20-24 April 2015. 2
TAPU KANUNLARI KADASTRO KANUNLARI KANUN NO TARİH AMACI TÜRÜ YÜRÜRLÜK DURUMU DEFTER-İ KÖHNE (ESKİ DEFTER) ORHAN GAZİ DÖNEMİ BİLİNMİYOR BİLİNMİYOR KUYUD-U KADİME (ESKİ KAYITLAR) 1535 SINIR TESPİTİ VE VERGİ EKONOMİK/ TAPUNUN DEFTERHANEDEN VERİLMESİ 1847 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT TÜRKİYE KADASTROSUNUN TARİHİ GELİŞİMİ YOKLAMA EMVALİ GAYRİMENKULENİN TAHDİT VE TAHRİRİ HAKKINDAKİ KANUN-U MUVAKKAT ELVİYE-İ SELASİYE KANUNU (kars, ardahan, artvin ve çevresi) 474 1874 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT 1912 EKONOMİK GELİR VE DEĞER TAHMİNİ 1924 GEOMETRİK VE EKONOMİK DURUMU TESPİT KADASTRO KANUNU 658 1925 VERGİ/ GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT EKONOMİK/ VERGİ VE EKONOMİK SINIFIN BELİRLENMESİ HAKKI KARAR VE SENETSİZ TASARRUFAT VE TASHİHİ KAYIT MUAMELATININ SURET-İ İCRASINA DAİR KANUN 810 1926 MEDENİ KANUN 743 1926 TBMM KARARI 502 1929 TAPU KAYITLARININ HUKUKİ DURUMLARINI KAYBETMİŞ OLANLARIN TASFİYESİ KANUN 1515 1929 TAPU SİCİL TÜZÜĞÜ 10012 1930 TAPU KANUNU 2644 1934 KADASTRO VE TAPU TAHRİRİ KANUNU 2613 1934 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT(Kentsel Alan) KADASTRO VE TAPU TAHRİR NİZAMNAMESİ 2--3642 1934 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT(Kentsel Alan) TAPULAMA KANUNU 768 1950 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT (Kırsal Alan) TAPULAMA KANUNU 5602 1950 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT (Kırsal Alan) TAPULAMA KANUNU 509 1964 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT (Kırsal Alan) TAPULAMA KANUNU 766 1966 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT (Kırsal Alan) KADASTRO KANUNU 3402 1987 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT (Ülke Geneli) TAPU SİCİL TÜZÜĞÜ 21953 1994 MEDENİ KANUN 4721 2001 TAPU SİCİL TÜZÜĞÜ KADASTRO KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ KANUNU 5304 28738 2005 2013 GEOMETRİK VE HUKUKİ DURUMU TESPİT, MEKANSAL BİLGİ SİSTEMİNİN ALTYAPISININ OLUŞTURULMASI (Ülke Geneli) TAPU KANUNLARI KADASTRO KANUNLARI MEDENİ KANUN YÜRÜRLÜKTEKİ KANUNLAR YÜRÜRLÜKTE OLMAYAN KANUNLAR 5 TAPU VE KADASTRO TEŞKİLATI TARİHÇESİ 6 Turkey, 20-24 April 2015. 3
YENİLEME KADASTROSU 7 KADASTRO ÇEŞİTLERİ 8 Turkey, 20-24 April 2015. 4
TÜRKİYE KADASTROSU GERÇEKLEŞME MİKTARLARI (BİRİM) 9 TÜRKİYE DE ÜRETİLEN KADASTRO PAFTALARININ ÖZELLİKLERİ 10 Turkey, 20-24 April 2015. 5
YENİLEMEYE DUYULAN İHTİYAÇ Ülkemizde çıkarılan kadastro yasaları, ülkenin tapusuzluk sorununu çözmeyi ve taşınmazlarda sınır güvenliğini sağlamayı hedef almıştır. Ülke koordinat sisteminde üretilen kadastral haritalar dışındaki uygulama yeteneği olmayan haritalar, bilgi sistemine altlık olacak nitelikte değildirler. - Teknik Nedenlerle Yetersiz Kalması; paftaların oluşturulduğu yapım yönteminin, bugünkü teknoloji karsısında yetersiz kalması ve plan ölçeğinin, zeminde olusan yeni detayları göstermede yetersiz kalması, - Uygulama Niteliğini Kaybetmesi; taşınmazların ölçü değerleri yardımıyla zeminde sağlıklı bir şekilde gösterilebilmesi, aplikasyon niteliğinin olmaması KONYA / ÇUMRA GRAFİK PAFTA - 1924 KONYA / MERAM ÖLÇÜ KROKİSİ - 1926 - Eksikliği Görülmesi, Zemindeki Sınırları Gerçeğe Uygun Göstermemesi; * Parsel tersimatının nasıl yapıldığı belli olmayan, * Poligon olan kısımları silinti nedeniyle tespit edilemeyen, * Poligonun zeminde olmaması ve ihya edilememesi, * Parsel Sınırları, silinti veya kararmadan dolayı tespit edilemeyen bulunan, * Yırtılma veya kopma bulunan, * Ölçü değerleri bulunamaması, eksik ve zemin sınırlarını gösteremeyen kadastro paftaları dır. 11 KADASTRO PAFTALARININ HATALARININ GİDERİLMESİ VE YENİLENMESİ YÖNTEMLERİ 12 Turkey, 20-24 April 2015. 6
KADASTRO PAFTALARININ HATALARININ GİDERİLMESİ VE YENİLENMESİ YÖNTEMLERİ 1-3402 Sayılı Kadastro Kanunu 41.inci Maddesi Uygulamaları; Kadastro sırasında veya sonrasında yapılan işlemlerle geometrik durumları kesinleşmiş olan taşınmazlarda, ölçü, sınırlandırma, tersimat ve hesaplamalardan doğan hataların ilgilinin müracaatı veya kadastro müdürlüğünce re sen düzeltilmesidir. 2- Kadastro Paftalarının Sayısallaştırılması Uygulamaları; Çizgisel olarak üretilmiş kadastro haritalarının, ölçü değerlerinden ya da paftasından okunmak suretiyle sayısallaştırılması ve zeminle karşılaştırılarak kesin (iyileştirilmiş) sayısal değerinin elde edilmesi uygulamalarıdır. 3-2859 Sayılı Yenileme Kanunu Uygulamaları; Teknik nedenlerle yetersiz kalan, uygulama niteliğini kaybeden, eksikliği görülen veya zemindeki sınırları uygun göstermediği tespit edilen tapulama ve kadastro paftalarının yenilenmesi uygulamalarıdır. 4-3402 Sayılı Kadastro Kanunu 22/A Maddesi Uygulamaları; Tapulama, kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin; sınırlandırma, ölçü, çizim ve hesaplamalardan kaynaklanan hataları gidermek üzere uygulama niteliğini kaybeden, teknik nedenlerle yetersiz kalan, eksikliği görülen veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit edilen kadastro paftalarının yeniden düzenlenmesi ve tapu sicilinde gerekli düzeltmelerin yapılması uygulamalarıdır. 13 YENİLEME KANUNLARI KARŞILAŞTIRMASI 14 Turkey, 20-24 April 2015. 7
YENİLEME KADASTROSU KONYA/EREĞLİ ÖRNEĞİ 15 KONYA/EREĞLİ 22-A YENİLEME KADASTROSU İSTATİSTİKİ VERİLERİ BİRİM ADI PARSEL SAYISI UYGULAMA ÖNCESİ UYGULAMA SONRASI GERÇEK TÜRÜ KAMU ORTA MALI ORMAN MALİYE HAZİNESİ MÜSTAKİL ŞEKLİ PAYLI İŞTİRAK HALİNDE TARLA VASIFLARI BAHÇE ARSA YAPILI (EV-AHIR-ODUNLUK VS.) DİĞER (Mera, Orman, Ham Toprak, Çayırlık, Kuyu, Pilon, Mezarlık, Kanal, Harman Yeri, Sıvat Yeri, Çeşme, Sarnıç Yol vs.) TAPU ALANINA GÖRE YÜZÖLÇÜMÜ ARTAN PARSEL SAYISI YÜZÖLÇÜMÜ DEĞİŞİMİ TAPU ALANINA GÖRE YÜZÖLÇÜMÜ ARTAN TAŞINMAZLARIN TOPLAM ARTIŞ MİKTARI (m2) TAPU ALANINA GÖRE YÜZÖLÇÜMÜ AZALAN PARSEL SAYISI TAPU ALANINA GÖRE YÜZÖLÇÜMÜ AZALAN TAŞINMAZLARIN TOPLAM AZALIŞ MİKTARI (m2) EMLAK BEYAN DEĞERLERİ (ORTALAMA TL) TARLA BAHÇE ARSA YAPILI (EV-AHIR-ODUNLUK VS.) A.MENDERES 1146 1146 796 44 0 306 1038 82 26 598 0 286 113 149 565 662204.34 581-268054.62 0.29 1.80 4.00 4.00 ALHAN 932 962 820 1 0 141 881 69 12 333 5 468 38 118 498 88072.87 464-1079413.84 0.29 1.80 4.75 4.75 AŞIKLAR 296 296 178 60 0 58 212 78 6 180 0 19 26 71 134 239454.84 162-200910.44 0.29 1.80 4.75 4.75 ATATÜRK 2338 2338 2142 105 0 91 1110 1126 102 1798 10 122 279 129 1364 2200455.34 974-2444871.59 0.29 1.80 2.80 2.80 BELCEAĞAÇ 553 553 538 8 0 7 367 174 12 140 355 21 10 27 304 217812.13 249-288906.91 0.29 1.80 4.75 4.75 BURHANİYE 177 177 167 9 0 1 126 34 17 77 57 3 22 18 101 69123.42 76-60625.79 0.29 1.80 4.75 4.75 F.ÇAKMAK 716 716 510 20 0 186 559 130 27 410 33 120 111 42 349 280399.35 367-239280.37 0.29 1.80 2.50 2.50 GAZİLER 724 725 592 47 0 86 534 146 45 496 1 18 143 67 394 7840360.89 331-1034245.10 0.29 1.80 4.00 4.00 GÖKÇEYAZI 1703 1703 1610 74 0 19 1280 387 36 837 504 28 189 145 857 356184.37 846-360808.13 0.29 1.80 4.75 4.75 HACIMEMİŞ 729 729 698 3 1 27 533 191 5 241 154 246 77 11 384 221367.67 345-141997.12 0.29 1.80 3.57 3.57 İ.İNÖNÜ 1815 1815 1385 77 0 353 1371 343 101 1167 112 241 194 101 1043 2912749.04 772-1659087.27 0.29 1.80 2.50 2.50 İVRİZ 1026 1026 949 25 3 49 891 130 5 212 560 44 167 43 673 205852.97 353-100026.24 0.29 1.80 5.94 5.94 K.KARABEKİR 916 916 717 27 0 172 676 187 53 395 143 204 136 38 492 358130.86 424-211569.11 0.29 1.80 2.50 2.50 MERİNOS 155 155 139 0 0 16 125 30 0 124 1 0 1 29 92 178735.92 63-188278.33 0.29 1.80 4.75 4.75 M.KEMAL 293 293 219 8 0 66 226 60 7 71 0 68 141 13 143 47402.84 150-34450.50 0.29 1.80 2.50 2.50 ORHANİYE 918 919 880 7 0 32 766 138 15 347 217 178 144 33 518 313988.26 401-174946.39 0.29 1.80 5.94 5.94 SARICA 361 363 357 6 0 0 246 114 3 81 238 0 29 15 169 84070.85 194-87837.66 0.29 1.80 5.94 5.94 TATLIKUYU 504 505 364 64 0 77 403 85 17 329 0 14 80 82 315 336374.71 190-10007067.65 0.29 1.80 3.57 3.57 YAZLIK 684 684 671 10 0 3 516 158 10 109 190 299 56 30 426 172781.46 258-386130.39 0.29 1.80 4.75 4.75 YILDIZLI 1109 1116 1091 5 1 19 856 254 6 263 534 127 158 34 642 195560.47 474-197936.81 0.29 1.80 3.57 3.57 ZAFER 1974 1974 1760 93 0 121 1035 707 232 1409 15 135 279 136 1159 1580389.90 815.00-1217208.09 0.29 1.80 2.80 2.80 TOPLAM 19069 19111 16583 693 5 1830 13751 4623 737 9617 3129 2641 2393 1331 10622 18561472.5 8489-20383652.35 0.29 1.80 4.00 4.00 0RAN (%) 100% 100% 86.8% 3.6% 0.0% 9.6% 71.90% 24.20% 3.90% 50.30% 16.40% 13.80% 12.50% 7.00% 55.58% 55.58% 44.42% 44.42% 16 Turkey, 20-24 April 2015. 8
KONYA/EREĞLİ 22-A YENİLEME KADASTROSU İSTATİSTİKİ VERİLERİ 25 %0.13 19111 %99.87 KESİNLEŞEN PARSEL DAVALI PARSEL KESİNLEŞEN DAVA AÇILAN PARSEL SAYILARI 17 KONYA/EREĞLİ 22-A YENİLEME KADASTROSU İSTATİSTİKİ VERİLERİ %4 1 %4 1 %92 23 YÜZÖLÇÜMÜ AZALMASI HİSSE ÇÖZÜMÜ KOMİSYON PAFTASI SINIRI DAVA KONULARI 18 Turkey, 20-24 April 2015. 9
KONYA/EREĞLİ 22-A YENİLEME KADASTROSU İSTATİSTİKİ VERİLERİ %8 2 %12 %20 3 5 KABUL %12 3 %48 12 KISMEN KABUL/RED RED SULH-FERAGAT DEVAM EDEN DAVALAR DAVA SONUÇLARI 19 KONYA/EREĞLİ 22-A YENİLEME KADASTROSU İSTATİSTİKİ VERİLERİ %24 6 KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ %64 16 %12 3 KAMU KURULUŞLARI (OGM- MALİYE vb) GERÇEK KİŞİ DAVALI TARAF 20 Turkey, 20-24 April 2015. 10
3402 SAYILI KADASTRO KANUNU 22/A MADDESİ UYGULAMALARINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR 21 TAŞINMAZLARIN HARİCİ TAKSİMLE KULLANILMASI 22 Turkey, 20-24 April 2015. 11
YÜZÖLÇÜMÜ FARKLARI 23 KOMŞU PARSELLERDE YÜZÖLÇÜMÜ FARKLARI 24 Turkey, 20-24 April 2015. 12
APLİKASYON İLE OLUŞTURULMUŞ SABİT SINIRLAR 25 UYGULAMA ÖNCESİ DAVALI TAŞINMAZLAR 26 Turkey, 20-24 April 2015. 13
KOMİSYON HARİTALARINDAKİ TAŞINMAZLAR 27 KOMİSYON HARİTALARINDAKİ TAŞINMAZLAR 28 Turkey, 20-24 April 2015. 14
KADASTRO/TAPULAMA HARİCİ ALANLAR 29 DEĞERLENDİRME HATALARI 30 Turkey, 20-24 April 2015. 15
SONUÇ - ÖNERİLER 31 Kadastro çalışmaları idari ve hukuki açıdan farklı kurum ve yasa ile değişik ölçü yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Türkiye de Kadastro Paftalarının hatalarının giderilmesi ve yenilenmesi ile ilgili yürürlükte olan 2859 sayılı Kadastro Paftalarının Yenilenmesi Hakkındaki Kanun, 3402 Sayılı Kadastro Kanunu 41. maddesi uygulamaları, 2012/15 sayılı genelge kapsamında yapılan Sayısallaştırma uygulamaları ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu 22-A maddesi uygulamaları kapsam ve içerik açısından pafta zemin uyumunu yansıtmada yetersiz olan ve paftaların hatalarının giderilmesinden öteye geçemeyen çalışmalardır. Ülkemizde kadastro çalışmaları birkaç birim dışında tamamlanmıştır. Ancak alan olarak henüz tamamlanmamıştır. Harici satış, ifraz ve taksimlerin, taşınmaz kullanımında meydana gelen değişikliklerin, yapılaşmalar ve intikallerin yenileme uygulamalarında kadastroya yansıtılamamasından dolayı kadastromuz güncelliğini her geçen gün kaybetmektedir. 32 Turkey, 20-24 April 2015. 16
Kadastro yenileme çalışmalarının paftaların yenilenmesinden ziyade, ikinci kadastro kapsamında kapsam ve içeriğinin genişletilerek yapılması gerekmektedir. Türkiye nin 2023 hedeflerine ulaşma yolunda zamanı ve maddi kaynakları yerinde kullanması zorunluluktur. İkinci kadastro için gerekli hukuki ve teknik altyapı oluşturulurken bir yandan da kadastro paftalarının hatalarının giderilerek yenilenmesi çalışmalarına devam edilmesi gerekmektedir. Bundan sonra yapılacak kadastro çalışmaları, yalnızca kadastro paftalarının teknik yönden hatalarının giderilerek yenilenmesine yönelik değil, aynı zamanda günümüzde ve gelecekte, kadastrodan beklentiler göz önüne alınarak taşınmazlar için grafik ve grafik olmayan her türlü verinin (konum, verim, ekonomik değer, yapılaşma, topoğrafik yapı vb.) toplanması ve mekanla ilişkilendirilmesini düzenleyen, ikinci kadastro çalışmalarının yapılması gerekmektedir. 3402 sayılı Kadastro Kanunu kadastronun amacını, Türk Medeni Kanununun öngördüğü tapu sicilini kurmak ve mekansal bilgi sisteminin alt yapısını oluşturmak, olarak tanımlamaktadır. Türkiye kadastrosunun çağını yakalayabilmesi için taşınmazların hukuki ve geometrik durumunun tespiti ve devlet güvencesi altına alınması yanında, Konumsal Bilgi Sistemlerine altlık olması için de doğru, güncel ve kaliteli verilerden oluşması gerekmektedir. 33 TEŞEKKÜRLER Harun Reşit OĞUR Konya Kadastro Müdürlüğü / Ereğli Kadastro Birimi Kontrol Mühendisi E-mail: harun.resit.ogur@gmail.com 34 Turkey, 20-24 April 2015. 17