MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI YAYIN NO: 213-3 ARALIK 212 1 Dış ticaret hacmindeki azalışta ithalat belirleyici 4 Serbest Bölgedeki ticari faaliyetlerdeki artış istihdama yansıdı 6 Limanda yük trafiğindeki hareketlenmelerde ithalat etkili 7 Elleçlenen yük miktarı ile beşinci, konteyner elleçlemesi ile ikinci, gemi trafiği ile dördüncü sırada 8 İlimizde ticari unvanlı işyeri sayısındaki gelişmeler Türkiye geneline göre daha olumlu 9 Mersin Uluslararası Sermayeli Şirket sayısı ile yedinci sırada DIŞ TİCARET 212 yılında Türkiye de gerçekleştirilen ihracat, geçen yıla göre %13 oranında artarak yaklaşık 153 milyar $ a yükselirken, ithalat ise oranında azalarak yaklaşık 237 milyar $ a gerilemiştir. TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 212 yılında Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracat, önceki yıla göre %8 artarak 7,6 milyar $ a yükselirken; ithalat ise %4 azalarak 13,3 milyar $ a gerilemiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı %5 den %57 ye yükselmiştir. Dış ticaret hacmi ise geçen yıla göre %,2 artarak 2,9 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde Türkiye de gerçekleştirilen ihracatın %5 i, ithalatın ise %6 sı Mersin den yapılmıştır. Dış Ticaret Göstergeleri* İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) Dış Ticaret Dengesi (Milyon $) Karşılama Oranı ($) Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları 211 212 134.97 24.842 7.1 1.339 13.888 1.237-15.935-6.879 12 %56 %5 %18 152.561 236.537 7.63 1.313 13.33 1.129-83.976-5.727 183 %65 %57 %116 Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İhracatın Dağılımı* 2. Değişim (%) %13 - %8 - -%4 -%9-1 -%17 %79 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK 11 İl genelinde sanayi sektöründe tüketilen enerji miktarı geçen yıla göre azalışta ( $) 16. 12. 8. 4. -%1 %3 -%4 %9 %7 -%,5 -%4 -%4 -%9 -%8 15 Harcamalardaki artış bütçe dengesindeki daralmada etkili oldu 16 En büyük yatırım imalat sektöründe 19 İşe başvurular ve işsizlik ödeneğine başvurular artış hızını yükseltirken, açık işler ve işe yerleştirmeler daraldı 211 212 Ocak 128.499 115.484 119.574 122.959 122.24 117.138 9.437 92.12 95.816 14.447 93.523 1.417 92.139 91.717 8.92 77.568 88.61 212 yılında Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat, 211 yılına göre azalarak 1,3 milyar $ a, ithalat ise %9 azalarak 1,1 milyar $ a gerilemiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı %18 den %116 ya yükselirken; dış ticaret hacmi ise %5 azalarak 2,4 milyar $ a gerilemiştir. Söz konusu dönemde Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracatın %17 si, ithalatın ise %9 u Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilmiştir. Mersin firmalarının gerçekleştirdiği ayı ihracatında bir önceki aya göre %4 lük artış; ithalatta ise %1 luk azalış olmuştur. Söz konusu dönemler için dış ticaretteki gelişmelere sektörel olarak baktığımızda; imalat sanayi sektörü ihracattaki artışta etkili olurken; tarım ve ormancılık ile imalat sanayi sektörleri ithalat azalışında etkili olan sektörlerdir. 212 yılı ayında Mersin firmaları ihracatı önceki yılın aynı ayına göre %8 azalarak 146 milyon $ a, ithalat ise %11 azalarak yaklaşık 13 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemler için dış ticaretteki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; ihracattaki azalışta tarım ve ormancılık; ithalatta ise imalat sanayi, toptan ve perakende ticaret ile tarım ve ormancılık sektörlerinin etkili olduğu gözlenmektedir. 92.29 126.775 115.399 138.22 14.535 159.151 146.392 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK
Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İthalatın Dağılımı* 16. ( $) 12. 8. 4. -%12 %1-6 -7 3 %1 -%14 -%12 -%16-1 %18 -%11 211 212 Ocak 93.954 82.752 89.9 89.71 114.496 85.167 137.296 1.612 14.11 127.92 13.624 89.31 97.766 98.978 86.872 68.914 98.384 98.917 96.722 86.551 82.72 114.1 115.827 12.616 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK Mersin Firmaları Bazında Dış Ticaretin Sektörel Dağılımı* Sektörler İhracat İthalat Değişim(%) 211 212 211 212 İhracat İthalat Tarım ve ormancılık 63.343.471 547.996.992 388.514.161 387.823.528 -%13 -%,2 Balıkçılık 6.588.99 3.331.48 51.2 13.552 -%49 -%74 Madencilik ve taşocakçılığı 15.779.413 19.333.193 312.197 458.137 3 %47 İmalat sanayi 681.536.832 737.994.181 82.8.471 723.723.69 %8 -%1 Gıda ürünleri ve içecek 148.729.63 182.139.6 64.576.448 5.49.874 2-2 Tütün ürünleri 22.2.76 14.376.22 695.981 55.966 -%35 -%92 Tekstil ürünleri 18.344.685 2.453.846 32.829.52 23.726.612 %11-8 Giyim eşyası 33.923.527 13.315.174 7.359.372 1.328.667 -%61 %4,3 Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler 794.72 765.177 918.384 1.96.3 -%4 %19 4.998.884 4.492.278 1.112.123 3.211.889 -%1 %189 Kağıt ve kağıt ürünleri 9.362.68 8.181.751 2.193.443 12.262.911 -%13 -%39 Basım ve yayım; plak, kaset vb. 49.564 429.696 32.864 48.18 %5 7 Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar 1.219.765 1.654.516 334.91.28 323.444.116 %36 -%3 Kimyasal madde ve ürünler 34.135.993 36.271.41 142.942.886 13.959.297 %6 -%8 Plastik ve kauçuk ürünleri 83.622.64 91.912.429 6.96.664 7.7.884 %1 %1 Metalik olmayan diğer mineral ürünler 15.92.594 112.245.93 21.437.749 21.825.313 %6 Ana metal sanayi 26.386.823 4.797.549 12.54.773 9.35.52 %55-8 Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat Büro, muhasebe ve bilgi işleme makineleri Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazlar Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları 77.194.377 81.299.64 2.261.21 6,158.795 %5 -%7 92.47.611 92.97.499 96.16.771 79.567.479 %1 -%17 112.864 411.837 282.1 444.841 65 %58 3.681.11 6.916.94 6.41.543 9.25.419 %88 %41 319.421 463.11 5.535.857 3.29.716 %45 -%42 Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 1.483.2 1.412.23 4.754.555 4.566.756 -%5 -%4 Motorlu kara taşıtı ve römorklar 8.228.26 1.91.438 16.492.43 2.148.92 %32 2 Diğer ulaşım araçları 76.859 4.985.12 38.89 1.22 %65 %158 2
Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler 7.372.926 11.599.717 5.319.186 6.729.6 %57 7 Toptan ve perakende ticaret 5.93.593 4.16.664 45.818.75 17.193.416-1 -%62 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri - 42-331 - - Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmetler 26.115 5.161 175.247 2.767 -%8 -%98 Toplam 1.339.367.523 1.312.678.91 1.236.879.351 1.129.214.8 - -%9 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK İhracattaki gelişmeler ülke grupları itibariyle incelendiğinde; 212 ayında Asya ve Afrika ülkeleri ihracatında geçen yılın ayına göre artış; Avrupa ve Amerika ülkelerinde azalış olduğu gözlenmiştir. Avrupa ülkeleri içerisinde Rusya, Ukrayna ve İngiltere; Amerika ülkelerinde ise Anguilla, Hollanda Antilleri ve A.B.D. ihracat azalışında etkili olan ülkelerdir. Afrika ülkelerinde Libya, Cezayir, Etiopya ve Angola; Asya ülkelerinde Birleşik Arap Emirlikleri, Suriye ve Türkmenistan söz konusu ülke grupları ihracatındaki yukarı yönlü hareketlenmelerde etkili olan ülkelerdir. Mersin Firmaları İhracatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı 1.. %4 ($) 8.. 6.. 4.. 2.. 211 212 Değişim (%) %8 %5 %31-2 Avrupa Afrika -%16 Amerika Asya Diğer* 79.738.866 15.17.51 2.874.135 58.94.47 3.272.739 62.449.77 16.365.56 2.45.371 6.884.166 4.288.185-2 %8 -%16 %5 %31 % - -%4 *: Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri, Diğer Ülkeler, Serbest Bölgeler yer almaktadır. Kaynak: TÜİK İthalattaki gelişmeler ülke gruplarına göre değerlendirildiğinde; 212 ayında Avrupa ve Amerika ülkeleri ithalatında geçen yılın aynı ayına göre artış, Asya ve Afrika ülkelerinde ise azalış olduğu gözlenmiştir. Asya ülkelerinde Hindistan, Güney Kore ve Çin; Afrika ülkelerinde Nijerya, Mısır ve Güney Afrika ithalat azalışında payı olan ülkelerdir. Avrupa ülkelerinde Yunanistan başta olmak üzere, Ukrayna ve Almanya; Amerika ülkelerinde ise A.B.D.; Meksika ve Ekvator söz konusu ülke grupları ithalatındaki artışta belirleyici olmuştur. Mersin Firmaları İthalatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı ($) 8.. %6 %39 %4 6.. %17-4.. % 2.. -%32 -%37 - -%43 -%4 -%6 Avrupa Afrika Amerika Asya Diğer* 211 212 Değişim (%) 29.21.28 7.514.391 19.484.67 58.399.317 1.47.23 4.241.5 5.131.787 22.89.652 33.543.262 89.72 %39 -%32 %17 -%43 -%37 *: Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri, Diğer Ülkeler, Serbest Bölgeler yer almaktadır. Kaynak: TÜİK ekon@mtso.org.tr 3
AKİB İHRACAT GÖSTERGELERİ AKİB in açıklamış olduğu ihracat rakamlarına göre; 212 yılında Birlik bazında ihracatta geçen yıla göre %4 artış, Mersin firmalarında ise %6 azalış olduğu görülmektedir. 212 yılı ayında Birlik bazında ihracat, geçen yıla göre aylık bazda %4 azalarak yaklaşık 1,2 milyar $ a; Mersin firmaları ihracatı ise %14 azalarak yaklaşık 143 milyon $ a gerilemiştir. Birlik bazında ihracat azalışında tarım, sanayi ve madencilik sektörleri; Mersin firmaları bazında ise tarım sektörü ihracat azalışında etkili olmuştur. Hem Birlik, hem de Mersin Firmaları bazında ihracat azalışında tarım sektörü içerisinde yaş meyve ve sebze; hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri etkili olurken, Birlik bazında ihracat içerisinde önemli payı olan sanayi mamullerinden çelik; Mersin Firmaları bazında ise tekstil ve hammaddeleri ihracat azalışlarında payı olan diğer alt sektörlerdir. Sektörel Bazda İhracat Rakamları ( $) Sektörler I. Tarım A. Bitkisel Ürünler B. Hayvansal Ürünler C. Ağaç Ve Orman Ürünleri II. Sanayi A. Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler B. Kimyevi Maddeler Ve Mamulleri C. Sanayi Mamulleri III. Madencilik Toplam Birlik Bazında Mersin Firmaları Değişim 211 212 (%) 211 212 3.25.25 2.411.949 191.591 421.485 9.41.725 752.334 5.221.327 3.437.64 151.6 12.587.35 3.15.869 2.259.854 255.146 5.869 9.914.29 87.52 5.942.123 3.11.647 159.618 13.89.777 -%,3 -%6 %33 %19 %5 %16 %14 -%1 %5 %4 939.155 888.587 24.388 26.179 447.88 36.978 89.131 321.772 1.934 1.397.969 951.776 887.338 37.894 26.544 349.31 17.119 77.44 254.742 11.176 1.312.253 Değişim (%) %1 -%,1 %55 %1-2 -%54 -%13-1 -%6 Not: 7.12.1998 tarih ve 672 sayılı talimat gereğince (transit ve reexport ticaret, bedelsiz ihracat, geçici ihracat sınır ve kıyı ticareti, mahrecine iade, geçici kabul ile Irak transit ihracat) değerleri dahil değildir. Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği AKİB Birlik ve Mersin Firmaları Bazında İhracatın Aylara Göre Dağılımı 1.4. 1.2. 1.. ( $) 8. 6. 4. 2. Ocak 11 Ocak 12 Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Birlik Bazında Mersin Firmaları MERSİN SERBEST BÖLGESİ 212 yılının ayı sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi nde toplam 7.829 kişi istihdam edilmektedir. 211 yılı ayına göre istihdam artmıştır. 339 u yerli, 33 ü yabancı ve 49 u yerli-yabancı ortaklığı olmak üzere toplam 421 firma faaliyette bulunmaktadır. Faaliyette bulunan firma sayısının, önceki yılın ayına göre arttığı görülmektedir. Yatırım harcamalarının dağılımına bakıldığında; %93 ünün Türkiye den bölgeye, %7 sinin ise yurtdışından bölgeye yapıldığı görülmektedir. 4
Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacmi 45. 4. 35. 3. 25. %73 %55 %47 %48 %4 %74 %65 %36 %6 4 %55 %4 ( $) 2. 15. 1. 5. Ocak Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü 211 212 Serbest bölgedeki ticari faaliyetler sanayi sektörü içerisinde önemli ağırlığa sahip olan işlenmiş petrol ürünleri alt sektörü haricinde değerlendirildiğinde; yılın ilk yarısında ve son çeyreğinde sanayi sektöründeki ticari hareketlenmelerin etkisiyle geçen yılın üzerinde bir seyir izlediği gözlenirken; üçüncü çeyrekte ise tarım sektöründeki ticaret hacminin azalması ile bir önceki yılın aynı döneminin altında kaldığı görülmektedir. Serbest bölge ticaret hacmindeki gelişmeler sanayi sektöründeki işlenmiş petrol ürünleri alt sektörü dâhilinde incelendiğinde; yılın ilk iki çeyreğinde yukarı yönlü, son iki çeyreğinde ise aşağı yönlü hareketlenmeler olduğu gözlenmektedir. Ticari faaliyetlerdeki söz konusu gelişmede işlenmiş petrol ürünleri alt sektörü etkili olmuştur. Belirtilen sektör haricinde yıllık bazda bölgedeki ticaret hacmi geçen yıla göre %15 artmıştır. Bölgedeki ticaretin ülkeler bazında dağılımı incelendiğinde; ticaret hacmi içerisinde önemli ağırlığa sahip olan AB ülkelerinin ticaret hacmindeki artışın yerini azalışa bıraktığı, Türkiye ve İslam ülkelerinin ise yavaşladığı görülmektedir. Mersin Serbest Bölgesi nde Ticaret Hacminin Sektörel Dağılımı 212 %15 %,6 %84 Tarım Grubu (%) Madencilik ve Taşocakçılığı Grubu 211 5 %,6 %75 Sanayi Grubu Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacminin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı ( $) 2.. 1.6. 1.2. 8. 4. AB Ülkeleri -%43 -%1 Diğer OECD Ülkeleri -%52 Diğer Avrupa Ülkeleri -%1 %11 3 Türk Cumhuriyetleri Eski S.S.C.B. İslam Ülkeleri -%3 Diğer Ülkeler 5 Türkiye %3 5 %15 %1 %5 % -%5 -%1 211 212 Değişim (%) 869.63 228.3 3.623 83.598 177.998 588.636 462.677 1.32.77 496.136 224.624 1.722 83.111 196.97 722.775 45.771 1.656.2 -%43 -%1 -%52 -%1 %11 3 -%3 5 Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü ekon@mtso.org.tr 5
LİMAN FAALİYETLERİ Liman başkanlıkları bazındaki istatistiklere göre; 212 yılında Mersin ili elleçlenen yük miktarı; önceki yıla göre 1 artarak 3.746.922 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu artışta başta ithalat olmak üzere ihracat yükleri etkili olmuştur. Yük trafiğinde geçen yıla göre yükleme tonajı %5 artarak 1.68.498 seviyesine; boşaltma tonajı ise %32 artarak 2.66.424 seviyesine yükselmiştir. 212 yılında Mersin Liman Başkanlığı tarafından elleçlenen yük miktarı ile, Türkiye genelindeki liman başkanlıkları içerisinde 5. sırada yer almaktadır. Yük trafiğindeki gelişmeler üçer aylık dönemler itibariyle incelendiğinde; yılın ilk üç ayında elleçlenen yük miktarının geçen yılın aynı dönemine göre önemli bir değişim göstermezken, ikinci çeyrekte ayındaki ithal yüklerindeki artışın etkisiyle %48 lik bir artış kaydetmiştir. Yılın üçüncü çeyreğinde yük trafiği artış hızı yavaşlamış olsa da geçen yılın üzerinde bir seyir izlediği, son çeyrekte ise ayı ithal yüklerindeki hareketlenmenin etkisiyle 7 artış gösterdiği gözlenmiştir. Yük trafiğinde yükleme tonajı ayında önceki yılın aynı ayına göre %16 artarak 1.54.817 ton, boşaltma %124 artarak 2.859.73 ton seviyesinde gerçekleşmiş ve toplam yük trafiği ise %79 artarak 3.913.89 ton seviyesine yükselmiştir. Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yüklerin Dağılımı (Ton) 35.. 3.. 25.. 2.. 15.. %34 %4 1 %45 %4 %35 %3 5 1.. 5.. %1 %6 Dahili İhracat İthalat Transit Toplam %15 %1 %5 % 211 1.434.56 9.699.79 14.94.216 19.497 25.338.9 212 1.445.599 1.249.336 18.898.491 153.496 3.746.922 Değişim (%) %1 %6 %34 %4 1 Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yük Miktarı 5.. 4.. (Ton) 3.. 2.. 1.. 211 212 Ocak Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Mersin Liman Başkanlığı bazında 212 yılında ihracattaki gelişmeler değerlendirildiğinde; Ocak, ve ayları haricinde ihracat edilen yük miktarının geçen yılın üzerinde gerçekleştiği, önceki yıla kıyasla %6 oranında artış kaydettiği görülmektedir. Söz konusu dönemde ihracattaki artışta makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler, tarım ürünleri ve canlı hayvanlar, cevher ve metal atıkları yük gruplarındaki artış etkili olmuştur. 212 yılının ayında ise ihraç yükleri makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler; ham ve üretilmiş mineraller, inşaat malzemeleri; cevher ve metal atıkları yük gruplarındaki yukarı yönlü hareketlenmelerin etkisiyle önceki yılın aynı ayına göre %17 artış kaydetmiştir. 6
212 yılı için ithalattaki gelişmeler değerlendirildiğinde;, ve ayları haricinde ithal edilen yük miktarı geçen yılın üzerinde gerçekleştiği, önceki yıla kıyasla %34 oranında artış kaydettiği görülmektedir. Söz konusu dönemde ithalattaki artışta başta makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler olmak üzere, gıda maddeleri ve hayvan yemleri ile gübreler yük gruplarındaki artış etkili olmuştur. 212 yılının ayında ise ithalat yükleri makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler, yük grubundaki artışın etkisiyle önceki yıla göre %134 artış kaydetmiştir. Mersin Liman Başkanlığı bazında transit ve dahili taşımacılık yüklerindeki gelişmeler incelendiğinde; 212 yılında transit taşımacılık yüklerinde geçen yıla göre %4, dahili taşımacılıkta ise %,8 artış olduğu görülmektedir. 212 yılı ayında ise transit taşımacılık önceki yıla göre %33 oranında artış, dâhili yük taşımacılığında %9 oranında azalış kaydedilmiştir. Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında İthalat-İhracat Yük Miktarı 4.. 3.5. 3.. 2.5. (Ton) 2.. 1.5. 1.. 5. Ocak-11 Ocak-12 Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı İhracat İthalat Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Konteyner Trafiği 6. 55. 5. 45. (TEU) 4. 35. 3. 25. 2. Ocak-11 Ocak-12 Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Yükleme Boşaltma 212 yılında konteyner adeti bazında (TEU), geçen yıla göre %11 oranında artış gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde Mersin Liman Başkanlığı, Türkiye genelinde en fazla konteyner elleçlemesi yapılan liman başkanlıkları içerisinde 2. sırada yer almaktadır. Söz konusu dönemde Mersin liman tesislerine operasyon için 4.936 adet gemi uğramış olup, bu sayı önceki yıla göre lik artışı ifade etmektedir. Belirtilen dönemde Türkiye genelinde liman başkanlıkları bazında limanlara uğrayan gemi sayısına göre Mersin 4. sırada bulunmaktadır. ekon@mtso.org.tr 7
MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER TOBB tarafından açıklanan açılan kapanan şirket istatistikleri incelendiğinde; 212 yılında Türkiye genelinde kurulan şirket ve kooperatif sayısı geçen yılın aynı dönemine geçen yıla göre 7, Mersin de ise %34 azalmış; ticaret unvanlı işyeri sayısı Türkiye genelinde %12, Mersin de 3 artmıştır. Aynı dönem içinde kapanan şirket ve kooperatif sayısı Türkiye genelinde %7; Mersin de %3 artmış; gerçek kişi ticari işletme sayısı Türkiye genelinde 2, Mersin de %33 azalmıştır. Söz konusu dönemde Mersin ile Türkiye genelindeki gerçekleşmeler kıyaslandığında İlimizdeki açılan kapanan şirket ve kooperatif sayısındaki gelişmelerin Türkiye geneline göre daha olumsuz olduğu gözlenirken, ticari unvanlı işyerlerindeki gelişmelerde ise Mersin, açılan işyeri sayısı ile Türkiye nin üzerinde, kapanan işyeri sayısı ile Türkiye genelindeki azalışın altında kalmıştır. İlimiz; 212 yılında Türkiye genelinde yeni açılan firma sayısına göre %1,4 lük payla 13. sırada; kapanan firma sayısına göre %1,2 lik payla 18. sırada yer almaktadır. 212 yılı ayı sonu itibariyle MTSO ya kayıtlı üye sayısı 22.422 ye ulaşmıştır. Değişim Değişim Değişim 211 212 211 212 211 212 211 212 (%) (%) (%) Şirketler ve Kooperatifler Açılan 4.467 3.139 Kapanan 1.995 2.46 Ticari Unvanlı İşyerleri Açılan Kapanan Kaynak: TOBB 5.573 3.266 4.836 3.468 -%3 1 -%13 %6 Türkiye 54.442 14.991 6.43 41.13 Ocak- 39.764 16.63 67.455 31.915-7 %7 %12-2 83 21 62 24 53 33 5 29 -%36 %57 -%19 1 Mersin 983 21 73 428 Ocak- 652 273 91 285 Değişim (%) -%34 %3 3 -%33 Aylar İtibariyle MTSO ya Yeni Kayıt - Terkin Yaptıran Firmaların Dağılımı 18 12 Yeni Kayıt Yaptıran Firma Sayısı 16 14 12 1 8 6 4 2 Ocak 11 Ocak 12* 1 8 6 4 2 Terkin Yaptıran Firma Sayısı *: 212 yılı Ocak ayında terkinlerdeki artışın sebebi, durumu münfesih olan şirketlerin, Oda kaydından silinmesidir. Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yeni Kayıt Terkin MTSO ya Kayıtlı Üyelerin Hukuki Statülerine Göre Dağılımı Anonim Şirketler 1.385; %6 Kooperatifler 754; %3 Yabancı Sermayeli Şirketler 699; %3 Kollektif Şirketler 97; %1 Limited Şirketler 12.862; %57 Hakiki Şahıs Firmaları 6.597; 9 Komandit Şirketler 9; % Vakıf, Dernek İşl. ve Kamu Kuruluşları 19; %.1 Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 8
MTSO Tır Karnesi, Geçiş Belgesi ve Sayısal Takograf İstatistikleri (Adet) Tır Karnesi* Geçiş Belgesi Sayısal Takograf Türkiye Mersin 211 212 Değişim (%) 211 212 Değişim (%) 674.315 89.342 21.62 654.75 876.599 34.569 -%3 - %6 6.644 26.42 2.16 61.146 28.124 3.538 %1 %8 %68 *: 4, 6, 14, 2 Yapraklı Karneler Toplam Kaynak: TOBB, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 212 yılında TOBB Ticaret ve TIR Dairesi Başkanlığı nın verilerine göre; Türkiye genelinde verilen Tır Karnesi sayısında geçen yıla göre %3, geçiş belgesi sayısında azalış, sayısal takograf sayısında ise %6 artış görülmektedir. Söz konusu dönemde Mersin Ticaret ve Sanayi Odası ndan verilen Tır Karnesi sayısı ise, geçen yıla göre %1; geçiş belgesi sayısı %8, sayısal takograf sayısı %68 artış göstermiştir. Yılın ilk beş ayında Odamız tarafından verilen tır karnesi sayısı geçen yılın altında seyir izlese de, - döneminde geçen yılın üzerinde gerçekleştiği, ayında ise geçen yıl ile yaklaşık aynı seviyelerde olduğu gözlenmiştir. Geçiş belgesi sayısı, ve ayları haricinde, takograf sayısı ise ayı haricinde önceki yılın üzerinde gerçekleşmiştir. 212 yılı ayında geçen yılın aynı ayına göre verilen tır karnesi sayısı %,1, sayısal takograf sayısı %19 artış gösterirken, geçiş belgesi sayısı ise %18 artmıştır. MTSO Tır Karnesi ve Geçiş Belgesi Sayısının Aylar İtibariyle Dağılımı 7. 6. 5. (Adet) 4. 3. 2. 1. Ocak 11 Ocak 12 Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Geçiş Belgesi Tır Karnesi ULUSLARARASI SERMAYELİ ŞİRKETLER Ekonomi Bakanlığı tarafından açıklanan geçici verilere göre; 211 yılının ayı sonu itibariyle Mersin de faaliyet gösteren uluslararası sermayeli şirket sayısı 514 iken, 212 yılının söz konusu döneminde bu rakam 534 dür. Mersin, Türkiye de bulunan uluslararası sermayeli şirketlerin illere göre sıralamasında %1,7 lik payla yedinci sırada yer almaktadır. Söz konusu dönemde Mersin de faaliyet gösteren uluslararası sermayeli şirketlerin sektörel dağılımı incelendiğinde; %47 si toptan ve perakende ticaret, %14 ü ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri ve %11 i imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri ve içecek imalatı birinci sırada yer alırken, bunu sırasıyla tekstil ürünleri, kimyasal madde ve ürünlerin imalatı ve mobilya imalatı; başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalat izlemektedir. Mersin de faaliyet gösteren uluslararası sermayeli şirketlerin ülke gruplarına göre dağılımı incelendiğinde; %49 u Yakın ve Ortadoğu, 8 i AB, %1 u ise Diğer Asya ülkeleri ortaklı şirketlerdir. Ülke grupları içerisinde yer alan Irak, Almanya ve Suriye ortaklı şirketler, Mersin de faaliyet gösteren uluslararası sermayeli şirketler arasında ilk sırada yer almaktadır. ekon@mtso.org.tr 9
Mersin deki Uluslararası Sermayeli Firmaların Sektörlere Göre Dağılımı* Sektör 31.12.211 31.12.212 Tarım, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık 18 21 Madencilik ve Taşocakçılığı 12 13 İmalat Sanayii 61 6 Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı 2 2 Tekstil Ürünleri İmalatı 5 5 Kimyasal Madde Ve Ürünlerin İmalatı 4 5 Mobilya İmalatı; B.Y.S. Diğer İmalat 4 4 Diğer İmalat 28 26 Elektrik, Gaz ve Su 4 3 İnşaat 4 45 Toptan ve Perakende Ticaret 244 251 Oteller ve Lokantalar 19 19 Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri 7 74 Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 39 4 Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri 7 8 Toplam 514 534 *:Geçici veriler Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Mersin deki Uluslararası Sermayeli Firmaların Ülke Gruplarına Göre Dağılımı* Ülke Grupları 31.12.211 31.12.212 AB Ülkeleri 144 149 Almanya 6 61 Belçika 18 19 Hollanda 14 15 Diğer AB Ülkeleri 52 54 Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) 17 18 Afrika Ülkeleri 1 9 Kuzey Amerika 26 25 A.B.D. 2 19 Kanada 6 6 Orta ve Güney Amerika, Karayipler 11 11 Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri 248 262 Irak 133 139 Suriye 33 38 Lübnan 22 2 Diğer 6 65 Diğer Asya 55 56 Diğer Ülkeler 3 4 Toplam 514 534 *:Geçici veriler Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı TİCARET BORSASI 212 yılında Mersin Ticaret Borsası işlem hacmi geçen yıla göre artış göstererek 2.85.832.281. seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu dönemde borsada işlem gören ürün sıralamasında bakliyat ve mamulleri ilk sırada yer alırken; onu sırasıyla yaş meyveler ile hububat takip etmektedir. 212 yılı ayında ise Mersin Ticaret Borsası işlem hacminin geçen yılın ayına göre artış göstererek 342.586.863 seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir. ayında işlem gören ürünler içerisinde yaş meyveler, bakliyat ve mamulleri ile hububat ilk sırada yer almaktadır. 1
Mersin Ticaret Borsası nda İşlem Gören Ürünlerin Paylarına Göre Dağılımı ( ) %35 %3 5 (%) %15 211 212 %1 %5 % Yaş Meyveler Bakliyat ve Hububat Muhtelif Gıda Diğer Mamulleri Maddeleri Kaynak: Mersin Ticaret Borsası ENERJİ 212 yılında Mersin de tüketilen enerji miktarı, geçen yıla göre %5 artarak 2.748.63.71 kwh olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde kullanım alanlarına göre tüketilen enerji miktarı incelendiğinde; %42 si meskenler, 8 i sanayi, %12 si ticarethaneler tarafından tüketilmiştir. 212 yılında sanayi sektöründe tüketilen enerji, geçen yıla göre %3 azalarak 756.276.499 kwh olarak gerçekleşmiştir. Mersin İli Elektrik Tüketiminin Kullanım Alanlarına Göre Dağılımı (MWh) 3.. 2.5. 2.. 1.5. 1.. 5. -%3 %6 Sanayi Ticarethaneler Meskenler Diğer Toplam %8 %8 %5 %1 %8 %6 %4 % - -%4 Kaynak: Toroslar EDAŞ 211 212 Değişim (%) Organize Sanayi Bölgesi Elektrik Tüketimi ( kwh) 3. 25. 2. 15. 1. 5. %8 %1 %8 Ocak %6 %12 %19 5 %47 %71 %53 %81 %52 211 212 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü ekon@mtso.org.tr 11
Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi nde tüketilen enerji miktarı; 212 yılında geçen yıla göre %33 artmıştır. 212 yılı ayında tüketilen enerji miktarı, bir önceki aya göre %6 azalış; 211 yılının aynı ayına göre %52 artış göstermiştir. Bölgede aylık bazda enerji tüketimi artış hızının ayından itibaren yükselmesinde, söz konusu dönem itibariyle MTOSB Gelişme Alanı nda yer alan firmaların faaliyete geçmesinin etkisi olduğu gözlenmiştir. Doğalgaz tüketiminde ise 212 yılında geçen yıla göre artış, ayında bir önceki aya göre %1, önceki yılın aynı ayına göre ise %1 artış olduğu görülmektedir. Organize Sanayi Bölgesi Doğalgaz Tüketimi ( sm 3 ) 16. 12. 8. 4. %8 %1 %8 %1 Ocak %11 -%,4 -%5 - -%,4 -%6 %1 -%3 211 212 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü MERSİN-TARSUS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ 212 yılının ayı sonu itibariyle; Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi nde bulunan 198 sanayi parselinin tamamı tahsis edilmiştir. Söz konusu dönemde yatırıma yönelen firmaların 118 i üretime geçmiş, 29 u inşaat halinde, 17 si proje safhasındadır. Bölgede üretime geçen firmaların sektörel olarak dağılımı incelendiğinde; ağırlıklı olarak imalat sanayi içerisinde; gıda ürünlerinin imalatı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç), kimyasallar ve kimyasal ürünlerin imalatı olduğu görülmektedir. Yatırıma Yönelen Firmaların Dağılımı 12 1 8 6 4 2 Üretime Geçen İnşaat Halinde Proje Safhasında 211 212 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü MTOSB de Üretimde Olan Firmaların Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı Faaliyet Adı Firma Sayısı Madencilik ve Taş Ocakçılığı 2 İmalat 13 Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri 1 İnşaat 2 Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı 5 Ulaştırma ve Depolama 1 Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 2 Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler 1 İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri 1 Toplam 118 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 12
MTOSB de İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Dağılımı Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ 212 ayı sonunda Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi nde yer alan firma sayısı 53 e ulaşmıştır. Firmaların sektörel dağılımında yazılım ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla makine ve tasarım alanında faaliyet gösteren firmalar takip etmektedir. Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Yer Alan Firma Sayısı 6 5 4 3 2 1 53 37 3 22 17 28 29 21 211 212 Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Yer Alan Firmaların Sektörel Dağılımı Tasarım %9 Biyoteknoloji Kimya Gıda %4 Medikal Makine %17 Yazılım %56 Mekatronik Otomotiv Tıp %4 Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. ekon@mtso.org.tr 13
Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi bünyesinde 23 ü AR-GE, 39 u destek personeli olmak üzere toplam 242 personel istihdam edilmektedir. İstihdamın eğitim düzeyine göre dağılımında lisans, meslek lisesi ve ön lisans mezunları önemli paya sahiptir. Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesinde İstihdamın Eğitim Düzeyine Göre Dağılımı Yüksek Lisans %12 Yard. Doç Doktora %4 Doçent Profesör %1 İlköğretim %,4 Meslek Lisesi %15 Lisans %43 Meslek Yüksek Okulu %5 Önlisans %13 Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. Lisans Öğrencisi 212 yılı ayı sonu itibariyle bölgedeki AR-GE projesi faaliyetlerine bakıldığında; projelerin 19 adeti tamamlanmış olup, 29 adeti tamamlanmamış ve 72 adeti ise yürütülmeye devam edilmektedir. 211 yılının aynı dönemine göre devam eden proje sayısında önemli bir değişim olmazken; tamamlanan proje sayısında artış olduğu görülmektedir. Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Bünyesindeki Ar-Ge Projelerinin Dağılımı 12 1 8 6 4 2 Tamamlanan Proje Sayısı Devam Eden Proje Sayısı Tamamlanamayan Proje Sayısı 211 82 212 19 71 29 72 29 Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. TURİZM BİLGİLERİ İlimiz Deniz Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Ziyaretçi Sayısı Yabancı Yerli Toplam Giriş Çıkış Giriş Çıkış Giriş Çıkış Ocak- Değişim (%) Değişim (%) 211 212 211 212 618 684 5.136 6.28 5.754 6.964 1.426 1.237 5.979 7.159 7.45 8.396 131% 81% 16% 14% 29% 21% 21.4 21.58 94.184 12.834 115.188 124.342 22.33 22.435 95.123 13.22 117.426 125.655 %6 %4 %1 %,4 %1 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 14
212 yılında İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçilerin sayısı geçen yıla göre ; çıkış yapan ziyaretçilerin ise %1 arttığı gözlenmiştir. 212 yılı ayında ise önceki yılın aynı ayına göre İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan yerli ve yabancı ziyaretçi sayısı 9; çıkış yapanların sayısı ise 1 artmıştır. Aylık bazda yabancı girişler incelendiğinde; 211 ayına göre yabancı girişler %131 artmıştır. Söz konusu artışta AB ülkeleri ile Ortadoğu ülkeleri etkili olmuştur. Artışta ülke bazında Lübnan ve Suriye den gelen ziyaretçilerin önemli payı olduğu görülmüştür. Mersin Deniz Sınır Kapılarından Giriş Yapan Yabancı Ziyaretçilerin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı Ülke Grupları 211 212 Değişim (%) Avrupa 14.44 13.642 -%6 Afrika 68 49-8 Amerika 25 214 %4 Asya 5.984 7.65 8 Okyanusya ve Kutup Bölgeleri 138 14 %1 Diğer Ülkeler 169 68 6 Toplam 21.4 22.33 %6 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü PROTESTO EDİLEN SENETLER Mersin de protesto edilen 2. ve üzeri tutarındaki senet sayısı 212 yılının ayında geçen yıla göre %41 artarak 1.179 adete, 212 yılında ise geçen yıla göre %31 artarak 11.831 adate yükselmiştir. 212 yılında Türkiye de protesto edilen senet tutarının %1 i Mersin kaynaklıdır. Söz konusu dönemde Mersin, protesto edilen senet sayısına göre iller arasında 1.sırada, tutarına göre ise 13.sırada yer almaktadır. Mersin İli Protesto Edilen Senet Tutarlarının Aylar İtibariyle Dağılımı ( ) ( ) 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 211 212 Ocak 5.96 6.256 3.884 5.146 1.698 6.19 4.458 5.487 4.533 7.649 5.34 7.718 5.429 7.99 4.514 7.738 5.33 1.983 5.195 7.83 6.164 12.389 6.11 11.798 Kaynak: T.C. Merkez Bankası MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ 212 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri önceki yıla göre %13 oranında artarak yaklaşık 3 milyar ye ; gelirler ise artarak yaklaşık 6 milyar ye yükselmiştir. Söz konusu dönemde bütçe fazlası önceki yıla göre %7 azalarak yaklaşık 3 milyar olarak gerçekleşmiştir. 212 yılında bütçe gelirlerinin %95 ini vergi gelirleri oluştururken, harcamaların ise %56 sını personel harcamaları oluşturmaktadır. 212 yılında bütçe gelirleri içerisinde yer alan vergi gelirleri tahsilâtı, önceki yıla göre oranında artmıştır. Söz konusu dönemde, vergi gelirleri içerisinde yer alan, uluslar arası ticaret ve muamelelerden alınan hem vergi tahsilâtında; hem de ithalde alınan katma değer vergisinde ise %7 lik eşit oranlarda artış olduğu görülmektedir. ekon@mtso.org.tr 15
Mersin İli Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ( ) Harcamalar Personel Giderleri Sosyal Güv. Kur. Devlet Primi Mal ve Hizmet Alımı Cari Transferler Sermaye Giderleri Sermaye Transferi Borç Verme Gelirler 1-Genel Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri Alınan Bağış ve Yardımlar Faizler, Paylar ve Cezalar Sermaye Gelirleri 2-Özel Bütçe Bütçe Dengesi 211 212 Değişim (%) 2.634.59 1.41.822 258.7 46.424 119.642 414.68 22.929 2.14 5.855.5 5.815.835 5.568.1 6.846 695 182.951 3.333 39.215 3.22.541 2.976.62 1.666.153 298.271 34.56 122.45 525.642 2.933 2.611 5.968.168 5.92.255 5.693.91 6.183-161.574 4.588 47.913 2.991.548 %13 %18 %16 -%16 7 -%9 %3 -%1 - -%12 %38 2 -%7 Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel bütçe vergi gelirlerinin tahakkuk ve tahsilâtının illere göre dağılımı incelendiğinde; 211 yılında toplam tahsilât içinde,2 lik payla 6.sırada yer alan Mersin, 212 yılında da, lık payla yerini korumuştur. 212 yılında Mersin, uluslar arası ticaret ve muamelelerden alınan vergiler düşüldükten sonraki vergi tahsilâtında iller arasında ise yedinci sırada yer almaktadır. YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ 212 yılında, Mersin de öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,1 milyar olan toplam 95 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 2.282 kişilik istihdam öngörülmektedir. Söz konusu dönemde yatırım teşvik belgelerine öngörülen 1.1milyar lik tutarın %15 i hizmet sektörü, %73 ü imalat sektörü, %8 i enerji sektörü, %3 ü madencilik ve %1 i tarım sektöründedir. Söz konusu dönemde öngörülen 2.282 kişilik istihdamın ise %42 si hizmetler, %46 sı imalat, si enerji, %6 sı madencilik ve %4 ü tarım sektöründedir. Yatırım Teşvik Belgelerinin Dağılımı Türkiye Mersin 211 212 211 212 Belge Sayısı (Adet) 4.52 4.365 83 95 Sabit Yatırım (Milyon ) İstihdam 56.48 128.84 57.771 149.498 52 1.388 1.111 2.282 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Mersin İli Yatırım Projelerinin Yatırım Tutarlarına Göre Sektörel Dağılımı Mersin İli Yatırım Projelerinin İstihdama Göre Sektörel Dağılımı Tarım %4 İmalat %73 Hizmetler %15 Madencilik %3 Hizmetler %42 Madencilik %6 Tarım %1 Enerji %8 Enerji İmalat %46 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 16
2 31 212 Tarihleri Arasında Düzenlenen 335 Sayılı Karar Kapsamındaki Teşvik Belgeleri İstatistikleri 2-31 Dönemi Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörel Dağılımı Enerji Hizmetler İmalat Madencilik Belge Adedi Sabit İstihdam Yatırım (Kişi) (Milyon ) Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon ) İstihdam (Kişi) Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon ) İstihdam (Kişi) Belge Adedi Sabit İstihdam Yatırım (Kişi) (Milyon ) Türkiye Mersin 211 114 7.476 2.11 657 9.177 22.394 1.258 1.298 34.56 129 546 2.232 212 15 6.325 1.775 688 8.948 39.69 1.557 2.873 5.7 176 1.461 5.919 211 - - - 1 45 191 2 125 293 5 19 58 212 1 19-19 82 522 33 745 878 4 23 55 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Yeni teşvik sistemi kapsamında 2-31 212 tarihleri arasında Türkiye genelinde düzenlenen yatırım teşvik belge adedi 211 yılının aynı dönemine göre %17 lik artışla 2.526 adede, öngörülen sabit yatırım tutarı %37 lik artışla 37,6 milyar ye, istihdam ise %6 lık artışla 98.3 kişiye ulaşmıştır. Yatırım teşvik göstergelerindeki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; Türkiye genelinde imalat ve öncelikli yatırım konuları arasında yer alan madencilik sektöründe geçen yıla göre önemli artışlar, enerji sektöründe azalış olduğu, hizmetler sektöründe düzenlenen belge adedi ve öngörülen istihdamda artışa karşın, öngörülen sabit yatırım tutarında ise azalış olduğu gözlenmiştir. Belirtilen dönemde Türkiye genelinde düzenlenen 2.526 teşvik belgesinin 1.82 si genel, 1.426 sı bölgesel, 17 si büyük ölçekli, 1 adedi ise stratejik yatırım mahiyetine sahiptir. Aynı dönem için Mersin de düzenlenen yatırım teşvik belge adedi 211 yılına göre %63 lük artışla 57 adede, öngörülen sabit yatırım tutarı %36 lık artışla 869 milyon ye, istihdam ise %168 lik artışla 1.455 kişiye ulaşmıştır. Teşvikli yatırımların sektörel dağılımına bakıldığında; yatırımlar içerisinde ağırlıklı paya sahip olan imalat ve hizmetler sektörlerinde artış kaydedildiği; madencilik sektöründe öngörülen sabit yatırım tutarındaki artışa karşın, belge adedi ve öngörülen istihdam bazında azalış gözlenmiştir. İlimizde düzenlenen teşvik belgesinin 19 u genel, 38 i bölgesel mahiyete sahiptir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin dağılımı bölgesel bazda incelendiğinde; İlimizin de içinde yer aldığı 3.bölgede düzenlenen belge sayısının Türkiye geneli kapsamında düzenlenen belge sayısının %17 sine sahip olduğu gözlenmiştir. 3. Bölgede teşvik belgesine bağlanan toplam 43 yatırımın %13 ünün Mersin de olduğu ve Mersin yatırımlarının söz konusu bölge içerisindeki iller arasında üçüncü sırada yer aldığı görülmektedir. Yatırım Teşvik Belge Sayısının Bölgesel Dağılımı 5. Bölge %8 6. Bölge %11 4. Bölge %11 3. Bölge %17 2. Bölge %16 1. Bölge %37 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı ekon@mtso.org.tr 17
ULAŞTIRMA BİLGİLERİ Motorlu Kara Taşıtları Sayısı* Dönem Otomobil ¹ Minibüs Otobüs Kamyonet ¹ Kamyon ² Motosiklet Diğer ³ Toplam 211 166.497 6.43 5.217 7.516 23.913 13.3 29.14 431.617 212 18.795 6.761 5.449 75.8 26.13 134.457 29.85 459.8 *: Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariçtir. 1: Arazi taşıtları dahildir. 2: Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar.(çekici, Damperli Kamyon, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) 3: Özel amaçlı taşıtlar ve traktörleri kapsar. Kaynak: TÜİK 212 yılının ayı sonu itibariyle Mersin ilindeki motorlu kara taşıtlarının sayısı 459.8 e ulaşmıştır. İlimiz Türkiye genelinde motorlu kara taşıtları sayısına göre,7 lik payla sekizinci sıradadır. 212 de Türkiye geneli ve Mersin de trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısında geçen yılın aynı ayına göre artış, yılın on bir aylık döneminde ise geçen yıla göre azalış olduğu gözlenmiştir. 212 Ocak- döneminde Mersin ilinde toplam 24.847 adet aracın trafiğe kaydı yapılmıştır. Türkiye genelinde trafiğe kaydı yapılan araçların illere göre yoğunluk sıralamasında Mersin,,5 lik payla yedinci sırada yer almaktadır. Trafiğe Kaydı Yapılan Taşıt Sayısı Ocak- 211 212 Değişim(%) 211 212 Değişim(%) Türkiye 85.96 91.96 %8 1.12.515 997.97 -%11 Mersin 2.312 2.326 %1 29.64 24.847 -%16 Kaynak: TÜİK Mersin de Araç Satışlarının Türlerine Göre Dağılımı Araç Türü 211 212 Değişim (%) Ağır Ticari Araç 1.822 1.693 -%7 Hafif Ticari Araç 6.355 5.218 -%18 Binek Araç 12.454 11.81 -%5 Toplam 2.631 18.712 -%9 Kaynak: MODER Mersin Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği nden edinilen bilgilere göre; Mersin de 212 yılında araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre %9 azalarak 18.712 ye gerilemiştir. Söz konusu dönemde tüm araç türlerine göre satışlarda geçen yıla göre azalış olmuştur. Mersin de satılan araç sayısındaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; yılın ilk yarısında geçen yılın altında kalan satılan araç sayısının, üçüncü çeyreğinde geçen yılın üzerinde gerçekleştiği; ayında otomotiv sektöründe yılsonu kampanyalarının etkisiyle yukarı yönlü hareketlenmeler olsa da, yılın son çeyreğinde araç satışlarının geçen yılın altında kaldığı gözlenmiştir. Aylar İtibariyle Mersin de Satılan Araç Sayısı 3.5 3. 2.5 2. (Adet) 1.5 1. 5 Ocak 211 212 Kaynak: MODER 18
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ Türkiye Mersin 211 212 Değişim(%) Değişim(%) 211 212 11/1 12/11 11/1 12/11 Açık İşler 658.911 987.736 %79 %5 8.929 17.433 %183 %95 İşe Başvurular 1.397.165 2.11.56 %15 %44 33.238 53.863 4 %62 İşe Yerleştirmeler 368.96 56.262 %97 %52 4.683 9.482 %179 %12 İşsizlik Ödeneğine Başvuru 441.237 566.475 %3 8 5.96 7.58 -%11 8 Kaynak: Türkiye İş Kurumu 21-212 döneminde İlimiz işgücü piyasasındaki gelişmelere bakıldığında, Türkiye genelindeki gelişmelerle paralellik gösterdiği, 212-211 döneminde açık işler ve işe yerleştirmelerdeki artış hızının 211-21 dönemine göre daraldığı işe başvurular ve işsizlik ödeneğine başvuruların ise artış hızının yükseldiği gözlenmektedir. İlimiz işgücü piyasalarındaki göstergelerin 212 yılının ikinci yarısında yılın ilk yarısına göre ivme kazandığı görülmektedir. Mersin İli İşgücü Piyasasındaki Gelişmelerin Aylara Göre Dağılımı 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 Ocak 11 Ocak 12 Açık İşler İşe Yerleştirmeler İşsizlik Ödeneğine Başvurular 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. Ocak 11 Ocak 12 Kaynak: Türkiye İş Kurumu İşe Başvurular ekon@mtso.org.tr 19
KONUT Yapı Ruhsatı Verilen Binalara Ait Bilgiler Mezitli Belediyesi Yenişehir Belediyesi Akdeniz Belediyesi Toroslar Belediyesi Aylar Yapı Sayısı Yapı Sayısı Yapı Sayısı Yapı Sayısı 211 212 211 212 211 212 211 212 Ocak - 4-2 5 18-16 - 8-17 25 14 18 29 1 8 4 25 7 16 16 39 5 11 16 3 9 26 26 37 9 21 23 24 14 27 37 44 11 8 24 19 2 14 36 38 22 12 24 27 2 25 55 33 17 22 19 17 17 17 36 89 5 24 11 21 7 17 41 41 17 3 15 23 18 13 3 33 11 16 24 24 19 14 42 35 43 36 65 52 69 34 97 128 Toplam 141 2 225 281 23 235 434 562 Kaynak: İlgili Belediye Başkanlıkları Kullanım Amacına Göre Tamamen ve Kısmen Biten Yeni ve İlave Yapılar (Yapı Kullanım İzin Belgeleri) Aylar Kaynak: İlgili Belediye Başkanlıkları Mezitli Belediyesi Yenişehir Belediyesi Akdeniz Belediyesi İkamet Amaçlı Binalar İkamet Amaçlı Olmayan Binalar İkamet Amaçlı Binalar İkamet Amaçlı Olmayan Binalar İkamet Amaçlı Binalar İkamet Amaçlı Olmayan Binalar Ocak 115 12 274 14 9 3 74 15 184 13 7 13 124 15 157 11 7 6 69 18 87 1 1 3 89 22 162 44 1 11 6 21 188 26 12 11 128 9 172 42 8 16 18 6 352 8 15 2 122 17 267 25 3 8 74 12 228 13 25 16 81 1 174 21 12 21 78 13 54 4 35 6 211 1.264 217 2.7 22 129 196 212 1.122 17 2.785 267 153 116 212 yılında ilgili belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı, geçen yıla göre 4 oranında artarken; yapı kullanım izin belgesi verilen bina sayısı azalmıştır. Söz konusu dönemde yapı kullanım izin belgeleri baz alındığında; kullanım amacına göre binaların dağılımı incelendiğinde, ikamet amaçlı binaların sayısı %1, ikamet dışı binaların sayısının %13 oranında azaldığı görülmektedir. 2