Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON TASARIMI VE TAZE BETON Doç. Dr. Halit YAZICI http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ BİLEŞENLİ KOMPOZİT T BİR B R MALZEMEDİR. ÇİMENTO HAMURU İNERT MİNERAL DOLGU HAVA ÇİMENTO +SU VE SERBEST (HİDRATE SU ÇİMENTO) İNCE AGREGA KABA BOŞLUKLAR 4 mm KATILAR
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ BİLEŞENLİ KOMPOZİT T BİR B R MALZEMEDİR. BETON ÇİMENTO ÇİMENTO HAMURU (ÇİMENTO( + SU) AGREGA : BAĞLAYICI KATKI MADDELERİ İRİ AGREGA : YÜKLERİ TAŞIYICI İNCE AGREGA : BOŞLUKLARI DOLDURUCU SU : HİDRATASYON BAŞLATMAK + İŞLENEBİLİRLİK SAĞLAMAK KATKI İRİ (Çakıl, KırmataK rmataş,, Curuf Vb.) İNCE (Kum, Mıcır M r Tozu vb.) : İSTENEN ÖZELLİKLERİ GELİŞTİRMEK
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 1- Taze beton kütlesi k işlenebilir i olmalıdır. Beton herhangi bir zararlı segregasyona uğramadan u kalıba yerleştirilebilmeli, sıkışs ıştırılabilmeli ve perdahlama işlemleri i yapılabilmelidir. Taze betonun işlenebilirlii lenebilirliği i agrega gradasyonuna ve tane şekline, kaba ve ince agregaların n oranlarına, na, çimento ve diğer bağlay layıcı maddelerin miktarına ve kalitesine, hapsolmuş havanın n varlığı ığına, kimyasal katkı kullanımına na ve taze betonun kıvamk vamına bağlı olarak değişir. ir.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 2- Betonun kıvamk vamı yeterli olmalıdır. Kıvam basitçe e taze betonun hareket edebilme yeteneği i olarak tanımlanabilir. Betonun kıvamk vamı karışı ışımın n su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile ölçülür.
İŞLENEB LENEBİLİRLİK K DENEYLERİ Çökme deneyi VeBe deneyi Sıkıştırılabilme derecesi deneyi (Walz deneyi) Yayılma deneyi Sıkıştırma faktörü deneyi Kelly topu deneyi
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) 1 2 3 4 5
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ KIVAM -VİBRASYON İLİŞKİSİ KIVAM AZALDIKÇA BETONU YERLEŞTİRİP SIKIŞTIRMAK ZORLAŞIR, GEREKEN ENERJİ VE ZAMAN ARTAR ŞANTİYEDE GENELLİKLE ZAMAN, İNSAN VE ENERJİSİ KITTIR. BETONUN HER NOKTASI AYNI SIKIŞTIRMA İHTİMAMINI GÖREMEZ. TAM SIKIŞTIRILMAMIŞ BÖLGELERDE MAKRO VE MİKRO BOŞLUKLAR KALIR, KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUKLAR ARTAR. BOŞLUKLARLA BERABER HEM DAYANIM HEM DE DAYANIKLILIK SORUNLARI ÇIKAR BOŞLUKLU BÖLGELERDE ÇOK DÜŞÜK MUKAVEMETLER ELDE EDİLEBİLİR. KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUK VE DÜŞÜK MUKAVEMET RİSKİ ARTAR
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ KIVAM SINIFI (SLUMP DEĞER ERİ) K1 (0 5cm) Vibrasyonlu mastarlı pist, yol K2 (5-10cm) K3 (10-16cm) K4(16-22cm) K5 ( 22cm)( betonları Kalıps psız z eğimli e çatı, sömel s vb. betonlar 16cm) Bilinçli,bilgili, li,bilgili, etkin vibrasyon uygulayabilen profesyonel şantiyeler Vibratörl rlüşantiyede genel betonlar Göstermelik vibratörl rlü veya vibratörs rsüz şantiyeler, kazık k vb. elemanlar, vibratör r sığs ığmayan donatı sıklığı,...
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)
SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) 1 2 3 4 5
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Saydam Disk VeBe deneyi özellikle çok düşük d çökme değerine erine sahip (20mm den az ya da sıfır s çökme) kuru karışı ışımların n kıvamk vamını değerlendirmeye erlendirmeye yönelik y belki de en uygun deney yöntemidir. y Maksimum agrega çapının n 63mm den fazla olduğu u karışı ışımlar için i in uygun değildir VeBe deneyi aynı zamanda prekast, öngerilmeli beton uygulamaları ve çelik lifli, düşük d k işlenebilirlii lenebilirliğe e sahip karışı ışımlar için i in uygun bir yöntem y olabilir
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Saydam Disk Deneyin esası,, titreşim im ve ağıa ğırlık k etkisi altındaki çok kuru kıvamdaki k taze betonun üzerinde bulunan saydam bir diskin tamamen çimento hamuru ile kaplanması için in geçen en sürenin s ölçülmesine dayanır VeBe deneyinin yapılabilmesi için i in yanda görülen deney aparatı ile birlikte 0,5 sn duyarlılıkta bir kronometre de gereklidir.
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Saydam Disk Silindir kap içerisine i standart çökme hunisi (Abram s s hunisi) kap ortalanacak şekilde yerleştirilir. Taze beton standart çökme hunisi içerisine 3 tabaka halinde ve her bir tabakada 25 kez standart şişleme çubuğu u ile şişlenerek sıkışs ıştırılıp doldurulur. Silindir kap içerisindeki i standart çökme hunisi düşey d yönde y yavaşça a kaldırılır. r.
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Saydam Disk Çelik bağlant lantı koluna mafsallı bir şekilde bağlı bulunan ve yatay pozisyonda duran saydam disk taze beton örneğine koldaki ayar vidaları ve aksamı vasıtas tası ile yerleştirilir. düşey yönde y diskin hareketini engelleyen vidası gevşetilerek etilerek düşey d yönde indirilip taze betonun en yüksek y noktasına na hafifçe e temas etmesi sağlan lanır. düşey hareketi engelleyen disk vidası yeniden sıkışs ıştırılarak disk sabitlenir.
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Tüm m bunlardan sonra titreşim im masası ve kronometre aynı anda çalıştırılır. r. Saydam Disk Saydam diskin alt yüzeyinin y tamamen çimento hamuru ile kaplanmasına na kadar titreşime ime devam edilir titreşim im masası ve kronometre aynı anda durdurularak geçen en süre s kaydedilir. Geçen en süre s VeBe süresidir s (sn).
VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) Saydam Disk VeBe sınıflars fları Sınıf V0 VeBe Süresi (sn) 31 V1 30 21 V2 20 11 V3 10 6 V4 5 3 VeBe sınıflars fları aşırı kurudan (V0), akıcıya (V4) doğru sıralanmaktads ralanmaktadır. r. 5sn den kısa k ve 30 sn den uzun VeBe süreleri elde edilen betonlar bu deney ile işlenebilirlikleri i değerlendirilemeyecek erlendirilemeyecek betonlardır
Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi) Sıkıştırılabilme derecesi tayini deneyi taze betonun kıvamk vamının, n, taze betonun tam sıkıştırılabilmesinin derecesinin ölçülmesi yoluyla belirlenmesine dayanır. Deney, belirlenen sıkışs ıştırılabilme derecesi 1.04 ile 1.46 arasında olan betonlar için i in uygundur. Bu değerler erler dışıd ışında sıkışs ıştırılabilme derecesi elde edilen karışı ışımların n kıvamk vamı sıkıştırılabilme derecesi tayini deneyi için i in uygun değildir. Taban boyutları 200±1 1 mm x 200±1 1 mm, yüksekliy ksekliği i 400±2 2 mm olan çelikten imal edilmiş prizma şekilli kalıp p kullanılır.
Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi) Taze beton mala yardımı ile hiçbir sıkışs ıştırma enerjisi uygulanmadan, taze beton kalıptan taşana ana kadar doldurulur. Betonun kalıptan taşan an kısmk smı mastar ile sıyrs yrılarak betonun üzeri düzeltilir. d Kaptaki taze beton en düşük d k frekansı 120 Hz olan ve vibratör r daldırma ucunun çapı en küçük üçük k kap boyutunun ¼ ünü geçmeyen dalıcı tipte vibratör r ile veya en düşük d k frekansı yaklaşı şık k olarak 40 Hz (2400 devir/dakika) olan titreşim im masası kullanılarak, larak, hacminde daha fazla azalma meydana gelmeyinceye kadar sıkışs ıştırılır. r.
Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi) Sıkıştırma işleminden i sonra sıkışmış beton yüzeyi y ile kabın üst yüzey kenarı arasındaki mesafe (s) 1mm hassasiyetle ölçülür Bu değer er (s) kabın n her kenarının orta noktasından ndan ölçülür r ve ortalama değer er kullanılır. Sıkıştırılabilme derecesi (c) aşağıa ğıdaki bağı ğıntı ile belirlenir. c = h h 1 1 s
Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi) TS EN 206-1 e e göre g sıkışs ışma sınıflars fları Sınıf Sıkışabilme derecesi C0 1.46 C1 1.45 1.26 C2 1.25 1.11 C3 1.10 1.04
AKMA DENEYİ Bu deney yöntemi y özellikle çökme deneyinde tamamen çökmenin elde edildiği yüksek ve çok yüksek y işlenebilirliğe e sahip karışı ışımların değerlendirilmesinde erlendirilmesinde kullanılır.
AKMA DENEYİ Deney aparatı bir kenarı 700±2 2 mm boyutunda olan kare şeklinde düz d yüzeyli bir plaka ve bu plaka üzerine yerleşen en en az 2 mm kalınl nlığında ve 16±0,5 kg ağıa ğırlığında düz d z metal plaka ve taban çapı 200±2mm 2mm üst çapı 130±2mm, yüksekliği i 200±2 2 mm ve kalınl nlığı en az 1,5mm olan metalden yapılm lmış bir kesik koniden (koninin üst kısmk smına yakın tutma kulakçıklar kları ve tabanına na yakın yere sabitleme basma plakaları olmalıdır) oluşmaktad maktadır
AKMA DENEYİ Ayrıca yanda görülen g bir kenarının n uzunluğu 40±1 1 mm olan kare kesitli yaklaşı şık k 200 mm uzunluğunda unda metal bir sıkışs ıştırma çubuğu kullanılır r (sıkış ıştırma çubuğunun unun 120 150 mm lik bir kısmk smı kolay tutulmasını sağlamak amacı ile tercihen dairesel kesitli olmalıdır). Deneyde gerekli olan taze beton miktarı yaklaşı şık k 5 litre veya 12 kg normal betondur. Kullanılan lan beton kalıbın n net hacmi 4,34 litredir. Plaka düz d z ve sabit bir zemine yerleştirilir. Üzerine metal üst plaka konulur.
AKMA DENEYİ Tablanın n orta noktası merkez olacak şekilde metal kesik koni metal tabla üzerine yerleştirlir. Taze beton iki tabaka halinde kesik koni kalıba doldurulur. Her tabaka 10 kez şişleme çubuğu kullanılarak larak şişlenerek sıkışs ıştırılır. r. Kesik koni kalıp p düşey d yönde y tıpkt pkı çökme deneyinde olduğu u gibi tutacaklarından kavranarak kaldırılır. r.
AKMA DENEYİ Tablanın ön n tarafında bulunan uçu levhasına basılarak alt plakanın sabit kalması sağlan lanır Daha sonra üst plaka alttaki plaka üzerine serbestçe e düşürülür. d r. Bu serbest düşürme d işlemi i 15 kez tekrarlanır. r. Üst metal plaka üzerinde koniden serbest kalmış bulunan taze beton olduğu u halde yavaşça a durdurma parças asına kadar kaldırılır. r. Her kaldırıp p düşürme d işlemi i 2 sn den az 5 sn den fazla olmayan süre s içerisinde tamamlanmalıdır.
AKMA DENEYİ Düşürme işlemleri i tamamlandıktan sonra metal plaka üzerine oluşan darbe etkisi ile de yayılm lmış bulunan taze betonun en büyük b k boyutları plaka kenarına paralel iki doğrultuda cetvel ile ölçülür ve ortalaması alınarak 10 mm ye yuvarlanır. r. TS EN 206-1 standardında verilen yayılma sınıfları Sınıf Yayılma Çapı (mm) F1 340 F2 350 410 F3 420 480 F4 490 550 F5 560 620 F6 630
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Deneyin amacı taze beton örneğine uygulanan standart enerji nedeniyle elde edilen sıkışs ıştırma derecesinin ölçülmesidir. Genel olarak taze betonda işlenebilirlik i olarak tanımlanan tam sıkışs ışma için i in gerekli olan enerji miktarının n doğrudan ölçülmesine yönelik y bir deney yöntemi y yoktur. Standart enerji uygulanarak elde edilen sıkışs ıştırma derecesi bu deney ile doğrudan bulunabilmektedir. Sıkıştırma faktörü olarak adlandırılan sıkışs ıştırma derecesi, standart enerji uygulanarak sıkışs ıştırılan taze beton yoğunlu unluğunun unun tam olarak sıkışs ıştırılmış taze betonun yoğunlu unluğuna una oranı olarak tanımlan mlanır.
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Deney için i in yaklaşı şık k 7 litre taze beton örneği i yeterlidir. Deney aparatı aralarında 20 cm lik düşey d mesafe bulunan hacimleri birbirlerinden farklı iki adet ters duran kesik koni şekilli, altı kapaklı kesik koni ile 150mm çaplı,, 285mm boyunda altı kapalı silindirden oluşur. ur. En üstte yer alan ters duran kesik koninin hacmi altındaki kesik koniden daha fazladır. Deney, özellikle orta işlenebilirlikte i taze beton karışı ışımları için in oldukça a uygundur. Burada ölçüleri verilen deney aparatı maksimum agrega çapının n 20mm ye kadar olduğu u karışı ışımlar için i in uygundur.
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Ters duran kesik konilerin kapakları kapatılır r ve en alttaki silindir kabın n boş ağırlığı tespit edilir ve ters duran kesik koni kaplar ve silindir kap düşey d eksenleri çakışık k olacak şekilde yerleştirilir. En üst hazneye taze beton hiçbir sıkışs ıştırma enerjisi uygulanmadan bir şaşula veya mala yardımı ile tam olarak doldurulur. En üst haznenin kapağı açılarak taze betonun ortadaki kesik koni kaba serbest düşme d ile dolması sağlan lanır. Daha sonra ortadaki kesik koni kabın n kapağı da açılarak a taze betonun en alttaki silindir kaba serbest düşme d ile dolması sağlan lanır.
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Silindir kabın n etrafına taşan an betonlar temizlendikten sonra içi i taze beton dolu silindir kabın n ağıa ğırlığı bulunur. Daha sonra silindir kap içerisindeki i taze beton bir başka kaba boşalt altılarak larak içi i i temizlenir ve boş silindir kabın n ağıa ğırlığı belirlenir. Serbest düşme d ile silindire dolmuş bulunan taze betonun ağırlığı belirlenir (m p ). Daha sonra silindir kap aynı beton numunesi ile doldurularak tam sıkışs ışması sağlan lanır.
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Sıkıştırma işlemi i vibrasyon uygulanarak yapılabilece labileceği gibi, şişleme yolu ile de yapılabilir. Şişleme uygulanarak yapılan sıkışs ıştırmada taze beton silindire ince tabakalar halinde (tercihan 5 er 5 cm) doldurulur ve her tabakaya 30 kez şişleme uygulanır. Vibrasyon ile sıkışs ıştırmada ise vibrasyon işlemine i beton yüzeyinden hava kabarcığı çıkmayana dek ve yüzey y tamamen düz d z bir form alana dek devam edilir Tamamen sıkışs ışmış betonun ağıa ğırlığı belirlenir (m f ).
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Sıkıştırma faktörü değeri eri CF; CF = m m p f Sıkıştırma faktörü değeri eri CF, 0,75 ile 0,95 arasında olması işlenebilir bir beton için i in uygundur.
SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ Sıkıştırma faktörü sonuçlar larının n görünür g işlenebilirlik açısından a değerlendirilmesi erlendirilmesi CF sonucu Görünür Đşlenebilirlik < 0,75 * Çok Düşük 0,75 0,85 Düşük 0,85 0,92 Orta 0,92 0,95 Yüksek > 0,95 * Çok Yüksek * CF testinin bu karışı ışımlar için i in uygunluğu şüphelidir.
BETONDA KALĐTE KONTROLÜ KELLY TOPU DENEYİ Deney temel olarak büyük b k ve ağıa ğır, metalden yapılm lmış yarım m küre k şeklindeki bir topun taze betona penetrasyonunun ölçülmesi esasına dayanır. Deney, orta işlenebilirlikteki i karışı ışımların değerlendirilmesi erlendirilmesi için i in uygundur. Çökme (slump) deneyi gibi taze beton kıvamk vamının n rutin kontrolü için in oldukça a basit ve etkili bir deney yöntemidir y Bu deney hafif beton ve ağıa ğır r beton karışı ışımların n da içinde i inde bulunduğu u bir çok özel karışı ışıma da uygulanabilir
BETONDA KALĐTE KONTROL Kendiliğinden inden Yerleşen en Beton
BETONDA KALĐTE KONTROL Kendiliğinden inden Yerleşen en Beton
BETONDA KALĐTE KONTROL Kendiliğinden inden Yerleşen en Beton
BETONDA KALĐTE KONTROL Kendiliğinden inden Yerleşen en Beton
BETONDA KALĐTE KONTROL Kendiliğinden inden Yerleşen en Betonlarİçin İşlenebilirlik Ölçüm m YöntemleriY Kendiliğinden inden yerleşen en beton (KYB) gibi çok akıcı kıvama sahip olan karışı ışımların n işlenebilirlikleri i ve akıcılık özelliklerinin tayini buraya kadar sözü edilen işlenebilirlik i deneyleri ile belirlenemez. KYB nin işlenebilirlii lenebilirliği i yüksektir. y KYB nin doldurma kapasitesi, dar engeller arasından geçiş yeteneği i ve segregasyona karşı direnci yüksek y olmalıdır. Çok akıcı kıvamda olup, bu üç karakteri birden sağlayabilen betonlar kendiliğinden inden yerleşen en beton olarak sınıflands flandırılabilir. labilir. Çok akıcı kıvamdaki her beton kendiliğinden inden yerleşen en beton değildir.
BETONDA KALĐTE KONTROL KYB de uygulanan bazı deneyler Deney Yöntemi Değerlendirilen Özellik 1 Çökme - yayılma Doldurma yeteneği / akıcılık 2 50cm çapa yayılma süresi (t 50 ) Viskozite / akıcılık 3 J - halkası Geçiş yeteneği 4 V kutusu akış süresi Viskozite / akıcılık 5 V kutusu deneyinde t 5 dakika Segregasyon direnci 6 L kutusu deneyi Geçiş yeteneği 7 U kutusu deneyi Geçiş yeteneği 8 Kajima kutusu deneyi Görünür geçiş yeteneği 9 GTM görüntü stabilite testi Segregasyon direnci 10 Orimet deneyi Doldurma yeteneği
BETONDA KALĐTE KONTROL Çökme Yayılma Deneyi
J - Halkası Deneyi BETONDA KALĐTE KONTROL
V-Kutusu Deneyi BETONDA KALĐTE KONTROL
U-Kutusu Deneyi BETONDA KALĐTE KONTROL
L-Kutusu Deneyi BETONDA KALĐTE KONTROL
BETONDA KALĐTE KONTROL SÜRÜKLENMİŞ HAVA İÇERİĞİ HAPSOLMUŞ HAVA MİKTARI BETON DİZAYNIN KONTROLU HAVA SÜRÜKLEYİCİ KATKI KULLANILDIYSA ETKİNLİĞİNİN KONTROLÜ BETONUN HOMOJENLİĞİNİN KONTROLÜ HAVA ÖLÇER (AEROMETRE)
BETONDA KALĐTE KONTROL BİRİM M HACİM M AĞIRLIK A TESTİ B.H.A. DENEYİ HACMİ BELLİ bir KALIBA DOLDURULAN BETONUN TARTILMASI BETON TASARIMININ KONTROLU BETONUN HOMOJENLİĞİNİN KONTROLÜ
BETONDA KALĐTE KONTROL TAZE BETON SICAKLIĞI BETON SICAKLIĞI İDEAL SICAKLIK 15 C CİVARI < +5 C veya > +32 C ÖNLEM ALMAK ŞART
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 2- Betonun kıvamk vamı yeterli olmalıdır. Kıvam, taze betonun hareket edebilme yeteneği i olarak tanımlanabilir. Betonun kıvamk vamı karışı ışımın n su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile ölçülür. Çökme değeri eri ne kadar büyük b k ise beton o kadar hareket edebilme yeteneğine sahiptir. Köşeli ve pürüzlp zlü agregalar karışı ışım m suyu miktarını arttırırken, rken, iyi bir gradasyona sahip agregada en büyük b k tane çapı arttıkça a gerekli su miktarı azalmaktadır. Sürüklenmiş hava ve su azaltıcı kimyasal katkı kullanımı karma suyu gereksinimini azaltmaktadır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 2- Betonun kıvamk vamı yeterli olmalıdır. Beton üretiminde kullanılacak lacak araçlar ise, betonun kıvamk vamı hakkında bir seçim yapılmas lmasına imkan verir. Örneğin beton şişlenerek, tokmaklanarak yerleştirilecekse akıcı, vibratörle rle sıkışs ıştırılacaksa plastik kıvamda k olmalıdır. Kıvam belirlenince su miktarı saptanabilir. Ancak deneylerle seçilen su miktarının n istenen kıvamk vamı verip vermediği i kontrol edilmelidir.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 2- Betonun kıvamk vamı yeterli olmalıdır. fc TAM SIKIŞMIŞ BETON (TEORĐK) VĐBRASYON ĐLE SIKIŞTIRMA EL ĐLE SIKIŞTIRMA 0.40 0.53 S/Ç
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 3. Beton kütlesi k sertleşince, istenen dayanımı sağlamal lamalıdır. Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar ( )( ) daha yüksek y dayanıml mlı olmasına çalışılır. Örneğin 20+5 = 25 N/mm 2 alınır. Bu değere ere amaç dayanım m adı verilir ve proje dayanımından ndan kadar fazla olur. İstatistiksel bir büyüklb klüktür, ancak istatistik veri elde edilme olanağı olmadığı takdirde her beton sınıfıs için in ilgili tablolardan alınır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ Karışı ışım m hesabına esas alınacak hedef basınç dayanımı Geri
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 3. Beton kütlesi k sertleşince, istenen dayanımı sağlamal lamalıdır. 28 günlg nlük k dayanım, yapısal dizayn, karışı ışım m oranlarının n belirlenmesi ve betonun değerlendirilmesinde erlendirilmesinde parametre olarak kullanılmaktad lmaktadır. Örneğin C20 sınıfıs bir beton üretilmesi halinde, bu betonun 28 günlük k karakteristik silindir dayanımlar mlarının n 20 N/mm 2 'den az olmaması istenir.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 4- Betonun su/çimento oranı belli bir değeri eri aşmamala mamalıdır. Betonun su/çimento veya su/bağlay layıcı madde oranı belirli bir değeri eri aşmamalıdır. Beton dayanımını net su/çimento veya su/bağlay layıcı madde oranı belirlemektedir. Agrega, çimento, kimyasal katkılar ların n kullanımına na göre g tasarımda dikkate alınmal nmalıdır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 5- Beton Çevresel Etkilere karşı dayanıkl klı olmalıdır. Beton servis koşullar ullarını etkileyen donma-çö çözülme, ıslanma-kuruma, ısınma-soğuma, zararlı kimyasal maddeler gibi çevresel etkilere karşı dayanıkl klı olmalıdır. Beton üretiminde şartlara göre g özel bileşenlerin enlerin veya katkı malzemelerinin kullanımı ile bu sorun çözülebilmektedir. Ayrıca, yüksek y performanslı betonlarda düşük d k su/çimento oranlarının n kullanımı ile permeabilite gibi durabilite gereksinimleri de karşı şılanmış olmaktadır. Çevre şartlarının n betonun tasarım m aşamasa amasında dikkate alınmas nması çok önemli bir husustur.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 6- Betonun yoğunlu unluğu u ihtiyaca göre g belirlenmelidir. Ağırlık k yapılar ları,, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi durumlarda yüksek y yoğunluk değerlerine erlerine sahip beton üretimi gerekmektedir. 7- Betonun hidratasyon ısısı dikkate alınmal nmalıdır. Özellikle kütle k betonlarında nda oluşan ısı kontrol altında olmalıdır. Oluşan ısı ile kütlede k görülecek g hacim değişikli ikliği i sıcakls caklık ölçümleri ile kontrol altında tutulmalı,, betonun bu sebeple çatlaması engellenmelidir. Bu amaçla betondaki bağlay layıcı malzeme miktarı sınırlanmalı,, gerekli soğutma önlemleri alınmal nmalıdır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 8- Betonun maliyeti en düşük d k düzeyde d olmalıdır. İstenen işlevleri i yerine getirebilecek betonun maliyeti de en alt düzeyde olmalıdır. Beton maliyetini malzeme, işçilik i ilik ve ekipman maliyetleri oluşturmaktad turmaktadır. r. Değişik ik kalitedeki betonların n maliyetleri arasındaki farklılık k daha çok kullanılan lan malzemelerin maliyetlerindeki farklılıktan ktan kaynaklanmaktadır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ BETON TASARIM İLKELERİ 8- Betonun maliyeti en düşük d k düzeyde d olmalıdır. Beton bileşenlerinden enlerinden maliyeti en yüksek y olanı çimentodur. İstenen kalitedeki betonu en ekonomik şekilde elde etmek için i in mümkün n olan en az çimentonun kullanılmas lmasına çalışılmalıdır. Bu durum aynı zamanda betonun daha az büzülmesi b gibi birtakım avantajlar da sağlamaktad lamaktadır. Üretilen betonun yeterli işlenebilme i özelliğine ine sahip olması betonun yerleştirilmesi, sıkışs ıştırılmasını daha az işçilikle i ilikle yapılmas lmasını sağlayaca layacağından ekonomiye destek sağlayacakt layacaktır.
BETON BĐLEB LEŞENLERĐ PROJE VE ŞANTİYE KOŞULLARI a) Yapılan statik, betonarme hesapları sonucu, yapı elemanlarının n boyutları, donatılar ları,, donatı aralıklar kları ve istenilen beton kalitesi bellidir. b) Beton üretiminde kullanılmas lması istenen malzemelerin özellikleri deneylerle saptanmış ıştır. c) Zemin ve iklim koşullar ulları belirlidir. d) Beton üretim araçlar ları (mikser, vibratörler rler vb.), beton üretiminde çalışacak personelin eğitim, e deneyim düzeyi d bellidir. Bütün n bu verileri gerçek ekçi i olarak değerlendirerek erlendirerek istenilen nitelikte, 1 m 3 betonu oluşturacak çimento, agrega ve su miktarlarının n doğru olarak saptanması gerekir.
AMAÇ BETON TASARIMI İŞLEVSELLİK DAYANIM (BETON SINIFI) DAYANIKLILIK (DURABİLİTE) İŞLENEBİLİRLİK K (POMPALANABİLİRL RLİK) EKONOMİ
BETON TASARIMI BU AMAÇİÇİN; MAX İRİ AGREGA YÜKSEK DAYANIM MİN İNCE AGREGA İŞLENEBİLİRLİK, YÜKSEK DAYANIM OPTİMUM ÇİMENTO OPTİMUM SU MUM SU YÜKSEK KOMPASİTE, YÜKSEK DAYANIKLILIK
BETON TASARIMI SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER:
BETON TASARIMI SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER: KOROZYONA DAYANIKLI, UZUN ÖMÜRLÜ YAPILAR İÇİN C30 VE ÜSTÜ Beton kullanalım m C25 ve C20 yi unutalım m artık C30 C20 den biraz daha pahalı ama C30 lu Yapı C20 li Yapı dan daha ucuz C30 ile C20 arasında Teknoloji farkı yok. TEK FARK 80kg/m 3 fazla çimento (veya katkı)
BETON TASARIMI VERİLER STATİK, BETONARME PROJE BETON SINIFI, YAPI TİPİ, YAPI ELEMANI, DONATI ARALIKLARI İKLİM M VE ÇEVRE KOŞULLARI SÜLFATLI ZEMİN, DONMA ÇÖZÜLME ETKİSİ vb. BETON ÜRETİM M ARAÇLARI BETON İŞÇİLİĞİ İĞİNİN N KALİTES TESİ KALİTE KONTROL İŞLEMLER LEMLERİNİN N YETERLİLİĞİ İĞİ
BETON TASARIMI BU VERİLER IŞIĞINDAI INDA TABLOLAR AMPİRİK K FORMÜLLER DENEME KARIŞIMI IMI (Amaç Dayanımı) ŞANTİYE KARIŞIMI IMI TAZE ve SERTLEŞMİŞ BETON DENEYLERİ
Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON TASARIMI VE TAZE BETON Doç. Dr. Halit YAZICI http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici