İÇİNDEKİLER -2 Danışma Kurulu / Yazarlarımız Yıl :4 Sayı:40 - ARALIK 2012 Ayda bir yayınlanır / Yaygın-süreli-ulusal Mevzuat dergisi İde Yönetişim Yayıncılık Ltd. Şti. adına İmtiyaz Sahibi Alper KINIK Sorumlu Müdür & Genel Yayın Yönetmeni Alper KINIK -3 O. Selçuk YILMAZ / KAMU İHALE KURULU (KİK) KARARLARININ ÖNEMİ VE İHALELERE YÖNELİK BAŞVURU LAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER -8 Dr. Pınar Yazır ÖZGÜR / ÖĞRENMENİN DUYGUSAL BOYUTU Genel Koordinatör Burcu KINIK Grafik Uygulama & Dizgi Songül ÜÇDAL Basım ve Yönetim Yeri İDE YÖNETİŞİM - YAYINCILIK Sertifika No: 16767 1145/4 Sk. No:11/114 Katlıotopark İş Merkezi Yenişehir - İZMİR Tel : 0(232) 433 57 44-433 58 80-43356 29 Faks : 0(232) 433 57 46 www.ideyonetisim.com.tr www.yonetisim.com.tr e-mail : destek@ideyonetisim.com.tr KARDEŞLER CİLT EVİ Tel: 0(232) 435 78 18 Baskı Tarihi 25 ARALIK 2012 DERGİ ABONELİĞİ İÇİN -9 Sedat TURAN / 6360 SAYILI 13 ADET BÜYÜKŞEHİR KURUL- MASI İLE İLGİLİ YASANIN BELEDİYELER AÇISINDAN İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ - 18 Resmi Gazete / Geçtiğimiz Ay - 33 Soru - Cevap [KASIM 2012] - 45 Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı - 48 Pratik Bilgiler - 118 Çağlayancerit Belediyesi Ziraat Bnk. Efes Şb. Hs. No : TR520001001333-44727050-5002 Vakıfbank Gıda Sitesi Şb. Hs. No: TR19000150015800-7285370937 Halkbank Toptancılar Şb. Hs. No : TR2500012009437000-10260169 İşbank Karşıyaka Şb. Hs. No : TR19000640000013470-1887456 1
Ahmet ÖNEY... Alper KINIK... Dr. Alptekin AKTALAY... Erol GÖKSU... Av. Enis DİNÇEROĞLU... Prof. Dr. Ertuğrul ERDİN... Fethi AYTAÇ... Av. Fırat ÜNVER... Mehmet TÜTÜNCÜ... Prf. Dr. Meltem CANİKLİOĞLU... DR. Mustafa TAMER... DR. Pınar Yazır ÖZGÜR... Sedat TURAN... Selçuk SAVCI... Prof. Dr. Yaşar UYSAL... Prof. Dr. Zerrin Toprak KARAMAN... DANIŞMA KURULU YAZARLARIMIZ Ahmet ALTUNTAŞ... İzmir Mahalli İdareler Müdürü... Ahmet ÖNEY... E. Çal. ve Sos. Güv. Bak. Başmüf. & İde Yönetişim Danışmanı... Dr. Alptekin AKTALAY... Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku A.B.D. Öğretim Üyesi... Av. Burcu BİRLİK... Avukat... Celal KAPAN... Sosyal Güvenlik Kurumu Başmüfettişi... Erol GÖKSU... E. Çal. ve Sos. Güv. Bak. B.müf. & İde Yönetişim Danışmanı... İde Yönetişim Yayıncılık Genel Müdürü... Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku A.B.D. Öğretim Üyesi... E. Mülkiye Başmüfettişi... Ege Belediyeler Birliği Hukuk Danışmanı... Dokuz Eylül Üniv. Çevre Müh. Bölümü Öğretim Üyesi... E. Vali... E. İzmir Büyükşehir Belediyesi 1. Hukuk Müşaviri... Harita Mühendisi... Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi... Vali & Kamu Yönetimi Uzmanı Öğrenci Eğitim Koçu... İde Yönetişim Danışmanı... Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil Fak. İktisat Böl. Öğretim Üyesi... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil. Fak. Kamu Yön. Böl. Öğretim Üyesi... E. Mülkiye Başmüfettişi... Av. Esra OKUMUŞ... Dinçeroğlu Hukuk Bürosu... Fethi AYTAÇ... E. Vali... Halil İbrahim BULDAŞ... Mahalli İdareler Gen. Müd. Şb. Müdürü- Yerel Yön. Uzm... İsmet Kayıhan KAZANCIOĞLU... İde Yönetişim Mali Müşaviri & Muhasebe Müdürü... Mehmet ÖZBUDAK... Yeminli Mali Müşavir... Prf. Dr. Meltem CANİKLİOĞLU... Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi... O. Selçuk YILMAZ... İç Denetçi - B.Şehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü... DR. Pınar Yazır ÖZGÜR... Öğrenci Eğitim Koçu... Sedat TURAN... İde Yönetişim Danışmanı... S. Selçuk SAVCI... Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi... Prof. Dr. Yaşar UYSAL... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil Fak. İktisat Böl. Öğretim Üyesi... Prof. Dr. Zerrin Toprak KARAMAN... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil. Fak. Kamu Yön. Böl. Öğretim Üyesi... * Danışma Kurulu ve Yazarlarımız bölümünde yer alan isimler alfabetik olarak sıralanmıştır. * Dergimizde yer alan makalelerdeki fikirler yazarına aittir. İlanların her türlü sorumluluğu ilan verene aittir. 2
[ M A K A L E ] O. Selçuk YILMAZ İç Denetçi - İzmir B.Şehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde; aday, istekli veya istekli olabileceklerin ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla yapacakları şikayet ve itirazen şikayet başvuruları ile bu başvuruların incelenmesi ve karara bağlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesine dayanılarak çıkarılan ve 03.01.2009 Tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelikte 22.07.2009-17.07.2010-16.12.2010 ve 03.05.2011 Tarihli Resmi Gazete yayınlanan yasal düzenlemelerle değişikliklere gidilmiş ve Yönetmeliğin halihazırda gelinen en son noktada uygulanabilir şeklini alması sağlanmıştır. KAMU İHALE KURULU (KİK) KARARLARININ ÖNEMİ VE İHALE- LERE YÖNELİK BAŞVURULAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER yüklenicilerin de zaman zaman sıkıntılar yaşadıkları, çelişkiye düştükleri, ihaleye katılanlardan yakınmaları bulunanların ister istemez idareye ve kuruma şikayette bulunmayı gerektirecek itiraz ve itirazen başvurularda bulundukları bilinmektedir. Kamu İhale Kurumu nun hizmet vermeye başladığı günden itibaren Kurula intikal eden itirazen başvuruları değerlendirirken ilk etapta bazen birbiriyle çelişen farklı kararlar aldığı her ne kadar görülmüşse de, zaman içerisinde boşlukta kalan bazı noktalara açıklık getirici, müşterek anlayış ve paralellik sağlayan, tek noktada birleşebilen türden kararlar da alarak hukuk ve mevzuattaki bazı boşlukları doldurmada çok önemli bir misyonu üstlendikleri görülmüştür. Kamu İhale Kurulunun vermiş olduğu kararlara, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmesi Kanunu, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki yönetmelikler, tebliğler, şartnameler, sözleşme, standart formlar ve ihale konusu işin ilgili olduğu mevzuat dayanak oluşturmaktadır. Kamu kurumlarının ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla düzenlenen ihalelerin şeffaf olarak yapılması, kontrolünün etkin olarak yapılması hukuk devleti olmanın gereğidir. Bu çerçevede ihaleye katılan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından ihaleyle ilgili olarak idareye şikayette bulunduktan sonra verilecek yanıta göre Kamu İhale Kuruluna "itirazen şikayet" başvurusunda bulunulabilir. Ayrıca şikayet ehliyeti bulunmayan gerçek ve tüzel kişiler de ihaleye ilişkin çeşitli iddiaların incelenmesi amacıyla "başvuruda" bulunabilirler. Yapılacak olan itirazen şikayet başvuruları, kamu alımlarının şeffaf olarak gerçekleştirilmesi hedefinin vazgeçilmez araçlarından biri olarak tanımlanabilir. I-) KAMU İHALE KURULU (KİK) KARARLARININ ÖNEMİ Kamu İhale Kanunu ve Uygulama Yönetmeliklerinin uygulanmaya başladığı tarihten bugüne kadar geçen sürede mevzuatın kendi içinde uğradığı değişiklikler ve uygulamadan kaynaklanan ve bazen mevzuatın boşluğu diye addedilebilecek kimi kritik konuların çözümünde ihale mevzuatına tabi kurum ve kuruluşların ihaleyle ilgili süreçlerinin her aşamasında görev yapan personelin yanı sıra ihaleye katılan her sahadaki Yapılan hukuki inceleme ve araştırmalarda kimi zaman genel olarak değerlendirilmekle birlikte, en son katıldığım Kamu İhale Mevzuatıyla ilgili eğitimde eğitimci olarak yer alan bir KİK Uzmanının konuyla ilgili yaptığı değerlendirmeden hareketle; amir bir faktör ve teamül olarak bugüne kadar yerleşik bir anlam kazanmamış olsa da; Kamu İhale Kurulu (KİK) kararlarını, Sayıştay, Yargıtay ve Danıştay ın ilgili Dairelerince alınan kararlar ile aynı ölçüt ve değerde bir tutmak gerektiği genel olarak ortaya konmuştur. Zira Sayıştay, Yargıtay ve Danıştay ın ilgili Dairelerince alınan kararlar kadar Kamu İhale Kurulu (KİK) kararları da bireysel nitelikteki kararlardır. Elbette ki söz konusu yargı kurumlarının ilgili dairelerince alınan kararların farklı olması halinde içtihadı birleştirme düzeyinde kararlar alınabilecek ve doktrin dediğimiz yasal teamül en doğru ve hukuken kabullenilebilir haliyle ortaya çıkacaktır. Yapılan itirazen şikayet başvuruların akabinde verilen KİK Kararları daha çok somut olaylarla ilgilidir. KİK Kararları ile yasadan kaynaklanan riski ve yasal boşluğu ya da yasada anlaşılabilirliği tam olmayan, farklı yorumlanan hususlara da açıklık getirilmekte ve bu şekilde uygulamalara doğru yönlendirilmesi ve ihtilafların çözüme kavuşturulması sağlanmaktadır. Yukarıdaki açıklamalar ışığında KİK Kararları bir bakıma Rehber Kararlar olarak ele alınmalı ve değerlendirilmelidir. Bu nedenle artık bundan sonraki süreçte, ihaleyle ilgisi bulunan herkesin ve her kamu kuruluşu 3
mensubunun yargı kararlarını takip eder gibi KİK Kararlarını da yakından izleyerek takip etmesi ve emsal uygulamalarda emsal nitelikte ki rehber kararlardan yararlanması yerinde olacaktır. Kamu İhale Kanunundaki bugüne kadar ki mevcut değişiklikler ışığında genel olarak daha önceki yaşanan bazı mağduriyetlerin ve Yönetmelik amir hükümlerine göre olması gereken uygulamanın istismar edilmesinin önü kapatılmaya çalışılmış ve bir anlamda buna yönelik müeyyideler getirilmiştir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda değişikliğe gidildiği 5 Mart 2009 tarihi bir milat olarak kabul edilmektedir. Özellikle bu tarihten sonra Kamu İhale Kuruluna yapılan itirazlarda inceleme alanı daraltılarak sadece bazı önemli hususlar üzerinde incelemeye esas yoğunlaşma sağlanarak kurulun çabuk karar vermesi sağlanmak istenmiştir. Bir bakıma kurulun inceleme alanı daraltılmıştır. Özellikle sürenin çok uzamasının tarafları ve en önemlisi kamusal hizmeti engellemesi ve sekteye uğratmasıyla ilgili meydana gelen zafiyet tam anlamıyla olmasa da süreye ilişkin düzenlemelerle de olsa bir nebze giderilmiş ve ayrıca kasıtlı ve iyi niyetle bağdaşmayan şikayetlerin bir yaptırımı olması bakımından da itirazen şikayet başvuru bedeli yeniden düzenlenmek suretiyle yaşanan bu mağduriyetler giderilmeye çalışılmıştır. Bir başka açıdan bakıldığında da; Kamu İhale Kanununda 5812 sayılı Kanunla getirilen bu değişikliklerle yani ihalelere ilişkin şikâyetlerin incelenmesinde süreleri azaltan yönleri gibi olumlu olan değişikliklerin yanı sıra 4734 sayılı Kanunun 5812 sayılı Kanunun 20.maddesiyle değiştirilen 53.maddesinin (j) bendinin (2) nolu alt bendinde belirtilen itirazen şikâyet başvuru bedellerinin oldukça yüksek olması şikâyetçiler üzerinde caydırıcı etki de yaratabilmektedir. 5812 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler öncesi şikâyetler sadece şikâyetçi açısından bir yarar sağlamamakta, kanuna aykırılık iddiaları ihalenin kanunlara uygunluğunu da sağlayarak kamu yararına da hizmet etmekteydi. Böyle olunca şikâyetçiler artık kamu yararı açısından şikâyette bulunmamakta, daha çok kendilerini etkileyecek itirazlar açsından itirazlarını yapmakta, ister istemez de maliyetleri göz önünde bulundurarak şikâyetlerinden vazgeçebilmektedirler. Diğer bir konu da ihale iptallerine karşı KİK in itiraz üzerine inceleme hakkının ortadan kaldırılması durumudur. 4734 sayılı Kanun 57.maddesi uyarınca öncelikle kuruma şikayet başvurusunda bulunmak yargıya başvurunun bir ön koşulu sayılmaktadır. Diğer ihaleler açısından ise ön bir itiraz mercii bulunmadığından doğrudan yargıya başvurmak hakkı bulunmaktadır. 18.10.2010 gün ve 2010/UY.II-3232 sayılı kurul kararında böyle bir itiraz aşağıdaki şekilde değerlendirilmiştir. (Örnek) Kamu İhale Kurumunun 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesine göre yapılan ihalelere ilişkin itirazen şikâyet başvurularını inceleyerek sonuçlandırma görevi bulunmaktadır. (Kamu İhale Kurumu; Kamu İhale Kurulu, Başkanlık ve hizmet birimlerinden oluşur.) Rekabet Kurumunun 11.10.2010 tarih ve 1221 sayılı yazısında, Rekabet Kurumu kayıtlarına 26.07.2010 tarih ve 5893 sayı ile intikal eden söz konusu başvurunun 4054 sayılı Kanun kapsamında inceleme olanağının bulunmaması nedeniyle reddedildiği ve ilgisi nedeniyle başvurunun Kamu İhale Kurumuna gönderildiği belirtilmektedir. Rekabet Kurumunun anılan yazısı ekinde gönderilen, başvuru sahibinin 26.07.2010 tarihli dilekçesi ve eklerinin incelenmesinden; İddialara konu ihalenin Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından yapıldığı ve 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanunun Uygulanmayacak hükümler başlıklı 27 nci maddesinde yer alan Ajans, 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine tâbi değildir. hükmü uyarınca 4734 sayılı Kanun kapsamında olmadığı ve idarenin bu konudaki kararına karşı yetkili idare mahkemesine başvurulması gerektiği anlaşılmıştır. Denilerek başvuru reddedilmiştir. Genel olarak bakıldığında; İtirazen şikayet başvurusu neticesinde ihalenin Kamu İhale Kurumunun Kamu İhale Kurulu kararı ile iptal edilmesi yönünde karar verilmesi, hukuki mahiyeti bir idari işlem (idari karar) olan ihale kararını da ister istemez hukuken ortadan kaldıracaktır. Bu durumda, idare nezdinde alınmış olan ihale kararı yok hükmünde sayılacaktır. Bu ihale kararına istinaden idare ile yüklenici arasında akdedilen sözleşme de hukuki dayanağı olmadığından anlamını yitirmiş bir hale gelecektir. Taraflar arasındaki sözleşme, sözleşmenin hukuki temelden yoksun kalması nedeniyle geçerliliğini yitirecektir. Böyle bir aşamaya gelindiğinde ise, bu sözleşme ile tarafları bağlı tutma imkanı artık bulunmayacağından sözleşmenin genel hükümlere göre tasfiye edilmesi gerekmektedir. II-)İHALELERE YÖNELİK BAŞVURULAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER Bu değişiklikler madde sırasıyla ele alınarak aşağıda bölümler halinde gösterilmiştir. 1-) Aşağıda görüldüğü üzere Yönetmeliğin Tanımlar başlığı altındaki 3. Maddesi (a), (e) ve (f) fıkralarında yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. Tanımlar 4
MADDE 3 (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan tanımlar yanında; a) (Değişik: 22/7/2009 27296 R.G. / 1. md.) İhale süreci: İhale yetkilisince ihale onayının verildiği tarihten itibaren başlayan, sözleşmenin veya çerçeve anlaşmanın taraflarca imzalanıp notere onaylattırılması ve tescili ile noter onayı ve tescili gerekmeyen hallerde ise sözleşmenin veya çerçeve anlaşmanın taraflarca imzalanmasıyla tamamlanan süreci, b) İlk ilan: Kamu İhale Bülteni ile birlikte işin ve/veya ihalenin yapılacağı yerde yapılan ilanlardan Kamu İhale Bülteninde yapılmış olan ilanı, Kamu İhale Bülteninde yayımlanmayan ilanlarda ise önce yapılmış olan ilanı, c) İş günü: Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile hafta tatili günleri dışında kalan ve idari izin günlerini de kapsayan günleri, ç) Kanun: 4734 sayılı Kamu İhale Kanununu, d) Nihai karar: Bu Yönetmelikte yer alan usul ve esaslar çerçevesinde Kurul tarafından başvuruyu sonuçlandıran kararı, (e) (Ek: 22/7/2009 27296 R.G. / 1. md.) İstekli: Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidini veya kendisiyle çerçeve anlaşma imzalanan gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları iş ortaklığını, (f) (Ek: 22/7/2009 27296 R.G. / 1. md.) Münferit sözleşme süreci: Çerçeve anlaşma kapsamında alım veya iş yapılmasına ihale yetkilisince onay verildiği tarihten itibaren başlayan ve münferit sözleşmenin imzalanmasıyla tamamlanan süreci, ifade eder. 2-) Aşağıda görüldüğü üzere Yönetmeliğin Kararlarda Bulunacak Hususlar başlığı altındaki 12. Maddesi kapsamında (h) ve (ı) fıkralarında yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. Kararlarda bulunacak hususlar MADDE 12 (1) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınacak kararlarda aşağıdaki hususlar gösterilir: a) İhalenin adı ve ihale kayıt numarası, b) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin adı, soyadı veya unvanı ve adresi c) Başvurunun idare kayıtlarına alındığı tarih ve sayı, ç) Başvuru üzerine alınan diğer kararlar ve yapılan işlemlerin özeti, d) İleri sürülen iddiaların, olayların ve hukuki dayanaklarının özeti, e) İddiaların ve olayların değerlendirilmesi, f) Kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçeleri ve karar sonucu, g) Şikayetin kısmen veya tamamen haklı bulunması halinde, yapılması gereken düzeltici işlemler, ğ) Karar tarihi ile kararı alanların adı ve soyadı ile imzası. h) (Ek: 17/07/2010-27644 R.G./1 md) Kararın tebliğ ediliş şekline göre; iadeli taahhütlü mektupla gönderilme, imza karşılığı elden teslim edilme, faksla gönderilme veya elektronik postayla gönderilme tarihi, ı) (Ek: 17/07/2010-27644 R.G./1 md) Karara karşı başvuru yapılabilecek itiraz mercii ve başvuru süresi. 3-) Aşağıda görüldüğü üzere Yönetmeliğin İtirazen Şikayet başvuruları başlığı altındaki 14. Maddesi kapsamında 3 üncü bendinde yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. İtirazen şikayet başvuruları MADDE 14 (1) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. (2) Aynı kişi tarafından idareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı mahiyette olan daha sonraki şikayet başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini yeniden başlatmaz. (3) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/1 md) Şikayet başvurusu üzerine idarece alınan kararla bir hak kaybına veya zarara uğradığını ya da zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia edenler bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar. 4-) Aşağıda yapılan değişiklikle Yönetmeliğin dördüncü bölümünden sonra gelmek üzere beşinci bölüm eklenmiş, Yönetmelikteki mevcut BEŞİNCİ BÖLÜM ibaresi ALTINCI BÖLÜM, mevcut ALTINCI BÖLÜM ibaresi YEDİNCİ BÖLÜM, mevcut YEDİNCİ BÖLÜM ibaresi SEKİZİNCİ BÖLÜM olarak teselsül ettirilmiştir. (Ek: 22/7/2009 27296 R.G. / 2. md.) BEŞİNCİ BÖLÜM Çerçeve Anlaşma ve Münferit Sözleşme İhaleleri Ehliyet MADDE 20/A (1) Çerçeve anlaşma ihalelerinde istekliler; tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında, kendisiyle çerçeve anlaşma imzalanan istekliler on iki ayda bir yapılacak yeterlik değerlendirilmesine ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilir. (2) Kendisiyle çerçeve anlaşma imzalanan istekliler ayrıca, münferit sözleşmeye davet, tekliflerin de- 5
ğerlendirilmesi, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi ve münferit sözleşmenin imzalanmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunabilir. Ancak, münferit sözleşmeye davet edildiği halde teklif vermeyen istekliler, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar hariç, son teklif verme tarih ve saatinden sonra gerçekleştirilen idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunamazlar. Süre MADDE 20/B (1) Çerçeve anlaşmanın imzalanması dahil, ihale sürecindeki idari işlem veya eylemler ile on iki ayda bir yapılacak yeterlik değerlendirmesine ilişkin idari işlem veya eylemlere karşı yapılacak şikayet ve itirazen şikayet başvurularında süre, İkinci Bölümde yer alan usul ve esaslara göre hesaplanır ve uygulanır. (2) Münferit sözleşme sürecindeki idari işlem veya eylemlere karşı yapılacak itirazen şikayet başvuru süresi, idari işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren üç iş günüdür. (3) Münferit sözleşme sürecindeki idari işlem veya eylemlere karşı yapılan başvurularda süre, münferit sözleşme için teklif vermeye davet yazısının istekliye bildirildiği veya bildirilmiş olması gerektiği tarihi, davet yapılmaması halinde ise bu durumun farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren başlar. Kurum tarafından inceleme MADDE 20/C (1) Münferit sözleşme sürecindeki idari işlem veya eylemlere karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. (2) Münferit sözleşme sürecindeki idari işlem veya eylemlere karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları, süresinde ve usulüne uygun münferit sözleşme imzalanmadan önce yapılmış olması halinde Kurum tarafından incelenerek sonuçlandırılır. (3) İtirazen şikayet başvuru bedeli münferit sözleşmeye konu alımın/işin yaklaşık maliyeti esas alınarak Kanunun 53 üncü maddesinin (j) fıkrasının (2) numaralı bendine göre idare tarafından belirlenir ve münferit sözleşme için teklif vermeye davet yazısında belirtilir. Başvuru bedelinin teklif vermeye davet yazısında belirtilmemesi halinde itirazen şikayet başvuru bedeli 8 inci maddenin altıncı fıkrası uyarınca tespit edilebilir. (4) İtirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığına ilişkin Kurumun internet sayfasından sorgulama yapılmadan, Kuruma itirazen şikayet başvurusu yapılan hallerde ise itirazen şikayet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan münferit sözleşme imzalanamaz. (5) Münferit sözleşme sürecindeki ihale işlemlerine karşı yapılan itirazen şikayet başvurularını Kurum; başvuru sahibinin iddiaları ile itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği yönünden inceler ve nihai kararını, münferit sözleşme işlem dosyası ile ihaleye ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin Kurum kayıtlarına alındığı tarihten itibaren on iş günü içinde verir. (6) Çerçeve anlaşma ihalesinin ilk ilanından taraflarca çerçeve anlaşmanın imzalanmasına kadar geçen süreçteki idari işlem veya eylemler ile on iki ayda bir yapılacak yeterlik değerlendirmesi sürecindeki idari işlem veya eylemlere karşı yapılacak şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, bu Yönetmeliğin diğer bölümlerinde yer alan düzenlemelere göre incelenir ve sonuçlandırılır. 5-) Aşağıda görüldüğü üzere Yönetmeliğin Kararlarda Bulunacak Hususlar başlığı altındaki 23. Maddesi kapsamında 2 inci bendinde yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. Kararların uygulanması MADDE 23 (1) İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır. (2) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/2 md) Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar. (3) Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir. 6-) Yönetmeliğin Bildirim ve Tebligat Esasları başlığı altındaki 7. Bölümü içeriğinde yine aynı başlık adı altında Bildirim ve tebligat esasları nı düzenleyen 24. Maddesi kapsamında 1 inci bendinde yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. YEDİNCİ BÖLÜM Bildirim ve Tebligat Esasları Bildirim ve Tebligat Esasları MADDE 24 (Değişik: 16/12/2010 27787 R.G. / 1. md.) (1) Kurul tarafından başvurular üzerine verilen bütün nihai kararlar ile nihai kararlara karşı açılan davalar sonucundaki mahkeme kararlarının uygulanması için Kurul tarafından alınan kararlar, karar tarihini izleyen beş iş günü içinde taraflara bildirime çıkarılır ve bu tarihi izleyen beş gün içinde Kurumun internet sayfasında yayımlanır. (2) Kurumun internet sayfasında yayımlanan Kurul kararlarına erişim ücretsizdir. (3) Tebligatlar idare veya Kurum tarafından; a) İmza karşılığı elden, b) İadeli taahhütlü mektupla, 6
c) Elektronik posta yoluyla, ç) Faksla, yapılabilir. (4) Şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan kararlara ilişkin olarak iadeli taahhütlü mektupla yapılan tebligatlarda mektubun postaya verilmesini takip eden yedinci gün, yabancı isteklilerde ise ondokuzuncu gün kararın istekliye tebliğ tarihi sayılır. Tebligatın bu tarihten önce muhataba ulaşması halinde ise fiili tebliğ tarihi esas alınır. (5) Başvuru sahibi tarafından ön yeterlik veya ihale dokümanının satın alındığına ilişkin formda veya başvuru dilekçesinde elektronik posta yoluyla veya faks ile yapılacak bildirimlerin kabul edileceğinin taahhüt edilmesi halinde, elektronik posta adresinin veya faks numarasının başvuru dilekçesinde belirtilmesi kaydıyla, başvuru sahibine elektronik posta yoluyla veya faksla bildirim yapılabilir. (6) Elektronik posta yoluyla veya faks ile yapılan bildirimlerde, bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılır. Bu şekilde yapılan bildirimlerin aynı gün idare veya Kurum tarafından teyit edilmesi zorunludur. Aksi takdirde bildirim yapılmamış sayılır. Teyit işleminin gerçekleşmiş kabul edilmesi için tebligatın iadeli taahhütlü mektupla bildirime çıkarılmış olması yeterlidir. Elektronik posta yoluyla veya faks ile yapılan bildirimler, bildirim tarihi ve içeriğini de kapsayacak şekilde ayrıca belgelenir. (7) Elektronik posta yoluyla yapılacak bildirimler, idarenin veya Kurumun resmi elektronik posta adresinin kullanılması halinde geçerlidir. 7-) Yönetmeliğin Çeşitli ve Son Hükümler başlığı altındaki 7. Bölümü içeriğinde Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hususunu düzenleyen 26. Maddesi 1 inci bendinde yapılan değişiklikle ve 02.08.2010 tarihinden önce yapılmış olan başvurular ile ilgili Geçici Madde 3 Madde de yapılan değişiklikle madde hükmü son halini almıştır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 26 (1) 22/6/2007 tarihli ve 26560 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. (Ek: 17/07/2010-27644 R.G./2 md) 2/8/2010 tarihinden önce yapılmış olan başvurular GEÇİCİ MADDE 3 (1) 2/8/2010 tarihinden önce yapılmış olan başvurular ile başlatılmış incelemeler hakkında, başvuru tarihinde yürürlükte olan Yönetmelik hükümleri uygulanır. Yürürlük MADDE 27 (1) Bu Yönetmeliğin; a) 24 üncü maddesinin 3, 4, 5, 6 ve 7 nci fıkraları 5/3/2009 tarihinde, b) Diğer maddeleri 4/1/2009 tarihinde yürürlüğe girer. Yukarıda bahsi geçen Yönetmelik değişiklikleri yanı sıra uygulamaya yön vermesi bakımından bağlantılı olarak ihalelere yönelik başvurularla ilgili 28.01.2009 Tarihli Tebliğ hükümlerinde de en RG: 27644 Ek; 17.07.2010, Ek: 03/05/2011- R.G. 27923/1 md ile getirilen değişikliklerin izlenerek değerlendirilmesinde yarar vardır Kamu İhale Kurulu tarafından ifa edilerek itirazen şikayet başvuruları üzerine yapılacak inceleme, ihale surecinde yapılan işlemlere karsı idarelere yapılacak şikayet ile iddiaların incelenmesi olarak iki başlık altında düzenlenmiştir. 1) İtirazen sikayet basvurusu; 2) Kamu İhale Kanununun 41'inci maddesi uyarınca kesinlesen ihale kararının bildirilmesi üzerine, isteklilerin tekliflerinin değerlendirmeye alınmama veya uygun görülmeme gerekçelerinin bildirilmesi istemiyle yaptıkları açıklama talebi bir şikayet başvurusu niteliğinde olmadığından, bu talep üzerine yapılan açıklamaya karsı Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulamaz. Sonuç olarak: Kamu İhale Mevzuatının çok kapsamlı, detaylı ve karmaşık olmasının yanında, uygulamasının zaman alması, ihtiyacın ortaya çıkmasından sözleşmenin imzalanmasına kadar geçen uzunca bir ihale sürecinde birçok kişinin görev alması ve bu süreçte çok detaylı işlemler yapılması beraberinde ihalenin yersiz yere iptaline ve sürecin sekteye uğrayabilmesine neden olabilecek usul hatalarının yapılmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda Elektronik Kamu Alımları Platformunun (EKAP) kısmen oto kontrol sağladığını ve bu sistemin getirdiği otomasyon anlayışının yerleşik hal almasıyla zaman içerisinde daha çok işleyişe ivme katarak katkı sağlayacağını açık ve net şimdiden söyleyebiliriz. Kamu ihale mevzuatında değişikliklerin gelişen zaman diliminde yasanın genel amacında sapmalara neden olduğu, uygulamada yasanın farklı yorumlanması ve eksik kalan yanlarının giderilmesi yerine KİK Kararları ile bu boşlukların doldurulmaya çalışılması Kamu İhale Mevzuatının yeniden ciddi ölçülerde gözden geçirilme ihtiyacını da gündeme getirebilmektedir. Anılan yasayla ilgili bugüne kadar gerçekleşen birçok değişiklikler doğrultusunda hedeflere varılıp varılamadığı yeniden ele alınarak sorgulanmak durumundadır. O. Selçuk YILMAZ İç Denetçi İzmir B.Şehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü E mail; ossey960 @hotmail.com 7
[ M A K A L E ] Dr. Pınar Yazır ÖZGÜR Öğrenci Eğitim Koçu ÖĞRENMENİN DUYGUSAL BOYUTU Etkili öğrenmenin oluşmasında çalışmanın duygusal boyutu önemli bir role sahiptir. Öğrenciler kendi kendilerine öğrenirken uygun çalışma yöntemleri kullansalar bile kimi zaman öğrenmeye ulaşmada birtakım güçlüklerle karşılaşırlar. Öğrenmede ortaya çıkan içgüdüsel ve duyusal engelleri kaldırmaya yardım eden pek çok yöntem vardır. Dışarıdan gelen ve öğrenmeyi engelleme olasılığı bulunan uyarıcılara karşı uyanık ve rahat olunmalıdır. Dikkati odaklamak, yoğunlaşmayı sürdürmek, kendini güdülemek ve dışsal dikkat dağıtıcılara karşı farkındalık kazanarak bunları gidermek üzere çalışılacak sessiz bir yer seçmek, çalışmanın gereksiz yere uzamaması için öncelikli konuları belirlemek gerekir. rur. Öğrenilmiş çaresizliğe yol açar. Duyuşsal stratejiler üzerinde yürütülen araştırmalar, birçok öğrencinin okul başarılarına ilişkin kaygıları nedeniyle, özellikle de sınavlarda başarısız olma korkusuyla, öğrenme ve çalışmaya yöneltmeleri gereken dikkatlerini, kendilerini eleştirmeye yönelttiklerini ortaya koymuştur. Kendinizi eleştirirken yapıcı olun. Her başarısızlığın bir öğrenme süreci olduğunun bilincine vararak başarısızlığa üzülmek yerine çözümlere açık olun ve çözüm üretin. Öğrenmeye ya da çalışmaya yöneltilmesi gereken ilgi ve dikkatin azalması ise, başarısızlığı doğurmakta ve sonuç olarak öğrencilerin beklentilerini doğrulayan bir etki göstermektedir. Başarısız olma korkusunu gidermek üzere kendi kendine olumlu pekiştirmede bulunma ve çalışma için ayrılacak zamanı etkili kullanabilmek üzere bir zaman çizelgesi oluşturma gibi örnekler bu yöntemler arasında sayılmaktadır. Özgüven, öğrenmede çaba harcama ve amaca ulaşmada bireyin inançlarında ortaya çıkar. Olumlu öz-konuşmalar, güvenin sağlanması ve sürmesinde etkili olabilir. Güveni olumsuz etkileyen etmenler ise kaygı, verilen görevi iyi yapamama korkusu, test kaygısı vb. olabilir. Kaygı, güdülenmenin azalmasına yol açtığı zaman ardından gelen düşük performans, öğrencilerin kaygılarını arttırarak kısır döngüyü oluştu- Bu nedenle, öğrencilere, başarılı olmalarını engelleyen kaygıyı yenmeleri, kendilerini güdülemeleri ya da olumlu tutum geliştirmelerini sağlayacak yöntemler konusunda eğitim verilmelidir. 8
[ M A K A L E ] Sedat TURAN Bu yazıda, 6360 sayılı Onüç ilde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hükümleri belediyeler açısından genel olarak değerlendirilmiş ve incelenmiş olup, kanunla ilgili istatistikî ve temel bilgiler maddeler halinde aşağıya çıkartılmıştır. 1-6360 sayılı Kanun 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Kanun 37 ana madde ile 2 adet geçici madde ve ekinde yer alan 27 adet listeden meydana gelmektedir. 37 adet ana maddenin bünyesinde toplam 93 adet fıkra bulunmaktadır. Birinci maddede 6 adet, İkinci maddede 41 adet, Üçüncü maddede 10 adet, Geçici 1. maddede 27 adet, Geçici 2. maddede 9 adet, Olmak üzere ana maddeler altında toplam 93 adet fıkra mevcuttur. 2- Kanunun madde başlıkları ise; Birinci maddenin başlığı Büyükşehir belediyesi kurulması ve sınırlarının belirlenmesi, İkinci maddenin başlığı İlçe kurulması ve sınırlarının belirlenmesi, Üçüncü maddenin başlığı Çeşitli hükümler, Dördüncü madde ile otuz beşinci maddelerde başlık yoktur. Geçici birinci madde ile geçici ikinci maddede de başlık yoktur. Otuz altıncı maddenin başlığı Yürürlük, Otuz yedinci maddenin başlığı Yürütme Şeklindedir. 3-6360 sayılı Kanunla; a) 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu b) 5393 sayılı Belediye Kanunu c) 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ç) 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun d) 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu e) 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun f) 5682 sayılı Pasaport Kanunu g) 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu h) 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ı) 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu İde Yönetişim Danışmanı 6360 SAYILI 13 ADET BÜYÜKŞEHİR KURULMASI İLE İLGİLİ YA- SANIN BELEDİYELER AÇISINDAN İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ 9 Olmak üzere yukarıda yazılı bulunan 10 adet Kanunda ek ve değişiklikler yapılmıştır. 4- Bu Kanunla, Türkiye genelinde, 1.591 adet belde belediyesi ile 16.082 adet köy kapatılacak ve tüzel kişilikleri sona erecektir. Büyükşehir belediye sayısı ise toplam 29 adet olacaktır. 5- Halen Büyükşehir statüsünde bulunan Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya, Samsun, İstanbul ve Kocaeli illeri ile Büyükşehir statüsü kazanacak olan Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van il mülkü sınırları içinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılacaktır. Köyler mahalle olarak, belde belediyeleri ise tek mahalle olarak belde ismiyle bağlı oldukları ilçenin belediyesine katılacaktır. Ayrıca büyükşehir kapsamına girecek olan, 29 ilin İl özel idarelerinin de tüzel kişilikleri kaldırılacaktır. Kanun ile 26 adet yeni ilçe ve ilçe belediyesi kurulacaktır. Yeni kurulan ilçe ve belediyeleri iller bazında listesi aşağıya çıkartılmıştır. 1- Aydın ilinde Efeler 2- Balıkesir ilinde Karesi 3- Balıkesir ilinde Altıeylül 4- Denizli ilinde Merkezefendi 5- Hatay ilinde Antakya 6- Hatay ilinde Defne 7- Hatay ilinde Arsuz 8- Hatay ilinde Payas 9- Malatya ilinde Battalgazi 10- Manisa ilinde Şehzadeler 11- Manisa ilinde Yunusemre 12- Kahramanmaraş ilinde Dulkadiroğlu 13- Kahramanmaraş ilinde Onikişubat 14- Mardin ilinde Artuklu 15- Muğla ilinde Menteşe 16- Muğla ilinde Seydikemer 17- Tekirdağ ilinde Süleymanpaşa 18- Tekirdağ ilinde Kapaklı 19- Tekirdağ ilinde Ergene 20- Trabzon ilinde Ortahisar 21- Şanlıurfa ilinde Eyyübiye 22- Şanlıurfa ilinde Haliliye 23- Şanlıurfa ilinde Karaköprü 24- Van ilinde Tuşba 25- Van ilinde İpekyolu 26- Zonguldak ilinde Kilimli
Ayrıca 29 adet büyükşehir il merkezlerinde yatırım ve hizmetlerin etkin olarak yapılması, izlenmesi ve denetlenmesi, afet ve acil yardım hizmetlerinin koordinasyonu ve yürütülmesi, ilin tanıtımı, gerektiğinde merkezi idarenin taşrada yapacağı yatırımların yapılması ve koordine edilmesi, ildeki kamu kurum ve kuruluşlarına rehberlik edilmesi, hukuki destek sağlanması ve bunların denetlenmesi görevlerini yapmak üzere Yatırım İzleme ve Koordinasyon Merkezleri kurulacaktır. 6- Büyükşehir belediyeleri sınırları il mülki sınırları olacağından, çok geniş bir alanda ve il sınırlarının tamamında hizmet vermeye çalışacaklardır. 7- Büyükşehir belediyelerinin sınırları, il mülki sınırları, ilçe belediyelerinin sınırları da ilçe mülki sınırları olacaktır. 8-5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Tanımlar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi değiştirilmiş ve (d) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Değiştirilen 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi; a) Büyükşehir Belediyesi: Sınırları il mülki sınırı olan ve sınırları içerisindeki ilçe belediyeleri arasında koordinasyonu sağlayan; idari ve mali özerkliğe sahip olarak Kanunlarla verilen görev ve sorumlulukları yerine getiren, yetkileri kullanan; karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan Kamu tüzel kişisini, Olarak değiştirilmiştir. 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (d) bendi ise, ilk kademe belediyesinin tanımıyla ilgili olduğundan ve günümüzde ilk kademe belediyesi bulunmadığından 6360 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır. 9-5216 sayılı Kanunun Kuruluş başlıklı 4 üncü maddesi değiştirilmiştir. Adı geçen 4 üncü madde; MADDE 4- Toplam nüfusu 750.000 den fazla olan illerin il belediyeleri Kanunla büyükşehir belediyesine dönüştürülebilir. Şeklinde değiştirilmiştir. 10-5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediyesinin sınırları başlıklı 5 inci maddesi değiştirilmiştir. Adı geçen 5 inci madde; MADDE 5- Büyükşehir belediyelerinin sınırları, il mülki sınırlarıdır. İlçe belediyelerinin sınırları, bu ilçelerin mülki sınırlarıdır. Şeklinde değiştirilmiştir. 11-5216 sayılı Kanunun 7 ıncı maddesinin başlığı Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları şeklinde değiştirilmiş, - Birinci fıkranın (g) ve (z) bentleri değiştirilmiş, - Birinci fıkranın (m) bendinde yer alan amatör spor kulüplerine ibaresinden sonra gelmek üzere nakdi yardım yapmak ibaresi ile Derece alan sporculara ibaresinden sonra gelmek üzere teknik yönetici, antrenör ve öğrencilere ibaresi eklenmiş, - Birinci fıkranın (n) bendinde yer alan gerektiğinde ibaresinden sonra gelmek üzere mabetler ile ibaresi eklenmiş, - İkinci fıkranın ikinci cümlesi değiştirilmiş, - Üçüncü fıkranın (d) bendinde yer alan beceri kursları açmak; ibaresi sonra gelmek üzere mabetler ile ibaresi eklenmiş, - Üçüncü fıkraya (f) bendi eklenmiş, - Maddenin sonuna bir fıkra eklenmiştir. 7 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi; "g) Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı ile bu yolların temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütmek; kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak; ilân ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek." Şeklinde değiştirilmiştir. 7 inci maddenin birinci fıkrasının (z) bendi; "z) Afet riski taşıyan veya can ve mal güvenliği açısından tehlike oluşturan binaları tahliye etme ve yıkım konusunda ilçe belediyelerinin talepleri halinde her türlü desteği sağlamak." Şeklinde değiştirilmiştir. Maddenin sonuna eklenen fıkra ise; Büyükşehir ve ilçe belediyeleri tarım ve hayvancılığı desteklemek amacıyla her türlü faaliyet ve hizmette bulunabilirler. Şeklindedir. 12-5216 sayılı Kanunun Ulaşım hizmetleri başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiştir. Adı geçen maddenin birinci fıkrası; "Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulur. İlçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili üye olarak belirlenmeyen ulaşım sektörü ile ilgili kamu kurumu 10
niteliğindeki meslek kuruluşlarından ihtisas meslek odalarının temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır." Şeklinde değiştirilmiştir. 13-5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediyesinin giderleri başlıklı 24 üncü maddenin birinci fıkrasının Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen (n) bendi yeniden düzenlenmiştir. Yeniden düzenlenen (n) bendi; "n) Bu Kanunda büyükşehir belediyesine verilen görevlerle sınırlı olarak, yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel kuruluşlar ve sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve diğer proje giderleri." Şeklinde olmuştur. 14-5216 sayılı Kanunun Şirket kurulması başlıklı 26. maddesinin birinci fıkrasına cümle eklenmiştir. Eklenen cümle; "Ancak bu yerlerin belediye şirketlerince üçüncü kişilere devri 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabidir." Şeklindedir. 15-5216 sayılı Kanunun Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon başlıklı 27 inci maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiş ve ayni maddeye bir fıkra eklenmiştir. Değiştirilen birinci fıkra; "Büyükşehir kapsamındaki belediyeler arasında hizmetlerin yerine getirilmesi bakımından uyum ve koordinasyon, büyükşehir belediyesi tarafından sağlanır. Büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri veya ilçe belediyelerinin kendi aralarında hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili ihtilaf çıkması durumunda, büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici kararlar almaya yetkilidir." Şeklindedir. Maddeye eklenen fıkra ise; "İmar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirler tahsil tarihinden itibaren kırkbeş gün içinde büyükşehir belediyesine aktarılır. Büyükşehir belediyeleri bu geliri tasdikli plan ve beş yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında otopark tesisi için gerekli arsa alımları ile bölge ve genel otoparkların inşasında kullanır. Bu gelirler bu fıkrada belirtilen amaç dışında kullanılamaz." Şeklindedir. 16-5216 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin başlığı Büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyelerinin yetkileri ve imtiyazları şeklinde değiştirilmiş, - Ayni maddede yer alan ilçe ve ilk kademe ibaresi ve ilçe şeklinde, - 5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediye başkanı başlıklı 17 inci maddenin üçüncü fıkrasında yer alan Büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe ibaresi ilçe şeklinde, - 5216 sayılı Kanunun Belediye başkanlığının sona ermesi başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan ilçe ve ilk kademe ibaresi ve ilçe şeklinde, - 5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediye bütçesi başlıklı 25 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan Büyükşehir, ilçe ve ilk kademe ibaresi Büyükşehir ve ilçe şeklinde, - 5216 sayılı Kanunun Diğer hükümler başlıklı 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan büyükşehir ibaresinden sonra gelen büyükşehir ilçe ve ilk kademe ibaresi ve ilçe şeklinde, Değiştirilmiştir. 17-5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediyesine katılma başlıklı 6 ıncı maddesi yürürlükten kaldırılmış, - 5216 sayılı Kanunun Büyükşehir belediye başkanının görev ve yetkileri başlıklı 18 inci maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılmış, - 5216 sayılı Kanunun 7, 9, 11, 12, 14, 17, 23, 25, 27 inci maddelerinde yer alan ilk kademe ibareleri madde metinlerinden çıkarılmıştır. 18- Kanun ile 5393 sayılı Belediye Kanununun Birleşme ve katılma başlıklı 8 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan 50.000 ibaresi 20.000 şeklinde değiştirilmiştir. 8 inci maddenin dördüncü fıkrası; Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ayrılma yoluyla yeni bir belde kurulması için belde nüfusunun 100.000'den aşağı düşmemesi ve yeni kurulacak beldenin nüfusunun 20.000'den az olmaması şarttır. Şekline dönüşmüştür. 19- Kanun ile 5393 sayılı Kanunun Mahalle ve yönetimi başlıklı 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasına; Belediye sınırları içinde nüfusu 500 ün altında mahalle kurulamaz. Cümlesi eklenmiştir. 20- Kanun ile 5393 sayılı Belediye Kanununun Kararların uygulanması ve nüfus başlıklı 12. maddesinin sonuna bir fıkra eklenmiştir. Eklenen fıkra hükmü; "Mevzuatla orman köyleri ve orman köylüsüne tanınan hak, sorumluluk ve imtiyazlar orman köyü iken mahalleye dönüşen yerler için devam eder. Bir belediyeye katılarak mahalleye dönüşen köy, köy bağlısı ve belediyelerce kullanılan mera, yaylak, kışlak gibi yerlerden bu mahalle sakinleri ve varsa diğer hak sahipleri 25.02.1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri çerçevesinde yararlanmaya devam eder." Şeklindedir. 11
21- Kanun ile 5393 sayılı Belediye Kanununun Belediyenin görev ve sorumlulukları başlıklı 14. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin son cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve ayni bende aşağıdaki cümleler eklenmiştir. Kaldırılan son cümle; Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar. Şeklinde idi. Ayni bende eklenen cümle ise; "Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konuk evleri açmak zorundadır. Diğer belediyeler de mali durumları ve hizmet önceliklerini değerlendirerek kadınlar ve çocuklar için konuk evleri açabilirler." Şeklindedir. - 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci cümlesinde yer alan sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir, ibaresinden sonra gelmek üzere mabetlerin yapımı, bakımı, onarımını yapabilir, ibaresi eklenmiştir. - Ayni maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci cümlesi değiştirilmiştir. Değiştirilen ikinci cümle; "Gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verir, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdi yardım yapar ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere belediye meclisi kararıyla ödül verebilir." Şeklindedir. - Ayni maddeye birinci fıkradan sonra gelmek üzere; "Belediyelerin birinci fıkranın (b) bendi uyarınca, sporu teşvik amacıyla yapacakları nakdi yardım bir önceki yıl genel bütçe vergi gelirlerinden belediyeleri için tahakkuk eden miktarın binde yedisini geçemez." Fıkrası eklenmiştir. 22-5393 sayılı Kanunun Belediyenin yetkileri ve imtiyazları başlıklı 15 inci maddesinin birinci fıkrasının sonuna (r) bendi eklenmiştir. Eklenen (r) bendi; "r) Belediye mücavir alan sınırları içerisinde 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili diğer mevzuata göre kuruluş izni verilen alanda tesis edilecek elektronik haberleşme istasyonlarına kent ve yapı estetiği ile elektronik haberleşme hizmetinin gerekleri dikkate alınarak ücret karşılığında yer seçim belgesi vermek," Şeklindedir. - Ayni maddenin dördüncü fıkrasına; "(r) bendine göre verilecek yer seçim belgesi karşılığında alınacak ücret Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca belirlenir. Ücreti yatırılmasına rağmen 20 gün içerisinde verilmeyen yer seçim belgesi verilmiş sayılır. Büyükşehir sınırları içerisinde yer seçim belgesi vermeye ve ücretini almaya büyükşehir belediyeleri yetkilidir." "Belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilirler." Cümlesi eklenmiştir. 23- Kanun ile 5393 sayılı Belediye Kanununun Diğer kuruluşlarla ilişkiler başlıklı 75. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi değiştirilmiştir. Adı geçen maddenin (c) bendi; "c) Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7.6.2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir." Şeklinde değiştirilmiştir. - Ayni maddeye aşağıda yazılı bulunan fıkra eklenmiştir. "5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10 uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz." 24- Kanun ile 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanununun Payların hesaplanması ve oranı başlıklı 2 inci maddesinin, ikinci fıkrası değiştirilmiştir. Değişen ikinci fıkra; "(2) Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 1,50'si büyükşehir dışındaki belediyelere, yüzde 4,50'si büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ve yüzde 0,5'i il özel idarelerine ayrılır. Şeklindedir. Ayni maddenin üçüncü fıkrası ise; (3) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan mallardan tahsil edilen özel tüketim vergisi hariç 12
olmak üzere, büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 6'sı ile genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ayrılan payların yüzde 30'u büyükşehir belediye payı olarak ayrılır." Şeklinde değiştirilmiştir. 25- Kanun ile 5779 sayılı Kanunun Belediye paylarının tahsisine ilişkin esaslar başlıklı 5 inci maddesinin ikinci fıkrası; "(2) Birinci fıkrada belirtilen gelişmişlik endeksine göre dağıtılacak miktar için Kalkınma Bakanlığı tarafından tespit edilen en son veriler esas alınır. Bu endeksin kullanımında, belde belediyeleri için bağlı bulunduğu ilçenin endeks değeri uygulanmak üzere, il, ilçe ve belde belediyeleri gelişmişlik katsayılarına göre en az gelişmiş olandan en çok gelişmiş olana doğru ve eşit nüfus içeren beş gruba ayrılır. Eşitliği bozan ilçe, denge kurulacak şekilde beldeleriyle birlikte bir önceki gruba veya bir sonraki gruba ilave edilir. Birinci fıkraya göre belirlenen miktarın yüzde 23'ü birinci gruba, yüzde 21'i ikinci gruba, yüzde 20'si üçüncü gruba, yüzde 19'u dördüncü gruba ve yüzde 17'si beşinci gruba tahsis edilir. Bu tahsisat, her grup içinde, gruba giren belediyelerin nüfuslarına göre dağıtılır. Şeklinde değiştirilmiştir. - Ayni maddenin üçüncü fıkrası; (3) 2 nci maddenin ikinci fıkrasına göre ayrılan büyükşehirlerdeki ilçe belediyeleri payının; yüzde 90'lık kısmı ilçelerin nüfusuna, yüzde 10'luk kısmı ise ilçelerin yüzölçümüne göre dağıtılır. Hesaplanan tutardan yüzde 30'luk büyükşehir belediyesi payı ayrıldıktan sonra kalan miktar büyükşehir ilçe belediyelerinin hesabına İlbank A.Ş. tarafından aktarılır. Şeklinde değiştirilmiştir. - Ayni maddenin dördüncü fıkrası da; (4) 2 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre ayrılan yüzde 6'lık büyükşehir belediye payının; yüzde 60'ı doğrudan ilgili büyükşehir belediyesi hesabına aktarılır. Kalan yüzde 40'lık kısmının yüzde 70'i nüfusa, yüzde 30'u yüzölçümü esasına göre büyükşehir belediyeleri arasında dağıtılır." Şeklinde değiştirilmiştir. 26-5779 sayılı Kanunun Denkleştirme ödeneği başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası; "(1) Kesinleşmiş en son genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının binde biri Maliye Bakanlığı bütçesine nüfusu 10.000'e kadar olan belediyeler için kullanılmak üzere denkleştirme ödeneği olarak konulur. Maliye Bakanlığı, bu ödeneği, Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit halinde dağıtılmak üzere, İlbank A.Ş. hesabına aktarır. İlbank A.Ş., hesabına aktarılan ödeneğin yüzde 65'ini eşit şekilde, yüzde 35'ini ise nüfus esasına göre dağıtır." Şeklinde değiştirilmiştir. 27- Kanun ile 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Yol harcamalarına katılma payı başlıklı 86 ıncı maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi; "Belediyelerce veya belediyelere bağlı müesseselerce aşağıdaki şekillerde inşa, tamir ve genişletilmeye tabi tutulan yolların iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmaması dolayısıyla bu yoldan yararlanan gayrimenkullerin sahiplerinden meclis kararı ile Yol Harcamalarına Katılma Payı alınabilir." Şeklinde değiştirilmiştir. 28- Kanun ile 2972 sayılı Mahalli İdareler ve Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun Büyük şehirlerdeki seçim çevresi başlıklı 4 üncü maddesi; "MADDE 4- Büyükşehir belediye başkanının seçiminde seçim çevresi, büyükşehir belediye sınırlarından oluşur." Şeklinde değiştirilmiştir. 29- Kanun ile 2972 sayılı Kanununun Seçim çevresi, oy verme ve seçim sistemi başlıklı 32 inci maddesinin üçüncü fıkrası; "Muhtar ile ihtiyar meclisi veya heyeti üyelerinin seçiminde; muhtar ile bu Kanunun 30 uncu maddesinin (a) ve (b) bentlerinde gösterilen ihtiyar meclisi veya heyeti üye sayısı kadar ismin birlikte yazılı olduğu oy pusulası kullanılır. Oy pusulası Yüksek Seçim Kurulunca hazırlanan özel zarfa konularak oy sandığına atılır." Şeklinde değiştirilmiştir. 30- Kanun ile 5682 sayılı Pasaport Kanununun Diplomatik pasaportlar başlıklı 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan Diyanet İşleri Başkanına, ibaresinden sonra gelmek üzere Valilere, Büyükşehir Belediye Başkanlarına, ibaresi eklenmiştir. - 5682 sayılı Kanunun Hususi damgalı pasaportlar başlıklı 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan Büyükşehir ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. 31- Kanunun son bölümünde yer alan 2 adet geçici maddede Kanunun uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler bulunmaktadır. Geçici birinci maddenin altında 27 adet fıkra bulunmaktadır. 1inci fıkra ile ilgili açıklamalar; 1.1- Kapatılacak belediyelerin Devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere; ilin Valisi tarafından görevlendirilen bir Vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcileri ile ilgili belediye başkanlarının katılımlarıyla, Devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu 29 Bü- 13