BANKANIN MU~TERiLERiNiN SIRLARINI SAKLAMA YUKUMLULUGUNUN SINIRLARI. 4389 sayzh Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8.



Benzer belgeler
Dr. Pınar Çağla KANDIRALIOĞLU TÜRK HUKUKUNDA BANKALARIN SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

BAGIMSIZ DENETCt RAPORU

T.C. KOZAKLI KAYMAKAMLIĞI İlçe Emniyet Amirliği Belgelendirme Büro Amirliği HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER

T.C. SOSYAL GUVENLJK KURUMU BA KANLIGI Emeklilik Hizmetleri Genel Mudiirliigii GENEL YAZI

TİCARÎ SIR, BANKA SIRRI VE MÜŞTERİ SIRRI HAKKINDA KANUN TASARISI

ÖNSÖZ... vii KISALTMALAR LİSTESİ... xv GİRİŞ...1

Amaç Madde 1-Bu Kanunun amacı finansman sağlamaya yönelik finansal kiralamayı düzenlemektir.

tarih ve B.11.2.DDY (12)/401 sayth emir.

A) 1 B) 3 C) 6 D) 12 E) 18

Doğal Gaz Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

(28/01/ 2003 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan :

T.C. MALiYE BAKANLIGI Muhasebat Genel Mudtirlugu

Edip Gayrimenkul Yatmm Sanayi ve Ticaret Anonim Sirketi'nin 29 Mart 2016 Tarihinde Yaptlan 2015 Yth Olagan Genel Kurul Toplantt Tutanagt

mali açıklamalar 2012/ Konu: Vergi Kanunlarında ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapıldı

T.C. ISTANBUL ... TURK MILLETI ADINA KARAR "HUKMUN A<;IKLANMASININ GERI BIRAKILMASI" : 2013/12 : MUSTAFA UN : YESIM UNLU

GERÇEK OLMAYAN VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME VE MENFAAT DEVRİ YAPTIRIMI

kurum aşağıdakilerden hangisine verilmiştir? a. 1 b. 3 c. 5 d. 7 e. 8

"KNOW-HOW" VE TiCARi SIRLAR (TEKNOLOJi TRANSFERi VE FiKRi HAKLARLA ilgili LiSANS ANLA~MALARI)*

1. Tüketici kredileri ve tüketicilerin korunması Tüketici kredisi sözleşmesinin tarafları ve konusu Kredi sözleşmelerinin yazılı biçimde

!"# # $!% & $ % #'' ! " #! " $ !" #$!!%& " %(% #)* $+, -.-/ &' # $ ' (&&! " % (% # )* $+,.0/ ( )***(* +( ( (,, ( -.(( ( ( (

Ek 4. Faaliyet Türleri Formu

İstanbul, 22 Mayıs /788

Çek Kanunu neleri getiriyor? Gönderen : abana - 21/03/ :39

İÇİNDEKİLER v xiv xv xvi

SRKÜLER NO: POZ / 43 ST, Yıllık alı ve satıların formlar ile bildirilmesi hakkında tebli yayımlandı.

MEVDUAT VE KATILIM FONLARININ VADELERİ VE TÜRLERİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI:2007/1)

KREDÝLÝ MENKUL KIYMET ÝÞLEMLERÝ ÇERÇEVE SÖZLEÞMESÝ

BANKALARIN KRED LEMLERNE LKN YÖNETMELKTE DEKLK YAPILMASINA LKN YÖNETMELK TASLAI

KARAR DEFTERi YONETIM KURULU KARARI

! "!! # $ % &'( )#!* )%" +!! $ %! + ')!

REKABET KURUMU ILE ENERJI PIYASASI DUZENLEME KURUMU

Depolama Tarifesi. AKIM-TEK Enerji Elektrik Dretim Petrol Drlinleri Pazarlama Nakliyat San. Ve Tic. A.S.

KREDİLİ MEVDUAT HESABI SÖZLEŞMESİ

Kredi ve Diğer Finansman Sözleşmelerinde Tüketicinin Korunması

Yrd. Doç. Dr. Safiye Nur BAĞRIAÇIK. ÜRETİM VE İŞ SIRLARININ KORUNMASI (Özellikle Haksız Rekabet Hukuku Açısından)

T.C. MEZiTLi KA YMAKAMLIGI. ilc;e Milli Egitim Miidiirliigii. (TELEFON zinciri) ... MUD URL U G UNE

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Bankalar Kanunu Hükümlerine İstinaden Bankacılık İşlemleri Yap

Trakya Kalkınma Ajansı. Şirket Kurulması İşlem Basamakları

T.C. SOSY AL GUVENLiK KURUMU BA$KANLIGI Kars Sosyal GUvenlik il Mtidtirltigti

TİCARET ŞİRKETLERİNİN GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞINCA DENETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

Bilgi, Belge ve Açıklamaların Elektronik Ortamda mzalanarak Gönderilmesine likin Esaslar Hakkında Tebli

EURO KAPİTAL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş NİN TARİHİNDE YAPILACAK OLAN 2015 YILI OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI BİLGİLENDİRME DÖKÜMANI

BÜLTEN. KONU: Menkul Kıymetlerin Vergilendirilmesi Hk 277 Nolu GVK G.T. Yayınlanmıtır

Ön İnceleme Çalışması Gizlilik Sözleşmesi

Dr. Sezer ÇABRİ Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ

DEVLET MUHASEBESi Soru 1- Soru 2- istenenler; Not:

CEZAİ ŞARTIN TEK YANLI KARARLAŞTIRILAMAYACAĞI

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNA GÖRE İŞVEREN VEKİLİ KİMDİR? İŞVEREN VEKİLİNİN SORUMLULUKLARI NELERDİR?

YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SORUMLULUĞU

AXA HAYAT VE EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU İZAHNAME DEĞİŞİKLİĞİ

ANONİM ŞİRKETTE PAY SAHİBİNİN KÂR PAYI HAKKI

BÖLÜM BANKALARIN FAALİYET ALANLARININ GELİŞİMİ

MASAK Şüpheli. Tebliğ

ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2013/15) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak

Yap1 Kredi Portffiy Yonetimi A.$. Bor lanma Ara lan emsiye Fonu

4 Mart 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : TEBLİĞ

(Resmi Gazete ile yayımı: Sayı: 26537)

DEVREK TİCARET SİCİLİ MEMURLUĞU HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

BANKACILIK İŞLEMLERİ 2 II. BANKA HUKUKU 2 III. BANKA İLE MÜŞTERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ DÜZENLEYEN KURALLAR

Finansal Kiralama Kanunu, Yasası sayılı, numaralı, nolu kanun, yasa FİNANSAL KİRALAMA KANUNU (1) Kanun Numarası : Kabul Tarihi : 10/6/1985

YURTDIŞI MENKUL KIYMET MUHABİRLİĞİ İLE İLGİLİ EK SÖZLEŞME

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRK HUKUKUNDA FAİZ

1- Aşağıda verilenlerden hangisi ticaret şirketlerine uygulanacak mevzuat hükümlerinden

KONU: Kayıtlı Elektronik Posta Adresini Almayana TL İdari Para Cezası Uygulanacak Hakkındaki Açıklamalarımız

5510 SAYILI KANUNUN 100 ÜNCÜ MADDESÝNÝN UYGULANMASI HAKKINDA TEBLÝÐ Pazartesi, 29 Eylül 2008

TAŞMAN & ŞANVER. Persembepazarı Cd. No 9 Kat: 5 / Karaköy / İstanbul Tel: Fax : inbox@sanver.gen.

6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNU NDA 6335 VE 6353 SAYILI KANUNLARLA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

+1TL TEK TELEFON SERVİSİ KAMPANYASI (12 AY) TAAHHÜTNAMESİ

TÜRKİYE KANO FEDERASYONU BAŞKANLIĞINCA TOHM MERKEZLERİNE ALINACAK VE FEDERASYON FAALİYETLERİNDE KULLANILMAK ÜZERE ALINACAK MALZEME ALIMI SÖZLEŞMESİ.

İlgili Kanun / Madde 5510 S. SGK. /88

EURO TREND YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş NİN TARİHİNDE YAPILACAK OLAN 2014 YILI OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI BİLGİLENDİRME DÖKÜMANI

BIRINCI BOLUM Sadakat Borcu Kavramı

KİŞİLİK HAKKI İHLÂLİNDEN DOĞAN VEKÂLETSİZ İŞGÖRME

ÖNSÖZ.VII İÇİNDEKİLER.IX KISALTMALAR.XIII GİRİŞ.1 KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE SINIRLANDIRILMASI.1 KONUNUN TAKDİMİ VE ÖNEMİ.1 KONUNUN SINIRLANDIRILMASI

T.C. ANKARA UNiVERSiTESi REKTORLUGU Personel Daire Ba~kanhg1. KAFKAS DNiVERSiTESi REKTORLUGUNE

ÜRÜN SORUMLULUK POLİÇESİ:

Av. Ayşegül ÖZKURT BANKACILIK HUKUKUNDA TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI

TAPU SİCİLİNİ İNCELEME VEYA BELGE ALMA İSTEMLERİ HAKKINDA;

SEMİNER ÖZELLİKLE ÇOK DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BAŞLICA KONULAR

Dar Kapsamlı Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Etik Kurallar

Tarih: Sayı: 2010/15. Konu:

İZMİR Muhasebe Müdürlüğüne,

Maliye Bakanlığından:

Ekler: Nakit Kredi Taahhütnamesi Sözleşme Öncesi Bilgi Formu (4 sayfa) Nakit Kredi Uygulama Esasları Hakkında Prosedür

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş / 88

T.C. YAŞAR ÜNİVERSİTESİ KULUÇKA MERKEZİ KULLANIM SÖZLEŞMESİ

VARLIK YÖNETİM ŞİRKETLERİN KURULUŞUNDA ARANACAK BELGELER

EK-1. bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla bu alacaklara bağlı faizlerin tahsilinden vazgeçilir.

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

Sirküler Rapor Mevzuat /74-1

E-Beyanname* *connectedthinking

MALÎ SEKTÖRE OLAN BORÇLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

OZEL OGRENCI YONERGESI. BIRINCi BOLLTM Ama^, Kapsam, Dayanak ve Tanimlar

E-TİCARET ve MESAFELİ SÖZLEŞMELER

4) Merkezi takas kurumu na üye olabilmenin kriterleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

BANKALARIN SERMAYE YETERLİLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİNE VE DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ

GARANTi PORTFOY YONETiMi A.S. 31 MART 2014 TARilli itibariyla HAZIRLANAN FAALiYET RAPORU

İş Hukukunda Ücret ve Uygulaması

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKİ SORUMLULUKLAR. Doç.Dr. Saim OCAK MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

Transkript:

AVRUPA ARAl;)TIRMALARI DERGISI Cilt 11 Say1: 1-2 2003 27 BANKANIN MU~TERiLERiNiN SIRLARINI SAKLAMA YUKUMLULUGUNUN SINIRLARI Emin Cern KAHYAOGLU* Ozet"'"' 4389 sayzh Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8. fikrasmda bankamn mil~terilere ait szrlarz saklama yilkilmil ozel olarak diizen/enmi~tir. Am/an maddeye gore mil~teri szrlarzm sak/amakla yilkilmlil olanlar, bankalarm mensuplarz ve diger gorevlileri ile ilf;ilncil ki~ilerdir. Bankalar mil~teri szrlarzm i9eren bazz faaliyet/eri ile ilgi/i olarak bir kzszm i~lerin ifasz amaczyla ilf;ilncil ki~ilerden yararlanabi/ir/er. Hatta kredi kartlarzmn ve ekstre/erinin baszmz, bankamn faaliyetleri ile ilgili yazzlzmlarm ve program/arm hazzrlanmasz gibi i~lerin uzman ilf;ilncil ki~ilere yaptzrzlmasz gilnilmilz ko~ullarmda banka bakzmmdan bir zorun/uluk olu~turmaktadzr. Bu durumda ilf;ilncil ki~ilerin ifa yardzmczsz olarak nitelendirilebilmeleri milmkilndilr. Tum bu i~lem/erin yerine getirilmesi szrasmda, bankamn mil~teri/erine ait bazz bilgilerin am/an ki~ilere yapacaklarz i~ ile szmrh olarak veri/mesi ka9zmlmazdzr. Ancak bilgi/erin yapzlan i~ geregi yapan tarafindan ogrenifmesi, szrfarzn banka tarafindan a9zkfanmasz an/amzm ta~zmamaktadzr. /Ia yardzmczlarz, ilgili madde metninde am/an "diger gorevli/er" kapsammda kabul edilmelidir. Mil~teri szrlarzmn banka mensuplarz tarafindan da apklanmasz milmkiln oldugundan, kredi kartz bilgilerinin baszm amaczyla ilf;ilncil ki~ilere verilmesi, bankamn szrlarm apk/anmasz riskini ilstlenmesi olarak degerlendiri/melidir. Yrd. Do~. Dr., Bah~e~ehir Oniversitesi Hukuk Fakiiltesi For the summary in English, see the end page of the article.

28 BANKANIN SIR SAKLAMA Y0K0ML0LOG0 I. Genel Olarak 4389 sayllt Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8. ftkrasmda 1, "Bankalann mensuplan ve diger gorevlileri, stfat ve gorevleri dolaytstyla ogrendikleri bankalara veya mii~terilerine ait strlan bu konuda kanunen aytkya yetkili kthnan mercilerden ba~kasma aytklay~mazlar. Bu yiikiimliiliik gorevden aynlmalanndan sonra da devam eder. Bu madde hiikmiine aykm davrandtgt tespit edilen ki~iler iyin bir ylldan iiy ytla kadar agtr hapis ve bir milyar liradan az olmamak iizere agtr para cezasma hiikmolunur. Banka ve mii~terilerine ait strlan aytklayan iiyiincii ki~iler hakkmda da aym cezalar uygulamr" hiikmiine yer verilmektedir. Aym ftkrada, "kredilerin takip ve kontrolii iyin, ana faaliyet konulan para ve sermaye piyasalan ile sigortacthk alan ve bu konularda ozel kanunlanna gore ahnan izin ve ruhsat ile faaliyet gosteren mali kurumlar ile Kurum tarafmdan uygun goriilecek ~irketler arasmda mii~terileri ile ilgili olarak dogrudan dogruya veya en az on kurum tarafmdan kurulacak ~irketler vasttastyla yaptlacak bilgi ah~veri~i bu hiikmiin dt~mda" btraktlmakta, boylece tammlanan ~irketler arasmda mii~terileri hakkmda bilgi ah~veri~ine olanak tanmmaktadtr. Bu hiikmiin "str saklama" yiikiimiine, stmrh amayla ve kapsamda da olsa bir istisna getirdigi aytkttr. Diger taraftan, bankalann mensuplanmn, diger gorevlilerinin ve iiylincli ki~ilerin, bankalara ve banka mii~terilerine ait strlan saklamakla yiikiimlii bulunduklan, banka ve mii~terileri hakkmdaki bilgileri sadece kanunen yetkili kthnmt~ mercilere aytklayabilecekleri, bu yiikiimliiliige uyulmamast halinde uygulanacak cezai yaptmma da aym ftkra metninde yer verilmi~tir. A~agtda ki~iligin korunmast kavrammdan da hareket ile mii~teri stm, kimlerin str saklama yiikiimliiliigiine tabi olduklan, bu yiikiimliiliigiin kapsamt ve istisnalan iizerinde durulacak, ozellikle bankalann faaliyetleri ile ilgili olarak, faaliyetin ozii ile ilgili olmamak kaydt ile bir ktstm yan hizmetleri iiyiincii ki~ilerden almak istemeleri ya da ihtiyacmda bulunmalan halinde bu konudaki baglanttlannm str saklama yiikiimiiniin ihlalini te~kil edip etmeyecegi tartt~llacakttr.

AVRUPA ARAl?TIRMALARI DERGISI 29 II. Ki~iligin Korunmasi Kavrami Bankalar Kanununda yer verilen hiikmiin ve Sir saklama yiikiimiiniin incelememiz bakimmdan simrlanmn belirlenebilmesi i9in, oncelikle daha genel bir kavram olan ki~ilik hakk1 ve ki~ilik haklanmn korunmasma k1saca i~aret etmekte yarar gormekteyiz. 1982 Anayasasmm 17/1 ve 20/1 maddeleri hiikiimlerinde yer alan, ki~inin maddi ve manevi varhgm1 koruma ve ozel hayatm gizliligi ve korunmas1 ilkeleri ile ki~iligin korunmasma i~aret edilmektedir. Medeni Kanunun 23-26. maddelerinde, Bor9lar Kanununun 41,48 ve 49. maddelerinde ve Ticaret Kanununun 56 vd. maddelerinde de ki~iligin korunmasma ili~kin diizenlemeler vard1r. Amlan hiikiimler gibi, 4389 sayi11 Bankalar Kanununun 22/8 maddesi de, ki~iligin korunmasmm ozel bir hali olan mii~teri Sirlannm korunmasmi diizenlemektedir. Ki~inin ozel hayati ve buna ait ozellik ve s1rlar, medeni hukukun genel esaslan uyannca, hukuken korunan varhklanndan ve ki~isel menfaatlerindendir.medeni Kanunun 23 ve 24. maddeleri ki~iligin korunmasmda genel ilkeleri diizenlemektedir. MK. m. 23 'de ki~iligin hukuki i~lemle tecaviize kar~i korunmas1, MK. m. 24 'de ki~iligin haks1z miidahalelere kar~i korunmas1 hiikiim altma ahnmi~tii. Ki~ilik hakk1 kapsammda yer alan degerler sm1rh say1da olmay1p geli~en teknoloji, ihtiya9lar kar~islnda her gun geni~leyen esnek bir yap1ya sahip bulunmaktad1r~ Ki~inin mali ve iktisadi durumu, ki~i ile ilgili malvarhg1 bilgilerinin de ki~ilik hakk1 kapsammda korunmaya deger bulundugu artik tarti~masizdir. III. Bankamn Mii~terilere Ait S1rlan Saklama Yiikiimii Yukanda k1saca i~aret edildigi iizere ki~inin mali durumu, bor9lan, ki~i ve malvarhg1 hakkmdaki bilgileri ki~ilik hakk1 kapsammda korunmaya deger bulundugu i9in, 4389 sayi11 Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8. f1krasmda, ki~ilik hakkmm korunmasmm bir goriiniimiinden ibaret bulunan, bankamn mii~terilere ait s1rlan saklama yiikiimii, ihlali halinde ag1r ve telafi edilemeyecek zarar1ara neden o1abileceginden, ozel olarak diizenlenmi~tir.

30 BANKANIN SIR SAKLAMA Y0K0ML0LOG0 Bankalar Kanunu hiikiimlerinde mii~teri stm kavramt tammlanmamt~ ise de mii~teri stm, ilgilinin iradi veya gayri iradi alarak bankaya verdigi veya bankamn meslegini icra ederken ogrendigi bilgilerin a~tklanmamasma ili~kin, diiriistliik kurahndan kaynaklanan bir yiikiimdiir 3. Bu, ~agu zaman sozle~meden kaynaklanan, ancak tammda da belirtildigi iizere, dayanagtm diiriistliik kurahnda bulan bir asli yiikumliiliiktur. Bankanm mii~terileri ile alan ili~kilerinde, sozle~me oncesi ve sanrast elde ettigi tum bilgiler, mii~terinin nakit veya mal varhgt durumu, hatta i~lemleri ile ilgili talimatlan, ailesine ili~kin bilgiler, kredi itiban, yatmm faaliyetleri, kar ve zarar hesaplan, mii~terinin mesleki yetenek ve odeme giicii hakkmda varrnt~ aldugu genel deger yargtst, bankamn mii~teri stm kavramma girmektedir. Banka ile kredi ili~kisi i~inde alan ki~iler, mevduat sahipleri veya bankada kirahk kasalan bulunanlar gibi banka mii~terileri hakkmdaki tum bilgi ve belgeler mii~teri stm kapsammdadtrlar 4 Giiniimiizde ozellikle kredi kartlan, tuketici kredileri, kanut ve ata kredileri saglayan kurulu~lar, mii~terilerinin mali durumlan, mal varhklan hakkmda geni~ bilgilere sahiptirler. 0 kadar ki, bu bilgilerin bir ktsmt, banka mii~terisinin yakmlan tarafmdan dahi bilinmeyen ya da mii~teri tarafmdan yakmlanna dahi a~tklamak istemedigi, gizli tuttugu bilgilerden alabilir. Mii~terilerle ilgili bu bilgiler depalanmakta, mii~teri ile ili~kiler sana erse dahi muhafaza edilebilmektedir. Hatta bu bilgi ve verilerin ticari meta alarak kullamlabilmesi ihtimali yiiksektir. Depalanan bu bilgilerin ii~iincii ki~ilere aktanlmast, ~e~itli ~ekillerde a~tklanmast, ticari bir ama~ izlenmese dahi mii~teri strlanna saldm te~kil edebilecektir. i~te Bank. m. 22/8, bankalar baktmmdan, banka ve mii~teri strlanmn a~tklanmast durumunda ozel alarak cezai yaptmmlar ongormektedir. Ancak hemen ifade edelim ki, cezai yaptmmlann yam sua str saklama yiikiimiiniin ihlali nedeniyle meydana gelebilecek zararlann tazminini talep, genel diizenlemeler ~er~evesinde miimkiindiir. IV. Str Saklama ile Yiikiimlii Olanlar Mii~teri sulanm saklamakla yiikiimlii alanlar, Bankalar Kanununun 22/8. maddesine gore, bankalann mensuplan ve diger gorevlileri ile ii~iincii ki~ilerdir. Banka mensup ve diger gorevlilerinin str saklama yiikiimii, gorevden aynldtktan sanra da devam edecektir.

AVRUPA ARA$TIRMALARI DERGISI 31 Diger gorevlilere, Merkez Bankas1 yetkilileri, resmi gorevi sonucu banka ile ili~ki kuran devlet memurlan, noter, icra memuru, miifetti~, yeminli denet~i, bag1ms1z denet~i, hesap uzmam, kanunen yetkili k1hmp da bankadan bu Slflan gorevleri geregi ogrenen ki~i ya da merciler girer 5. Burada iizerinde ozellikle durulmas1 gereken husus, bankalann mii~teri Slflanm i~eren baz1 faaliyetleri ile ilgili olarak bir k1s1m i~lerin ifas1 amac1yla ii~iincii ki~ilerden yararlamp yararlanamayacakland1r. Hemen belirtelim ki, bankalann bu ama~la ii~iincii ki~ilerden yararlanmak istemeleri, ii~iincii ki~ilerle hukuki ili~ki i~ine girmeleri halinde, bu ki~ilerin ifa yard1mc1s1 ~eklinde nitelendirilebilmeleri miimkiindiir (BK. m. 100) 6. Banka ve ii~iincii ki~i arasmdaki hukuki i~lem genellikle i~ gorme sozle~meleri grubuna dahil bir sozle~me olarak kar~1m1za ~1kmaktad1r. Ancak hemen ifade edelim ki, burada taraflar arasmdaki sozle~melerin niteligi bir onem ta~1mamakta, bankamn mii~teri Slflarm1 i~eren faaliyetlerini k1smen ya da tamamen ifa yard1mc1s1na b1rak1p b1rakamayacagmm degerlendirilmesi gerekmektedir. Bir borcun ifasmda ifa yard1mc1s1 kullamlabilmesi 1~m, bu durumun borca aykmhk te~kil etmemesi gerekmektedir. Borcun bizzat bor~lu tarafmdan ifasmda alacakhmn menfaati bulunmad1k~a, borcun ii~iincii ~ah1s tarafmdan dahi ifas1 miimkiindiir. 0 kadar ki, alacakhnm ii~iincii ~ahsm ifasm1 kabul etmemesi halinde, alacakh temerriidiinden de bahsolunabilecektir. ifa yard1mc1s1 kullamlabilmesi i~in bor~lunun nzas1 hem zaruri hem de kafidir. ifa yard1mc1sl kullamlan hallerde borcun ii~iincii ~ah1s tarafmdan ifas1 soz konusu olmamakta, ifa yard1mc1sl borcun ifasma ~e~itli ~ekillerde kat1lmaktad1r. Nitekim bir akreditif ili~kisinde muhabir bankanm ifaya katllmasmda ifa yard1mc1sl niteligi mevcuttur. Diger taraftan, ifa yard1mc1smm bir ger~ek ya da tiizel ki~i olmas1 da miimkiindiir 7. ifa yard1mcls1mn alacakhmn bir miistahdemi ya da alacakh ile arasmda bir hukuki ili~ki bulunan ki~i olmas1 da miimkiin bulunmaktad1r. Bor~lunun kredi kart1 odemelerinin kabulii i~in alacakh bankamn diger bankalar ile anla~ma yapt1g1 durumda, Odemeleri diger banka ~ubelerinin de kabul etmesi, bu ihtimalin bir omegini te~kil eder. Banka mii~terisi'nin kendisine ait s1rlan ancak giiven duydugu banka ya da bankalara verdigi de bir ger~ektir. Mii~teri, Slflannm gizli tutulacag1, ii~iincii ki~ilere a~1klanmayacag1 inancm1 ta~1maktad1r. Bunun yam s1ra ilerleyen teknoloji, i~lemlerde siirat ve uzmanla~ma da ~ag1m1zm

32 BANKANIN SIR SAKLAMA Y0K0ML0LOG0 ger~eklerindendir. Her kurulu~ gibi bankalar da bir klslm i~lerin gorillmesini, alanlarmda uzmanla~m1~ ki~i ya da kurulu~lara b1rakmay1, boylelikle siirat ve emniyetin yam ma daha iyi hizmet vermeyi ama~lamaktad1rlar. Uygulamada en ~ok kar~lla~1lan sorun, ~ok say1daki mii~teri i~in kredi kartlannm ve ekstrelerinin siiratle bastmlmas1 ve zamanmda mii~terilere ula~tmlmasmda kar~1la~llan gii~liiklerdir. Kredi kartlanmn bas1mmm ozel bir teknolojiyi, bilgiyi ve uzmanhg1 gerektirdigi tart1~mas1zd1r. Bunun gibi kredi kart ekstrelerinin bas1mmda, ihtiya~ duyulan siirat ve diizenin saglanmas1 bak1mmdan ozel bir uzmanhga ihtiya~ gosterdigi kabul edilmektedir. Bu a~1klamalar sadece kredi kartlan mii~terileri ile sm1rh olmay1p, bankanm diger mii~teri hizmetleri bak1mmdan da ge~erli olabilir. Nitekim bir bankamn faaliyetleri ile ilgili yaz1hmlar, programlar haz1rlanmasmda, hatta siirekli bak1m ve destek hizmetlerinde, uzman ii~iincii ki~ilerle anla~malar yap1lmas1, bu ki~ilere ihtiyaca uygun yaz1hmlar haz1rlattmlarak uygulamaya konulmas1, bak1m ve destek hizmetlerinin ahnmas1 zorunlulugu tart1~mas1zd1r. Tiim bu i~ ve i~lemlerin yerine getirilmesi masmda, bankanm mii~terileri ve bu mii~terilere ait baz1 bilgilerin amlan ki~ilere yapacaklan i~ ile s1mrh olarak verilmesi ka~mllmazd1r. Ger~ektende bir bilgisayar program1 haz1rlayan ve bankamn ihtiyacma cevap vermek amac1yla ~ah~an uzman kurulu~lar, ozel ~irketler, programm yap1mmda ve hayata ge~irilmesinde belki de mii~terilere ait tiim bilgileri ogrenebilme imkamna sahip bulunmaktad1r. Ancak bu durum uzman kurulu~un i~i yapabilmesinin bir geregidir. Bunun gibi kredi kart1 ve /veya ekstrelerin bas1mmda da k1smen de olsa, uzman kurulu~un, mii~terinin adresini, ah~veri~ yapt1g1 yerleri, harcamalan ve belki de mevduat, hesap numarasm1 gorebilmesi miimkiindiir. Kanatimizce, bu bilgilerin yap1lan i~ geregi yapan tarafmdan ogrenilebilmesi imkammn olmas1, mlann banka tarafmdan a~1klanmas1 anlamm1 ta~1mamaktad1r. Bankanm mii~terilerine ait sulan a~1klama iradesi bulunmad1g1 gibi, mal varhg1 degerleri, hesap hareketleri gibi tiim kay1tlar, temel bilgiler ve muhasebe bankada kalmakta, bilgiler bir ba~ka kurulu~ta depolanmamakta, i~lem bitiminde imha edilmektedir. Teknolojinin saglad1g1 imkanlar ile mf kredi kart1 ekstresi i~erigi, o doneme ili~kin olarak ~e~itli vas1talarla iletilmekte, sadece kredi kart1 ya da ekstrenin bas1m1 bu ki~ilerce ger~ekle~tirilmektedir. Doktrinde 8, bankalann baz1 i~leri "outsource etmesi" nin, bu nedenle mii~terilere ait bilgileri ii<;iincii ~ah1slara vermesinin, s1r saklama yiikiimiiniin ihlalini olu~turdugu yolunda bir gorii~ mevcut ise de,

AVRUPA ARA$TIRMALARI DERGISI 33 yukandaki a!;iklamalar yeryevesinde bu gorii~e katilamamaktayiz. Kald1 ki, ifa yardimcilarmm Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8. f1krasmda yer verilen diger gorevliler kapsammda mlitalaa edilmesi gerektigi kanaatini ta~1maktay1z. Mii~teri mlannm banka mensuplan tarafmdan da ay1klanmas1 miimkiin oldugundan, kredi kart1 veya ekstrelerle ilgili bilgilerin bas1m amac1yla ii!;iincii ki~ilere verilmesi, bankamn amlan riski iistlenmesi olarak degerlendirilmelidir. V. Sir Saklama Yiikiimiine Aykmhgm Sonu.;lan Bankanm mii~terisine ait mlan saklama yiikiimiine aykmhg1 halinde banka ve/veya ay1klayan ki~ilerin hukuki ve cezai sorumluluklanna gidilebilir. 1. Hukuki sonu.;lar S1r saklama yiikiimiiniin ihlali, banka ile mii~teri arasmdaki sozle~menin miispet ihlalini olu~turdugu iyin, banka, kusuru bulunmad1gmi ispat etmedik!;e mii~terinin miispet zaranm tazmine mecbur olur ( BK. m. 96 ) 9 Yiikiimiin ihlali aynca, mii~teri bak1mmdan sozle~meyi fesih i!;in bir hakh sebep olu~turabilir 10 Mii~terinin ayabilecegi tazminat davalanna, akde aykmhk, yard1mc1 ~ah1slardan sorumluluk ( BK. m. 100 ), haks1z fiil ( BK. m. 41 ), istihdam edenin sorumlulugu ( BK. m. 55 ), manevi tazminat ( BK. m. 49 ) hukuki 11 dayanak olu~turabilir 2. Cezai sonu.;lar BanK. m. 22/8 'e gore, s1r saklama yiikiimiinli ihlal eden banka mensuplan, diger gorevlileri ve ii!;iincii ki~iler hakkmda bir y1ldan ii!; ytla kadar ag1r hapis ve bir milyar liradan az olmamak iizere agu para cezas1 uygulamr. VI. Sir Saklama Yiikiimiiniin istisnalan Bunlan iiy ba~hk altmda toplayabiliriz.

34 BANKANIN SIR SAKLAMA Y0K0ML0LOG0 1. Mii~terinin onay1 Mii~teri, kullandtgt krediler gibi, kendisini ilgilendiren bilgilerin iis;iincii ki~ilere as;tklanmast konusunda bankasma yetki verebilir 12. Mii~teri, bankamn hangi bilgileri verebilecegini belirleyebilir. Mii~terinin izin verdigi ki~i ve kurulu~lara izin s;ers;evesinde bilgi verilmesi yiikiimiin ihlali sayllmaz. Omek olarak, evlilikte mal aynhgt rejiminde, bankaya talimat verilerek e~e bilgi alma hakkt tamnabilir. 2. Kanunen yetkili kdman mercilerin talebi Banka, kanunen yetkili kllman mercilere, onlann istedigi bilgileri vermek zorundadtr(bank. m. 22/8). Bu ~ekilde str saklama yiikiimline aykm hareket edilmi~ olsa bile banka sorumlu tutulmaz. Ancak verilen bilginin, yetkili merciinin ogrenmek istedigi konu veya konularla stmrh olmas1 gerekir. Aksi taktirde, yani banka istenilenden fazla bilgi verdigi durumda yine sorumlu tutulur 13. Hangi mercilerin bankalardan mii~terileri ile ilgili bilgi almaya yetkili olduklan mevzuatta belirlenmi~tir. Omekler vermek gerekirse; Adalet Bakanhgt Tefti~ Kurulu Tiiziigiine gore Adalet Bakanhgt miifetti~leri; T.C. Merkez Bankas1 Kanununa gore Ba~bakanhks;a belirlenecek bagtmstz denetim kurulu~lan; A vukathk Kanununa gore "gorevlerinin yerine getirilmesi" ile stmrh olarak avukatlar; Bankalar Kanununa gore Bankacthk Diizenleme ve Denetleme Kurulu, Tasarruf Mevduatt Sigorta Fonu, bankalar yeminli muraktplan; Bors;lar Kanununa gore ozel vekaletname ibraz eden vekil, miiteselsil bors;lu, ortak hesaplarda hesap sahiplerinden her biri, kefil, adi ~irket ortagt; icra ve iflas Kanununa gore icra ve iflas daireleri; Rekabetin Korunmast Hakkmda Kanuna gore Rekabet Kurulu; Sermaye Piyasas1 Kanununa gore Sermaye Piyasast Kurumu uzman ve uzman yardtmcllan; Medeni Kanuna gore mal birligi ve mal ortakhgt rejimlerinin kabulii halinde e~, veli, vasi, kayytm, kanuni mii~avir, kanuni mirass;t, mansup mirass;t, intifa hakkt sahipleri, hapis hakkt sahipleri; Ticaret Kanununa gore kollektif ortaklar, anonim ortakhkta Ticaret Bakanhgt miifetti~leri, tasfiye memurlan, bankalardan mii~terileri hakkmda bilgi almaya yetkili kthnmt~lardtr 14.

AVRUPA ARA~TIRMALARI DERGISI 35 3. Mali kurumlar arasmda yapdacak bilgi ah~veri~i BanK. m. 22/8'in son ciimlesi ile mali kurumlann kredi mii~terileri hakkmda istihbarat ah~veri~ini gers;ekle~tirmeleri is;in ~irketler kurmalanna izin verilmi~tir. Amlan hiikme gore, en az on mali kurum, omegin banka, ~irket kurarak bu fonksiyonu yerine getirebilirler. Bu ~ekilde kurulacak bir ~irket, sadece kuruculara degil tiim mali kurumlara mii~terileri ile ilgili bilgi verebilecektir. Gers;ekten, kredi almak is;in ba~vuran ki~ilerin, kredi verilebilir olup olmad1klanm belirlemek is;in bu tiir istihbarat s;ah~malanna ihtiyas; vard1r. Bu ~ekilde mii~teri smmm as;1klanmas1 yasagma istisna getirilirken sadece bankalar aras1 degil, aym zamanda mali kurumlar aras1 bilgi ah~veri~ine izin verilmi~tir. F1kra metnine gore bunlar, "ana faaliyet konulan para ve sermaye piyasalan ile sigortac1hk olan ve bu konularda ozel kanunlanna gore izin ve ruhsat ile faaliyet gosteren kurumlard1r". Ozel bir izin ve ruhsat ile faaliyet gosteren mali kurumlar, finansal kiralama ~irketleri, ozel finans kurumlan, sermaye piyasas1 arac1 kurumlan, risk sermayesi kurulu~lan, yatmm dam~manhg1 kurulu~lan, finansman ~irketleri, genel finans ortakhklan, yatmm ortakhklan, factoring ~irketleri ve yetkili miiesseselerdir 15 T.C. Merkez Bankas1 biinyesinde kurulu bulunan risk merkezi de bankalann, mii~terilerinin kredi kart1 talepleri a~amasmda ba~vurduklan bir istihbarat kaynag1 haline gelmi~tir 16 Summary The obligation of banks to keep the secrets of its clients has been provided for in Art. 22(8) of the Banking Act No 4389. According to the aforementioned Article, those who are under this obligation are the personnel of the bank, the other entitled persons and third persons. Banks may make use of the services of third persons in their activities regarding secrets of their clients. It is especially inevitable for banks to make use of the services of third persons in activities such as having credit cards and extracts printed and the preparation of programs and software. It is possible to accept such third persons as those who assist fulfilling the obligations.

36 BANKANIN SIR SAKLAMA Y0K0ML0LOG0 During all these processes, it is inevitable to supply these persons with information regarding bank clients within strict limits, necessitated by the services they will perform. The provision of information to such persons does not mean that the bank revealed its clients' secrets. Those who assist fulfilling the obligations, must be considered within the scope of the concept "the other entitled persons". Since it is a fact that clients' secrets may also revealed by banks' personnel, the provision of information regarding credit cards to third persons means that the bank accepts the risk of disclosure of secrets. Sonnotlar 1 Bugiin yiiriirliikte alan 4389 sayth Bankalar Kanununun 22. maddesinin 8. ftkrast,3182 sayth Kanunun 83. maddesi kar~thgtdtr. 2 Oguzman I Seli~i IOktay, Ki~iler Hukuku, istanbul 1999, s. 1115 vd. ; irnre, $ahsiyet Haklanndan Sahsm Ozel Hayatmm ve Gizliliklerinin Korunmasma ili~kin Meseleler, istanbul Hukuk Fakiiltesi Mecmuast, C. XXXIX, S. 1-4, s. 147 vd.; Arpact, Ki~iler Hukuku, 2. Bast, istanbul 2000, s. 143 vd.; Sen, Ozel Hayatm Gizliligi ve Korunmast, istanbul 1996, s. 5 vd. 3 Tekinalp, Banka Hukukunun Esaslan, istanbul 1988, s. 296; Altop, Tiirk, isvi~re ve Alman Hukuklannda Bankalann Verdikleri Banka Bilgilerinden Dolayt Hukuki Sorumluluklan, istanbul 1996, s. 40 vd.; Ta~delen, Bankalar Kanunu Serhi, Ankara 2002, s. 651 vd. 4 5 6 7 8 9 10 Reisoglu, Bankalar Kanunu Serhi, 5. Bast, Ankara 2002, s. 1149 vd. Reisoglu, (2002), s. 1153; Ta~delen, (2002), s. 654. Altop, (1996), s. 108. Oguzman I Oz, Bor~lar Hukuku Genel Hiikiimler, 2. Bast, istanbul 1998, s. 350. Ta~delen, (2002), s. 655. Tekina1p, (1988), s. 299; Reisoglu, (2002), s. 1155; A1top, (1996), s. 59. Tekina1p, (1988), s. 300. 11 Reisoglu, (2002), s. 1155; Altop, (1996), s. 60.

AVRUPA ARA$TIRMALARI DERGISI 37 12 13 Reisoglu, (2002), s. 1155; Altop, (1996), s. 51; Ta~delen, (2002), s. 653. Tekinalp, (1988), s. 300. 14 Aynntlh bilgi i~in bakmtz: Reisoglu, (2002), s.l157 vd.; Ta~delen, (2002), s. 656 vd. 15 Reisoglu, (2002), s. 1200 vd. ; Tekinalp, (1988), s. 301. 16 Reisoglu, (2002), s. 1202.