İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ Central Disc System Merkezi Disk Sistemi
AMAÇ Bu sunumda İzmir Ekonomi Üniversitesi Merkezi Disk Sistemi tanıtımı ve teknik detaylarının sunulması amaçlanmıştır.
KONULAR Tanımlar Veri Kayıpları Neden Merkezi Disk Sistemi? Merkezi Disk Sistemi Nasıl Çalışır? Merkezi Disk Sistemi Teknik Detaylar Merkezi Disk Sistemi Veri Güvenliği Nasıl Sağlanır? Hangi Disk Alanlarına Erişebilirim? Ortalama Sistem Maliyeti Kotam Ne Kadar?
TANIMLAR Veri Bilgisayara girilen işlenmemiş (ham) bilgilere veri denir. Bilgisayarın alabildiği, işleyebildiği, sonuç üretebildiği ve saklayabildiği herşey veridir. Kurumsal Veri Kurumların işleyişinde önemli yer teşkil eden, kaybı kurumlar için önemli zararlara yol açabilecek nitelikteki, personel tarafından işlenmesine ve hazırlanmasına karşılık tamamen kuruma ait verilerdir (hesap tabloları, öğrenci verileri, çalışan verileri, yazışmalar vb.). Kişisel Veri Kullanıcıların kurumsal verilerinin dışında kalan, kaybı durumunda kurum hafızasında herhangi bir zarara neden olmayacak genellikle multimedia(resim,video vb.) türündeki verilerdir. Disk Alanı Kullanıcıların hizmetine sunulmuş bir network üzerinde yada lokal sistemde yer alan belirli kapsitedeki fiziksel veri depolama alanlarıdır. Yedekleme Bir bilgisayar sistemini işlevsel kılan temel birimlerin, üzerinde çalışan yazılımların ve depolanan verilerin, ariza, hata, hasar durumlarında çalışmaların kesintiye uğramasını ve/veya verilerin geri dönülemez biçiminde kaybolmasını engellemek amacıyla birden fazla kopya halinde bulundurulmasını sağlayan işlemler bütünüdür.
VERİ KAYIPLARI 7% 3% 14% 32% 44% Donanım Kaynaklı Kullanıcı Kaynaklı Yazılım Kaynaklı Virüs Kaynaklı Diğer
NEDEN MERKEZİ DİSK SİSTEMİ? Donanımsal arızalardan kaynaklanan veri kayıplarını en aza indirmek, Kullanıcı hatalarından oluşabilecek veri kayıplarını en aza indirmek, Virüslerden kaynaklanan veri kayıplarını en aza indirmek, Sistem sürekliliğini sağlamak, Yüksek performanslı veri transferlerine olanak sağlamak, Kurumsal hafızayı korumak,
NEDEN MERKEZİ DİSK SİSTEMİ? Veri paylaşımına olanak sağlamak, Bilgi bütünlüğünü sağlamak, Yetkisiz kullanıcıların kurumsal veriye erişimini engellemek, Yetkili kullanıcılar için kurumsal veriye kolay erişim, Kurumsal verilerin yedeklenmesi,
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR? Samba OpenLdap EkoID ile FileServer Erişimi Kullanıcı Doğrulama Kullanıcılar Controller A SITE A Aktif Aktif Yapı SITE B Controller B Fiziksel Diskler Yedekleme Ünitesi
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR HA Metro Cluster Deduplication Snapshot Raid-DP Thin Provisioning 8 Gb/s FC Support 10 GbE Support IPv6 Support
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR [ HA METRO CLUSTER ] İki ayrı storage sistem kontrolörlerinin fiber switch ve FC-VI bağlantı bileşenleri ile iletişimi HA Metro Cluster olarak adlandırılmaktadır. LAN SITE A SITE B Kontrolör A Kontrolör B SAN Switches Fiziksel Diskler Fiziksel Diskler
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR [ DEDUPLICATION ] Depolama Sisteminde veriler 4 KB bloklar halinde saklanmaktadır. Her blok kendine özgü dijital tanımlayıcıya (digital fingerprint) sahiptir. İki dijital tanımlayıcının aynı olması durumunda, iki blok byte bazında karşılaştırılmaktadır. İki bloktaki verilerin byte karşılaştırmaları aynı ise yeni veriye ait meta verisi işlenmekte, karşılaştırma yapılan disk bloğuna pointer ile erişim sağlanmaktadır. Bu sayede disk alanında tasarruf sağlanmış olmaktadır. Veri Meta veri Deduplication İşlemi Veri Meta veri
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR [ SNAPSHOT ] Snapshot dosya sisteminin anlık görüntüsü olarak nitelendirilmektedir. The WAFL (Write Anywhere File Layout) dosya sistemi, yüksek performans ve geleneksel birçok dosya sistemi ile entegre çalışma olanağı sağladığından depolama sisteminde kullanılmaktadır. Her veri bloğu için kullanılan pointerlar ile dosya sistemi her verinin konumunu hakkında bilgi sahibidir. Dosya Sistemi Dosya Sistemi A B C A B C B C Snapshot1 Snapshot1 Snapshot2
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR [ RAID - DP ] RAID-DP her bir aggregate üzerindeki raid gruba ikinci bir parite diski eklemektedir. RAID-DP özellikle yüksek kapasitede depolama aracına ihtiyaç duyulan sistemlerde güvenlik ve fiyat göz önüne alındığında tercih edilen bir veri saklama yöntemidir. D D D D P DP 3 1 2 1 1 1 3 1 2 2 1 3 3 1 2 2 9 5 8 7 7 12 12 11 VERİ PARITE
MERKEZİ DİSK SİSTEMİ TEKNİK DETAYLAR [ THIN PROVISIONING ] Thin Provisioning, sunuculara fiziksel olarak hazır bulunan kapasiteden daha fazla depolama alanını tanımlayabilmek olarak nitelendirilmektedir. 600 GB 1 TB 400 GB 1,5 TB 500 GB 750GB 250 GB 1 TB Toplam Aggregate Boyutu 2,5 TB Toplam Disk Boyutu Fiziksel Disk Boyutu
MERKEZİ DİSK SİSTEMİNDE VERİ GÜVENLİĞİ NASIL SAĞLANIR? RAID DP (İki Parite diskli Raid6 teknolojisi) disk teknolojisi kullanılmaktadır, Aktif-aktif çalışan kontrolör yapısı, Snapshot teknolojisi, Müdürlük/Fakülte disk alanları için teyp yedekleme sistemi, Kontrolörlerin fiziksel olarak birbirinden ayrı lokasyonlarda bulunması,
MERKEZİ DİSK SİSTEMİNDE VERİ GÜVENLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Disklerin ve teyp ünitesinin fiziksel olarak birbirinden ayrı lokasyonlarda bulunması, EkoID ve şifresi ile güvenli erişim, Etkin yetkilendirme mekanizması, Merkezi Disk Sistemi bileşenleri arası fiber bağlantı, Farklı paylaşımlar farklı diskler üzerinden gerçekleştirilmesi,
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRM? (AKADEMİK PERSONEL) Home Folder Paylaşımı Toolbox Paylaşımı Public Paylaşımı Akademik personele özel olan kişisel paylaşımdır. FileServer sistemi kullanımında ihtiyaç duyulabilecek temel araçları yer almaktadır. EkoID ve şifresi ile sisteme giriş yapan tüm Akademik ve İdari Personel erişebilir.
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRM? (İDARİ GÖREVİ BULUNAN AKADEMİK PERSONEL) Fakülte Paylaşımı Home Folder Paylaşımı Toolbox Paylaşımı Public Paylaşımı DEKAN DEKAN YRD. BÖLÜM BAŞKANLARI PERSONEL
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? (İDARİ PERSONEL) Müdürlük/Dekanlık Paylaşımı Toolbox Paylaşımı Public Paylaşımı Müdür Şef Personel İşlemler Beni Hatırla Beni Unut Oturum Kapatma Map işlemleri Public Unmap İşlemleri
Home Folder HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? Akademik personele özel olan kişisel paylaşımdır. Bu alana yalnızca EkoID ve şifresi ile sisteme giriş yapan kullanıcı erişebilir. Kullanıcı bu alanda tam yetkiye sahiptir.
Dekanlık Paylaşımı HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? Dekanlıkla ilgili kurumsal verilerin saklanacağı alandır. Bu alan belirli periyotlarda kasetlere yedeklenmekte olup; görev hiyerarşisine göre yetkilendirilmektedir.
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? Müdürlük Paylaşımı Müdürlük ilgili kurumsal verilerin saklanacağı alandır. Bu alan belirli periyotlarda kasetlere yedeklenmekte olup; görev hiyerarşisine göre yetkilendirilmektedir.
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? Public Paylaşımı Tüm akademik ve idari personelin erişebileceği ortak alandır. Bu alan içeriği her Pazar 23:59 da otomatik olarak silinmektedir. Bu alanda tüm kullanıcılar tam yetkiye sahiptir.
HANGİ DİSK ALANLARINA ERİŞEBİLİRİM? Toolbox Paylaşımı Merkezi Disk Sistemi kullanımında gerekli olabilecek kullanıcıya özel araçların yer aldığı paylaşımdır. Bu paylaşıma dosya eklenemez, silinemez ve var olan dosyalar değiştirilemez. Beni Hatırla (rememberme.bat), Her Fileserver oturumunda kullanıcı bilgilerinin hatırlanmasını sağlar. Beni Unut (forgetme.bat), Her Fileserver oturumunda kullanıcı bilgilerinin hatırlanmasını engeller. Oturum kapatma işlemi (Logout.bat), Fileserver mevcut paylaşım oturumlarını kapatır.
HANGİ DİSK ALANLARINA Public paylaşımı map etmek (mappublic.bat), Fileserver Public paylaşımını map ederek kullanma olanağı sağlar. Public paylaşımı unmap etmek (unmappublic.bat), Map edilmiş olan Public paylaşımının unmap edilmesini sağlar. Dekanlık paylaşımını map etmek (mapbirimadi.bat), BirimAdi paylaşımını map ederek kullanma olanağı sağlar. Dekanlık paylaşımını unmap etmek (unmapbirimadi.bat) Map edilmiş olan BirimAdi paylaşımının unmap edilmesini sağlar. ERİŞEBİLİRİM?
SİSTEM MALİYETİ Merkezi Disk Sisteminde kullanılan donanımsal (teyp, kontrolör, diskler, sunucular vb.) ve yazılımsal bileşenlerin (storage işletim sistemi, sunucu işletim sistemi, teyp yazılımı vb. ), işletme ve bakım maliyetleri haricindeki ortalama maliyeti;
KOTAM NE KADAR? (AKADEMİK PERSONEL) HOME FOLDER PAYLAŞIMI PUBLIC PAYLAŞIMI Kullanıcı Kotası Varsayılan 1 GB Kota tanımı yoktur Disk Boyutu 300 GB
KOTAM NE KADAR? (İDARİ GÖREVİ BULUNAN AKADEMİK PRESONEL) FAKÜLTE PAYLAŞIMI DEAN HOME FOLDER PAYLAŞIMI PUBLIC PAYLAŞIMI VICE DEAN HEAD OF DEPTS. COMMON Grup Kotası Varsayılan 10 GB Kullanıcı Kotası Varsayılan 1 GB Kota tanımı yoktur Disk Boyutu 300 GB
KOTAM NE KADAR? (İDARİ PRESONEL) MÜDÜRLÜK PAYLAŞIMI PUBLIC PAYLAŞIMI Müdür Şef Personel Grup Kotası Varsayılan 10 GB Kota tanımı yoktur Disk Boyutu 300 GB
SORULARINIZ