Çeviren ve Derleyen Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 Resimleyen: Sedat Girgin DESTANLAR VE MASALLAR Masal
Derleyen ve Çeviren Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 Resimleyen: Sedat Girgin
Yayın Koordinatörü: İpek Gür Editör: Ebru Akkaş Kuseyri Kapak ve İç Tasarım: Gözde Bitir Tasarım Uygulama ve Dizgi: Hüseyin Altınel Kapak Baskı: Azra Matbaası İç Baskı ve Cilt: Türkmenler Matbaası 1. Basım: 2012 2. Basım: 1000 adet, Ekim 2012 ISBN 978-975-07-1508-2 Can Sanat Yayınları Ltd. Şti., 2012 Tüm hakları saklıdır. Tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz. Can Sanat Yayınları Yapım, Dağıtım, Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Hayriye Caddesi No. 2, 34430 Galatasaray, İstanbul Telefon: (0212) 252 56 75-252 59 89 Faks: 252 72 33 www.cancocuk.com cancocuk@cancocuk.com Davranış Bilimleri Enstitüsü uzmanlarından Klinik Psikolog Cemre Soysal tarafından 7 yaş ve üstü çocuklar için uygun bulunmuştur.
Bu kitabın sahibi:...
Tarık Demirkan Kültürlerimiz farklı olsa da dünyamız tek. Masal her ülkede masaldır, çocuk da her ülkede çocuk gerçeğine inanıyor. Okunan bir masalın ardından bir çocuğun yüzünde beliren bir gülümsemenin ve dünyayı anlamaya çalışan çocuk için harcanan emeğin her şeye değeceğini düşünüyor. Küçükler için derlediği ve çevirdiği Her Güne Bir Masal, Dünyanın En Güzel Masalları, Dünya Hayvan Masalları, Mevsim Masalları ve Pal Sokağı Çocukları gibi eserlerin yanı sıra, büyükler için de bir dizi telif ve çeviri eseri var. Karadeniz in küçük bir kenti olan Bartın da başladığı yaşam macerasını sırasıyla İzmir, Budapeşte, Londra ve İstanbul da sürdürdü. Şimdi ise Budapeşte de yaşıyor. Yazar ve serbest gazeteci olarak çalışıyor. Evli ve hayatımın en güzel masalı olarak tanıttığı ve çocukluğunu dünya masallarıyla bezediği bir kızı var.
DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 İçindekiler Yarasa Neden Krala Vergi Vermez?, 7 Kolibri Kuşu Nasıl Yağmur Yağdırır?, 10 Yılan Neden Kıvrıla Kıvrıla İlerler?, 14 Denizatları Nasıl Ortaya Çıktı?, 17 Kaplumbağalar Neden Konuşamaz?, 20 Çaylak, Piliçleri Neden Avlar?, 24 Çakal Aslan Payını Nasıl Öğrendi?, 26 Balıklar Neden Hiç Konuşamaz?, 29 Kargalar Neden İnsandan Korkar?, 32 Bülbül Neden Karanlıkta Öter?, 35 Tilkinin Kuyruğunun Ucu Neden Beyazdır?, 38 Antilop Otlarken Neden Hep Sağa Sola Bakar?, 41 Kertenkele, Jaguardan Ateşi Nasıl Çaldı?, 44 Balinalar Neden Derin Denizlerde Yaşar?, 46 Kanguru Ne Zamandan Beri Karanlıkta da Görür?, 50
Bitlerin Sırtında Neden Siyah Bir Çizgi Var?, 53 Köpekbalıkları Ne Zamandan Beri Var?, 56 Motocil Kuşunun Tüyleri Neden Mavidir ve Bozkurt Neden Gridir?, 58 Baykuşlar şarkı söylemeyi Nasıl öğrendi?, 61 Timsahlar Neden Tavuk Yemez?, 64 Çakal, Aslanı Nasıl Kurtardı?, 66 Timsahlar Nasıl Ortaya çıktı?, 69 Köpek Kimin Yanında Yaşayacağına Nasıl Karar Verdi?, 72 Eşek, Kaplan Postuna Bürünürse Ne Olur?, 75 Güvercin Yuva Yapmayı Neden Öğrenemedi?, 78 Kaplan Adaleti Nasıl Sağladı?, 80 Maymun Neden Ağaçların Üzerinde Yaşar?, 83 Tilki Neden Kuyruğunu Kıstırıp Yürür?, 85 Beruk Maymununun Kuyruğu Neden Kısadır?, 87 Baykuşlar Nasıl Ortaya Çıktı?, 90 Bazı Kazlar Neden Alacalıdır?, 94 Köpekler Neden Sürekli Dişlerini Gösterir?, 97 Koyun Kuyruğunu Nasıl Kaybetti?, 101 Kediler Neden Pisliklerini Toprağa Gömer?, 104 Tavuklar Neden Hep Eşelenir?, 108
Yarasa Neden Krala Vergi Vermez? Burma Masalı Çok eski zamanların birinde, hem insanlara hem de hayvanlara hükmeden zalim bir kral varmış. Bu kralın hazinesi giderek eriyormuş. Kral, bir gün ülkesinde yaşayan insanlardan ve hayvanlardan vergi almaya karar vermiş. Vergi memurunu da ülkedeki herkesi arayıp bulması için yola çıkarmış. Vergi memuru, ilk gün insanlardan vergi almış. İkinci gün filleri aramış, üçüncü gün kaplanları bulmuş, dördüncü gün aslanların vergi günüymüş ve günün birinde sıra yarasalara kadar gelmiş. Ama 7
Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 bildiğiniz gibi yarasa, kurnaz bir hayvandır. Vergi memurunun geldiğini haber alınca hemen mağarada karanlığa çekilmiş, kanatlarını toplayıp beklemeye başlamış. Kralın adamı karanlıkta gözlerini kırpıştırarak yarasayı arıyormuş: Vergini ver bakalım yarasa. Bir kere ben yarasa değilim. İyice bak bakalım, hiç yarasaya benzer halim var mı? Ben sıçanım. Vergi memuru karanlıkta yarasanın vücut hatlarına bir göz atmış. Pek de anlayamamış ve sonuçta şöyle demiş: Her neyse, bana göre hava hoş. Eğer öyle diyorsan öyledir. O zaman sıra sıçanlara geldiğinde vergini ödersin. Sonra da yoluna devam etmiş. Sıçanların vergi günü geldiğinde vergi memuru tekrar yarasanın evine gitmiş. Şöyle demiş: Haydi bakalım dostum. Yarasalar gününde geldiğimde, Ben yarasa değilim, sıçanım, demiştin. Bugün sıçanların vergi ödeme günü. Şimdi öde bakalım. Ama olmaz ki ben sıçan değil, yarasayım, demiş yarasa kanatlarını gererek. Bugün benim değil, sıçanların vergi ödeme günü. Eğer vergini ödemezsen krala seni şikâyet ederim, demiş vergi memuru. 8
Tabii, nasıl istersen öyle yapmakta serbestsin, demiş yarasa. Ama bana kalırsa geçen defa yani yarasa gününde vergi ödemediğim zaman şikâyet etmen gerekirdi. Çünkü benim vergi günüm o gündü. Şimdi sen, yarasa sıçanların vergi gününde vergi ödemiyor, diye şikâyet edersen herkes senin aptallığına güler. Eğer geçen sefer ödemediğimi de ilave edersen o zaman da madem vergi ödemeyi reddetti, o halde neden şikâyet etmedin, diye de kızarlar. Memur, yarasanın haklı olduğunu anlamış ve sessizce oradan ayrılmış. İşte o gün bugündür yarasalar kurnazlıkları sayesinde vergi ödemez. Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 9
Kolibri Kuşu Nasıl Yağmur Yağdırır? Kızılderili Masalı Kuzey Amerika kıtasının kurak bölgelerinde yaşayan Kızılderililerin bir masalı vardır. Bu masal kolibri 1 kuşunun nasıl olup da yağmur yağdırdığını anlatır. Toprak ana, dünyayı ve insanı yarattıktan sonra küçük bir kuş yuvası yapmış; yumuşak ağaç kabuklarından ve akasya çiçeklerinden ördüğü bu yuvanın içine de küçük bir kolibri yumurtası bırakmış. Yumur- 1 Kolibri: Sinek kuşu (Y.N.) 10
tayı yumuşak otlarla sarıp sarmalamış. Bir süre sonra yumurtadan küçük bir kolibri yavrusu çıkmış. Bir Kızılderili de otların arasında cıvıldayan bu yavruyu çadırına götürmüş, beslemiş, büyütmüş. Gök Tanrı, kolibrinin insan tarafından alındığını duyunca çok kızmış. İnsana kolibri kuşunu geri vermesini emretmiş. Çünkü kolibri kuşu Gök Tanrı nın habercisi olacakmış. Kızılderili, tanrısına itaat etmiş, kuşu geri vermiş. Bir keresinde Gök Tanrı kolibriye şöyle demiş: Git bak bakalım, insanlar ne yapıyor? Nasıl yaşıyor? Ama çok dikkatli ol. Seni yakalamasınlar. Kolibri dünyaya inmiş, her yöreyi dolaşmış, her şeyi bir bir not etmiş ve Gök Tanrı nın yanına dönmüş. Tanrıya şöyle demiş: İnsanlar susuz ve Yağmur Tanrısı nın kendilerini unuttuğunu düşünüyorlar. Ben gittiğimde bir araya gelmiş, Yağmur Tanrısı nı nasıl haberdar edebileceklerini tartışıyorlardı. Onlar kendi üzerlerine vazife olmayan işlerle uğraşmasınlar, demiş Gök Tanrı. Ben Yağmur Tanrısı na zamanı geldiğinde haber ederim. Bana güvensinler. Ama herkes unutabilir, değil mi? Sonuçta Gök Tanrı da insanların yağmura ihtiyacı olduğunu unutuvermiş. Kuraklık sürüyor, Kızılderililer bir yudum suya hasret kalıyorlarmış. Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 11
Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 Kabile şefinin aklına kolibri gelmiş, Çabuk kolibriyi bulalım. Yağmur Tanrısı na bir tek o ulaşabilir, demiş. Bütün kabile kolibriyi aramaya başlamış. Her ovaya, her dağa, her ağaca, her mağaraya bakılmış. Her ağaç kovuğu, her fare deliği, her arı peteği, her kunduz yuvası karıştırılmış; ama kolibrinin izini bulmak mümkün olmamış. Kabile üyeleri, Kolibri, kolibri! diye bağırıyor, kuşu arıyorlarmış. Sonunda sesler öyle yükselmiş ki Gök Tanrı göğün yedinci katındaki sarayından bile bu sesleri duymuş. Elçisini dünyaya göndermiş. Kolibri, dünyaya indiğinde Kızılderililer, kolibriye yalvarmaya başlamışlar: Kolibri ne olur Yağmur Tanrısı nın yanına uç. Bize acısın, yağmur göndersin, topraklarımızda yeniden bitki olsun, ekmek yapabilelim! Eğer Gök Tanrı nın izni olmadan gidersem Yağmur Tanrısı çok kızar. Gazabından kurtulamam, beni affedin ama size yardım edemem, demiş kolibri. Yalvarırız bize yardım et. Yoksa hepimiz susuzluk ve açlıktan öleceğiz, demiş Kızılderililer. Hem senin kanatların çok hızlı. Eğer sana kızarsa hızla uçar, kurtulursun. Seni yakalayamaz. Kızılderililer öyle yürekten yalvarıyorlarmış ki iyi kalpli kolibri dediklerini yapmak zorunda kalmış. Gerçekten de Yağmur Tanrısı, Kızılderilileri unutmuşa benziyormuş. Birinin onlara yardım etmesi gerekiyormuş. 12
Kolibri, göklere doğru yükselmiş. Yağmur Tanrısı nın oturduğu bölgelere doğru uçmuş. Islak bulutların en ıslak köşesinde Yağmur Tanrısı nın sarayına yaklaşmış: Yağmur Tanrısı yla görüşmek istiyorum, diye bağırmış. Yağmur Tanrısı dinlenmesini bölen bu sese çok kızmış. Yakalayın onu! diye gürlemiş ve tüm yağmur ordusuyla kuşun peşine düşmüş. Küçük kolibri ise çok korkmuş. Kızılderililerin topraklarına doğru kaçmış ve daha Yağmur Tanrısı gelmeden bir çiçeğin yapraklarının arasına saklanmış. Yağmur Tanrısı, kolibriyi her yerde aramış fakat bulamamış. Kuşa karşı hiddeti de geçmiş zaten. Kaldı ki her tanrı gibi Yağmur Tanrısı da iyi kalpliymiş. Görevini unuttuğunun farkına vardığından Kızılderililere her zamankinden daha fazla yağmur bırakıp sarayına geri dönmüş. Yağmurdan sonra Kızılderililerin toprakları cennet gibi olmuş: Ağaçlar, otlar, çiçekler yeşermiş; koyunlar yavrulamış, bizon sürüleri artmış. Kızılderililerin de neşesi yerine gelmiş. İşte Kızılderililer o gün bugündür kolibri kuşunun yağmur getirdiğini çok iyi bilir, bu minik kuşu çok severler. Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 13
YAŞ 7 8 9 Çeviren ve Derleyen Tarık Demirkan DÜNYA HALKLARINDAN HAYVAN MASALLARI 1 Hayvanlar dünyasından işitilmedik masallar! Hayvanların insanlardan korkmadığı, birbirleriyle konuşabildiği çok eski zamanlara ait birbirinden güzel masallar bu kitapta sizleri bekliyor. ISBN 978-975-07-1508-2