Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý



Benzer belgeler
Hazar Gölü (Suluçayır Düzü) Epifitik Diyatome Florası

Keban Baraj Gölü Epilitik Diyatomeleri ve Mevsimsel Değişimleri

Lim an G ölü (Bafra-Sam sun) Epifitik D iatom e Florası

Abant Gölü (Bolu) Bentik Algleri

Orduzu Baraj Gölü (Malatya, Türkiye) Bentik Diyatome Florası. Benthic Diatom Flora of Orduzu Dam Lake (Malatya, Turkey)

Yukarý Porsuk Çayý (Kütahya) Epilitik Diyatomeleri

Tortum Çayý'nýn (Erzurum) Epipelik Diyatomeleri ve Bazý Fizikokimyasal Özellikleri ile Ýliþkisi

1. Adı Soyadı : Arif GÖNÜLOL 2. Doğum Tarihi : Unvanı : Prof.Dr.

Bir Balık Üretim Tesisi Toprak Havuzlarda Yetişen Ceratophyllum Demersum L. un Epifitik Algleri

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Vesile Yıldırım Accepted: March ISSN : vyildirim@firat.edu.tr Elazig-Turkey

Hazar Gölü ne Dökülen Kürk Çayı nın (Elazığ) Epipelik Diyatome Florası. Epipelic Diatom Flora of Kürk Stream (Elazığ) Flowing into Lake Hazar

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Tersakan Çayı (Samsun-Amasya, Türkiye) Epilitik Alglerinin Bazı Fizikokimyasal Değişkenlerle İlişkisi

MURAT ÇAYI (KÜTAHYA) EPİLİTİK DİYATOMELERİ. Cem TOKATLI, Hayri DAYIOĞLU

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

Peri Çayı (Tunceli/Türkiye) Epilitik Diyatomeleri ve Mevsimsel Değişimleri

Arzu Morkoyunlu Yüce, Tekin Yeken. Kocaeli Üniversitesi, Hereke Ö.İ. Uzunyol MYO. Giriş

Derbent Baraj Gölü (Samsun) Su Kalitesinin Ýncelenmesi

Melendiz Çay n n (Aksaray-Ihlara) Epipelik Diyatome Floras n Mevsimsel De imi

Melendiz Çayý'nýn (Aksaray-Ihlara) Epilitik Diyatome Florasýnýn Mevsimsel Deðiþimi ve Su Akýþýnýn Toplam Organizmaya Etkisi

Porsuk Baraj Gölü Epipelik Diyatome Frustullerinde Makro ve Mikro Element Konsantrasyonlarının Belirlenmesi

NAZİK GÖLÜ (BİTLİS, TÜRKİYE) FİTOPLANKTONUNUN MEVSİMSEL DEĞİŞİMLERİ

Bafra Balýk Gölleri'nden Ulugöl'de Tatlýsu Istakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823)'nun Yumurta Verimliliði

KILIÇÖZÜ DERESİ (KIRŞEHİR) EPİLİTİK ALGLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Tödürge Gölünün (Sivas) Epilitik Diatom Florasının Mevsimsel Değişimi

DİPSİZ - ÇİNE ÇAYLARININ (MUĞLA-AYDIN) EPİLİTİK DİYATOMELERİ

Hasan KALYONCU DETERMINATION OF WATER QUALITY IN ISPARTA STREAM ACCORDING TO PHYSIOCHEMICAL PARAMETERS AND EPILITHIC DIATOME

Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) Bentik Alg Florası Üzerinde Kalitatif ve Kantitatif Bir Araştırma

Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) Fitoplankton u Üzerine Bir Araştırma

SARIKUM (SİNOP-TÜRKİYE) LAGÜNÜNÜN BENTİK ALGLERİ

Beyþehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel ve Yersel Deðiþimleri

Pınarbaşı Göleti (Elbistan, Kahramanmaraş) nin Planktonik ve Bentik Alglerinin Araştırılması

Suğla Gölü (Seydişehir / Konya) Bentik Algleri Üzerine Araştırmalar

GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ SERA GÖLÜ (TRABZON) FİTOPLANKTONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ

Sazlıdere Barajı (İstanbul) nda Fitoplankton Biyoması ve Bunu Etkileyen Fizikokimyasal Faktörlerin İncelenmesi

4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans. Fen Bilim. Gazi Üniversitesi Biyoloji Gazi Üniversitesi Eğitimi

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Akçay 'ýn (Büyük Menderes-Muðla) Bacillariophyta Dýþýndaki Epilitik Algleri

Bursa Ýli Kentsel Atýksu Arýtma Tesislerinin Bazý Biyolojik ve Fiziko-Kimyasal Özelliklerinin Ýncelenmesi

Aksaray Ýline Ýçme Suyu Saðlayan Bazý Kaynaklarda Su Kalite Paremetrelerinin Ýncelenmesi Ali ALAÞ

Adres : Sinop Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Osmaniye Köyü Nasuhbaşoğlu Mevkii Sinop

TEZ ONAYI Göksal SEZEN tarafından hazırlanan Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) Fitoplanktonu ve Su Kalitesi Özellikleri adlı tez çalışması 10/10/2008 ta

SAKARYA NEHRİ KİRLİLİĞİ VE ALGLER

Beşgöz Gölü (Sarayönü/Konya ) Alg Florası II: Epilitik ve Epifitik Algler

DARIÖREN DERESİ VE ISPARTA ÇAYI (ISPARTA) NIN EPİLİTİK ALGLERİ VE MEVSİMSEL DAĞILIMLARI

Yrd. Doç. Dr. Nurhayat DALKIRAN

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi 1992

A review of investigations on diatoms (Bacillariophyta) in Turkish inland waters

Afþar Baraj Gölü'nün (Manisa-Türkiye)Trofik Statüsünün Belirlenmesi

DERBENT BARAJ GÖLÜ (SAMSUN, TÜRKİYE) nün PLANKTONİK ALGLERİ

Celal Bayar Üniv. Fen Bilimleri Enst (Manisa)

Uluabat Gölü Epifitik Diyatomelerinin Uzun Dönemdeki Değişimi

AKYATAN VE TUZLA LAGÜNLERİNİN (ADANA, TÜRKİYE) FİTOPLANKTONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Ýzmit Endüstriyel Ve Evsel Atýksu Arýtma. Tesisi Atýklarýnýn Konvansiyonel Karakterizasyonu Ve Deðerlendirilmesi

SAKARYA NEHRİ KİRLİLİĞİ VE ALGLER

Reyhanlý Yeniþehir Gölü (Hatay) Su Kalitesinin Belirlenmesi

KULLANILMASI: GÜRLEY K ÇAYI ÖRNE (ESK EH R) USE OF SOME DIATOM INDICES FOR EVAULATING WATER QUALITY:

Tersakan Çayı (Samsun-Amasya, Türkiye) Fitoplanktonunun Mevsimsel Değişimi ve Kirlilik Düzeyinin Belirlenmesi

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi 7(1), , Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi The Black Sea Journal of Sciences ISSN (Online):

Büyük Lota Gölü (Hafik/SİVAS) nün Fitoplankton Toplulukları ve Su Kalitesi

Koçan Þelalesi (Erzincan)'nin Bazý Fiziksel ve Kimyasal Su Kalitesi Özellikleri

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu Algleri Taksonomisi ve Ekolojisi, Limnoloji, Hidrobotanik

HİRFANLI BARAJ GÖLÜ ALGLERİ

Mumcular Barajý (Muðla-Bodrum)'nýn Fiziko-Kimyasal Özellikleri

Ýyidere (Trabzon)'nin Fiziko-Kimyasal Açýdan Su Kalitesinin Belirlenmesi

Determining some heavy metal concentrations in water and sediments samples taken from Gediz River. Title Institution / University Year

Yedigöller ve Abant Gölü (Bolu) Fitoplankton unun Mevsimsel Değişimi ve Klorofil-a Değerlerinin Karşılaştırılması

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

Bolkar Daðlarý. AKD054 Acil Gerileme (-1)

Journal of FisheriesSciences.com

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Klorofil- a, Çevresel Parametreler ve Besin Elementlerinin Günlük Deðiþimleri: Sarýçay Akarsuyu Örneði (Çanakkale, Türkiye)

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Bizir, Carasobarbus luteus (Heckel,1843) un Sindirim Sistemi İçeriği

Tortum Çayı'nın (Erzurum) Epipelik Diyatomeleri ve Bazı Fizikokimyasal Özellikleri ile İlişkisi

Bursa Ýlinde Nilüfer-Ayvalý Deresiyle Sulanan ve Sulanmayan Tarým Topraklarýnýn Bazý Kimyasal Özellikleri

Hirfanlı Baraj Gölü nde Yaşayan Siraz Balığı [Capoeta sieboldii (Steindachner, 1864)] nın Beslenme Rejimi

Eriphia verrucosa (Forsskal, 1775) Yengecinin Üreme Dönemi Biyokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi

Karamuk Gölü (Afyonkarahisar) Fitoplankton Kommunitesinin Mevsimsel Değişimi ve Bazı Fiziko-kimyasal Özellikleri

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon

Atatürk Baraj Gölünde Alabalýk Üretiminin Oluþturduðu Kirlilik Yükünün Araþtýrýlmasý

Prof. Dr. Şükran DERE

Karagöl ün (Dağ Gölü, İzmir-Türkiye) Alg Florası ve Çevresel Koşullarının Mevsimsel Değişimi

Gediz Nehri Aþaðý Gediz Havzasý'ndan Alýnan Su ve Sediment Örneklerinde Bazý Kirlilik Parametrelerinin Ýncelenmesi

Mersin Ýlinde Tarýmsal Alanlarda Kullanýlan Kimyasallarýn Su Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Seyhan Baraj Gölü nde (Adana) Yaşayan Kadife Balığı (Tinca tinca L., 1758) nın Beslenme Rejimi

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi


Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi

ERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU.

2(3): (2008) DOI: /jfscom.mug Journal of FisheriesSciences.com ISSN X

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER

KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ

ZEYNEP (YURTKURAN) ÇETEREZ

Selevir Baraj Gölü'nün Bazý Limnolojik Özellikleri

Transkript:

Ekoloji 20, 79, 57-62 (2011) doi: 10.5053/ekoloji.2011.797 Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý Elif Neyran SOYLU 1*, Faruk MARAÞLIOÐLU 2, Arif GÖNÜLOL 2 1 Giresun Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Giresun- TÜRKÝYE 2 Ondokuz Mayýs Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Samsun- TÜRKÝYE *Corresponding author: enkutluk@omu.edu.tr Özet Liman Gölü epifitik diatome florasýný belirlemek amacýyla gölden aylýk peryotlarla Ocak 2001-Kasým 2001 tarihleri arasýnda Potamogeton perfoliatus Linnaeus ve Mart 2001-Mayýs 2001 tarihleri arasýnda Potamogeton pectinatus Linnaeus üzerinden örnekler alýnmýþtýr. Araþtýrma alanýnda epifitik diatome florasýna ait P. perfoliatus üzerinde 30 takson, P. pectinatus üzerinde ise 23 takson tespit edilmiþtir. Epifitik algler içerisinde Navicula gregaria, N. rhyncocephala, N. radiosa, Ulnaria ulna, Cymbella ventricosa ve Diatoma vulgaris önemli olmuþlardýr. P. pectinatus diðer bitki türlerinden daha düþük epifiton yoðunluðu ve yüksek Cocconeis placentula bolluðu ile ayýrt edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Diatome, epifitik, Liman Gölü, Potamogeton perfoliatus, Potamogeton pectinatus. Epiphytic Diatom Flora of Liman Lake (Bafra-Samsun) Abstract The samples were taken monthly from the lake between January 2001- November 2001 from the surface of Potamogeton perfoliatus Linnaeus, between March 2001-May 2001 from Potamogeton pectinatus Linnaeus to determine the epiphytic diatom flora. There have been 30 taxa on P. perfoliatus, 23 taxa on P. pectinatus belonging to epiphytic diatom flora in the study area. Navicula gregaria, N. rhyncocephala, N. radiosa, Ulnaria ulna, Cymbella ventricosa and Diatoma vulgaris were found to be important among the epiphytic algae. Comparing P. pectinatus with other species, it is characterized by low epiphyton diversity and high Cocconeis placentula dominance. Keywords: Diatom, epiphytic, Liman Lake, Potamogeton perfoliatus, Potamogeton pectinatus. Soylu EN, Maraþlýoðlu F, Gönülol A (2011) Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý. Ekoloji 20 (79): 57-62. GÝRÝÞ Diatomeler aquatik habitatlardaki çevresel tahribatlarý belirlemede en uygun biyolojik bileþenlerden biridir ve su kalitesinin belirlenmesinde biomonitor olarak kullanýlmaktadýr (Charles ve ark. 1994). Diatomelerin nehirlerde ve derelerde çevresel þartlarýn indikatörü olarak kullanýlmasý üç temel sebepten dolayý önemlidir. Bunlardan birincisi ekosistemlerde önemli oluþu, ikincisi çevresel þartlarýn indikatörü olarak kullanýlabilirliði, üçüncüsü de kullanýmýndaki kolaylýktýr (Mayer ve Likens 1987, Lamberti 1996, Stoermer ve Smol 2004). Diatomeler su kimyasýndaki deðiþimlere karþý çok hassastýrlar ve lotik çevrelerde çok geniþ çeþitlilikte niþ teþkil ederler. Büyük çoðunluðu baðlý ya kayalar üzerine tutunarak (epilitik), ya bitkiler üzerinde (epifitik) ya çamur ve silt üzerinde (epipelik) ya da kum (episammon) üzerinde yaþarlar. Baðlý Angiospermler, su kuþlarý, balýk ve diðer organizmalar için önemli bir beslenme ve konaklama alanlarýdýr. Türkiye'de Potamogetonun 15 türü bilinmektedir (Cirik ve ark. 2001). Liman Gölü Kýzýlýrmak Deltasýnda yer alan bir göldür. Kýzýlýrmak Deltasýnda epifitik alglerle ilgili ilk araþtýrma Gönülol (1993) tarafýndan yapýlmýþtýr. Türkiye'de yapýlan diðer çalýþmalar da Mogan Gölü (Obalý ve ark. 1989) ve Ýznik Gölü (Albay ve Aykulu 2002) epifitik alg floralarý, Akþehir Gölü kýyý bölgesi alg florasý (Elmacý ve Obalý 1998), Porsuk Göleti bentik alg florasý (Gürbüz ve ark. 2002), Abant Gölü bentik algleri (Atýcý ve ark. 2005), Nuphar lutea L. üzerindeki epifitik diatomeler (Soylu ve ark. 2005), Ladik Gölü epifitik diatomleri (Maraþlýoðlu ve ark. 2007) olmuþtur. Epifitik algler özellikle sýð göllerin alg florasýnýn çoðunluðunu oluþturmakta ve göllerin verimliliðine büyük ölçüde katkýda bulunmaktadýr. Bu araþtýrmada, Liman Gölü'nde Potamogeton perfoliatus ve Potamogeton pectinatus üzerinde epifitik olarak yaþayan diatome türlerinin belirlenmesi ile epifitik diatome türlerinin daðýlýþýna ve bolluðuna etki eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmýþtýr. Geliþ: 05.07.2010 / Kabul: 24.11.2010 No: 79, 2011 57

Ekoloji Soylu ve ark. MATERYAL VE METOT Bafra Balýk Gölleri, Kýzýlýrmak'ýn doðusunda kuzeyden itibaren Liman Gölü, Cernek Gölü, Gýcý Gölü, Tatlý Göl, Balýk Gölü ve Uzun Göl'den ibaret kýyý kordonlarý ile denizden ayrýlmýþ lagünlerdir. Bu göller Samsun iline baðlý Bafra ilçesinin doðusunda ilçe merkezine 10 km uzaklýktadýr, 41 42' 17'', 41 31' 46'' N enlemleriyle, 36 05' 40'', 36 03' 01'' E boylamlarý arasýnda olup, Kýzýlýrmak'ýn doðu sahillerinde yer alýrlar (Þekil 1). Liman Gölü Kýzýlýrmak Deltasýnýn kuzey-batý ucunda yer alan bir lagün gölü olup dar bir kumsal bariyeri ile Karadeniz'den ayrýlmýþtýr. Gölün güneyinde yer alan drenaj kanalý ile tarýmsal alanlardan gelen suyun fazlasý göle boþalmaktadýr. Bu nedenle gölün kuzeyinden deniz suyu giriþine karþýn güneyinden sürekli olarak tatlýsu girdisi olmakta ve farklý kimyasal yapýda olan iki su katmaný karýþýk mesohaline karakterde bir acýsu zonunun ortaya çýkmasýna neden olmaktadýr. Göl suyunun tuzluluðu %o 1,96 ve %o 4,06 arasýnda deðiþmektedir. Çalýþma alaný Karadeniz iklim rejiminin etkisi altýndadýr. Yaðýþ miktarý Þubat (102.4 mm) ve Aralýk aylarýnda artar (68.0 mm)(anonim 2002). Araþtýrma alanýnýn epifitik diatomelerini belirlemek amacýyla gölden bir örnek alma istasyonu belirlenmiþtir. Bu istasyondan aylýk peryotlarla Round (1953) metoduna uygun olarak bitki örnekleri alýnmýþtýr. Hazýrlanan geçici preparatlarda alglerin sayýmlarý yapýlmýþ ve algler teþhis edilmiþtir. Diyatomelerin teþhisi ise devamlý preparat haline getirildikten sonra yapýlmýþtýr. Alglerin teþhisinde Krammer ve Lange-Bertalot (1991a, 1991b, 1999a, 1999b); Round ve ark. 1990, Sims 1996 eserlerinden yararlanýlmýþtýr. Sýcaklýk, ph, elektriksel iletkenlik ve çözünmüþ oksijen Consort marka cihaz kullanýlarak ölçülmüþtür. Alkalinite, Sertlik, Fosfat, Azot (NH 3 -N, NO 2 -N ve NO 3 -N) Samsun DSI Laboratuvarýnda standart metotlara göre yapýlmýþtýr (Anonymous 1998). Su analizi sonuçlarý minimum, maksimum ve ortalama olarak Tablo 1'de verilmiþtir. BULGULAR Liman Gölü epifitik diatom florasýný belirlemek amacýyla gölden Ocak 2001-Kasým 2001 tarihleri arasýnda aylýk peryotlarla P. perfoliatus ve Mart 2001- Mayýs 2001 tarihleri arasýnda P. pectinatus üzerinden örnekler alýnmýþtýr. Alýnan bitki örnekleri üzerinde yaþayan algler yýkanýp kazýnarak elde edilmiþtir. Araþtýrma alanýnda epifitik diatome florasýna ait Þekil 1. Liman Gölü Haritasý Tablo 1. Yüzey suyunda yapýlan bazý analizlerin minimum, maksimum ve ortalama deðerleri. P. perfoliatus üzerinde 30 takson, P. pectinatus üzerinde ise 23 takson tespit edilmiþtir. Epifitik algler içerisinde Navicula gregaria Donkin, N. rhyncocephala Kützing, N. radiosa Kützing, Ulnaria ulna (Nitzsch) P. Compére in Jahn et al., Cymbella ventricosa Agardh ve Diatoma vulgaris Bory önemli olmuþlardýr. Tespit edilen taksonlar Tablo 2'de verilmiþtir. Liman Gölü'nde araþtýrma süresince en düþük su sýcaklýk deðeri Þubat ayýnda 9 C olarak ölçülmüþtür. En yüksek sýcaklýk deðeri ise Aðustos ayýnda 25 C olarak ölçülmüþtür. Araþtýrma süresince elektriksel iletkenlik deðeri 7211 μs/cm ile 10757 μs/cm arasýnda deðiþim göstermiþtir. Göl yüzey suyunun ph deðerleri 7,8 ile 9,0 arasýnda bulunmuþtur. Liman Gölü epifitik alglerinden P. perfoliatus üzerinde yaþayanlar kümeleme analizi ile benzerlik seviyelerine göre gruplandýrýldýðýnda en düþük benzerlik seviyesinde iki grup ayýrt edilmektedir. I. grup kýþ ve ilkbahar örneklerini içerirken, II. grup sonbahar örneklerini içermektedir. Mart ve Nisan aylarýnda en fazla benzerlik görülmektedir. Bu aylarda R. abbreviata türünün dominantlýðý söz 58 No: 79, 2011

Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý Ekoloji konusudur. Ekim ve Kasým aylarý % 50'lik benzerlik seviyesinde diðer gruba baðlanmaktadýr. Bu grup Cymbella affinis Kützing türünün bolluðundaki artýþla diðer gruptan ayrýlmaktadýr (Þekil 2). Shannon tür çeþitliliði ve düzenlilik indeksi (evenness) benzer bir deðiþim göstermiþtir. En düþük düzenlilik indeks deðeri Kasým ayýnda kaydedilmiþtir. Düzenlilik indeks deðerinin bu ayda 0'a yaklaþmasý düþük düzenliliði göstermektedir (Tablo 3). TARTIÞMA VE SONUÇ Liman Gölü epifitik diatom florasýný belirlemek amacýyla gölden Ocak 2001-Kasým 2001 tarihleri arasýnda aylýk peryotlarla P. perfoliatus ve Mart 2001- Mayýs 2001 tarihleri arasýnda P. pectinatus üzerinden örnekler alýnarak epifitik algler incelenmiþtir. Epifitik alg florasýnýn bolluklarý mevsimsel olarak gözlenen azalýp çoðalmalarý, çevre faktörlerinden su sýcaklýðý, kimyasal parametreler ve ýþýk þiddetinin deðiþimine baðlý olmuþtur. Epifitik alg florasýnýn bolluklarý incelendiðinde P. perfoliatus üzerinde Ocak 2001'de mevcut diyatomelerin %32'sini D. vulgaris %22'sini N. gregaria, %13'ünü Rhoicosphaenia abbreviata (C. Agardh) Lange Bertalot, %12'sini Cocconeis placentula Ehrenberg oluþturmuþtur. Mart 2001'de araþtýrma süresince en yüksek epifitik diyatome bolluðuna rastlanmýþtýr. Bu ayda C. placentula toplam diyatomelerin %43'ünü oluþturarak dominant organizma olmuþtur. Ayný ayda R. abbreviata %26, N. gregaria %23 ile subdominant olmuþlardýr. Nisan 2001'de mevcut diyatomelerin R. abbreviata %29, U. ulna %17 ile önemli bulunmuþtur. Mayýs 2001'de D. vulgaris mevcut diyatomelerin % 28'ini oluþturmuþtur. Ekim 2001'de Encyonema prostratum (Berkeley) Kützing %26 ile, Kasým 2001'de ise N. gregaria ve C. affinis sýrasýyla %32 ve %30 ile dominant organizmalar olmuþlardýr. Araþtýrma süresince epifitik diyatomeler içinde Cyclotella ocellata Pantocsek, Cyclotella meneghiniana var. kutzingiana (Thwaites) Playfair, Navicula elginensis (Gregory) Ralfs var. elginensis, N. radiosa, Cocconeis pediculus Ehrenberg, Cymbella cistula (Ehrenberg) Kirchner, Amphora ovalis (Kützing) Kützing, Surirella ovalis Brébisson ve Diploneis pseudovalis Hustedt bolluklarý düþük seviyelerde bulunmuþtur. P. pectinatus diðer bitki türlerinden daha düþük epifiton yoðunluðu ve yüksek C. placentula bolluðu ile ayýrtedilir (Blindow 1987). Araþtýrma alanýnda da benzer sonuç elde edilmiþtir. C. placentula araþtýrma süresince mevcut Tablo 2. Liman gölü epifitik algleri. Tablo 3. Potamogeton perfoliatus üzerinde yaþayan alglerin Shannon Çeþitlilik ve Düzenlilik Indeksi Þekil 2. Liman Gölü epifitik alglerinin Bray-Curtis benzerlik indeksi kullanýlarak Kümeleme Analizi ile gruplandýrýlmasý No: 79, 2011 59

Ekoloji Soylu ve ark. diyatomele-rin %20'sini oluþturarak dominant olmuþtur. P. pectinatus üzerinde daha düþük epifiton yoðunluðu olmasýnýn bir baþka nedeni de makrofitin ürettiði toksik bileþikler olabileceði ileri sürülmüþtür (Blindow 1987). Kufel ve ark. (2007) P. lucens'in bazý fitoplankton türlerinin hem kommunite hem de biomas yapýlarýný etkileyen allelokimyasallarý üretebileceðini bildirmiþtir. Bunlardan baþka, ýþýk yoðunluðundaki deðiþimler makrofitler üzerindeki epifitik alglerin bolluklarýný, tür zenginliðini ve biomasýný deðiþtirebilir (Albay ve Aykulu 2002). Liman Gölü'nde tespit edilen algler kýyý bölgesinin incelendiði çalýþmalarda tespit edilen alglerle tür çeþitliliði bakýmýndan benzerlik göstermektedir (Gönülol 1985, Altuner ve Aykulu 1987, Obalý ve Atýcý 1997, Elmacý ve Obalý 1998, Dalkýran 2000, Kývrak ve Gürbüz 2010). Yurdumuzun diðer bölgelerindeki göl, gölet ve baraj göllerinin bentik alglerinin belirlendiði çalýþmalarda planktonik formlar olarak bilinen Centrales üyeleri sedimanlar üzerinde tespit edilmiþlerdir (Þahin 2000, Gönülol 1987, Çetin ve ark. 2003). Liman Gölü'nde de sentrik diyatomelerden C. ocellata'ya ve C. meneghiniana var. kutzingiana'ya rastlanmýþtýr. Bu türlerin bolluklarý % 1,3 ve %2 arasýnda olmuþtur. Epifitik alg topluluðunda gerçekte ortamlarýna baðýmlý türlerden U. ulna, Gomphonema parvulum (Kützing) Kützing, Gomphonema olivaceum (Hornemann) Brébisson var. olivaceoides (Hustedt) Lange-Bertalot, C. affinis, C. ventricosa, C. placentula araþtýrma süresince devamlý mevcut ve yoðun türler olmuþlardýr. Bu türler dýþýnda Navicula ve Nitzschia türleri ile Centrales'ten planktonik tür olan C. ocellata devamlý gözlenen türler olmuþlardýr. Round (1953) tarafýndan epifitik ve epilitik organizmalar olarak bilinen Epithemia sorex Kützing türü de bu florada önemli olmuþtur. Türkiye'de kýyý bölgesi incelen göllerden Altýnapa Baraj Gölü (Yýldýz 1986) ve Mogan Gölü'nde (Obalý ve ark. 1989) epifitik flora baðýmlý diyatomelerden oluþmamýþtýr. Tortum Gölü'nde (Altuner 1984) epifitik ve epilitik florada bulunan alglerden dominant türlerin gerçekten ortamlarýna baðýmlý yaþayan organizmalar olduðu belirtilmiþtir ve bu flora içinde C. affinis, Synedra rumpens Kützing ve Gomphonema türleri yaygýn olarak bulunmuþtur. Bafra Balýk Göllerinde (Gönülol 1993) epifitik ve epilitik alg florasýnda C. placentula, C. pediculus, C. ventricosa, G. olivaceum, N. gregaria, Nitszchia palea (Kützing) W. Smith ve U. ulna türlerinin dominant olduklarý bildirilmiþtir. Liman Gölünden elde edilen dendrogramda belirli aylar arasýnda organizma sayýsý bakýmýndan benzerlikler görülmektedir. Mart ve Nisan aylarýnda en fazla benzerlik görülmektedir. Bu aylarda R. abbreviata türünün sayýsýnda artýþ görülürken, D. vulgaris türünde düþüþ söz konusudur. Liman Gölü'nde ph deðerleri 7,8 ile 9,0 arasýnda deðiþmiþtir. Bu deðerlere göre göl suyu alkali özelliktedir. Alkalinite diyatomeler için sýnýrlayýcý olabilmektedir. Amphora, Fragilaria ve Nitzschia türlerinin alkali ortamlarda yaygýn olduðu belirtilmiþtir (Gönülol 1985). Çeþitlilik indeks deðerleri gölün trofik yapýsýnýn belirlenmesinde de kullanýlmaktadýr. Margelef (1964) ötrofik göllerde çeþitliliðin birim hücre baþýna 1 ile 2 bits.mm -3 arasýnda deðiþtiðini, oligotrofik ve distrofik olanlarda ise hücre baþýna 4,5 bits.mm -3 deðerine çýktýðýný bildirmiþtir. Liman Gölü'nde shannon çeþitlilik indeksi 0,867 ile 1,006 bits.mm -3 arasýnda deðiþmiþtir. En düþük düzenlilik indeks deðeri ise Kasým ayýnda kaydedilmiþtir. Düzenlilik indeks deðerinin bu ayda 0'a yaklaþmasý düþük düzenliliði göstermektedir. Mart ayýnda C. placentula türünün %43 bolluða ulaþmasý, düzenlilik indeks deðerini düþürmüþtür. Yüksek çeþitlilik indeks deðerleri yoðun, iyi dengelenmiþ kommuniteleri gösterirken, düþük deðerler stres ve olumsuz etki olduðunu göstermektedir. Liman Gölü'nde tespit edilen düþük çeþitlik indeks deðerleri olumsuz etkinin, stresin ve ötrof durumun olduðunu göstermektedir. Liman Gölü için en önemli stres kaynaklarý organik zenginleþme (arýtýlmamýþ atýklarýn boþaltýlmasý), nutrientler, pestisitler, herbisitler, sediment yükü ve kanalizasyondan kaynaklanan fiziksel deðiþimlerdir. KAYNAKLAR Albay M, Aykulu G (2002) Invertabrate Grazer-Epiphytic Algae Interactions on submerged macrophytes in a mesotrophic Turkish Lake. Ege University Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 19(1-2): 247-258. 60 No: 79, 2011

Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý Ekoloji Altuner Z, Aykulu G (1987) Tortum Gölü epipelik alg florasý üzerinde bir araþtýrma. Ýstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Dergisi 1 (1): 120-132. Altuner Z (1984) Tortum Gölü epifitik ve epilitik algleri üzerinde bir araþtýrma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 1(4): 50-59. Anonymous (2002) Meteoroloji Bülteni, Ortalama ve ekstrem sýcaklýk ve yaðýþ deðerleri. Türkiye Cumhuriyeti Baþbakanlýk Devlet Meteoroloji Ýþleri Genel Müdürlüðü, Ankara. Anonymous (1998) Standart Methods for the Examination of Water and Wastewater, 20 th ed., APHA, AWWA, Washington. Atýcý T, Obalý O, Elmacý A (2005) Abant Gölü (Bolu) bentik algleri. Ekoloji 14(56): 9-15. Blindow I (1987) The composition and density of epiphyton on several species of submerged macrophytes-the neutral substrate hypothesis tested. Aquatic Botany 29, 157-168. Çetin AK, Þen B, Yýldýrým V, Alp T (2003) Orduzu Baraj Gölü (Malatya, Türkiye) Bentik Diyatome Florasý. Fýrat Ünivertsitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 15(1): 1-7. Cirik S, Cirik S, Conk-Dalay M (2001) Su Bitkileri II (Ýçsu Bitkilerinin Biyolojisi, Ekoloji, Yetiþtirme Teknikleri). Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi Yayýnlarý, Ýzmir. Dalkýran N (2000) Uluabat (Bursa) Gölü'nün epipelik, epifitik ve epilitik alglerinin mevsimsel deðiþimi. Yüksek Lisans Tezi, Uludað Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa. Elmacý A, Obalý O (1998) Akþehir Gölü kýyý bölgesi alg florasý. Turkish Journal of Biology 22, 81-98. Gönülol A (1985) Çubuk-I Baraj Gölü algleri üzerinde araþtýrmalar. II. Kýyý bölgesi alglerinin kompozisyonu ve mevsimsel deðiþimi. Doða Bilim Dergisi A2, 9(2): 253-268. Gönülol A (1987) Studies on the Benthic Algae of Bayýndýr Dam Lake. Doða Turkish Journal Botany 11(1): 38-55. Gönülol A (1993) The benthic algal flora of Bafra Fish Lakes (Fish Lake, Uzun Göl). Ýstanbul University Journal of Aquatic Products 1(2): 31-56. Gürbüz H, Kývrak E, Sülün A (2002) Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) bentik alg florasý üzerinde kalitatif ve kantitatif bir araþtýrma. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi 19(1-2): 41-52. Kývrak E, Gürbüz H (2010) Tortum Çayý'nýn (Erzurum) Epipelik Diyatomeleri ve Bazý Fizikokimyasal Özellikleri ile Ýliþkisi. Ekoloji 19 (74): 102-109. Krammer K, Lange-Bertalot H (1991a) Süßwasserflora van Mitteleuropa. Bacillariophyceae, 3. Teil. Centrales, Fragillariaceae, Eunoticeae. Gustav Fischer-Verlag, Stuttgart. Krammer K, Lange-Bertalot H (1991b) Süßwasserflora van Mitteleuropa. Bacillariophyceae, 4. Teil. Achnanthaceae. Gustav Fischer-Verlag, Stuttgart. Krammer K, Lange-Bertalot H (1999a) Süßwasserflora van Mitteleuropa. Bacillariophyceae, 1. Teil. Naviculaceae Spectrum Academischer Verlag, Berlin. Krammer K, Lange-Bertalot H (1999b) Süßwasserflora van Mitteleuropa. Bacillariophyceae, 2. Teil. Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae. Spectrum Academicher verlag Berlin. Kufel L, Pasztaleniec A, Czapla G, Strzalek M (2007) Constitutive allelochemicals from Stratiotes aloides L. affect both biomass and community structure of phytoplankton, Polish Journal of Ecology 55 (2): 387-93. Lamberti GA (1996) The role of periphyton in benthic food webs. In: Stevenson RJ, Bothwell M, Lowe RL (eds), Algal Ecology: Freshwater Bethic Ecosystems, Academic Press, San Diego, 533-72. Maraþlýoðlu F, Soylu EN, Gönülol A (2007) Seasonal variation and occurence of diatoms in mats of Cladophora glomerata (Chlorophyta) in Lake Ladik, Turkey. Cryptogamie Algologie 28(4): 373-384. Margalef DR (1964) Correspondence between the classic types of lakes and the structural and dynamic properties of their population. Verhandlungen Internationale Vereinigung für Theoretische und Angewandte Limnologie 15, 169-175. Mayer MS, Likens GE (1987) The importance of algae in a shaded headwater stream as food for an abundant caddisfly (Trichoptera). Journal of the North American Benthological Society 6, 262-269. No: 79, 2011 61

Ekoloji Soylu ve ark. Obalý O, Gönülol A, Dere S (1989) Algal flora in the littoral zone of Lake Mogan. Ondokuz Mayýs University Journal of Science 1(3): 33-53. Obalý O, Atýcý T (1997) Susuz Göleti (Ankara) Diyatomeleri. In: Salman S (ed), III. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, 3-5 Eylül 1997, Kýrþehir, 16-20. Round FE (1953) An investigation of two benthic algal communities in MalharmTarn, Yorkshire. Journal of Ecology 20, 57-64. Round FE, Crawford RM, Mann DG (1990) The Diatoms - Biology & Morphology of the genera. Cambridge University Press, Cambridge. Sims PA (1996) An Atlas of British Diatoms. Biopress Ltd., Dorchester. Soylu EN, Maraþlýoðlu F, Gönülol A (2005) Epiphytic diatoms on Nuphar lutea L. in three shallow Turkish lakes. Journal of Freshwater Ecology 20(44): 791-792. Stoermer EF, Smol JP (2004) The Diatoms: Applications for the Environmental and Earth Sciences. Cambridge University Press, Cambridge. Þahin B (2000) Algal flora of Lakes Aygýr and Balýklý (Trabzon, Turkey). Turkish Journal of Botany 25, 187-194. Yýldýz K (1986) Altýnapa Baraj Gölü alg topluluklarý üzerinde arastýrmalar Kýsým III: Tas ve bitkiler üzerinde yasayan alg toplulugu. Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi 4, 147-155. 62 No: 79, 2011