DIŞ TİCARET, ŞİRKET, ESNAF ve KOOPERATİFLERE İLİŞKİN GEÇİCİ İDARİ VERİLER Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, 2017 yılı Şubat ayı ihracatımız 12 milyar 118 milyon dolar, ithalatımız ise 15 milyar 822 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak ayına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Şubat aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat 2017 yılı Şubat ayında; İhracat 12 milyar 118 milyon dolar, İthalat 15 milyar 822 milyon dolar, Dış ticaret hacmi 27 milyar 940 milyon dolar, Dış ticaret açığı 3 milyar 704 milyon dolar İhracatın ithalatı karşılama oranı % 76,6 olarak gerçekleşmiştir. 2017 2016 yılı Şubat ayında ihracat altın ve mücevherat eşyası hariç tutulduğunda 10 milyar 635 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, 2017 yılı Şubat ayında ise bahse konu ihracat %4,95 oranında artarak 11 milyar 162 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılı Şubat ayında ithalat altın ve mücevherat eşyası hariç tutulduğunda 15 milyar 278 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, 2017 yılı Şubat ayında ise bahse konu ithalat %1,84 oranında azalarak 14 milyar 996 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 1
Tablo 1: 2017 Yılı Dış Ticaret Verileri (Milyon Dolar) Dış Ticaret Ocak Şubat Ocak-Şubat İhracat 11.278 12.118 23.395 İthalat 15.586 15.822 31.408 Dış Ticaret Hacmi 26.864 27.940 54.803 Dış Ticaret Dengesi -4.309-3.704-8.013 İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 72,4 76,6 74,5 Grafik 1: 2017 Yılı Şubat Ayına Göre Dış Ticaret Verileri 2 Son 12 aylık dönemde, İhracat 144 milyar 39 milyon dolar, ithalat ise 200 milyar 988 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret hacmi 345 milyar 27 milyon dolar, dış ticaret açığı 56 milyar 948 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %71,7 olmuştur. II. Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat Hammadde (Ara mallar) grubundan yapılmıştır. 2017 yılı Şubat ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat Hammadde (Ara mallar) (5 milyar 818 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla Tüketim malları (4 milyar 948 milyon dolar) ve Yatırım (Sermaye) malları (1 milyar 286 milyon dolar) grupları takip etmiştir.
Tablo 2: 2017 Yılı GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No Sektör adı Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Yatırım (sermaye) malları 1.117 1.286 2.403 2 Hammadde (ara mallar) 5.370 5.818 11.175 3 Tüketim malları 4.728 4.948 9.677 Diğer 62 66 128 Toplam 11.278 12.118 23.395 En fazla ithalat Hammadde (Ara mallar) grubundan yapılmıştır. 2017 yılı Şubat ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat Hammadde (Ara mallar) (11 milyar 600 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla Yatırım (Sermaye) malları (2 milyar 287 milyon dolar) ve Tüketim malları (1 milyar 898 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 3: 2017 Yılı GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No Sektör adı Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Yatırım (sermaye) malları 2.134 2.287 4.422 2 Hammadde (ara mallar) 11.886 11.600 23.485 3 Tüketim malları 1.518 1.898 3.417 Diğer 48 37 85 Toplam 15.586 15.822 31.408 3 III. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl Motorlu kara taşıtları olmuştur. 2017 yılı Şubat ayında en çok ihraç edilen Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler faslını (1 milyar 851 milyon dolar), Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler (972 milyon dolar) ve Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler (965 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir.
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 4: 2017 Yılı Fasıllara Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No Fasıl Açıklaması Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler 1.696 1.851 3.547 2 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler 923 972 1.895 3 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler 812 965 1.776 4 Demir ve çelik 611 743 1.354 5 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 635 669 1.304 Diğer 6.601 6.916 13.519 Toplam 11.278 12.118 23.395 En fazla ithalat yapılan fasıl Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları olmuştur. 2017 yılı Şubat ayında en çok ithal edilen Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları faslını (2 milyar 892 milyon dolar), Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler (1 milyar 767 milyon dolar) ve Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü cihazları (1 milyar 391 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 5: 2017 Yılı Fasıllara Göre İthalat (Milyon Dolar) 4 Sıra No Fasıl Açıklaması Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları 3.197 2.892 6.089 2 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler 1.898 1.767 3.665 3 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü cihazları 1.447 1.391 2.838 4 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler 745 1.077 1.822 5 Demir ve çelik 1.136 982 2.118 Diğer 7.163 7.713 14.876 Toplam 15.586 15.822 31.408 IV. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, BAE ve Irak olmuştur. 2017 yılı Şubat ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 118 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Birleşik Arap Emirlikleri (904 milyon dolar) ve Irak (726 milyon dolar) izlemektedir.
Genel İhracat İçindeki Pay (%) GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 6: 2017 Yılı Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No Ülke Adı Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Almanya 1.122 1.118 2.240 2 BAE 655 904 1.559 3 Irak 684 726 1.409 4 İngiltere 676 689 1.365 5 İtalya 617 681 1.298 Diğer 7.524 7.999 15.523 Toplam 11.278 12.118 23.395 Grafik 2: 2017 Yılı Şubat Ayına Göre İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları % 10 % 9 % 8 % 7 % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 % 1 % 0 %9,2 %7,5 %6,0 5 2017 (Şubat) Almanya BAE Irak En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Almanya ve Rusya olmuştur. 2017 yılı Şubat ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (1 milyar 643 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 439 milyon dolar) ve Rusya (1 milyar 305 milyon dolar) izlemektedir.
Genel İthalat İçindeki Pay (%) GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 7: 2017 Yılı Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No Ülke Adı Ocak Şubat Ocak-Şubat 1 Çin 1.851 1.643 3.494 2 Almanya 1.187 1.439 2.626 3 Rusya Federasyonu 1.480 1.305 2.785 4 Fransa 440 767 1.208 5 ABD 734 764 1.498 Diğer 9.895 9.904 19.798 Toplam 15.586 15.822 31.408 Grafik 3: 2017 Yılı Şubat Ayına Göre İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları % 12 % 10 %10,4 9,1% 8,2% % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 2017 (Şubat) Çin Almanya Rusya Federasyonu 6 V. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2017 yılı Şubat ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2017 yılı Şubat ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat Deniz Yolu (6 milyar 974 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla Kara Yolu (3 milyar 607 milyon dolar) ve Hava Yolu ulaşımı (1 milyar 372 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 4: 2017 Yılı Şubat Ayı Taşıma Şekillerine Göre İhracat (%) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. 2017 yılı Şubat ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat Deniz Yolu (10 milyar 7 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla Kara Yolu (2 milyar 605 milyon dolar) ve Hava Yolu ulaşımı (2 milyar 51 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: 2017 Yılı Şubat Ayı Taşıma Şekillerine Göre İthalat (%) 7 Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. VI. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2017 yılı Şubat ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat Mal Mukabili Ödeme (7 milyar 390 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini Peşin Ödeme (1 milyar 760 milyon dolar) ve Vesaik Mukabili Ödeme (1 milyar 694 milyon dolar) takip etmiştir.
Tablo 8: 2017 Yılı Ödeme Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Ödeme Şekli Ocak Şubat Ocak-Şubat Mal mukabili ödeme 7.077 7.390 14.467 Peşin ödeme 1.481 1.760 3.241 Vesaik mukabili ödeme 1.761 1.694 3.456 Vadeli akreditif 119 116 234 Bedelsiz 124 141 265 Özel takas 0 0 0 Akreditif 698 992 1.689 Diğer* 17 25 43 TOPLAM 11.278 12.118 23.395 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili, Peşin Akreditif ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. 2017 yılı Şubat ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat Mal Mukabili Ödeme (6 milyar 904 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini Peşin Ödeme (5 milyar 684 milyon dolar) ve Akreditif (808 milyon dolar) takip etmiştir. Tablo 9: 2017 Yılı Ödeme Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) 8 Ödeme Şekli Ocak Şubat Ocak-Şubat Mal mukabili ödeme 7.432 6.904 14.336 Peşin ödeme 5.076 5.864 10.939 Vesaik mukabili ödeme 702 632 1.333 Vadeli akreditif 932 781 1.713 Bedelsiz 416 771 1.187 Özel takas 1 0 0 Akreditif 957 808 1.765 Diğer* 71 63 134 TOPLAM 15.586 15.822 31.408 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili, Peşin Akreditif ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir.
B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2017 yılı Şubat ayında 6,8 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2017 yılı Ocak ayında 8 milyar 422 milyon TL, 2017 yılı Şubat ayında 6 milyar 779 milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2017 yılı Ocak ayında ülkemiz vergi gelirleri toplamı 48 milyar 421 milyon TL dir. Aynı dönemde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı %17,39 olarak gerçekleşmiştir. C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 10: 2017 Yılı Türlerine Göre Kurulan, Kapanan ve Aktif Olan Toplam Firma Sayısı Dönem Şubat Ocak - Şubat Türü Kurulan Kapanan Kurulan Kapanan Aktif Firma Limited Şirket 4.296 521 9.793 1.215 795.325 Ticari İşletme 3.575 1.893 7.736 4.175 721.754 Şube 1.564 831 2.551 1.958 191.337 Anonim Şirket 977 92 1.982 210 124.201 Kooperatif 58 42 130 100 57.006 Kollektif Şirket 1 4 1 11 12.734 Komandit Şirket 0 0 0 0 1.950 Konsorsiyum 1 1 1 1 62 Donatma İştiraki 0 0 0 0 4 Toplam 10.472 3.384 22.194 7.670 1.904.373 9 2017 yılı Şubat ayında 4.296 Limited Şirket, 3.575 Ticari İşletme, 1.564 Şube, 977 Anonim Şirket, 58 Kooperatif, 1 Kollektif Şirket, 1 Konsorsiyum kurulmuştur. Toplam aktif firma sayısı ise 1.904.373 dür. Tablo 11: 2017 Yılı Kurulan ve Kapanan Firma Sayısı Dönem Ocak Şubat Ocak - Şubat Kapanan Firma 4.286 3.384 7.670 Kurulan Firma 12.332 10.472 22.194 2017 yılı Şubat ayında 10.472 firma kurulmuş, 3.384 firma kapanmıştır.
Grafik 6: 2017 Yılı Şubat Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları D. HAL KAYIT SİSTEMİ VERİLERİ Tablo 12: 2017 Yılı Hal Kayıt Sistemi Verileri Dönem Ocak Şubat Ocak - Şubat Hal Kayıt Sistemine Kayıtlı Kişi Sayısı 40.608 40.818 40.818 Bildirim Sayısı 10.525.418 10.751.100 21.276.518 10 2017 yılı Şubat ayında Hal Kayıt Sistemine kayıtlı kişi sayısı 40.818, bildirim sayısı ise 10.751.100 dür. E. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 13: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Sayı Kadın 256.992 Erkek 1.432.935 Toplam 1.689.927 Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı 1.817.935 Türkiye genelinde toplam 1.689.927 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.817.935 dir.
Tablo 14: 2017 Yılı Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları İşlem Ocak Şubat Ocak - Şubat Tescil (Açılış) 25.156 21.758 46.914 Terkin (Kapanış) 10.744 9.115 19.859 2017 yılı Şubat ayında Türkiye genelinde toplam 21.758 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 9.115 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. F. KOOPERATİFÇİLİK VERİLERİ Tablo 15: 2017 Yılı Kooperatif ve Ortak Sayıları Dönem Ocak Şubat Kooperatif Sayısı 11.973 11.984 Ortak Sayısı 2.545.184 2.545.264 2017 yılı Şubat ayı itibariyle Türkiye genelinde toplam 11.984 kooperatif bulunmaktadır. Bu kooperatiflerin ortak sayısı 2.545.264 tür. 11 Tablo 16: 2017 Yılı Kredi Türlerine Göre Kredi Kullanan Esnaf ve Sanatkâr Sayıları ile Kredi Bakiyesi* Tutarı Ocak 2017 Kredi Türü Esnaf ve Sanatkâr Sayısı Kredi Bakiyesi (Bin TL) % 50 Faiz İndirimli Krediler 385.200 19.555.963 % 100 Faiz İndirimli Krediler (Faizsiz Krediler) 49.193 945.468 Toplam 434.393 20.501.431 2017 yılı Ocak ayı itibariyle, %50 faiz indirimli ve %100 faiz indirimli (faizsiz) kredi kullanan toplam esnaf ve sanatkâr sayısı 434.393 iken, kredi bakiyesi 20 milyar 501 milyon 431 bin TL dir.
Tablo 17: 2017 Yılı %100 Faiz İndirimli Kredi Türlerine Göre Kredi Kullanan Esnaf ve Sanatkâr Sayıları ile Kredi Bakiyesi* Tutarı Ocak 2017 Kredi Türü** Esnaf ve Sanatkâr Sayısı Kredi Bakiyesi (Bin TL) Kullandırım Tutarı (Bin TL) Kaybolmaya yüz tutan meslekler 143 2.852 4.093 Usta girişimci 167 4.595 6.825 30.000 TL Sıfır faizli kredi 48.768 932.271 1.349.740 100.000 TL Genç Girişimci 15 835 903 50.000 TL TESKOMB Faiz Destekli Kredi (Diyarbakır Sur ilçesi) 100 4.915 4.915 Toplam 49.193 945.468 1.366.475 2017 yılı Ocak ayı itibariyle; Kaybolmaya yüz tutan meslekler kapsamında kredi kullanan esnaf ve sanatkâr sayısı 143 iken, kullandırım tutarı 4 milyon 93 bin TL, Usta girişimci kredisi kullanan esnaf ve sanatkâr sayısı 167 iken, kullandırım tutarı 6 milyon 825 bin TL, 30.000 TL ye kadar sıfır faizli (faizsiz) kredi kullanan esnaf ve sanatkâr sayısı 48.768 iken, kullandırım tutarı 1 milyar 349 milyon 740 bin TL, 100.000 TL ye kadar genç girişimci kredisi kullanan esnaf ve sanatkâr sayısı 15 iken, kullandırım tutarı 903 bin TL, 50.000 TL lik TESKOMB faiz destekli kredi (Terörden zarar gören Diyarbakır Sur ilçesi) kullanan esnaf ve sanatkâr sayısı 100 iken, kullandırım tutarı 4 milyon 915 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 12 *Kredi Bakiyesi; esnaf ve sanatkârlarca kullanılan kredilerin toplamından vadesi gelmemiş olup henüz tahsil edilmeyen tutarı ifade etmektedir. ** Kredi Türlerine ilişkin detaylı açıklamaya Metaveride yer verilmiştir.
YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı na aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı na hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 13