Sendikal İlişkiler. İş Hukuku Sistemi ve Unsurları. Sendika Kavramı. Yd Yrd. Doç. Dr. Rıza DEMİR

Benzer belgeler
SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI VE SONA ERMESİ İLE ÜYELİK AİDATININ TAHSİLİ HAKKINDA YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

TÜRK TOPLU İŞ HUKUKUNDA YENİ GELİŞMELER MERKEZ VE ŞUBE YÖNETİCİLERİ EĞİTİMİ,HARB-İŞ YALOVA DOÇ.DR. İBRAHİM AYDINLI

TOPLU İŞ HUKUKU (HUK302U)

Toplu İş Hukuku. Sendikaların Faaliyetleri Sendikaların Sona Ermesi. Prof. Dr. Murat ŞEN Arş. Gör. Yusuf GÜLEŞCİ

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 GENEL KAVRAMLAR Bölüm 2 BİREYSEL İŞ HUKUKU

İÇİNDEKİLER BİREYSEL İŞ HUKUKU İŞ HUKUKUNUN GENEL TANIMI. İkinci Bölüm BİRİNCİ KISIM 1. İŞ KANUNUN KAPSAMI Birinci Bölüm

SUNUŞ. Birleşik Metal İşçileri Sendikası Genel Yönetim Kurulu

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm GENEL BELGİLER

İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

Av. Hale MANAV İŞ SÖZLEŞMESİNDE FESHİN GEÇERSİZLİĞİNİN TESPİTİ VE HUKUKİ SONUÇLARI

SENDİKA KURMA HAKKI SENDİKAL HAKLARIN KULLANILMASININ ENGELLENMESİ

6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

Geçici İş İlişkisi Uygulama Rehberi

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU YAYIMLANDI

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

KANUN. Kanun No Kabul Tarihi: 18/10/2012 BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç ve Tanımlar

1. Basım Ağustos 2017 ISBN:

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU. Kanun No : 6356 R.Gazete Tarihi : Kabul Tarihi : R.

Kanun No Kabul Tarihi: 18/10/2012 BİRİNCİ BÖLÜM

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

6356 SAYILI SENDİKALAR, TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ GREV VE LOKAVT KANUNU

Kanun No Kabul Tarihi: 18/10/2012

Kanun No Kabul Tarihi: 18/10/2012

6(1'Ą.$/$5,.21)('(5$6< SAYILI 6(1'Ą.$/$5

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

Toplu Pazarlık ve Toplu İş Sözleşmesi. İş Hukuku Sistemi ve Unsurları. Toplu Pazarlık Kavramı. Toplu Pazarlığın İşlevleri

7 Kasım 2012 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : KANUN

T.C. Resmî Gazete. Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünce Yayımlanır. 7 Kasım 2012 ÇARŞAMBA KANUN

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

6356 SAYILI KANUN KAPSAMINDA SENDİKAL GÜVENCELER

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /9

GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -10

İŞ GÜVENCESİ TAZMİNATI ÖDENMESİ HALİNDE KAZANÇ TESPİTİ NASIL YAPILIR?

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU Kanun Numarası : 6356 Kabul Tarihi : 18/10/2012 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 7/11/2012 Sayı : 28460

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU İLGİLİ YÖNETMELİKLER

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STK/25

Mesleki Deneyim. Eğitim Bilgileri. Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU. Profesör Marmara Üniversitesi Doçent Marmara Üniversitesi

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİ TESPİTİ İLE GREV OYLAMASI HAKKINDA YÖNETMELİK. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: /28792 BİRİNCİ BÖLÜM

Ocak / January Temmuz / July 1985

İÇİNDEKİLER. Giriş. İşe İade Davası. İşe İade Davası İçin Gerekli Olan Koşullar. Genel Olarak İşe İadenin Sonuçları

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/2, S. TSK/25

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

ÖZ GIDA-İŞ. e-devlet. İşçi Sendikaları Üyelik İşlemleri. Öz Tütün, Müskirat, Gıda Sanayi Yardımcı işçileri sendikası

İŞ HUKUKUNDA UZMAN ARABULUCULUĞA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR. BİRİNCİ BÖLÜM İş Hukukunda Arabuluculuk Uzmanlık Eğitimi

Ocak / January Temmuz / July 1985

E-SENDİKA HAKKINDA MERAK ETTİKLERİNİZ

Yönetmeliğin İşyerinin girdiği işkolunun belirlenmesi başlıklı 4 üncü maddesinde,

SENDİKALAR KANUNU (TASLAK METİN)

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2016/59. Doğum İzni veya Askerlik Hizmeti Nedeniyle Ayrılan Kişi için Geçici İş İlişkisi Kurulabilecektir.

21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 58 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

İlgili Kanun / Madde 2821 S. SK/45

ÖNSÖZ... VII İÇİNDEKİLER... IX

Toplu İş Sözleşmesi yasalaştı

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /19 T.C YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ. Esas No. 2014/15387 Karar No. 2014/16184 Tarihi:

TS/SKD/İS/ Mayıs 2009

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21 T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ. Esas No. 2007/27699 Karar No. 2008/6006 Tarihi:

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. / S.STSK/25

TANIMLAR EŞİT DAVRANMA İLKESİ İŞYERİNİN VEYA BİR BÖLÜMÜNÜN DEVRİ FESHİN GEÇERLİ SEBEBE DAYANDIRILMASI

İŞ GÜVENCESİNİN KAPSAMI OTUZ İŞÇİ ÖLÇÜTÜNÜN HESABINDA DİKKATE ALINACAK ÇALIŞANLAR

İÇİNDEKİLER. BATI VE TÜRK HUKUKUNDA TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİ T.: ' v. "... " :-i. SAYFA ÖNSÖZ..., V^..- v

İlgili Kanun / Madde 6356 S. TSK/41-43

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Öğrenci Kulüpleri Yönergesi. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ AVRUPA BİRLİĞİ UYUM KOMİSYONU. Esas No: 1/567 Karar No: 8 Tarih: 22/02/2012 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 25540

TÜRK İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKUNDA GÜVENCELİ ESNEKLİK

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STK. /25

Toplu İş İlişkileri Kanunu Tasarı Taslağı (Bakanlar Kurulunda İmzada Olan Taslak) TOPLU İŞ İLİŞKİLERİ KANUNU BİRİNCİ KISIM AMAÇ VE TANIMLAR

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK DANIŞMA MECLİSİ TOPLANTISI İLE ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI YÖNETMELİĞİ

Taşeron İşçi Hakları (4857 S.K. ve 5510 S.K.) Konulu Hizmet İçi Eğitim ÖN TEST

TOPLU İŞ İLİŞKİLERİ KANUNU BİRİNCİ KISIM AMAÇ VE TANIMLAR

İŞE İADE DAVASI AÇMA ŞARTLARI ERYİĞİT HUKUK BÜROSU/ANKARA. Stj. Av. Müge BOSTAN

6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU NUN İŞÇİ VE İŞVERENLERE GETİRDİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR?

4857 Sayılı İş Kanunu Fihristi

Endüstri İlişkileri Kapsamında

Ocak / January Temmuz / July 1985

TES-İŞ SENDİKASI TÜRKİYE ENERJİ, SU VE GAZ İŞÇİLERİ SENDİKASI

Ocak / January Temmuz / July 1985

SİRKÜLER NO: POZ-2010 / 23 İST, Bazı Kanunlarda değişiklik yapan 5951 sayılı Kanun yayımlandı.

İSG PROFESYONELLERİNİN STATÜSÜ ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ İŞ GÜVENCESİ

BÖLÜM İŞ HUKUKU İÇİNDEKİLER HEDEFLER SENDİKALAR HUKUKU. Prof. Dr. Fahrettin KORKMAZ

2011 YILINDA MALİ TATİL 1-20 TEMMUZ 2011 GÜNLERİ ARASINDA UYGULANACAKTIR

SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

İŞVERENLERİN İŞSİZLİK SİGORTASI İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE BU YÜKÜMLÜLÜKLERİ YERİNE GETİRMEDİKLERİ TAKDİRDE KARŞILAŞACAKLARI İDARİ PARA CEZALARI

KIDEM ZAMMI ÜCRETE UYGULANAN AYRI ZAMDIR ÖNCE KIDEM ZAMMI UYGULANIR DAHA SONRA TOPLU SÖZLEŞMEDEKİ NISBİ ZAM UYGULANIR Y A R G I T A Y İ L A M I

Bilgi. Ankara 2 Nolu Şube. İşkolunda Gelişmeler. Konfederasyonlar, Sendikalar. Yargı Kararları. İşkolu Tespit Kararları.

Transkript:

Sendikal İlişkiler Sendika Kavramı ve Faaliyet Alanları ve Organları Yd Yrd. Doç. Dr. Rıza DEMİR İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Endüstri İlişkileri Dersi İşyeri Sendika Temsilciliği 2017 İş Hukuku Sistemi ve Unsurları Bireysel İş Hukuku İşveren İşçi Devlet İşveren Sendikası İşçi Sendikası Sendika Kavramı Çalışma ilişkilerinde, işçilerin veya işverenlerin ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az. veya. bir araya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar Fransa, İtalya ve İspanya gibi Latin dillerini konuşan ülkelerde işçi ve işveren sendikaları aynı anlama geliyor (syndicat, sindicato ) Almanya, İngiltere ve ABD gibi ülkelerde ise sendika terimi içinde işveren örgütleri yer almıyor (trade union, labor union ) Sendika Kavramı Kökeni Orta Çağ da egemen olan.. düzenine dayanıyor Bugünkü çağdaş anlamda sendikacılık Avrupa ülkelerinde yaklaşık yüzyıl süren mücadelelerden sonra başlamış Türkiye de sendikaların kurulmasına ve faaliyetlerine ilk defa olanak tanıyan yasa,.. yılında çıkartılan İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun Ancak bugünkü anlamda çağdaş ve özgür sendikacılık o dönemde Türkiye de.. Sendika Kavramı Türkiye de çağdaş sendikacılık hareketi... ve onun getirdiği toplu sözleşme ve grev hakkıyla başlamış 274 Sayılı Sendikalar ve 275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunları ile sendikacılık ve toplu pazarlık özellikle 1970 1980 yılları arasında ülke genelinde hızla yaygınlaşmış 1982 Anayasası nda getirilen bazı değişikliklere dayalı olarak 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile sendikaların faaliyetleri yeniden düzenlenmiş 2010 yılında Anayasa da yapılan değişiklikle,.. na zemin hazırlamış 1

Sendikalar; Tüzel kişiliğe sahip, Demokratik ilkelere uygun olarak örgütlenen, Devlete, siyasi partilere, diğer sosyal taraflara karşı, Önceden kurulan, Çalışma ilişkilerinde üyelerinin ortak ekonomik, sosyal hak ve yararlarını korumak üzere kurulmuş örgütlerdir 1 Sendikaların Toplu Pazarlığa İlişkin Faaliyetleri Sendikaların en önemli ve temel faaliyeti.. Sendikalar bu amaçla görüşmelerine katılıyor Toplu görüşmeler sonucunda anlaşma olursa. sözleşmesi imzalanıyor Anlaşma olmadığı durumlarda veya gerek duydukları zamanlarda arabulucuya, hakeme ve iş mahkemelerine başvuruyorlar, grev ve lokavta karar veriyorlar ve bunları yönetiyorlar 2 Sendikaların Yargılama Alanındaki Faaliyetleri Sendikalar tüzel kişi olarak dava ve husumet ehliyetine sahiptir, işçileri veya işverenleri ve olarak davalarda temsil etme hakkı vardır.: Çalışma yaşamından, mevzuattan, toplu iş sözleşmesinden, doğan konularda işçileri ve işverenleri temsilen veya yazılı başvuruları üzerine dava açıp taraf olabilirler : İşçi ve işverenlerin değişik sözleşmelerden ve sigortadan doğan haklarını aramak ve savunmak için sendikaların yardımına bireysel olarak da başvurulabilir 3 Sendikaların Sosyal Alandaki Faaliyetleri Üyelerine. yardımda bulunma (dava açma dışında hukuki danışma, avukat masrafını karşılama, avukat tutma, iş takibi ) Kurullara katılma ktl (yasa ve uluslar l arası anlaşmalar l gereği toplanan kurullara temsilci gönderilmesi ) Mesleki eğitim, araştırma ve boş zamanları değerlendirme (özel kurs ve seminerler düzenleme, teknik ve mesleki eğitimler verme, üyeler için kütüphaneler kurma, dinlenme, sağlık ve spor olanakları oluşturma, tesisler kurma ) 3 Sendikaların Sosyal Alandaki Faaliyetleri Sosyal yardım ve eğitim amaçlı (evlenme, doğum, hastalık, ihtiyarlık, ölüm, işsizlik gibi durumlar için sandıkların kurulmasına yardımcı olunması ) Kooperatifçiliğe destek ve yardım sağlama (kooperatiflerin kurulmasına yardımcı olma, kredi desteği ) (ticaretle bilfiil uğraşmaksızın sanayi ve ticaret alanlarında yatırımlar yapılması ) Sendikaların Yasak Faaliyetleri (6356 Sayılı Kanun 26. ve 28. maddeler) Cumhuriyetin niteliklerine ve esaslara aykırı faaliyetlerde bulunamamak Tüzükleriyle belirlenen amaçları dışında faaliyette bulunamamak,.. uğraşamamak Gelirlerini kanunda ve tüzüklerinde gösterilen faaliyetleri dışında kullanamamak veya., üyeleri ve mensupları arasında dağıtamamak 2

Sendikaların Yasak Faaliyetleri (6356 Sayılı Kanun 26. ve 28. maddeler) İşçi ve işçi kuruluşlarının işveren kuruluşlarına, işveren kuruluşlarının da işçi kuruluşlarına üye olamaması.. adlarının, amblemlerinin, rumuz veya işaretlerinin kullanılamaması Sendikacılığın doğuşunda yaygın olan... sendikacılığı, artık günümüzde yaygın değil Günümüzde sendikalar başlıca iki temele göre örgütleniyor; 1.. düzeyinde d sendikacılık k (... sendikacılığı ) ğ 2.. düzeyinde sendikacılık (. sendikacılığı ) Kamu kurum ve kuruluşları, siyasi partiler, esnaf ve küçük sanatkâr kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından.. ve alınamaması 1. düzeyinde sendikacılık (.. sendikacılığı ) Belirli bir işyerinde çalışan işçiler tarafından kurulan ve faaliyetleri o ile sınırlı olan sendika Küçük ük çaplı bir faaliyet olduğu ğ için ii sendikanın kurulması ve örgütlenme daha kolay, çalışma koşullarını daha gerçekçi değerlendirme ve işverenle daha kolay uzlaşma olanağı var.. Buna karşın işverence kolaylıkla kontrol altına alınma, işçi haklarını yeterince savunamama, güçsüz sendika durumu var ABD dışında rağbet görmemiş, Türkiye de 2.. düzeyinde sendikacılık (.. sendikacılığı ) Bütün ülkede yapılan işlerin belirli sayıda endüstri gruplarına (..) ayrılması ve işçilerin mesleklerine bakılmaksızın işyerinde yapılan asıl işin girdiği.. esas alınması İşçiler az sayıda, ancak büyük sendikalar içinde örgütlenebildiğinden güçlü sendikacılık söz konusu Ancak işkollarının belirlenmesinde ve bir işyerinin hangi işkoluna dahil olacağının saptanmasında güçlükler var Bu sendikacılık türü ülkelerinde çok yaygın 2 İşkolu düzeyinde sendikacılık (işkolu sendikacılığı ) Türkiye de sadece. düzeyinde sendikacılık benimsenmiş,... ve. sendikacılığı mümkün değil (6356 Sayılı Kanun 3. madde sendikalar kuruldukları. faaliyette bulunur ) Sendikaların kurulabileceği işkolları yasada belirtilmiş (20 adet işkolu var ) Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılıyor (Bir işyerinin hangi işkoluna girdiğinin saptanması yetkisi ) 3

Sendikalar yatay ve dikey yönde, genel olarak..,.. ve adı altında örgütlenebiliyor,... belirli bir bölge ya da şehirde farklı işkollarındaki sendikaların bir araya gelerek kurdukları üst kuruluşlar. aynı işkolundaki yerel sendikaların bir bölge dahilinde ya da ülke çapında birleşmek suretiyle meydana getirdikleri üst kuruluşlar 6356 Sayılı Kanun a göre. ise, değişik işkollarında en az beş sendikanın bir araya gelerek oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluş olarak tanımlanmış Günümüzde... ve ülkemiz endüstri ilişkileri sistemi içinde yeri olmayan sendika üst kuruluşları Türkiye de sendikaların üst kuruluşu Konfederasyonlar genellikle hükümetle, siyasi ipartilerle l ve işveren örgütleriyle olan ilişkileri yürütüyorlar, yasaların hazırlanmasında, kamuoyu oluşturulmasında ve sendikalar arasındaki anlaşmazlıkların çözümlenmesinde aktif rol oynuyorlar Genellikle toplu pazarlık sürecine Türkiye de İşçi Konfederasyonları Türkiye de İşveren Sendikaları Konfederasyonları.. 1952 788.388 ŞEKER İŞ 14.301 kişi PETROL İŞ 36.343 kişi TARIM İŞ 11.245 kişi ORMAN İŞ 183 kişi MADEN İŞ 26.736 kişi ve.. sendika daha.. 1962 9.600 işyeri 1 Türkiye Ağaç ve Kağıt Sanayii İşverenleri Sendikası (TAKSİS) 2 Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) 3 Türkiye Cam, Çimento ve Toprak Sanayii İşverenleri Sendikası 4 Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS) ve 16 sendika daha 1967 112.534 22 sendika.. 1976 300.630 22 sendika.. İşveren Sendikaları: Türkiye Ekmek Sanayii İşverenleri Sendikası 2012 Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol Gaz Şirketleri İşverenleri Sendikası 2013 Ekmek Sanayii İşverenleri Sendikası 2014 Türkiye İnşaat Müteahhitleri İşverenleri Sendikası 2014 Türkiye Tütün İşverenleri Sendikası 2012 Anadolu Metal Sanayi İşverenleri Sendikası 2014 Şehiriçi Özel Halk ve Belediye Otobüsü İşverenler Sendikası 2016 Türkiye de Kamu Görevlileri Konfederasyonları 1995 836.505 BÜRO MEMUR SEN 50.616 kişi Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (KAMU SEN) 1992 447.641 13 sendika BEM BİR SEN 61.097 kişi Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) 1995 236.203 EĞİTİM BİR SEN 279.722 kişi 11 sendika SAĞLIK SEN 205.773 kişi DİYANET SEN 71.679 kişi ve 7 sendika daha Birleşik Kamu İşgörenleri Sendikaları Konfederasyonu (BİRLEŞİK KAMU İŞ) 2008 57.365 9 sendika Sendikaların Organları 6356 Sayılı Kanun 9. Madde ye göre sendika kuruluşunun ve şubelerinin organları; (1). kurul, (2). kurulu, (3). kurulu ve (4). kuruludur Bu organlardan genel kurul dışındakilerin üye sayıları üçten az dokuzdan fazla olamaz, konfederasyonların yönetim kurullarının üye sayıları beşten az yirmi ikiden fazla ve şubelerinin genel kurul dışındaki kurullarının üye sayıları üçten az beşten fazla olamaz Sendika ve konfederasyonlar ihtiyaca göre başka organlar da kurabilir ancak bu organlara zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez 4

Sendikaların Organları Sendikaların en üst ve en geniş yetkilere sahip organı. En geç dört yılda bir toplanır, tüzüğüne göre üye veya delegelerden oluşur, kuruluş ve şubelerin diğer organlarındaki üyeler bu sıfatla ftl kendi genel kurullarına delege dl olarak kktl katılır Genel kurulun görev ve yetkileri; Diğer organların seçimi, tüzük değişiklikleri, yönetim ve denetleme kurullarının raporlarının görüşülmesi ve bu kurulların ibra edilmesi, bütçenin görüşmesi ve kabulü, taşınmaz malların satılması veya alınması, platformlara üye olma veya üyelikten çıkma, şube açma, kapama, birleşme, sendikanın feshi vb. Çalışanların ortak ekonomik, sosyal ve kültürel durumlarını korumak ve geliştirmek amacıyla sendika kurma, sendikalara girme ve sendikadan çıkma özgürlüğü olması Uluslararası bir çok sözleşmede (İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, İnsan Haklarını Hkl ve Ana Hürriyetleri i Koruma Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı, ILO Sözleşmeleri vb.) yer alıyor ve demokratik ve özgür toplumların vazgeçilmez temel haklarından biri Türkiye de 1982 Anayasası, 6356 Sayılı Kanun ve Türkiye tarafından onaylanan uluslararası sözleşmelerle sağlanmış 1 Bireysel İşçi ve işverenlerin önceden izin almaksızın serbestçe sendika kurma, kurulmuş bir sendikaya üye olma, sendikaya girmeme ve sendika üyeliğinden istediği zaman ayrılma özgürlüğü İki başlık altında incelenir; a.. Bireysel b.. Bireysel a... Bireysel : Sendika kurma, sendikaya üye olma, birden çok sendika arasından istediği sendikaya üye olabilme (sendika çokluğu ilkesi) hakkı Türkiye de de bir işkolunda birden fazla işçi sendikası kurulabilir Ancak sadece bir işverene bağlı olarak çalışanlar, aynı işkolunda birden fazla sendikaya üye olamazlar (aynı işkolunda ve aynı zamanda farklı işverenlere ait işyerlerinde çalışan işçiler, yani esnek çalışanlar hariç ) Aynı zamanda farklı işverenlere çalışanlar, her iki işyerinde yapılan toplu sözleşmelerden yararlanabiliyor b.. Bireysel : Sendikaya girmeme ve sendika üyeliğinden istenildiği zaman ayrılma hakkı (sendika dışında kalma özgürlüğü ) Bir işyerine alınmanın veya işe girdikten sonra orada kalabilmenin ön koşulu olarak toplu sözleşmeye taraf olan sendikaya üye olma koşulunun getirilmesi (kapalı işyeri koşulu ve sendikalı işyeri koşulu) sendika özgürlüğünü ortadan kaldırdığı için pek çok ülkede yasaklanmış 2 Toplu İşçi ve işverenler tarafından oluşturulan sendikanın kurum olarak kendi varlığını koruması ile ilgili bazı önlemleri alması Üç başlık altında incelenir; a. Devlete Karşı. b. Kendi Üyelerine Karşı Korunma c. Üçüncü Kişi ve Kuruluşlara Karşı. 5

a. Devlete Karşı..: Sendikaların üst kuruluşlarını kurabilme, tüzüklerini, organlarını ve faaliyetlerini düzenleme, yöneticilerini ve temsilcilerini seçme, politikalarını saptama, gelir kaynaklarını ve aidatlarını belirleme gibi konularda idari baskı altındankalmadanserbestçe hareket etmeleri Bu konularda sendikalar yasaların güvencesi altında Ayrıca sendikaları faaliyetten alıkoyma ve kapatma kararını ancak. organları alabiliyor ve bu konuda yetkili değil b. Kendi Üyelerine Karşı Korunma: Sendikaların işçi veya işverenleri üyeliğe kabul etme ya da üyelikten çıkarma konularında bazı yetkilere sahip olması Bu hak bireysel sendika özgürlüğü ile çatışabilir Sendikalar yasaların öngördüğü biçimde tüzüklerinde üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma esaslarını belirleyebilir Böylece tüzüğe uygun düşmeyen üyelik başvurularını reddedebilir; tüzükte belirlenmiş disiplin kurallarına uymayan üyeleri itiraz hakları saklı kalmak kaydıyla üyelikten çıkarabilirler.. c. Üçüncü Kişi ve Kuruluşlara Karşı : İşçi ve işveren sendikalarının üçüncü kişi ve kuruluşlara karşı korunması ve özellikle birbirlerine karşılıklı bağımsız olmaları İşçiler ve işçilerin kuruluşları işveren sendikalarına, işveren ve işveren kuruluşları da işçi sendikalarınaüye olamıyor ve gerek doğrudan gerekse aracılarla birbirlerinin kurulmasına, yönetimine ve faaliyetlerine müdahale edemiyor, birbirlerinden bağış ve yardım alamıyor Sendikalar siyasi partilere karşı da bağımsız siyasi amblem vb. kullanamıyor, yardım ve bağış alamıyor buna karşın herhangi bir siyasi parti desteklenebilir ve siyasi bir görüşe sahip olunabilir Üyelik Koşulları Türk Hukuku na göre sendikaya üye olup olmamak. yaşını dolduran ve 6356 Sayılı Kanun a göre işçi sayılanlar, çalıştıkları işkolundakiişçiişçi sendikalarına, işveren sayılanlar da işveren sendikalarına üye olabiliyor, bir işyerinde yardımcı işlerde çalışan işçiler de işyerinin girdiği iş kolunda kurulu bir sendikaya üye olabiliyor Sendikaya üyelik için Bakanlıkça sağlanan elektronik başvuru sistemine e Devlet üzerinden üyelik başvurusunda bulunulması gerekiyor Üyelik Koşulları Üyelik başvurusu. içinde reddedilmezse üyelik talebi kabul edilmiş sayılıyor.. Haklı bir neden gösterilmeksizin üyelik başvurusu ş kabul edilmezse, kararın tebliğinden itibaren. içinde dava açılabiliyor, mahkeme kararı kesin Sendika üyeliği beraberinde çeşitli hak ve yükümlülükleri de getiriyor Üyelik hakları kişiye bağlı devredilemiyor ve miras yoluyla geçmiyor Üyelik Aidatı Aidat ödeme üyelerin temel ve en somut Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzüklerinde belirtilen usul ve esaslara göre tarafından belirleniyor (eski yasada işçi üyenin aidatı bir günlük çıplak ücreti geçemez koşulu vardı ancak yeni yasada yetki genel kurullara bırakılmış ) Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilerek ilgili sendikaya ödeniyor (. sistemi ), işveren bunu yapmazsa en yüksek faizle aidat miktarını ödemek zorunda 6

Üyeliğin Sona Ermesi ve Askıya Alınması Üyelikten ayrılma e Devlet sistemi üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle gerçekleşiyor Çekilme, sendikaya bildirim tarihinden itibaren.. sonra geçerlilik kazanıyor Üyelikten çıkarılma ise genel kurul kararı ile mümkün Çıkarılan üyenin kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde mahkemeye başvurarak itiraz etme hakkı var SGK dan yaşlılık ve malullük aylığı ya da toptan ödeme alarak işten ayrılan işçilerin üyeliği sona eriyor Üyeliğin Sona Ermesi ve Askıya Alınması Ancak bunlardan çalışmaya devam edenler ile kuruluşta görevi varken bu aylığı ya da toptan ödemeyi alanların üyeliği, görevleri süresince ve yeniden seçildikleri sürece devam ediyor Üyenin bir yılı geçmemek üzere kalması üyeliği etkilemiyor, ancak işkolunu değiştiren işçinin üyeliği kendiliğinden sona eriyor Askerlik görevi nedeniyle silah altına alınan kişilerin üyelikleri sona., bu süre için. alınıyor İşçi kuruluşu ve şubelerinin organlarında görev almak da üyeliği sonlandırmıyor İşyeri Sendika Temsilciliği İşyeri ile sınırlı olmak kaydıyla, işçilerin dileklerini dinlemek ve şikayetlerini çözümlemek, işçi ve işveren arasındaki iş birliğini, çalışma barışını ve uyumunu sağlamak, işçilerin hak ve çıkarlarını gözetmek ve iş kanunları ile toplu iş sözleşmelerinde öngörülen çalışma şartlarının uygulanmasına yardımcı olmakla görevli kişi Bu görevleri işyerindeki işlerini aksatmadan ve iş disiplinine uyarak yerine getiriyor Görevlerini hızlı ve etkili biçimde yapmaları konusunda işverence gerekli kolaylıklar sağlanıyor... kavramı ile karıştırılmamalı Yasada temsilcilik sıfatı, toplu sözleşme yetkisi kazanmış bir sendikanın varlığı ve bu sendikanın atayacağı kişiler için kullanılıyor İşyeri Sendika Temsilciliği İşyeri Sendika Temsilcisinin Atanması ve Görev Süresi İşyeri sendika temsilcisi atanabilmesi için sendikanın o işyerinde. yapma yetkisine sahip olması gerekiyor Sendika tarafından o işyerinde çalışan işçiler arasından atanıyor.. Tüzükte seçimle belirleniyor yazıyorsa seçilen üye atanıyor Görevi, sendikanın yetkisi süresince devam ediyor Yürürlükteki toplu iş sözleşmesinin sona ermesiyle temsilcinin görevi de kendiliğinden sona eriyor İşyeri Sendika Temsilciliği İşyeri Sendika Temsilcisinin Sayısı.. belirleniyor. Buna göre; İşçi sayısı 50 ye kadar olan işyerlerinde bir, İşçi sayısı 51 100 100 arasında ise en çok iki, İşçi sayısı 101 500 arasında ise en çok üç, İşçi sayısı 501 1000 arasında ise en çok dört İşçi sayısı 1001 2000 arasında ise en çok altı ve İşçi sayısı 2000 den fazla ise en çok sekiz işyeri temsilcisi atanabiliyor İşyeri Sendika Temsilciliği İşyeri Sendika Temsilcisinin Sayısı Temsilcilerden biri baş temsilci olarak görevlendiriliyor Atama zamanındaki işçi sayısı sonradan değişirse ne olur? Nasıl bir yol izleneceği yasada açıkça yer almamış Yargıtay ın görüşleri doğrultusunda, işveren işçi sayısının azaldığını öne sürerek temsilci sayısının düştüğüne tek yanlı karar veremiyor, işçi sendikası temsilci sayısını azaltmak zorunda değil, bu durum ancak sendikanın uygun görmesi halinde mümkün olabiliyor 7

Sendika güvencesi üç başlık altında inceleniyor: İşçi kuruluşlarında. görev alanların güvencesi İşyeri sendika güvencesi İşçinin sendikaya.. güvencesi 1 İşçi Kuruluşlarında Görev Alanların Güvencesi Bir işçi kuruluşunda yöneticilik görevi üstlenen kişi, işyerindeki işinden veya.. olarak ayrılabiliyor.. ayrılma (iş sözleşmesinin askıya alınması ) görev bitimi sonrası bir ay içinde işine geri başlamak için başvurabilir, işveren talep tarihinden itibaren bir ay içinde işe başlatmak zorunda, yoksa işveren iş sözleşmesini feshetmiş sayılır. ayrılma (yönetici işçinin iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın feshetmesi ) kıdem tazminatını. 2 İşyeri Sendika.. Güvencesi İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerini, haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemiyor İşveren buna aykırı davranır ve temsilcinin açacağı dava sonucunda işe iade kararı çıkarsa, fesih sayılıyor, fesih tarihi ile karar tarihi arasındaki ücret ve diğer haklar ödeniyor, temsilci karar sonrası altı iş günü içinde işe başvurmalı, işveren altı iş günü içinde işe başlatmalı, yoksa iş ilişkisinin devam ettiği kabul ediliyor, ücret ve diğer haklar temsilcilik süresince ödeniyor İşveren yazılı rızası olmadıkça temsilcinin işyerini değiştiremiyor ve işinde. değişiklik yapamıyor, aksi halde değişiklik geçersiz 3 İşçinin Sendikaya.. Güvencesi İşçinin sendikalı sendikasız ayrımı yasağı, İşçinin işte çalıştırılması sırasında bakımından sendikalı sendikasız işçi ayrımı yasağı, İşçinin sendikaya üye olması veya olmaması, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetine katılması veya sendikal faaliyette bulunmasından dolayı işten çıkarılamaması veya farklı işleme tabi tutulamaması, Bu yasaklara aykırı davranılması halinde işçinin ücretinin bir yıllık tutarından az olmamak kaydıyla tazminat ödenmesi söz konusu (. ) 3 İşçinin Sendikaya Üyeliğinin Güvencesi Sendikal bir nedenle iş sözleşmesi feshedilen işçi; 4857 Sayılı Kanun doğrultusunda iş güvencesi hükümlerinden yararlanabiliyor ve işe iadesini talep edebiliyor 6356 Sayılı Kanun a göre, iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi halinde işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması ya da başlatmaması şartına bağlı olmaksızın. karar veriliyor İşçinin işe başlatılmaması halinde 4857 Sayılı Kanun da belirtilen en az dört, en çok sekiz aylık tutarındaki tazminata (işe iade tazminatına).. 8