OTOMATİK KATILIM SİSTEMİ 28/02/2017 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI SİGORTACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖZEL EMEKLİLİK UYGULAMA VE DÜZENLEME DAİRESİ 1
Mevzuat BES 4632 sayılı Kanun (Yürürlük: 2001) Otomatik Katılım 6740 sayılı Kanun (Yürürlük: 2017) 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik 2016/39 sayılı ve 30.12.2016 tarihli Genelge 10.01.2017 tarihinde güncellenen Sıkça Sorulan Sorular 2
Temel Hususlar İşverenler, işe yeni başlayan tüm çalışanlarını ve mevcut tüm çalışanlarını otomatik olarak emeklilik sistemine kaydedecektir. Dahil olacak çalışanlar: 45 yaşını doldurmamış, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile geçici 20 nci maddesi kapsamında çalışanlar Çalışanın prime esas kazancının %3 ü katkı payı olarak emeklilik şirketine aktarılır. 2 ay içinde çalışanın cayma hakkı mevcuttur. Ancak, çalışan istediği zaman sistemden ayrılabilir. Emeklilik koşulu Sistemde en az 10 yıl geçirmek 56 yaşını tamamlamış olmak 3
Devlet Teşvikleri Çalışan katkısının %25 i oranında devlet katkısı Cayma hakkını kullanmayana 1.000 TL ilave başlangıç katkısı Emekli olduktan sonra birikimini emekli aylığı olarak almak isteyen çalışana, birikiminin üzerine %5 ilave devlet katkısı 4
Tedrici/Kademeli Katılım 21 Aralık Tarihli Basın Duyurusu: Tarih Özel Sektör (Çalışan Sayısı) Kamu Ocak 2017 1.000+ - Nisan 2017 250 999 5018 sayılı Kanun* Temmuz 2017 100 249 - Ocak 2018 50 99 Mahalli İdare + KİT Temmuz 2018 10 49 - Ocak 2019 5 9 - *İlgili Kanunun I, II, III ve IV sayılı cetvellerini ifade etmektedir. 5
OTOMATİK KATILIM İŞLEYİŞE GENEL BİR BAKIŞ 6
EGM Tahsil ve Takip Birimi İşveren (2) Fon tercihi alınması ve tercihte bulunmayanlar için işverenin tercihi (1) Emeklilik şirketi ile anlaşma (3) Çalışan bilgileri ve fon tercihinin iletilmesi (4) Katkı payının iletilmesi (5-b) Yürürlük tarihi itibarıyla çalışana bildirim İşleyiş Emeklilik Şirketi (5-a) Katkı payının hesaba intikali ve yürürlüğün başlangıcı Hazine Müsteşarlığı 1.000 TL Başlangıç Katkısı + %25 Devlet Katkısı Oto Katılım Hesabı Çalışan (6) Bildirimden sonra 2 ay içinde cayma hakkı
Katkı Payının Yatırıma Yönlendirilmesi Emeklilik Şirketi Takasbank Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Yönetim Şirketi Emeklilik Gözetim Merkezi - Ortak Operasyon - Gözetim altyapısı - SGK ile işbirliği - Tahsil/Takip Şirketi ile koordinasyon Sermaye Piyasası Kurulu
OTOMATİK KATILIM İŞVERENLER 9
İşverenlerin Görevleri 1. Emeklilik şirketi seçmek 2. Çalışanların ücretinden kesilecek katkı paylarını emeklilik şirketine iletmek 3. Çalışanlarına sisteme dahil olduğunu bildirmek 4. Çalışanlardan fon tercihini almak 5. Emeklilik şirketi ile veri alış-verişinde bulunmak 10
1 Emeklilik Şirketinin Seçimi Sektörde bulunan 18 emeklilik şirketinden birisi ile anlaşılır Şirket seçiminde Çalışan menfaat/avantajının gözetilmesi esastır. Emeklilik şirketi işverenlerin yükünü paylaşabilir operasyonel süreçlere destek verebilir. Emeklilik şirketlerinin komisyon/promosyon ödemesi mevzuata aykırıdır. 11
Emeklilik Şirketleri Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş. Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş. Asya Emeklilik ve Hayat A.Ş. Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş. BNP Paribas Cardif Emeklilik A.Ş. Cigna Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş. Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Groupama Emeklilik A.Ş. Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş. Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş Metlife Emeklilik ve Hayat A.Ş NN Hayat ve Emeklilik A.Ş. Vakıf Emeklilik A.Ş. Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş. Emeklilik Gözetim Merkezi: www.egm.org.tr 12
2 Katkı Payının Ödenmesi Çalışan ücretinden kesilen katkı payı, belirlenen ödeme gününde, toplu olarak emeklilik şirketine aktarılır. Katkı payı: PEK in %3 ü (çalışan, daha yüksek ödeme yapabilir) PEK, SGK düzeltmeleri BES için de geçerlidir Katkı payı, emeklilik şirketine geç aktarılır veya hiç aktarılmazsa, işveren getiri kaybından sorumludur Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM)-SGK protokolü ile yapılan ödemeleri aylık bazda kontrol eder Ödenmeyen katkı paylarının takip ve tahsilini yapar Gereğinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik B. na bildirim yapar Denetim: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yükümlülüklere ve düzenlemelere uyulmaması halinde, her bir ihlal için Bakanlıkça 100 TL idari para cezası uygulanır. 13
3 Çalışana Bildirim İşveren, emeklilik şirketi ile sözleşme yaptıktan sonra sözleşmeye ilişkin detayları (sunulan fonlar, hizmetler, kesinti yapısı vb.) içeren otomatik katılım sertifikası çalışanlarına iletir. Güvenli iletişim yöntemleri kullanılabilir (web, sms vb.) Otomatik katılım sertifikası gönderme işlemi, işveren ile emeklilik şirketinin anlaşması halinde, emeklilik şirketine devredebilir. Mavi olarak belirtilmiş operasyonel işlemlerin Emeklilik Şirketine devri, şirket seçiminde bir kriter olarak düşünülebilir 14
4 Fon Yapısı Tercihi Çalışanlardan faizli/faizsiz fon tercihi alınır ve işveren bu tercihi emeklilik şirketine bildirir. Tercih alma işlemi işveren ile emeklilik şirketinin anlaşması halinde, emeklilik şirketine devredebilir. Herhangi bir tercihte bulunmayan çalışanlar için işveren faizli/faizsiz fon tercihini yapılır. 15
Fon Süreci Başlangıç Fonu Faizli Fon (Mevduat ağırlıklı) Faizsiz Fon (Katılım Hesabı ağırlıklı) Standart Fon Faizli Fon Faizsiz Fon Diğer BES Fonları 4 farklı yatırım seçeneği (faizli/faizsiz) Muhafazakar Dengeli Atak Agresif Sisteme girişteki ilk 1 yıl (2 ay kalınması zorunludur) İlk 1 yıl sonrası bu fona otomatik geçiş yapılır 2 ay sonrasında başlangıç fonundan veya standart fondan çıkmak isteyen çalışanlara Risk Profili Anketi yapılarak diğer fon seçenekleri önerilir. 16
5 Emeklilik Şirketi ile Veri Alış Verişi Emeklilik şirketi ile anlaşılmasını müteakip, mevcut çalışan bilgileri (TC no, isim/soyisim, doğum tarihi vb.) hesapların oluşturulabilmesi için emeklilik şirketi ile paylaşılır. İşe yeni başlayan çalışanlara ait bilgiler ise mütemadiyen emeklilik şirketine bildirilir. İşveren, çalışanlarına ilişkin katkı payı bilgilerini aylık olarak emeklilik şirketi ile paylaşır. (Çalışan bazında tutar kırılımı) Emeklilik şirketleri bu gönderim için işverenlere şifreli erişim yapacakları bir elektronik portal sunabilir. İşveren, çalışanlarından gelmesi muhtemel ödemeye ara verme, cayma vb. talepleri emeklilik şirketine aktarır. Bu gibi talepleri alınma işlemi işveren ile emeklilik şirketinin anlaşması halinde, emeklilik şirketine devredebilir. İşveren, eksik/hatalı/fazla ödeme vb. hususlarda emeklilik şirketinden gelmesi muhtemel bildirimleri dikkate alır. 17
Detaylı Bilgi Hazine Müsteşarlığı Mevzuat ve düzenlemelere erişim Bilgi edinme başvurusu www.hazine.gov.tr www.bireyselemeklilik.gov.tr Emeklilik Gözetim Merkezi Emeklilik şirketlerinin iletişim bilgileri www.egm.org.tr Türkiye Sigorta Birliği www.otomatikbes.info 18
TEŞEKKÜRLER 19