BU ÖYKÜ SENİN ÖYKÜN Dr. M. Akif AKALIN İTF TEAD
İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI LİSTESİ 86.10 Hastane hizmetleri 86.10.04 86.10.05 86.10.12 86.10.13 Kamu kurumları tarafından verilen insan sağlığına yönelik özel ihtisas gerektiren yataklı hastane hizmetleri (kadın doğum, onkoloji, kemik, ruh ve sinir hastalıkları hastaneleri, vb.) Kamu kurumları tarafından verilen insan sağlığına yönelik yataklı hastane hizmetleri (devlet üniversite hastaneleri dahil, özel ihtisas hastaneleri ile dişçilik, ambulansla taşıma, tıbbi laboratuvar test faaliyetleri hariç) Özel sağlık kurumları tarafından verilen insan sağlığına yönelik özel ihtisas gerektiren yataklı hastane hizmetleri (kadın doğum, onkoloji, kemik, ruh ve sinir hastalıkları hastaneleri, vb.) Özel sağlık kurumları tarafından verilen insan sağlığına yönelik yataklı hastane hizmetleri (özel veya vakıf üniversite hastaneleri dahil, dişçilik, ambulansla taşıma, tıbbi laboratuvar testleri faaliyetleri hariç) Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli
14.14.01 Gömlek, tişört, bluz, vb. ceket altına giyilebilen giyim eşyası imalatı (dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) Az Tehlikeli 14.14.02 14.14.03 14.14.04 14.19.01 14.19.04 Gecelik, sabahlık, pijama, bornoz ve ropdöşambır imalatı (dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) Atlet, fanila, külot, slip, iç etek, kombinezon, jüp, jüpon, sütyen, korse vb. iç çamaşırı imalatı (dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) Çorap bağları, jartiyer, pantolon askıları ve benzeri iç giyim aksesuarları imalatı (dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) Spor ve antrenman giysileri, kayak kıyafetleri, yüzme kıyafetleri vb. imalatı (mayo, bikini dahil) (dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) Eldiven, kemer, şal, papyon, kravat, saç fileleri, kumaş mendil, atkı, fular, duvak vb. giysi aksesuarları imalatı (deriden, dokusuz kumaştan veya dokuma, örgü veya tığ işi kumaştan) (bebekler için olanlar hariç) Az Tehlikeli Az Tehlikeli Az Tehlikeli Az Tehlikeli Az Tehlikeli
27.51.02 27.51.03 27.51.04 27.51.05 27.51.08 Ev tipi elektrikli su ısıtıcıları (depolu su ısıtıcıları, anında su ısıtıcıları, şofben, termosifon dahil), elektrikli ısıtma cihazları (elektrikli soba, radyatör, vb.) ve elektrikli toprak ısıtma cihazlarının imalatı Ev tipi elektrikli süpürge ve halı temizleme/yıkama makineleri ile kuru veya ıslak elektrikli süpürgeler, şarjlı veya pilli el süpürgelerinin imalatı Mutfakta kullanılan elektrikli küçük ev aletlerinin imalatı (çay veya kahve makinesi, semaver, ızgara, kızartma cihazı, ekmek kızartma makinesi, mutfak robotu, mikser, blender, meyve sıkacağı, et kıyma makinesi, tost makinesi, fritöz vb.) Elektrikli diğer küçük ev aletleri (elektrotermik el kurutma makinesi, elektrikli ütü, havlu dispenseri, hava nemlendirici) ile elektrikli battaniyelerin imalatı Ev tipi buzdolabı, dondurucu, çamaşır makinesi, çamaşır kurutma makinesi, bulaşık makinesi, vantilatör, aspiratör, fan, aspiratörlü davlumbaz, fırın, ocak, mikrodalga fırın, elektrikli pişirme sacı vb. imalatı Tehlikeli Tehlikeli Tehlikeli Tehlikeli Tehlikeli
05.10.01 Taş kömürü madenciliği 05.20.01 Linyit madenciliği 06.10.01 Ham petrolün çıkarılması 06.20.01 Doğalgaz çıkarılması (madenciliği) Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli 07.10.01 07.21.01 07.21.02 Demir cevheri madenciliği (sinterlenmiş demir cevheri üretimi dahil) Katran ve zift ihtiva eden cevherlerden uranyum metalinin ayrıştırılması Katran ve zift ihtiva eden cevherlerden toryum metalinin ayrıştırılması Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli Çok Tehlikeli
KİM İŞ KAZASI GEÇİRİR? İşçiler iş kazası geçirir! Biz işçi değiliz ki!
EID Journal, Volume 11, Number 7 July 2005
AMA BUNLAR KAZA DEĞİL Kİ!
ÇOK TEHLİKELİ NE DEMEK? Ölüm riskinin en yüksek olduğu işler En sıkı işçi sağlığı ve iş güvenliği kuralları Daha fazla sayıda işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı Daha çok denetim....
HASTANE NEDEN ÇOK TEHLİKELİ?
MESLEKİ ÖLÜMLER DENİNCE AKLA GELEN
MESLEKİ ÖLÜMLER İŞ KAZALARI (% 14) Olay anında veya birkaç gün içinde NEDEN GÖRÜNÜR, TESBİTİ KOLAY Göreli genç yaşlarda Dehşet verici, dramatik sahneler MESLEK HASTALIKLARI (% 86) Uzun maruziyete bağlı (20 30 yıl) NEDEN GÖRÜNMEZ, TESPİTİ ZOR Daha ileri yaşlarda Genellikle yataklı tedavi kurumlarında
720 MH ÖLÜMÜ
MESLEKİ ÖLÜMLER İŞ KAZALARI (% 14) MESLEK HASTALIKLARI (% 86)
6 Kat
MESLEK HASTALIKLARINDA?
Ortalama 1.500 iş kazası ölümü X 6 = 9.000 Meslek hastalığına bağlı ölüm SGK verisi: 10!!!
EMEKLİ OLAN ARKADAŞLARINIZ HANGİ HASTALIKLARDAN ÖLÜYOR?
AB de KANSER Yeni vakalar: > 2,5 milyon/yıl (IARC,2006) Mortalite: > 1,2 milyon/yıl (IARC,2006) Mesleki kanserler: % 8 i Çalışanların % 23 ü her gün kanserojenlere maruz kalıyor (Carex) Mesleki kanser: Avrupa da meslek hastalıkları nedenli ölümler içinde BİRİNCİ sırada (ETUI, 2007)
KANSERLERİN NE KADARI MESLEKİ? Yerleşim (ETUI, 2007) En iyi tahmin En kötü tahmin Akciğer 13% 29% Mezotelioma 85% 88% Mesane 10% 14.2% Sinüs 24% 41% Lösemi 5% 18% 29
DURUM Sağlık çalışanları olarak meslek hastalıklarına yakalandığımızın ve bu hastalıklar nedeniyle yaşamımızı yitirdiğimizin FARKINDA DEĞİLİZ!
NEDEN YAKINMA ÇOK, TANI AZ?
HASTANE Mİ? SAVAŞ ALANI MI?
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ
YAKINMA ÇOK, TANI AZ!
HASTANE Mİ? SAVAŞ ALANI MI?
HANGİ RİSKLER VAR? Fiziksel (Radyasyon, Elektro-manyetik alan vs) Kimyasal (Kanserojenler, Mutajenler vb) Biyolojik (Mikroorganizmalar vb) Psikososyal (Mobbing vb)
İŞE GİRİŞ UYGUNLUK MUAYENESİ Bedensel ve ruhsal bakımdan İŞE UYGUN MU? İşin özellikleri ve talepleri neler? Çalışan gece nöbetine uygun mu? Anestezi, radyoloji kliniğinde çalışanlarda sağlık bakımından neler aranır? Uygun değilse ne olacak? Taşeron çalışma
Oftalmoskopi
PERİYODİK MUAYENE İşçinin çalıştığı yerde kaldığı maruziyetler? Fiziksel / Kimyasal Biyolojik / Psikososyal Ergonomik vb Bu maruziyetlerden etkilenip etkilenmediği izlenir (FM, röntgen, biyokimya tarama) Korunma tedbirlerinin denetimi Kişisel koruyucu donanımlar Mühendislik tedbirleri
METİL ALKOL
PERİYODİK MUAYENE
220 saat İGU - TÜRKİYE Uzaktan 90 saat 9 saat eşzamanlı 81 saat eşzamansız Yüzyüze 90 saat Uygulama 40 saat Merkezi sınav + 5 Yılda bir 30 saat yenileme.
İSG UZMANI EĞİTİMİ (AB ABD) 1. YIL 2. YIL 3. YIL 4. YIL Genel Kimya Mikroekonomi Biyoistatistik Sistem Yönetimi Sağlık Hukuku Bulaşıcı Hastalıklar 1 Sağlık Eğitimi Sektörel Uygulama 1 Mesleki Fizyopatoloji Fiziksel Ajanlar Güvenlik Teknikleri Yangın Yönetimi Ekoloji Radyasyon Mesleki Hijyen 2 Saha Çalışması 1 İstatistik Yazılımları Toksikoloji Araştırma Projesi 1 Organik Kimya Bulaşıcı Hastalıklar 2 Araştırma Yöntemleri Risk Değerlendirmesi Epidemiyolojiye Giriş Enfeksiyon Kontrol Ergonomi Seminerler Mesleki Etiyoloji Kaza Teorisi ve Analiz Güvenlik Kontrol Sistem Yönetimi 2 İSG Yasası Mesleki Hijyen 1 Çalışma Politikaları Sektörel Uygulama 2 Biyofizik İleri Toksikoloji Saha Çalışması 2 Engelli İşçi Yönetimi Araştırma Projesi 2 NOT 1. Seçmeli dersler belirtilmemiştir (Her sömester 1 adet) NOT 2. İkinci sınıf ve üçüncü sınıf sonunda yaz dönemi toplam 6 ay fabrika stajı yapılır. NOT 3. Lisans alabilmek için meslek örgütü tarafından yapılan Board Sınavı nı vermek zorunludur
220 Saat İH - TÜRKİYE Uzaktan 90 saat 9 saat eşzamanlı 81 saat eşzamansız Yüzyüze 90 saat Uygulama 40 saat Merkezi sınav + 5 Yılda bir 30 saat yenileme.
İŞYERİ HEKİMİ EĞİTİMİ (AB)
Topuzoğlu, İ. (1979). Çevre Sağlığı ve İş Sağlığı. Ankara: H.Ü. Yayını 1978 yılında akü yapımında çalışan 157 işçi üzerinde yapılan bir araştırma: sinirlilik, baş ağrısı, iştahsızlık, unutkanlık, halsizlik, eklemlerde ağrı, cinsel güçte azalma SSK Hastaların % 95 ine SSK hastanelerinde yanlış tanı ve tedavi uygulanmış hastanelerinde!!!
HİPOKRAT (M.Ö. 460-377) Plumbum 327.5º C gümüş madenciliği yan ürün Kurşuna maruziyet iştahsızlık kilo kaybı solukluk kolik halsizlik sinirsel belirtiler
Attitudes of medical faculty physicians about taking occupational history Çimrin, Sevinc, Kundak, Ellidokuz, Itil. 33 (6): 466 467, June 1999 66 hekimin 269 hastası mesleki anamnez alınması yönünden değerlendirildi Üniversite hastanesindeki hekimlerin % 43.9 unun hastasının mesleğine ilişkin hiçbir soru sormadığı görüldü
HASTANIZA MESLEĞİNİ SORUN!
İŞÇİ TEMSİLCİSİ EĞİTİMİ (AB/ABD) İSG Komiteleri: Görev, Yetki ve Sorumluluklar İşçi Temsilcisinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası Tehlike Yönetiminde Sistem Yaklaşımı İşyerinin Sağlık ve Güvenlik Bakımından İncelenmesi Kaza Teorisi ve Soruşturması İşyerlerinde Sağlık ve Güvenlik Prosedürleri Hazırlanması ve Değerlendirilmesi Risk Değerlendirmesi Mesleki Hijyen 2 AY 320 Saat (280 Teorik / 40 Uygulama)