BOYA KUSURLARI AKMA ve SARKMA : Genelde dik yüzeylerde meydana gelen ve yaş boyanın uygulandığı yüzeyde tutunamamasının sonucunda oluşan akıntılar ve sarkmalardır. Nedenleri : Meme çapının büyük olması, boya tabancasının yüzeye çok yakın tutulması veya çok yavaş hareket ettirilmesi, püskürtme hareketlerinin düzensiz yapılması, uygulama viskozitesinin çok düşük ya da yüksek olması, yüzeyde aşırı kalınlıkta film oluşacak şekilde bir uygulama yapılması, katlar arasındaki bekleme sürelerinin yetersiz olması, düşük ortam sıcaklıklarında yanlış sertleştirici ve tinerlerin kullanılmasıdır. Önlenmesi : Boya tabancası ile, uygulama tekniği ve kullanılan ürünler arasında uyum sağlanmalı, kullanılacak sertleştirici ve tinerlerin seçimi doğru olarak yapılmalıdır. Ortam sıcaklığının düşük olduğu durumlarda iyi bir atomizasyon sağlamak için küçük tabanca memesi kullanılmalıdır. BOYANIN BATMASI : Genellikle metalik son kat uygulamalarında gözlenen ve kurumanın ilerlemesi ile yaşanan parlaklık kayıpları sonucunda, alt kattaki yüzey bozukluklarının, zımpara ve diğer izlerin çıplak gözle görülmesidir. Nedenleri : Astarın çok kalın olarak uygulanması, astarın kalın bir zımpara ile zımparalanması, üreticinin belirttiği kat kabul sürelerine uyulmamış olması, kuruma süresinin kısa tutulması sonucunda son katın altında yaş bir zemin kalması, son katın yeterli kalınlıkta uygulanmaması ve son kat uygulamasının gereğinden daha kalın yüzeye transfer edilmesinin sonucunda solvent buharlaşmasının gereğinden uzun bir süre almış olmasıdır. Önlenmesi : Astar ve son katlar üreticinin önerdiği kalınlıklarda uygulanmalı, kat kabul ve kuruma sürelerine mutlaka uyulmalıdır. ÇATLAMA : Altta kalan katlarda daha önceden oluşmuş olan çatlama ve kabarmaların sebep teşkil ettiği değişik yön ve boyutlarda ki çatlakların, son kat boya yüzeyinde meydana gelmesidir. Nedenleri : Boyama esnasında kullanılan malzemelerin çok kalın katlar halinde uygulanması, gözle görülemeyen küçük çatlaklar bulunan eski boyalı yüzey üzerinde düzeltme yapılmadan uygulama yapılması, sertlik ve elastikiyetleri birbirine uygun olmayan boya malzemelerinin birlikte kullanılmasıdır. Boya Kusurları Sayfa 1/5
Önlenmesi :Birbirine uyum sağlayan malzemelerin önerilen kalınlıklarda ve üreticinin belirlediği kat kabul süresinin içinde uygulanması gerekir. İZ YAPMA: Eski boyalı yüzeylerin kabarmasının sonucunda yeni uygulamada kullanılan macun ve astarların son katta görünür hale gelmesidir. Nedenleri : Onarımda kullanılan macunun zımparalanmasının yetersiz olması, zımpara işleminin dikkatsizce yapılması sonucunda da metal, eski boya ve macun yüzeyleri arasında seviye farklılıklarının meydana gelmesi, astarın kalın olarak uygulanması ve kuruma süresinin yetersiz olmasıdır. Önlenmesi : Tamiratı yapılacak bölgenin çevresindeki eski boyalı yüzeye ince zımpara yapılmalı, macun ve astar uygulamaları ve kuruma süreleri için üretici firmanın önerileri dikkate alınmalıdır. KIRIŞMA : Üst katların, alt katlardan daha hızlı kurumasının ve üst katların daha önce uygulanmış yüzeydeki film tabakasını etkilemesinin sonucunda yüzeyde kırışık, dalgalı bir görüntü meydana gelmesidir. Nedenleri : Son katların çok kalın uygulanması, uygun olmayan kuruma şartları ( yüksek ortam sıcaklığı ) ve birbirine uygun olmayan malzemelerinin birlikte kullanılmasıdır. Önlenmesi : Ürünleri doğru film kalınlığında uygulamaya, uygun kurutma şartlarını oluşturmaya ve yanlış malzeme seçimi yapmamaya dikkat edilmelidir. KRATERLENME : Son katta veya ara katlarda oluşan dairesel oyuklar ve balık gözü şeklindeki yüzey açılmalarıdır. Nedenleri : Uygulama öncesinde yüzeydeki yağ, parafin ve silikonlu artıkların iyi temizlenmemesi, boya tozları ile havadan gelen toz ve pisliklerin boyanacak yüzeye yapışması, basınçlı hava sisteminden gelen yağ ve suyun yüzeye uygulama anında ürün ile birlikte transfer edilmesi, aerosol kutularından gelen silikonlara ve yakın çevredeki sanayi tesislerinden gelen diğer yabancı maddelere önlem alınmamasıdır. Önlenmesi : Boyanacak yüzey, boya işlemine tabi tutulmadan önce iyi bir şekilde temizlenmeli, silikon içeren malzemeler ile ürüne zarar verebilecek diğer malzemeler boyama yapılan yerin dışında tutulmalıdır. Boya Kusurları Sayfa 2/5
KUSMA : Son katlar altında kullanılan macun ve astarlar içindeki pigmentlerin yüzeye çıkarak, son katın rengini değiştirmesidir. Nedenleri : Orijinal boyada bulunan pigmentlerin, boyama sırasında solventlerin etkisi ile çözünerek son katın içine doğru yükselmesi, sertleştiricilerin önerilenden fazla kullanılması, bazı sertleştiricilerin içindeki peroksitin ve reaksiyon sırasında pigmentlerin etkilenerek renk değişimini meydana getirmesi ve yüzeyden zift gibi ağır kalıntıların uzaklaşmamış olmasıdır. Önlenmesi : Kesici görevi görebilecek yüksek yapılı ve yüzey toleranslı bir astar kullanılmalıdır. LEKELENME : Baca gazları, reçineler, benzin ve diğer kimyasal maddelerin boyayı tahrip etmesi sonucunda korozyon ve lekelenmelerin yüzeyde meydana gelmesidir. Nedenleri : Zararlı gaz ve kimyasal maddelerin boya yüzeyine nüfuz edip, son kat boyanın pigmentleri ile reaksiyona girerek boyanın rengini değiştirmesi, boya yüzeyine işleyerek lekeler oluşturması ve reçine, benzin, kuş pisliği gibi maddelerin boya sistemi üzerinde olumsuz etkiler oluşturmasıdır. Önlenmesi :Yüzeye bulaşan zararlı maddeler derhal temizlenmelidir. Bu maddelerin boya yüzeyinde uzun süre kalması halinde yüzeyin bozularak, tahrip olabileceği unutulmamalıdır. METAL YÜZMESİ : Metalik boyalı yüzeylerde dalgalanma şeklinde görünen renk farklılıklarıdır. Nedenleri : Metalik baz katın eşit katlar halinde uygulanmaması, yetersiz ön buharlaşma süresinin ardından uygulanan verniğin baz katı çözerek metal pigmentlerin dizilişlerini etkilemesi ve ilk kat verniğin baz katın çözülmesine neden olacak kadar fazla miktarda uygulanmasıdır. Önlenmesi : Baz katın eşit katlar halinde ve yeterli kalınlıkta uygulanması sağlanmalı ve vernik uygulanmasına başlanılmadan üreticinin önerdiği süre kadar beklenilmelidir. Boya Kusurları Sayfa 3/5
PASIN YAYILMASI : Yüzeyde meydana gelen, kabarmalar olarak da tanımlanan bir hasardır. Zamanla patlayarak açılan bu kabarmalar metale kadar ilerleyerek paslı bölgeler oluşturur. Nedenleri : Yapılan yüzey temizliğinden sonra pasın tamamen giderilmemesi ve nemin girişi ile birlikte yeni paslanmaların başlaması, metal yüzeyde nem çeken tuzların ve el izlerinin kalmasına istinaden yeni nemin girmesi ile bu pasların yeni pas ve su kabarcıklarının oluşmasına neden olmasıdır. Önlenmesi : Yüzeyin pastan tamamen temizlendiğinden emin olunmalıdır. Bunun için en iyi yöntem pasın, grit püskürtme ile giderilmesidir. PİSLİK ve TOZ : Çeşitli şekil ve büyüklükteki toz taneciklerinin son kat içine gömülmesi sonucunda oluşan bir görüntü bozukluğudur. Nedenleri : Kullanılan uygulama ekipmanına gelen basınçlı havanın yeterince filtre edilmemesi ve bu sebeple yüzeye küçük taneciklerin astar veya son kat ile birlikte transfer edilmesidir. Önlenmesi : Basınçlı hava yeterince filtre edilmeli ve uygulama yapılan ortamın ve uygulama yapan personelin iş elbisesinin düzenli olarak temiz tutulması sağlanmalıdır. PORTAKALLANMA : Son kat uygulamalarında, yaş boyanın iyi yayılamamasının sonucunda portakal kabuğu yüzeyine benzer bir görüntünün yüzeyde oluşmasıdır. Nedenleri : Boya uygulama ekipmanının yüzeye çok uzak tutulması, uygulama basıncının çok düşük ve atomizasyonun yetersiz olması, son katın çok ince uygulanması, tabancadan çıkan boya miktarının az olması nedeniyle boyanın yüzeye kuru olarak düşmesi, uygulama viskozitesinin çok düşük veya yüksek olması ve uygulama ortamının ya da yüzey sıcaklığının çok yüksek olmasıdır. Önlenmesi : Boya malzemeleri için önerilen püskürtme teknikleri uygulanmalıdır. Ortam sıcaklığına uygun ve önerilen miktarda tiner Boya Kusurları Sayfa 4/5
kullanılmalıdır. KABARCIKLANMA KAYNAMA : Uygulamadan kısa bir süre sonra yüzeyde, orta kısımlarında delikler bulunan kabarcıkların oluşmasıdır. Nedenleri : Yanlış katların birbirleri üzerine tatbik edilmesi, yanlış tiner tercih edilmesi, katlar arasındaki bekleme sürelerinin yetersiz olması, boyanacak yüzey sıcaklığının çok yüksek olması nedeni ile kurumanın hızlı tamamlanması, iki komponentli ürünlerde fırınlama öncesinde uzun bir ön buharlaşma süresinin verilmemiş olmasıdır. Önlenmesi : Ortam sıcaklığına uygun tiner kullanılmalı, önerilen film kalınlıklarının üzerine çıkılmamalıdır. Ayrıca viskozite bir miktar düşürülmeli (tiner ilavesi ile) ve katlar arasında yeterli ön buharlaşma süreleri verilmelidir. ÖRTÜCÜLÜK : Son katın altında kalan yüzeyin, ya da kullanılan macun ve astar tabakalarının son kat uygulamasından sonra da görünmesidir. Nedenleri : Uygun olmayan renkte astar kullanılması, son kat boyanın yeterince karıştırılmadan uygulanması, yanlış tiner kullanılması ve son kat boyanın önerilenden çok daha ince uygulanmasıdır. Önlenmesi : Son kat boya kullanmadan önce iyice karıştırılmalı, ilave edilen tiner miktarına ve uygulanması gereken film kalınlığına dikkat edilmelidir. Boya Kusurları Sayfa 5/5