HOŞ GELDİNİZ Tahıl Değirmenciliğinde Proses Kontrol ve Otomasyon Mehmet BAYSAL ALAPALA Makine /Otomasyon Müdürü
OTOMASYONUN TARİHİ GELİŞİMİ Otomasyon kısaca bir sistem tarafından makinelerin belirli bir kurallar dizisine göre çalıştırılıp durdurulması olarak tanımlanabilir. İlk organize otomasyon endüstriyel devrimin sonrasında 18.yy ın ikinci yarısının sonlarında olduğu varsayılır. 1770 Endüstriyel Devrim ve mekanizasyon 1900 Seri üretim hatlarının oluşması 1952 Nümerik Kontrollü Takım Tezgâhları 1960 Mikroçip bilgisayarların hızlı gelişimi. 1970 Endüstriyel Robotlar 1980 Bilgisayar Ağları. 1990 PLC ile kontrol edilen Fabrikalar. 2000 Tam otomatik Esnek İmalat Sistemleri. 2010 Taşınabilir Teknoloji ve Her yerden ulaşım.
Otomasyon Nedir.
Dünyanın değişen ve gelişen bir pazara sahip olması neticesinde endüstriyel ürünlerin nitelik ve fonksiyonlarında da önemli değişimler yaşanmıştır ve yaşanmaktadır. Teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesiyle piyasa ve pazar şartlarında talep edilen ürünlerin ekonomik ve nitelikli olması beklenir,
Ürünleri kullanılan kitle olan müşteriler tarafında ise ürünlerin pazara göre daha esnek ve çok fonksiyonlu olması beklenir. Pazar rekabetinin hiç olmadığı kadar kızıştığı günümüzde koşullarında geleneksel tasarım ve imalat teknolojilerinin yetersiz kalması gayet doğal bir durumdur. Tam da bu aşamada otomasyon nedir sorusunun cevabı her zaman periyoduna ve ülkelere ve müşteri alışkanlıklarına göre değişik cevaplar bulmuştur.
Temel Otomasyon Makinaların uygun bir sırayla çalıştırılıp durdurulması Bir arıza anında hemen tepkimelerin Oluşturulması Arıza sonrası üretimin en az zaman ve ürün kaybıyla tekrar başlatılması Saha sensörleriyle ürün akışlarının ve tıkanmalarının kontrolü. Temel otomasyon prosesin en önemli unsurudur. Bu unsur mükemmel çalışamazsa üzerine diğer teknolojiler kurulamaz.
Ürün akışlarının Kontrolü Modülü Taşıma vidaları ve Zincirli konveyörleri için tıkanma sensörleri. Pnomatik taşıma hatlarına eklenen senörler ile tıkanmaların tesbiti. Basınçlı taşıma hatları basınç sensörleriyle ürün akışlarının ve tıkanmaların tesbiti ve önlenmesi.
Basınç Hatlarındaki Basınç Kontrolü Modülü Filtre fark basınç ana pnomatik fanın başınç kontrolü sensörleri. Frekans değiştiriciler ile optimizasyonun sağlanması
Başınçlı Taşıma Hatları Basınç Kontrolu. Analog başınç sensörleriyle hat basıncının sürekli istenen değerde sabitlenmesi Frekans değiştiriciler ile optimizasyonun sağlanması
Ürün Miktar kontrol Modülü Flow Balancerler Randıman Kantarları Randıman yazılımları
Kalite Kontrol Sistemleri ve Online Analizler Renk Ayırıcılar Otomatik Tavlamalar Vitamin Makinaları. NIR Makineleri. Kepek tarayıcılar
Raporlamalar Artık Günümüzde her yerden her türlü bilgiye ihtiyaç duyulduğu anda ulaşmak ihtiyacı var. Uzak masa üstü bağlantılar. Otomatik Mailler ve kısa mesajlar. Web Serverler.
ERP Adaptasyonları Verimliliği ve maliyet analizini sürekli yapabilir olmak için otomasyon sistemleri ERP sistemlerine sürekli bilgi aktarmalı Geçen ürün miktarı Çıkan atık miktarı Eklenen Su oranı Buğday paçalları Enerji tüketimleri Bitmiş ürün silo miktarları. Paketlenmiş ürün bilgisi.
Kestirimci Bakım Onarım Bakım otomasyon programları. Bakıma yönelik Rulman ısı ve vibrasyon sensörleri. Arızaya bağlı Durma zamanlarının analizleri. Arıza geçmişi ve kaydedilmesi.
Toz Patlamaları ve Karşı Önlemler Önemi henüz yeteri kadar anlaşılmamış bir endüstriyel kaza nedeni de toz patlamalarıdır. Kömür, bıçkı talaşı, tohum, un, şeker, alüminyum tozlarının bulunduğu endüstriyel ortamlarda bile ciddi toz patlaması tehlikesi bulunmaktadır.
Önleyici Tedbirler Durgunlaştırma (inerting): Ekipmandaki oksijen düzeyini,karbondioksit,azot vb gibi gazlar karıştırarak patlama oluşabilecek şartların altına indirmektir. Vakum: 50 mbar ın altında negatif basınç oluşturarak patlamayı engellemek veya etkilerini azaltmaktır.
Tozun Dağılmasını ve Yayılmasını önlemek : Toz oluşumuna neden olan ortam ve makinaların normal çalışma ortamından mümkün olduğunca ayrılması veya dışarı toz kaçırmayacak şekilde izole edilmesi, toz filtrasyonu ve toz toplama sistemleri bu konuya örnek olarak verilebilir. Havalandırma: Patlamanın yıkıcı etkilerini azaltmak için kullanılan en yaygın yöntem, devreye patlama basıncını düşürecek havalandırma veya patlama kapakları adı verilen donanımlar koymaktır.
SCADA Yazılımı ile Fabrikanın Kontrolü
Katılımınız ve ilginiz için teşekkür ederiz.