ÇELĐK DONATININ KOROZYONU

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU ASLINA DÖNME OLAYI - ATMOSFERĐK KOROZYON - ELEKTROLĐTĐK KOROZYON - KLORÜR KOROZYONU - TEMAS KOROZYONU ATMOSFERĐK KOROZYON Fe + ½O 2 +H 2 O Fe(OH) 2 Fe (OH) 2 FeO + H 2 O Temiz atmosfer koşullarında Zararlı Kirli Atmosferik Koşullarda PAS TABAKASI TEL FIRÇA ĐLE SÖKÜLEMĐYORSA ZARARSIZ PAS KOROZYON HIZI (HAVA NEMĐNE BAĞLI) 4-6 µm/yıl 100-1000 µm/yıl PUL PUL DÖKÜLME; ÇAP ÖLÇÜMÜ, ÇEKME DENEYĐ ve TEMĐZLEME ŞART

Beton boşluk suyu (elektrolit) ELEKTROLĐTĐK KOROZYON O 2 Paspayından oksijen difüzyonu Fe +2 2e - Anodik işlem H 2 O 2(OH) ½O 2 - Çelik Katodik işlem ANOT REAKSĐYONU Fe Fe +2 + 2e - KATOT REAKSĐYONU H 2 O +1/2O 2 + 2e - 2(OH) - Fe +2 + 2(OH) - Fe(OH) 2 Fe(OH) 2 + H 2 O+ 1/2O 2 Fe(OH) 3

KLORÜR KOROZYONU KLORÜR İYONLARI: ÇELİK DONATININ KOROZYONU AÇISINDAN EN ZARARLI MADDE PASİF TABAKANIN YAPISINI GEVŞETİP ÇÖZERLER ORTAMIN ELEKTRİKSEL DİRENCİNİ DÜŞÜRÜP, ELEKTROLİTLİĞİNİ ARTTIRIRLAR, İYON AKIŞI KOLAYLAŞIR ORTAMIN ph DEĞERİNİ İNDİRGERLER KLORÜR KAYNAKLARI BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILAN MALZEMELER ÇEVREDE BULUNAN KLORÜRLERĐN BETON ĐÇĐNE TAŞINIMI

KLORÜR KOROZYONU Pasif tabaka ( 50 µm) ph>12.5 Cl - Cl Cl - - H 2 O Elektrolitik ortam 3e - (OH) - Cl - Fe +3 ph 5 Fe Katot Çelik Fe +3 + 3Cl - Elektrolitik FeCl 3 Anot FeCl 3 + 3(OH) - Elektrolitik Fe(OH)3 + 3Cl - KLORÜR ĐYONLARI SÜREKLĐ YENĐLENMEKTE, BÖYLECE REAKSĐYON SÜREKLĐLĐK KAZANIYOR

REAKSİYON ÜRÜNLERİ Donatı Çatlama Fe FeO Fe 3 O 4 Fe 2 O 3 Fe(OH) 4 Fe(OH) 3Fe(OH)3. 3H 2 O Donatı Kapak atma 0 1 2 3 4 5 6 7 Hacim (cm 3 ) KOROZYON ÜRÜNLERĐ 6 KAT HACĐM ARTIŞI Paspayının tabaka halinde ayrışması OLUŞAN GENLEŞME NEDENĐYLE BETONDA HASAR

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU Đzmir de korozyon hasarına uğramış elektrik direkleri

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU Paraşüt Kulesi (izmir) korozyon hasarı

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU ANITKABİR ASLANLI YOL ALTI GALERİLERİNDE KOROZYON HASARI

ÇELĐK DONATININ KOROZYONU

ÇELİK DONATININ KOROZYONU DENĐZLĐ ĐLĐ MERKEZ BĐR ARITMA TESĐSĐ PASPAYI OLMAYAN BÖLGEDE KOROZYON

ÇEVRESEL ETKİ SINIFI- TS EN206 KLORÜRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYON DENĐZ SUYU DIŞINDAKĐ KLORÜR EN BÜYÜK S/C EN KÜÇÜK DAYANIM EN AZ DOZAJ kg/m 3 XD1 0.55 C30/37 300 XD2 0.55 C30/37 300 XD3 0.45 C35/45 320 XD1 XD2 XD3 Islak, nadiren kuru (klorür içeren su sıçraması) Orta derecede rutubet (yüzme havuzu, endüstriyel su) Tekrarlı ıslanma-kuruma (köprü, yer kaplaması, otopark)

KOROZYON ÖNLEMLER DAYANIKLILIĞIN SAĞLANMASI İÇİN BETON KARIŞIMI VE PAS PAYI KALINLIĞI İÇİN STANDARTLARIN ÖNERİLERİ GENELLİKLE SERVİS ÖMRÜNÜN 50 YIL ve AGREGA EN BÜYÜK TANE ÇAPININ 20-32 mm OLMASI KABULÜNE DAYANIR DAHA UZUN SERVİS ÖMRÜ PROJEDE GÖSTERİLECEK PAS PAYI Cnom PAS PAYINI ARTTIR ör: 100 YIL İÇİN 10 mm İLAVE Cnom = Cmin + c ÇİMENTO DOZAJI vb. FAKTÖRLER GÖZDEN GEÇİRİLMELİ c PROJE TOLERANSLARI, KALİTE KONTROL SİSTEMİ vb. BAĞLI PAY (GENELDE 5 mm ALINIR)

PAS PAYI- BS8110 I 25 20 20 20 20 II --- 35 30 25 20 III IV --- --- --- --- 40 50 30 40 25 30 V EN BÜYÜK S/C --- -0.65 --- 0.60 --- 0.55 60 0.50 50 0.45 B. DAYANIMI (MPa) 30 35 40 45 50 EN AZ DOZAJ 275 300 325 350 400 kg/m I 3 Yüzeyi havadan yıpratıcı etkilerden korunmuş II Aşırı yağmurdan, donmadan korunmuş, yoğuşma III Aşırı yağmura, ıslanma-kurumaya maruz IV Deniz suyu, buz çözücü tuzlar, donma-çözülme V Asidik (ph 4.5) suya, aşınmaya, erozyona maruz

PASPAYI - EN1992-1 BETONARME Cmin (mm) ÖN GERİLMELİ BETON Cmin (mm) XO XC1 XC2 XC3 XC4 XD1 XD2 XD3 XS1 XS2 XS3 RİSK YOK XO KARBONATLAŞMADAN KAYNAKLANAN KOROZYON KLORÜRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYON DENİZ SUYUNDAN KAYNAKLANAN KOROZYON XC1 XC2/XC3 XC4 XD1/XD2/XD3 XS1/XS2/XS3 10 15 25 30 45 45 20 25 35 40 55 55 Çok kuru (Hava nemi çok düşük, bina içi betonlar) Kuru (Hava nemi düşük, bina içi betonlar) Islak, nadiren kuru (Su tutucu yapı bölümleri, temeller) Orta derecede nem ( yağmurdan korunmuş dış/iç eleman) Tekrarlı ıslanma-kuruma (su temasına açık yüzeyler) Islak, nadiren kuru (klorür içeren su sıçraması) Orta derecede rutubet (yüzme havuzu, endüstriyel su) Tekrarlı ıslanma-kuruma (köprü, yer kaplaması, otopark) Deniz suyu ile direkt temas yok (sahile yakın yapılar) Denizin altında (deniz yapılarının belli kısımları) Gelgit, dalga ve serpintiye maruz (deniz yapılarının belli kısımları)

PAS PAYI- TS500 (2000) ZEMİNLE DOĞRUDAN İLİŞKİDE OLAN ELEMANLARDA HAVA KOŞULLARINA AÇIK KOLON ve KİRİŞLERDE YAPI İÇİNDE HAVA KOŞULLARINA AÇIK OLMAYAN KOLON ve KİRİŞLERDE PERDE DUVAR ve DÖŞEMELERDE KABUK ve KATLANMIŞ PLAKLARDA GEREKLİ EN AZ BETON ÖRTÜSÜ 50 mm 25 mm 20 mm 15 mm 15 mm

PAS PAYI KALINLIĞIN YANISIRA PASPAYI TABAKASININ KALİTESİ (GEÇİRİMSİZLİĞİ) ÇOK ÖNEMLİ!!!!

HAFĐF ETKĐ GENEL ÖNLEMLER 1) GEÇĐRĐMSĐZ BETON ÜRETMEK - Doğru beton sınıfının seçimi (C30 ve üstü) - Düzgün Granülometri - Đyi Sıkışma - Düşük S/C Oranı - Đyi Kür - Kaliteli ve yeterli kalınlıkta pas payı - Çatlaksız yapı oluşturmak - Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular) - Su geçirimsizlik Katkısı - Puzolanlarla serbest kireci bağlamak

- Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular) H 2 O GENEL ÖNLEMLER H 2 O H 2 O izolasyon Korunmuş donatı YANLIŞ DOĞRU KISMEN DOĞRU H 2 O H 2 O H 2 O H 2 O YANLIŞ DOĞRU

GENEL ÖNLEMLER - Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular) BORU KOLON YAĞMUR SUYU BİRİKİMİ (Cl İYONLARI) YANLIŞ YANLIŞ

GENEL ÖNLEMLER - Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular) YANLIŞ YANLIŞ DOĞRU DOĞRU DOĞRU

GENEL ÖNLEMLER - YANLIŞ Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular)

DEÜ ĐNŞAAT MÜHENDĐSLĐĞĐ BÖLÜMÜ

GENEL ÖNLEMLER - DOĞRU Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular)

GENEL ÖNLEMLER ORTA ŞĐDDETTE ETKĐ 2) (1) + ÖZEL TĐP ÇĐMENTO KULLANMAK - PÇ, EYÇ - CÇ veya DÜŞÜK HĐDRATASYONLU ÇĐMENTO - TÇ - SDÇ - SÜPERSÜLFAT ÇĐMENTOSU - ALÜMĐNLĐ ÇĐMENTO SIRALAMA DĐĞER ETKENLERĐN AYNI KALMASI KOŞULU ĐLE GEÇERLĐ KÜR SÜRESĐ ÇOK ÖNEMLĐ

KATKILI ÇĐMENTOLAR DOĞAL PUZOLANLAR CURUF UÇUCU KÜL Vb. YAVAŞ HĐDRATASYON Kür olayı Portland çimentosuna kıyasla daha önemli Permeabilite Kötü kür Portland Çimentosu 0 Katkılı Çimento İyi kür Yüksek Katkı Oranı

GENEL ÖNLEMLER ŞĐDDETLĐ ETKĐ 3) (2) + DIŞ YÜZEYLERĐN YALITIMI

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESĐ II DERSĐ BETON TEKNOLOJĐSĐ DIŞ ETKİLERE DAYANIKLILIK (DURABİLİTE, KALICILIK)