Ders İzlencesi 2014-2015 Eğitim Yılı ve Dönemi Program adı : MİMARİ RESTORASYON PROGRAMI Dersin adı: GELENEKSEL YAPI TÜRLERİ VE ELEMANLARI Dersin veriliş şekli: YÜZ-YÜZE; PROJEKSİYON İLE TAHTAYA YANSITMA Dersin genel içeriği: Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerindeki anıtsal ve sivil mimari örneklerinin (eğitim yapıları, dini, sosyal, ticari yapılar, geleneksel konut mimarisi vb.) plan ve cephe özellikleri, strüktürel özellikleri, yapım teknikleri, malzeme türleri ve bezeme özellikleri bakımından tanıtılması. Dersi veren öğretim görevlisi: PELİN KOTAS Öğretim görevlisinin iletişim bilgileri: pelinkotas@gmail.com Öğretim görevlisinin ofisi ve öğrencilerle görüşme saatleri: AKADEMİK BİNA /SALI 17: 00-17: 45 Dersin verildiği sınıf: STD 204-STD 201 Dersin türü (zorunlu/ seçmeli): ZORUNLU Dersin dili: TÜRKÇE Derse ait sınav ve ödev sayısı: X sınav, Y ödev 1 SINAV, 1 ÖDEV Derse ait sınav ve ödev not ağırlığı: % SINAV %70 ÖDEV %30 Derse devam zorunluluğu: % %70 Haftalar 1 23.09.2014 İşlenecek Konular/ Yapılacak Etkinlikler Tanışma- İşlenecek konulara genel bakış- Mimari elemanların Planlanan Öğrenme Çıktıları ve Alt Beceriler Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait geleneksel yapı türlerinin tanınması, yapısal, mimari terimlere hâkimiyet. Dersin Kaynakları Genel: Sözen M.& Tanyeli U., Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, 1986 Akurgal, E. (Ed.) The Art and Architecture of Turkey Oxford University Press 1980 Aslanapa, O. Türk Sanatı, Remzi Kitabevi, İstanbul 2000 Aslanapa, O. Anadolu'da İlk Türk Mimarisi Başlangıç ve Gelişmesi, Atatürk Kültür
Merkezi Yayınları, Ankara, 2007. Aslanapa O., Osmanlı Mimarisi, T. İş Bankası Yayınları, Ankara, 1996. Gazzola, P. The Past in the Future, Rome 1975 Goodwin, G. A History of Ottoman Architecture, London 1971 Kuran, A. Mimar Sinan, İstanbul, 1986 Markus, T. A. (Ed.) Building Conversion and Rehabilitation Designing for Change in Building Use, Butterworths London Boston 1979 Minissi, F. Conservazione dei beni storici, artistici e ambientali- Restauro e muzealizzazione, Rome 1978 Pearce, D. Conservation Today, London 1989 Ronner, H., Kölliker, F., Rysler, E., Zahn der Zeit, Basel 1994 Tarih Vakfı İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul 1993-1994 W. 2 30.09.2014 Eğitim yapıları: Medreseler- Kütüphaneler- Sübyan mektepleri Eğitim yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin Selçuk ve Beylikler Dönemi Medreseleri: Kuran, A. Anatolian-
ayrıntılı olarak incelenmesi. Seljuk Architecture, The Art and Architecture of Turkey, s.89-93 Sözen, M. Anadolu Medreseleri, Cilt.1, Ist.1970; Vol.II, Istanbul 1972 3 07.10.2014 4 14.10.2014 KURBAN BAYRAMI RESMİ TATİL Eğitim yapıları: Medreseler- Kütüphaneler- Sübyan mektepleri Eğitim yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi. Kendi dönemleri içerisinde, eğitim yapılarının Osmanlı Medreseleri Ahunbay, Z. Mimar Sinan ın Eğitim Yapıları: Medreseler, Darülkuralar, Mektepler, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Cilt.1, İstanbul 1988, pp.239-309. Ayverdi, E. H. Osmanlı Mimarisinde Çelebi ve II. Sultan Murad Devri, İstanbul 1972 Ayverdi, E. H. İstanbul Mimari Çağının Menşei, İstanbul 1966 Ayverdi, E. H. Osmanlı Mimarisinde Fatih Devri, İstanbul 1973 Baltacı, C. XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri-Teşkilat Tarih, İstanbul 1976 Eyice, S. Kapu Ağası Hüseyin Ağa nın Vakıfları In memoriam Prof. A. L. Gabriel Atatürk Üniv. Publications, Ankara, 1978, s.149-246 Nayır, Z. Osmanlı
Mimarlığında Sultan Ahmet Külliyesi ve Sonrası, İstanbul 1975 Nayır, Z. İstanbul Medreseleri-Koruma ve Çağdaş Kullanım Açısından Bir Değerlendirme, İstanbul 1980 (yayınlanmamış doçentlik tezi) Yüksel, A. Osmanlı Mimarisinde II. Bayezıd, Sultan Selim I Devri, İstanbul Kütüphaneler: Eyice, S. Eski Kütüphane Binaları Hakkında, Türk Yurdu, no:126, 1967, s.718-732 Öztürkmen, N. M.İstanbul ve Ankara Kütüphaneleri, Ankara 1957 Ünsal, B. Türk Vakfı İstanbul Kütüphanelerinin Mimari Yönetimi Vakıflar Dergisi, Cilt 18, Ankara 1984, s.95-124 Mektepler: Aksoy, Ö. Osmanlı Devri Sıbyan Mektepleri Üzerine Bir İnceleme, İstanbul 1968 5 21.10.2014 Su yapıları: Hamamlar (devam) Hanlar-bedestenler-kapalı çarşılar Su yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Türk Hamamları Aru, K. A. Türk Hamamları Etüdü, İstanbul 1949 Eyice, S. İznik te Büyük Hamam ve Osmanlı Devri Hamamları
Hakkında Bir Deneme, İ.Ü. Tarih Dergisi Cilt.IX, no:15 İstanbul 1960, s.99-120 Glück, H. Die Baeder Konstantinopels Probleme des Wölbungbaues, Teil 1, Vienna 1921 Haskan, N. İstanbul Hamamları, İstanbul 1995 İşseven, İ.H. Haydar Hamamı Restorasyon Projesi Kadınlar Bölümü, İTÜ Mim. Fak. Bilim Uzmanlığı Tezi, February 1982 Önge, Y. Eski Türk Hamamlarında Aydınlatma Vakıflar Dergisi, no:12, Ankara 1978, s.121-135 Şehsuvaroğlu, B. Anadolu Kaplıcaları ve Selçuklular, İstanbul 1957 Ülgen, A. S. Hamam, İstanbul Ansiklopedisi, Vol.5, İstanbul 1948, s.174-178 6 28.10.2014 7 04.11.2014 CUMHURİYET BAYRAMI ARİFE RESMİ TATİL Su yapıları: Hamamlar-çeşmelersebiller-su kemerleri-sarnıçlar/ Su yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Kendi dönemleri içerisinde, su yapılarının Çeçen, K., İstanbul un Osmanlı Dönemi Su Yolları, İSKİ Yayınları, 1999 Çeçen, K. Osmanlı İmparatorluğu nun Doruğu 16. Yüzyıl Teknolojisi, 1999, İSKİ Yayınları.
8 11.11.2014 9 18.11.2014 VİZE HAFTASI Hanlar-bedestenler-kapalı çarşılar Geleneksel konaklama ve ticaret yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Kumbaracılar, İ. İstanbul Sebilleri, İstanbul 1938 Selçuk ve Beylikler Dönemi Kervansarayları: Akok, M. Konya da Üç Tarihi ve Mimari Eser: Altınapa Kervansarayı, Hasbey Darülhuffazı ve Selim II İmareti, Türk Arkeoloji Dergisi, Vilt. XX-1, Ankara TTK 1974 s.5-36 Baş, A. Beylikler Dönemi Hanlarında Uygulanan Plan Şemaları, IX. Milletlerarası Türk Sanatları Kongresi, Cilt 1, Ankara 1995, s.275-288 Binan, C. 13. Yüzyıl Anadolu Kervansarayları Koruma Ölçütleri Üzerine Bir Araştırma, ITU Institute for Science, Unpublished dissertation, 1990 Erdmann, K. Das Anatolische Karavansaray des 13. Jahrhunderts, I-II, Berlin 1961 Özergin, M. K. Anadolu da Selçuklu Kervansarayları İÜ Tarih Dergisi, sayı:20, İstanbul 1965, s.141-170 Rogers, J. M. Royal Caravansarays and
Royal Inscriptions in Seljuk Anatolia, In memoriam Prof. A. L. Gabriel, Atatürk Üniversitesi Ed. Fak. Yayını, Ankara 1978, s. 397-429 Tükel, A. Anadolu Eşodaklı Selçuklu Hanları, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, no:2, Güz 1976, Ankara, s. 187-204 Yavuz, A. Mirçinge Han ve Selçuklu Dönemi Eşodaklı Kervansarayları Arasındaki Yeri, METU Journal of the Faculty of Architecture,Vol 11, no:1-2, 1991, Ankara 1993, s.41-45 10 25.11.2014 Hanlar-bedestenler-kapalı çarşılar (devam) Geleneksel konaklama ve ticaret yapılarının mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Kendi dönemleri içerisinde, geleneksel konaklama ve ticaret yapılarının Osmanlı Kervansarayları: Akozan, F. Türk Han ve Kervansarayları, Türk Sanat Tarihi Araştırma ve İncelemeleri, no:1, İstanbul 1963, s. 133-167 Berkol, F. Türk Vakıf Kervansarayları ve Bugünün Turizm Hizmetinde Kullanılmaları, Vakıflar Dergisi, Cilt:10, Ankara 1974, s.345-366 Güran, C. Türk Hamamları Gelişimi ve İstanbul Hanları Mimarisi, İstanbul 1978 Nayır, Z. Osmanlı Mimarlığında Sultanahmet Külliyesi ve Sonrası, İstanbul
1975 Tuncer, O. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı Turistik Oteli-Kuşadası, Arkitekt, No:338, İstanbul, 1970, s.76-79 11 02.12.2014 Dini yapılar: Camiler-tekkelertürbeler Cami- terimler Dini yapıların mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Kendi dönemleri içerisinde, dini yapıların Arseven, C.E., Türk Sanatı Tarihi, Maarif Vekaleti, t.y. Aslanapa, O. Anadolu da ilk Türk Mimarisi, Başlangıç ve Gelişmesi, AKMB, Ankara 1991 Kuban, D., Osmanlı nın İstanbul u YEM Yayınları. Kuban, D., Osmanlı Mimarisi, 2007, YEM Yayınları. 12 09.12.2014 Tarihi Yarımada da Geleneksel Yapı Türlerine Bakış/Alan Gezisi Geleneksel yapı türlerinin ayırt edilmesi Kuban, D., Sinan ın Sanatı ve Selimiye, 2011, İş Bankası Kültür Yayınları Tarihi Yarımada daki geleneksel yapı türleri özelinde farkındalık 13 16.12.2014 Konutlar (Türk Evi) Türk evinin mekân oluşum özelliklerinin, plan ve cephe özelliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi Eldem, S. H., Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi.1968 Eldem, S. H., Köşkler ve Kasırlar, c.1. İstanbul.DGSA Rölöve Kürsüsü, 1964 Eldem, s. H. Türk Evi,
Osmanlı Dönemi c.1 ve c.2 İstanbul TAÇ Vakfı.1984 ve 1986 Kuban, D. The Turkish Hayat House, İstanbul: Eren Yay. 1995 Küçükerman, Ö., ve Güner, Ş. Anadolu Mirasında Türk Evleri, İstanbul. T.C. Kültür Bakanlığı Yay. 14 23.12.2014 Genel Tekrar Geleneksel bir yapı üzerinde fikir yürütme, araştırma yapabilme, restitüsyon projelerine katkı sağlama becerisinin geliştirilmesi. Arel, A. Osmanlı Konut Geleneğinde Tarihsel Sorunlar. İzmir: Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, 1982. *Öğretim görevlileri, dersler başlamadan evvel ders izlencesinde değişiklik yapabilir.