C.I.F. HOLLANDA DENEYİMİ (09 23/11/2013)

C.I.F. HOLLANDA DENEYİMİ (09 23/11/2013) DEĞERLENDİRME RAPORU BURÇİN ÇOLTU PSİKOLOG OCAK 2015

İÇİNDEKİLER I. PROGRAMIN İÇERİĞİ VE KATILIMCILAR II. BİRİNCİ HAFTA: GENEL PROGRAM VE GÖZLEM NOTLARI III. İKİNCİ HAFTA: BİREYSEL PROGRAM VE GÖZLEM NOTLARI III. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

I. PROGRAMIN İÇERİĞİ VE KATILIMCILAR CIF Hollanda Programı, 09.11.2013-23.11.2013 tarihleri arasında beş ülkeden yedi katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar sırasıyla; - Stacy MORENO (Arizona / Amerika da bulunan bir Hastanede görev yapan Sosyal Çalışmacı) - Jussi MATTILA (Finlandiya da koruyucu aile alanında ve geceleri acil sosyal yardım hattında görev yapan Sosyal Çalışmacı) - Nehami COHEN (Israil de Evde Bakım Hizmetleri alanında çalışan Sosyal Çalışmacı) - Valter PARVE (Üniversitede eğitim veren Sosyal Çalışmacı) - Heli VATHER (Hastanede çalışan Sosyal Çalışmacı) - Tiina TUUR (Hastahanede çalışan Sosyal Çalışmacı) - Burçin ÇOLTU (Huzurevinde çalışan Psikolog)

İki hafta süren bu program CIF Hollanda ekibi tarafından aşağıdaki şekilde belirlenmiş ve uygulanmıştır: 1) Birinci hafta; 10 15 /11/2013 tarihleri arasında tüm CIF katılımcılarıyla birlikte ortak bir daireyi paylaşarak konaklamayı içeren, Amsterdam Yüksekokulu Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sosyal Çalışma ve Hukuk Bölümü nde (The University of Applied Sciences, School of Social Work & Law - Hogeschool van Amsterdam) sosyal hizmet alanındaki derslere katılım programı 2) İkinci hafta; 18-22/11/2013 tarihleri arasında kendi çalışma alanlarımıza uygun bireysel bir program dahilinde CIF Hollanda ekibinin her katılımcıya atamış olduğu koordinatörler tarafından belirlenen şehirlerdeki kurum ziyaretleri programı olarak gerçekleşmiştir. II. BİRİNCİ HAFTA: GENEL PROGRAM VE GÖZLEM NOTLARI 09/10/2013 - Cumartesi: Katılımcılar, Koordinatör Jenny Pourier tarafından Amsterdam Schipol Havalimanı ndan alınmış ve ilk hafta ortak olarak konaklanacak olan Amsterdam daki daireye götürülmüştür. Koordinatör tarafından bir sonraki güne dair yapılan kısa açıklamadan sonra CIF katılımcıları için bu gün ve devamı serbest zaman olarak belirlenmiştir.

10/11/2013 Pazar: Sabahtan saat 16.00 a kadar devam eden süre katılımcıların birbirleriyle tanışması ve serbest zaman geçirmelerine olanak tanımıştır. Saat 16.00 da CIF Hollanda ekibiyle tanışılmış ve iki haftalık programla ilgili gerekli bilgilendirmeler, program için ödenmesi gereken ücret ve katılımcılara sağlanan imkanlarla ilgili açıklamalarda bulunulmuştur. Akşam 18.00 da De Bazaar Restaurant ta, sosyal hizmet bölümünde okuyan ve programda gönüllü olarak çalışan öğrenciler dahil tüm CIF Hollanda ekibiyle akşam yemeği yenmiş ve herkesin birbiriyle tanışması sağlanmıştır. 11/11/2013 Pazartesi: Sabah 09.30 da Amsterdam Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sosyal Çalışma ve Hukuk bölümündeki akademisyen ve CIF koordinatörü Simona Gaarthuis ve Kees Mak ile buluşulmuş ve CIF katılımcılarına, Kees Mak tarafından hem Amsterdam Yüksekokulu nun tanıtımı hem de Uygulamalı Bilimler Fakültesi nin Sosyal Çalışma ve Hukuk Bölümü ndeki derslerine ve Hollanda daki genel toplum refahı çalışmalarına dair bilgilendirme yapılmıştır. Hollanda hükümetinin, birbirleriyle iletişim halinde olan toplumlar oluşturmaya çalıştığının, sosyal hizmet konusunda sorumluluğun devletten vatandaşa yöneldiğinin, devletin vatandaşları gönüllü çalışmaya yönlendirdiğinin kanunlarla desteklendiği bilgisi alınmıştır. Ancak bazı vatandaşların borç içinde olması, yalnız yaşaması,

göçmen olarak ülkede kalıyor olması ve bu tarz gruplara ulaşılma zorluğu nedeniyle Outreach work çalışmalarının başladığı ifade edilmiştir. Saat 12.00 de yenen öğle yemeğinin ardından CIF gönüllüsü ve Sosyal Hizmet Bölümü öğrenci Jenny Bimmermann eşliğinde Amsterdam Tarihi Müzesi ne gidilmiş ve Amsterdam ın eski tarihi ile ilgili bilgiler edinilmiştir. 12/11/2013 Çarşamba: Sabah 10.00 da üniversitede buluşulmuş ve bir sonraki gün öğrencilere yapacağımız sunumlar ve üzerinde durmamız gereken konularla ilgili Simona Gaarthuis tarafından CIF katılımcılarına bilgilendirme yapılmıştır. Saat 12.00 den sonra koordinatör Simona Gaarthuis tarafından Üniversite nin Uygulamalı Bilimler Fakültesine bağlı kampüs içerisinde yer alan tüm bölümler gezilmiş; bölümlerin ve öğrencilerin yaptığı tüm çalışmalar katılımcılara anlatılmıştır.

13/11/2013 Perşembe: Sabah 09.20 de Sosyal Hizmetler Bölümü dersliğinde buluşulmuş ve CIF katılımcılarının hazırlamış olduğu ülke tanıtımlarını içeren sunumlar bölüm öğrencilerine yapılmıştır. Saat 11.00 da Dr. Martin Stam tarafından CIF Hollanda ekibinin de belirlemiş olduğu Outreach Work konusu ile ilgili tüm öğrenci ve CIF katılımcılarına sunum yapılmıştır. Sunumda; klasik sosyal hizmet anlayışının değiştiği, katılımcı toplum ilkesi ile hareket edildiği ve vatandaşların hayatları ile ilgili sorumlulukları kendilerinin alması gerektiği, kişinin kendi ailesine ve sosyal çevresine karşı görevleri olduğu bilincinin aşılandığı, dayanışmanın ve yardım etmenin önemi, sistem odaklı dünya anlayışının terk edildiği, yerine yaşam odaklı hareketlerin başladığı vurgulanmıştır. Outreach work yaklaşımıyla ilgili; - Herkes için her yerde olmak, - Problemi olan bireyin iletişim ağlarını kuvvetlendirmek, - Yaşam dünyasını ve sistem dünyasını bir araya getirmek, - Sorunu olan bireyi yönlendirmek yerine sorun çözmede bağımsız olabilmesini sağlamak, - Algı odağını bireyin kendisine yöneltmek, - Yargılayıcı olmamak, - Bireyin kişilik özelliklerini dikkate almak, - Bireyleri kendi güçlerini kullanmaya zorlamak ve desteklemek, gibi ilkelerin bu çalışmalarda dikkat edilmesi gereken hususlar olduğu öğrenilmiştir. Saat 13.30-15.30 da Simona Gaarthuis un koordinatörlüğünde gruplara ayrılan öğrenciler ve CIF katılımcıları ülkelerinde uygulanan sosyal hizmet modelleri, sosyal refah çalışmaları ve kendi çalıştıkları alanlar ile ilgili bilgileri içeren sunumları gerçekleştirmişlerdir.

Saat 17.00 da NEWBE ismindeki uluslarası meslek elemanlarından oluşan bir grubun toplantısına gidilmiş ve CIF katılımcılarının, kendilerini ve ülkelerinde çalıştıkları sosyal hizmet alanlarıyla ilgili tanıtım yapmaları sağlanmıştır.

Saat 18.30 da Eetlokaal LT isimli, yalnızca işitme engellileri tarafından hizmet verilen Restaurant a akşam yemeği organizasyonu için gidilmiş ve burada CIF katılımcılarına hem Newbe isimli grup üyelerini ve çalışma alanlarını öğrenme hem de kendi çalışma alanlarını tanıtma fırsatı verilmiştir. 14/11/2013 Perşembe: Sabah 09.30 da katılımcılar, JES (Je Eigen Stek Your Own Place) isimli Güçsüzlerevi ni ziyaret etmiş, hem eski bir evsiz hem de merkezin sorumlusu olan Jamal Mechbal ile görüşülerek merkez ile ilgili genel bilgiler, Hollanda nın evsizliğe genel bakışı ve kendisinin evsizleşme hikayesi ile ilgili bilgiler edinilmiştir.

Öğle yemeğinin ardından Sosyal Hizmet Bölümü öğrencilerinden Zeneth Stewart eşliğinde, öğrencinin Outreach Work ile ilgili çalışmaları kapsamında incelediği vakaların evlerine ziyarete gidilmiş ve bu vakalar tarafından katılımcılara; geçmişleri, yardıma ihtiyaç duydukları durumları ve bu yardımlara nasıl ulaştıkları ile ilgili konularda bilgilendirme yapılmıştır. Akşam 19.00 da Katılımcılar, dini bir vakıf tarafından finanse edilen ve evsizlerin; hobi ve el sanatları, hizmet sunma gibi alanlarda çalışıp üretmesini destekleyen Kerk & Buurt Westerpark isimli kuruluşu ziyaret etmiş ve evsizlerin kendi hazırladıkları akşam yemeğine eşlik ederek onların hikayelerini dinlemiştir.

15/11/2013 Cuma: Sabah 10.00 da katılımcılar, hem Sosyal Hizmet Bölümü öğrencisi olan hem de bir Bakımevi nde çalışan Angelika Fodorova ve öğrenci Maheva Chirino buluşup Vivium Zorggroep isimli Bakım Kuruluşuna ait Verpleeghuis Hogewey isimli Yaşlı Bakımevi ni ziyaret etmiş, kurumla ilgili ve kurumda yapılan çalışmalar ile ilgili bilgi almıştır. Saat 13.00 da Katılımcılar, Red Light District bölgesini ve Amsterdam sokaklarını tur rehberinin bölgeye ve Amsterdam ın tarihine dair verdiği önemli ve tarihi bilgiler eşliğinde gezmiştir. Tur sonunda De Prael isimli mekanda katılımcıları bekleyen CIF Hollanda ekibi, ikinci hafta evlerinde misafir olarak kalacakları gönüllü ailelerle katılımcıları bir araya getirmiş ve birinci hafta ile ilgili değerlendirmeleri alarak ikinci hafta gerçekleşecek bireysel programlarla ilgili genel bilgi vermiştir. 16/11/2013 Cumartesi: CIF katılımcıları, yoğun paylaşımlarla geçen haftanın sonunda birbirlerinden ve evden ayrılarak misafir olarak kalacakları ailelerin evlerine doğru yola çıkmıştır.

III. İKİNCİ HAFTA: BİREYSEL PROGRAM VE GÖZLEM NOTLARI Programın ikinci haftası, Hollanda nın Nijmegen şehrindeki Groesbeek kasabasında yaşayan ailem Max ve Anke de Coole Feenstra nın evinde konakladım. Aynı zamanda koordinatörüm olan Anke de Coole Feenstra ile asistanı Baktygul Kodarova nın benim ve Nehami Cohen için oluşturduğu, Nijmegen de bulunan ve çalıştığımız alan olan yaşlılık hizmetleri ile ilgili kurum ziyaretleri programı sayesinde aşağıdaki gözlemleri yapma ve bilgilenme fırsatı yakaladım:

Monday, 18 November: Organization Pro persona GGZ. 9.30-10.30 Information on Social Geriatrics Contactperson Dr. Louis Tiemensma, social geriatrician. Address Nijmeegse baan 61, Nijmegen Telephone 024-3283444 Email l.tiemensma@upcmail.nl Organization Department of the geriatrics of the Radboud University 13.00 14.30 Information about geriatric care. Organization 15.30-16.30 Contactperson Mrs. Trudy Jacobs Address Reinier Postlaan 4, 6525 GC Nijmegen.Radboud Alzheimer Centrum, route no 928. Telephone 024-3668282 sein *2961 Email t.jacobs@gerumcn.nl Mr. Max de Coole, gerontologist, editor of Gerōn magazine. Introduction in the theme Elderly citizens. 18/11/2013 Pazartesi: Sabah 09.30-10.30 arası Pro Persona GGZ isimli Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi ziyaret edilmiş, kurum sorumlusu ve sosyal geriatrist Dr. Louis Tiemensma ile görüşülmüştür. Merkezde psikiyatrist, psikolog, hemşire, klinik ve sosyal geriatristlerin görev yaptığı, ancak devletin huzurevlerine ayırdığı bütçeyi kesmesi sebebiyle merkezin yakın bir zamanda kapatılacağı, sadece Alzheimer ve Demans hastalığı bulunan bireylerin bakılacağı yataklı bir kurum yapılacağı bilgisi alınmıştır. Saat 13.00 14.30 da Radboud Üniversitesi Alzheimer Merkezi ziyaret edilmiş ve merkez sorumlusu Trudy Jacobs ile görüşülmüştür. Görüşmede; yaşlı bakımının ve sağlık giderlerinin pahalı olduğu, değişen yasalarla birlikte ailelerin evlerindeki yaşlı kimselere bakmakla yükümlü olmaya başladığı, yaşlının sorun kaynağının önce toplumun desteğiyle tespit edildiği, gerektiğinde tıbbi sağlık desteği aldığı öğrenilmiştir. Jacobs, merkezde delirium ya da düşme gibi sebeplerle kalan Alzheimerlı hastalarla, el işi faaliyetleri ya da enstruman

çalma gibi müzik çalışmaları yaptıklarını, herhangi bir yakını bulunmayan hastaların kendi sosyal çevrelerinde onlara gönüllü olarak yardımcı olabilecek birilerini bulmaya yönelik girişimleri olduğunu, merkezde 30 civarında gönüllü çalışan bulunduğunu; ancak düşük gelirli kişilerin gönüllü çalışmaktan kaçındığını, daha eğitimli kişilerin gönüllülük esasına dayalı işlere eğilimi olduğunu ifade etmiştir. Saat 15.30-16.30 da, yaşlılar için kurulmuş sosyal hizmet kuruluşu olan SWON un eski idarecisi, şimdi ise GERÖN isimli dergi editörü Gerontolojist Max de Coole ile eşi olan koordinatörümüzün evinde toplanılmıştır. Max de Coole tarafından Swon un yaşlı hizmetleri alanında gerçekleştirmekte olduğu faaliyetler ve yaşlılıkla ile ilgili bilimsel makalelerin yer aldığı Gerön isimli dergi tanıtılmıştır.

Tuesday, 19 November: Organization Swon Services for elderly people in their home situation. 09.00 10.30 Coffee, guidance through building, elaboration on Policy for elderly people and social welfare. 11.00 12.00 Contactperson Mrs. Conny van der Aalsvoort Address De Ruyterstraat 246-6512 GG Nijmegen. Telephone 024-3650110 Email c.aalsvoort@swon.nl Day-care center De Ceder, elderly with psycho geriatric problems Conversation about this service of Swon and their experience with elderly people with psycho geriatric problems. Contactperson Mrs. José Hermens Address Mrs. Conny van der Aalsvoort will accompany you to De Ceder Telephone Email 12.00 13.00 Ceder@swon.nl, Bakkerscafé an organization that works with disabled persons. A bakery and a café. Lunch together with Mrs. Conny van der Aalsvoort and Mrs. Mirjam Pepels. 13.15 14.15 Presentation of the CIF-participants for Swon colleagues in Groot Anker, Castella. About 7 persons will attend the meeting. 19/11/2013 Salı: Sabah 09.00 10.00 da SWON isimli kuruma gidilmiş, personel Conny van der Aalsvoort eşliğinde Swon un faaliyetleri ve devletin yaşlılık hizmetlerine bakışı konusunda genel bilgi alınmıştır.

Eski bir sosyal hizmet kuruluşu olan Swon, bütçesini yerel yönetimden sağlamaktadır. Kurumun altı farklı görev alanı bulunmaktadır: 1) Bilgiyi dağıtmak: Info desk gibi birimlerle yaşlıların yardıma ihtiyaç duydukları durumla ilgili gerekli bilgiyi almaları sağlanıyor. 2) Sağlık taraması yapmak: Gönüllü çalışanlar 65 yaşına gelen her vatandaşı evlerinde ziyaret ediyor; sağlık, ev yaşamı, fiziksel durumları konusunda sorulardan oluşan kitapçık yanıtlanıyor ve yaşlılar sunulan hizmetler konusunda bilgilendiriliyor. Gönüllü, olumsuz bir durum fark etmesi durumunda koordinatörü olan sosyal çalışmacıya bilgi veriyor. Sosyal çalışmacı yaşlı ile görüşürek onu gerekli kaynağa yönlendiriyor. 3) Gündüzlü bakım: Swon un beş adet gündüzlü bakım merkezi bulunuyor. Bunlardan bir tanesi sadece Alzheimerlı yaşlıların faydalandığı bir merkezdir. Sosyal olarak aktif olmayan yaşlıları tespit ediyorlar. Yaşlı, eğer sosyal ilişkileri zayıf ya da yatalak ise sosyal çalışmacı tarafından ziyaret ediliyor ve yardıma ihtiyaç duyduğu alanla ilgili hizmetlere yönlendiriliyor. 4) Yardım hizmetleri: Mantelzorg kavramıyla hareket ediliyor. Mantelzorg kısaca birine kol kanat germek anlamı taşıyor; yaşlılara, bedensel ve zihinsel engellilere,

ihtiyaçları doğrultusunda hizmet veriliyor. Örneğin yalnız yaşamaktan korkan yaşlılar uyarı sistemi hizmeti satın alıyor ya da alışveriş yapma, yürüyüşe çıkma gibi konularda yardım talep eden hareket kabiliyeti sınırlı yaşlılar haftada bir gönüllü çalışanlar tarafından ziyaret ediliyor. Yaşlı, başka özel işleri için gönüllü talep ediyorsa, durumla ilgili harcamayı kendi ödüyor ancak hizmeti gönüllü sunuyor. Sosyal çalışma ekipleri, yardım talep eden vakaları inceliyor ve uygun hizmete yönlendiriyor. Gönüllüler haftada sekiz saat çalışmak durumundadır. Gereken durumlarda sosyal çalışmacıdan danışmanlık alabiliyor. 5) Yemek dağıtımı: Kurumun anlaştığı bir yemek şirketi bulunuyor. Pazar günleri dışında her sabah gönüllüler tarafından ihtiyaçlı bireylere yemek götürülüyor. Kişiler, yemeklerinin parasını ödüyor ancak kar amacı gütmeyen şirketler olduğu için maliyeti karşılamıyor. Bazen de dışarıda yemek organizasyonları düzenleniyor ve bireyler katılım için bir ücret ödüyor. 6) Kurs aktiviteleri: Bütçe kısıtlaması yüzünden gönüllülerle devamlılığı sağlanıyor. Saat 10.00 12.00 da Conny van der Aalsvoort eşliğinde Swon a ait bir kurum olan De Ceder isimli psiko-geriatrik problemi olan yaşlıların üye olduğu merkez ziyaret edilmiştir. Merkeze ulaşım yaşlı yakınları tarafından ya da gönüllü olarak servis şoförlüğü yapan vatandaş tarafından sağlanmaktadır. Merkezde el işi faaliyetleri, resim yapma, spor çalışmaları, öğle yemeği gibi hizmetler sunulmaktadır.

Saat 12.00 13.00 da zihinsel engelli bireylerin çalıştığı Bakkerscafé isimli kafeteryada Swon personelleri Conny van der Aalsvoort ve Mrs. Mirjam Pepels ile öğle yemeği yenmiştir. Saat 13.15 14.15 CIF katılımcıları olarak ülkelerimizdeki sosyal hizmet uygulamaları konusunda bilgi verilmiş ve çalışma alanlarımızla ilgili sunum yapılmıştır. Wednesday, 20 November Organization Organization: Swon Services for elderly people in their home situation 10.00 12.00 Watching film about Swon. Conversation about diverse services of Swon and their experiences with elderly people. Meeting with volunteer of welfare visits and information from an informal care consultant about her work. Contactperson Mrs. Joëlle van der Pol; a volunteer of welfare visits of Swon and Mrs. Karolien Eppink, consultant of informal care. Address De Ruyterstraat 246-6512 GG Nijmegen. Telephone 024-3650110 Email c.aalsvoort@swon.nl 12.00 13.00 Lunch break in the building of the Swon Take your own lunch. Together with Dutch colleagues Organization Turkish women group Savorona 13.00 15.00 Purpose: Exchange information with Turkish women s group. Contactperson Address Mrs. Conny van der Aalsvoort will bring you at that place. Mrs. Baktygul Kodarova will take you to the Municipality of Nijmegen Telephone 024-3650110 Email c.aalsvoort@swon.nl Organization Municipality of Nijmegen. 16.00-17.00 Purpose: Policy of the local government concerning

elderly citizens. Contactperson Mr. Lood Arons Address Korte Nieuwstraat 6, Nijmegen Telephone 14 024 or +31243299000 Email l.arons@nijmegen.nl 20/11/2013 Çarşamba: Swon gönüllüsü Joëlle van der Pol tarafından Swon ile ilgili tanıtım filmi izlenmiş, yaşlılarla ilgili hizmetler konusundaki deneyimler aktarılmıştır. Yaşlı düğmeye basamasa da düştüğünde haber veren alarm sistemi ve yaşlı düştüğünde eğer ev kilitliyse, hemşirenin kapıyı açmasını sağlayan ancak belli bir ücret karşılığında Swon dan satın alınan kilit açma sistemi hakkında bilgi alınmıştır. Ayrıca engelli bireyler ve yaşlılar için ücretli özel servis hizmeti sağladıkları öğrenilmiştir. Engellilerin ve yaşlıların da topluma katılmalarının, gönüllü olarak çalışmalarının sağlandığı ifade edilmiştir. (örneğin; görme engelli birini mental retarde biri yürüyüşe çıkarabiliyor) Saat 12.00 13.00 da Swon çalışanları ile birlikte öğle yemeği yenmiş, yemekte Nijmegen Belediyesi nin yaşlıya bakış açısı ile bilgiler edinilmiştir. Ayrıca, Nijmegen da Seniorenraad Nijmegen isminde, yaşlıların sorunlarıyla ilgilenen, yaşlı kararlarının encümene ileten bir birim bulunduğu öğrenilmiştir. Saat 13.00 15.00 da Nijmegen da yaşayan Türk kadınlarından oluşan Savarona isimli dernek ziyaret edilmiştir. 2008 de kurulan bu dernekte, Türkiye-Hollanda Sosyal Güvenlik Anlaşması kapsamındaki yasalar, yurt dışındaki sosyal haklar ve ödenekler ve yurtdışından emeklilik borçlanması gibi konularda bilgilendirme toplantılarının, sağlıkla ilgili sunumların ve gezi organizasyonlarının yapıldığı bilgisi alınmıştır. CIF katılımcısı olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi Huzurevi Şube Müdürlüğü nün sosyal hizmet uygulamaları tarafımdan gruba aktarılarak, mesleki deneyimler karşılıklı olarak paylaşılmıştır.

Saat 16.00-17.00 da koordinatörümün asistanı Baktygul Kodarova eşliğinde Nijmegen Belediyesi personeli Lood Arons tarafından, yaşlılıkla ilgili yerel yönetim politikaları hakkında genel bilgilendirme yapılmış; fiziksel ve ruhsal olarak hayatını idame ettiremeyen yaşlı gruplara önleyici destek hizmetleri sunulduğu öğrenilmiştir. Thursday, 21 November Organization De Orangerie housing and care centre for the elderly 10.00 12.00 Guiding around the centre de Orangerie Contactperson Mrs. Grete Visser Address Malvert 5004 Telephone 024 3275230/ 06 12407920 Email g.visser@zzgzorggroep.nl Organization Spectrum, partner with elan. Time Purpose: Expertice centre, advising in the social sector. 13.30-15.00 Meet Spectrum at Trianon, Berg en Dalseweg 33.

Visit to Intercultural Centre for Emancipation and Participation (theme elderly). Contactperson Mr. Jaap Terpstra, Mrs. Jorike Smeitink Address Telephone Email 15.30-17.00 j.smeitink@spectrumelan.nl Program in progress 15.30-17.30 Visit to 's Heerenloo in Druten Manager child and youth Mrs. Leny de Pooter explains the plans of expansion of the child-care/ youth-care after school for children with mild intellectual disability. Visit to a child-care location and explanation of the work. 21/11/2013 Perşembe: Saat 10.00 12.00 da De Orangerie isimli Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi ziyaret edilmiş, merkez yöneticisi Grete Visser ile görüşülmüştür. Kurumda çoğu demanslı olmak üzere 100 civarı yaşlının kaldığı, ancak devletin yaşlı bakım merkezlerinin bütçelerini kesmesi nedeniyle bu kurumun da kapatılacağı, kurumda kalan dinç yaşlıların aileleriyle iletişime geçilerek evlerine gönderileceği, yalnızca Alzheimer ve Demans hastaları için yataklı bir kurum yapılacağı bilgisi alınmıştır. Ayrıca kurumda halihazırda rehabilitasyon hizmeti almak için üç ay gibi geçici bir süreyle kalanların da bulunduğu öğrenilmiştir. Visser, Hollanda yaşlıların 600.00 Euro civarında aylık maaş aldığını, kurum bakımı alan yaşlıların gelirlerine göre ödeme yaptığını ifade etmiştir.

Saat 13.30-15.00 da yaşlılara ve gençlere sorunları ya da yardım talepleri ile ilgili danışmanlık hizmeti veren, belediye ile işbirliği içinde çalışan Spectrum isimli kurumun çalışanları Jaap Terpstra ve Jorike Smeitink ile buluşulmuş ve faaliyetleri ile ilgili detaylı bilgi alınmıştır. Ardından, Intercultural Centre for Emancipation and Participation (IVC) isimli bir semt merkezi olarak hizmet veren kurum ziyaret edilmiştir. Merkezde kadınlar ve göçmenler ağırlıkta olmak üzere birçok vatandaşa az bir ücret karşılığında Dutch dil kursları, bisiklet, spor ve bilgisayar kursları verildiği, hizmet sundukları kişileri de gönülllü işlere yönlendirme konusunda çalışmalar olduğu bilgisi alınmıştır. Saat 15.30-17.00 da Heerenloo isimli zihinsel engelli çocuk ve gençlerin yatılı olarak kaldığı kampüs ziyaret edilmiş, kurum yöneticisi Leny de Pooter tarafından okul sonrası zihinsel engelli çocuk ve genç eğitimi konusunda ve kurumdaki çalışmalarla ilgili bilgilendirme yapılmıştır.

Friday, 22 November// Morning: Travel to Utrecht 13.00 Program Evaluation by CIF 14.30 17.00 Closing Ceremony Invited are: students, CIF members, representatives agencies, host families. Individual participants talk about: - related experiences during the program to topic Outreach Work - general experiences related to situation in own country - what is useful in own country - what is better in the Netherlands, what is better in own country Discussion and questions Drinks 22/11/2013 Cuma: Son değerlendirme gününü geçirmek üzere diğer CIF katılımcıları, CIF Hollanda ekibi, öğrenciler, yanlarında misafir olarak kalınan aileler olarak, CIF Hollanda üyesi Trudy de Wit in Uthrecht teki evinde bir araya gelinmiş; katılımcıların geçen iki haftaya ilişkin deneyimleri, ülkeler arasında yapılan karşılaştırmalar, gözlemler sonrası edinilen kazanımlar gibi konular tartışılmış, program eğlence ve yemek ile sonlandırılmıştır.

IV. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ Öncelikle, iki hafta süren CIF Hollanda deneyiminin hayatımda önemli bir yer edindiğini; Farklı ülkelerden yeni insanlarla tanışmak, yaşam biçimlerini ve alışkanlıklarını gözlemlemek ve mesleki çalışmalarımıza dair yeni bakış açıları kazanmak gibi tecrübelerin CIF değişim programlarının en güçlü kazanımlar olduğunu düşünmekteyim. 2006 2007 yılları arasında Almanya da henüz öğrenciyken Erasmus Değişim Programı aracılığıyla deneyimlediğim Avrupa da toplum yaşamı hakkında gözlemlerim sonucu edindiğim bilgiler ile 2013 yılında Hollanda da öğrendiğim ve gözlemlediğim bilgiler arasında değişiklikler olduğunu fark ettim. Avrupa insanının, Türkiye insanına göre daha bireysel yaşadığını kabul eden zihnim, Hollanda daki örnekleri görünce tamamen değişti. Türkiye nin çekirdek aile yapısının oluşması sebebiyle evlerinde yalnız kalan ve hastalanarak evlerinde ölmekten korkan yaşlı nüfusun huzurevlerine başvurmasına sebep olmaktadır. Değişen yaşlı politikaları evde bakım hizmeti modellerine dönüştürülmeye çalışılsa da dinç yaşlıların huzurevlerine girme talepleri gün geçtikçe artmaktadır. Bunun yanı sıra kurum bakımı alan bir yaşlının maliyeti, ödediği ücretin neredeyse beş katına ulaşmaktadır. İkinci hafta gezdiğim kurumlardan biri olan SWON un Hollanda hükümetinin aynı maddi sebepler yüzünden dinç yaşlıların kalmakta olduğu kurumların bütçelerini kesmesi ve yalnızca Alzheimer ve demans hastaları gibi geriatri hizmeti veren kurumların işletilmesi yönündeki çalışmalarına istinaden, evinde kalan dinç yaşlılar için acil alarm sistemi hattı yaratmakta ve yaşlıların bu sistemi satın almalarını sağlayarak kurumlara olan talebin azalmasını hedeflemektedir. Hollanda hükümetinin gerek Outreach work konusuyla gerek Mantelzorg kavramıyla harekete geçerek gönüllülük esasını ilke edinmesi; yalnızlaşan ve yalnızlaştıkça bireyselleşen ülkemizin dahi unuttuğu mahalle kültürünü yaygınlaştırması yönünde Hollanda halkını teşvik etmektedir. Bugün Hollanda da üniversite öğrencilerinden ev hanımlarına kadar herkes sosyal hizmet ile ilgili gönüllü işlerle boş vakitlerini değerlendirmektedir. Kendi çevrelerinde yaşayan engelli, yaşlı, yardıma muhtaç kimselere ya da bu alanda çalışan kuruluşlarla işbirliği içerisinde gönüllü olarak yardım etmektedirler. Gönüllülerin takip ettikleri prensip ise

yardıma ihtiyacı olanların farkında olma, onları cesaretlendirme, kendi sorumluluklarını almaya müsaade etme yönünde olmaktadır. Türkiye de dini inançlar ve kültürel değerlerle de ilişkili olarak, özellikle yaşlılara bakışımız tamamiyle onların muhtaçlıklarına ilişkin gözlemlerimize bağlıdır. Yardımları, onların kendi sorumluluklarına almalarına izin vermeden, hatta gerekirse tüm bakımlarını yüklenerek dolayısıyla ağır bir psikolojik yük ile sonuçlandırarak sağlama eğilimi göstermekteyiz. Ancak bu tarz yaklaşımlar yaşlıların bağımlı bireyler haline gelmesini beslemekte ve pekiştirmektedir. Hollanda deneyimimden edindiğim Outreach teması, yardıma ihtiyacı olan insanları destekleme konusunda; insanların kendi içlerinde var olan gücü harekete geçirme, sosyal bağlarını, iletişimlerini düzeltme ve sağlamlaştırma gibi değerlerin gözetilmesi prensibine dayanmaktadır. Bu yaklaşım bireyleri doğru olana yönlendirmeden ziyade, bağımsızlaştırarak kendi sorumluluklarını alma yönünde motivasyon sağlaması açısından çok önemlidir. Ayrıca belirtmeliyim ki, ülkemizdeki zihinsel ya da işitsel engelli bireyleri topluma kazandırmak adına, Hollanda örneğinde olduğu gibi daha fazla göz önüne çıkarmak ve başarmalarına izin vermek gerektiğini, bu yöndeki çalışmaların çeşitlenmesi ve hızlanması gerektiğini düşünmekteyim. Özetle söylemek gerekirse, CIF Hollanda deneyimi bana mesleki açıdan farklı ve derin bakış açıları kazandırmış ve temeli mesleki paylaşımlara dayanan güzel dostluklar edinmemi sağlayarak unutulmaz anlar yaşatmıştır.